Bezorgauto in en uit de sloot
ZAFIRA
Start landbouwzorgproject Trug in d'n tied'
op boerderij van Cor en Jenny Struik
LITIE
Nederland met of zonder boeren
Suze Kieviet in Flaiilieecialiteiten
Onkreukbaar?
,(^yL MINNAARD
VASTGOED
Garage Knöps B.V.
De toekomst
door het oog van...
325^
chr. streekblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hollandse en zeeuwse eilanden
^V^ Visser Visser
Msser Meubelen
QflDdmgira
Brand in prullenbak
Vrijdag 21 januari 2000
72e jaargang
nr. 6873
Landbouwpraatje
Kan landbouw nog in Nederland? Doem
denkers en twijfelaars hebben hun ant
woord klaar. Op de drempel naar een
nieuw millennium wordt de boer het vuur
aan de schenen gelegd. Als het gezonde
boerenverstand zegeviert blijft er in ons
land landbouw.
Er is rond de jaarwisseling heel wat 'geba-
lansd.' Ditmaal is er in geur en kleur terug-
en vooruitgeblikt en dat alles in het licht van
een nieuwe eeuw en het derde millennium.
De jaarwisseling was een historisch moment
waarbij vele futuristische luchtkastelen zijn
gebouwd. Nederlandse boeren zijn niet
gespaard gebleven van sombere en zelfs dra
matische vooruitzichten. Doemdenkers en
zwartkijkers vinden dat ons land zich moet
ontdoen van boeren en landbouw. Er ont
staat een dubieus imago van de boer. Hij
produceert weüswaar voedsel, maar daar is
in de wereld al genoeg van en bovendien
is de boer een voortdurende bedreiging voor
de natuur en het milieu. Het heeft er de
schijn van dat de boer aangeschoten wild is
geworden.
Voedsel en natuur
Waarom die onzinnige aantijgingen en de
groeiende hetze tegen landbouw en boeren?
Hoe ontstaan twijfels rond de Nederlandse
boer? Is er sprake van werkelijkheid of van
illusie? De boer zit in een moeilijke hoek. De
samenleving lijkt op hol geslagen en baadt in
een explosieve welvaart. Voedselhoeveel-
heid maakt plaats voor voedselveiligheid.
Burgers bekommeren zich om welzijn en
vinden dat de boer veel zorgvuldiger met
dier en plant moet omgaan. Er wordt steeds
meer gesproken en geschreven over de rech
ten van het dier en van de plant. Boeren staan
veelvuldiger in de kijker en kunnen zich niet
permitteren om al te ruimhartig om te sprin
gen met de natuur en het milieu.
Zestien miljoen burgers in ons land liggen
niet meer wakker van de vraag naar voedsel.
Er is volop te koop. Wel is men kritisch ten
aanzien van de kwaliteit en de veiligheid van
de voeding. De consument wil weten hoe en
onder welke omstandigheden zijn voedsel
wordt geproduceerd. Daarbij komen steeds
weer nieuwe trends aan de oppervlakte.
Helaas wijkt de Hollandse (eet)cultuur af
van die in diverse buurlanden. De Neder
landse consument prefereert speciaal en vei
lig voedsel, maar is geenszins bereid daar
voor een passende prijs te betalen. Wie bij
voorbeeld op zoek gaat naar biologische
producten vindt ze te kust en te keur bij de
grootgrutters. Maar zodra deze producten
'duurder' geprijsd zijn, laat de consument
het al gauw afweten.
Burgers wensen meer en meer producten als
natuur, landschap, recreatie enz. Aan die
vraag kunnen boeren in de toekomst best
voldoen, want zij beheren en exploiteren
tweederde deel van de nationale ruimte. In
de komende jaren zullen meer natuur en
landschap worden geproduceerd. Maar ook
dat productieproces kent zijn prijs. De vraag
blijft vooralsnog of de samenleving voor
deze nieuwe producten wil betalen. Als dat
het geval is, blijft voor de boer een goede
toekomst weggelegd.
Zelfrespect
Het boerenimago is de laatste jaren bescha
digd door allerlei calamiteiten (varkenspest,
dioxine, overbemesting). De boeren zullen
dit imago zelf moeten uitdenken. Dat begint
veelal bij zelfvertrouwen en zelfrespect.
Boeren die elkaar de ellende aanpraten gelo
ven niet of nauwelijks in eigen kunnen. De
laatste jaren is het groene ofwel boerenfront
nogal afgebladderd. De agrarische sector is
sterk verdeeld, versnipperd en zelfs gedes
oriënteerd. Deels is dat het gevolg van ont-
menging van boerenbedrijven en van zeer
verschillende specialismen op het boerenerf.
Illustratief is de teler van cherrytomaten die
zijn collega trostomatenteler ziet als een
wezen van een andere planeet.
