Geschiedenis
Overdenking
HJ
Geslaagd optreden
De Hoop in Ahoy
uit de
Heilige Schrift
Hoe we niet hebben
te bidden
VOORLICHTING
E.H.B.O. opleiding
EIIAHDEH-HIEIJW5 l S^antala babymassage:
HET
,KIjkVENSTER
van de
Zeeuwse landbouw
Verkoopdag in Rockanje
klinisch bevallen
RST
Contactbijeenkomst
gehandicaptenzorg
'Helpende Handen'
VERVOLGVERHAAL
Vrouwvolk aan boord
Autobedrijf Jan van Dijk
Zaterdag 19 september:
(elke 3e zaterdag van de maand)
een weldaad voor ouder en baby
Voor
kraamzorg
van uw
eigen
identiteit,
vraag RST
voor hoge
kwaliteit
Telefoon (0342) 42 23 24
afd. Flakkee/Schouwen/Tholen
K. Norel
-57-
2e Blad
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1998
No. 6739
MIDDELHARNIS
Blik op kerk
en samenleving Cj
- Dokters op Internet
- De kwaliteitskaart
- Waar voor ons geld
Vroeger kon men in een winkel nog wel-
eens een bord aan de wand zien hangen
met daarop de spreuk: „Zijt gij tevreden,
zeg het Mderen; hebt gij klachten, zeg
het ons". Dat getuigde, mijns inziens,
van een juiste instelling. Vooral het laat
ste lijkt me van belang: met klachten
over het product of over de bediening ga
je niet de boer op, maar die breng je op
het adres waar ze thuishoren: bij de zaak
zelf.
De klant is koning. Dat geldt vandaag
over de hele linie. Ook in de medische
sector. De tijd is voorbij waarin de pa
tiënt onkundig bleef van wat hem eigen
lijk mankeerde, en waarin hij zich moest
onderwerpen aan een behandeling waar
van hijzelf het fijne niet wist. Ook de
dokters snauwen hun patiënten niet meer
af, zoals dat in het verleden wel voor
kwam, maar leggen geduldig uit hoe het
erbij staat, en wat de patiënt mag ver
wachten. En is laatstgenoemde niet te
vreden over de behandeling, dan kan hij
zich daarover beklagen.
Er zijn klachtencommissies, waar ge
klaagd kan worden over huisartsen, spe
cialisten, therapeuten, verpleegkundigen.
En wordt de klacht ontvankelijk ver
klaard, dan kan de persoon in kwestie tot
de orde worden geroepen. De sancties
kunnen variëren van een berisping tot
ontzegging van de bevoegdheid om het
beroep uit te oefenen.
Die mogelijkheden bestaan al langer.
Maar nu zijn er plannen om klachten
over bepaalde artsen of ziekenhuizen
openbaar te maken via Internet. Wanneer
een en ander wordt gerealiseerd, dan
kunnen we straks door middel van enke
le drukken op de knop te weten komen
welke dokter we niet moeten raadplegen
omdat die wel eens een medische fout
heeft gemaakt, en welk ziekenhuis de
meeste risico's geeft.
Terecht is er in de medische wereld pro
test aangetekend tegen deze ingrijpende
plannen. Waar gewerkt wordt, daar wor
den fouten gemaakt. Ook door artsen en
verplegend personeel. Maar het gaat niet
aan, mensen aan de schandpaal te zetten,
zelfs voordat hun zaak door de Medische
Tuchtcommissie is behandeld. Dat is een
openheid die te vèr gaat.
Ongeveer tegelijkertijd is de kwaliteits
kaart voor middelbare scholen in de dis
cussie gekomen. Dat is een kaart waarop
de resultaten van de betreffende school
worden bekendgemaakt: het percentage
zittenblijvers, het percentage geslaagden,
de gemiddelde examencijfers, en verder
wat algemene informatie over het aantal
leerlingen, het soort onderwijs, en de le
vensbeschouwelijke richting van de
school. Zo kunnen ouders scholen met
elkaar vergelijken en op grond daarvan
beslissen naar welke school zij hun
kind(eren) zullen sturen.
In onderwijskringen is deze kwaliteits
kaart met gemengde gevoelens ontvan
gen. Er zou te weinig rekening gehouden
zijn met onder andere het soort leerlin
gen dat de betreffende school bevolkt.
