De Waal Hoveniers krijgt erkenning
als Erkend Hovenier
Natuurvoorlichtingsavond in Sommelsdijk
Nationale Opel Testdag
bij uw Opel dealer
Contactmiddag VOMI
Winterse maaltijd
s
EIIAItE»f41IEUW5
'Goeree-Overflakkee
in oude ansichten'
opnieuw versclienen
in Achthuizen
Haags vrouwenensemble in
Witte Kerkje Vierpolders
Winnaars herfstvakantie-
puzzeltocht VW
AN\
Verkoping vrouwenver.
'Ora et Labora'
3
VERVOLGVERHAAL
Jochem de
schoorsteenveger
PAGINA 7
>INSDAG 2 NOVEMBER 1999
Sinds kort mag De Waal Hoveniers uit
Dirksland zich ofBcieel Erkend Hovenier
noemen. Dit beschermde kwaliteitsvignet
is geïntroduceerd door de Stichting Er
kenningen Hoveniers. Hiermee voldoet
De Waal Hoveniers aan de strenge, objec
tief toetsbare eisen die door de stichting
zijn opgesteld. Dit zijn eisen op het gebied
van betrouwbaarheid, kwaliteit, service
en garantie.
In de brochure Een Erkend Hovenier staat
voor gegarandeerd tuinvakwerk staat over
zichtelijk beschreven wat de consument van
een Erkend Hovenier kan verwachten. De
pubhcatie gaat uitgebreid in op de voordelen
van het inschakelen van een Erkend Hove
nier. Daarnaast bevat de brochure informatie
over een garantie- en geschillenregeling.
De brochure is verkrijgbaar bij:
De Waal Hoveniers
Boezemweg 20
3247 BB Dirksland
Tel./fax (0187) 601734
(06) 53 99 85 83
De Erkend Hovenier is officieel erkend door
de Stichting Erkenningen Hoveniers te Bun-
nik. Deze stichting is in het leven geroepen
om het vak van hovenier op een hoger plan
te brengen en de consument waarborgen te
kunnen bieden op het gebied van vakbe
kwaamheid, betrouwbaarheid en kwaliteit.
Kwaliteit wordt op het werk beoordeeld
door controleurs van de stichting. Alleen
hoveniers die blijvend voldoen aan de stren
ge eisen mogen het beeldmerk 'Erkend
Hovenier' voeren.
Op zaterdag 6 november a.s. organiseren
Opel regio-dealer Garage Knöps B.V. uit
Middelhamis en Autobedrijf Akkerdaas
B.V. uit Noordgouwe voor de zesde ach
tereenvolgende keer de Nationale Opel
Testdag. Een dag waarbij verkeersvei
ligheid, voor zowel auto als bestuurder,
het centrale thema vormt.
Gratis '18-punten-Check'
Tijdens de Nationale Opel Testdag is iedere
Opel-rijder van harte welkom voor een gra
tis 18-punten-Check' van hun voertuig. De
eerste 11 punten van deze controle bepalen
hoe 'wintervast' uw Opel is; waarbij onder
andere de accu, radiateur, thermostaat en de
waterslangen worden gecontroleerd. Als uw
auto op de eerste 11 punten van de conditie-
check wordt goedgekeurd, kunt u voor
slechts 34,50 het Opel Winterplan certifi
caat aanschaffen. Met dit certificaat bent u
tot 1 april 2000 gedekt tegen defecten aan
alle 11 gecontroleerde onderdelen. De reste
rende 7 punten zijn belangrijk voor het goed
functioneren van uw Opel. Hierbij worden
onder andere banden, schokdempers en rem
men gecontroleerd. Na deze '18-punten-
Check' kunt u onbezorgd de winter door.
Activiteiten en aanbiedingen
Tijdens de Nationale Opel Testdag zult u
zich bij Knöps en Akkerdaas zeker niet ver
velen. Terwijl onze werkplaatstechnici uw
auto controleren, nodigen wij u graag uit
voor een toer door onze bedrijven. In de
showrooms staat vanzelfsprekend het gehele
modellenprogramma van Opel tentoonge
steld. Daarnaast introduceren wij deze dag
de nieuwe Opel Omega 2000; en vergeet
ons aanbod in gebruikte wagens niet. In de
moderne showrooms aan de Langeweg
(Middelhamis) en Kloosterweg (Noordgou
we) staan meer dan 150 gebruikte auto's
tegen aantrekkelijke prijzen. Vanzelfspre
kend worden deze auto's geleverd met de
bekende service en garantie.
