EIIIVIIDEII-rtlEUWS
Grote psalmzang- en kooravond
Z.A.J.W.
Overdenking
Poteravond
u.v.v.
UITNODIGING
uit de
Heilige Schrift
Gij ziet het immers
VOGELBEURS
zoekt vrijwilligers
VERKOPING
Nieuwe Tonge
In Oude Tonge
Bijeenkomst
Open-ochtend
'Van Vrouw tot Vrouw'
Avond met een thema
ver. Reumapatiënten
VERVOLGVERHAAL
Vrouwvolk aan boord
Mieen in "Engeland
HET
.KIJKVENSTER
met 'ConAmore', Pieter Heykoop en Matthijs Koene
'CoN Amore'
Pieter Heykoop
Morgenavond, 17 oktober, is er
weer een Z.A.J.W. in Hervormd
Verenigingsgebouw Elim.
Doopsgez. Gem. Ouddorp
Autobedrijf Jan van Dijk
Voor twee projekten zoekt de
U.V.V, (Unie van Vrijwilligers)
enkele vrijwilligers, t.w.:
Vriendschappelijk Contact:
Reactlveringszwemmen
Op D.V. woensdag 21 oktober 1998
hoopt de Ned. Hervormde Vrou
wenvereniging 'Liefde vindt werk'
haar jaarlijkse verkoopdag te hou
den in verenigingsgebouw 'Vita
Nova', Van Aersenstraat 5 te Som-
melsdijk.
K. Norel
2e Blad
VRIJDAG 16 OKTOBER 1998
No. 6747
Blik op kerk
en samenleving Cj
- Van Dijke veroordeeld
- Uiteenlopende reacties
- Meten met twee maten
Wat eigenlijk niemand had verwacht is
toch gebeurd: De voorman van de RPF,
Leen van Dijke is door de Haagse rech
ter veroordeeld tot een boete van 300
gulden, wegens opzettelijke belediging
van homosexuelen. De voorgeschiedenis
is bekend, ik schreef er veertien dagen
geleden over. Van Dijke had - overigens
in wat onzorgvuldige bewoordingen -
zijn visie gegeven op homosexualiteit.
Heeft herhaaldelijk zijn excuses aange
boden voor het geval mensen door hem
zouden zijn gekwetst, heeft ook met na
druk betoogd dat er geen opzet in het
spel was. En desondanks werd hij schul
dig verklaard. Het vonnis werd gemoti
veerd met 'opzet'; bovendien had hij als
volksvertegenwoordiger kunnen ver
wachten dat hij extra kwetsbaar was.
Over deze rechterlijke uitspraak is heel
wat te doen in Nederland. Vreugde bij de
homobeweging uiteraard, waarbij werd
uitgesproken dat het grondrecht van vrij
heid van godsdienst dus - gelukkig! -
wordt ingeperkt door het anti-discrimina
tiebeginsel. Zelfs beging een jurist de
dwaasheid om aan te kondigen dat na
'Mein Kampf' van Hitler nu ook de
bijbel maar tot de verboden boeken moet
gaan behoren... En een schrikreactie na
tuurlijk binnen de kring van mensen die
bij het Woord willen leven. Want als de
rechter uitspreekt dat we niet meer
mogen zeggen wat de bijbel zegt, dan is
dat mogelijk het begin van geloofsver
volging. Misschien mag je in besloten
kring - in de kerk bijvoorbeeld - nog
wel zeggen dat homosexualiteit zonde
voor God is, maar niet meer in het open
baar. Dat heeft de rechter trouwens met
zoveel woorden gezegd: ,,Je mag van
alles geloven, maar niet alles in het
openbaar zeggen". Dat zou inhouden dat
godsdienst een privézaak is geworden.
