EiüviiDEri-niEüws
De spuigaten uit
Raad Dirksland heeft zorg om
kwaliteit van enkele torens
Mannenkoor
'Jubilate Deo' te
Ouddorp
Christelijk
Eilandenkoor
gaat van start
Uit de historie van
Nieuwe- en Oude Tonge
Vrouwvolk aan boord
Een gespreksgroep voor
ouders van zuigelingen
Bewust omgaan met
jezelf en anderen:
Borstvoeding:
voor- of nadelen?
Chr. gem. zangver. 'Hart en
Stem' hervat repetities
Bejaardenmiddag CVB
VERVOLGVERHAAL
(ingezonden)
TAPIJT VINYL GORDIJNEN
TRAMWEG 33 OUDETONGE
Voor personen van 18 jaar of ouder
Zo Herkenaren nog konden lachen om het grapje dat 's nachts hun dorps-
toren binnen staat, sinds de raadsvegadering van donderdagavond is 't
gedaan met dat soort pret, als tenminste raadslid Kalle niet te zeer heeft
overdreven en wie zou hem daar van verdenken?
palen, kunnen claimen. Weth. Konings
woud gaat nog'es met ze praten.
Lijkbezorging
Centrumontwikkeling
Zalmsnip
K. Norel
2e Blad
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1998
No. 6734
Zo'n dertig jaar geleden woonde er in
het streng gelovige kerkdorp Ooltgens-
plaat.mijn oom. Hij was een beetje een
zonderlinge man, met vooral één nare
eigenschap: Hij was buitengewoon gie
rig! Sinds zijn jeugd woonde hij al in een
oud dijkhuis, eerst tesamen met zijn
ouders, later met zijn oudere zus. Maar
toen zij uiteindelijk waren overleden
bleef hij eenzaam en alleen achter.
Hij begon geleidelijk zichzelf te ver
waarlozen. Ook het dijkhuis had inmid
dels achterstallig onderhoud, want hij gaf
er geen cent aan uit, en hij werd te oud
om er zelf nog iets aan te doen. Maar de
grootste steen des aanstoots werd toch
zijn toilet. Het dateerde nog uit de vorige
eeuw (anno 1878). Het was een antiek
houten bouwval buiten achter het huis
met zo'n uitgezaagd hartje in de deur.
Door het ronde gat in de houten zitting
keek je regelrecht de beerput in. Wan
neer deze vol was, liet mijn oom de
gemeentelijke 'boldootkar' komen en die
slurpte hem dan leeg.
Indien dit laatste op tijd had kunnen
gebeuren, zou er geen probleem geweest
zijn. Maar mijn oom liet de gemeente
pas komen als hij bij wijze van spreken
met zijn beide billen al in de drek zat.
Het leeghalen van de put kostte geld
(kost veuls te veul) en daarom stelde
mijn oom dat zo lang mogelijk uit, waar
door er wekenlang een onwelriekende
geur over het dorp hing.
De dorpelingen klaagden steen en been
over deze stankoverlast en drongen er bij
mijn oom op aan dat hij er eens wat aan
zou doen, omdat het anders nog eens de
spuigaten zou uitlopen.
Maar hij wilde niet luisteren en zei in
zijn flakkeese dialect: „Joe zal je nikke
wel ruuke".
Enige tijd later woei er zo'n ongunstige
wind over het dorp, dat de stank nauwe
lijks meer te verdragen was. Het was
zaterdagavond en achter grote glazen
bier werden in het dorpscafé plannen ge
smeed om 'die stinkerd' (mijn oom) een
poets te bakken. Besloten werd om een
partij afgekeurde bakkersgist van 80 kg.
door het ronde gat van de plee te duwen.
Dit plan werd heel discreet uitgevoerd
om drie uur 's nachts bij het licht van de
volle maan, terwijl het dorp in diepe rust
verzonken was.