Het boekje 'Goeree-Overflakkee in oude
ansichten' van de hand van wijlen T. de
Waal, dat in 1971 voor het eerst verscheen
en daarna vier herdrukken beleefde, is
opnieuw uitgegeven. Daarmee beleeft het
boekje thans haar zesde druk. Al lange tijd
is het uitverkocht geweest, maar gezien de
nog steeds voordurende vraag heeft de uit
gever. Uitgeverij Europese Bibliotheek te
Zaltbonmiel, besloten een herdruk in
beperkte oplage op de markt te brengen.
Het betreft een herdruk van de oorspronke
lijke uitgave in 1971. Honderd een en zestig
ansichtkaarten van het Goeree-Overflakkee
van vroeger staan in het boekje afgebeeld,
met omschrijving en een inleidend woord
van de schrijver, Teun de Waal. Daarin
omschrijft hij in 't kort de historie van Goe
ree-Overflakkee. Deze zesde druk van
'Goeree-Overflakkee in oude ansichten' is
verkrijgbaar bij iedere erkende boekhandel,
de verkoopprijs bedraagt 34,90
Een bezoekje waard
Natuurlijk kunt u ook een proefrit maken in
de Opel van uw keuze. Tevens kunt u zich
onderwerpen aan een gratis oogmeting door
een erkende opticien. Daarnaast is uiteraard
ook aan de kinderen gedacht en wordt ook
de inwendige mens niet vergeten.
Voor iedere bezoeker staat er namelijk een
vers portie gekookte mosselen klaar.
Ook BP-tankstation 'De Ronde Boom' laat
zich deze dag niet onbetuigd. Voor iedere
'tankende' bezoeker hgt er een weekend
editie van 'De Telegraaf klaar.
Kortom: zorg dat u erbij bent op 6 november
1999: Nationale Opel Testdag bij Knöps en
Akkerdaas.
Testdag-tijden: 08.00 tot 17.00 uur (Lan
geweg 113, Middelhamis Kloosterweg 2,
Noordgouwe).
Op dinsdag 16 november zal een con-
tactmiddag van de Vereniging Oud
Militairen Indiëgangers (VOMI) wor
den gehouden.
Deze regiobijeenkomst is bedoeld voor
leden van de VOMI, die introducées mogen
meebrengen die ook in het voormalig Neder-
lands-Indië of Nieuw-Guinea zijn geweest
en die nog geen lid van de VOMI zijn.
De contactmiddag zal gehouden worden in
het Prieel van recreatiecentmm De Staver,
Olympiaweg 32 in Sonmielsdijk. Om 13.00
uur is de zaal open en is de ontvangst met
koffie en gebak. De aanvang van de bijeen
komst is om 13.45 uur. Van 14.00 tot 15.00
uur zal dhr. Slootweg, wethouder van Mid
delhamis en leraar geschiedenis, u boeiende
verhalen vertellen over het land wat u allen
zo na aan het hart ligt. Om 15.00 volgt de
gebmikelijke verloting en u kunt dan onder
tussen met uw mede Sobats herinneringen
ophalen.
Woensdag 17 november a.s. is er een win
terse maaltijd in 't Zaaltje, Pastoor van
Luenenstraat 20 te Achthuizen, georgani
seerd door Stichting Welzijnswerk Oostflak-
kee. Op het menu staat hutspot met een bal
gehakt en een lekker toetje. Aanvang 12.00
uur, kosten 6,00.
U kunt zich aanmelden bij: A. Huibrechtse,
tel, 631552.
De tweede Avondmuziek van dit sei
zoen in de historische dorpskerk van
Vierpolders (het in 1721 gebouwde
Witte Kerkje) zal worden verzorgd
door het uit Den Haag afkomstige
Vrouwen Ensemble Vocabella o.l.v.
Jaap Hillen. Solisten Carla Vermin,
sopraan en Marijke Peeters, mezzo
sopraan. Pianist/organist: Diderik Va-
neste en Harpist: Emanuel Klinken
berg. Deze Avondmuziek vindt plaats
op zaterdag 13 november 1999 en be
gint om 20.00 uur.