En daarom is het niet billijk scholen op
deze manier met elkaar te vergelijken.
Het zijn twee onderwerpen die op het
eerste gezicht los van elkaar staan, maar
die bij nader inzien alles met elkaar te
maken hebben. Mensen zijn mondig en
willen inspraak. In alle opzichten eisen
zij het optimale. De medische sector is er
als waarborg voor een perfecte gezond
heid. En het onderwijs moet ons de ga
rantie geven van de hoogste score. We
willen waar voor ons geld.
Maar wie beoordeelt de kwaliteit van de
medische zorg of van het onderwijs? De
één kan slechte ervaringen hebben met
een dokter of met een ziekenhuis, terwijl
de ander over die arts of over dat zieken
huis voor honderd procent tevreden is.
En terwijl het met die ene leerling op die
school niet gaat, zijn er tientallen andere
scholieren die op dezelfde school met
vlag en wimpel het diploma halen.
De openheid slaat in onze samenleving
wel erg ver door.Desnoods leggen we
zwarte lijsten aan, als we zelf maar aan
onze trekken komen.
Waarnemer
Op maandag 5 oktober 1998 zal om
15.00 uur in de Nederlands Hervormde
kerk te Kapelle de presentatie plaatsvin
den van het boek Geschiedenis van de
Zeeuwse landbouw, circa 1600-1910,
geschreven door dr. P. R. Priester. Tij
dens deze bijeenkomst zal het eerste
exemplaar van het boek worden uitge
reikt aan de Minister van Landbouw, de
heer drs. H. H. Apotheker. Ook verte
genwoordigers van de Landbouwuniver
siteit Wageningen en van het provinciaal
bestuur zullen aanwezig zijn.
In 1988 nam de Stichting Historisch On
derzoek het initiatief tot een onderzoeks
project naar de agrarische geschiedenis
van Zeeland. In samenwerking met de
Landbouwuniversiteit Wageningen werd
een onderzoeker, de heer Priester, aange
trokken. Hij startte in 1991 zijn werk
zaamheden. Ter financiering van het
project werden bijdragen ontvangen van
de Provincie Zeeland, tal van Zeeuwse
gemeenten, waterschappen, bedrijven en
instellingen.
OFFICIEEL DEALER
Brielle
Slagveld 19
Tel. (0181)413777
Spijkenisse
Kelvinweg 13
Tel. (0181)624900
Honda-dealer voor de Z-Hollandse eilanden
Voor de restauratie en het onderhoud van
de Ned. Herv. kerk van Rockanje, wordt
er een verkoopdag gehouden aan de Hil-
zeweg 3 in Rockanje, van 9.30 tot 14.00
uur.
(Bij verkeerslichten van de N57 richting
Rockanje, daarna Ie weg links, aangege
ven door Rommelmarkt-borden).
Voor elk wat wils. Tel. (0181) 401726 of
(0181)402234.
Tot ziens! Het comité
De cursus bestaat uit 6 lessen van elk
twee uur. Elke les bevat naast het masse
ren een thema dat nauw verbonden is
met ouder en kind. Een belangrijk thema
is bijvoorbeeld het ontzwangeren. Na de
bevalling is er eenperiode waarin de
moeder zich vaak niet lekker voelt. Tij
dens de cursus wordt daar onder andere
aandacht aan besteed,
plaats: wijkgebouw Zorg en Welzijn
Groep, Langeweg 72 te Middel-
harnis.
start: 23 oktober 1998.
tijd: 09.15 tot 11.15 uur.
kosten: 125,- voor leden en
175,- voor niet-leden.
OZ Zorgverzekeringen geeft verzekerden
met een plus- of toppakket 75,00 extra
korting op deze cursus.
Informatie en aanmelden bij Gezondheid
Service, ma t/m vr tussen 09.00 en 12.00
uur op tel. (0181)626226.
Op zaterdag 12 september jl. is in de
Ahoy-hallen te Rotterdam de Music
Expo '98 gestart: een super muziekbeurs
met hallen vol muziek-elektronica, mu
ziekinstrumenten, bladmuziek, muziekli-
teratuur, software en nog veel meer.
De KNFM (Koninklijke Nederlandse
Federatie van Muziekgezelschappen)
verzorgt op deze beurs optredens van een
aantal amateur-toporkesten.
