\l\% ZWOL, IIUIISMOKIIEIIS Hogere prijzen maken 2000 W8ii il Ms-iflBtiLimiBiiis M immi Jaarsma Haarden en Kachels. BöTiSLflOT 121 eiNllMARIf 119,EöMi, i Jiiiiiiiiiiiiü liiiiüiiil Jz. Jongens wegens diefstal opgehangen tot redelijk goed jaar voor land- en tuinbouw Net' zijn rijbewijs? van Lint autoschade 90 jaar geleden 10 en 17 December 1910 M& Antir^i^omtionair v.™r.r.r^ v« IN HOC SIGNO VINCES Orgaan Fabriek en llagazUnc» TELEFOON 40I». - ------ w.'.i joii. i'.imirr. Publikatie van de Vereniging Streelonuseum, Kericstraat, Sommelsdijlc. A. J. K. (16) Strop voor paardendief Tentoon voor de wereld Niet goed verstopt Een briljant plan Diefstal tijdens koopdag Zonder fok Naar het tuchthuis Vi9. inkninpnc von 170^1 1»^^ De inkomens van veel land- en tuin bouwbedrijven zijn dit jaar redelijk goed. De meeste glastuinbouw-, melk vee-, varkens- en pluimveebedrijven scoren beter dan vorig jaar. Akker bouwers hebben echter opnieuw te maken met een laag inkomen. De gemiddelde prijs die boeren en tuin ders in 2000 voor hun producten ont vangen, ligt 6% hoger dan vorig jaar. Dit is ruim voldoende om de stijging van de productiekosten goed te maken, die een gevolg is van hogere energie- en veevoerprijzen. Het reële inkomen op het agrarisch bedrijf verbetert per saldo met gemiddeld 6%. Voor de sector als geheel stijgt het gezinsinkomen met ongeveer 0,5 miljard tot bijna 8 miljard gulden. Dit meldt het LEI bij de presentatie van zijn jaarlijks overzicht van de actuele inkomensontwikkeling. Melkveehouderij: hoger inkomen Melkveehouders zien in 2000/01 hun resul taat verbeteren door een hogere melkprijs. Door BSE besmettingen is het vertrouwen van de consument in veiligheid van rund vlees geschaad en staan de opbrengstprijzen dientengevolge onder druk. Niettemin zul len de opbrengstprijzen van verkochte die ren gemiddeld in dit boekjaar iets hoger uit komen. De voerkosten blijven gelijk door een ruime voederwinning. De opbreng sten/kosten verhouding verbetert en het gezinsinkomen uit bedrijf komt gemiddeld per ondernemer op ruim 50.000 gulden. Er resteert hierdoor een redelijk bedrag voor besparing. Vleesstierenhouders mogen eveneens op gunstiger resultaten rekenen; de nieuwe Europese slachtpremie geeft hierbij de door slag. Ook voor schapenhouders verbetert het resultaat door hogere opbrengstprijzen. Intensieve veehouderij: herstel na malaise In de varkenshouderij zijn de prijzen na enkele teleurstellende jaren weer op een behoorlijk niveau gekomen; de arbeidsop- brengst per dier is positief. Door de duidehj- ke inkomensverbetering kunnen de varkens houders, die de afgelopen jaren sterk op hun vermogen moesten investeren, weer sparen. De leghennenhouderij kent een gunstig jaar met hoge eierprijzen. In voorgaande jaren waren de resultaten teleurstellend met een dieptepunt tijdens de dioxineaffaire in de zomer van 1999. Ook de houders van vlees- kuikens komen door een gunstige prijsont wikkeling weer tot een redelijk bedrijfsre sultaat. De besparingen zullen echter nog bescheiden zijn. Voor vleeskalverhouders zullen de resultaten dit jaar nauwelijks anders zijn dan in voorgaande jaren. Akkerbouw: inkomens verslechteren weer Ook dit jaar staan de prijzen in de akker bouw onder druk. Vooral