Het vrouwenensemble VocabeUa bestaat uit
vijftien vrouwen, door Jaap Hillen vier jaar
geleden voor het eerst bij elkaar gebracht.
Het ensemble brengt jaarüjks een bijzonder
programma voor meerstemmig vrouwen
koor. De leden zingen allen in één of meer
bekende koren in de regio en zijn liefhebbers
van onbekend en bijzonder repertoire.
Jaap Hillen studeerde orgel en koor- en
orkestdirektie. Hij is in Den Haag zeker geen
onbekende. Behalve dit ensemble leidt Jaap
Hillen ook koor en orkest van het Haags
Barok Gezelschap in Den Haag. Jaap Hillen
is voor zijn pensionering gedurende een zeer
groot aantal jaren Cantor geweest van de
Universiteit van Utrecht, waarbij hij o.a. de
leiding had over het USKO (Utrechts Stu
denten Koor en Orkest). Daarnaast is hij nog
steeds organist van de Grote Kerk in Breda.
Hij is zeer gezien als Bachspecialist, maar
zijn passie gaat duidelijk verder dan alleen
de periode van de barokmuziek. Jaap Hillen
is vele jaren als docent verbonden geweest
aan de Kurt Thomascursus voor dirigenten.
Uitgevoerd worden:
Sopraan/Mezzo-sopraansolo: A Ceremony
of Carols (op. 28) van Benjamin Britten
(1913-1976); Harpsolo: Intermezzo; En
semble: Missa Brevis in D (op. 63) van
Benjamin Britten; Ensemble: Choral Hymns
from the Rig Veda van Gustav Hoist (1874-
1934); Ensemble: Ave Verum van Gabriel
Fauré (1845-1924); Orgelsolo: Intermez
zo; Ensemble: Messe Basse van Gabriel
Fauré.
U kunt dagehjks plaatsen reserveren tussen
17.00 en 19.00 uur bij het secretariaat: Bas
Rijkeboer, tel. (0181) 410055 of via email:
bas.rijkeboer meespierson.nl.
Ook kunt u de homepage van de Concert
commissie bekijken met een overzicht van
alle concerten en extra informatie over de
concerten: http://www.homepages.hetnet.
n]/~telemann/index.html.
Geen betere locatie om bezig te zijn
met de natuur en alles wat daar in
beweegt, dan VMBO-Groen aan de
Langeweg in Sommelsdijk. Donder
dagavond 28 oktober hield de Vereni
ging voor Natuur- en Landschapsbe
scherming Goeree-Overflakkee weer
haar jaarlijkse najaarslezing.
In de aula van dit schoolgebouw, waar jon
gelui worden opgeleid voor beroepen die
rechtstreeks met de natuur te maken hebben,
vond in aanwezigheid van ondere andere de
wethouders van milieu van de vier eilandge-
meenten, een dialezing plaats en namen ver
schillende natuurverenigingen van Goeree-
Overflakkee de gelegenheid te baat om
belangstellenden te tonen wat zij aan activi
teiten ontplooien.
Hoofdmoot van de avond was een uitgebrei
de lezing door de macro-fotograaf Frans
Hodzelmans over "klein gespuis". De heer
Hodzelmans verbaasde de redelijk gevulde
zaal met zijn werkelijk prachtige dia's van
vlinders, wespen, vliegen, lieveheersbeest
jes en dergelijke. Voor iemand als uw ver
slaggever, die de wriemelende beestjes in
zijn tuin tot dusver altijd aanduidde met
ongedierte, ging er een wereld open. Voor de
ogen van het aandachtige pubhek ontvouw
den allerlei soorten vlinders bevallig hun
vleugels. Koolwitjes, pages, schoenlappers,
de kleine vos, het landkaartje en de gehak
kelde aurelia werden getoond in allerlei
fasen van hun leven: eitje, rups, pop en vlin
der. Als mooiste gold de dagpauwoog,
inderdaad een schitterend getekende vlinder.
agentschap
De winnaars van de Herfstvakantie-wandel-
puzzeltocht van VVV/ANWB Overflakkee
zijn:
Maaike Bechthum uit Sommelsdijk.
Ruud Grootens uit Dirksland.
Charlotte Dogterom uit Sommelsdijk.
