D
IM0
Taiüboër ^^j^^
Overdenking
NIEUWE BOEKEN
BARTJ
uit de
Heilige Schrift
OIAI!mt"iflllJWS
HET
rJ^JkVENSTER
de
DrapMerskerling
Bezinningsochtend over
'omgaan met dementerenden'
Contactbijeenkomst
gehandicaptenzorg
iinmn m.
VERVOLGVERHAAL
PAGINA 5
VRIJDAG 12 NOVEMBER 1999
Blik op kerk s/
en samenleving tj
- Peper in opspraak
- Wie meent te staan.
- Voorbarig
Het gaat in Nederland blijkbaar van het ene
schandaaltje naar het andere. Ternauwer
nood bekomen van de emoties rondom het
'bankieren' van de provincie Zuid-Holland,
als gevolg waarvan een gedeelte van Gede
puteerde Staten moest aftreden, alsook de
Commissaris van de Koningin, Mevrouw
Leemhuis-Stout, worden we nu geconfron
teerd met de eventuele malversaties van
Bram Peper, die burgemeester van Rotter
dam was gedurende de jaren 1982-1998, en
thans minister van Binnenlandse Zaken is in
het tweede paarse kabinet.
Geruchten als zou de voormalige burgemees
ter het in zijn Rotterdamse periode niet al te
nauw hebben genomen, waren al eerder op
gedoken. Dat heeft zelfs geleid tot een
accountantsonderzoek, dat echter zijn on
schuld aan het ücht heeft gebracht. Maar een
paar weken geleden kwam het Algemeen
Dagblad met nieuwe beschuldigingen die er
niet om logen. Peper zou dure relatiege
schenken hebben meegenomen naar zijn
eigen huis, zou dure uitstapjes, eigenlijk
privé-reisjes, hebben gedeclareerd, overdadi
ge feestjes hebben gebouwd, enzovoorts.
Kortom, hij zou gemeenteüjke gelden heb
ben misbruikt en geleefd hebben op kosten
van de gemeenschap. Degenen die hem om
ringden en het allemaal moesten uitvoeren
durfden niets te zeggen, want als je hem
tegenkwam vloog je er bitmen korter of lan
ger tijd uit.
Het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn, de
voormalige burgemeester van Rotterdam aan
de schandpaal te zetten. Ten eerste moet het
allemaal nog bewezen worden, of hij zich
inderdaad heeft verrijkt ten koste van de ge
meenschap. En ten tweede moeten we ook in
dit geval maar denken aan het bijbelse ver
maan: wie meent te staan, zie toe, dat hij niet
valle...
Ook in eigen kring komt het regelmatig voor
dat bijvoorbeeld een boekhouder wordt ont
slagen omdat hij financiële malversaties
heeft gepleegd. En de kranten hebben ons
uitvoerig ingeücht over een gerespecteerde
ouderling die met vrome praatjes bejaarden
voor tonnen heeft opgelicht. Er is dus - ook
al zou minister Peper onschuldig zijn - geen
enkele reden om op hem neer te kijken of
hem een trap na te geven.
Intussen zijn we natuurüjk wel benieuwd
naar de afloop. Want hoge bomen vangen
veel wind, maar de beschuldigingen zijn niet
gering. Het was dan ook op z'n zachtst ge
zegd wat voorbarig dat minister Peper de eer
ste dag al kwalificaties als 'potsierüjk' en
'lariekoek' op z'n üppen nam. Ook premier
Kok, die zich uiteraard geroepen voelde zijn
minister in bescherming te nemen, ging wel
wat kort door de bocht toen hij meteen ver
klaarde honderd procent vertrouwen in Peper
te hebben. Stel, dat de aantijgingen enige
grond hebben, al is het maar voor de helft,
dan moeten ze straks terugkrabbelen. Het zou
beter zijn eerst maar het onafhankelijke on
derzoek af te wachten.
Waarnemer
Deze vraag- en antvt^oordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Eilanden-Nieuvcs, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
oetithnic
Mijn oma zong vroeger altijd een liedje over
ipefe Titanic. Ik stuur hierbij een couplet en
een refrein. Txju u voor mij de volledige tekst
i'r lainnen achterhalen.
