NIEUWE BOEKEN
f 298.-
Waarom u en ik EKO kopen
IVIeer weten?
Kook eens
biologisch
r^M^ Btl^^yhM^ muziek
192,-
OVERtOCKMACHlMES
Waarom biologisch?
Tot grote hoogte
Oranje eet
biologisch
VRIJDAG 9 OKTOBER 1998
EILANDEN-NIEUWS
Blz.3
VAN DER BOOM
Leven en licht. Bijbels
dagboek 1999. Uitge
verij Den Hertog te
Houten. Paperback.
370 pag. Prijs 14,95.
Voor de derde keer ver
schijnt dit handzame dagboekje. Het bevat voor elke dag van het
jaar 1999 een overdenking naar aanleiding van de dagtekst. De
medewerkers zijn ook nu weer: ds. G.C. Kunz en ds. L.W.Ch.
Ruijgrok (ned. herv.), ds. P. den Butter en ds. A. van de Weerd
(chr. geref.) en ds. C. Harinck en ds. W. Harinck (ger. gem.).
Goede lectuur voor weinig geld.
F. van Holten, Niets van ons, maar 't al van Hem. Uit het leven
van ds. D. Chr. Overduin. Uitgeverij Den Hertog te Houten.
Gebonden. Geïllustreerd. 125 pag. Prijs 25,90. In het midden
van deze eeuw waren er heel wat predikanten die luisterden naar
de naam Overduin. De man wiens leven in dit boek wordt beschre
ven, was niet de minst opvallende. Hij was een markante persoon
lijkheid met een eigen stijl. Maar vooral was hij een authentiek en
betrokken prediker van het heil in Christus, te weten in Hem-
alleen! Aanvankelijk behoorde hij - wel 25 jaren lang - tot het ver
band van de Gereformeerde Gemeenten. Maar verschil van
mening met de in zijn kring toonaangevende ds. G.H. Kersten leid
de tot zijn uittreding uit dat verband. Van 1930 tot zijn overlijden
in 1946 diende hij de Gereformeerde Gemeente in Hersteld Ver
band te Rotterdam. De Christelijke Gereformeerde kerk van Rot
terdam-Kralingen is de voortzetting van die gemeente. De heer F.
van Holten die al heel wat publicaties op zijn naam heeft staan,
heeft zijn kerkelijke bakermat in de gemeente van ds. Overduin.
Hij deed er goed aan 'de nagedachtenis van deze boet- en kruisge-
zant' door middel van dit boek te dienen. Het kan niet anders: van
uit een grote mate van betrokkenheid.
Mary Winslow, Leven met Christus. Vertaald, ingeleid en van
aantekeningen voorzien van W. van der Zwaag. Derde druk.
Uitgeverij De Groot Goudriaan te Kampen. Gebonden. 302
pag. Prijs f. 45,De titel van dit boek verwijst naar het getuige
nis van de apostel Paulus in Galaten 2:20: Ik ben met Christus
gekruisigd en ik leef. doch niet meer ik, maar Christus leeft in mij
Hiermee is deze biografie van een treffend opschrift voorzien.
Het typeert het leven van haar over wie het hier gaat: Mary Wins
low (1774-1854), moeder van de hier en daar nog wel bekende
prediker Octavius Winslow. Zij maakte in Amerika een geestelijke
opwekking mee, waarin niet alleen zij maar ook de leden van haar
gezin mochten delen. In deze biografie komen de werken van
Gods genade in haar leven duidelijk uit. Voor een groot deel is
deze levensbeschrijving van haar eigen hand. Haar al genoemde
zoon heeft na haar dood een groot deel van haar nagelaten notities
in het kader van een doorlopende tekst uitgegeven. Daarvan is dit
boek de vertaling.
Ds. C. Harinck, Pniël, een worsteling met God. Uitgeverij Den
Hertog, Houten. Gebon den. 88 pag. Prijs 19,90. De geschiede
nis van Jakobs ontmoeting en worsteling met de Heere, verhaald in
Genesis 32, is altijd weer een aangrijpend relaas. Dankbare preek-
stof ook. Dominee Harinck van Houten (Ger. Gem.) heeft in dit
boekje een vijftal preken over deze stof gebundeld. Of zijn het geen
preken? Laten wehet houden op 'bijbellezingen' - een doorlopende
verhandeling in meerdere keren van een aaneensluitend bijbelge
deelte. God grijpt mensen aan om hen te vernieuwen, zo lees ik in
dit boekje; Hij vernedert om te zegenen. Dat is tref fend gezegd.