Afgelopen zaterdag waren dat uit de sec
tie harmonie 'Sophia's Vereeniging' uit
Loori op Zand, uit de sectie brassband
'De Waldsang' uit het Friese Buitenpost
en uit de sectie fanfare 'De Hoop' uit
Stellendam. Als extra attracties traden
ook op Guus Meeuwis, Berdien Stenberg
en de Zwitserse brassband '13 Etoiles'.
Tenslotte was ook aanwezig de Melody
Percussion Band KNA uit Houten.
De KNFM was er zodoende in geslaagd
louter kampioensorkesten bijeen te bren
gen in Ahoy, een prestatie op zichzelf.
Het Fanfare-orkest De Hoop uit Stellen-
dam was voor deze gelegenheid versterkt
met keyboard (Soeters sr.), basgitaar
(Soeters jr.) en zang (Leon de Boer).
Het thema van het uit te voeren program
ma was 'entertainment' en De Hoop liet
o.l.v. Arie Stolk horen ook dit genre mu
ziek uitstekend te beheersen. De honder
den aanwezige toehoorders gaven er op
luidruchtige wijze blijk van de muziek
van De Hoop zeer op prijs te stellen.
De orkestleden van hun kant lieten dui
delijk merken het spelen in een immense
zaal en voor zoveel (vaak deskundig) pu
bliek prima aan te kunnen, waarbij Arie
Stolk maar weer eens bewees een uitste
kend en veelzijdig dirigent te zijn.
Wat betreft muziekkeuze liep de naam
Gershwin als een rode draad door het
programma: Strike up the Band en 's
Wonderful behoren tot de bekendste
nummers van de helaas te jong overleden
componist. Ook ontbrak de muziek van
Sinatra niet, terwijl met de tegenwoordig
zeer populaire Riverdance werd afgeslo
ten. De organisatoren lieten weten dat
De Hoop ook voor dit examen weer
ruimschoots 'geslaagd' was.
Al met al een vor het orkest en haar diri
gent zeer geslaagde dag. Het zijn tegen
woordig toch plezierige tijden voor de
Stellendamse vereniging: Keukencen
trum Tieleman schonk de vereniging een
splinternieuw drumstel, er werden de
afgelopen tijd 50 nieuwe donateurs inge
schreven en men herdenkt het feit dat De
Hoop 25 jaar achtereen in de Vaandelaf
deling uitkomt. Momenteel wijzen alle
neuzen alweer een andere richting uit:
het concours te Enschede op 21 novem
ber a.s. waar men zich hoopt te plaatsen
voor 'Arnhem 1999'. De drievoudig
landskampioen steekt in een 'lekker vel
letje'.
En wanneer gij bidt, zo zult gij
niet zijn gelijk de geveinsden;
want die plegen gaarne in de
synagogen en op de hoeken van de
straten staande, te bidden, opdat
zij van de mensen mogen gezien
worden. Voorwaar, Ik zeg u, dat
zij hun loon weg hebben
(Matth.6: 5)
In deze meditatie wil ik met u nadenken
over het bidden. In het leven van het
geloof is het gebed één van de belang
rijkste dingen. Het is naast het Woord de
hoofdweg waarlangs het verkeer tussen
God en ons zich beweegt. Een hoofd
weg,maar lang niet altijd een snelweg.
De weg van het gebed is er één met vele
hindernissen. Dat ligt niet aan de
Heere,maar dat ligt aan ons. Er moeten
telkens heel wat gebedsmoeilijkheden
worden overwonnen. Bidden is dikwijls
worstelen om kontakt met God en om
overgave aan Hem. God heeft ons het
gebed gegeven als een wapen in de
strijd. Maar het is nogal eens onze groot
ste zwakte. Bidden moeten we diepste
dan ook leren. Waar? Op de school van
Christus Die ons in Matth. 6 onderwijs
geeft in het bidden.
De tekst is een onderdeel van de
Bergrede. In dit hoofdstuk spreekt Jezus
over de drie uitingen van vroomheid, nl.
over het geven van aalmoezen, het bid
den en het vasten. Hierbij heeft Hij
steeds het oog op de geveinsden( vs.2, 5
en 16), de geestelijke leiders van Israël.