Antwoord: Tot onze grote spijt is het niet
gelukt om de volledige tekst te achterhalen.
Het probleem met oude liedjes is dat het
meestal razend moeilijk is om ze te traceren.
Vaak is de tekst in de loop der tijd sterk ver-
anderd, zodat er van het origineel niet veel
meer over is. In de naslagwerken over Neder-
landse liedjes hebben we niets kunnen vin
den. Voor de zekerheid geven we de eerste
i drie regels, een medelezer(es) kent de tekst
misschien wel, dat horen wij dan graag!
'Het allergrootste schip van deze aard Zou
de oceaan oversteken De Titanic zoveel
miljoenen waard, enz.'
iCHUIVEN iCHUlVEN NIET
De luchtschuiven in mijn dubbele ramen zijn
bijna niet meer open of dicht te krijgen, soms
moet er een tang aan te pas komen. Wat kun-
J nen we daaraan doen
Antwoord: Luchtschuiven moet u niet
I alleen aan de buitenkant schoonhouden,
I maar ook aan de binnenkant omdat ook daar
vuil kan gaan zitten. Het beste is om - indien
I mogelijk - de luchtschuiven te demonteren
I en goed te reinigen. U kunt ook eerst probe-
ren de schuifwerking te verbeteren met een
beetje olie of grafietpoeder.
TIINOEN MiiELEN
Mijn kleindochter van 6 jaar wisselt niet van
tanden in haar bovenkaak. Deze tanden zijn
nu totaal versleten, hierdoor kauwt ze op
haar kaak. Bij de onderkaak wisselt ze nor
maal. Ik maak me hier zorgen over. De tand
arts zegt er weinig van. Wat moeten we doen
Antwoord: Uw kleindochter van zes jaar
staat aan het begin van haar gebitswisseUng.
Tussen het zesde en het negende jaar komen
de snijtanden en de eerste kies door. Daarna
de andere kiezen en de hoektanden en ten
slotte veel later de verstandskiezen. Al deze
gebitselementen zijn reeds in de kaak ge
vormd en schuiven geleidelijk aan naar bui
ten, waarbij de melktanden er vanzelf uitval
len. Als haar melktanden nu dusdanig zijn
versleten dat zij op haar kaak kauwt dan is
dat waarschijnlijk een gevolg van te veel
snoepen of onvoldoende gebitsverzorging
zoals tanden poetsen. Inderdaad heeft de tand
arts geüjk dat je rustig moet afwachten
omdat hier niets aan gedaan kan worden.
Wel geef ik u het advies uw kleindochter te
bewegen straks wat zorgvuldiger met haar
bUjvend gebit om te gaan, omdat ze anders
vroegtijdig aan een kunstgebit toe is!
ItffF ÊEIV
Onlangs werd bloed bij mij geprikt. Ik moest
later de huisarts bellen voor de uitslag. Vol
gens mij is het correcter dat de huisarts de
patiënt belt. Dat is toch de taak van de huis
arts?
Antwoord: U moet bedenken dat de meeste
huisartsen het razend druk hebben. Het is
mede daarom algemeen gebruikelijk dat de
patiënt de arts belt. Zijn assistente kan u dan
de uitslag mededelen. Blijkt uit het onder
zoek dat er iets ernstigs aan de hand is dan
zal uw huisarts echt niet aarzelen om zelf
contact met u op te nemen.
o
I makelaars/taxateurs
D.V. woensdag 17 november a.s. is er weer
een open ochtend voor vrouwen.
Het onderwerp luidt: OMGAAN MET
DEMENTERENDEN.
Spreekster: mevr. I. Koningswoud-
Maliepaard
Plaats: N.H. verenigingsgebouw
'Elthato', Zuid Achterweg 27,
Ooltgensplaat
Tijd: 9.30 - 11.30 uur (vanaf 9.15u.
staat de koffie klaar).
Deze bezinningsochtend wordt georgani
seerd door de N.H. gemeente te Ooltgens
plaat/ Langstraat. U/jij komt toch ook?