Een hartelijke aanbeveling van dit bijbels-pastorale werkje.
M.A. Mieras, De Heidelbergse Catechismus. In 52 predikaties.
Uitgeverij De Groot Goudriaan te Kampen. Gebonden. 579
pag. Prijs 75,Een kloek en prachtig uitgevoerd boek.
Belangrijker dan de mooie lay-out is de degelijke inhoud: een cate
chismusverklaring door wijlen ds. M. A. Mieras (1915-1981), in
leven predikant binnen het kerkverband van de Oud-Gereformeer-
de Gemeenten. Dominee Mieras was een authentiek prediker met
krachtige en heldere uitspraken. Ds. C. Smits typeerde zijn zeg
gingskracht ooit als volgt: Waar een ander soms twee uren voor
nodig heeft, kan ds. Mieras in één uur zeggen. De lezer verwachte
geen leerstellige hoogstandjes in deze verklaring, maar evenmin
gemoedelijke praatjes. Christus en een zondaar - ofwel: zonde en
genade - dat is het stramien van deze preken. De prediker beijvert
zich de bewoordingen van het leerboek van Heidelberg uit te leg
gen, maar trekt al snel bevindelijke lijnen naar het hart van Gods
volk. Ook de waarschuwingen ontbreken niet, met name bij de uit
leg van Gods Wet.
Ing. H.J. Postema, De oestervisser van Tholen. Uit het leven en
werk van ds. W. Baaij. Uitgeverij De Groot Goudriaan te
Kampen. Gebonden. Geïllustreerd. 136 pag. Prijs 29,90.
Gelet op de vele biografische publicaties van de laatste jaren is er
kennelijk een toene mende belangstelling voor de zogenaamde
kleine kerkgeschiedenis. Het hier aangekondigde boek is er ook
weer een voorbeeld van. Hier wordt aandacht gegeven aan het
leven en werk van ds. W. Baaij (1893-1961). Tot zijn 32e levens
jaar is Baaij oestervisser geweest. Maar hij wist zich geroepen tot
het predikambt. De kerkelijke gang van ds. Baaij is een heel com
plexe geweest. Het boek geeft daarvan een getrouw verslag. Een
jaar vóór zijn overlijden ging hij met een deel van zijn Doornse
gemeente over van de Christelijke Gereformeerde Kerk naar de
Oud-Gereformeerde Gemeenten. Tot de bijlagen behoort een
tweetal preken.
Ds. M.C. Tanis, Het merkteken van een christen. Uitgeverij De
Groot Goudriaan te Kampen. Gebonden. 96 pag. Prijs 19,90.
En aangaande degenen die van de Kerk zijn, die kan men kennen
uit de merktekenen der christenen... De belijdenis van de kerk der
Reformatie geeft in artikel 29 van de Nederlandse Geloofsbelijde
nis een portret van de ware christenen. Dominee Tanis, al vele
jaren christelijk gereformeerd predikant te Sliedrecht, schreef er
een boekje over. Enkele jaren geleden verscheen het onder de titel
De identiteit der christenen. De tweede druk kwam onlangs uit
onder een gewijzigde titel en verbeterde lay-out maar met een
gelijke inhoud. In 21 hoofdstukken komt datgene wat een christen
kenmerkt aan de orde. Het is inderdaad nog steeds de moeite
waard de aspecten van dit portret in zich op te nemen. Het mag
ook als spiegel dienen - ter zelfbeproeving. Aanbevolen.
Dr. L. Floor, De doop met de Heilige Geest. Uitgeverij Kok te
Kampen. 239 pag. Prijs 29,90. Ook deze uitgave betreft een
nieuwe ongewijzigde druk. In 1982 kwam de eerste druk uit. Het
is verheugend dat er behoefte bleek aan een tweede uitgaaf van dit
belangwekkende boek. De auteur is jaren aan de universiteit van
Potchefstroom verbonden geweest als hoogleraar in de nieuwtesta
mentische vakken. Op heldere wijze gaat hij in dit boek de gege
vens uit het Nieuwe Testament na die betrekking hebben op '(de
doop met) de Heilige Geest'. Ik noem enkele hoofdstuktitels: De
vervulling met de Heili
ge Geest, De inwoning
van de Geest, De Geest
als gave van de eindtijd.