We zien dus dat de vrijheid van menings
uiting in de ogen van déze rechter al
thans een relatief begrip is. Iedereen mag
vrij zeggen wat hij denkt of vindt, maar
zodra die mening een weergave is van
wat God zegt in Zijn Woord, dan mag
dat ineens niet meer. Dat klopt ook met
een andere rechterlijke uitspraak, die al
vele malen geciteerd is. De columnist
Theodoor Holman die 'iedere christen
hond een misdadiger' noemde, bidden
kinderachtig vond en de kerk vergeleek
met een poppenkast, werd vrijgespro
ken... Als dat geen meten met twee
maten is, dan weet ik het niet meer.
Van Dijke heeft aangekondigd in hoger
beroep te zullen gaan, desnoods de zaak
te laten uitzoeken door het Europese
Hof. Dat kunnen we alleen maar toejui
chen. We moeten nu maar eens te weten
zien te komen waar we in dit land aan
toe zijn, en wat de tolerantie van de to-
leranten in de praktijk betekent.
Waarnemer
Op D.V. 24 oktober organiseert het
actiecomité van de Stichting 'In de
Rechte Straat' een grote psalm
zang- en kooravond in de Her
vormde kerk te Dirksland. Het
Jongerenkoor 'Con Amore' uit
Dirksland o.l.v. W. A. den Hertog
en hun organist R. van Ommen, de
organist Pieter Heykoop en de be
kende panfluitist Matthijs Koene
hopen aan deze avond hun mede
werking te verlenen. De algehele
leiding is in handen van evangelist
T. Vanhuysse uit Tongeren.
Matthijs Koene
Het Christelijk jongerenkoor 'Con
Amore' is opgericht in 1995. Sinds de
oprichting staat het koor onder leiding
van Willem-Arie den Hertog en Ron van
Ommen is hun vaste organist.
Het repertoire bestaat uit psalmen, gees
telijke- en vaderlandse liederen.
Het koor is binnen korte tijd gegroeit tot
zo'n 100 leden tussen de 16 en 30 jaar en
heeft binnen de regio al een redelijke be
kendheid gekregen. De heldere frisse
koorklank en het enthousiasme van de
leden zal u deze avond niet ontgaan.
Het koor treedt regelmatig op met be
kende musici als bijvoorbeeld gebroeders
Drost en zoals op deze avond Pieter Hey
koop en Matthijs Koene.
Een concert dat u niet mag missen is het
jaarlijkse Oranje-concert in de Ned.
Herv. kerk van Dirksland, met medewer
king van de bekende pianist Gezinus
Veldman. Het koor wenst u vanavond
veel luistergenoegen toe en hopen dat u
ook het doel van deze avond wil steunen.
Pieter Heykoop werd op 11 oktober 1960
te Dordrecht geboren. Op jeugdige leef
tijd bleek zijn muzikale aanleg en inte
resse voor het orgel.
Op 6-jarige leeftijd kreeg hij zijn eerste
orgellessen van Bart van den Berg. Ver
volgens studeerde hij bij Cor Visser, de
toenmalige organist van de Grote Kerk te
Dordrecht. Ook Jan Bonefaas, organist
van de Grote kerk te Gorinchem en de
internationaal befaamde organist Ben van
Oosten behoorden tot zijn leermeesters.
Zelf ontving hij zijn eerste aanstelling tot
organist op 15-jarige leeftijd bij een van
de Gereformeerde Kerken in zijn geboor
testad, hetwelk zich spoedig uitbreidde
binnen en buiten Dordrecht.
Momenteel is Pieter Heykoop organist
We willen dan een MACRO-DIAQUIZ
gaan doen.
In de pauze is er weer van alles te krij
gen, o.a. tosti's! We hopen jullie alle
maal te zien!
Voor vragen of opmerkingen: even bel
len naar Hennie Looij, tel. 652323 of
Heleen van Heemst, tel. 651759.
Tot ziens.
Commissie ZAJW Nieuwe Tonge
op D.V. woensdag 21 oktober a.s. hopen
we weer een open ochtend voor vrouwen
te houden in de ontmoetingsruimte van
het kerkgebouw van de Doopsgezinde Ge
meente, Dorpstienden 3 te Ouddorp.
Iedereen is van harte welkom!
