Historisch hoekje
J
Volksmuziek uit vele
landen bij 'Ons Koor'
Dienst voor
belangstellenden
in Ouddorp
uit de kerken
De Motte en
'Maatje Zaaijers Huijsinghe'
EIIAIIDEtl-niEUWS
Oud papier Oude Tonge
Oud papier Herliingen
PAGINA 7
VRJDAG 24 MAART 2000
Ik heb hier een boek voor me Hggen
dat bovenstaande titel draagt en dat
handelt over de emigratie van de vele
Nederlanders naar Amerika en
Canada in de periode van 1890 tot
1910. Het was een hele arme tijd en
de werkloosheid was ontzettend
hoog. Men zocht naar een beter
vaderland en emigreerde. In die
periode emigreerden ook veel men
sen vanuit Ouddorp en omstreken
naar Amerika. Onlangs bracht ik een
bezoek aan Nicholas Bezuyen, die
geboren en getogen is in Amerika.
N. BEZUYEN
BOX 586
MAHWAH, NJ 07430
Schiedam, M. Bezuijen
Koor bestaat dit jaar 65 jaar
(12)
Officieel
"Toen zij uit Rotterdam
vertrokl(eii
Zijn vader Siemon emigreerde in 1890 met
zijn vrouw Doortje van de Schelde op 23-
jarige leeftijd van Elkerzee naar Paterson,
New Jersey en kon daar als metselaar en tim
merman worden te werk gesteld. Hij was een
zoon van Poul van Siemon Bezuijen, ik mag
wel zeggen de stamvader van het nageslacht
Bezuijen. Deze Siemon leefde van 1816 -
1913 (Elkerzee-Ouddorp). Hij was de eerste
Bezuijen die in Ouddorp terecht kwam. Zijn
eerste vrouw, Neeltje Westhoeve, overleed
in 1875. Uit dit huwelijk werden tien kinde
ren geboren, waarvan de oudste Poul was.
Hij hertrouwde met Leentje Sluiter in 1881
en overleefde zijn tweede vrouw en al zijn
kinderen. Siemon Bezuijen, zoon van Poul
van Siemon, emigreerde in 1890. Hij bouw
de in Paterson - Haledon Avenue, de Hol
land Reformed Church "Eben Haezer" en
werd ook ouderling in deze gemeente. In
1908 nam Ds. N. Beversluis een op hem uit
gebracht beroep aan en kreeg deze gemeen
te haar eerste predikant.
In het gezin Siemon Bezuijen (Simon
Bezuyen) werden acht zonen en een dochter
geboren. Paul 1891, John 1892, Leonard
1894, Krine 1897, Joseph 1898, Nicholas
1901, Sady 1903, Comehs 1906 en Simon
1908. In 1945 overleed Simon Bezuyen op
de leeftijd van 77 jaar. Krine en Joseph
waren toen al overleden. In 1981 kwam ik -
door familie onderzoek - Nicholas op het
spoor en hij kwam voor het eerst naar Hol
land om de Bezuijens te ontmoeten. Al snel
daarna werden wij verwacht in Amerika en
uit deze bezoeken ontstond een hechte band.
In deze periode leefden alleen Nicholas,
Sady en Simon nog. Twee jaar geleden over
leed Sady op 94 jarige leeftijd. Zij is
getrouwd geweest met Chris Kastelein, die
in 1943 overleed. Simon overleed in 1999 op
90-jarige leeftijd en zo is Nic de laatste die
uit dit geslacht nog is overgebleven. Hij
woonde tot voor kort nog op zichzelf -
typisch Amerikaans - en kookte ook nog
zelf. Niemand keek naar hem om want ieder
een werkt en de eenzaamheid eist haar tol.
De laatste twee jaren ging de buurman met
hem 'shoppen' en als het nodig was ging deze
naar de bank om het een en ander te regelen.
Voor de rest zat Nic alleen. Diverse keren is
hij 'over' geweest en wij mochten hem ook
een aantal keren in Mahwah (USA) bezoe
ken. Hoe kon hij dan spreken uit z'n leven,
over de diverse predikanten die 'over' kwa
men om de gemeenten te dienen in Clifton,
Passaic, Paterson en omstreken, en hij ver
telde met smaak en met ernst hoe deze pre
dikanten logeerden bij z'n ouders. Namen als
Van Zweden, Densel, Minderman, Bever
sluis en vele anderen vloeiden uit z'n mond.