De verscheidenheid in
genadegaven. Ter bestu
dering aanbevolen.
JMJK
verkoop - stemmen - repareren - verhuur en transport
Deze piano speelt u al vanaf:
Looptijd: 72 mncJ.
Effectieve jaarrente
slechts 4,9%
per maand
Wilh Steinberg
adv. prijs/11.995,-
Haveneind 7f, SOMMELSDIJK
0187- 48 30 30 06-53458710
Europa
Meer melk
De smaak van
puur natuur
Parttime biologische
huiskok
Gezond zijn voorop
Zuurkoolsalade met
rozijnen en vijgen
BOEKEN EN MUZIEK
«J Voorstraat 41 - 3245 BG Sommelsdijk
Tel. (0187) 48 26 14-Fax (0187) 4845 20
Hoenderdijk 9
'3253 AK Ouddorp. Tel. (0187) 68 42 67
^>^^- '9^^ 4^-
BY WILH STEINBERG
met SC
Hedige garantie,
ulieren.
adviesprijs 498,
1 =rraat3 Waalwijk
EKO: Voor iedereen en overal
steeds meer mensen kiezen voor biologisch, EKO is de trend. Belangrijke
oorzaak hiervan is de steeds betere verkrijgbaarheid van EKO-producten.
Nu supermarkten meeren meer biologische producten in het assortiment
opnemen, komen ze onder handbereik van ledere consument. Bijna aile
zevenduizend supermarkten In Nederland verkopen biologische
aardappels, uien, wortelen en zuurkool. Een groeiend aantal verkoopt
ook nog andere groenten, brood, melk, kaas, eieren, conserven en
droogwaren. Het uitgebreidste biologische assortiment is te vinden in
de bijna vierhonderd natuurvoedingswinkels.
Volgens onderzoek van het Centraal
Bureau Levensmiddelen koopt zes procent
van de Nederlandse consumenten vaak of
altijd biologische producten. 51 Procent
koopt soms een biologisch product. Naar
verwachting zal de vraag verder groeien.
Consumenten die nooit een natuurvoe
dingswinkel bezoeken, kunnen nu in de
supermarkt kennismaken met het biolo
gische product.
Zonder reclame wisten consumenten de
afgelopen maanden de biologische melk in
de supermarktschappen te vinden. De
verwachting is, dat aan het eind van dit jaar
ruim 51 miljoen liter EKO-melk zal worden
verkocht. Dat is tien miljoen liter biologische
melk meer dan in maart dit jaar.
Binnen Europa is Nederland geen koploper
als het gaat om de productie van biolo
gische voeding.
Met 0,8 procent biologische landbouwgrond
blijven we achter bij landen als Zweden en
Oostenrijk, waar bijna negen procent van
biologische boeren. In een land als Dene
marken is maar liefst vijftien procent van
alle melk biologisch geproduceerd. Nu ook
de Nederlandse supermarkten meer
biologische zuivelproducten in het assor
timent opnemen, lijkt EKO echt door te
breken.
Om in Nederland aan de groeiende vraag
naar biologische melk te voldoen, werd
begin oktober in Drachten een nieuwe
zuivelfabriek geopend. De nieuwe fabriek
produceert naast melk en yoghurt ook
boter, vla en drink- en vruchtenyoghurt van
biologische kwaliteit.
Directeur Henk Brouwer vertelt enthousiast
over de nieuwe fabriek. Voor hij startte,
maakte Brouwer een rondje langs een
aantal supermarktketens. De reacties die
hij daar kreeg overtuigden hem van de
kansen voor zijn fabriek.
Op dit moment krijgt hij de melk van zo'n
dertig boeren in noord Nederland. In de
toekomst moet dat aantal groeien tot een
In de biologische landbouw wordt alleen met na-
tuuriijke bemesting en bestrijding gewerkt.
Chemische bestrijdingsmiddelen zijn taboe. In
plaats daarvan maken biologische boeren liever
gebruik van principes uit de natuur. Zo worden in
de paprikateelt lieveheersbeestjes en sluïpwes-
pen ingezet om ongedierte te bestrijden.
Alle producten zijn vrij van gentech en bij de ver
werking worden geen kleurstoffen en conserve
ringsmiddelen gebruikt. Biologische producten
zijn te herkennen
aan het EKO-keur-
merk, het keurmerk
van de Stichting
Skal voor produc
ten uit de biologi
sche landbouw.
