Deltawind viert haar feestje in de zon
met een ieidier briesje
Overdenking
Eiinitiien-ifiEyws
^Bjkvenster
EJ
Concert zangleerlingen
van Herien Wieringa
Vrijwilligerswerk?
uit de
Heilige Schrift
Open dag Radio
Goeree Lokaal
Zomerverkoping
Vogels 'spotten'
rond Zuid-Beveland
Weer carillon- en
orgelconcerten In Brielle
HET
Daar wordt u rijker van!
VERVOLGVERHAAL
Jochem de
schoorsteenveger
PAGINA 5
Vrijdag 25 Juni 1999
Blik op kerk ^Ni
en samenleving ij
- De Haagse feuilleton
- Twee benoemingen
Politiek Den Haag is tegenwoordig net een
ouderwetse feuilleton: elke keer een nieuwe
aflevering en de spanning blijft erin, zodat je
steeds weer benieuwd bent naar het ver
volg... Nadat de regering in de Eerste Ka
mer was gestruikeld over het door D'66 zo
fel begeerde referendum was er in de Twee
de Kamer de Bijlmerenquête, die opnieuw
problemen zou hebben opgeleverd voor
Paars U, ware het niet dat de breuk toch op
het nippertje werd geheeld. Toen echter trad
minister Apotheker plotseling af en moest
staatssecretaris Faber met kunst en vlieg
werk in het zadel worden gehouden.
Het tweede kabinet-Kok is een krakkemik
kig geheel, zonder enig beleid, met echter
één sterke kant: de bewindslieden zijn mees
ters in het vergoelijken van blunders en
schijnen vastbesloten elkaar niet te laten val
len.
Het is langzamerhand ook een publiek ge
heim dat ex-bewindslieden bovenaan de
wachtlijst komen te staan om bepaalde pos
ten te gaan bezetten. Een vroegere minister
kan er bijna van verzekerd zijn dat hij (of zij)
binnen de kortste keren burgemeester van
een grote stad wordt. Dat heeft hier en daar
de nodige irritatie opgeroepen, temeer nu we
tegenwoordig vertrouwenscommissies heb
ben, die soms met een heel Jindere voor
dracht komen! Maar de voorkeur van de ge
meenteraad legt in zo'n geval geen gewicht
in de schaal: de regering had al een kandi
daat achter de hand.
Vorige week waren er twee andere benoe
mingen die nogal politiek stof deden
opwaaien. Sinds het (gedwongen) aftreden
van Hans van den Broek was de post van
Europees commissaris vakant, en daarvoor
is Frits Bolkestein voorgedragen. De man
die toch wel als laatste voor die functie in
aanmerking zou komen. Herhaaldelijk heeft
hij te kennen gegeven de politiek vaarwel te
willen zeggen, bovendien is hij een man die
een verenigd Europa eigenlijk helemaal niet
ziet zitten.
Samenwerking akkoord, maar zeker geen
samenvoeging van Europese staten. Daarin
kunnen we hem van harte bijvallen, maar of
hij met deze principes in aanmerking komt
voor een commissariaat? Dat vond premier
Kok zelf ook niet, maar met veel gedraai
droeg hij toch zijn vroegere minister vóór.
Het kan verkeren, wist Breero al... Trou
wens ook bij Bolkestein zelf, die inzake zijn
visie op Europa ook al uit een ander vaatje
tapte dan in het verleden. Het pluche blijkt
een begeerde plek te zijn.
Er was nog een voordracht die, op z'n
zachtst gezegd, omstreden bleek. Oud-mi-
nister Winnie Sorgdrager werd gekan-
dideerd voor de post van Nationale Om
budsman. Zij was in de periode 1994-1998
één van de zwakste schakels in het eerste
paarse kabinet en niet minder dan vijf keer is
tegen haar een motie van wantrouwen inge
diend. Bovendien zou zij - als de benoeming
zou zijn doorgegaan - de macht gaan con
troleren waarvan zij zelf deel heeft uitge
maakt. Maar zondagavond maakte zij
bekend bij zoveel gebleken tegenstand haal
kandidatuur in te trekken.