Het wachten was nu op de dingen die
komen gingen. Welnu de gevolgen ble
ven niet uit. Toen die ochtend vroeg
iemand toevallig een slaperige blik uit
het raam wierp, en daarbij geeuwde, ver
slikte hij zich in die geeuw en moest zijn
ogen opnieuw scherpstellen. Hij wist niet
wat hij zag! Een dikke stroom bruine
drab droop uit het omstreden toilet vanaf
de dijk naar beneden, volgde de hoofd
straat enkele tientallen meters, vertakte
zich 5 keer (waarbij twee keurige tuintjes
niet werden ontzien) en eindigde tenslot
te voor de ingang van de Gereformeerde
dorpskerk, alwaar inmiddels reeds een
groot bekken was ontstaan.
Door middel van een soort paniekvoetbal
en het leggen van dammetjes is het de
koster nog gelukt de ingang tijdig vrij te
krijgen voor de ochtenddienst. Maar het
was nog steeds opkomend tij en de
stroom vervolgde zijn weg.
Hierna kwamen de kerkgangers stevig
opzetten. Zij liepen met hoge hanestap-
pen om h un gepoetste schoenen netjes te
houden. Enkelen keken tegen de stroom
in naar achteren, naar het bekende toilet
(dat om de één of andere reden nu als
maar overliep) en begrepen er weinig
van. Sommigen dachten dat het toilet
bezet was. Want een klein meisje met
een beeldig hoedje op verbrak de stilte
en zei met een helder stemmetje: Die
meneer doet goed zijn best hè mamma?
Mama zei met vuurrood hoofd dat Ka-
trientje niet achterom mocht kijken én
doorlopen én stil zijn!
Door dit voorval nam de oppositie tegen
mijn oom in het dorp sterk toe. De kwes
tie werd nog dezelfde week in de ge
meenteraad besproken, waarbij hij werd
verplicht een modern toilet te laten in
stalleren. De maandag na het incident
werd door de brandweer met groot mate
rieel het dorp schoongespoten.
Alle viezigheid kwam in de sloten van
het dorp terecht en tenslotte in het bui
tenwater. Hoe??? Via de spuigaten!!!
MIDDELHARNIS
Met de komst van een baby verandert er
heel wat en er komen vaak veel vragen,
veel ouders zitten met dezelfde vragen
zoals: hoe leg ik contact met mijn baby?
Kun je een baby al verwennen? Waarom
huilt een baby? Wat doe ik met al die goed
bedoelde adviezen van buren en familie?
Vaak krijgen ouders maar gedeeltelijk
antwoord op deze vragen. Veel ouders
vinden het daarom prettig hier met andere
ouders over te praten. Hoe hebben zij dat
opgelost, hoe gaan zij met hun zuigeling
om. Daarnaast is het leuk om over kinde
ren te praten, een behoefte die alle ouders
eigen is.
De gespreksgroep wordt gegeven:
Plaats: wijkgebouw Zorg en Welzijn
Groep. Langeweg 72 te Middelhar-
nis.
Datum: woensdag 9, 23 september en 7
oktober 1998 (laatste bijeenkomst in
overleg).
Tijd: 09.30-11.00 uur
Kosten: per persoon, per bijeenkomst
7,50 voor leden en 12,50 voor niet
leden; per Cyclus van 4 bijeenkom
sten: 25,— voor leden en f 42,50
voor niet leden.
Informatie en aanmelden bij Zorg en Wel
zijn Groep, ma t.m. vr. tussen 09.00
en 12.00 uur op tel. 0181 - 626226.
TELEFOON (0187) 64 18 42 Fax 64 35 95
Het bestuur van het Chr. Mannenkoor
Jubilate Deo te Ouddorp nodigt haar leden
uit D.V. zaterdag 5 september na de
vakantieperiode de eerste repetitie bij te
wonen. Ook nieuwe leden vanaf 16 jaar
zijn hartelijk welkom. De repetitie wordt
gehouden elke zaterdag van 18.00 tot
19.30 uur in verenigingsgebouw 'Eben
Haëzer', Preekhillaan 3 te Ouddorp.
Het koor staat onder leiding van onze diri
gent Jan Bezuijen uit Ouddorp.
Onder zijn leiding worden psalmen,
gezangen, geestelijke en vaderlandse lie
deren ingestudeerd.
Zing je graag kom dan gerust eens luiste
ren tijdens de repetitie.