Onze gastspreekster voor deze morgen is
Alie Hoek-van Kooten met het thema
Medische wijsheden en aandoeningen in
de Bijbel. Het programma begint om
9.30 uur en eindigt om ongeveer 11.00
uur. In de hal is een verkoping van hand-
werkartikelen, CD's en boeken.
Na afloop van de open ochtend is er ge
legenheid om na te praten en om elkaar
te 'ontmoeten'. Heeft u kleine kinderen
en kunt u voor hen geen opvang vinden,
geen nood, er is kinderopvang aanwezig.
Zegt het voort en neemt u ook uw vrien
dinnen, kennissen, familie, buren enz.
mee.
De kerngroep 'Van Vrouw tot Vrouw'
OFFICIEEL DEALER
Brielle
Slagveld 19
Tel. (0181)413777
Spijkenisse
Kelvinweg 13
Tel. (0181)624900
Honda-dealer voor de Z-Ho!!andse eilanden
van de Gereformeerde Gemeente in zijn
woonplaats Yerseke, waar hij het prach
tige 3-klaviers Van den Heuvel-orgel be
speelt. Tevens is hij organist van het
mannenkoor 'Elim' te 's-Gravenpolder.
In de loop der jaren bespeelde hij veel
monumentale orgels. Het grootste instru
ment wat hij tot nu toe bespeelde, is het
5-klaviers, meer dan honderd stemmen
tellende, Van den Heuvel-orgel in de
Saint-Eustache te Parijs.
Veelvuldig werkt Pieter Heykoop mee
aan CD/MC-opnamen als begeleider van
diverse koren. Ook is hij een veelge
vraagd organist voor zang- en orgelavon
den. Zo hoopt hij ook op deze avond de
samenzang te begeleiden. Zijn spel
wordt veelal gekenmerkt door vinding
rijkheid en fijngevoeligheid. In de loop
der tijd verschenen van hem diverse
improvisatie-CD's/MC's, alsmede diver
se samenzang-CD's/MC's.
"Gij ziet het immers, want Gij
aanschouwt de moeite en het ve r-
driet, opdat men het in Uw hand
geve". (Ps. 10:14 a)
De dichter heeft het zwaar met een
hooghartig goddeloos mens. Zijn prooi
zijn armen (vs. 8), ellendigen (vs. 9) en
wezen (vs. 14). Zijn werk is het vervol
gen en doden van onschuldigen. Daarbij
zijn z'n gedachten: "er is geen God" en
"ik zal nooit wankelen". Hier wordt de
dichter door geplaagd. Hij is er een diep
aangevochten mens door geworden. In
zijn aanvechting breekt echter dit door:
"Gij ziet het immers..." Het akelig duis
ter wijkt. Hij had geklaagd over de
Heere: "Waarom verbergt Gij U in tijden
van benauwdheid?" Nu weet hij beter:
"Gij ziet het immers
Er is niets voor de Heere verborgen!
Al onze daden en woorden zij.n Hem
bekend. Zelfs onze gedachten. "Gij kent
van verre mijn gedachten". Dat waar
schuwt. Zeker als we op het punt staan
een duistere weg in te slaan. Als we iets
doen, waar we het donker voor nodig
hebben. De vreze des Heeren is te haten
het kwade.
"Gij ziet het immers Eén is er. Die
alles afweet van u. Die in liefde en ont
ferming weet heeft van uw moeite en
verdriet, van uw angsten en vragen, van
uw twijfels en zorgen. Met ons zuchten
en onze zorgen, zijn we niet voor Hem
verborgen, daar Hij alles ziet en weet!
Wat een verschil tussen de dichter en
zijn vijand. De laatste zegt: God heeft het
vergeten. Hij ziet niet in eeuwigheid. En
dit zegt hij om van alle vrees voor een
alwetend God af te zijn.
Zoals we geboren zijn, leven we
graag zó alsof er geen God is. Die alles
ziet. Echter, Hij ziet onze godsdienst, als
het alleen maar vorm en buitenkant is.
