Nieuwe roman PERMISSIE
van Joke Verweerd
Welkom bij Van der Boom
Overdenking
Koningin Wilhelmina
'PERMISSIE'
Zaterdag
avond-
jeugdwerk
uit de
Heilige Schrift
'Man, open je hart!'
eiiaudbi-hieijws
Schaakvereniging
De Zwarte Pion
Woensdag 17 maart, 10.00 tot 12.00 uur
haar nieuwe
roman
Dartwedstrijd
Werkgroep in Perspectief'
Vrijelijds- en Cursusmarkt
Goeree-Overflakkee 1999
Ger. Gm.
Hieme
Tonge
OPHALEN OUD PAPIER
VERVOLGVERHAAL
^m
JBAGINA5
Vrijdag 12 maart 1999
In een knappe psychologische roman
beschrijft Joke Verweerd de gecompliceer
de relatie tussen drie generaties Indische
vrouwen. Deze relatie wordt beheerst door
de drang tot toedekken. De oorzaak van de
spanning wordt pas bespreekbaar wanneer
een van de vrouwen een beslissing neemt en
op zoek gaat naar haar verleden.
Met de roman geeft Joke Verweerd een
beeld van het leven van Indo's na de ver
schrikkingen van Tweede Wereldoorlog en
de Bersiap, het zich handhaven en zich aan
passen in een vreemde cultuur, het koeste
ren van de kleine rest identiteit die over
blijft na de aanpassing, de voortdurende
verscheurdheid van te moeten leven tussen
vaderland en moederland.
Permissie sluit op een bijzondere wijze aan
bij het thema van de Boekenweek 1999. Dit
thema 'Familie-album' is de spil waarom
het verhaal draait, zowel letterlijk als fi
guurlijk. Het lezen van de roman is als het
bladeren door een familie-album, waarbij
de lezer steeds duidelijker voor ogen krijgt
hoe de familiebanden liggen en waardoor
deze banden zijn gaan knellen. In de letter
lijke zin speelt een oud familie-album een
belangrijke rol bij de zoektocht naar het
verleden.
Permissie is een boek vol herkenbare men
selijke emoties, over de worsteling in drie
Indische generaties tegen angst en onmacht,
tegen onverschilligheid en overgevoelig
heid, in het decor van een wereld waarin het
leven nooit meer wordt dan overleven.
De herinneringen komen bovendrijven
omdat de huidige toestand in Indonesië op
nieuw de chaotische angst met zich mee
brengt: geen enkele zekerheid te bezitten,
het niet weten waar het gevaar is en vanuit
welke hoek het komt.
In Nederland is eerst nu (1998) op last van
de Nederlandse regering een groot onder
zoek gestart, om in kaart te brengen waar en
hoe de hulpverlening na de Tweede
Wereldoorlog is tekortgeschoten in de op
vang en begeleiding van de oorlogsslacht
offers. De Stichting Onderzoek Terugkeer
en Opvang (SOTO), Herengracht 380 te
Amsterdam, probeert de ervaringen te bun
delen. Het is nu al duidelijk dat het gros van
de ervaringen onverwerkt is en het praten
erover pijn en boosheid oproept.
Joke Verweerd (1954) schreefeerder de
romans De wintertuin (1995, 5e druk 1998)
en De rugzak (1997, 5e druk 1999). Daar
naast publiceerde zij verschillende bundels
verhalen en gedichten. Haar echtgenoot is
van Indonesische afkomst.
Uitgave: Mozaïek. ISBN 90 239 9005 6.
240 blz. 32,50.
signeert Joke Verweerd auteur van o.a. Ve wintertuin' en 'De rugzali'
BOEKEN EN MUZIEK
VAN DER BOOM
Christelijk Zaterdag 13 maart organi-
Jone eren- seert Gajus een dartwed-
n^ .-fi' strijd. Voor de winnaar ligt
C'V^ natuurlijk een prijs klaar!
Dus als je mee wilt doen
Meldt je dan aan voor 20.15 uur
aan de bar, het darten begint om 20.30 uur.
Doe je niet mee met het darten? Kom dan in
ieder geval de spelers aanmoedigen. Tot zater
dag!