DIRKSLAND:
De cursus bestaat uit 13 bijeenkomsten
van elk 2'A uur en is erop gericht de deel
nemers praktische vaardigheden te leren
waarmee men meer richting kan geven
aan het eigen leven en hierdoor bewuster
en effectiever omgaat met zichzelf en
anderen.
Plaats: wijkgebouw Zorg en Welzijn
Groep, Oranjelaan 59 te Dirksland.
Datum: woensdag 9, 23 september en 7
oktober 1998 (laatste bijeenkomst in
overleg).
Start: 21 september 1998.
Tijd: 19.30-22.00 uur
Kosten: f 240,- voor leden en 360,-
voor niet leden; Prijzen incl. werk
boek en boek "Bewust omgaan met
Jezelf' van Linda Adams.
Informatie en aanmelden bij Gezondheid
Service, ma t.m. vr. tussen 09.00 en
12.00 uur op tel. 0181 - 626226.
ZIERIKZEE - Na de oprichtingsavond
van het Christelijk Zeeuws Eilandenkoor
afgelopen juni, gaat het koor nu officieel
van start. Tijdens de oprichtingsavond
waren er zo'n 90 belangstellenden, waar
van er zich in de 70 definitief hebben
opgegeven. Op maandag 7 september gaat
het koor van start met de eerste officiële
repetitie. Een ieder die de oprichtings
avond niet kon bijwonen is dan hartelijk
welkom op maandag 7 september in de
Nieuwe Kerk te Zierikzee (de grote kerk
met de losstaande toren).
Onder leiding van dirigent Peter Wilde
man zal er muziek worden gestudeerd van
Stolk tot Verdi.
Inmiddels is er een voorlopig bestuur
gevormd en verwacht wordt dat er binnen
enkele weken een definitief bestuur
gevormd zal worden. Op de eerste repeti
tieavond wordt direkt de mogelijkheid
geboden om zich te laten inschrijven voor
een koorreis naar de St. Eustache-kathe-
draal te Parijs, de repetitietijden zijn van
19.45 - 21.45 uur. Er zal 15 minuten wor
den gepauseerd. De contributie bedraagt
17,50 per maand en éénmalige startkos-
ten van 10,— p.p. Een ieder is van harte
welkom. Indien u vragen heeft kunt u kon-
takt opnemen met de fam. Maliepaard, tel.
0111 - 643210 en over muziektechnische
vragen met dirigent Peter Wildeman, tel.
01666-604228.
Moeilijke keuze??
Borstvoeding geven in een
tijd van erge milieuverontreiniging?
Borstvoeding geven als je weer gaat
werken?
Ben je met borstvoeding méér gebon
den?
Of: bindt borstvoeding moeder en
kind meer met elkaar? etc.
Over de vóór- en misschien ook nadelen
van borstvoeding praten we met elkaar
op de informatiebijeenkomsten van
Borstvoeding-organisatie La Leche
League te:
DIRKSLAND: woensdagavond 9
september (adres: Bromelia 18).
OUDDORP: donderdagavond 10
september (adres: Rustburg 44).
Alle aanstaande- èn voedende moeders
(baby mag mee) uit de hele regio en an
dere belangstellenden, van harte wel
kom!
Dhr. kalle heeft in die vergadering ver
kondigd dat de toren van wrakkigheid
haast omvalt, het houtwerk is verrot. Zo
ook van de Visbank trouwens, ook die
"stort haast in", volgens de waarneming
van dhr. Kalle.
Voor restauratie van de Visbank heeft de
raad al in april '96 54.000,-- beschikbaar
gesteld en dat zou de raad graag nu willen
effectueren. Er wordt nog over gesproken,
ook over de toren. Het lijkt dhr. v. d. Vlugt
(P.v.d.A.) wijs er voorshands maar drang
hekken te plaatsen....
De staat van monumenten - al was het de
vraag of de toren van Herkingen daartoe
gerekend mag worden - kwam ter sprake
bij het vaststellen van een prioriteitenlijst
voor restauratie van beschermde monu
menten. Geldgebrek is er de oorzaak van
dat de Provincie daarvoor slechts mond
jesmaat crediet beschikbaar stelt. Wat de
gemeente Dirksland betreft staat de toren
van Dirksland bovenaan de urgentielijst.