Het was overigens niet verwonderlijk dat de
oppositie nogal protest aantekende tegen
haar eventuele benoeming, terwijl de rege
ringspartijen als één man achter het voorstel
stonden de voormalige minister van justitie
op deze vertrouwenspost te zetten.
Het is begrijpelijk dat de Haagse politiek bij
het grootste deel van het Nederlandse volk
geen hoge ogen meer gooit.
Waarnemer
Er staan 12 windturbines, ze tellen
bijna 500 leden, en hun molens
leverden 153.233.000 kWh elektri
citeit. Kortom: Deltawind bestaat
10 jaar. En dat werd op 19 juni
gevierd met een boottocht op het
Haringvliet. Voorafgegaan door
een vliegerspektakel op het Haven
hoofd van Middelharnis werd het
een gezellige middag op de Zilver
meeuw n waar onder de stralende
zon Duurzame Energie centraal
stond. Aan boord vond ook de
prijsuitreiking van de jubileum
wedstrijden plaats.
Bij de kleurwedstrijd waren het in de jong
ste groep Ellen van Rossum (6 jaar), Micha
el Mackloet (6 jaar) en Nicole Nolet (6
jaar), die de eerste, tweede en derde prijs
wonnen. Ze kregen respectieveHjk een
zaklamp op zonne-energie, een ventilator
pet op zonne-energie en een bouwdoos met
zonnecellen.
In de oudere groep vielen dezelfde prijzen
te winnen. De winnaars hier waren Mark
Nolet (8 jaar), Louelle Seelmann (8 jaar) en
Rick Droger (7 jaar). Een extra prijs was er
voor Jan Mastenbroek (11 jaar). Hij ontving
ook een ventilatorpet op zonne-energie.
Alle kinderen die een prijs gewonnen heb
ben gaan over een paar weken mee met de
molenaar naar het windmolenpark Batte-
noert bij Nieuwe Tonge.
Bij de hmerickwedstrijd waren het
mevrouw A. v. d. Haven-Tanis, Jaimy
Brand en mevrouw Heun-Kreeft die in de
prijzen vielen. Zij wonnen een aandeel Del
tawind van 100 gulden, een zaklamp op
zorme-energie en een kleine lamp op zonne-
energie.
De schoolprijs werd gewonnen door C.B.S.
De Hoeksteen uit Ooltgensplaat. Peter Tie-
leman maakte een windbrug. Als de wind
waait, wordt de brug automatisch bediend
door de windmolens die aan de brug zijn
ge-monteerd. De schoolprijs van zo'n
6000,- is een compleet zonne-energiesta-
tion wat binnenkort op het dak van de
school geplaatst zal worden. Peter zelf ont
ving een pet op zonne-energie en een bouw
doos met zonnecellen.
Deltawind kijkt met plezier terug op haar
jubileumfeest, maar zoals Daan la Fleur, de
voorzitter al eerder zei: "We hebben in die
tien jaar heel veel gepresteerd, en aan de
reacties vandaag blijkt dat mensen dat
waarderen. Maar we zijn nog niet klaar,
want er bestaat nog steeds veel onbegrip
over de noodzaak van een omschakeling
naar een schone energie-opwekking!"
La Fleur vervolgt: "Op 11 augustus bestaan
we precies 10 jaar. Het zou mooi zijn als we
dan de grens van 1000 leden bereiken".
Mensen die graag Ud willen worden kunnen
zich opgeven bij Andries Middelbos, tel.
603852.
Autobedrijf Jan van Dijk
MIDDELHARNIS - Donderdag 1 juli
a.s. geven leerlingen van zangeres He
rien Wieringa, een concert in Het
Diekhuus te Middelharnis. Aanvang
is 20.15 uur, de zaal is open vanaf
19.45 uur. Kaarten zijn aan de zaal
verkrijgbaar a 5,- en voor kinderen
is het gratis.
'Zingen is gezond' wordt vaak gebruikt,
door koren om nieuwe leden te werven. "Ze
hebben absoluut gelijk", aldus Herien, de
docente van de tien zangeressen en twee
zangers die tijdens het concert optreden.