In hun leven was de vroomheid grondig
ontspoord. Ze probeerden met deze, op
zichzelf goede zaken, een indrukwek
kend gebouw van eigengerechtigheid op
te trekken. Indrukwekkend naar de men
sen toe. Maar Jezus laat het in één keer
in elkaar storten door er de springstof
van Zijn Woord onder te leggen.
Tegelijk maakt hij ook duidelijk hoe het
dan wèl moet.
Wat het bidden betreft, u moet weten dat
het Jodendom vaste gebedstijden had
ingesteld. De wetsgetrouwe Jood ging
drie keer per dag,'s morgens,'s middags
en 's avonds in gebed. Bij voorkeur wer
den de gebeden in de de synagogen ver
richt en in Jeruzalem in de tempel( vgl.
Hand.3: 1). Alleen was het in de praktijk
van het alledaagse leven niet mogelijk
om precies op de gebedstijden in de
synagoge te zijn. Je kon bv. op reis zijn.
Nu had de wetgeving daar in voorzien.
Want voor alle mogelijke omstandighe
den waren er regels opgesteld om de
gebedstijden toch in acht te nemen.
Vooral rond het morgengebed,het
belangrijkste van alle drie.
Maar weet u wat de geestelijke leiders
deden? Die maakten soms met opzet dat
ze op de gebedstijden niet in de tempel
waren,maar bij voorkeur op de drukste
punten van de stad. Daar waar veel men
sen langskwamen. Daar gingen ze in de
gebedshouding staan. Daar zochten ze
het aangezicht van God.
Hoewel - is dat laatste wel waar? Jezus
zegt dat ze de eer van mensen zochten.
Om door hen gezien te worden. Ze hiel
den er van om midden in het stadsrumoer
hun lange gebeden weg te zenden. Met
opzet schrijf ik: weg en niet: omhoog.
Want hun hart werd niet opwaarts in de
hemel verheven. Het bleef aardsgezind
en aardsgericht. Schijngeloof is nu een
maal niet op God gericht maar op de
mensen. Toen en nu. Schijngeloof doet
en laat van alles om de mensen. Omdat
de liefde tot de Heere en de ootmoed ont
breken.
De Joodse leiders maakten van hun bid
den een kijkspel, een vertoning. Het
gewone volk nam het niet zo nauw met
de gebedstijden. Neen, dan zij! De men
sen zouden het wel weer tegen elkaar
zeggen; wat kan die farizeeër bidden. En
wat neemt hij het nauw. Zo zouden wij,
gewone mensen, het nooit kunnen.
De inhoud van hun gebed? Dat behoeft
geen vraag te zijn sinds Jezus de gelijke
nis van de farizeeër en de tollenaar heeft
verteld. O God, ik dank U, dat ik...."
Eén loflied op de eigen deugd. En ook de
formuliergebeden werden eindeloos her
haald. Want de geestelijke leiders hadden
niet geleerd dat God niet naar de lengte
van ons bidden vraagt(vs.7),maar naar de
echtheid ervan. En kijk,dat veroordeelt
Jezus hier. Gezien bij de mensen is nog
niet gezien bij God. Dit is gestolde
vroomheid waar geen leven in zit. En
waar de worsteling in ontbreekt. Hier
wordt de Heere niet ontmoet als de
Heilige. Maar ook niet als de
Barmhartige Die menigvuldig(!)vergeeft.
Hier is de zondaar geen zondaar.zodat de
genade geen genade kan zijn. Zulke
mensen behoeven niet op verhoring te
rekenen, zegt Jezus. Want ze hebben hun
loon weg. D.w.z. ze hebben al wat ze
begeren, nl. de eer van mensen. Kort en
goed: dit is kwalijk bidden(Jak.4; 3).
Hier schuilt een gevaar dat ook ons
bedreigt. Het zou kunnen zijn dat u
inmiddels hebt gedacht: wat moeten wij
met dit woord. Straks in vs.6, als het om
het bidden in de binnenkamer gaat, dan
komen wij zeker aan de beurt. Vergis u
niet. Want die farizeeër,die geveinsde
leeft ook in ons. Bent u hem al tegenge
komen? Wij zijn zó geraffineerd dat we
uit de meest geestelijke dingen nog munt
willen slaan. Dat we zelfs in ons bidden
nog onszelf bedoelen. Dan betrappen we
onszelf er soms op dat we het gebed
gebruiken om onze kennis uit te stallen.