Hij ziet ons bidden en kerkgaan, als het
alleen maar sleur is, zonder de behoefte
aan een echte ontmoeting met God. Hij
ziet ons zorgen, zwoegen en zweten, al
rekenen we daarin niet met Hem.
Heel erg als iemand die de Heere heeft
liefgekregen nog rondloopt met: "God
heeft het vergeten. Hij ziet niet in eeu
wigheid". Hoe vaak steekt nog de oude
mens de kop op bij hen die van
Godverlater Godzoeker werden. En dan
is er het ongeloof en kleingeloof nog,
waardoor we zo klein van de Heere den
ken. Hem soms verdenken. Alsof de
Heere net zo weinig ziet als wij.
Hoor wat de Heere zegt tot hen die
denken door de Heere vergeten te zijn:
"Waarom zegt gij dan, o Jakob, en
spreekt, o Israël: mijn weg is voor de
Heere verborgen?" Wat staat er in Jesaja
49? "Doch Sion zegt: de Heere heeft mij
vergeten en de Heere heeft mij verlaten.
Kan ook een vrouw haar zuigeling verge
ten? Ofschoon deze vergate, zo zou Ik u
toch niet vergeten! Zie, Ik heb u in Mijn
beide handpalmen gegraveerd".
Ziet u dat het wel waar is, wat er in Ps.
10 staat: "Gij ziet het immers
Veel en bitter wordt er geklaagd over
de Heere. Zelfs meer dan eens door hen,
die tot Zijn heil geleid werden. Maar als
de Heilige Geest het oog opent voor de
Heere Jezus Christus, en voor wat Hij
heeft gedaan in Zijn lijden, aan Zijn
kruis, door Zijn dood, dan schamen we
ons weg. Dan weten we: er is er maar
Eén Die reden tot klagen heeft. Maar dan
over ons! En dat is de Zaligmaker, Die
het grootste offer bracht. En met grote
zondaarsliefde Zijn volk steeds achterop
gaat om ze terecht te brengen. Ja, door de
Heilige Geest krijgen we èn onszelf èn
de Heere wel totaal anders te zien!
"Gij ziet het immers U zegt: ik
ben niet om aan te zien voor de Heere.
Oh, mijn zonden! Bid, smeek om de rei
nigende kracht van Christus' bloed.
Vraag het maar: verberg Uw oog van
mijn bedreven kwaad, waardoor mijn
ziel gevoelt de diepste wonden; delg,
delg toch uit mijn schuld en al mijn zon
den
"Gij ziet het immers, want Gij aan
schouwt de moeite en het verdriet, opdat
men het in Uw hand geve..." Heerlijk,
bemoedigend woord voor mensen, die
weten van nood, moeite en bestrijding.
God weet ervan! Al lijkt het ons soms
toe van niet. God ziet het!
Wie heeft er oog voor mijn leed? De
HeereHij heeft er oog en hart voor. Hij
heeft er zelfs een Zaligmaker voor! Ps.
56 zingt ervan: Gij hebt mijn omzwerven
geteld. Mijn tranen zijn in Uw register.
Dus zijn ze geteld. En gezien! Ja aan
schouwd!!!
Hij zag het verdriet van Petrus, van
Maria Magdalena, van Hij wist er alles
van. Hij kent de moeite, die mensen
elkaar aandoen, en het verdriet dat het
hart verscheurt. Van elk hart kent Hij de
smart, en van elk huis het kruis. Hij
merkt ook zeker op de innerlijke moeite
van uw geestelijke strijd. Uw weg is voor
de Heere niet verborgen!
Zó'n troost dat Gods ogen alles zien.
Dit zien van God in Ps. 10 is zien met
innerlijke ontferming. Dan brandt Zijn
binnenste van barmhartigheid. Ja Zijn
oog ziet met de liefde, waarin Hij nodigt:
"Komt allen tot Mij, die vermoeid en
belast zijt, en Ik zal u rust geven".
Zijn oog slaat mij in liefde gade;
Hij wil mij heil bereiden;
mij in een vesting leiden.