In 1930 trouwde Nic met Mari A. Mobius. In
1945 werd hij kandidaat gesteld voor burge
meester van East-Paterson. Als volbloed
republiekein wist hij z'n zaak te verdedigen,
doch verloor de race tegen de democraten.
Nic bleef als zelfstandig ondernemer zijn
beroep als certified public accountant uitoe
fenen. Hij bleef dat tot zijn 87e(!) jaar en is
nu 12 jaar met pensioen.
Onlangs bezocht ik hem in het ziekenhuis,
waar hij was geopereerd en een nieuwe heup
heeft gekregen. Hij was in huis gevallen en
heeft waarschijnlijk twee tot drie dagen in de
huiskamer op de grond gelegen totdat zijn
buurman hem zeer verzwakt vond.Ik voel
de mij geroepen om de reis naar Amerika te
maken en de nodige hulp te bieden en diver
se zaken te regelen. Op de vraag hoe het met
hem was antwoordde hij: "Dankbaar, dank
baar, altoos dankbaar". Ondanks zijn hoge
leeftijd sprak hij betrekkelijk goed Neder
lands met een sterk Amerikaans accent. In
het ziekenhuis werd het er allemaal niet
Siemon Bezuijen en Doortje van de Schelde op hun 50 jarige bruiloft (18 april 1940).
beter op. Hij was een man alleen, die de
woorden in zijn hart had: "Gelijk als ik met
Mozes geweest ben, zal ik met u zijn; De zal
u niet begeven en zal u niet verlaten"
(Joz.l:5). Goede uren waren het in het zie
kenhuis, die ik niet licht vergeet. Middels de
kerkenraad van Franklin Lakes, de sociale
dienst van het ziekenhuis en een aantal art
sen mochten wij hem overbrengen naar het
Christian Health Care Center in Wyckoff
N.J, een verzorgingshuis waar Gods Woord
centraal staat en waar ook voor hem wordt
gezorgd. Normaal is er een hele lange
wachttijd voordat men er opgenomen kan
worden, maar als door een wonder mocht ik
hem nog vóór m'n terugkeer naar Holland
daar onderbrengen. Binnen tien dagen was
de zaak rond en met gemengde gevoelens
van weerzien en afscheid liet ik Nic daar
achter.
Tijdens mijn verblijf in Amerika bracht ik
ook een bezoek aan de begraafplaats "Fair-
lawn". Op het moment dat ik daar in de stil
te liep en de namen op de monumenten las
verbaasde ik mij over de vele, vele Hollan
ders die jaren.geleden hun toevlucht hadden
gezocht in New Jersey. Namen als Breen,
Grinwis, Tanis, Molensteeg, Hameeteman,
van Houten, Mierop, Struyk en nog veel
meer, deden mij aan alsof ik op de begraaf
plaats van Ouddorp liep. Maar toch, hoe het
ook gaat, het laatste is: "En hij stierf", en dan
is de vraag: "Hoe?"
Verder zag ik in die omgeving bedrijven
zoals Tanis betonwagens en Mierop, aanleg
van tuinen. Het bezoek aan het grote Mobil
concern in Hawthorne zal ik niet licht verge
ten. De grote baas zelf, oorspronkelijk van
Nederlandse komaf, werkte op 96-jarige
leeftijd nog steeds mee! Elke dag is hij om
half zeven op kantoor en doet om half twaalf
een tukkie om dan weer verder te gaan tot de
avond. Met zijn beide zonen runt hij een
bedrijf dat 22 tankstations heeft.
Er wordt wel eens gezegd "Amerika is een
land van uitersten", en dat kan ik bevestigen.
Behalve artikelen over diverse schepen leek
het mij eens aardig om een verslag van de
ervaringen tijdens mijn reis in het Eilanden
Nieuws te geven.
De direkteur van Mobil Oil, dhr. Shotmeyer, samen met de Schiedamse Maarten Bezuijzen,
schrijver dezes.
S.s. "Rotterdam" waarmee vele emigranten tussen 1890 en 1910 hun weg naar Amerika vonden.
Het mannenkoor 'Ons Koor' bestaat dit jaar
65 jaar. Ieder lustrum staat het koor stil met
een speciale avond of concert.
Het bestuur heeft ervoor gekozen om de
activiteiten ditmaal uit te smeren over het
gehele jaar met meerdere activiteiten voor
koor en toehoorders.
Het eerste evenement is al achter de rug en
was bestemd voor koorleden en hun part
ners, namelijk een bezoek aan De Doelen te
Rotterdam waar werd genoten van een
prachtig concert van het Praags Philharmo-
nisch Koor.