Voor meer info: Mathilde en Perry Machiel-
se, tel. (0187) 602780.
Is uw partner overspannen? Uw zoon schi-
zo-freen? Uw vader manisch-depressief?
Voor patiënten is er meestal wel hulp aan
wezig. Maar u? Waar kunt u met uw
gedachten en gevoelens terecht?
Bezoek volgende week eens de praatgroep
avond van de interkerkelijke werkgroep 'In
Perspectief. Een luisterend oor voor fami
lieleden en vrienden van mensen met psy
chische klachten.
Voor informatie kunt u bellen: (0187)
602950 (mevr. A. van Kampenhout).
ook voor verenigingen en
instellingen in de Kunstzinnige,
Sportieve en Recreatieve sector
Wij vragen uw aandacht!
Zoekt u nieuwe leden voor uw koor of
muziekvereniging?
Werft u deelnemers voor een nieuwe
cursus of activiteit?
Heeft uw vereniging behoefte aan extra
vrijwilligers of bestuursleden?
Vindt u dat de geschiedenis van Goeree-
Overflakkee extra aandacht verdient?
Wilt u laten zien waar uw vereniging
zich mee bezig houdt?
Zaterdag 4 september 1999 wordt de Vrije-
Tijds- en Cursusmarkt Goeree-Overflakkee
gehouden. Op het Diekhuusplein in Mid-
delharnis zal een uitgebreid overzicht ge
boden worden van de mogelijkheden van
VrijeTijds-besteding op Goeree-Overflak
kee. Alle in de regio actieve instellingen en
verenigingen worden uitgenodigd om hun
programma te presenteren op de markt, die
een prima mogelijkheid biedt om nieuwe
deelnemers te werven.
De aantrekkelijke opzet van de VrijeTijds-
en Cursusmarkt Goeree-Overflakkee biedt
de gelegenheid om activiteiten voor een
breed, belangstellend publiek te promoten.
D.V. 13 maart hopen we een video-opname
te laten zien over de visserij-.
Vanaf 13 jaar hartelijk welkom en we
beginnen om half acht.
MIDDELHARNIS
RSB-competitie
De laatste ronde voor het eerste team van
De Zwarte Pion betekende een thuiswed
strijd tegen Ashtapada 1. Voor De Zwarte
Pion stond er niet veel op het spel. Promo
veren of degraderen zat er niet meer in.
Ashtapada moest echter voor degradatie
uitkijken en na deze avond nog meer, want
De Zwarte Pion won met 5-3. Er waren
reeds twee wedstrijden vooruit gespeeld
met als tussenstand 1-1. Na de remise van
Van Hooff, Van de Velde, Du Pree en Log-
mans hing het af van invaller Van der Waal
en Lagendijk. In een mindere stelling won
Van der Waal op de klok en Lagendijk
speelde met een pion meer een paardeind-
spel keurig naar winst.
Huishoudelijke competitie
(8 maart 1999)
Groep 1:
W.I. Peeman - A.L. MourikO - 1
T.C. van Prooijen -
G.J.H, van GenderenH - 'A
A. van Rossum - M. Verolme'A - A
Naam ""^t^h ««"f.^'
punten partijen
1. H. Logmans 11,5 16
2. A.L. Mourik 10,5 17
3. A. van Rossum 10,0 15
Groep 2:
J. Boeter - H. Taaie1 -O
G. de Jager-M. Bom1 -O
Naam ™^*f ««"J.^'
punten partijen
1. G. de Jager 9,5 14
2. J. Boeter 9,5 16
3. M. L. van der Waal 8,5 14
Groep 3:
Ad. Visser - P. Lesuis1 - O
J.L. Minnaar-B. Loosjes1 - O
H.K. Smit - L. StolkO - 1
De VrijeTijds- en Cursusmarkt Goeree-
Overflakkee brengt ook in 1999 een huis-
aan-huis-foider uit op ons eiland, met een
activiteiten-overzicht in het kort. Belang
stellende lezers treffen daarin informatie en
contactpersonen van de Cursus- en Acrivi-
teitenaanbieders in de regio.