Middelharnis
A. P. Voets
De plaatselijke Commissie te Oude
Tonge organiseert op donderdag 22
oktober a.s. een poteravond. Er is geen
broodmaaltijd mogelijk.
De kosten bedragen 7,50 per persoon.
Aanvang: 17.00 uur, de zaal is open
vanaf 16.30 uur.
De Poteravond is bestemd voor alle 50-
plussers uit Oude Tonge.
In verband met de organisatie, kunt u
zich opgeven tot en met 21 oktober a.s.
bij het Infocentrum, tel. 641344 tijdens
de kantooruren.
Wanneer er behoefte is aan vervoer, dit
kan dan ook gelijk doorgegeven worden
als u zich aanmeld, geef ook aan als u
suikerpatiënt bent.
Geeft u zich wel op en denk niet, ik kan
toch wel komen, dit kan weleens teleur
stelling veroorzaken.
Na de Potermaaltijd is er nog een gezel
lig samenzijn, personen die dit graag
mee willen maken zijn van harte wel
kom, dit begint rond 18.30 uur.
Kom mee eten of anders kijken, wie
weet waar dat toe leidt, het wordt vast
gezellig.
Op woensdag 21 oktober a.s. spreekt
Rinus Pieper uit Dinteloord over het
thema; 'Wie Gods Woord loslaat, raakt
de weg kwijt'.
Kom ook luisteren in het Dienstencen
trum, Doetinchemsestraat 27 in Middel
harnis. Aanvang 20.00 uur. We beginnen
met koffie!
Info: Jaap en Corrie de Gans, tel. (0187)
484362.
Christengem. 'Vrienden van de Bijbel'
Op zaterdag 17 oktober a.s. houdt de
Eerste Flakkeese Vogel Vereniging weer
een vogelbeurs in het Dienstencentrum
aan de Doetinchemsestraat 27 te Middel
harnis.
Iedereen is welkom van 13.30 tot 16.30
uur. Er is een handelaar aanwezig.
TOEGANG GRATIS!
Verschillende bewoners in de gemeente
Dirksland zouden graag minimaal één
maal per twee weken een bezoekje van
een vrijwilliger willen hebben. Het is de
bedoeling om een praatje te maken en
een kopje koffie of thee te drinken, dus
geen werkzaamheden.
Elke woensdagochtend wordt er ge
zwommen door mensen met een medi
sche indicatie in het zwembad van Dirks
land.
Voor enkele groepen zoeken wij nog een
vrijwilliger als begeleider in het water en
het drinken van een kopje koffie na
afloop van het zwemmen.
Indien u enkele uurtjes per week over
hebt, kunt u op deze manier iets beteke
nen voor uw medemens.
Geef u op en kom voor een kennisma
kingsgesprek. U kunt bellen: mevr. J.
Klepper, tel. 491610 of mevr. I. Stolk,
tel. 601059.
SOMMELSDUK
U bent 's morgens vanaf 10.00 uur wel
kom tot 12.00 uur. 's Middags bent u
weer vanaf 13.00 uur welkom tot 19.00
uur.
Er wordt van alles te koop aangeboden:
kruukplaetjes, oliebollen, slaatjes, pan
nenkoeken, handwerken, (kerst)kaarten
enz. U kunt ook een kopje koffie, thee of
limonade drinken.
Als u nog spullen hebt voor de verkoop-
dag of wellicht iets wilt bakken dan is
dat hartelijk welkom. U weet vast wel
een adres waar u het af kunt geven.
Graag tot ziens op de verkoping.
Maandag 19 oktober houdt de Reu
mavereniging Goeree-Overflakkee weer
een bijeenkomst in het paviljoien van het
ziekenhuis in Dirksland.
De spreker zal zijn de heer S. van
Nieuwaal van de gemeente Dirksland.
Hij zal ons iets vertellen over het onder
werp WVG (de wet voor gehandicapten).
Dit is vreselijk belangrijk voor velen van
ons. Is het niet nu, dan misschien wel
later. Het gaat over allerlei dingen waar
we weleens mee in aanraking komen,
hulpmiddelen, aanpassing van het huis,
rolstoelen, enz.
