r
Wildgroei milieukeuren
nekt boeren
In memoriam
ds. H. A. L. van der Linden
Unieke oogstdemonstratie
met 21 trekpaarden
Eigenaar was
er op tijd
OPEN DAG
JEUGDVISSEN
^i
Huttenweek
Dirksland 1998
Vlooienmarkt in
Ouddorp
'J}S V (\-f)
p,c|. B* Landbouwpraatje
JlJi MINNAARD
^^^^VASTGOED
Orgelconcert te Dreischor
Busreis buurtver. 'West'
71e Jaargang STUsli^
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1998
No. 6726
POSTBUS 8 - 3240 AA MIDDELHARNIS
Redaktie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk. Tel. (0187) 47 1020.
jaoefdredakteuc A. J. Grinwis, tel. (0187) 48 33 92. FAX (0187) 485736
////.X
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
KWARTAALABONNEMENT 15,00 JAARABONNEMENT 58-
Advertentieprijs 41 cent per mm; bij kontrakt speciaal tarief.
Giro 167930 - Bank: Rabo Middelhamis, rek.no. 34.20.01.108
Consumenten vragen om een agro-
milieukeur. Maar zij worden niet
serieus genoomen en om de tuin
geleid. De agro-milieukeur legt het
loodje onder de wildgroei van vele
andere milieu-keuren. Geen sterve
ling die er nog wijs uit wordt...
Vroeger wist men nog - of kon men
goed raden - wat er precies op en rond
het boerenerf gebeurde. Boeren en tuin
ders produceerden goederen die direct of
na een simpele be- of verwerking als
voedsel aan de huisvrouw werden ver
kocht. Het agrarisch productieproces was
simpel en doorzichtig. Het boerenpro-
duct riep steeds duidelijke associaties op
met grond, dier, gewas en natuur. Moe
der de huisvrouw kocht het product en
niemand twijfelde aan de kwaliteit van
het voedsel. Er was zelfs geen sprake
van consumenten die zich roerden of
durfden te reageren op alle goeds dat van
de boerderij kwam. De productie van
voedsel heeft nu te maken met snelle en
ingewikkelde (bio)technologische ont
wikkelingen. Het productieproces
bedient zich van de meest ingenieuze
technieken. Het agrarisch eindproduct
roept nauwelijks associaties op met
natuur, milieu en landschap. Zelfs het
zaadje of moederdier (vakmensen praten
over uitgangsmateriaal) is bewerkt en
wordt resistent gemaakt tegen onheil dat
zich kan voordoen bij het agrarisch pro
ductieproces. De laatste jaren is de zoge
naamde gen-techniek (het manipuleren
dan wel modificeren van genen) in
opmars. Daardoor is het mogelijk de pro
ductie van voedsel zowel kwantitatief als
kwalitatief te vergroten. In simpele taal:
ook in de land- en tuinbouw is alles
mogelijk.
Agro-milieukeur
De technologische mogelijkheden steken
schril af tegen de maatschappelijke
opvattingen over voedsel en landbouw.
Het voedselpakket maakt minder dan een
vijfde deel uit van het huishoudbudget.
Je zou verwachten dat de consument zich
geen zorgen maakt over voedsel, maar
niets is minder waar. Burgers geven aan
voedsel een intrinsieke én een emotione
le waarde. Vooral de laatste wordt steeds
hoger ingeschat. Vandaar de belangstel
ling voor (en ook de behoefte aan) pro
ducten die op natuurlijke en milieu- of
diervriendelijke wijze worden voortge
bracht. Vandaar de interesse van burgers
of consumenten voor het hele gebeuren
op en rond het boerenerf. Consumenten
vragen zekerheid omtrent de kwaliteit en
de milieuvriendelijkheid. De agrarische
wereld heeft daar een antwoord op met
de zogenaamde agro-milieukeur. Deze
keur biedt niet alleen informatie over de
DE BILT/OOLTGENSPLAAT -
Op de leeftijd van 82 jaar overleed
30 juli 1998 de Gereformeerde
emeritus predikant ds. Hendrik
Adolf Lodewijk van der Linden,
echtgenoot van mevrouw A. M. O.
van der Linden-van der Kooi,
wonende Groenekanseweg 127,
3731 AD De Bilt. Dominee Van der
Linden werd op 26 augustus 1915
te Amsterdam geboren en heeft een
zeer werkzaam leven achter de rug
op kerkelijk en maatschappelijk
terrein. Zijn eerste gemeente Oolt-
gensplaat had bij hem en zijn gezin
een voorname plaats ingenomen.