de lage prijzen van aardappelen zorgen ervoor dat de inkomens nog verder dalen dan vorig jaar. De inko mensdaling met gemiddeld 10.000 gulden per ondernemer treft vrijwel alle gebieden. Terwijl vorig jaar gemiddeld al 30.000 gul den per bedrijf werd ontspaard, is dat nu ruim 40.000 gulden. Glastuinbouw: gunstige ontwikkeling Voor de glastuinbouw is 2000, ondanks de sterk gestegen energieprijzen, een gunstig jaar. De opbrengsten zijn gelijk aan de kos ten; dit betekent dat voor de inzet van gezinsleden een beloning overblijft die ver gelijkbaar is met het gangbare niveau op de arbeidsmarkt. De prijzen van groenten en bloemen stegen door een sterke groei van de export. Op glasgroentenbedrijven stijgt het inkomen per ondernemer het sterkst, met 50.000 gulden. De bloementelers zien hun inkomen met 30.000 gulden toenemen. Voor de potplantenkwekers blijft het inkomen ongeveer op het niveau van 1999. De glas tuinbouw kan daardoor dit jaar gemiddeld 60.000 gulden per bedrijf aan het eigen ver mogen toevoegen. Champignontelers halen betere resultaten door een grotere productie en hogere prijzen. Het gezinsinkomen uit het bedrijf stijgt met 30.000 gulden tot ongeveer Leen uw auto gerust aan uw zoon uit. Komen beide onbeschadigd terug, dan bent u zijn beste vriend. Indien uw auto toch een deukje oploopt kunt u terecht bij Van Lint Autoschade. Met de modernste apparatuur zetten we uw auto weer op het juiste spoor. Onze spuite- rij heeft een reputatie hoog te houden en we geven 2 jaar Focwa garantie op de uit de kreukels gehaalde autoschade. Sommelsdijk (0187) 482292 Zierikzee (0111)414794 Z7 FOCWA aARAnneaEBKijr Maakt het goed! 100.000 gulden per ondernemer, waardoor per bedrijf gemiddeld 20.000 gulden kan worden gespaard. Ibinbouw in de opengrond: wisselend beeld De uitkomsten van de groenteteelt in de open grond zijn in 2000 opnieuw matig. Het uiteindelijke resultaat is nog afhankelijk van de lopende afzet van wintergroenten. Zomergroenten leverden minder op dan vorig jaar. De bloembollenteelt zal iets moe ten inleveren op de gunstige resultaten van 1999. De fruitteelt kent in het afzetseizoen 2000/01 een beter prijsniveau en daardoor een licht herstel van de matige resultaten in voorgaande jaren. Hoor nankonp wegona liquidatie van oen magazijn degeheolo Toorrncd Vulhaarddu ran vnrachillonde eoorten, doch alle ran good l)ckondfi tirma'e, zooals Boeking UongetB, E. M. Jaarema en Jan Jïareuiii, ben ik in staat, zoolang de voorraad strekt, deze tcKvii vei'l vcriiiiiider«le prijzen te rerkoopeo. Oudo Kachels worden voor het gem&k der koopers ingeraild. Ilcfturaliën spoedige, uci en liillUk. II(mIi'1im.\(iii4 (ivorlpnd 1otun/,f (li('|i(' (Ifrrrlln'id, oti/.e gclinl'ilo Kc!il;;<>ii(i"l V;iilcr, lii'liinvd- ('II Cninlv.MliT \'-l-ll in ilrn oiiil-iiii)iu v.iu 72 jiuu' I'll Miim y- niiiMiulcii. Wil'. .loll \':NK-f MA1,1UI'.\ \1!I)- Va\ Hikut N. .liiNüi'r. lil.Ill' M n:iM 'im 1'. .i()\iii';.