Zij hebben hiervan inmiddels bericht gehad.
De deels met kaarsen verlichte kerk is open
om 19.30 uur en de toegangsprijs is slechts
5,00 inclusief koffie of thee in de pauze.
Kom, luister en geniet.
die in al zijn kleurenpracht op de dia's kon
worden getoond.
De heer Hodzelmans toonde de zaal hoe
vlinders baltsen, paren, eitjes leggen en nec
tar uit bloemen zuigen. Ook vertelde hij dat
er sprake is van voor- en najaarsgeneraties.
Er zijn vlinders die hun eitjes vasthechten
aan de steel van een bloem, andere leggen ze
in een opgerold brandnetelblad. Dit laatste
is een listige zet, want welk mens of dier
heeft het er voor over zijn vingers te branden
aan deze netels ter wille van een paar simpe
le vlindereitjes?
De spreker bleek over een formidabele ken
nis te beschikken van de natuur in al zijn
verschijningsvormen.
Na de pauze verschenen dia's van andere
insecten. Algemene bewondering oogstte
Hodzelmans met dia's waarop hij toonde hoe
een mug bloed opzoog uit zijn eigen hand.
Alleen vrouwtjesmuggen steken. Als u zo
rond drie uur 's nachts nog steeds geen oog
hebt dicht gedaan door muggengegezoem,
uw bed uit komt en uw klopjacht beloond ziet
met een bloedspat op het behang, weet dan
wel - voordat u met een voldaan oog het
resultaat bekijkt - dat het uw eigen bloed is.
Kampioen onder de steekvliegen in Neder
land is de daas, die gelukkig vrij zeldzaam is
in Nederland. Vervolgens passeerden de
juweelwesp, de metselbij, de glimworm en
de vuurvlieg de revue. Beide laatstgenoem
de insecten zijn eigenlijk kevers. Verder de
mierenleeuw, de snuitkever en de bijenwolf.
Er zijn 70 soorten lieveheersbeestjes in
Nederland. De beestjes voeden zich met
bladluis. Wist u dat, waar een leeuw in Afri
ka de zoveelste antiloop verslindt, in uw tuin
NIEUWE TONGE
Op D.V. woensdag 3 november hopen
we onze verkoping te houden in 'Ehm'.
U bent van harte welkom 's middags van
14.30 tot 16.30 uur en 's avonds van
18.30 tot 20.00 uur.
Er wordt van alles te koop aangeboden,
o.a. een wigwamtent, babybomwieg,
torenkraan, geborduurd tafellaken, cake,
advocaat, oliebollen en nog veel meer.
Komt u zelf maar kijken. U kunt er gezel-
hg een kopje thee of koffie drinken.
Van de opbrengst van deze dag is de helft
bestemd voor het opknappen van de pas
torie en de andere helft voor Calando en
Friedensstimme.
het lieveheersbeestje hetzelfde doet met de
arme bladluis? Met een "That's it, folks",
eindigde de heer Hodzelmans zijn dialezing
over het "klein gespuis". Terecht was een
warm applaus zijn deel.
Ook de Vereniging voor natuur- en milieu
educatie (het IVN) was deze avond aanwe
zig. Door middel van folders en brochures
konden bezoekers zich op de hoogte stellen
van weUce bijdrage zij levert aan natuurbe
houd, natuurvoorlichting, vogel- en planten-
onderzoek. Namens de imkers van Goeree-
Overflakkee toonde de heer M. Wiegel uit
Dirksland foto's van bijen en voorwerpen
als honingraten, zoals die in de bij en wereld
te vinden zijn.
Tenslotte vond de prijsuitreiking plaats. Tij
dens de openstelling van natuurterreinen in
het kader van "September natuurmaand"
hebben de natuurverenigingen een fotowed
strijd georganiseerd. Een groot aantal prach
tige foto's waren in de aula van VMBO-
Groen ten toon gesteld. De winnaars werden
aangekondigd door de heer Mastenbroek,
waarna wethouder Slootweg de prijzen over
handigde. Er waren prijzen uitgeloofd voor
verschillende soorten natuurfotos's. De
prijs voor "klein gespuis" ging uit naar de
maker van een prachtige foto van een libel-
Ie: Arjan van Hoorn; de prijs voor land
schappen was voor Willy Mijs met zijn foto
van een besneeuwde bocht in de weg; in de
categorie luchten viel de eer te beurt aan
Margriet Boerema en in de categorie "overi
ge" aan Fons Kern voor een detailfoto van
een vogel. Ook vielen drie kinderen in de
prijzen. Dat waren Leonard van der Velde,
Lisette Klepper en Krijna Blok.