Het tweede evenement vindt plaats op 8 april
in de Aula van de Technische School. Dit
wordt een avond met volksliederen uit alle
delen van de wereld. Het koor heeft een
selectie gemaakt van de mooiste melodieën
uit vele landen, die worden gezongen in de
taal van dat land. Het concert wordt ook
opgeluisterd met muziek van het ensemble
'Met zak en as'. Dit ensemble, met authen
tieke instrumenten, zal ook samen met het
koor optreden, evenals de vaste solist van
het koor. Jan Ossevoort. Het belooft een hele
mooie avond te worden voor iedereen die
van koormuziek houdt.
Op 27 mei houdt het koor een studiedag in
Slot Moermond te Renesse. Voor deze dag is
het kasteel afgehuurd en wordt aan stemvor-
ming gedaan en doen studenten van het con
servatorium leuke dingen op muzikaal
gebied.s Avonds geeft het koor een concert
in de Hervormde Kerk van Renesse.
Op 7 oktober tenslotte is de laatste activiteit
in het kader van het jubileum, namelijk een
concert in de Nederlands Hervormde Kerk te
Sommelsdijk, gezamenlijk met het Utrechts
Byzantijns Koor. In 1985 was dit koor ook te
gast in een 'uitverkochte kerk' en dat was
een hoogtepunt in dat jubileumjaar.
Kaartverkoop voor het concert van 8 april is
bij de VVV te Middelhamis en 's avonds aan
de zaal. Aanvang van het concert is om
20.00 uur. Toegangsprijs 7,50.
Als je er goed over nadenkt, is het een won
derlijke zaak dat een kruis het symbool van
het christelijk geloof geworden is. Het kruis
is immers een executiewerktuig. Waarom
staat dan toch dat kruis centraal in de kerk?
Veel mensen zullen zich realiseren dat het
kruis verwijst naar het lijden en sterven van
Jezus Christus. Maar dan komt de vraag naar
boven: wat is de betekenis daarvan voor
mensen die 2000 jaar later leven? Mensen
zoals jij en ik...
In een Dienst voor belangstellenden wil ds.
Taco Koster met deze uitdagende vragen aan
de slag gaan. Een laagdrempelig samenzijn,
waar verschillende mensen samenkomen in
de kerk oom met elkaar het geloof te beleven
en te bevragen. Het is bij uitstek een kerk
dienst om de stap naar de kerk weer te
mtiken!
Aan dit samenzijn wordt meegewerkt door
het Gereformeerd Kerkkoor Ridderkerk,
onder leiding van Adri PoortvUet. Er wordt
gezongen uit diverse bundels en daarom zal
een liturgie aanwezig zijn.
Iedereen is van harte welkom in deze dienst,
die om 18.30 uur zal beginnen in de Gere
formeerde Kerk in Ouddorp. Voor meer
informatie, tel. 0187-683431, of bezoek de
homepage: http://www.flakkee.net/ouddorp
/geref-kerk.
Nieuws
NED. HERV. KERK
Beroepen te Middelhamis C. Gielen te Pols
broek; te Vlaardingen (wijkgem. Holy-
Noord) P. Nagel te Wijk bij Duurstede.
Aangenomen naar Springfield (Canada) W.
Pieters te Genemuiden, die bedankte voor
Grand Rapids.
Bedankt voor Giessendam-Nederhardinx-
veld H. Russcher te Oud-Beijeriand; voor
Noordhom en Saaksum J. A. W. Verhoeven
te Noorden; voor Stolwijk A. A. Floor te
Genemuiden; voor Zeist J. Maasland te Bar-
neveld.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Bunschoten-Spakenburg J. A.
S. Végh te Amsterdam; te Nieuwveen (p.t.)
T.C. Wielsma, kandidaat Uithoom, die dit
beroep heeft aangenomen; te Uden-Veghel
(SoW) D. van der Vaart te Anna Paulowna,
die dit beroep heeft aangenomen.
Aangenomen naar Nieuwegein-Zuid J.M.B,
van der Plaat te Almkerk; naar Uden-Veghel
(SoW) als ziekenhuispastor in het Maaszie-
kenhuis te Boxmeer en geestelijk verzorger
voor mensen met een geestelijke handicap
bij 'Saamvliet' van de instelhng 'Vizier',
mw. B. B. Overdijk, kandidaat uit Amster
dam.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Doetinchem en Doesburg J. J.