De landbouw in ons land heeft een eeuw
lang gebouwd aan sterke organisaties en
coöperaties. Boeren schreven historie en
boekten successen. Helaas hebben ze deze
bouwwerken voor een deel gesloopt. Zij
zoeken vertwijfeld naar redding. Wanneer
individualistisch ingestelde en mondige boe
ren in staat zijn om elkaar weer te vinden op
punten die hen binden (en dus elkaar niet
verketteren!), kunnen zij weer een krachtig
collectief vormen in een sterk in beweging
zijnde samenleving.
Er hgt een forse uitdaging voor boerenlei
ders die visie tonen en die strategisch deze
lijnen in de toekomst in daden omzetten. Een
verdeeld boerenhuis is alleen te redden met
visie, helderheid en daadkracht. Als boeren
verwijtend wijzi^n naar een tekortschietende
overheid, doen zij er goed aan eerst de hand
in eigen boezem te steken. Velen vragen
zich af of het boerenlegioen in staat is visie
te tonen. De eigen verantwoordelijkheid
mag nimmer worden gemaskeerd door een
onberekenbare overheid.
De landbouw in Nederland heeft voldoende
in huis om kracht te tonen. Als de boeren-
energie op creatieve en heldere wijze wordt
ingezet, komt de landbouw weer op de natio
nale kaart. Dan is er geen plaats voor doem
denkers en twijfelaars. De komende jaren
zullen moeten aantonen dat Nederlandse
boeren ruimte winnen en ook geven aan goe
de boerenleiders. Als zij daarin slagen blijft
Nederland een land met boeren en met land
bouw.
B.Schouwing
De griepgolf heeft ook Jan Lodder de afgelopen weken te pakken gehad. Daar
door konden er geen nieuwe opnamen gemaakt worden voor het programma
"Flakkeecialiteiten" op Radio Flakkee. Maar dat geeft tegehjk de mogelijkheid
om een bijzondere opname, die al eerder is uitgezonden, te herhalen. Dat gebeurt
zaterdagmorgen om 9 uur met een opname die is gemaakt met de 70-jarige Suze
Kieviet uit de Voorstraat in Sommelsdijk. Na haar jeugd trouwde zij met een
handelaar in kippen, hooi en stro. Toen haar man ziek werd nam Suze de zaken
waar. Ook was ze actief als hulpverleenster. Zo zorgde zij voor de dirigent/com
ponist Gerrit Zoon in de laatste jaren van diens leven. De herhaling van het pro
gramma is op dinsdagavond 25 januari om 6 uur. U kunt altijd iemand opgeven
voor Flakkeecialiteiten. Als u ook weet dat hij of zij aan het programma wil mee
werken, dan kunt u bellen naar Jan Lodder, tel. 0187-602038.
Op de Groeneweg nabij Nieuwe Tonge is dinsdagavond rond half acht een 19-jarige
inwoner uit Sommelsdijk met een auto, waarmee hij Chinese maaltijden bezorgde,
van de weg geraakt, in een sloot en meteen weer daaruit geschoten. Op de slootkant
bleef de auto hangen, flink beschadigd en met de chinese gerechten over het dash
board verspreid. Vermoedelijk was de bestuurder aan zijn radio bezig, waardoor hij
de bocht te laat zag en zo onfortuinlijk terecht kwam. De man bleef ongedeerd.
Er zijn maar weinig auto's
die dat kunnen zeggen.
Gelukkig is Van Lint
Auto-schade gegarandeerd
kreukherstellend. Met de
modernste apparatuur
zetten we uw auto weer op
het juiste spoor.
Onze spuiterij heeft een
reputatie hoog te houden
en we geven 2 jaar Focwa
garantïe'óp de uit de kreü'-"
Sommelsdijk (0187) 482292
Zierikzee (0111)414794
van Lint autoschade
Middelhar nis B.V.
Voor de koop of verkoop van uw woning
inStnomelsdp;.
instaltatiebei(rijf
Nieuw van Opel:
voor MPorJj'deH mP plezier
Landbouw en zorg is een combinatie die de laatste tijd meer aandaclit en invul
ling krijgt. Minder validen, minder begaafden, mensen die op zorg en verzor
ging aangewezen zijn kunnen in aanmerking komen voor deelname aan een
landbouwzorgproject. Daarin worden ze (weer) betrokken bij de gewone dage
lijkse gang van zaken of ze worden in staat gesteld dingen te doen of aangepast
werk te verrichten. Daardoor krijgen ze het gevoel er tóch bij horen of er wor
den 'dingen van vroeger' in herinnering gebracht. Voor velen van hen heeft zo'n
dagbesteding een zeer heilzame werking. Landbouwers die er iets in zien om
daaraan op hun bedrijf een bijdrage te leveren kunnen in samenwerking met
andere instanties een binnen hun bedrijf passend landbouwzorgproject starten.