Zolang het mogelijk was onder
hield dominee veel contacten en
bediende nog vele malen het
Woord. De overledene was Ridder
in de Orde van Oranje Nassau.
Tweemaal afscheid
Reeds op 23-jarige leeftijd was kandi
daat Van der Linden een jaar hulppredi
ker bij dr. P. G. Kunst te Amsterdam.
Een jaar later bevestigde deze hem op 29
oktober 1939 als predikant in zijn eerste
gemeente Ooltgensplaat. De intredetekst
was Johannes 10:2 "Maar die door de
deur ingaat is een herder der schapen".
Op de zondag vlak voor de evacuatie der
gehele bevolking in februari 1944 werd
afscheid genomen met Mattheüs 28:20,
wegens vertrek naar Zutphen. Samen
met de Hervormde predikant ds. A. H.
Sonnenberg deed hij de bevolking nog
uitgeleide naar onbekende oorden. Om
beurten sprak men in de landbouwsghuur
van commissionair, de heer Adr. Hotting
aan de Nieuwstraat woorden van troost
en bemoediging.
In 1947 vertrok het gezin naar Utrecht en
van 1949 tot 1951 was dominee Van der
Linden legerpredikant in Indonesië. Van
1952 tot"l963 was De Bilt de stand
plaats, om vervolgens leraar godsdienst
onderwijs aan het Chr. Lyceum te
Utrecht te worden.
Dominee diende daarna nog de gemeen
ten van Bunnik, Utrecht-Noord en
Utrecht-Oost en ging daar op 1 septem
ber 1980 met emeritaat.
In 1979, tijdens de herdenking van zijn
40-jarig ambtsjubileum te Utrecht,
kreegt hij te horen uit de mond van bur
gemeester Vonhoff. dat H.M. de Konin
gin hem had benoemd tot Ridder in de
Orde van Oranje Nassau.
Gedachtenispreek
Op zondag 16 december 1979 hield ds.
Van der Linden een gedachtenispreek
in zijn eerste gemeente Ooltgensplaat.
De tekst was Lukas 1:72-75, de lofzang
van Zacharias. Ds. Van der Linden
was toen de enige predikant in de
Gereformeerde Kerk die op deze leef
tijd (64 jaar) veertig dienstjaren had
en nog niet met emeritaat was.
Na het vertrek van drs. J. H. Becker uit
Ooltgensplaat naar Marrum (Fr.) deed
eind 1985 drs. Van der Linden besluiten
om de herderstaf te Ooltgensplaat voor
de tweede maal op te nemen. Aan deze
bijstand in het pastoraat kwam op Eerste
Paasdag 1987 een einde toen drs. W.
Venema een beroep naar Ooltgensplaat
had aangenomen.
In oktober 1994 waren dominee en
mevrouw 55 jaar getrouwd en was het 55
jaar geleden dat dominee in zijn eerste
gemeente werd bevestigd. Hij hield toen
voor de tweede maal een herdenkings
dienst, mede op verzoek van de kerken-
raad. Dat was zondag 13 november
1994. Hij bouwde zijn preek toen op uit
Psalm 71:5 en 17, Prediker 12:1, Korin-
the 15:26 en Filippenzen 1:23. Door de
preek liep de vraag: "Hoe krijg ik een
genadig God?", over de laatste vijand die
teniet gedaan moet worden - "de dood"
- om te eindigen met Jezus, Die uit het
graf is opgeklommen en levend maakt
die zijn vertrouwen op Christus mag stel-
'^"- Sterke band
Dominee Van der Linden heeft altijd een
sterke band gehad met zijn eerste
gemeente. Hij kwam praktisch ieder jaar
te Ooltgensplaat een of meer diensten
vervullen. Hij had een eigen inbreng bij
de diensten. Met een sterk geheugen was
het voor hem niet moeilijk het doop- en
avondmaalformulier bijna geheel uit zijn
hoofd te dicteren. Een Kerstgedicht van
meer dan veertig coupletten van elk vier
regels werd vlekkeloos opgezegd. Het
kon ook zijn dat tijdens een toespraak in
de kerk hij je aansprak of een vraag stel
de.
