Aandacht voor de jonge automobilist UITNODIGrNG: 'En zijn leeftijd is 3500 jaar' GEZOND WEL Een simpel onderzoek N voorkomt veel narigheid EHAtttsi-niEyinfs VERKEERSVEILIG Het 10.000 Zonneboilerplan Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen H M N H H N N H H H H H H H H N H H M N N N N M N M N N H H H N N N N H Open ochtend 'Van Vrouw tot Vrouw' EXTRA EDITIE Aanschaf zonneh oiler nu extra voordelig dankzij lage prijs en drievoudige subsidie PAGINA 6 Vrijdag 10 september 1999 afdeling Midden-Flakkee Doopsgez- Gem. Ouddorp 90 jaar geleden 1 September 1909 Antirevo lutionair m HOC SIGNO VINCES Orgaan T.BOEKHOVEN. so.njnELS»iJti. Uitslag Loting Nat. Militig. o n i. 231 24 22 Publikatie van de Vereniging Streeicniuseum, Kericstraat, Sommeisdijlc. A. J. K. De leeftijd De dodenvallei Yosemite Nat. Park Binnenkort worden de eerste zonne- boilers in het kader van het Zonne boilerplan op Goeree-Overflakkee bij woningen geïnstalleerd. Eigena- ren/in-woners van Goeree-Over flakkee hebben de mogelijkheid een zonneboiler voor een zeer aantrek kelijke prijs te laten installeren. Gezondheid en Welzijn op de Zuidhollandse eilanden Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Statistisch blijkt telkens weer dat relatief veel ongelukken plaatsvinden met jonge automobilisten. Jonge bestuurders tussen 18 en 26 jaar lopen drie tot vier keer hoger risico bij een verkeersongeval betrokken te zijn dan chauffeurs tussen 35 en 55 jaar. Uit onderzoek blijkt dat ongevallen met jonge automobilisten vaker gebeuren in bochten dan op kruisingen. Jongeren zijn eerder be-trokken bij eenzijdige botsingen met een vast voorwerp dan bij botsingen tussen twee of meer weggebruikers. De ongelukken hebben vaker plaats op pro vinciale wegen en zijn meestal te wijten aan te hoge rij snelheden. De oorzaak is meestal gelegen in het gebrek aan rijvaardigheid. Jongeren die net hun rijbewijs hebben overschatten zichzelf. Ze nemen onverantwoord veel risico's, zoeken voortdurend hun grenzen op en zijn zich daarbij onvoldoende bewust van het gevaar dat om elke hoek dreigt. De jeugdige automobilist denkt dat hij met een half jaar rij-ervaring veilig rijdt. Dat gevoel staat veelal in schril con trast met de werkelijke rijvaardigheid. De vier gemeenten op Goeree-Overflak- kee en het ISGO willen hier iets aan doen, als onderdeel van hun gezamenlijke ver- keersveiligheidsproject. De gemeenten vinden dat ze niet langer mogen accepte ren dat jonge mensen, door hun onerva renheid en jeugdige overmoed, zo'n enorm risico lopen. Dat is levensgevaar lijk. Daarom wordt speciaal voor deze groep jongeren een mobiele veiligheids- training georganiseerd. Deze training wordt georganiseerd in samenwerking met het Verkeersveiligheidscentrum Zeeland. Het mobiele trainingsprogramma duurt een halve dag en gaat op een dynamische wijze in op de risico's van verkeersdeelne- ming. Het doel van de training is om jon geren op een prettige manier te leren hoe deze risico's en gevaren tijdig herkend en vermeden kunnen worden. Tijdens de cur sus wordt begonnen met 45 minuten theo rie waarbij risicogedrag in de praktijk aan COEREE-OVERFLAKKEE de orde komt, verkeersinzicht wordt bijge bracht en wordt ingegaan op noodsitu aties. Daarna wordt 2 uur lang de praktijk beoefend. Er wordt ge-leerd hoe men een noodstop c.q. noodremmingen moet maken op verschillende wegdekken, hoe men moet handelen als men in de berm terecht komt, hoe een plotseling opdoe mend obstakel moet worden ontweken en wat de invloed van de snelheid op de rem weg is. De mobiele veiligheidstraining zal worden gehouden op vrijdag 17 september a.s. op het parkeerterrein Dorpstienden te Ouddorp. Er worden twee cursussen verzorgd nl. van 09.