Hoe ga je als christen met de ander om in
deze tijd? Denkt u met ons mee?
Van harte welkom!Kinderoppas aanwezig!
afd. Schouwen/Flakkee/Tholen
D.V. zaterdag 13 november a.s. zal weer
een contactbijeenkomst worden gehouden
voor mensen met een handicap. Plaats van
bijeenkomst is gebouw 'Rehoboth' van de
Gereformeerde Gemeente aan de Gelder-
sedijk te Dirksland. Aanvang kwart over 2
en sluiting kwart over 4.
Zoals gebruikelijk wordt na de opening
een Bijbelverhaal verteld, degenen die pas
jarig zijn geweest worden gefeliciteerd; er
wordt met elkaar gezongen en in de pauze
gezellig koffie, thee of frisdrank gedron
ken. Daarna worden de bezoekers tot de
sluiting creatief bezig gehouden. Iedereen,
van welke ge-zindte dan ook, is hartelijk
welkom met ouder(s), help(st)er en/of ver-
zorg(st)ers.
Is het waar datje in Engeland nergens een
hotelkamer kunt vinden met het nummer 13?
Antwoord: Zo sterk kan dit niet gesteld
worden. Volgens het Brits Verkeersbureau
wordt het voor velen beruchte nummer 13
wel vermeden op het platteland in de inns en
pubs. Men omzeilt het probleem daar vaak
door de kamers namen te geven. Maar in de
steden treft u kamer 13 doorgaans wel in de
hotels aan.
OE UOOaSUGBIINOE DOMINEE
Stamt de uitdrukking 'er komt een dominee
voorbij' uit de visserij, als er een slechte tij
ding gebracht moest worden?
Antwoord: Niet bekend is hoe deze uitdruk
king is ontstaan. Men zegt dit wanneer er
plotseling een stilte valt tijdens een gesprek.
Uw veronderstelUng vinden wij echter heel
aannemelijk klinken. In vroeger tijden ver
gingen vissersboten vaak. Denk maar aan.
'De vis wordt duur betaald' van Herman
Heijermans.
De dominee placht de droeve tijding te bren
gen. Als een vissersvrouw dus de dominee
langs haar raam zag lopen, sloeg de schrik
haar al bij voorbaat in de benen en stokte een
eventueel gesprek. Maar algemeen wordt
aangenomen dat de uitdrukking zinspeelt op
de vrees voor een terechtwijzing of beris
ping van een predikant als men zich bezig
hield met iets wat eigenlijk ongeoorloofd
was.
Sterfdag vergeten
Vorige week wees ik u op een rijke man. Hij
vergat om dankdag te houden. Had hij alles
niet prima voor elkaar? Hij zou de bestaande
schuren afbreken en grotere bouwen. Tot
zijn ziel zou hij zeggen: 'Neem rust, eet,
drink, wees vrolijk.' Vandaag leg ik mijn
vinger bij het slot van deze geUjkenis. Er is
nog een dag die deze man vergeet: zijn sterf
dag. In Lukas 12 leest u dat God zegt: 'Gij
dwaas, in deze nacht zal men uw ziel van u
afeisen.'
Het is een ernstig woord. Wat met zijn
bedrijf te maken heeft vergeet hij niet. Maar
als het gaat om wat zijn ziel nodig heeft, ver
geet hij alles. Hij denkt alleen aan rust, eten,
drinken en vroüjk zijn. Hij werkt slechts
voor de dingen van deze tijd. Voor de eeu
wigheid heeft hij geen oog. Die is zover
weg. God zegt: 'Gij dwaas, in deze nacht zal
men uw ziel van u afeisen en hetgeen gij
bereid hebt, voor wie zal het zijn?'
Het leek allemaal mooi en veelbelovend. De
man had aan alles gedacht. Hij bezat vele
goederen. Wat deerde hem nog? Waarop
wachtte hij nog? Wat moest hij nog meer
verlangen? Weelde en overvloed voor vele
jaren. Ja, ja! Maar God zegt: 'Niet vele
jaren! Vannacht nog roep ik u van de aarde
weg. Vannacht nog moet u de winst- en ver
liesrekening klaar hebben. Want vannacht
zal uw ziel worden weggenomen.'