Zingen is heel gezond voor lichaam en geest,
het maakt je 'open'. De combinatie van be
wust wording, een goede houding, diverse
ademtechnieken en die ademstroom omzet
ten in klank, brengt een heerlijke, positieve
energiestroom op gang. Hierdoor werkt zin
gen stress-verlagend en brengt rust en har
monie.
De meeste leerUngen, die 1 juü optreden,
zingen zelden of nooit solo voor publiek, dus
het is een spannende uitdaging. Het pro
gramma bestaat uit klassieke en lichte mu
ziek van o.a. Bach, Pergolesi, Britten, A. L.
Webber en C. M. Schonberg.
Alle leerüngen zingen samen een 3-stemmig
arrangement en het 4-stemmige 'Benedic-
tus' uit het Requiem van Mozart. De pianis
te die iedereen zal begeleiden is Carolina
den Hertog, een leerling van pianist/organist
Piet Westhoeve.
Iedereen is van harte welkom, ook diegenen
die wel op zangles of in een koor zouden
willen, maar bijvoorbeeld net dat ene drem-
peltje nog niet over durven! Kom gerust
eens kijken en luisteren, hoe heerlijk het is
om met elkaar te musiceren in een fijne en
ontspannen sfeer.
Herien geeft zangles (privé en aan duo's) en
stemvorming aan groepen in Middelharnis
en Noordwelle. Ook is het mogelijk als koor
stemvorming te krijgen in de eigen oefen
ruimte, bijvoorbeeld voor aanvang van de
repetitie, zodat men meteen goed ingezon-
genis.
Wilt u meer informatie over lessen, cursus
sen en workshops (zang, dans en theater) bel
dan Expressiecentrum Totaal Expres van
Herien Wieringa. Tel. (0111) 462551 of
b.g.g. Het Diekhuus, (0187) 482400.
Slachtofferhulp Rijnmond biedt ondersteu
ning aan slachtoffers van misdrijven en ver
keersongevallen op emotioneel, praktisch en
juridisch gebied. Daar zijn veel mensen voor
nodig. Mensen die als vrijwilUg medewerker
deze specifieke taak op zich willen nemen.
Wij bieden hen gevarieerd en interessant
werk, nieuwe ervaringen, sociale contacten
en goede trainingen en begeleiding. Wij vra
gen vrijwillige medewerkers van 25 jaar en
ouder, uit alle bevolkingsgroepen, die zich
ongeveer 12 uur per week willen inzetten
voor benadeelde mensen uit onze samenle
ving. Een goede beheersing van de Neder
landse taal is belangrijk.
Na gebleken geschiktheid volgt in september
een training van 6 dagen, verdeeld over 3
weken. Daarna een wederzijdse proeftijd van
2 maanden. Geïnteresseerden vragen wij
geheel vrijblijvend contact op te nemen met
Slachtofferhulp Rijnmond, Westersingel 6 te
Rotterdam. Telefonisch bereikbaar op werk
dagen van 09.00 tot 12.15 uur en van 13.00
tot 17.00 uur op nummer (010) 4360144.
De Hoge en Verhevene (H)
"Want alzo zegt de Hoge en Ver
hevene -Ik woon in de hoogte
en in het heilige en bij dien die
van een verbrijzelde en nederige
geest is(Jesaja 5715, ged.)
Door de dienst van Jesaja heeft de Heere
Zich bekend gemaakt aan de ballingen in
Babel als de Hoge en de Verhevene. Hij
omspant alle tijden, want Hij woont in de
eeuwigheid. Hij woont hoog en verheven
boven de mensen, in luister en heerlijkheid.
Wat een afstand, wat een onoverbrugbare
afstand tussen God en mensen. Want men
sen zijn zondareUj onheilige zondaren! En
de Heere zegt van Zichzelf: Mijn naam is
heiüg en ik woon in de hoogte en in het hei
lige! Zou er dan gemeenschap kunnen zijn
tussen deze heilige God en de onheilige,
onzuivere mens?
Wie zich enigszins kent, wie door Gods
Geest is bekend gemaakt met zichzelf, met
zijn vleselijk en zondig bestaan, moet zeg
gen: Nee, dat is onmogelijk. Heere, wie zal
verkeren in Uw tent? Wie zal wonen op de
berg Uwer heiligheid? (Psalm 15 24).