De VrijeTijds- en Cursusmarkt Goeree-
Overflakkee biedt belangstellenden de
mogelijkheid om vrijblijvend kennis te
maken met een cursus, club of activiteit. In
de kramen wordt gevarieerde informatie
aangeboden over de activiteiten en wordt
men te woord gestaan door ter zake kundi
ge medewerkers.
Voor kleine instellingen en verenigingen in
de niet-commerciële sector bestaat de mo
gelijkheid om voor slechts 50,00 deel te
nemen, inclusief opname in de regionaal te
verspreiden brochure.
De VrijeTijds- en Cursusmarkt Goeree-
Overflakkee wordt georganiseerd door een
werkgroep bestaande uit Anton Kiewiet
(VMBO Groen), Annie de Pee en Jan de
Bree (Albedacollege) en Jan Trompper
(Diekhuus).
Inlichtingen en inschrijfformulieren voor de
VrijeTijds- en Cursusmarkt zijn te verkrij-
geen bij het Diekhuus, telefoon (0187)
482400.
Doch Jezus zweeg stil...
(Mattheus 26:63-A)
Bij ons mensen is spreken zilver, maar
zwijgen goud. Bij de Zoon des mensen is
spreken én zwijgen goud. Waar we volgen
de week willen mediteren over Zijn spreken
zullen we nu luisteren naar Zijn zwijgen.
De Heere Jezus is gearresteerd in de hof
van Gethsemane. Verraden door de kus van
een van Zijn discipelen. Nu zien we Hem
gedaagd voor het gerecht van het Joodse
sanhedrin.
Hier wordt de waarheid niet gezocht. Hij
moet sterven, is het vooropgezette doel.
Maar het valt niet mee een Onschuldige op
rechtsgronden te veroordelen. Eindelijk zijn
er twee getuigen die een zelfde beschuldi
ging tegen Hem uitspreken.
Echter: deze nieuwe valse aanklacht blijkt
te onbeduidend om serieus genomen te
worden. Daarom: de Beklaagde zwijgt.
Het irriteert de hogepriester Kajafas. Hij
bijt Hem toe: "Antwoordt Gij niets? Wat
getuigen dezen tegen u?" Hoort u het niet?
Hier wordt onder ede een serieuze beschul
diging tegen u geuit!
"Doch Jezus zweeg stil". Wat heeft het voor
zin zich te verdedigen tegen de redeloze
haat van vijanden die niet rusten voordat zij
Zijn bloed zullen zien?
Hij Die beschikt over hemelse engelenle
gioenen zwijgt koninklijk waar het 'achtba
re' gezelschap van de hoge raad zich ver
laagt tot woedende, schreeuwende razernij...
Al lijkt Hij hier een speelbal van hun brute
haat.
O Heere, waarom spreekt U niet? Waarom
zegt U niets? Waarom toont U niet Uw
Goddelijk gezag? Hoe lang laat U nog toe
dat Uw heilige Naam ontheiligd wordt?
Jezus zwijgt. In Zijn geduld. Straks zal Hij
tonen dat Hij alleen het laatste woord heeft.
Maar voordat Hij zal komen om deze aarde
te richten zal Hij ten volle waarmaken dat
Hij gekomen is om het verlorene te redden.
Christus zwijgt. Juist in Zijn zwijgen brengt
Hij Zijn profetische spreken in vervulling:
Hij, de Knecht des Heeren zal niet twisten,
noch roepen, noch zal iemand Zijn stem op
de straten horen (Mt.l2:19). Maakt Hij waar
wat Jesaja (53:7) reeds eeuwen geleden van
Hem voorzegd heeft: Als een lam wordt Hij
ter slachting geleid, en als een schaap dat
stom is voor het aangezicht zijner scheer
ders, alzo doet Hij Zijn mond niet open.
Hij zwijgt in Zijn liefde. Hij zwijgt hier als
de Borg. Ja, Hij staat hier volledig onschul
dig. Maar Hij laat Zich veroordelen door het
rechteloze oordeel van deze redeloze recht
bank om gestraft te worden voor de zonden
van Zijn kinderen.
Hij spreekt de beschuldigingen niet tegen
omdat Hij de doodsschuld van Zijn Kerk
overneemt. Gewillig laat Hij Zich ter dood
veroordelen om jongeren en ouderen die
zich aan Hem toevertrouwen vrijuit te laten
gaan. Daar zien we verder dan de hoge raad.