Dit woord zet ons even stil. We hebben toch
ook onze plannen voor morgen en overmor
gen? Denken we niet diep in ons hart dat er
nog voldoende tijd is om tot bekering te
komen? Maar dat kan toch niemand ons
garanderen? Na vannacht kan de genadetijd
voorbij zijn. Salomo zei: 'Beroem u niet over
de dag van morgen, want gij weet niet wat de
dag baren zal.' Onze sterfdag kan dichterbij
zijn dan we denken.
De rijke man vergeet die dag. Eerst nog vele
jaren. Niet zo somber doen. Niet zo pessi
mistisch praten. Nu nog niet denken aan ster
ven. Dat kan later nog wel. We spreken
terecht over deze gelijkenis als over de gelij
kenis van de rijke dwaas. Het is de reinste
dwaasheid om op te gaan in al wat deze
wereld ons te bieden heeft en onze sterfdag te
vergeten. De dwaas zegt in zijn hart dat er
geen God is. Dwaze mensen leven alleen
voor hun genot en zetten hun hart op hun ver
mogen.
Maar de wijsheid der wereld is dwaasheid bij
God! Hij zegt: 'In deze nacht zal men uw ziel
van u afeisen!' En wat hebben we dan aan die
schitterende voornemens? Wat moeten we
dan met die verstrekkende plannen? Je bent
toch dwaas als je wel in een la van je bureau
een begrafenispolis hebt liggen, maar je kent
de Heere Jezus niet als je Heiland? Kijk,
zover wilde die dwaze man niet denken!
Wanneer buiten de zon als een rode bol onder
gaat en de kleuren vervagen en de scheme
ring komt opzetten, ziet de man zijn wijn
gaard, zijn olijvenhof, zijn koren en zijn vee.
Steeds minder kan hij het één van het andere
onderscheiden. Alles wordt donker en de
man gaat naar bed. Veel goederen voor veel
jaren! Maar hij heeft alles wel voor het laatst
gezien.
Want hij gaat slapen, maar hij wordt niet
meer wakker. U weet toch dat dit kan gebeu
ren? In deze nacht sterft die rijke man. 'Arme
man,' zeggen we dan. Arme rijke dwaas.
Eeuwig zal je in de hel je tanden van wroe
ging knarsen. Je was blind voor de geestelij
ke dood. Je was blind voor de natuurlijke
dood. En je was ook blind voor de eeuwige
dood.
Is het bij ons anders? Zien wij ons leven wel
in het licht van Gods Woord? Vergeten wij
onze sterfdag niet? U weet toch van sluipen
de ziekten? Een hartinfarct, een hersenbloe
ding, een ongeluk. Onze ziel kan plotseling
worden opgeëist. Niet alle mensen krijgen
een lang ziekbed waarop ze zich tot God
bekeren.
God wü een persoonüjk onderhoud met ons.
Vergeten we onze sterfdag niet? Waarvan is
ons leven vol? Zijn we rijk met onze gezond
heid, met onze kinderen, met al onze bezit
tingen? Zeker, dat zijn geweldige zegenin
gen. Zijn we ook rijk in God? Zijn we vol van
de Heere Jezus, de parel van grote waarde?
Ds Smijtegelt zei eens:
Een andere schat van hoger waarde
Is 't waar ik met mijn ziel naar hijg.
En mij genoeg als ik op aarde
De kost maar voor dit leven krijg.
Vergeet uw sterfdag niet. Als we sterven zul
len we God ontmoeten. We kunnen Hem in
vrede ontmoeten als we in Christus' bloed
gewassen zijn van al onze zonden. Zalig zijn
de doden die in de Heere sterven! Zij mogen
rusten van hun arbeid. Door de doodsrivier
waden ze om het eeuwige leven binnen te
gaan. Dan mogen ze hun sterfdag vergeten,
want de dood zal dan niet meer zijn. En zij
hoeven niet langer te bidden om Gods hulp
en ondersteuning, want Hij is nabijMaar de
Dankdag zullen ze nooit meer vergeten. De
eeuwigheid zal vol van hun dank zijn. Wie
rijk is in God geeft Hem de eer en prijst met
diep ontzag Zijn daden.