Heere, wie? Bc niet! Onmogelijk! God, enkel
licht, voor wiens gezicht niets zuiver wordt
bevonden, ziet ons bevlekt, met schuld
bedekt, misvormd door duizend zonden...
"Heere, wie zal bij U wonen? Hoe zullen wij
U, de Eeuwige, de Heilige, de Verhevene bij
Wie geen mens wonen kan - hoe zullen wij
U kennen?"
Maar dan gaat de Heere door Jesaja verder
met Zich te openbaren. Dan zegt Hij: "Nee, u
zult vanuit u zelf niet bij Mij wonen. Dat is
ook onmogelijk. Want Ik woon in het verhe
vene en in de hoge. Maar nu wil Ik bij u
wonen! Ik woon bij dien die van een verbrij
zelde en nederige geest is".
Laat het allereerst een wonder zijn dat de
Heere bij mensen wonen wil. Dat is een won
der van Zijn neerbuigende goedheid. Want
wie zijn 'mensen'? Het zijn Zijn schepselen,
maar het zijn gevallen en zondige schepse
len. En de Heere is een heilig en rechtvaardig
God. De mens heeft zich tegen Zijn Schep
per verzet, heeft tegen Hem gerebelleerd, is
van Hem afgevallen. Hij heeft die hoge en
verheven Heere niet willen erkennen en zal
Hem vanuit zichzelf ook niet verheerlijken
in Zijn grootheid. Dat is de mens. Nee, de
mens verheerlijkt zijn Schepper niet. Inte
gendeel. Hij randt door Zijn zonde de heer
lijkheid en de majesteit van de Heere aan. Hij
is een hater van God en hij wil zich aan het
gezag van die Heere niet onderwerpen. Dat
is de mens.
En bij zulken wil de Heere nu wonen. Met
zulken wil Hij nu verkeren. Aan dezen wil
Hij Zijn gemeenschap schenken. Want dat is
de betekenis van 'wonen'. 'Wonen' is bij
ons: ergens je woonplek hebben - en in onze
individuaUstische tijd kan dat zonder dat je
een intensief contact hebt met degenen die in
je onmiddellijke nabijheid wonen. Je kent je
buren nauwelijks tegenwoordig. En dat is
zeker in de stad zo. Maar in de Bijbel is
'wonen' heel iets anders. Daar zit altijd iets
van 'gemeenschap' in. Een band hebben met
degenen tussen wie je woont. Eén zijn met de
gemeenschap waarbinnen je woont en leeft
en verkeert.
Welnu - bij wie woont de Heere dan? Onder
de mensen. Onder zijn vijanden! Bij godde-
lozen. Want dat zijn de mensen immers...
Maar - zomaar onder de mensen in het alge
meen? Nee, zo lezen we, niet zomaar bij
iedereen. Er wordt hier een heel speciale
categorie mensen aangeduid onder wie de
Heere wonen wil. Wie zijn het? De woon bij
dien die van een verbrijzelde en nederige
geest is". Zijn dat betere mensen? Hebben
die een speciale kwaliteit? Een goede hoeda
nigheid voor God? Kunnen die zich ergens
op laten voorstaan?
Nee - integendeel. Wie het zijn? Het zijn
degenen die wéten dat ze vijanden, dat ze
goddelozen zijn. Daar zijn ze achter geko
men. En daarom zijn ze van een verbrijzelde
en nederige geest. Ze beUjden het voor de
Heere: "Voor u, o Heere, heihge en hoge
God, kan ik niet bestaan"...
En dan het wonder... De Heere zegt: bij
dezulken wil De wonen! De woon in de hoog
te en in het heilige. Maar dat belet niet dat ik
wonen wil bij dien die van een verbrijzelde
en nederige geest is. Hier wil Ik wonen, bij
dezulken wU De verkeren, zegt de Heere. Ik
wedersta de hovaardigen, maar de nederigen
geef ik genade. Bij hen woon Ik in mijn gun-
strijke tegenwoordigheid en nabijheid, met
mijn heilrijke gemeen schap. Dat is het won
der der wonderen: Hij, de allerhoogste, wil
wonen bij de allerlaagste. Hij, de allerheilig
ste, wil verkeren met de onheiligste. Hij, de
meest verhevene, zoekt gemeenschap met de
meest gezonkene.