Wie kiest voor EKO,
kiest voor puur na
tuur.
Fofo; George van de Wijngaard.
gische boeren een goede prijs voor de landbouw te maken. Binnen drie jaar zal binnen enkele jaren ook in Nederland vipen
melk. Dat is een stimulans voor anderen de fabriek van Brouwer zo'n 30 miljoen liter procent van alle melk biologisch wordt
om de overstap naar de biologische zuivel afzetten. Brouwer verwacht dat geproduceerd.
de landbouwgrond in handen is van kleine honderd. Brouwer betaalt de biolo-
U en ik kopen steeds vaker biologische producten. Dat blijkt uit de verkoopcijfers. Jos (37) uit IJsselstein is
een goede huiskok en parttime EKO-consument. Henk (35) uit Amersfoort wil op een gemakkelijke manier
goed voor zijn gezin zorgen. En bij Mary (68) uit Zoetermeer zijn gezondheid en een dosis idealisme de
drijfveren om milieuvriendelijke producten te kopen. Ze vertellen u wat ze met biologisch eten hebben.
^f*».»»»»**^f#*»*#.##*»-¥-****#***»»**»*»
Henk schotelt zijn kinderen Lana (4) en Wie-
be (2) en zijn partner drie tot vier keer per
week vlees voor. Vlees van de biologische
slager wel te verstaan. Want Henk vindt het
belangrijk dat hij zijn steentje kan bijdragen
aan een beter milieu. Maar hij vindt het ook
belangrijk dat zijn gezin gezond te eten krijgt.
Daarom koopt hij al zes jaar lang regelmatig
biologisch.
Henk houdt van gemak. Het liefst koopt hij
alles in één winkel. Hij is dan ook blij dat er
sinds kort EKO-melk in de supermarkt te
koop is. De EKO-koffie haalt hij hier al lang,
net als de aardappels en uien. Ook een groot
deel van de groenten die het gezin eet is
biologisch. Maar daarvoor gaat hij toch naar
de natuurvoedingswinkel in zijn woonplaats,
waar hij een abonnement heeft op een
biologisch groentepakket. Het groentenpak-
ket is niet genoeg voor de hele week. Wat
hij tekort komt vult Henk aan met 'normale'
groenten uit de supermarkt.
Over smaak valt niet te twisten, vindt Henk.
Van biologische soeppoeder gruwelt hij.
Maar biologische groenten, sappen en veel
andere producten vindt hij bijzonder lekker
smaken. Hij geeft toe dat het idee dat hij
'puur natuur' eet, daaraan bijdraagt. Lekker
toch?
Jos gaat niet speciaal voor zijn bood
schappen naarde natuurvoedingswinkel in
zijn woonplaats. Hij komt er wel eens,
bijvoorbeeld voor het overheerlijke biolo
gische gebak. Maar meestal gaat hij naar
de supermarkt in de buurt.
Als hij de keus heeft tussen EKO-wortelen
en gewone, dan neemt hij EKO. Liggen ze
er niet, ook geen ramp. En dat geldt
eigenlijk voor alle dagelijkse boodschap
pen, al twintig jaar lang.
Als goede kok weet Jos biologische pro
ducten te waarderen. Vooral bij fruit proeft
hij dat het natuurlijk geteeld is: het is steviger
en voller van smaak. Op vakantie Is Jos,
als parttime EKO-consument, altijd een
trouwe bezoeker van een biologische
boerderij. En natuurlijk koopt hij dan iets
lekkers.
Mary is er van overtuigd dat voedsel dat
niet bespoten is met bestrijdingsmiddelen
gezonder is dan 'gewoon' voedsel.
Zij en haar man Kees (67) eten al ruim tien
jaar EKO en zijn trouwe klanten van de
plaatselijke natuurvoedingswinkel. Mary
haalt er bijna al haar dagelijkse bood
schappen, zoals groente en fruit, kaas,
eieren, vlees, broodbeleg, vruchtensap,
halvarine, jam, ontbijtkoek, enz.
Hoewel de gezondheid voorop staat, zet
Mary zich ook in voor een beter milieu en
een eeriijke handel. Biologische koffie en
thee haalt ze daarom bij de Wereld Winkel,
zodat boeren in de derde wereld een
eerlijke kans krijgen.