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur. Aan deelname zijn enkel voorwaarden verbonden: kandidaten moeten zich bevinden in de leeftijdscategorie van 18 tot 26 jaar; bezit van een eigen auto is een vereiste; de auto moet APK gekeurd zijn en nor maal onderhoud hebben gehad; er wordt een eigen bijdrage gevraagd van 25,- per persoon. Aan het eind van de training wordt een zogenaamd deelnemersbewijs uitgereikt. Alle deelnemers ontvangen een naslag werk en een voucher van een verzeke ringsmaatschappij waarmee korting kan worden verkregen op een autoverzeke ring. Gegadigden die voldoen aan de bovenge noemde voorwaarden kunnen zich aan melden bij Krijn Flikweert van de gemeente Oostflakkee (tel. 642200) of bij Kees Kieviet van de gemeente Goederee- de (tel. 491500). Nadere informatie wordt gaarne door beide heren verstrekt. Hierbij nodigen wij u uit tot het bijwonen van onze afdelingsavond van 22 september 1999. De avond zal worden gehouden in het 'Diekhuus", Beneden Zandpad te Middel- hamis en begint om 19.45 uur. De eerste avond van dit seizoen staat in het teken van de invoering van de Euro. Mevr. W. Moerkerk, werkzaam bij de Rabo bank alhier zal voor ons deze avond samen met een collega verzorgen. Voor de pauze vertelt zij ons het één en ander en is er een videopresentatie. Na de pauze, waarin gelegenheid is tot het stellen van vragen, wordt er nog een quiz gehouden. Introducé" s en belangstellenden zijn van harte welkom, alleen zal van hen een bijdra ge gevraagd worden van 3,50. Op D.V. woensdag 15 september a.s. hopen we weer onze eerste open ochtend voor vrouwen in dit seizoen te houden in de ont moetingsruimte van het kerkgebouw van de Doopsgezinde Gemeente, Dorpstienden 3 te Ouddorp. Iedereen is van harte welkom! Onze gastspreekster voor deze morgen is Maaike Schalie, met het thema Gekwetst... en dan?? Het programma begint om 9.30 uur en eindigt om ongeveer 11.00 uur. In de hal is een verkoping van handwerkartikelen, CD's en boeken. Na afloop van de open ochtend is er gele genheid om na te praten en om elkaar te 'ont moeten'. Heeft u kleine kinderen en kunt u voor hen geen opvang vinden, geen nood, er is kinderopvang aanwezig. Zegt het voort en neemt u ook uw vriendinnen, kennissen, familie, buren enz. mee. Dote Courtur TencbÜDt eiken Yr^jda;. AboueKieiitspr^ per drie lOAaDden frapoo per poet 60 C«Bt AnerUtft bU ToomltbeUling f 3,50 per jo&r. IAdrerteotiëa ran 1 5 regela 50 Cent elke rogel meer'10 cent en Vs maal. BoekMnkondigili^ Cent per regel en Vj maai. Dleii8taaQTT9c:8n en DienstAanbledtligen 50 Cent per plaatnng. Oroote letten en rigTietten worden berekend naar de plaatsroimte die zij beslaao AdTertentiën worden ingawacht tot Donderdagmiddag 12 nar. Alle «lukken voor de Redactie bestemd, Adverlenti£n en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Ultg-ever. 4 7 lU 11 12 l.H M 1,^) 1(1 17 18 19 ^0 '21 ■22 23 24 3 4 5 (i 7 8 9 10 11 12 1.3 14 15 IC 17 18 19 20 21 22 24 25 26 27 28 29 3U ai H2 33 34 35 ^6 37' 38 39 40 Nuiuiiiclhdijtv. 