\M;i'i; A. .:1''I,IKI;.Mai.ii r\ vRi> A. .IMJlill MAI.IKI'A M;I) M MAI-II''r\AI!l'-VA.N Nd'KT M. MAf.IKI'AA!;" .1 MAI, KPAAi;') J M M,ll I' Ml" CIIKI.!!. MAl.U.l'AAüll M MAI.II''.l'AAItli ■r, MAI.IKf Al;'> 1^ Siii'l i.'l li;nr.;'vlii'l II licc.MO i»i' l'ic lii,;ili' \:ili Nil ll'Vi- 'rnlt^'ö. il!' .Iiil'iia'i' v-iti I'M- l'.MO iK'luifil /liiiiP t;;;;;'. hjU: I' 'l.iwi. '.imr lirliiiiiuli! I ciiiiijvii-llii';-'- ■■'''-'■'•'*■ Mi M'l.Kf'l'l VI. llcilcli oVdlri'il lol oll/O (lie|)C (Iriii'l lii'i'i, <tmiTw;u;lits luKvii Kmi 1 ;lmi'li!i: iii'liMi (inzo <ri^- iii'lili' l'>lil>'i'iiiii)( ('M Zoon in dril iMli|rnlMm VHM .p'MP. Wei. i; KH.'VNSK -DiuiUT. C.KIIUiT r.l'.ANSK. 4257 II. KÜANldv Dk lloi.i,ANJti;u. SOMMKhSIM.IK, l'.iDec,'10. (li'lonri. niet iillcs wiit s'l iiiel. :illi's Wilt gij wmil i'ii iloel iiiiil u\U- wilt (!c kiiiil. Hoort iiH'il.si-hni, liiinrl! iS|>iei'kl i'im:1iI «ii romi! iiuil limit UvKc Imiui'ii in «en nnmil. Oül/rOICNHri-AAT. (Jeboren: üerilina Ariena il. f. KIhiis vmi Itio 1 tu vau Jliiriii ïttii Itussiiiii. Ciriiolis tUj'<liertits Aiiilrett4, r. v. Cürnilis llmik en viiii Ailiimi UflJBurH. Antilj-J Anlliuiiiii, il. V .Iiionl) lliiilii'il Mijs «'11 vuil l'iiriiftliii Min ilfn'lul. l'ielcrni-llii li. V. (;iiriifli^-viiii Ihiiii 011 van I'liriiplin Kiiiii|i. Imk v.Ci'iii'-li'' Kun >!ii vmi MiiiiiHin'fiirmliji<- Zoi-ijo il. V. l'iiiilii.i lli'lli'imiii I'll niti Tiiiiiij" Jiminiiii. 'I'i'iiiiljii d. V. Cuniilis vivu l';iin en vim Aic'iiiji' Ni'ulis. Ovcrle'lni: 'HicihIüib JluiJMiiiim j. il. iiinl'.llj lJ«tiiel 'l'iooBl. mul M diigei'. Ji.lm viiii Ni'uul, w«duwim«r Villi l.:iii'.i'' v«ii l'utk'ii, uuil «^jiiar. OUÜK 'lüNUK. •Cii'Lurtii iManljo li. v. Ii. i!i) Jireeii en N. Ver- H'|.u1. jiirol) V. r. dl' .liinR en 11. II. vim Zm-st. Jiiri»l>» J'ii'lpriiidl» d, v. .1. Kiovil i'ii N K-iüu.t. Ovprli'di'ii: Jnciilm M iriii Maf-dnleiH Kiiiuil, uitd 1 iiiiid. l'ifler van liUnirt;, oud S' jr. widr. tan Maria van i'ci'i. ZU11)I.A.N1>. Uïlorpii: Wiüini, v. v. I>. vim di r Wbj;! in 1'. lliM'Kwrl. Jiimil', V. C. Wi-aidijk i'ii K. MuUeii. Aliii'dnm, z. v. A. van IU»)<-fuiit <'ii;\. tan dtli liBiid Adriaiia i'onieliii, d v W Zi-viT.- iKiyrii en .1. van Doiirii. Nri'liji'.d. v. A. Vhii lüj en t'. Liiislinbnii;. JiiiHili l. v. A. H. KUIiuiit en A. tail di'i VcI'li'. t'iiiiuliii, d. v. A.'Kriinijinnriiil; •II t'. <l<'Mirliii"l. (I..tlv.|iii Mi'iil;'- W-lhi'liniiili Hlni'i, ini'l li^^ i tclitK. van K. Iluili'iidijk. p.'li'imi lull; M. 1 WKN'I'INK, A iii'i'. i'.)h). Dl' ii,-,'i I'll ,\i.". iiiuv i)i';<iiï.'\.\i'".— Ml.is, lii'liiiivii In '1 "i'-'l'.' l'-'-'"'*' i;jk..|) <(.M,i.' viiiiv dl' vi'li; lilijki-n v;iii ilrrlliiMllllli^ li,| lirl iiVrrlijdiMl V.UI 1,1,11,,,. ..,'lli'M. M'H-iiiT (ililliTVllU'li'll. DirKsl.'.M'l, i:! i'M'. l'.llll. 4i;Ul «KIIKPONKKR» HANUBLSWBRK. Indien gij cHeii fMnrl goed koopt voor Japonnen en Rokb^n vniaet dan bij uwen winkelier Ilct blijft /.M»!-» ttliinsiilk. 293 Criminaliteit en reclitspraak in Middelliarnis Dirk Stoffels groeide letterlijk op voor galg en rad. Hij zag omstreeks 1680 het levens licht in Kuivesand onder Oudenbosch. Toen hij een jaar of tien was kwam hij met zijn neef Cornells Alleene naar Flakkee, waar hij had 'koeyengewagt, de boeren gedient en gewerct'. Als soldaat of tamboer deserteerde hij, omdat ook enkele andere soldaten weggelo pen waren. In september 1700 kwam aan het licht, dat hij een paardendief was. De paar den, want het bleef er niet bij één, ont vreemdde hij in Brabant: Prinseland, Ouden bosch en contreien. De