EKO-aardappelsen Max Havelaarbananen
haalt ze bewust in de supermarkt, omdat
ze de supermarkt wil laten zien dat er vraag
is naar deze producten. Brood en koekjes
staan apart op het boodschappenlijstje van
Mary. Ze komen van de warme bakker.
Brood omdat ze het biologische brood te
grof vinden en koekjes omdat Kees en Mary
volgens eigen zeggen 'echte zoetbekken'
zijn. En in biologische koekjes zit nu
eenmaal minder suiker.
Onder de kop 'Holland eet biologisch'
maakte het blad Smaakmakend in sep
tember melding van de eetgewoontes van
het Nederlands elftal.
Bondsarts Frits Kessel vertelt dat ze in een
hotel bij toeval tegen een ontbijttafel met
EKO-producten aanliepen en daar zeer
enthousiast over waren.
Kessel en voedingsdeskundige Van de
Hengel van de voetbalbond hebben volgens
het interview een duidelijke voorkeur voor
biologisch. Volgens Van de Hengel 'smaken
biologische producten natuurlijker, zoals
eerlijke zongerijpte tomaten', Kessel
spreekt over 'voedsel zonder kunstgrepen'.
De voetballers zullen in de toekomst vaker
biologische voeding geserveerd krijgen. Bij
de keuze van de restaurants zal er nadruk
kelijker om gevraagd worden.
De populariteit van biologische voeding
stijgt snel. Bij de Zwitserse luchtvaart
maatschappij SwissAir zelfs letterlijk.
Dagelijks stijgen honderden biologische
hapjes en drankjes tot grote hoogte om de
passagiers te voorzien van hun vliegende
maaltijd. De vliegmaatschappij serveert
sinds vorige zomer natuurtijk geteelde
producten in haar vliegtuigen zoals biolo
gisch sinaasappelsap en tomatensap. Ook
boter, yoghurt, kaas, melk, brood en
babyvoeding zijn vaak biologisch.
In hel jaar 2000 moet negentig procent
van de maaltijden bestaan uit natuurtijk
geteelde ingrediënten.
Een deel van de producten zal echt biolo
gisch geteeld zijn. Andere ingrediënten van
de vliegende versnaperingen zijn met
minder bestrijdingsmiddelen en kunstmest
bewerkt dan in de gewone landbouw.
Kees en Mary.
Foto: Xander Remkes
Bestel bij Milieu Centraal de informatiekrant 'Natuurlijk Genieten'. Een krant boordevol
informatie over biologisch eten, met onder andere:
lekkere en makkelijke recepten
een prijsvraag, met kans op een EKO-diner voor twee
een interview met een Groningse bioboer
een overzicht dat u laat zien welke producten waar te koop zijn
opvallende nieuwtjes
en een groente-van-het-selzoenkalender.
U kunt de krant gratis bestellen bij Milieu Centraal, 0900-2025445 (30 cpm).
Milieu Centraal is een nieuwe onafhankelijke stichting waar u terecht kunt voor praktische
en betrouwbare milieu-informatie. Niet alleen over biologisch eten, maar ook over talloze
andere onderwerpen, zoals wasmachines, wasmiddelen, allesreinigers, autodelen,
schilderen en andere doe-het-zelfklussen, papier, luiers, composteren, energie besparen,
enzovoorts.
Milieu Centraal helpt u verder!
Milieu Centraal is er voor al uw vragen. Bel 0900-2025445 (30 cpm).
Schrijven, faxen of e-mailen mag natuuriijk ook: Mïlioii Ot^ntraal
Milieu Centraal, Pausdam 2, 3512 HN Utrecht 0900-2S25445»^™(^
Jos kokkerellend in zijn keuken.
Foto: Michiel Wijnbergh ^ax: 030-2305071e-mail: info@milieucentraal.nl
500 gr. zuurkool
2 eetl. rozijnen
6 gedroogde vijgen
1 banaan
dressing:
sap van 1 sinaasappel
4 eetl. zure room
peper en zout
Rozijnen 10 minuten In heet water
laten wellen en laten uitlekken.
Zuurkool droogslingeren in slacentri-
fuge. Vijgen in stukjes, banaan in
plakjes snijden. Alles door elkaar
scheppen. Dressing kloppen van de
Ingrediënten en door de salade
scheppen.