Of dat we ons best doen om een mooi
gebed uit te spreken. Zodat de mensen
zullen zeggen:"wat heeft die man, die
vrouw een gebedsgaven". En ondertus
sen verliezen we de Heere uit het oog.
Het kan ook gebeuren dat ik mezelf tot
een toehoorder van mijn eigen gebed
maak. En dat ik vaststel dat ik toch maar
weer ernstig heb gebeden. Heimelijk
geef ik mezelf een voldoende. Ik heb ten
minste schuld beleden en om bekering
gevraagd. Ik loop er zomaar niet over
heen.
Maar - was ik wel gericht op de eer van
God? Dat is de maatstaf. Nu sta ik
opeens heel dicht naast die geveinsde uit
de tekst. Wie van ons gaat hier vrijuit?
Wat hebben wij de vergeving der zonden
ook nodig als het om onze gebeden gaat.
Gelukkig wie dat belijdt:" Heere, vergeef
me ook mijn zonden in mijn bidden. En
richt mijn hart en leven op U. Zodat ik
niet door de deugd tot u gedreven
word,maar door de nood!". Waar dat
leeft gaat het geheim van de binnenka
mer voor ons open. Daar wil ik graag
volgende week met u over nadenken.
En wanneer gij bidt, zo zult gij niet zijn
gelijk de geveinsden" Hoe dan wel?
Maar gij, wanneer gij bidt, gaat in uw
binnenkamer".
Nieuwerkerk a.d. IJssel
Ds.M.B. van den Akker
Het van Weel Bethesda ziekenhuis te
Dirksland organiseert op 28 oktober a.s.
van 19.30 tot 21.30 uur een voorlich
tingsavond over poliklinisch bevallen,
borstvoeding en wat er zoal rond een
bevalling gebeurt.
Informatie via tel.nr. (0187) 607300 toe
stel 310.
^iijs
Reformatorische
Stichting Thuiszorg
Raadhuisplein 45 - Postbus I5J - ;J770 AD Barnevsld
De afdeling Ouddorp van het Ne
derlandse Rode Kruis zoekt nieu
we vrijwilligers voor hulpverle
ningsactiviteiten, en geeft bij vol
doende belangstelling een nieuwe
EHBO opleiding, die in oktober
van start gaat.
Tijdens de EHBO opleiding krijgt u de
onderdelen: EHBO, verbandleer en rea
nimatie. Met het diploma kunt u deelne
men aan die activiteiten waarvoor het
bezit van het EHBO-diploma noodzake
lijk is.
Bij ongevallen, hetzij groot of klein blij
ven er altijd mensen ontredderd en in
schijnbaar hopeloze toestand achter. Het
Rode Kruis heeft hiervoor vrijwilligers
die daar waar nodig hulp kunnen verle
nen.
De werkzaamheden liggen op het gebied
van het assisteren van het professionele
hulpteam, het verlenen van Eerste Hulp
aan licht gewonden.
Natuurlijk is vrijwilligerswerk verant
woordelijk werk, en niet iedereen heeft
ervaring. Op zich is dat geen probleem.
Het Rode Kruis biedt vrijwilligers, waar
nodig, een gratis opleiding op maat.
Meer weten? Wanneer je deel wilt gaan
uitmaken van een fantastische groep
mensen die zich inzet voor de samenle
ving, neem dan contact op met het Rode
Kruis en ontdek hoe je je persoonlijke
D.V. zaterdag 19 september a.s. hopen
wij een contactbijeenkomst te houden
met gehandicapten, zowel vanuit als bui
ten de Gereformeerde Gemeenten. Allen
van harte welkom met ouder(s) en/of
verzorg(st)er(s). Wij verwachten u om
kwart over twee in gebouw 'Rehoboth'
van de Geref. Gemeente aan de Gelder-
sedijk te Dirksland. De sluiting is om
kwart voor vier.
Er wordt eerst een bijbels verhaal verteld
en daarna met elkaar gezongen. Dan is
het feliciteren van degenen die pas jarig
zijn geweest (met natuurlijk een cadeau
tje). In de pauze wordt gratis koffie, thee
of frisdrank geserveerd. Hierna worden
de bezoekers creatief bezig gehouden tot
de sluiting.