11. Appol •1. Tnii der liaan brd. C. Tan Ueok W. BoeklioTon gebrek. U Uteur l'. vaD (lor liij H. Oar.an gebrek. I. Holleman bri). II. Kurtowtïg P. A. Marcus \i. Tiin (Ier Muide W. Molder gebrek. H. Tiin don Niouwendijk brd. J. UoBlorÜDg il. ran llikxuort i. HobolleTia L. Schol F, T;in dor Sluis L. Tan dor Sluis SpriiigTloed (y. M. Tioleiuau A. TiggfloTen W. Troom A. V'i'Bor 11. Vijf huize V. Znut Midilt^lharnis. Tun den Ilerg A I>. Tan üergeijk Kobrek. gebrek. M. Boeier W. Uoumau Job. don Urabcr O. lires ij n N. Buiti M. Tan Delft (i. Tsn DoDgnn .1. lan Dongen H. Dubbeld M. C. Dubbeld A, Fttanfin I!. F:R986 1'. d(! Gans W, ïiin Gelder lï. V(in Groningen V. van (Ion Hoek P. Tan den Hoek J. Itoo^ewert C. .lordaau brd. gebrek. brd. I). Koert O.' A. A. C. M. M. K. A. gebrek. J. de Koning Kortoweg gebrek. Koster gebrek Liaiigbiock d(i M«n brd. Mane ■I. Meijer Nipius .1. Xoordijk brd. Oosterling Peeman llood Tan Sliedreolit bid. van det Sluis Snijder Taaie gebrek. 1 20 7 10 11 2 14 13 15 6 10 8 17 26 19 24 18 22 23 4 25 3 9 12 5 21 17 29 10 35 36 43 '26 34 21 11 30 88 26 41 18 48 6 22 4 28 211 19 14 8 1 47 13 7 23 12 49 39 46 3 27 2 38 24 40 ■±1 J. Tan) boor 42 J. Tcooat 43 H. Tan der Valk ••- 44 H. P. Tan d«r Velde 45 P. Verborg 46 A Verweij 47 K. O Vogelaar gebrek. 48 J. Vroeglndeweg 49 W. Vroegiudeweij 50 J. Zaaijet Stnd aau 't ll!«rini;vliet. 42 31 16 45 44 50 9 37 32 1 K. 2 A. 3 C. 4 O. 5 J. 6 J. 7 ,1. 8 M. 9 L. 10 A. U V. 12 D. 13 M. 14 L. 16 B. C. C. J. J. U. J. 8 A. 9 A. 10 J, 12 A. 13 (t. 14 K. 15 D. 16 F. 17 M. 18 P. 19 A. 20 H. 21 J. 22 O. 23 L. 24 L. 25 A. Arenaman van L'iort Tiin Biert van den Boogert Bréoauee a. Donkersloot Driesprong -van Dijk lluizor Kteefc Nieuwlaud Siarlooa Boiita van Sprang Vroegindoweij Ueii liuiiiiiiKl Uakalaar Bakker bom A. BurgdoiEf Brabor den Braber Bruinae Eermaua iiuijamaDa Kievit brd. gebrek. gebrek. brd. gebrek. 18 O. J Koone 19 W. Koneweg 20 A. LeijdeuB 21 il. van Maastricht 22 L. A. Nelis 23 i. Overbeeke 24 J Pipping 25 i. M. van Reijen 26 D. Sohilperoord gebrek. W. '.au Veen brd. A. van dar Veer G. J. In 't Veld A. Vervloed I). de Vofl S. J. Wielbouwer Oude Tonge. P, de Been J., A. Tail den Berge O. Botk A. de Boed gebrek. A. Goemaat L. Hamoete brd. P. Heosterninng M. van (Ier Jigt 6. Jonker 27 28 9 29 12 30 14 31 3 32 8 1 6 7 13 2 5 11 4 10 15 6 W 7 J. 8 W 9 W 10 A. U h. 12 b\ 13 A. 14 I. 15 J. 16 P. 17 H. Kraak Kreeft Kioon van Maastricht van der .Molde van der Plaat Koinboud Terhoevo ïiggelmau Vervloed Vervloei Wes'dorp A. Wolfert Wollen Woudstra UollKt^iispluat. A. vau den Bo'.aem L. Bom W. Bom brd. A. do Bonte C. W. Buskop van Dam brd. van Drongelen Fun J. Gebui» 3. Eobbel gebrek. Hokke Jiuseu Kaobelluiid Kaateloi'i brd. 22 20 5 13 24 18 21 17 3 1 8 6 14 19 25 2 9 1 4 16 10 23 12 11 15 Tan Keujj.on vnti Ki iiipon Kievit brd. 31 3 13 16 7 29 15 4 10 5 17 14 1 6 8 9 11 1 2 3 4 ,5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 1 2 3 4 5 brd. btd A. Kamorling J. Kievit L, Kievit gebrek. J. Knape gebrek. P. van