Daar zien we Hem Zich buigen voor het
recht van Zijn Vader: "Vader, laat Mij voor
hen zwijgen, laat Mij hun straffen onder
gaan, opdat Mijn zwijgen hun Mijn zon
daarsliefde zal betuigen".
Wijst Hij hier Zijn Gemeente niet de weg?
Dat Zijn Geest onze mond doet zwijgen
voor Gods gericht? Dat wij stil worden waar
Zijn wet gaat spreken? Onszelf niet langer
vrijspreken, maar eerlijk schuld belijden?
Wie durft zijn stem nog te verheffen tegen
de steekhoudende beschuldigingen van
Gods wet, waar deze Onschuldige zwijgt bij
alle valse aanklacht van het sanhedrin?
Zwijgen, buigen voor de Heere en Zijn
recht.
Krijgt dat ook niet een vervolg in "ons dage
lijkse leven? Waar de Geest van deze zwij
gende Christus in ons woont, past het niet
meer te schreeuwen en te twisten zoals de
wereld doet. Hoeven we niet koste wat het
kost ons gelijk te halen. Zal die zichzelf
rechtvaardigende hoogmoed en die twisten
de eerzucht van ons vlees dagelijks gedood
moeten worden door Gods Geest. Leren
zwijgen wanneer dat nodig is, en onze twist-
zaak overgeven aan Hem Die rechtvaardig
oordeelt.
"Doch Jezus zweeg stil".
"Verstaat gij ook hetgeen gij leest
(Hand. 8:30)?"
O-JBtH.
Zaterdag 6 maart jongstleden beleefde Goe
ree-Overflakkee en omstreken haar tweede
mannendag. Deze werd gehouden in de
aula van de technische school te Middelhar-
nis. Circa 460 mannen, uit verschillende
christelijke kringen en gemeenten, waren
samengekomen om te luisteren naar toe
spraken van de heren Ido Buwalda en Wil
lem Ouweneel. Hun toespraken handelden
over wat God via de Bijbel vraagt van man
nen in deze tijd.
Als eerste spreken vroeg Buwalda zich af
waar wij onze harten vandaag de dag voor
openen. Is ons leven slechts gericht op ons
zelf of zijn we bereid om te investeren in
een goede relarie met God en de mensen
om ons heen? Waar zetten wij onze talenten
voor in? Om er zelf beter van te worden of
hebben we een hoger doel? Ten diepste was
de boodschap dat God trouw is en ons onze
fouten graag vergeeft. In plaats van de glit
ter om ons heen wil Hij ons echte rijkdom
geven: een geestelijke relatie met Hem
waardoor we als mens tot ons doel komen.
Na een korte pauze kreeg Willem Ouwe
neel het woord. Hij sprak naar aanleiding
van enkele bijbelgedeelten over hetzelfde
thema. Hij stelde dat het met name voor
mannen moeilijk is om hun hart te openen
voor anderen. Om bijvoorbeeld tot een
goede relatie met hun vrouw en kinderen te
komen is het onontbeerlijk dat mannen zich
kwetsbaar op durven stellen. Zaken als
trots, (faal)angst en gebrek aan een goede
prioriteitstelling staan een man hierbij vaak
in de weg. Samenvattend stelde Ouweneel
dat je - in alle eerbied - kunt zeggen dat
zowel betreffende God als de mensen om
ons heen geldt dat een echte vriend iemand
is die alles van je weet en toch van je houdt.
Na de middagpauze was er tijd ingeruimd
om op schriftelijke vragen van de aanwezi
gen in te gaan. De sprekers hebben daarbij
meerdere handvatten gegeven om de bijbel
se boodschap toe te passen in het dagelijkse
leven.
Rondom de lezingen en het beantwoorden
van vragen was er ruime gelegenheid om
met elkaar te zingen en met elkaar een ge
sprek aan te gaan. Al met al kunnen we
terugzien op een zeer geslaagde en zegen
rijke dag. Het is ons gebed dat de aanwezi
gen iets aan deze dag hebben gehad. Voor
belangstellenden zijn de toespraken op cas
sette verkrijgbaar.