Hallo l
D.V. zaterdag 6 november hebben we onder
andere ook aandacht voor 'de inwendige
mens', een avondje culinair.
Allerlei koude en warme gerechten staan op
het menu en het belooft wat te worden.
Anders dan gewend beginnen we deze
avond om 19.00 uur.
Opgeven voor deze avond kan bij Sandra
(tel. 487142) en de kosten zijn 7,50 per
persoon. Dus pak snel de telefoon en geef je
op. Wij zien jullie graag zaterdag in 'De
Hoeksteen' in Middelhamis. Tot dan!
H. Kirtgmans
-43-
Nu hij zijn doel heeft bereikt: nabe
staanden van Gebhard op de hoogte
gebracht, keert hij weer terug, hij weet
nog niet precies waarheen.
Gebhards zuster zegt hem, dat hij niet
verstandig handelt. Het zal hem toch
goed doen, zijn oude woonplaats nog
eens misschien voor de laatste maal te
zien, ook al heeft hij er dan geen familie meer. Zij ver
zoekt hem zelfs dringend erheen te gaan. Desnoods
wil zij de reiskosten wel betalen. Overmorgen gaat de
dihgence. Dan kan hij haar vader op de hoogte bren
gen. Die woont bij meester Feldbrugge, ja, de opvol
ger van Kauffmann.
Feldbrugge is met haar zuster getrouwd. Zou Weis-
haupt er eens heen willen gaan?
"Als hij nu liever niet naar dat dorp wil, Trude", waar
schuwt haar man, "dan moet je er niet op aandringen.
Op de een of andere manier kunnen wij vader ook wel
op de hoogte brengen. Ik kan me wel begrijpen, dat
Weishaupt weinig lust heeft.
"Een bepaald besluit had ik nog niet genomen", zegt
Jochem plotseling. "Nu ik een doel heb, jullie vader er
op de hoogte te brengen, ga ik tóch naar Liegnitz".
Hij overweegt: waarom zal ik het niet doen? Niemand
zal mij herkennen. Zelfs al zou ik Lize zien, wat al heel
toevallig zou zijn, zou hij zich niet bekend maken. Hij
zou de oude Waldmont niet eens zijn naam noemen.
Mogelijk zou die zijn naam niet eens meer weten.
Zo 'beredeneert' Jochem zijn tóch nog heftig verlan
gen naar het dorp van zijn jongensjaren, ook al leeft er
dan niemand van de zijnen meer.
Hij is de gast in het logement, op voorwaarde dat hij
geen thaler betalen zal. Reisgeld naar Liegnitz weigert
hij evenwel pertinent.
Al vroeg vertrekt een dag later de diligence. Vóór de
middag doemen de bekende woningen van Liegnitz
op, wat hem het hart sneller doet kloppen. Als hij uit
de hoge wagen stapt, bevindt hij zich vlak voor de
kruidenierswinkel van Suze Land. Die leeft natuurlijk
i
niet meer, want die was zo ongeveer al oud, toen hij
Liegnitz verüet... watblief?
Daar staat zij in levende lijve in het deurgat! Hij zou
wel op haar toe willen lopen en zeggen, zoals vroeger
de lui zeiden: "Zo, Suzie, hoe maak je het en lopen de
zaken naar wens?" Maar dat gaat niet, als een onbe
kende moet hij het dorp inkomen, als een onbekende
moet hij het dorp verlaten.
Een bezoek brengen aan de oude Waldmont, aan hem
van Gebhard vertellen, even het dorp doorwandelen,
het kerkhof bezoeken - mogelijk is er een aanwijzing,
waar de zijnen begraven liggen - en dan terug.ja, hij
weet het nog niet. Het aanbod van de tapijtenfabrikant
Lemarque was verleidelijk, maar Holland trekt even
zeer.