Markenateijii A. van Mourik J. Ttin Noord O. üdseweijer J. C. Oasewoijer G. PuUema» C. ^'(.n Schelven G. Soldaat B, Stander Nieuwe Tonge—llertingen. L. Brenr gebrek. ,7. C. Rruggeman gebrek. (i. Oaiuphens P. ,T. van Driel H. van IC» M. de ü»9t A. FloUeman B. Hulster J de Jong K. de Jong Drd. J. Knops 1). MelisPant B. v&n Noord hrd J van den Oudeu D. J. Tij! A. van 'der Volde A. J. Vcroltne J. Vervreij A. J. den Boer L. Gcbui- J. C. Hochem P. van Mouiik U. F. van OTOtUeek T. Ötruik 12 28 19 32 20 18 30 2 27 26 25 21 22 1 16 10 19 3 17 8 12 4 14 15 2 9 24 20 5 13 7 11 18 9 7' 12 4 15 10' 23 161 21 19 13 1 22 24 8 20 I 3 18 17 5 11 2 1 14 O Vervolg in het nummer van 17 september 1999 Het langst levende organisme vind je in het Sequoia Nat. Park, gelegen aan de oostkant van de Siera Nevada, op de grens van Californië en Nevada. Het is de General Sherman Tree, de dikste boom ter wereld. Bij de laatste meting had hij een omvang van 32 meter, en hij is ook de oudste, men schat zijn leeftijd op 3500 jaar. Wij mochten in juni van dit jaar dit won der met eigen ogen aanschouwen. Hoe komt men nu aan deze leeftijd. In dat zelfde park zijn er in deze eeuw een aantal bomen omgevallen, men heeft hiervan een gedeelte afgezaagd en aan de hand van deze ring met het aantal groeiringen daarin kan men vrij nauwkeurig de General Shennan Tree op 3500 jaar schatten. Hij is niet de hoogste, hij is 'slechts' 85 meter hoog. Men noemt deze bomen ook wel mammoetbo- men, of de reuzen van Californië. De hoogste is een Redwood en deze staat in het Redwood Nat. Park, aan de kust bij Cali fornië, hij is 113 meter hoog. Interessant zijn de verschillende voortplantingsstrategiën van de reuzenbomen. Redwoods kunnen zich zowel geslachtelijk (door zaad) als vegetatief (door spruiten) uit de stambasis vermeerderen. De bomen die zijn omgevallen, let wel: een in 1917 en een in 1945. Door de ene hebben ze een tunnel gezaagd, waardoor je met de auto kan rijden, en over de andere hebben ze een autoweg gemaakt. Je rijdt hier met de auto in de lengte over heen. Onvoorstelbaar, als je het niet zelf hebt gezien. Hoewel deze reuzen enorm groot zijn, heb ben ze toch een vrij ondiep wortelgestel. Dit zal dan ook wel een van de oorzaken zijn waardoor sommigen vroegtijdig sneuvelen. Op onze verdere tocht vanaf Bishop hebben we een bezoek gebracht aan de Death Val ley. Dit is niet een van de bepaald verzoek- lokkende uitersten in het 'dal des doods'. Het is de heetste plek van de VS (hoogste Blik op het zandduinenlandschap bij Stovepipe Wells in het Death Valley National Monument temperatuur tot nu toe 56.7 °C in juli 1913). Hier ligt ook de diepste plaats van het conti nent (86 meter onder de zeespiegel). Men wordt aangeraden om 40 liter water per per soon mee te nemen om door de vallei te rij den. Wij waren reeds 's morgens om 7 uur in deze vallei. Druk is het er niet, want de meeste mensen zijn er toch wel beuzig van. Het is wel de moeite waard. We zijn in totaal 2 auto's tegengekomen en een Jeep die de achterklep open had en waarin een man zat omringd door kannen drinkwater. Vroeger, toen de auto's nog niet zo betrouwbaar waren en geen airco bezaten, zijn hier verschillende mensen overleden door uitdroging. Vandaar de naam 'Death Valley'. Er