Deze bijeenkomst is voor iedereen toe
gankelijk.
-59-
Zijn eigen vrouw had hem gezegd dat hij
in Mammons klauwen zat en dat hij zijn
jongens aan de duivel offerde en ook
zichzelf met lijf en ziel. En nu, in de stil
le kajuit, bekroop het hem weer. Als
Riek dat zei, zijn eigen, goede Riek, die
altijd het beste met hem voorhad! Maar
het was toch onzin! Hij voer zoals hij
heel zijn leven had gevaren, die vracht
vervoerend en die reizen makend, waarvoor de
hoogste vracht gegeven werd. Dat was goed kapi
teinschap en geen Mammondienst. Riek, altijd
ziek, voortdurend opgesloten in haar huisje, meest
al te bed, zag alles veel te eng.
Johannes hoorde aarzelende stappen in het gang-
boord en daarna kloppen op zijn deur. Bij het
opendoen knipte hij een zaklantaarn aan om de be
zoeker op te nemen. Hij schrok fel toen hij hun
dominee uit Groningen herkende.
,,Is mijn vrouw niet goed?" vroeg hij.
„Zij maakt het redelijk", antwoordde de dominee.
„Ik kom rechtstreeks bij haar vandaan. Zij heeft
gezegd dat ik je vanavond hier kon vinden".
Johannes liet hem binnen met excuses. De kajuit
zat er niet uit als in de tijd toen het vrouwvolk nog
aan boord was. Als man alleen hield je er de hand
niet aan. Maar als hij de dominee dienen kon met
een sigaar, hij had ze nog vooroorlogs. Uit een
droogtrommel diepte hij een handvol op, liet er
een opsteken en stak zelf ook op. Maar de lucifer
beefde in zijn hand en toen hij zitten ging, zat hij
op hete kolen. De dominee kwam rechtstreeks van
Riek en hij was hem achterna gereisd met de vol
gende trein, om hem op het nippertje te kunnen
treffen vóór hij uitvoer, en het was niet omdat zij
ziek was. Dan was het natuurlijk om hetgeen er
vanmiddag tussen hen was voorgevallen. Zij had
de dominee op hem afgestuurd, en nu zou hij van
die de wind van voren krijgen. Hij zette zich
schrap, maar voelde zich onzeker. Nerveus trok hij
aan zijn sigaar.
De predikant had evenwel iets anders. Hij had van
Riek gehoord, dat Johannes op het punt stond naar
Zweden te vertrekken. Hij had een passagier voor
hem. Mocht die vannacht aan boord gebracht wor
den?
Er gleed Johannes een pak van het hart. Het ging
dus niet om dat met Riek. Maar een ander pak viel
er weer op. Wat de dominee vroeg was nogal wat.
Toch maakte dit hem minder zenuwachtig. Hij
trok nu zwaar aan zijn sigaar en blies de rook recht
naar de lamp. „Er is natuurlijk wat aan de knikker
met die passagier", zei hij.
De dominee knikte.
„Als hij gepakt wordt, grijpen ze mij ook".
De predikant erkende dat dat risico bestond. Maar
als het goed ging, zou een leven gered zijn.
„Wat heeft hij uitgehaald?" vroeg Johannes.
„Hij is een zoon van het oude volk".
Johannes kauwde op zijn sigaar. Verkocht aan
Mammon, had Riek gezegd. Als hij dit deed, zou
hij bewijzen dat het niet 70 was. Maar het was
onbegonnen werk. Op de Elbe en in het Kieler
kanaal werden de Nederlandse schepen zeer
scherp onderzocht op blinde passagiers. „Het kan
niet, dominee. Ze controleren ons te scherp".
„Bedenk dat het om zijn leven gaat".
„En om het mijne, dominee".
De dominee zuchtte, maar drong niet verder aan.
Hij wou geen pressie oefenen. In deze dingen
moest de hulp spontaan verleend worden. „Ik hoop
dat ik een ander vind, die deze man wil redden",
zei hij bij het weggaan.