Niet alleen mensen met een handicap
zijn welkom, maar ook verdere belang
stellenden. Mogen we op u rekenen?
interesse kunt laten samen gaan met de
zorg voor anderen.
Belangstellenden kunnen zich tot 1 okto
ber aanmelden bij het Rode Kruis, afde
ling Ouddorp via telefoon 681885 of A.
Hoek, Bokweg 10, alwaar ook nadere in
lichtingen kunnen worden verstrekt.
De Juliana zwenkte de bocht bij Wool
wich om en Hiddo zocht onder de
Nederiandse kusters, die daar, zoals ge
woonlijk, in het midden van de Theems
ten anker lagen, naar kennissen, bij wie
hij boord aan boord kon vastmaken,
maar hij kreeg een schok toen hij de Wil-
helmina zag. Dit was de eerste maal dat
zij elkaar ontmoetten sinds zijn vader
hem uitdrukkelijk geboden had de vol-matroos te
ontslaan. Hij had het niet gedaan en dus zou het nu
botsen. Hij wilde zijn vader daarom echter niet
ontwijken. Als het vechten worden moest, hij was
er voor gereed. „Graag naast die kuster", zei hij
tegen de loods, op de Wilhelmina wijzend.
Terwijl ze vastmaakten, kwam Johannes al de
kajuit uit om te zien wie zijn naastligger werd. Te
gelijk met Hiddo in het stuurhuis ontdekte hij de
matroos, die bezig was de achterdraad aan te
halen. Hiddo zag dat er een rimpel in het voor
hoofd van zijn vader kwam en aan de manier,
waarop zijn groet beantwoord werd, voelde hij dat
zijn trotseren van een uitdrukkelijk bevel hem
hoog zat. Een ander teken was het zeer nadrukke
lijk en enigszins sarcastisch compliment, dat hij
Janna, die ook boven was gekomen, maakte: „Wat
zie jij er patent uit, zeg".
Dit was de inleiding tot de aanval, begreep Hiddo.
Doch de aanval bleef uit. Johannes liep naar voren
zonder dat hij Hiddo gekapitteld had. Toen vond
die het beter zelf over de kwestie te beginnen dan
langer af te wachten. In het stuurhuis van de Wil
helmina, waar ze onder vier ogen waren, sprak hij
hem aan.
„U hebt gezien dat ik die matroos nog heb", begon
hij.
„Ja, dat is tegen mijn orders", zei Johannes ge
krenkt.
„Ik houd hem", vervolgde Hiddo resoluut.
De aderen bij Johannes' slapen zwollen. ,,Da's
kras! Waarom?"
Hiddo had zijn verdediging weloverwogen.
„Omdat ik als man jegens mijn vrouw en als kapi
tein tegenover schip en lading het onverantwoord
acht te varen met minder mensen dan ik nu heb".
Johannes' kin trok vierkant. Sinds hij zijn baardje
niet meer droeg, kwam het onverzettelijke van zijn
gezicht nog sterker uit dan vroeger.
„Het is mijn schip", zei hij, „en wat er mee ge
beurt, is voor mijn risico".
„En het is mijn vrouw", antwoordde Hiddo. „En
op het schip draag ik de verantwoordelijkheid".
„Bedenk dat ik je van de schuit kan zetten".
„Dan moet u dat maar doen als u daar voordeel in
ziet". Hij sprak op zelfverzekerde toon, ofschoon
hij zijn spanning nauwelijks kon verbergen, want
hij W4st dat hij hoog spel speelde. Als zijn vader
hem van het schip af zetten, zou hij niet weten
waar hij met vrouw en kinderen heen moest. Tot
zijn verwondering zweeg Johannes echter. Het
deed zijn zelfvertrouwen groeien.
„Is het nu nog niet genoeg, nadat het schip bijna
verioren en Janna bijna doodgegaan is?" sprak hij
met ingehouden drift.
Johannes bleef zwijgen. Hij staarde naar buiten,
naar de grauwe rivier.
Hiddo keek hem van terzijde aan, verwonderd,
niet alleen omdat zijn vader hem geen weerwoord
gaaf, maar ook omdat diens gezicht het onverzette
lijke van straks verloren had.
„Het schijnt dat vrouwen tegenwoordig in de por
seleinkast moeten", zei Johannes eindelijk, lichte
lijk smalend. Maar dat was ter dekking van zijn af
tocht, want hij vervolgde: „Enfin, ik geloof dat wij
door het ergste heen zijn. De vrachten worden een
beetje beter. Als jij die matroos wilt houden of af
danken, moet je zelf maar weten, mits je zorgt dat
je rekening sluit".