Met drs. H. A. L. van der Linden is er
een sympathiek, zachtmoedig en zeer
meelevend predikant heengegaan. De
gedachtenis- en dankdienst heeft heden
morgen, dinsdag 4 augustus om 10.30
uur plaats gehad in de Immanuclkcrk te
De Bilt. Om 14.00 uur had de begrafenis
plaats op de Begraafplaats Soestbergen,
aan de Gansstraat te Utrecht.
kwaliteit en de milieuvriendelijkheid
maar ook de borg voor de gevraagde
manier van voedselproductie. De agro-
milieukeur is een samenwerkingsproject
van boerenorganisaties, milieuorganisa
ties, overheid en enkele winkelbedrijven.
Je zou verwachten dat de consumenten
met de agro-milieukeur op hun wenken
worden bediend. Maar de werkelijkheid
is echter anders. Allereerst zijn voedsel
producenten (met name boeren en tuin
ders) nog niet helemaal doordrongen van
de eisen van de markt (lees consumen
ten). Er zijn nog teveel boeren en tuin
ders die productgericht in plaats van
markt- of kopersgericht opereren. Voorts
tobt de voedselketen nog steeds met de
vraag wat de agro-milieukeur moet
inhouden. Het gaat dan niet alleen over
de eisen maar ook over de controleer
baarheid en de handhaving van keurre
gels.
De agro-milieukeur dreigt in de verstik
kingsdood ten onder te gaan door de
wildgroei van talloze andere milieuga
ranties. Steeds meer winkelketens bedie
nen zich van eigen milieukeuren. Zij
propageren hun eigen milieukwaliteiten
en garanties. In veel gevallen is niet aan
de indruk te ontkomen dat een dergelijke
wildgroei is ingegeven door concurren-
tieoverwegingen. Het ene bedrijf wil
naar de consument beter overkomen dat
het andere concurrerende bedrijf. Wat
nog vee! erger is en niet door de consu
ment te doorgronden is het gebrek aan
eenduidigheid. Bedrijven schermen vaak
met eigen keurmerken maar verzuimen
om aan te geven wat ze precies aan
garanties meegeven aan de consument.
Winkelketens die een keurmerk hanteren
met soepeler normen of eisen zijn geen
uitzondering. Consumenten blijven aller
gisch voor het gebruik van gewasbe
schermingsmiddelen bij de productie van
voedsel. Maar dezelfde consumenten
kunnen nauwelijks of niet beoordelen
waar de veiligheids- of kwaliteitsgrenzen
liggen. De toelaatbaarheid van bestrij
dingsmiddelen kent marges die soms
heel ver reiken. Wat het ene bedrijf niet
toestaat, is voor de consument soms
gangbare praktijk bij het concurrerend
bedrijf. En de consument wordt dan
figuurlijk het bos ingestuurd.
Inzicht en doorzicht
De voedselsector zou heel veel winnen
met duidelijkheid en eenduidigheid ten
aanzien van milieu- en kwaliteitsbor
ging. Met name boeren en tuinders war
den op den duur afgerekend op een ver
antwoord milieuvriendelijk productie
proces. Maar als de goedwillende boeren
en tuinders het slachtoffer zijn van een i
ondoorzichtig en soms dubieus borgings-
mechanisme blijft er van de agro-milieu
keur weinig of niets over. Als de consu
menten steeds kritischer worden jegens
voedsel, mogen voedselproducenten met
met vuur spelen. Distributeurs die eigen
borgingssystemen erop na houden zijn
evenzovele lonten die levensgevaarlijk
zijn. Met voedsel valt niet te spotten en
met de consumenten evenmin. Het wordt
de hoogste tijd om de agro-milieukeur op
een goede manier te propageren, hante
ren en fraudebestendig te maken. Boeren
en tuinders behoren dat streven toe te
juichen.