Werden de kosten daarvan in 1991 nog op
350.000,- geraamd, inmiddels zijn die
tot 746.000,-- gestegen: "Ik ben bang dat
het dus niks wordt", heeft dhr. v. d. Vlugt
daarom mismoedig vastgesteld.
Van dhr. van Prooijen vond dhr. v. d.
Vlugt het verstandig dat hij de ontredder
de staat van de windvaan op de toren van
uit de Ring bekeken heeft, schuilend voor
een regenbui, vlak onder de toren lijkt het
dhr. V. d. Vlugt minder veilig. Overigens
lijkt het dhr. van Prooijen dat de windvaan
van een lakje verf al op zou knappen.
De historische dampalen, d.d. 1698, van
boerderij "Boomvliet" aan het Korte-
weegje zijn dringend aan restauratie toe.
Ze gaan zienderogen achteruit, hebben
zowel dhr. van Prooijen als dhr. Kalle ver
zekerd.
Weth. Koningswoud gaat op informatie
uit bij de eigenaren, de fam. van Es die zo
waarschuwde althans dhr. G. Robijn, nu
ook weer niet moeten denken dat ze hele
maal op kosten van de gemeente een bre
dere toegang, en dus verplaatsing van de
Krachtens de Wet op de Lijkbezorging
wordt het nabestaanden toegestaan de as
van gecremeerde overledenen te ver
strooien op een plaats naar eigen keuze.
Een gemeentebestuur kan dat niet verbie
den, hooguit kunnen in de APV de Alg.
Plaatselijke Verordening nadere bepalin
gen worden opgenomen om overlast aan
derden te voorkomen. Dirkslands' college
stelde daarom voor asverstrooiïng niet toe
te staan op de openbare weg en het open
baar (zwem)water.
Dhr. Kalle (SGP) - overigens tegenstan
der van lijkverbranding en asverstrooiïng
- zou het graag anders geregeld zien: "er
zijn nog tal van voorbeelden waar asvers
trooiïng evenmin gewenst is", legde hij
uit, maar voorz. Boonstra maakte de raad
duidelijk dat asverstrooiïng een wettelijk
recht is geworden dat door gemeenten niet
kan worden verboden.
"De gemeente kan limitatief plaatsen noe
men waar het mag of waar het niet is toe
gestaan", aldus de voorz. en hem lijkt de
laatste optie de meest aannemelijke. De
voorz. gaf overigens toe dat de commissie
er niet al te uitputtend over heeft gespro
ken, niet b.v. een trapveldje voor de jeugd
heeft uitgesloten, waarom het hem goed
lijkt dat de commissie zich toch nog ver
der beraadt.
Al denkt dhr. Leeflang (RPF) dat het in
Dirksland niet zo'n vaart zal lopen.
Toch zal t.b.v. de raad informatie worden
ingewonnen hoe een en ander door ande
re gemeenten wordt geregeld.
Het is niet onwaarschijnlijk dat de locaties
de Gast aan het Korteweegje, door ver
plaatsing van het bedrijf, en de Geref.
Gemeente aan de Geldersedijk, door de
voorgenomen bouw van een nieuwe kerk,
vrij zullen komen. In de beleidsnotitie
Centrumontwikkeling heeft de raad vast
willen stellen welk (nieuw) gebruik deze
locaties nadien zullen kunnen hebben.
Bij de Gast niet een tweede, regionaal
georiënteerde supermarkt, is in de beleids
notitie vastgesteld en woningbouw zal,
mede bij gebrek aan contingent, evenmin
voor de hand liggen.
Eigenlijk had de raad de strekking van de
notitie al voorzien: "'t Zelfde als in de nota
die we in een nog niet zo ver verleden heb
ben vastgesteld", begreep dhr. v. d. Vlugt
en hij vond het daarom zonde van de f
25.000,— die er voor is uitgetrokken,
"'t Heeft eigenlijk niks opgeleverd", mok
te dhr. v.d. Vlugt nog na "want wat moet
je er mee, met suggesties als de situering
van een dierenartsenpraktijk of een bedrijf
dat bankstellen verkoopt". De vestiging
aldaar van een grote supermarkt, een Aldi
werd genoemd, wordt ongewenst geacht
omdat dat ten koste zou gaan van de super
markt die op de daarvoor aangewezen
plaats, in het dorp, gevestigd is. In de
dorpskern zouden er trouwens meer
gevestigd kunnen zijn, vindt de raad, het
is niet aan de raad om als beschermer van
supermarkten op te treden maar niet aan
de rand van het dorp dienen zij te worden
toegelaten.