Hierop ging hij het stuurhuis uit.
Hiddo keek hem verbluft na. Op zulk een overwin
ning had hij geen ogenblik gerekend. Toen daalde
hij het trapje af naar de kajuit om zijn moeder te
begroeten. Zij was daar echter niet. „Ze ligt te
kooi", zei Geesje. „Ga maar eens kijken".
Hij vond haar zittend in het bed, de rug gesteund
door kussens. Zij had veel moeite met de ademha
ling.
„Wat nou?" vroeg Hiddo ontsteld.
„Een beetje ziek", antwoordde zij, terwijl ze poog
de haar hijgen te onderdrukken.
„Wat is 't?" vroeg Hiddo.
„Het hart. Ik moet voorzichtig zijn, zegt dokter".
Hiddo schrok. „En wat is de oorzaak?"
Zij haalde de schouders op. „De ouderdom komt
met gebreken, Hiddo".
Het antwoord liet Hiddo onvoldaan. „Wat is de
oorzaak?" herhaalde hij dringend. Hij had een
sterk vermoeden.
„De beste puntjes zijn er af', antwoordde zij weer
ontwijkend.
„Is het omdat u te hard gewerkt hebt?" vorste hij.
„Och...", trachtte zij het nog te verbloemen.
Hiddo wist het al. Zoals Janna's ziekte te wijten
was geweest aan het zware mannenwerk, dat van
haar werd gevergd, zo was zijn moeder nu geveld
door overspanning van haar krachten. „U bent het
tweede slachtoffer van vaders dolle drijven", zei
hij bitter. „Dat mijn schip bijna verloren ging, was
niet genoeg. Dat Janna bijna doodging, telde niet.
Eerst moest u er bij neervallen, eer hij inzag dat hij
te ver gegaan was".
„Je moet het vader niet verwijten", pleitte zij. Hij
heeft gedaan wat er gedaan moest worden om door
de crisis heen te komen. Het moest zo".
„Och wat, hij vindt het nu goed dat ik die matroos
er bij houd".
„Nu!" pleitte Riek voor haar man. „Nu hij gelooft
dat het weer kan omdat wij door het ergste heen
zijn, laat hij aanstonds de teugels vieren. Toen hij
ze strak hield, was het noodzakelijk, Hiddo, en
daardoor heeft hij de beide schepen varende ge
houden. Bedenk dat wel".
Hiddo wilde er wel oog voor hebben dat zijn vader
had volhard toen iedereen het opgaf en dat hij er
zich doorheen geslagen had door hard te zijn als
ijzer. Maar was de overwinning niet te duur be
taald? Zijn schip was weer gekalefaterd en Janna
weer gezond. Dat kwaad was dus hersteld. Maar
moeder was voorgoed geknakt. Zo'n hartkwaal
was dus hersteld. Maar moeder was voorgoed
geknakt. Zo'n hartkwaal genas nooit meer. Een
altijd zieke vrouw, dat was de prijs der overwin
ning. Hij was te hoog, vond Hiddo.
„We weten niet of het daarvan komt", zei Riek. Ze
had bewondering voor de ijzeren volharding van
haar man, en als zij zich had opgeofferd om het
varende te houden, dan telde ze dat nauwelijks.
Er was echter wel wat anders, dat haar kwelde nu
ze werkeloos te bed lag en tijd tot denken had nog
erger dan voorheen, toen in de hurrie van het werk
ook haar gedachten veelal door het schip en het
varen in beslag genomen werden. Zocht Johannes
wel het Koninkrijk? Richtte hij zijn grote energie
niet uitsluitend op die dingen, die immers toege
worpen worden aan de zoekers van het Rijk? Hij
was geen ongelovige. Als zij in het vaderland
waren, verzuimde hij nooit de kerk. Hij las bij elke
maaltijd uit de Bijbel en ging voor in gebed. Maar
was zijn hart bij deze dingen?
Een enkele maal sprak zij hierover met Johannes,
maar dan had hij gewoonlijk haast. Haar kinderen
wilde ze geen deelgenoot maken van haar twijfel.
(wordt vervolgd)