Drijfhout, kandidaat te Kampen; te Grams-
bergen en te Ureterp W. Noordzij te Veen
dam; te Groningen-Helpman J.T. Oldenhuis
te Zwolle-zuid.
Aangenomen naar Den Helder P. Niemeijer
te Dordrecht.
Bedankt voor Amersfoort-Oost, Friesche-
palen/Siegerswoude en Voorburg Joh. A.
Schelhng te Zevenbergen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te 's Gravendeel H. C. Mijnders
te Zwolle.
Het bodemonderzoek op de lokatie
Heul 1/3 in Dirksland zou veel min
der interessant zijn uitgevallen als de
aannemer, de Gebroeders Van de
Nieuwendijk uit Stellendam, niet zo
attent was geweest. Aannemer en
gemeente hebben er zo goed moge
lijk voor gezorgd dat vondstmateri
aal veilig werd gesteld. Het vondst
materiaal heeft ons nieuwsgierig
gemaakt naar de bewoners. Van wie
zou dit potje en dat schaaltje geweest
zijn?
Job van der Kers en Margareta Vinck
In de serie eigenaren en bewoners zijn we
in 1700 beland bij Job van der Kers,
publiek notaris, baljuw civiel, schout en
secretaris van Mehssant. Hij was ook
schout van Roxenisse en Onwaard en
waarnemend secretaris van Dirksland.
Deze Job Wittensz van der Kers (of van der
Kars) werd op 2.5.1666 in Dirksland
gedoopt als zoon van Witte Jacobsz van
der Kers (schepen van Roxenisse) en Are-
aentje Dimmens. Hij trouwde te Dirksland
op 5.5.1690 met Margareta Vinck uit Som
melsdijk. Ook hier weer een huwelijk van
stand. Margareta was een dochter van
Adriaen Hendricksz Vinck en Martijntje
Marinus Breeman.
Job van der Kers en Margareta Vinck kre
gen kregen tussen 1691 en 1702 zeven kin
deren. Doopgetuigen waren onder anderen
leden van de famihe Van den Houten. Wie
van de zeven kinderen de leeftijd der vol
wassenen bereikten hebben we niet nage
gaan. Duidelijk is dat de algemeen grote
kindersterfte de deur van Job en Margareta
niet voorbij is gegaan.
Vrouwenschoen van 1700 uit Sommelsdijk
Notaris publijck tot Melissant
In 1693 komen we Job van der Kers in de
archieven tegen als 'notaris publijck tot
Melissant'. In materieel opzicht had hij het
aardig voor elkaar. Hij slaagde er in een
van de eerste notarissen in de regio te wor
den en had over klandizie niet te klagen.
Als eigenaar van land en het latere 'Maatje
Zaaijers huijsinghe' is hij in het Dirksland-
se Kohier der Verpondingen van 1719 rela
tief hoog aangeslagen. Hij behoorde tot de
upper ten van Dirksland.
In politiek opzicht was het een onmstige
tijd. In 1702 begon het Tweede Stadhou-
derloze Tijdperk en mkten de Franse troe
pen op naar Brabant. Was Amsterdam rond
1700 dankzij handel en scheepvaart nog
het handelscentmm van de wereld, het ver
val van de Republiek was begonnen. Op
het platteland zwierven steeds meer bede
laars en vagebonden rond, waartegen in
alle gewesten plakkaten werden uitgevaar
digd.
Goud voor Marijtje?
Een zuster van Job van der Kers, Maria,
trouwde met een zekere Jakobus Coppers,
chimrgijn-majoor in het regiment van
generaal Koehoom in Den Haag. Deze
Maria trouwde voor de tweede keer met
een man uit Sommelsdijk en liet in haar
testament een legaat opnemen voor het
jongste dochtertje van Job van der Kers,
Marijtje. Als Maria zonder kinderen zou
overlijden kreeg Marijtje van haar tante
een gouden nobel, een ringetje met zeven
stenen, twee gouden bellen en een gouden
hoepringetje. Een nobel - eigenlijk rozeno-
bel - is een gouden munt die oorspronkelijk
in Engeland werd geslagen. Een hoeprin
getje is een gladde gouden ring zonder ste
nen. Of Marijtje de spulletjes van haar tan
te geërfd heeft is ons niet bekend. Evenmin
als de verdere levensloop van Job van der
Kers. Hij is rond 1720 uit de archieven van
het Genealogisch Centram verdwenen. In
het doodskledem-egister van Dirksland
komt hij niet voor. In 1722 is Comelis Dus-
art notaris van Mehssant. Volgens het
Kohier der Verpondingen van Dirksland
van 1730 was Dusart in 1730 eigenaar van
het huis op de hoek van de Molendijk
JL tegenover de Voorstraat.