"Met het toestaan van vestiging aan de
rand-, zou je de kern dood maken", voor
zag ook weth. Koningswoud.
De beleidsnotitie brengt derhalve geen
enkel nieuws, de kosten zullen 19.500,-
hebben bedragen, zo informeerde dhr.
Koningswoud de raad.
Dhr. V. d. Vlugt raakte aardig op dreef:
"ach ja, de plannenmaekers kieke oak as
een koe je naer een dikke locht as ze wordt
gevraegd naer diengen die Dirksland een
impuls kenne geve".
Met uitbreiding van de doelgroep Zalm
snip was de raad het eens al zal de rege
ling nog worden verfijnd. De "huishou
dens" in Vroonlande, Geldershof en
Salem krijgen elk 100,— uit de gemeen-
tebeurs. Nog bezien wordt hoe een en
ander in "Salem" dient te worden uitge
legd.
OUDDORP
Na de vakantieperiode hopen we op D.V.
maandag 7 september a.s. weer een
begin te maken met de wekelijkse repeti
ties.
Onze leden roepen we op om ook dit sei
zoen de repetities weer trouw te bezoe
ken. Ook nieuwe leden en belangstellen
den zijn van harte welkom.
Zing je graag, kom dan eens een keer bij
ons langs. Het Chr. kinderkoor 'Jong Be
gonnen' begint om 18.15 tot 19.00 uur.
Ons Chr. jeugdkoor 'Van knop tot
bloem.' van 19.00 tot 19.45 uur en het
gemengd koor repeteert van 20.00 tot
22.00 uur in zaal B van 'Dorpstienden'.
Hopelijk tot ziens.
TIJD: 20.00 tot 22.00 uur.
Kosten:
3,- voor donateurs van La Leche
League; 5,- voor niet-donateurs
(2x koffie/thee 'plus' inbegrepen).
Boekentafel, folders, kolven, draagdoe-
ken etc. aanwezig!
Voor hulp en/of informatie over borst
voeding, kun je contact opnemen met:
Francisca Wagenaar (0187-684433)
Carla van Oils (0187-631716)
Anneke Akershoek (0187-682999)
Wij verhuren ook de electrische kolf.
Nog steeds is de heer Struik aan het ver
zamelen en uitgeven van zijn notities en
krantenknipsels over alles wat belangrijk
is over de streek.
Nu zijn bovenstaande 2 dorpen aan de
beurt; en naar we hopen eindigt hij in
OoItgensplaat.
Ondoenlijk om alle onderwerpen die be
handeld worden te noemen.
Het zou voor ondergetekende eentonig
worden, maar beslist niet voor de blauw-
kousen (N-T) en grippeschieters (O-T).
Over dorp en kerk en bewoners zéér inte
ressante publicaties in de meest uitge
breide zin van koeiewachter tot mijnheer
de graaf.
Al is men echt niet zo belangstellend in
wat voorbij ging, deze publicaties zijn
waard om gekocht en bewaard te wor
den. Ze worden per jaar interessanter.
MIDDELHARNIS - SOMMELSDIJK
Aan het begin van het nieuwe seizoen
nodigt de CVB afd. M'hamis - S'dijk u uit
op D.V. dinsdag 8 september in 'De
Hoeksteen'. Aanvang 14.30 uur.
Sprekers zijn de heren W. Huizer en C.
van Heemst met het onderwerp: "Voor
lichting over Politie en Preventie".
Voor vervoer kunt u bellen naar mevr.
Beket,telef. 482811.
80 pagina's, weerszijden bedrukt, in
ringband met 60 foto's. De prijs is ook
nu weer 20,- porto. Te bestellen bij:
dhr. M. J. Struik, Kraaienveld 31, de
Rietlanden, 7827 JN Emmen (Dr.).