Als mannencomité hopen wij volgend jaar
opnieuw een mannendag te organiseren.
Wij houden u van de ontwikkelingen op de
hoogte.
Mannencomité Goeree-Overflakkee
en omstreken, tel. (0187) 492430
Tallozen in het land waren voor de
toekomst van het Oranjehuls met
diepe zorg vervuld, rondom 1880.
Zou er nog een prins of een prinses
je geboren woorden?
Hoezeer de natie op een zoon hoop
te bleek wel uit een gedicht van de
oude ds. Nicolaas Beets, waarin
voorkomt 'De Koningin verwacht
een zoon'.
Op 31 augustus 1880 gebeurde het
in het Paleis Noordeinde. Bij het
51e saluutschot keken de Hage
naars elkaar aan: een prinses dus.
Teleurstelling was er wel.
Wilhelmina Helena Pauline Maria.
In de Willemskerk werd zij gedoopt
door de Hofprediker ds. C. E. van
Koetsveld: 'Laat de kinderkens tot
Mij komen'.
Op 6 september 1898, nauwelijks
18 jaar oud werd zij ingehuldigd en
was gezeten op dezelfde zetel die
koning Willem II en Willem III had
den gebruikt. Langdurig en geze
gend was haar regeringsperiode, tot
6 september 1948 koningin Juliana
aantrad, 50 jaar dus.
U hebt voor een groot gedeelte haar
regeringsperiode meegemaakt waar
van haar moeilijkste jaren waren de
tijd van de Tweede Wereldoorlog
toen zij van 1940 tot 1945 in Lon
den verbleef.
Wie van u herinnert zich niet de
Koninginnedag van 31 augustus?!
Misschien hebt u haar wel zelf ont
moet toen ze kwam medeleven met
de slachtoffers van de Water
snoodramp in 1953.
Wie weet vindt u nog gelegenheid
eens haar boek 'Eenzaam maar niet
alleen', te lezen. Heel bijzonder in
de geschiedenis dat een vorst zijn
memoires schrijft, zodat wij veel van
haar weten, meer dan van de konin
gen over wie ik u vertelde.
'Majesteit, Uw portret is
gereed', gesclireven schetsen
van 19e eeuwse Oranje-vorsten.
Ons Koningshuis is lieden volop in de
aandacht.
Zoals a weet worden in onze tijd schil
derijen en tekeningen gemaakt van
vorstelijke personen. Dat was ook zo
in de 19e eeuw toen men zich graag
liet portretteren.
'Majesteit, uw portret is gereed' zal
vele keren hebben geklonken.
Men kan ook iemand met woorden
uitbeelden: een gesproken portret
Oranjevorsten in de negentiende
eeuw.
AvdW
Wie was haar echtgenoot?
33 Jaar is zij gehuwd geweest met
prins Hendrik Vladimir Albert Ernst
van Mecklenburg Schwerin, een
huwelijk dat zij destijds als konin
gin zelf aankondigde.
Op 7 februari 1901 werd het ingeze
gend in de Grote Kerk door de hof-
prediker Dr. Van der Flier, met als
tekst: 'Verhef Gij over ons het licht
Uws aanschijns, o Heere!'
Tot zover de vorsten en vorstinnen
uit de negentiende eeuw van het
Huis van Oranje. Wij dienen niet te
vergeten dat door al die levens die
de revue zijn gepasseerd een rode
draad liep: Koning en koningin te
zijn bij de gratie Gods en zeer nauw
verbonden met het erfgoed van de
Reformatie.
Wanneer land en volk, en vorsten
huis dat echt blijven voelen, dan
mogen wij op de zegen des Heeren
rekenen.
MIDDELHARNIS
Morgenochtend, zaterdag, wordt door de
oud papierophalers van het jeugdwerk van
de Ned. Herv. Gemeente te Middelharnis
weer oud papier opgehaald. U helpt nen bij
zonder wanneer u het gebundeld op de
stoep zet.
De opbrengst komt ten goede aan het
jeugdwerk. U kunt het papier ook bij de
container aan de Molenweg brengen.