En wat is nu het geheim daarvan? Waaruit
komt dit voort? Hoe kan het dat de Heere bij
de vernederde en verbrijzelde geest wil
wonen? Wel, Hij zoekt Zijn eigen werk op.
Hij heeft Zijn eigen werk lief. Hij heeft Zich
zelf hef Dat is het geheim! Hij heeft Zijn
maaksel lief. Daar waar een vernederde en
verbrijzelde geest is, daar blijkt het werk van
de drieenige God. Daar vertoont Zich het
welbehagen des Heeren dat door de hand van
Christus gelukkiglijk voort gaat. Hij maakt
het waar: God is 't verbroken hart, 't verbrij
zeld en bedrukt gemoed, te allen tijd nabij en
goed, in tegenheid en smart (Psalm 34).
Woont de Heere bij u?
JMJK
Vogelliefhebbers kunnen hun hart op
halen op Zuid-Beveland. Vereniging Na
tuurmonumenten organiseert in de
maand juli twee natuurexcursies waarin
vogels de hoofdrol spelen.
Middelplaten in het Veerse Meer
Op zaterdag 3 juli om 10.00 uur vertrekt de
excursieleider vanaf het informatiepaneel
aan de Muidenweg, tussen Amemuiden en
Wolphaartsdijk. Tot de afsluiting van het
voormalige Veerse Gat kwamen deze eilan
den veelvuldig in contact met het zilte zee
water. Daarom komen op de Middelplaten
Tiü ook nog allerlei zoutmirinende planten
voor. Door de platen elk op een verschillen
de manier te beheren - de éne plaat wordt
gemaaid, op een andere lopen pony's, paar
den of runderen, enz. - is de begroeiing
steeds verschillend en dat trekt weer allerlei
soorten vogels aan. Zo broeden er de kluut,
slobeend, visdief en bergeend, maar ook aal
scholvers en zilvermeeuwen zijn er talrijk.
Ook zijn er heel wat orchideeën te vinden.
Zwaakse Weel i.d.Zak v. Z.-Beveland
In de Zak van Zuid-Beveland zijn nog de
resten te vinden van een vroeger druk beva
ren scheepvaartroute. De Zwake vormt
tegenwoordig met zijn weiden en rietkragen
een subliem stukje natuur voor allerlei soor
ten vogels. In de vochtige weilanden neste
len diverse vogelsoorten, maar ook de riet
kragen herbergen allerlei vogels. Zo is het
zelfs mogelijk om er het diepe, doordringen
de geluid van de roerdomp te horen - helaas
laat de roerdomp zich maar zelden zien. De
excursie wordt gehouden op woensdag 14
juli om 13.30 uur en start bij de werkschuur
van Natuurmonumenten aan de Zwaakse
Dijk 5 in Kwadendamme.
Deelname
Wie mee wU met een excursie hoeft zich niet
van tevoren aan te melden. De excursiekos-
ten bedragen ƒ5,- voor volwassenen en
ƒ1,- voor kinderen tot en met 12 jaar, maar
leden van de Stichting Zeeuwse Schaaps
kudde en de Vereniging Natuurmonumenten
en hun kinderen mogen gratis mee. Beide
excursies duren ongeveer 2 uur. Vergeet uw
verrekijker en fototoestel niet!
OUDDORP - Radio Goeree Lokaal
houdt op zaterdag 26 juni haar twee
de Open Dag. Tussen tien en vijf uur
kunnen belangstellenden een kijkje
komen nemen in de studio van de
lokale omroep aan de Hofdijkseweg in
Ouddorp. Ook is er weer de gezellige
snuffehnarkt op het parkeerterrein
voor de studio.
Na jarenlang aan de Bokweg te hebben geze
ten beschikt Radio Goeree Lokaal sinds
1997 over een mooi pand naast de voetbal
vereniging W.F.B. Vorig jaar werd deze
nieuwe smdio door wethouder Visser offi
cieel geopend. De daarna gehouden Opend
Dag bleek zo'n succes dat RGL heeft beslo
ten ook dit jaar een dergelijke dag te organi
seren. Net als vorig jaar kunt u weer heerlijk
snuffelen tussen de ingeleverde spullen op
de markt. Even uitrusten kan op het terras
met een hapje en een drankje of een lekker
gebakken visje.