Ds G.C. Kunz
Tim LaHaye en Jerry B. Jenkins, Verla
ten. Roman. Uitgeverij Kok te Kampen.
Paperback. 341 pag. Prijs 39,90. Vooral
de eerstgenoemde auteur is - ook in ons land
- niet onbekend, onder andere door zijn
publicaties over relaties, gezin en opvoe
ding. Deze roman is het eerste deel in de
serie De laatste bezuin. Er gebeuren allerlei
geheimzinnige dingen over de gehele
wereld. Mensen verdwijnen en een interna
tionale bende speelt een duistere samenzwe
ring... Een bijna apocalyptisch aandoende
roman.
Pinchas Lapide, Sjaloom, sjaloom. Uitge
verij De Groot Goudriaan, Kampen. Ver
taald door Aize de Visser. Paperback. 190
.pag. prijs 24,90. De auteur is een bekende
joodse hoogleraar. In deze aangrijpende
roman tekent hij aan de hand van zijn hoofd
figuur Jakob Branitzky, een Praagse Jood,
de strijd tussen de volkeren in het Midden-
Oosten. Maar meer nog dan 'oorlog' is 'vre
de' het thema van dit boek. Bekend is dat
Lapide in de hoofdpersoon veel elementen
van zichzelf heeft gelegd.
Carolyn Meyer, Het volk van Gideon.
Uitgeverij Callenbach, Kampen. Vertaald
door Ellen Josée Westrik. Gebonden. 176
pag. Prijs 24,90. Een jeugdroman over
een Amish familie in Amerika. De 16-jarige
Gideon behoort tot deze besloten gemeen
schap. Maar hij wil er uit breken en ziet zijn
kans schoon via Jacob, de joodse marskra
mer. Dit boek is bekroond door de Stichting
Nederlandse Kinderjury.
Katharine Ayres, Nacht in het noorden.
Uitgeverij Callenbach, Kampen. Vertaald
door Ellen Josée Westrik. Gebonden. 171
hebben het of zorgen en/oor
VAN DER BOOM
pag. Prijs 24,90. Lucy Spencer woont in
Ohio in Amerika, in het midden van de vori
ge eeuw. Ze is betrokken bij de opvang van
gevluchte slaven die onderweg zijn naar het
vrije Canada. Een jeugdroman in de vorm
van een dagboek. Ook dit boek ontving een
bekroning van de Stichting Nederlandse
Kinderjury.
Diana Noble. Het voorhangsel. Roman.
Uitgeverij De Groot Goudriaan, Kampen.
Vertaald door drs. R.H. Posthuma.
Paperback. 403 pag. Prijs ƒ39,90. De
auteur van deze vuistdikke roman schreef al
veel historische en eigentijdse romans. Zij
woont in CaUfomië. Hoofdpersoon is een
jonge vrouw, Hannah McClary. Zij komt in
conflict met de gemeenschap van de Mor
monen waarvan zij deel uitmaakt. Deze
roman speelt in Amerika in de jaren rond
1860.
Charlie Lucy Wedemeyer, Charlie's
overwinning. Uitgeverij Voorhoeve,
Kampen. Vertaald door Felicitas E.
Roodzant. Paperback. 275 pag. Prijs
ƒ34,90. Een autobiografie van Charlie
Lucy Wedemeyer. Cheirlie was veel jaren in
Amerika een topsporter. Toen hij 20 jaar
geleden footballcoach was aan een high-
school werd bij hem de spierziekte ALS
geconstateerd. Hij kreeg nog een jaar te
leven, volgens de artsen... Dit boek geeft
meer dan het verhaal van een ziektegeschie
denis. Het gaat over strijd en overwinning.
Michael Bar-Zohar, Helden van Israël.
Zij waagden hun leven voor de Joodse
staat. Uitgeverij De Groot Goudriaan,
Kampen. Vertaald door P. J. de Gier.