Jochem slentert, nieuwsgierig aangestaard door dorpe
lingen die hem blijkbaar niet herkennen, wat hem
uiteraard niet verwondert, door de hoofdstraat, die in
tegenstelling met vroeger, geplaveid is met grote kei
en. Het is overigens alsof er niets is verandert en hij
niet weg geweest is.
Zonder er goed bij door te denken slaat Jochem aan het
eind van de straat de landweg in, die naar de ouderlij
ke woning leidt. Al meer en meer bekruipt hem een
beklemd gevoel. Vroeger waren daar bekende stem
men en de lachende gezichten, nu komt hij te staan
voor een woning, die er inderdaad even zindelijk uit
ziet als toen, maar hij zal niemand van de zijnen meer
zien...
O Heere, wat een leed. Dat kan alleen hij beseffen, die
het zelf heeft ervaren.
HOOFDSTUK 20
Het is wel een ietwat dwaas gezicht: midden op
de weg staat Jochem en staart als gefascieerd
naar het huisje, waarvan hij als het ware iedere
steen kent. Dan loopt hij iets door en bekijkt de zijge
vel.
Opeens komt er een jonge vrouw voor de dag, die zijn
vreemde doen al enige tijd heeft gadegeslagen.
Jochem kan het gezicht niet thuisbrengen. Verbaasd
kijkt hij haar aan. Nu kan hij rechtsomkeert maken en
verdwijnen, maar hij kan ook.
Met twee stappen is hij bij haar en zegt: "Neem mij
niet kwalijk, vrouwtje. U zult denken: wat een rare
kwast is dat, maar... dit huisje ken ik van vroeger zo
goed en..."
"Van vroeger?" is de verbaasde vraagt.
"Ja, toen Dolf Weishaupt, de visser er woonde".
"De ouwe, bedoel je?"
"Ja, Adolf Weishaupt. Ik heb hem heel goed gekend".
"Zijn zoon, mijn man, woont hier nu!"
Jochem begrijpt er niets van. Woont Hermann hier?
Maar... deze vrouw is toch Lize niet! Weineen geen
sprake van!
"Woont hier Hermann?"
"Neen, Dolf natuurlijk", zegt de vrouw ietwat onge
duldig; die vent blijkt toch een rare snijboon te zijn;
wat doet die allergekst!
"Dolf? Maar.Dolf is toch dood!" roept Jochem uit.
"Als je Dolf Weishaupt, de visser bedoelt, neen, die is
niet dood. Mijn man ligt boven te slapen en Joseph zijn
broer ook. 's Nachts vissen zij, moetje weten".
Als in vertwijfeling grijpt Jochem naar zijn hoofd.
"En onderweg heb ik Hermann ontmoet, hij is met een
vlot op stap..."
"Ja ja", valt de vrouw hem in de rede: "Wat zou dat?"
"Enne... die vertelde mij, dat ze van Weishaupt alle
maal gestorven zijn behalve hij! Wat... wat betekent
dat nu?"
"Heeft Hermann dat gezegd?
Wat een ingemene grap.
Net iets voor hem", voegt zij erbij, waaruit Jochem de
conclusie trekt, dat zij niet bepaald ingenomen is met
haar zwager.
"Maar... wie leven er dan nog van de Weishaupts?"
vraagt Jochem die in raadsel wandelt.
"Wel, je hebt Dolf, mijn man, en Joseph. En dan Lies-
beth en Lotte. En vanzelf Hermann, die je wat wijs
gemaakt heeft..."
Opeens gaat Jochem naar hij meent begrijpen: Her
mann heeft hem liever niet in het dorp; hij is zeker
bang, dat hij hem Lize zijn vrouw zal aftroggelen.
Jochem glimlacht. En een pak is hem van het hart
gevallen: vijf broers en zusters leven nog, hij staat niet
alleen op de wereld.
"En Jochem?" vraagt hij dan.
"Jochem? k Weet niet veel van hem. Ik ben niet uit het
dorp. Jochem is jaren geleden weggegaan en niet
teruggekeerd. Ze denken allemaal, dat hij dood is.
Maar wie ben jij?"
"Ik ben Jochem", antwoordt hij langzaam.
"Hoe is het mogelijk? Lieg je niet?"
"Neen, ik zeg de volle waarheid!"
"Kom dan binnen. Ik zal Dolf... lieve mensen, is me
dat wat! Dolf! Dolf!"
(wordt vervolgd)