zijn ook superlatieven in het meer dan 8000 km- grote Nat. monument. U kunt hier schitterende foto's of dia's nemen o.m. van Zabrinskie Point, de Artist Drive, Dante's Vieuw en Stovepipe Wells en niet te verge ten wat je in eerste instantie voor een Fata Morgana aanziet, 'Scotty's Castle'. De ge concretiseerde droom van een miljonair uit Badlands vol kloven bij Zabriskie Point (Death Valley) in het licht van de morgenzon Chicago. Deze man reed door de vallei, en hij tobde met zijn gezondheid, wat naar hij meende in de vallei zienderogen verbeterde, zodat hij midden in de woestijn naar water liet boren, net zolang tot ze het hebben ont dekt en hier bouwde deze Walter Scotty zijn droomkasteel, maar ook voor hem gold en hij stierf, op 84-jarige leeftijd in 1954. Hoog boven op een heuveltop, boven zijn droom kasteel ligt hij begraven. Het kasteel is nog steeds te bezichtigen en er rondom vind je prachtige dadelpalmen, want waar water is, is leven, daar word je hier wel bijzonder bij bepaald. Want waar het water ontbreekt in de woestijn, vind je hooguit wat Alsumstruikjes en Cactussen, vaak in bloei, want een Cactus bloeit van armoe. En op sommige plaatsen de Joshuatree als grootste Yuccasoort, zo door de Mormonen be noemd. Sommigen bereiken een hoogte van 10 meter en zijn verscheidene honderden jaren oud. Dit park staat bij iedere bezoeker van de U.S.A. op zijn verlanglijstje. Dit park (spreek uit Yosimmetie) bestaat uit geweldi ge rotskoepels en klippen van de Siera Ne vada. De Yosemite Valley is een door gletsjers gevormd trogdal met hoge wanden van 1000 meter en de hoogste waterval van de VS. Het behoort met een oppervlakte van 3080 km' tot de grooste natuurlandschappen van de VS. Bekend zijn hier o.m. El Capitan (2307 m) en de Half Dome (2695 m) omstreeks 1850 werd het ontdekt door de eerste bezoe kers en als ongeëvenaard beschreven. Natuurontdekker John Moir droeg ertoe bij in 1890 dat het de status van Nat. park kreeg. Er komen ieder jaar 3 miljoen bezoekers in het park. Men kan van groepsbussen gebruik maken om het park te doorkruisen. Dit om het aantal files te beperken. Dit kroonjuweel van de Nat, parken is ondanks de toegang van 20 dollar zijn bezoek meer dan waard. Wij maakten weer een schitterende diaserie van deze reis voor uw verenigingsmiddag of -avond. Voor inlichtingen: A. J. V. d. Vliet, Dirksland Tel. (0187) 60 17 51 De gemeenten op Goeree-Overflakkee orga niseren in samenwerking met energiebedrijf ENECO het 10.000 Zonneboilerplan. Tij dens deze actie profiteert u van speciale, lage prijzen voor een zonneboiler. Daarnaast krijgt u een flinke subsidie van ENECO en de Rijksoverheid. Daarbovenop stellen de gemeenten voor de eerste inwoners, die een zonneboiler aanschaffen nog eens 500 gul den extra subsidie beschikbaar. Besparing Gemiddeld halveert een zonneboiler het energieverbruik voor warm water. Per jaar scheelt dat bij de huidige energieprijzen zo'n 150 gulden op uw energierekening. Ook de uitstoot van kooldioxine wordt verminderd. En dit bespaart het milieu. Zonne-energie is dan ook gratis, schoon en onbeperkt. Hoe en Waar Bij het ISGO kan geheel vrijblijvend de bro chure 'Het 10.000 Zonneboilerplan' worden aangevraagd. In deze brochure vindt u naast aanvullende informatie