Paperback. 466 pag. Dit boek is gewijd aan
de velen die sneuvelden voor Israël. Elke
generatie heeft getreurd en treurt nog over de
gevallenen. In enkele tientallen korte hoofd
stukken worden de mannen en vrouwen die
hun leven gaven, gepresenteerd. De eerste in
1897. Tot en met 1998. En waar is het einde?
De samensteller van dit indrukwekkende
boek schreef eerder de officiële biografie
van David Ben-Goerion. Een hommage!
Samuel M. Katz, De geheime eenheid. Het
ware verhaal van Israels elite-eenheid.
Uitgeverij De Groot Goudriaan, Kampen.
Vertaald door Roelof Posthuma. Paper
back. 280 pag. Prijs 39,90. De ondertitel
van dit boek luidt: De meest effectieve con
tra- terreurbrigade ter wereld. De naam
luidt: Sayaret Mat'Kal, ofwel: de jongens
van de Chef Staf. In de strijd tegen het ter
rorisme heeft deze brigade al grote succes
sen geboekt. In dit boek komen ze aan de
orde.
Josh Halevy, Met de rug tegen de muur.
Israels strijd om het bestaan. Oorlogsver-
halen. Uitgeverij De Groot Goudriaan,
Kampen. Paperback. Vertaald door Cor-
rie Zeidler e.a. 281 pag. Prijs ƒ39,90.
Enkele tientallen verhalen over de oorlogen
van Israël in deze eeuw. De verhalen zijn
gebundeld in zeven clusters, geordend naar
thema's. Niet zozeer de oorlogstactieken
maar vooral de mensehjke aspecten komen
in deze waar-gebeurde relazen atm de orde.
Carrie Bender, Miriam. Uitgeverij De
Groot Goudriaan, Kampen. Vertaald
door P.J. de Gier. Paperback. 158 pag.
Prijs 24,90. Een ontroerende roman in dag-
boekvorm. Over en van een 40-jarige alleen
staande vrouw, üd van de Old Order Amish.
Zij hunkert naar één die haar leven wil delen.
Ze ontvangt haar bestemming, maar het is
door veel moeiten en zorgen heen.
Francine Rivers, De onafwendbare dage
raad. Roman. Uitgeverij Voorhoeve,
Kampen. Paperback. Vertaald door Hans
van den Broek e.a. 543 pag. Francine
Rivers is een in Amerika bekende en gelief-'
de romanschrijfster. Veel keren zijn haar
boeken bekroond. Deze roman speelt in de
glorietijd van het Romeinse keizerrijk.
Hoofdpersoon is de Germaanse soldaat
Atretes, gladiator in Rome. Door zijn vast
beradenheid herwint hij zijn vrijheid. Maar
dan komt hij in de ban van de jonge weduwe
Rizpah... JMJ K
VROEGINDEWEIJ
J. Lens
van de
Leidse Lakenindustrie
-2-
Govert was naar Meersten gelopen om
daar met de pachters van het kasteel te
I onderhandelen over de levering van
voedselvoorraden voor de winter. Hij was
nog steeds niet teruggekeerd, hoewel ze
hem reeds lang had terugverwacht.
De vrouwe van Limbricht trok zich terug
1 in haar vertrek. Ze zat daar nog pas, toen
haar kleine jongen kwam binnentrippe-
len, een aardig kereltje van nog geen vier jaar oud. De
blauwe ogen en het blonde haar lieten al dadelijk zien, dat
hij niet van zuiver Limburgs ras was. Zijn brabbeltaaltje
was een mengsel van zuiver Nederduits met wat Lim
burgs. Het ene sprak hij met Bregte en de bedienden, het
andere hoorde hij van moeder.
Hij had een opgewonden kleur, want hij was op de bin
nenplaats, de cour, aan het spelen geweest.
"Moeder, mijn drijfdoppe heeft gedraaid!" riep hij ver
rukt uit en liet zijn tol zien en zijn zweep, waaraan ver
scheidene touwtjes waren bevestigd. Hij was zo in zijn
spel verdiept geweest, dat hij het ook nu wilde voortzet
ten, en trachtte de drijfdoppe weer op te zetten.