Waardebonnen van de 'Kopak Supermarkt
kunt u winnen door de juiste waarde van het
winkelwagentje te raden. En tegenwoordig
zie je ze overal hangen, de beschilderde dak-
paimen! Tijdens de Open Dag kosten deze
maar twintig gulden. De hele dag is live te
volgen is bij Radio Goeree Lokaal, (frequen
ties: 105.6 FM en op de kabel: 107.9 MhZ.)
De Open Dag en Snuffelmarkt worden
gehouden in en rond de studio van RGL aan
de Hofdijkseweg 46a in Ouddorp, naast
voetbalvereniging W.F.B. U bent van harte
welkom tussen 10.00 en 17.00 uur.
SOMMELSDUK
Beschonken autobestuurder
Maandagmorgen omstreeks 11.00 uur is
een 47-jarige autobestuurder uit Som-
melsdijk aangehouden op de Dorpsweg,
omdat hij onder invloed van alcohol zijn
voertuig be-stuurde. Ugl. 550. Hem werd
een schikking van 900,- aangeboden.
OUDDORP - Het zendingswinkeltje hoopt
haar zomerverkoping te houden op D.V.
woensdag 30 juni in het Hervormd Vereni
gingsgebouw 'Eben-Haëzer' aan de Preek-
hillaan te Ouddorp. Openingstijden van 's
morgens 9 uur tot 's middags 5 uur.
Er is weer van alles te koop. Onze kaarten-
collectie is flink uitgebreid. Prachtige kaar
ten tegen een lage prijs. Verder nieuwe en
tweedehands boeken, bloemen, koek, onder
goed, speelgoed, beschilderde dakpannen en
bloempotten. Voor elk wat wils.
Koffie, thee, limonade met cake zijn er ook
verkrijgbaar.
We hopen op een grote belangstelling. Alle
maal hartelijk welkom.
Net zoals in voorgaande jaren, zullen in de
zomermaanden op de maandagavonden
weer carillonconcerten worden gegeven op
de beiaard van de St. Catharijnekerk te
Brielle.
Aansluitend volgen dan weer de bekende
orgelconcerten op het Kam-orgel in de kerk.
Dit jaar hebben de beide organiserende in
stanties, t.w. Stichting Vrienden van het
Brielsch carillon en de Culturele Commissie
St. Catharijne de aanvangstijden ook weer
op elkaar afgestemd. U kunt dus vanaf 19.00
uur op de luisterplaats voor het 'Merulahuis'
het carillon besluiteren waarna u om 20.15
uur kunt genieten van orgelspel in de kerk.
Op 28 juni zal een concert worden gegeven
door Paul Kieviet op het orgel en door Tom
van Peer op het carillon.
Bij beide uitvoeringen op de maandagavond
bent u van harte welkom.
H. Kingmans
-6-
"Dc hoop voor het heil van je ziel, dat je
God op je tochten niet uit het oog verliest,
Weishaupt. Er zijn wel méér jongelui, die
de goede weg veriaten. Dat is verdrietig
voor de ouders, maar het is veel en veel
erger voor henzelf'.
Jochem geeft geen antwoord. Hij be
grijpt, dat mevrouw Lemarque nu aan
haar zoon denkt, maar daar kan hij niet
over spreken, want zij heeft hem niets gezegd over die
jongen. En - over zichzelf praat hij üever niet in dit ver
band. Hij zou dan alleen moeten zeggen, dat hij al lang
niet meer bidt, geen kerk meer bezoekt en het bijbeltje
van zijn moeder niet meer heeft ingezien... Daarover
spreekt hij het hefst niet. Eerlijk gezegd, bezwaart hem
dat wel eens. Maar dan schroeit hij zijn sprekend gewe
ten toe.Later heeft hij nog tijd genoeg daarvoor.