meeste trachtte hij op Overflakkee te verkopen, hetgeen hem een enkele maal lukte. Soms was de eigenaar hem te snel af en wist het beest tijdig terug te halen. In september 1700 werd hij te Mid- deUiamis met twee gestolen paarden aange troffen. Vanuit het Brabantse was reeds aan gegeven, dat men een oogje in 't zeil moest houden. Van een paard was een beschrijving van de uiterlijke kenmerken gegeven. Zo Uep Dirk tegen de lamp. Wellicht had hij beter elders aangehouden kunnen worden, want de heren in Middel- hamis hadden het niet zo voorzien op een paardendief, die - zo later bleek - ook nog tal van andere misdaden op z'n naam had staan. Zo had hij uit het huis van een voormalige werkgever, Johannes Vemiet te Dirksland, een geldkist opengebroken en een gedeelte (33 ducatons) meegenomen en de rest 'uyt benautheyt van agterhaelt te werden' achter gelaten. Toen hij een jaar of vijftien was, probeerde hij bij de molenaar van Oudenbosch een zak tarwe te verdonkeremanen, maar deze kreeg argwaan en wist de zak te achterhalen. Na het overüjden van zijn vader werden diens vaste goederen bij executie verkocht. Bij deze gelegenheid dreigde Dirk verscheidene kopers 'den hals te breecken'. Het gerecht van Middelhamis vond, 'dat soodanige enorme ende menigvuldige groffe misdaden in een land van goede policie niet en sijn te verdragen, maar volgens Goddelijcke ende wereltUjcke regten en placcaten bij haer Ed[ele] Gr[oot] Mog[ende] gestatueert ende geëmaneert ook tot een spiegel van een ijder ten hoogsten moeten gestraft werden.' De eis van de baljuw, dat Dirk door de scherp- regter 'mette koorde aan de galge gehangen te werden, sulcx datter de doot naar volgt en dattet lichaem aldaer, ter exempel sal blijven hangen tot dattet delve door de lugt ofte andersints sal werden verteert' werd op 30 september 1700 'ten aanschouwen van een ijder' voltrokken. Zo kwam een einde aan het leven van de jeugdige - hij was slechts 19 jaar - Dirk Stoffels. Voor die tijd stond er naar alle waarschijn lijk geen gailg, want in de dorpsrekening van dat jaar krijgt de dienaar van justitie een ver goeding voor het meiken van het schavot voor Dirk Stoffels. Opvallend in deze zaak is dat Dirk binnen de jurisdictie van Middelhamis eigenlijk geen misdrijf had begaan, hooguit de verkoop van gestolen goederen (heling). Hij werd opge hangen voor hetgeen hij voornamelijk in een andere provincie - Brabant - had begaan. We kunnen ons afvragen, waarom hij niet werd uitgeleverd? Jannetje Engele uit Nieuwe-Tonge haalde het in 1706 in haar hoofd om te Middelhar- nis uit de kas van Abram den Hertog enig geld en tevens twee bonte neusdoekjes en een oud manshemd mee te nemen. Zij moest daarvoor een half uur aan de kaak 'ten toon voor de werelt' staan en werd verbannen uit de jurisdictie Middelhamis. Detail van kaart met daarop de galg van Middelhamis Pietemella Noortveen uit Voorburg zag op 14 augustus 1708 haar kans schoon om bij Adrianus Alebeecq, koopman in stoffen te Sommelsdijk, een 'stuck bmyne serseye 't welck zij onder haer schorte heeft verbor gen' te stelen. Haar plan mislukte en zij liep naar Middelhamis, waar zij werd opgepakt en voor een half uur aan de kaak gezet. Voorts kon Pietemella rekenen op zes jaar