een checklist waar mee u zelf kunt bepalen of uw woning ge schikt is voor een zonneboiler. Indien uw woning geschikt is kunt u deze checklist ver zenden middels de bijgevoegde portvrije antwoordenvelop aan ENECO. Vervolgens zorgt ENECO ervoor dat een erkend instal lateur bij u thuis komt om een offerte uit te brengen. Op basis van deze offerte beslist u zelf of u een zonneboiler aanschaft. Indien u besluit een zonneboiler te laten plaatsen, zorgt de installateur ook voor de aanvraag van de diverse subsidies. Voor aanvraag van de brochure of voor ver dere informatie kunt u bellen met het ISGO telefoonnummer (0187) 488111. In Nederland wordt jaarlijks bij zo'n 750 vrouwen baarmoederhalskanker vastgesteld. Deze vorm van kanker ontstaat meestal heel langzaam, Gezon- k u de cellen veranderen geleidelijk aan in kankercellen. Bij een vroege ontdek- ki fj king en een goede behandeling is genezing in bijna alle gevallen mogelijk. Het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker dat sinds 1985 werd inge- N U voerd draagt bij aan deze vroege ontdekking. u li Baarmoederhalskanker komt voor bij vrouwen van alle leeftijden, maar het meest U n bij vrouwen tussen de 30 en 60 jaar. Het ontstaat meestal uit cellen in het slijmvlies f] n op de grens van de baarmoederhals en de baarmoedermond. De celverandering H U gebeurt meestal heel langzaam. Het kan wel 10 tot 15 jaar duren voordat uiteinde^ Li j lijk baarmoederhalskanker is ontstaan. fl fj In het begin ontwikkelt zich een aantal afwijkende cellen. In deze fase spreekt men W U nog niet van kanker, omdat de cellen dan nog ongevaarlijk zijn. Neemt het aantal U afwijkende cellen toe, dan ontstaat na verloop van tijd een voorstadium van baar- M moederhalskanker. Li Min dit voorstadium heeft een vrouw vaak niet eens klachten. Behandeling - zo vroes mogelijk - is echter wel noodzakelijk omdat anders wel degelijk baarmoederhals^ kanker ontstaat. Hoe sneller de behandeling gestart wordt, des te eenvoudiger hij is en des te groter de kans op genezing. Om 'er vroeg bij 'te zijn' is in Nederland het bevolkingsonderzoek baarmoederhals kanker ingesteld. ledere vrouw tussen de 30 en 60 jaar krijgt om de 5 jaar een uit nodiging om hieraan deel te nemen. Het onderzoek is gratis en wordt gedaan door de huisarts, de assistente \m de huis arts, de gynaecoloog of een assistente van een artsenlaboratorium. Tijdens het onderzoek wordt er met een spateltje wat slijm van de baannoedermond u 'gestreken'. Vandaar de term 'uitstrijkje'Het uitstrijkje is pijnloos en wordt hoos- H stens als vervelend ervaren. In een laboratorium wordt vervolaens gekeken of de cellen afwijken van de normale cellen. Het is niet nodig om ieder jaar een uitstrijkje te laten maken. Wel is het belangrijk om bij klachten zoals bijvoorbeeld abnormale afscheiding of bloed tijdens het vrij- en, contact op te nemen met de huisarts. Dit geldt natuudijk ook \oor vrouwen n onder de 30 jaar. U De GGD Zuidhollandse Eilanden coördineert het bevolkingsonderzoek nam- baar- [j moederhalskanker. Voor meer informatie over het onderzoek kunt u op werkdagen bellen. Het tele- foonnummer (0181) 652411 is tussen 09.00 en 14.00 uur bereikbaiu.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1999 | | pagina 6