"Aan de tand voelen", zoals Jochem heeft vermoed, doet
de fabrikantsvrouw hem niet. Blijkbaar vindt zij haar
opmerkingen voldoende. Zij ziet hem alleen doordrin
gend aan. Eerst dan bespeurt hij, hoe haar lief gelaat een
Ujdende trek vertoont. Die is er opgebracht door haar jon
gen. Zó zou moeder, als zij wist, onder hem, Jochem hj-
den...
Hij schaamt zich wat en hij is bUj, als mevrouw Lemar
que vertrekt na hem te hebben meegedeeld, dat hij in de
keuken een warm maal zal vinden.
Hij denkt na over de zoon van de fabrikant. Maar de
gevallen staan toch niet gelijk. Hij is niet weggelopen van
huis. Met volle toestemming van vader en moeder is hij
vertrokken. Zij hebben er eigenlijk een weinig recht op,
dat hij pas thuiskomt, als hij wat mee kan brengen. En hij
heeft nog lang niet voldoende gespaard, al bezit hij meer
dan Gebhard, die zelfs al van hem geleend heeft. Dat
kwam natuurlijk van die meid daarginds, stomme vent,
dat-ie is...
Mijnheer Lemarque geeft hem een hand, als Jochem zijn
werk klaar heeft, tot volle tevredenheid van de fabrikant.
"Ga met God, Weishaupt. En denk er aan dat je ouders
hebt, die je thuiskomst graag zien. Het zwervend leven
biedt zoveel gevaren, zowel voor het lichaam als voor de
ziel".
Méér onder de indruk dan hij wel weten wil, zoekt
Jochem na gedane dagtaak zijn logement op.
Als hij de deur openstoot, springt in het vertrek, dat als
een soort gelagkamer dienst doet, een jongeman op, wat
Jochem een kreet doet slaken.
"Jij?" roept hij verrast en op twijfeltoon, die evenwel
geheel misplaatst is. Want heus staat in levende lijve
Gebhard Waldmont voor hem. Dezelfde als altijd; alleen
niet met een vrolijke blik in de ogen.
"Hier ben ik weer", zegt hij. "We doen het weer samen,
als je het goed vindt".
Natuurlijk is Jochem content. Maar zijn gezicht is één
vraagteken.
"Straks", zegt Gebhard.
Later komt Jochem een en ander te weten. Gebhard had
er vrij spoedig genoeg van. Die moed - hij zegt nu ook:
die meid - bedroog hem. En nu is hij weer hier. Wat zijn
Jochems plannen?
"Verder naar het westen. Tot in Holland toe", zegt
Jochem.
"Top", zegt Gebhard.
De waard van de smalherberg 'De Maze' haalt de schou
ders op, als hij het ontstemde gelaat van de bezoeker ziet.
"Bc kan het ook niet helpen", zegt hij. "Het is de laatste
tijd opvallend slap. Je ziet haast geen vreemdelingen. En
de enkelen, die er zo nu en dan komen, wonen al lang in
Rotterdam. Bovendien vermoed ik, dat zij zo langzamer
hand Sinjeur Willemsz al kennen", voegt de herbergier
ere lachend aan toe.
Dan lacht de ander ook. Doch slechts even. Want onmid-
delüjk daarop is de bekommering op zijn gezicht te lezen.
"Is er zo'n haast bij?" vraagt de waard,
"'t Gaat niet meer zo gemakkelijk als vroeger. En je moet
je kans waarnemen. Binnenkort gaat een grote achthon
derd man, al met al. Het aantal is er nog lang niet. Over
al zijn ze aan het werk. Verleden week heb ik er een paar
kunnen ronselen. Die zitten al in Middelburg. Maar een
stuk of vier, vijf moeten erbij, wil het zaakje lonend zijn".
"Je krijgt wel een seintje", merkt de waard op. "Anders
kom je hier telkens voor niks. Je weet het: zo in enen kun
nen er een paar vreemde snuiters binnenlopen".
"Afgesproken", zegt de bezoeker, die intussen nog een
pint bier bestelt. Hij is vrij goed gekleed en beweegt zich
met veel gratie door de gelagkamer van 'De Maze', een
echte smalherberg in het havenkwartier van Rotterdam,
een herberg voor de mindere man. Een oppervlakkig be
schouwer zou onmiddellijk opmerken, dat de man in
deze omgeving niet thuishoort, maar wie hem goed in de
ogen ziet en wat levenservaring heeft komt tot andere ge
dachten. De in het rond loerende blik uit die half neerge
slagen ogen bevalt niet, al kan de man nog zo minzaam
lachen.