Goeree-Overflakkee B.V.
De organist Dirk Janszn. Zwart zal op
donderdag 6 augustus a.s. het vierde con
cert van dit seizoen geven op het orgel
van de Hervormde Kerk te Dreischor.
Zijn programma bestaat dan uit werken
van J. S. Bach, F. Mendelssohn, J.
Brahms, G. Pierné en Ch. M. Widor.
Het wordt omlijst met koraalbewerkin
gen van Jan Zwart en de concertgever.
De aanvang is om 20.00 uur.
Buurtvereniging 'West' uit Dirksland
organiseert haar jaarlijkse busreis naar
Warner Bros Movie World (Did) op i
zaterdag 12 september vanaf de Victoria-
hal om 7.00 uur. Kosten 75,-; kinderen
basisschool 25,- inclusief entree en
diner.
Opgave bij Riet Berger, tel. (0187)
602187 (vol=vol). t
De Stichting Het Werkend Trekpaard organiseert op dinsdag 11
augustus een oogst-demonstratie met trekpaarden op een perceel
Wintertarwe van fam. Priester gelegen tegenover de ingang van
Camping Scheldeoord Landingsweg 1 te Baarland van 16.00 uur
t.m. 21.00 uur.
De oogstdemonstratie kan alleen doorgang vinden indien het
weer meewerkt, de uitwijkdatum is dinsdag 18 augustus.
Het unieke van deze demonstratie is dat twee Zelfbinders, elk
getrokken door drie trekpaarden, aan het werk te zien zijn. In
Zeeland zijn nog maar enkele zelfbinders, welke in staat zijn
goed werk te leveren.
Eén zelfbinder is compleet gerestaureerd door familie de Visser
uit Biggekerke, de andere is eigendom van de Stichting het Wer
kend trekpaard en wordt in bedrijf gehouden door A. Verhage.
Een zelfbinder maait het graan en bindt het tot schoven. Het
voorttrekken van een zelfbinder is een zwaar karwei voor de
paarden, dit komt omdat de zelfbinder uit veel draaiende delen
bestaat, bovendien moet vooreen goed resultaat de machine met
een vrij hoge snelheid worden voortbewogen.
De schoven worden met een prachtig gerestaureerde boerenwa-
gen, getrokken door twee trekpaarden, afgevoerd.
Behalve het maaien wordt ook het graan gedorsen met een antie
ke dorsmachine.
Twee paarden worden ingezet voor het bewerken van de stop
pel met een ploeg en een cultivator.
De Zeeuwse Vlegel zal met een stand aanwezig zijn om hun pro-
dukt, milieuvriendelijk geteeld graan, te promoten, verder zul
len nog een aantal streekeigen produkten worden gepresenteerd.
De Stichting Het Werkend Trekpaard zal met een informatie
stand aanwezig zijn. Er worden unieke foto's van trekpaarden in
aktie verkocht.
Er zal, volop ruimte zijn voor de liefhebbers om te fotograferen
en te filmen. Er is volop ruimte om (gratis) te parkeren.
Routebeschrijving: A-58 - afslag 's-Gravenpolder - 's-Graven-
polder - Hoedekenskerke - Baarland - bordjes Camping volgen.
Ook dit jaar organiseert Buurtvereniging
'West' weer de jaarlijkse huttenweek.
Deze huttenweek zal plaatsvinden van
maandag 24 augustus tot en met vrijdag
28 augustus.
Wat wordt allemaal gedaan om de kin
deren de2',e week op een leuke manier
bezig te houden?
Als op maandagochtend de poort naar
het Huttendorp opengaat, gaan we
natuurlijk beginnen met de bouw van het
huttendorp. Maar natuurlijk blijft het hier
niet bij.
De rest van de weck organiseren we
onder andere nog een zeskamp, een fiets-
puzzeltocht. een barbecue, en dergelijke.
Het ligt in de bedoeling om pannenkoe
ken te gaan bakken en een vossenjacht te
houden.