^111 ------------------------------------------------------------------------------------------------------
Testament
Waar vinden
we het testa
ment en een
inventaris van
Job van der
Kers? We
weten het op
dit moment
niet. Soms
gingen men
sen van Goe-
ree en Over-
flakkee naar
Rotterdam of
Dordrecht om
hun testament
te laten
maken. Dat
maakt het
zoeken er niet
gemakkelij
ker op. Nota
riële archie
ven zijn in het
rijksarchief
geordend op
plaatsnaam.
Het fenomeen
notaris, een
openbaar
ambtenaar om
authentieke
akten te ver
lijden en die
in bewaring te houden enzovoort, was in
het begin van de 17de eeuw op Overflak-
kee vrij onbekend.
Hoewel het notarisambt al in de 13de eeuw
vanuit Italië naar Noord-Europa is geko
men, heeft het een tijd geduurd voordat het
notarisambt op het platteland algemeen
werd. Er was geen behoefte aan. Overeen
komsten werden gesloten ten overstaan
van schout en schepenen. Testamenten
werden ook ten huize van de secretaris in
bijzijn van twee schepenen opgemaakt.
Handtekening Job van der Kers
De akten die door schout en schepenen of
secretaris en schepenen werden verleden
waren authentieke akten; hetgeen in de
akten wordt verklaard geldt tegenover
iedereen als waar. Bij deze akten kon het
o.a. gaan om: een huijsbrieffwaterbrieff,
winningbrieff, schultbrieff, renthebrieff,
obligatie, waerborchbrieff, custinghbrieff
en ghiftbrieff. Een transportbrieff kon de
overdracht van zowel vorderingen als
onroerende goederen betreffen. Door het
dorpsbestuur werd ook prijsie gedaen,
taxatie verricht.
De opkomst van het notarisambt was per
plaats verschillend. Men moest tot het
ambt worden toegelaten door het Hof van
Holland. Job van der Kers vervulde nota
riële functies in zijn hoedanigheid van
schout en secretaris en daamaast als parti
culier.
Van alledag
Over het leven van alle dag van het gezin
Van der Kers is aan de hand van bodem
vondsten niet veel te zeggen. De bodem
heeft brokstukken gegeven van diverse
schaaltjes van geel aardewerk, waarschijn
lijk 18de-eeuws en van Duits fabrikaat. De
bodemlagen waren verstoord en er was
geen context waardoor we dit aardewerk
goed kunnen dateren. De schaaltjes spra
ken ons bij de restauratie erg aan. Een
zwart geblakerd fragment geeft aan dat het
koken nu heel wat gemakkelijker gaat dan
toen een deel van de Dirkslandse haven
nog de 'Torffkaij' werd genoemd.
Cathy Westdorp
Geel aardewerk met bruine
ringeloorversiering, 18de eeuw?
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Oostkapelle A. B. van der Hei
den te Utrecht; te Rhenen C. Vogelaar te
Grand Rapids (VS); te Rotterdam-IJssel-
monde A. Vermeij te Zwijndrecht; te Veen
A.J. Gunst te Benthuizen, die bedankte voor
Klaaswaal.
Aangenomen naar Temeuzen C. Harinck te
Houten.
Bedankt voor Enkhuizen C. A. van Dieren
te Stolwijk; voor Hoofddorp J.J. Tanis te
Middelburg; voor Kruiningen M. Karens te
Werkendam; voor Scheveningen W. Silf-
hout te Hendrik Ido Ambacht; voor Gouds
waard G. J. van Aalst te Ridderkerk.
GEREF. GEM. IN NEDERLAND
Beroepen te Urk en te Veenendaal J. Roos te
Opheusden, die bedankte voor Beek-Uddel.
Morgen, zaterdag 25 maart, zal bij u het oud
papier weer worden opgehaald.
Graag het papier voor 9.00 uur 's morgens
buiten zetten.
De opbrengst is bestemd voor het restaura
tiefonds van de Nederlands Hervormde Kerk
te Oude Tonge.
Bij voorbaat onze hartelijke dank.
Op zaterdagmorgen 25 maart a.s. wordt het
oud papier weer opgehaald door de Her
vormde Kerkvoogdij van Herkingen.
Het ophalen begint om 9.00 uur. Wilt u het
papier aan de kant van de straat zetten en er
geen karton tussen stoppen?
Bij voorbaat dank voor uw medewerking.