verbarming. Marinus Claasse van Cappelle was een gewiekste jongeman uit het Brabantse.land. In januari 1720 was hij als arbeider werk zaam op de boerderij van juffrouw Huijgjes Palingh, gelegen in het Oudeland van Mid delhamis. De boerderij werd bewoond door Cornells van Someren met zijn gezin. Ook Marinus woonde er. Toen op vrijdag 26 januari omstreeks 22.00 uur iedereen sliep, bracht Marinus zijn geniale plan ten uitvoer. Hij had zijn oog onder andere laten vallen op een 'bmyne langrok'. Marinus pakte de langrok en liep daarmee naar de keuken, waar Van Someren en zijn vrouw lagen te slapen. Daar nam hij 'vier nieuwe hemden, die in de naaymande voor de bedstede lagen. Mitsgaders een bmyne cortrok en dito broek ende twee hemdrocken met silvere cnopen die aan de capstok hangende' mee. De kle ding stopte hij in de hout- en stoppelklamp op het erf, dit 'omme deselve goederen elders aan sijn lijff te dragen als hij vandaar soude zijn vertrocken'. Om het erop te laten lijken, dat iemand van buitenaf had ingebro ken, maakte hij een bestaand gat in de muur tussen de woning en de schuur groter door enkele stenen te verwijderen. Bovendien zette hij de deur van de kamer en de schuur open en ging weer naar bed. Toch kwam men erachter, dat Marinus de dader was. Hij werd daarom een uur aan de kaak gezet en levenslang verbannen van Overflakkee. Pieter Corstiaanse Borstlap, ook wel bekend als Pieter Gabrielse, was woonachtig te Oude Tonge. Als landarbeider had Pieter gewerkt op de boerderij van Jacob Coert in het Oudeland van Middelhamis waar op 15 maart 1735 een koopdag van paarden en beesten werd gehouden. Als oud-werknemer wist hij daar de weg. Ondanks de dmkte zag hij kans een braine 'langrok' uit het huis te stelen en deze zolang op de tilt van de schuur te verstoppen. Eén van de aanwezigen van de koopdag, de baljuw, zag dat Pieter ook aanwezig was. Toen hij bij Pieter informeerde naar de rok, nam deze de benen. De verdachte was recen telijk veroordeeld door de middelbare juris dictie van Grijsoord. In december 1734 was Pieter namelijk aan boord bij beurtschipper Dirk Drogendijk, die met zijn scheepje van Oude Tonge op Rotterdam voer. Ook waren nog een aantal andere personen aan boord, waaronder Gillis Kroon. In de bagage van Kroon zat een hemdrok met zilveren knopen en een broek met twee grote zilveren kno pen. Pieter sneed de zilveren knopen eraf en verkocht ze in Rotterdam. Gezien het beperkte aantal passagiers was al vrij snel duidehjk wie de dader was. Pieter beloofde Gilhs schadeloos te stellen. Verder werd hij door schout en schepenen van Grijsoord voor vijfjaar verbannen uit de jurisdictie van Grijsoord Oude en Nieuwe-Tonge). Het bleek echter, dat hij overdag werkte en ver bleef bij zijn broer 'op Groenlant onder Dirxlant', maar dat hij 's nacht veelal bij zijn vrouw te Oude Tonge te vinden was. De bal juw van Middelhamis eiste, dat Pieter met de roeden zou worden gegeseld en verban nen uit Holland, Zeeland en West-Friesland. Uiteindelijk werd hij voor vier jaar verban nen uit de jurisdictie van Middelhamis. ViSDIEF Vissers wilden onderling ook weleens wat van elkaar stelen. Zo had Floris in 1772 aal en paling gestolen uit de bun van de boot van Jacob Arense Pas en