En als klap op de vuurpijl is het de
bedoeling dat we ons huttendorp een
dagje gaan verlaten om met een boemel-
treintje op pad te gaan.
De vrijdagavond is de laatste avond van
het hutten(Jorp. We zullen het huttendorp
weer op een gezellige manier afsluiten.
Ook het traditionele afsiuitingsvuur staat
op het programma. Er zullen dan ook op
het terrein enkele kramen opgesteld wor
den en deze avond zal rond 22.00 uur
eindigen.
Alle kinderen zijn deze week van harte
welkom.
De toegansprijs voor kinderen van leden
bedraagt 5.- per kind. Kinderen van
niet-ledcn betalen 10,- per kind (deze
prijs geldt voor de gehele weck).
Graag tol ziens op de huticnwcck.
Op vrijdag 31 juli 1998 ging de politie
Goes naar de 's Heer Hcndrikskinderen-
dijk 40 te Goes, naar een grote leegstaan
de woning. De woning die binnenkort
verder binnen afgebouwd zal worden,
werd nog even bezocht door de nieuwe
eigenaar die het pand pas gekocht had. In
de woning trof hij op de eerste verdie
ping twee jongens van respectievelijk 11
en 12 jaar aan, beiden afkomstig uit
Goes. De jongens probeerden te ontsnap
pen door van het platte dak af te sprin
gen. Het gelukte de eigenaar om een van
de jongens te pakken. De andere jongen
zag kans om te vluchten. De politie die
ter plaatste kwam, heeft de jongen van
de eigenaar overgenomen en overge
bracht naar het politiebureau.
Na wat speurwerk kwam de politie
terecht bij de tweede dader. Ook deze
heeft in het politiebureau een verklaring
af moeten leggen.
De jongens bleken toch nog al wat ver
nielingen in de woning te hebben aange
richt. Zoals het vernielen van de water
leiding in de meterkast, het verwijderen
van een raamvergrendcling, het vernielen
van het plafond, een ruit werd er vernield
en verder vonden ze het ook nog nodig
om in de woning een vuurtje te stoken,
hetgeen natuurlijk zeer grote gevolgen
kan hebben. Het juiste schadebedrag is
nog niet bekend. Het bureau Halt gaat
verder met de afhandeling van deze zaak.
Op 15 augustus organiseert de
hengelsportvereniging "de Vis-
cromte" uit Melissant een OPEN
DAG voor de jeugd op het terrein
bij Buurtvereniging "West" in
Dirksland van 10.30 tot 16.00 uur.
Allerlei kramen zoals Feedervis-
sen, vaste stok vissen, precisie wer
pen en video kijken en vis bakken
enz. enz. Tot ziens op 15 augustus.
Zaterdag 8 augustus aanstaande is er in
de sporthal Dorpstienden te Ouddorp een
gezellige Vlooien- en Creatiefmarkt.
Naast allerlei kramen met gebruikte
spulletjes, waarbij de nadruk ligt op het
mooie verzamel en hebbedingetjes en
brocante, zijn er ook diverse kramen met
creatief, zoals poppen, beren, 3d-wcrk,
schilderen, keramiek, bosfiguren.
Deze markt is toegespitst op het gezin.
Er is een kleur- en knutselhoek voor de
kinderen met leuke prijsjes en voor de
andere bezoekers draait elk half uur het
rad van avontuur. Hiervoor ontvangt u
bij de entree ccn lot en maakt u kans op
een lekkere taart of een bloemetje.
De markt duurt van 10.00 tot 16.00 uur.
Voor info en/of deelname kunt u bellen
met (0181) 312190. Ook kinderen kun
nen meedoen!
Voor de koop of verkoop van uw woning
Doetinchemsestraot 32-34,3241 AA Middelhamis
Tel. (0187) 482606
VOOR BEELD EN GELUID
FOTO - VIDEO - STUDtO - REPORTAOE - FOTOGRAFIE
en C=l C=l czi a ^^^W^
^z] ^J ^n CU EU] cn II I^n I
OUOt>OfiP- Wtahtraat 35 - Têhfoon fOlBT) 6816121 Fax 683734
-Printstnp-Hogazoom 172-Tetofoon (0111)462400