Johannes hielp hem bij het trapje en de loopplank,
en keek vervolgens zijn blauwe lichtje na, dat over
de donkere kade dwaalde. Hij stond in tweestrijd.
Had hij niet te spoedig neon gezegd? Hij kon nu
een mensenleven redden en daarmee tonen dat hij
geen Mammondienaar was. Hij had de aandrift de
dominee terug te roepen en daarna om hem na te
ijlen. Maar hij deed het niet. Waarom zou hij zijn
hachje wagen voor die Jood? Was hij daartoe ge
roepen, meer dan een ander? Hij bleef in het gang-
boord staan totdat het blauwe lichtje in de water
poort verdween.
Toen keerde hij in zijn lege hut terug, nog meer
baloord dan straks. Nu waren er twee die hem be
stookten: de dominee en Riek, ofschoon op andere
punten. Of was het in wezen één en hetzelfde?
Maar hij diende Mammon niet. Hij voer omdat hij
kapitein was, zoals een bakker bakte omdat hij
bakker was, en hij vervoerde die lading die een
goede vracht opbracht, zonder te grote risico's. Dit
was een zakelijke redenering. Hij ging te kooi
omdat het op-zijn hem verveelde en het morgen
weer vroeg dag zou zijn, maar hij kon eerst niet
slapen en daarna droomde hij dat een magere rode
duivel hem bij de keel greep en meesleurde naar
de hel, waar de hete oven vol gesmolten goud en
zilver was en het vuur met bankbiljetten werd
gestookt.; De rode duivel smeet hem in de vlam
men. Riek, die het verhinderen wou, kon niet van
wege haar zieke hart. De dominee liep met een
Jood een andere kant op. Hij schreeuwde om hulp.
De Jood keek om. Hé, wat had die man een
bekend gezicht en wat was hij vreemd gekleed?
Een lange witte mantel. En wat had hij een vreem
de ogen! Zo doordringend en zo goed. Er kraaide
een haan. Johannes werd wakker, zwemmend in
het zweet.
De volgende morgen voer de Beatrijs uit en woei
de zeewind alle muizenis.sen bij Johannes weg. Er
stond een stijve bries. Op de Eems begon de kuster
flink te slingeren; op de Noordzee ging hij daarbij
nog stampen. Het werd 's nachts opletten, omdat
er weini" vuren brandden.
Op de Elbe kwam de S.D. aan boord, die het schip
doorzocht van het kabelgat tot aan de watertanks.
Er werd niets gevonden, want er was niets. Maar
in de sluis van Brunsbuttel haalden dezelfde S.D.-
ers, die zijn schip doorzocht hadden, van een ande
re kuster een man die'er niet hoorde. Zij namen
hem mee en ook de kapitein. Zo zou het hier
gegaan zijn als ik die man had meegenomen, rede
neerde Johannes. Hij was gepakt en ik er bij. Ge
lukkig voor die Jood dat ik geweigerd heb. Van
dat moment af had hij vrede met zijn weigering.
En over Mammon wilde hij niet meer denken.
Hiddo stond in het stuurhuis van de Bern-
hard. Ze waren op weg van Lowestoft naar
Middlesbrough en het was een donkere
nacht met harde wind en regen. Op zee pinkelde
geen lichtje. In de oorlog waren de meeste boeien
opgenomen, verscheidene vuurtorens gedoofd; de
schepen voeren geblindeerd. Je moest terdege
opletten, want plotseling kon er vlakbij een tegen
ligger opdoemen of een schip, dat je koers kruiste.
Je moest zeer nauwkeurig zijn bij het berekenen
van het behoud en het schatten van de drift, want
je zat zo maar in een mijnenveld.
Maar het had ook zijn voordeel in regen, storm en
duisternis te varen, omdat een U-boot je dan niet
gemakkelijk vinden kon.
Bij rauw weer 's nachts voer je het veiligst, voor
zover je ooit spreken kon van veiligheid op de
Noordzee in oorlogstijd.
(wordt vervolgd)