A.J.K.
Toen hij eens niet hem probeerde wat hij
met Hiddo had gedaan: de dingen aan
hem overlaten, werd Roelof er verlegen
mee. Hij zctic wel een koers uit, maar
durfde die niet varen vóór /tp vader had
gezegd dat het goed was. Als er zich op
zijn wacht maar het geringste voordeed,
riep hij hcni er bij. ]in toen hii eens tegen
Roelof'zei: ..(ia IM de stad in en /.ie ot je
een goede lading krijgen kunt", wees Roelof die
opdracht af. Zulk werk was niets voor hcni. Riek
zei dat hijzelf de jongen zo gemaakt had doordat
hij hem te lang klein gehouden had. Dat had hem
wrevelig gemaakt. Hij had Hiddo toch gelijk be
handeld en die was een beste kapitein geworden!
Evenwel, schuld of geen schuld, hij kon zo'n jon
gen toch geen schip in handen geven!
Dit was de oorzaak waarom Johannes lang draalde
met de opdracht tot het bouwen van een derde
schip. Eindelijk - ze lagen toen in Hclsingfors -
schreef hij echter naar Van Dijk: Maak eens een
tekening en begroting van oen schip tweemaal zo
groot als de Wilhelmina en met een motor van
tweehonderd paardekrachten er in. Als ik weer
eens in Groningen kom - ik weet nog niet wanneer
dat wezen zal - wil ik de tekening graag zien en
kunnen wc een afspraak maken.
Het duurde vrij lang eer de Wilhelmina weer in
haar thuishaven kwam. Ze gingen eerst naar Enge
land en Frankrijk, toen nog eens naar het Noorden
en daarna naar Amsterdam. Maar tegen het Kerst
feest lagen ze na een lange zwerftocht toch in Gro
ningen en amper waren ze er, oF op een avond
kwam Van Dijk aan boord. Hij rokle een grote
tekening uit.
Zo had hij zich het nieuwe schip gedacht, wees de
wertbaas aan. Het ruim vergroot naar voren, zodat
het kistkiik even groot werd als het grootluik. Dal
kon als het volkslogies naar achteren werd ge
bracht, zoals nu voorgeschreven was. Voorde wo
ning van het kapiteinsge/m had hij in plaats van
een kajuit een kamer boveiuleks ontworpen en
daaronder slaapgelegenheid
.lohannes /ettc, iiailal lii| de tekimni: bekeken had.
zijn bril af. Zijn vierkante mond was vast gesloten.
,;Berg maar weer op dat boek, Van Dijk. Ik bestel
geen schip".
De wcrfbaas keek verrast. ,,Je hebt mij de op
dracht toch gegeven?"
,,0m een tekening te maken, niet om een schip te
bouwen. Ik steek mijn hoofd niet in een strop".
,,ls het om die crisis, waar ze zo druk over pra
ten?" veronderstelde Van Dijk.
„Je hebt destijds wel een schip bestelde, toen nie
mand durfde te bestellen en je hebt er geen spijt
van gehad".
,,Neen", gaf Johannes toe. ..Maar het wordt nu
anders. Ik heb dat op mijn laatste reis gezien. In
Londen ligt het vol niet opgelegde schepen. In
Amsterdam ligt een hele vloot te roesten. Hoe het
in de binnenvaart gesteld is, weetje".
,,De kusters varen nog".
Gelukkig wel, maar het wordt veel erger.Ik zal
moeite genoeg krijgen mijn twee schepen in de
vaart te houtlen. Daar moet geen derde schip van
bijleg bij".
„Je ziet lie toestand donker in".
„Daar heb ik reden voor".
De wcrtbaas rolde zijn tekeningen op. ..Dat is dus
werk voor niets geweest", zei hij somber.
„Ik wil de kosten van de tekeningen wel betalen".
Maar daarvan wou Van ni|k niet weten. De bestel
ling kwam wel. was het vandaag niet. tlan nioigcn
..Die morgen zal lang op zu h laten wachten"", zei
Johannes.
De wcrfbaas ging. Johannes hcliltc hem vooi bi|
het aan wal gaan. want het was donker op het dek.
en het ganyboord en de K^ipplank waren ijhal '-an
sneeuw en i|zcl.