Met een korte groet verlaat hij de herberg, waar op dat
moment geen enkele bezoeker is.
"Zie wat je er van terecht brengt", zegt hij tot de herber
gier, "de gevallen leggen jou ook geen windeieren".
Het is geen nieuws wat de man meedeelt. Al menig klin
kend geldstuk heeft de waard van 'De Maze' in de loop
der jaren opgestreken voor zijn hulp. Maar als de objec
ten voor die hulp er nu niet zijn?
Hij glimlacht: ijzer is nu eenmaal niet met handen te bre
ken, niet waar?
Als de bezoeker op straat loopt, schokt hij geërgerd met
de schouders; wat heeft hij nu aan zo'n gemeenplaats?
Hij zoekt prooi. Zijn lasthebbers zijn ook niet te spreken.
En dan loopt hij een andere herberg binnen, om daar de
waard te polsen. Objecten moet hij hebben.
Wanneer hij een straathoek omslaat botst hij op tegen een
schoorsteenveger, die met zijn kameraad zo juist een
woning heeft verlaten. Hij mompelt een verwensing, die
Gebhard Waldmont niet zonder meer accepteert. "Als je
uitje ogen kijkt, bots je niet tegen mij op", zegt hij, een
enkel Hollands woord bezigend.
De Rotterdammer slaat een snelle blik op hem, wanneer
hij verneemt met Duitsers te maken te hebben. Maar dan
vervolgt hij zijn weg, zonder één woord te hebben gezegd
dan zijn verwensing bevatte.
Natuurlijk beroert het onbetekenend voorval Gebhard en
Jochem ook niet. Jochem, die de 'administratie' verzorgt,
kijkt op een papiertje, waarop verschillende adressen
staan, die zij successievelijk hebben af te werken. Al vier
weken zijn ze in Rotterdam, na door de gewesten Over
ijssel, Gelderland en Utrecht te zijn getrokken. Dat is
slechts een doortrekken geweest, al hebben zij hier en
daar wel gewerkt. Jochem werd met alle geweld naar
Rotterdam getrokken, waarom zou hij niet kunnen ver
klaren. Hij heeft van die stad aan de machtige rivier reeds
zoveel gehoord, dat hij die persé eens wil bekijken. Werk
zal er voorlopig wel in overvloed zijn.
Dit laatste is juist gebleken. Zij denken er sterk over, zeer
geruime tijd te verblijven. Zij kunnen er meer verdienen
dan in Duitsland. Holland is een rijk land, is hun verteld.
Zij geloven het ook; zien trouwens de welvaart. Dat komt
hoofdzakelijk door de handel en de scheepvaart op Indië.
Door de Oost-Indische Compagnie zijn schatten ver
diend. Geweldige pakhuizen zijn er in Rotterdam, waar
op de Maas de grote schepen arriveren en vertrekken.
De kooplui wonen in grote huizen. Het is alles leven en
vertier. En het wemelt er van zeelui en meer van dat soort
mensen. Het geld rolt er heel gemakkelijk. Als zij voor
het vegen van een schoorsteen bijna het dubbele vragen
van het bedrag in Duitsland, dan taalt niemand er naar.
Het wordt grif betaald.
Tegen hun gewoonte, alsof zij er een voorgevoel van
hadden, dat hun verblijf in Rotterdam geruime tijd zou
duren, hebben zij niet een volkslogement betrokken,
maar de op hun verzoek gegeven aanwijzing van een
Schoutenrakker gevolgd en aangeklopt aan een woning.
(wordt ven>o!gdf
OFFICIEEL DEALER
Brielle
Slagveld 19
Tel. (0181) 413777
Spijkenisse
Kelvinweg 13
Tel. (0181)624900
Honda-dealer voor de Z-Hollandse eilanden
DE BETERE WONINGINRICHTING SINDS 1920
Zandpad 36 Middelharnis Tel. (0187) 482784