"Niet doen, Jean! Dat mag hier niet gebeuren! In de cour
mag het wel!"
Het ventje kwam bij haar staan. Hij staarde naar het ble
ke droeve gelaat en vroeg: "Is moeder niet blij? Ik wel,
omdat ik de doppe kan drijven! Bella heeft het geleerd!"
De vrouwe van Limbricht trok haar kleine jongen op de
knieën en kuste hem. Ze zag al haar smart weer en haar
zorg voor de toekomst, en een traan rolde langs haar
wang. Van dat kind zou ze moeten scheiden! Die zou ze
wegzenden om hem te sparen. Het was wel hard! En
toch, op datzelfde ogenblik zag ze het duidelijker dan
ooit: het moest, al was slechts de helft waar van de ver
halen, die ze van de prior had gehoord.
Kwam Govert nu maar!
Een druk gekibbel kwam van de kant, waar de keuken
lag, en de stilte van het huis werd er door gestoord. On
danks de ernst van heel de tijd en van al wat ze bespreken
moest, kwam er toch even een glimlach over het gelaat
van de slotvrouwe glijden. Want ze begreep, dat Govert
nu terug was. Hij was alweer aan 't kibbelen geslagen
met Bregte, de keukenmaagd. Govert kon haar niet uit
staan, vooral ook omdat hij haar niet verstaan kon! Hij
was nu enkele jaren in het Limburgse geweest, maar kon
de echt platte streektaal, die Bregte sprak, niet verstaan.
Hij schimpte altijd weer op haar koeterwaals, en Bregte
raakte niet uitgefoeterd over die smuigerd, die smerige
Govert, die maar zo met zijn vuile schoenen aan in haar
kookkeuken binnen kwam lopen.
Daarbij, en dat vond ze het ergste, kon haar kooksel hem
maar matig bekoren, en vertelde hij aan iedereen, die het
horen wilde, dat Bregte een lastig potnat was, en dat ze de
bonen zo hard kookte, dat hij er pijn van in de maag
kreeg.
De scherpe, schelle schetterstem van Bregte verstomde
en Govert kwam aan en vroeg eerbiedig toegelaten te
worden tot het vertrek der genadige vrouwe.
Veel werd er gesproken daar in de eenzaamheid.
Ook Govert had in Meersen de vreselijke geruchten ge
hoord en keimis gemaakt met boeren, die angstwekkende
verhalen wisten op te hangen van wat door de Pappen
heimers was uitgehaald. En ook hij had de vrees horen
uiten, dat de terugtocht tot allerlei kwaads aanleiding zou
geven. Daarom meende hij ook, dat het beter was voor de
slotvrouwe om spoedig te vluchten. En ook, dat de beide
kinderen in veiligheid zouden worden gebracht. Maar de
vrouwe van Limbricht bleef weigeren zelf te gaan. Wel
droeg ze Govert op haar jeugdige zoon in veiUgheid te
brengen. Lang en breed werd er gewikt en gewogen.
De troepen van Pappenheim zouden wel dezelfde weg
teruggaan, die ze waren gekomen: langs de hoofdweg
van Sittard naar het Kleefse. En dan lag het kasteel wel
op een zijpad, maar bij deze ongeregelde horden was niet
te verwachten dat ze zich aan de hoofdweg zouden hou
den. Veeleer dat ze, nu de gehoopte plundering van de
prinselijke kwartieren en van Maastricht zelf hun ont
gaan was, niets onbeproefd zouden laten, om zich
schadeloos te stellen.
Govert zou trachten de kleine Jean weg te voeren; in een
grote boog zou hij gaan, over Meersen en Schiimen en
Valkenburg, en dan zuidelijk om, teineinde uit het Luik
se Maastricht te bereiken, waar hij de kleine jongen onder
de hoede van het prinselijke leger moest stellen. Tevens
moest hij zien de Prins zelf te bereiken en die om een
geleide verzoeken, teneinde de zoon van één van zijn
gevallen officieren naar Holland te doen brengen. Daar
moest het kind bij de familie van de slotvfouw verblijven,
tot de woelige dagen voorbij waren.