\-.r kwam een üiou- flapte ni de Mhoep\.iar!. Ilci
werd leeg in alle havens, behalve in de hoek, waar
schepen lagen niet de slaapmuts op.
De Groningers hielden het 't langste vol. Hun
schepen waren het goedkoopst en het zuinigst in
het verbruik van brandstof. Hun bemanningen
waren het kleinst in verhouding tot de grootte van
de schepen en de gages van hun volk waren het
laagst. Maar toen de crisis diep werd, kregen zij
het ook benauwd. Voor een vrachtprijs, die een
kapitein-eigenaar de ene week nog verontwaardigd
van de hand gewezen had, wilde hij de volgende
week graag varen. De gages van het zecvolk gin
gen keer op keer omlaag, al steigerden de mannen
en de bonden tegen loonsverlagingen. Als een
kapitein volk nodig had, kon hij dat gemakkelijk
vinden, ook tegen het laagste loon.
Aan boord van de Wilhelmina drukte Johannes de
gages diep naar beneden. De jongens legden zich
er mopperend bij neer. Doch de vrachtprijzen zon
ken nog steetls (.lieper. zodat ook bij de sterk ver
laagde kosten het varen nog verlies gaf. Toen
dankte Johannes een matroos af. De anderen
moesten tlan maar wat harder aanpakken en (iecs-
je moest wat meer inspringen.
Hr kwam geen eintie aan de ellende. Nog dieper
daalden de vrachtprijzen, nog moeilijker werd het
lading te vintlen. I-"r waren kapiteins, die hun schip
\oor de wal legden. Zij koiulen beter \an hun
spaareeld leven, of steun trekken, wal al meer de
legel word. dan langer waren met steeds groeiende
ei liezen.
.loh.inncs hield verbeten \o|. lensluiie ^Ulllnle lii|
ook (ieert weg. al giiiy dat Riek aan hel hait. n-nlat
de loneen zo\eel laren bi| hen h.id Lies aten en de
la.ii-ie i I ld .lis besinian ;jeiuieeen had ^lenoinen
iii-" .ei: .'.i;:e ,111 i|lni' ^'lilden 111 de ni.i ind
Johannes zou het wel met Roelof en de beide
vrouwen redden.
Zij voeren toen als regel met een man op wacht,
die tegelijk voor het roer, de navigatie en de motor
zorgen moest. Bij goed weer en op ruim water
ging dat. Johannes en Roelof wisselden elkaar "s
nachts af en overdag stond Gee.sje haar torn van
vier uur, ongerekend dat zij meedeed aan het werk
van dekspcielen, krabben en verven, aan het schal
ken en het openmaken van de luiken, en aan het
schoonmaken van het ruim, nadat een lading was
gelost. Bij slecht weer en als ze op rivieren of tus
sen gronden voeren, was een man voor de wacht te
weinig. Dan moesten er voortdurend twee in touw
zijn. Geesje en Rick stonden dan beurt voor beurt
de mannen bij. In het holst van de nacht, bij stomi
en ontij, stonden zij te roer. En na een zware nacht
was het overdag behalve vvachtstaan werken,
omdat er anders niets terechtkwam van het onder
houd van schip en motor.
Geesje kon het harde leven aan. Zij was sterk en
gezond. Maar Riek was niet meer wat ze vroeger
was. Als zij vier uur aaneen aan het roer stontl.
kreeg zij het in tic rug, en als het lastig sturen was.
bij knobbelig water en met de zee dwars achterin,
zodat tic schuit voortdurend gierde, werd het wer
ken aan het stuurrad haar te zwaar. Na zo'n wacht
was haar gezicht grauw, hati ze wallen onder de
ogen en ging ze strompelentl van het stuurhuis
na.ir haar kooi. En de volgende dag was ze onlu'-
kw aam voor haar werk. hetgeen ze toch verneliien
moest.
Johannes zag wel dat het haar te veel wa^ \V at lii|
ha.u" uit de handen nemen kon. liet hi| nu.'t n.i.
maar hei was weinig. I'n verder kon hi| er niels
aan doen, wcij; 1 i-i::,h