-98-
„Wij hopen dat je je bij ons thuis mag
voelen", zei hij. Zij lachte schuchter.
Het gesprek vlotte in het begin niet
best. Ethel vond het vreemd dat er
eerst thee en spoedig daarna koffie
werd geschonken. Van de taartjes, die
Stijntje had gebakken, zei zij: rather
rich, nogal machtig. Ze liet er zelfs
iets van staan, wat Stijntje niet begrij
pen kon, want zij vond haar gebak veel beter dan de
Canadese 'pie'.
Doch allengs kwam het bij. Ethel maakte prijzende
opmerkingen over de wat ouderwetse, uit Holland
meegebrachte meubels en het gesprek liep gemakke
lijker dan Stijntje had gedacht, dank zij de hulp van
Gert, die vertaalde als zij elkaar niet begrepen. Aan
een spelletje sjoelen deed Ethel met veel plezier mee
en bij het weggaan zei zij dat ze het erg gezellig had
gevonden. Jan Willem had schik in zijn aanstaande
schoondochter en Stijntje verklaarde dat het haar
meegevallen was.
Zeer voldaan was Jan Willem, toen Ethel, kort daar
na een zondag ten eten komend, zich met Gert bij de
anderen schaarde in de namiddagsamenkomst en er
eerbiedig bij zat.
Marijtje was enkele jaren lang haast ieder weekend
thuisgekomen. Ze haakte ernaar om 's zondags thuis
te zijn.
Vrij plotseling werd dat minder; ze bleef een, daarna
twee weken weg. Ze had het druk, zei ze. Maar toen
ze na een onderbreking van drie weken weer eens
een zondag thuiskwam, nam moeder Stijntje haar
apart en toen was ze er in tien minuten achter. Marij
tje had een vriend. Maar het was nog eigenlijk niets,
zei ze.
„Een jongen uit Nederland?" vroeg haar moeder.
Het was een Canadees.
Stijntje zuchtte. Daar had je het weer. Maar Jan Wil
lem zei, nadat hij op de hoogte was gebracht: „Breng
die jongen eens mee". Marijtje antwoordde dat het
zover nog lang niet was, doch veertien dagen later
kwam zij met haar Charles thuis.
Stijntje nam hem kritisch op. Op zijn groene buis
sprongen rode leeu^ven en vlogen gele vogels; zijn
das vertoonde een beestenspul en op zijn overhemd
dansten twaalf girls op een rij. Zij was in Canada wel
wat gewoon geraakt, maar dit stond haar niet aan; ze
vond hem erg opzichtig.
Jan Willem keek de jonge man recht in het gezicht.
Hij had rood haar, veel sproeten en een paar heldere
ogen. Nadat hij een kwartier met hem gepraat had,
zei hij tegen Charles,en Marijtje: ,,Ik wens jullie
geluk". En 's zondagsmiddags glorieerde hij. Be
halve Ethel zat ook Charles in de kring, die naar hem
luisterde.
Een paar zondagen daarna vroeg Marijtje 's morgens
aan haar moeder of ze een beetje vroeg konden eten,
want zij wilden die middag een toertje maken.
„Wat? Wie? Waarheen?" vroeg Stijntje geschokt.
„Gert en Ethel, Cornells en Trijntje, Charles en ik.
Met z'n zessen naar de beach", antwoordde zij.
„De hele middag?"
„Ja".
„Wat zal vader daarvan zeggen?" verschool Stijntje
zich achter haar man.
„Verleden week hebben Ethel en Charles zich naar
ons geschikt, nu wij een keer naar hen. Dat is toch
billijk", meende Marijtje.
Stijntje liep met het geval naar Jan Willem. „Daar
zie je nu wat ervan komt als onze kinderen met
Canadezen gaan", zei ze verontwaardigd. ,,En ze
lokken warempel Cornelis en zijn meisje ook al
mee".
Jan Willem zei niets; hij werd alleen een beetje bleek
en het leek dat hij even kreunde.
Stijntje voldeed aan Marijtjes verzoek: ze aten
vroeg. Jan Willem had tegen de jongelui nog niets
gezegd. Aan tafel zweeg hij ook over de zaak; hij zei
bijna geen woord gedurende de gehele maaltijd.