En dan zou de slotvrouwe haar dochtertje zolang trachten
te redden op een boerderij dichtbij, waar het kind kon
doorgaan voor een dochtertje van de boerin. Van beide
kinderen gescheiden zijn, dat kon ze niet. En toch, ze
vreesde het meest voor haar Jean, want die zou iimners de
naam van haar man dragen? En de Pappenheimers wisten
wel, dat haar man in de strijd gevallen was; het zou niet
tot verzachting van hun houding meewerken. En Jean
zou niet het eerste kind zijn, dat ze aan hun spiesen regen!
Wat haarzelf betrof: de slotvrouwe beval zichzelf en haar
dochtertje in de hoede van de Heere, tot Wie ze had leren
bidden. En haar gebed zou ook Govert en haar kleine jon
gen vergezellen op hun tochten.
Soms kwam het even in haar op, of ze niet beter ook Jean
op andere wijze zou kunnen verbergen. Maar dan dacht
ze weer aan de verhalen van Govert, aan de raadgevingen
van de prior.Het moest dan maar!
n.
(De vCucfit
Het is nu de avond van de zesentwintigste augus
tus. Nog altijd dezelfde milde herfststemming.
Maar bij de vallende avond kleurden de wolken
zich rood, en de boeren keken naar de lucht en schudden
het hoofd, want ze zagen dat rood, en dachten aan wat ze
gehoord hadden. Angstig speurden ze naar het noorden,
waar de Duitse hulptroepen moesten wezen. Ze hadden
gehoopt, dat die dezelfde weg terug zouden gaan, als ze
gekomen waren. En nu was Becker, de dorpstimmerman,
juist gekomen met de boodschap, dat ze naar het zuiden
trokken. Zeker om inplaats van naar Kleef nu naar Keu
len te gaan, en daartoe te trachten langs het zuiden door
te breken.
Het bericht bracht schrik en ontzetting, en toch zouden ze
niet vluchten. Wèl vrouw en kinderen, die konden zich
versteken in de mergelgroeven. Maar zelf zouden ze blij
ven, en wachten wat er komen zou.
Ze zaten samen in de taverne van Rogier, en dronken het
zware Luiker brouwsel.
"We zullen ze er uit jagen met de knuppel en met de
dorsvlegel", meende de manke Pierre, die uit het Walen-
land gekomen was en zich als boerenknecht had ver
huurd. Maar hij had te veel van het Limburgse bier
gebruikt, en zo was hij op een keer van de wagen geval
len en had zijn been zó beschadigd, dat hij voortaan mank
moest lopen.
"Mankpoot wil voordansen! - antwoordde Rogier. - Die
Pierre. Je weet toch ook, dat ze arkebussen hebben, en dat
ze met hun mortieren alles stuk schieten kunnen".
Rogier dacht aan zijn huisje, en hij vreesde er voor, dat
het ook een prooi van de plunderzucht zou worden. En
waar moest hij dan zijn broodwinning vinden, een brood
winning, zo eerzaam, naar hij meende, maar vooral zo
gemakkelijk. Hij tapte zijn bier slechts.
Pierre was niet erg gesticht over Rogiers vriendelijke
spot. Mankpoot!
Hij pruttelde tegen.
"Als ik dat been niet had, dan zou ik zeker niet hier zit
ten, doch meehelpen om de Spanjaards en hun Duitse
genoten weg te jagen".
(wordt vervolgd)
DE BETERE WONINGINRICHTING SINDS 1920
Zandpad 36 Middelharnis Tel. (0187) 482784
Hoenderdijk 9
3253 AK Ouddorp. Tel. (0187) 68 42 67
BOEKEN EN MUZIEK
Voorstraat 41 - 3245 BG Sommelsdijk
Tel. (0187) 482614-Fax (0187) 484520
BOEKEN
ALLES VOOR SCHOOL EN KANTOOR
WBitdJJk 45-48, 3241 GV MIddelhirnla
Tel. (0187) 482046/482344 - Fax 10187) 4854B1
FUiaal: KDandardIJk 1B, 3253 AK Ouddotp
Tel. (0187) 881278 - Fax (0187) 683519