Eén van de Flakkeese landbouwbedrijven
die deelneemt aan landbouwzorg is dat van
Cor en Jenny Struik. Aan de Boomvliet in
Dirksland hebben ze hun karakteristieke,
landelijk in het groen gelegen boerderij.
Toen ongeveer eenjaar geleden in Dirksland
een informatie-avond werd gehouden over
Landbouwzorg was Cor één van de aanwezi
gen. Het sprak hem wel aan, en samen met
Jenny - naast boerin is ze ook verpleegkun
dige - werden ze het er over eens dat ook op
hun boerderij best wel invulling gegeven
kon worden aan deze nieuwe zorgvorm.
Gelijktijdig was er nóg een partij - de HDG
te Sommelsdijk - geïnteresseerd in het
gestalte geven aan landbouwzorg, en die was
daarvoor al lange tijd op zoek naar een boer
derij zoals je die vroeger had. Zo'n echte
'ouderwetse' boerderij waar ouderen of
dementerenden, die veelal een agrarisch ver
leden achter zich hebben en die nu behoor
lijk afgezonderd leven, weer 'terug in d'n
tied' kunnen. Want juist daardoor krijgt hun
levenskwaliteit veelal een belangrijke wen
ding ten goede. Hun zintuigen worden weer
geprikkeld, bijvoorbeeld bij het horen van
het bekende geluid van knerpend grind, van
een 'tokkende' kip, bij het ruiken van de
geur in een koeienstal of bij het voelen van
de stugge haren van een geit..., en dat alles
in een omgeving die nog aandoet als 'de stee
van vroeger'
Het is de taak van Activiteitenbegeleiding en
de Welzijnszorg van de HDG om in te spe
len op de behoeften en mogelijkheden van
de bewoners, om te komen tot een goed acti
viteitenaanbod. Het verblijf in een verzor
gingstehuis kan sterk worden veraange
naamd door het aanbieden van de juiste acti
viteiten. Zo worden bijvoorbeeld regelmatig
kleine kinderen bezocht of klassen van de
basisschool of wordt er een kookgroep voor
mannen georganiseerd, e.d. Maar toch hield
men het gevoel nog iets te missen in het acti
viteitenaanbod: een 'ouderwetse' boerderij!
En die werd gevonden bij Cor en Jenny
Struik. Door bemiddeUng van SBI Centrum
Platteland Zeeland kwamen de HDG en de
familie Struik bij elkaar en nadat aan de
nodige formaliteiten was voldaan kon afge
lopen dinsdagmorgen het landbouwzorgpro
ject officieel van start gaan op deze 'stee van
vroeger'. Niet voor niets kreeg dit project de
naam 'Trug in d'n tied' mee.
Jenny Struik vertelde afgelopen dinsdag
morgen hoe het project bij hen op de boer
derij er uit gaat zien. "Het is de bedoeling dat
ik somatische of lichtdemente bejaarden op
het bedrijf ontvang in de vorm van een
excursie. Afhankelijk van het weer en de
mogelijkheden van de deelnemers worden er
buiten activiteiten verricht of wordt er bin
nen gezellig koffie gedronken. Doordat ze
bij ons in een van vroeger herkenbare omge
ving zijn zullen de deelnemers er in zekere
zin 'herleven', dat doet ze goed en ze zullen
er ook door worden geactiveerd. Daarbij kan
bijvoorbeeld worden gedacht aan de zorg
van kleinvee, koekjes bakken, aardappels
schillen of sokken stoppen". Samen met de
activiteitenbegeleiding van de HDG probe
ren Cor en Jenny er een goed project van te
maken. "Datgene watje doet, doe dat met je
hart. Zorg verrijkt je leven, omdat je iemand
gelukkig kunt maken en omdat je er veel van
leert. Zorg is de essentie van het bestaan!",
zo luidde Jenny het landbouwzorgproject in
op hun boerderij, een gemengd bedrijf met
melkvee, vleesvee en akkerbouw. Een jaar
geleden werd er omgeschakeld van gangbare
naar biologische veehouderij en akkerbouw.
Het akkerbouwgedeelte is nog gedeeltelijk in
omschakeling; ook zijn er plannen voor het
houden van meUcgeiten.