Na het eten ging hij naar de kippenhokken om de
eieren op te halen, ofschoon hij dat anders 's avonds
deed. Hij bleef daar zolang tot de auto weg was.
Achter langs een dichte heg naar huis gaand, hoorde
hij twee van zijn jongsten aan de andere zijde samen
praten.
,,Ik vind 't gemeen dat wij niet mee mochten",
morde de een.
Geeft niks, jó", troostte de ander. ,,Als we groot
zijn, gaan wij lekker ook".
Jan Willem liep langzaam door achter de heg. Deze
woorden kerfden in zijn gewonde hart. Wat had hij
zich verbeeld dat het bij hem goed zou gaan, veel
beter dan in Neerlandia? Wat had hij opgeschept, dat
het gezin z'n kinderen staande hield in de Canadese
blizzard? Daar gingen ze. De oudsten waren al weg;
de jongsten waren van plan hen achterna te gaan.
Hij liep naar huis. Stijntje hing de afdroogdoeken op
na het wassen van de vaat. ,,Jij had er niets op tegen
dat onze kinderen met die Canadezen gingen", sprak
ze verwijtend. „Wat zegje er nou van?"
Hij zei niets. Stijntje had gelijk. Dit kwam door
Ethel en Charles. Maar de grondfout zat bij hem. Hij
had zijn kinderen hier gebracht. Hij had Neerlandia
versmaad. Natuurlijk werden ze nu meegezogen door
de wereld, waarin ze woonden. Eens was hij gekweld
door de vraag: God of Mammon? Later niet meer.
Hij had gedacht dat hij het beter had gedaan dan die
van Neerlandia. Hij had dat Kinders duidelijk laten
voelen. En nu... 't Liep faliekant mis. Hij prak-
kezeerde zwaar.
Stijntje was in huis gegaan.
,,Man, kom je?" riep ze door het open raam. ,,We
wachten".
Hij kwam. De Trompetters en de kleine kinderen
zaten er. De Bijbel lag aan het hoofdeind van de
tafel. Hij las, maar het werd die middag niets.
De vrienden in Nederland schreven drukker dan zij
voorheen deden en ook op een andere toon. Toen de
Canadese boeren haast krepeerden in de crisis, had
den zij regeringssteun genoten en daardoor waren zij
voor de ondergang behoed. Doch nu bleven zij wan
kelen op de rand van de armoede, aan handen en
voeten gebonden aan de overheid. Ze hadden geen
vrijheid om op hun eigen grond te doen wat zij ver
kozen. En daar zij wisten dat een boer in Canada zo
vrij was als een vogel in de lucht en ook dat daar
weer flink verdiend werd, vroegen zij Jan Willem of
hij naar een farm voor hen uit wou zien.
Jan Willem deed dat graag, zelfs met nog meer am
bitie dan voorheen. Hij reed in zijn Ford naar deze
en die bosfarm en onderhandelde met Polen en Oek-
raïners. Hij stuurde brieven en telegrammen naar
Nederland en kreeg telegrammen terug. Twee ge
gadigden sloegen toe, twee anderen draalden nog.
Maar nadat de eerste twee besloten hadden, volgden
er nog vier. Het aanstaand voorjaar zouden er dus
zes gezinnen komen.
Jan Willem was bijzonder blij dat er bij die zes twee
waren met grote zoons en dochters en Stijntje deelde
deze vreugde. Ze bouwden er verwachtingen op.
In de nieuwe lente kwamen de zes gezinnen uit Ne
derland naar Lacombe op de farms, die Jan Willem
voor hen had gekocht. Bij hun aankomst was er de
gewone desillusie. Zij klaagden over het koude,
harde land, het hok, dat zij voor woning vonden en
over de wildernis rondom. Geen wegen, die die naam
verdienden, en barre eenzaamheid! Alle nieuwelin
gen ondergingen deze ontnuchtering, niettegenstaan
de Jan Willem hun nadrukkelijk en omstandig had
geschreven wat hun te wachten stond.
Voorstraat 41
3245 BG Sommelsdijk
Tel. (0187)48 26 14
Fax (0187) 48 45 20
(wordt vervolgd)