deze vangst in de eigen bun gedaan. De diefstal kwam uit en Floris gaf de betreffende aal en paling terag aan de benadeelde. Of er nog strafrechtelijke stap pen tegen Floris zijn ondemomen, is niet bekend. In de registers vinden we geen ver dere mededelingen over deze zaak. Wellicht hebben de beide vissers het verder samen afgehandeld. Krijn ZAG EENS PEREN HANGEN In 1774 hingen in de boomgaard van Johan- nis Wittekoek, gelegen ten westen van de Steneweg, heerlijke peren. Dit had Krijn Vogel ook opgemerkt en op een nagt wist hij 'een gemime quantiteit peeren aff te pluk ken' en 'op een dieffagtige wijze weg te neemen'Krijn, die een lijfstraf vreesde, ver zocht gratie. Er werd besloten, dat de dienaar van justitie de stenen 'hangende aan de voor gevel van het raadhuis' om zijn hals zou hangen en daarmee langs de straten 'rondom ten toon geleyd' te worden. Bij temgkomst werd hij door de baljuw in de raadkamer 'scherpelijk gecorrigeert en gewaarschuwd'. Om 'verdere soms quaader off erger wanbe- drijff te voorkomen, dit in verband met 'het continueele slegt gedrag' van Krijn, werd de baljuw door de leenmannen geautoriseerd 'daartoe de eerste bequame geleegendheid te zoeken en te zien te verkrijgen' hem als matroos aan te monsteren 'naar de Oost Indien te vaaren'. Daarbij moest 'de helfte off meer off minder gedeelte sijner maand gelden werde ingehouden om te konnen die nen tot onderhoud sijner blijvende vrouw en kinderen'. Van de vissersschuit toebehorende aan Dina Arense Jongeling, de weduwe van Dammis Vroegindeweij, werd in 1777 de grote fok vermist. De dienaar van justitie vond de gestolen fok aan boord van Stephanus Hor dijk uit Sommelsdijk. De fok lag onder de 'laanen van de kooy in 't vooronder'. Step hanus gevraagd naar de reden van de dief stal, kon alleen maar zeggen, dat hij zelf geen grote fok bezat en ook geen geld had er één te kopen. Vanzelfsprekend pleitte dit zijn daad niet goed. Daarom werd hij voor een uur aan de kaak gezet met de gestolen fok boven zijn hoofd. Voorts mocht hij zes jaar lang niet meer in de jurisdictie van Mid delhamis komen. Wijntje, nog geen 15 jaar oud, wist haar vader, een dienaar van justitie, in 1777 aar dig in verlegenheid te brengen door bij Pie ter de Korte in te breken. Wijntje werd door de zoon van De Korte betrapt bij het stelen van geld uit de keuken. Ze werd niet gear resteerd door haar vader, maar door gerechtsdienaar Pieter van Geen. Zij bekende, dat zij al eerder enkele geld stukken uit de keuken van De Korte had ont vreemd. Het vonnis van de leenmannen luid de niet alleen 14 dagen 'stricte gevangenis op water en brood', maar ook dat ze 'bin nenskamers in presentie van de volle vier schaar door de gerechtsdienaar Pieter van Geen strengelijk met roeden gegeeseld en wijders geconsineerd voor vijf jaar in een tugt- en werkhuys binnen deze Provincie om aldaar met haerre handen arbeyd de kost te gewinnen.' Ze werd ondergebracht in het Sint Joris Gast- en Tuchthuis te Delft, want in 1780 verzochten de regenten van dit tehuis haar wegens goed gedrag gratie te verlenen. De leenmannen besloten, dat Wijntje een jaar eerder naar huis mocht. Jan Both - Middelhamis

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2000 | | pagina 7