Enkele jaren geleden werd getracht om land
bouwzorg van de grond te krijgen. Land
bouw- en zorgsector wilden de handen ineen
gaan slaan, en beide sectoren liggen de Rabo
bank na aan het hart. In het kader van het
100-jarig bestaan van de Rabobankorganisa-
tie wilde de bank iets kunnen betekenen voor
de realisering van landbouwzorg en gaf daar
om SBI Centrum Platteland Zeeland
opdracht tot onderzoek van de mogelijkhe
den om de landbouw en zorg met elkaar te
combineren. Uit dit onderzoek is de Stuur
groep Landbouw en Zorg Zuid Hollandse
Eilanden ontstaan, een stuurgroep waarin
onder andere zorginstellingen, cliëntenver
enigingen, provincie, gemeenten en Rabo
bank Overflakkee Oost deelnemen. SBI Cen
trum Platteland Zeeland verzorgt het secreta
riaat van de stuurgroep, adviseert, geeft
onafhankelijke procesbegeleiding en brengt
de verschillende partijen met elk hun eigen
culturen in contact. Rabobank Overflakkee
Oost heeft zich financieel garant gesteld voor
de opstart van het project, provincie Zuid-
Holland en Zorgkantoor ZHE geven de
stuurgroep financiële ondersteuning.
In de huiskamer van de familie Struik vond
de officiële start van het project plaats, afge
lopen dinsdagmorgen. Behalve door Jenny
werd ook door vertegenwoordigers van de
mede-betrokken partijen het woord gevoerd.
Namens de provincie Zuid-Holland was dat
mevrouw Withaar, namens Rabobank Over
flakkee Oost de heer Van Beek, namens de
HDG Marianne Tanis en namens SBI Cen
trum Platteland Zeeland sprak Maaike Mos-
tert. Geïnteresseerden in de ontwikkelingen
van landbouwzorg kunnen informatie inwin
nen bij SBI. Ook organiseert dit centrum
binnenkort drie praktijk-bijeenkomsten
landbouwzorg. Daarvoor kan men zich
opgeven of zich over laten informeren. Het
adres is SBI Centrum Platteland Zeeland,
Cereshof 4, 4463 BA Goes, tel.: 0113-
247746 of 0113-247729.
D.V. zaterdag 22 januari komt de Stich
ting Chris ons bezoeken. De Stichting
Chris biedt een luisterend oor en een hel
pende hand aan kinderen en tieners in
nood. Chris is een telefonische hulplijn
die zorgt voor pastorale begeleiding of
opvanggezinnen, als dat voor een kind
nodig is. Chris heeft een landelijk net
werk zodat kinderen en tieners die op
één of andere manier misbruikt of emo
tioneel verminkt zijn, begeleid en onder
steund kunnen worden door gespeciali
seerde christendeskundigen in de (direc
te) omgeving van het kind of de tiener.
Deze avond zal het thema 'pesten' cen-
OUDDORP
Zondagavond 23 januari a.s. zal in de
Doopsgezinde Gemeente Ouddorp de 4e in
een serie van vijf speciale diensten gehou
den worden onder het thema: De toekomst
door het oog van...
Gastspreker is Dr. J. A. van Wijngaarden,
huisarts te Rotterdam.
Aanvang van de dienst 18.30 uur.
actief in beeld en geluid
traal staan. Omdat gebleken is dat veel
jongeren hiermee te maken hebben, zal
het zeker voor iedereen een leerzame
avond worden.
We zien juUie graag aanstaande zaterdag
in 'De Hoeksteen' in Middelharnis van
af 19.30 uur.
Rotterdam-Rijnmond
DIRKSLAND - Maandagmorgen rond
acht uur ontstond brand in een woning
aan het Molenzicht. De 48-jarige
bewoonster van het pand zag te laat dat,
door nog onbekende oorzaak, brand was
ontstaan in de prullenbak. De brand sloeg
over op de naast de prullenbak staande
volle wasmand. De vrouw riep de hulp in
van medewerkers van de plantsoenen
dienst, die in de omgeving aan het werk
waren. Deze hebben het brandje geblust.
De brandweer kwam eveneens ter plaat
se. Behalve de wasmand en het wasgoed
ontstond geen schade.
SOMMELSDIJK OUDDORP
VOORSTRAAT 44 STATIONSWEG 3
TEL. 0187-48 72 72 (PASSAGE)
('S AVONDS 06 - 53 777 800) TEL. 0187 - 68 45 45
FAX 0187-48 6613 FAX 0187-68 17 55
kels gehaalde autoschade.
Maakt het goed!
Doetinchemsestraat 32-34, 3241 AA Middelharnis
Tel. (0187)482606
REGISTERACCOUNTANTS
Middelharnis Barendrecht
Tel. (0187) 617300 Tel. (0180) 642111
Harteipc welkom in de
showroom van
Haveneind 7, Sommelsdijk. tel. (0187) 48 33 28
Gas - Water - Warmte
Zuidweg 2, Ouddorp, Tel. (0187) 68 21 01
nu in
onze showroom
COMBI
OUDDW' WssMraH3!U. |01I7|UI6lihx 6I37UKNBSE. Printilii|> NojsiKm m hl. |Oni| 4U400
district De Eilanden
Basiseenheid Goeree-Overfial(kee
