EIIAI1DEI1-I1IEUW5
Verkeersveiljgheidproject
Goeree-Overflakkee werkt echt
Overdenking
uit de
Heilige Schrift
God is een
heilige vader
Snelheidscontroles
VERKEERSVEILIG
Vrouwvolk aan boord
HET
.KIJKVENSTER
Programma beiaardbespeling
18 juli 1998 Goedereede
VERVOLGVERHAAL
Aiietn aan boord
Moshé Lewkowitz,
stadsbeiaardier van Nieuwegein
Budget voor stimulering
Educatie
Wegencategorisering
Logo verkeersproject
Praat mee
Doe mee
K, Norel
-33-
2e Blad
VRIJDAG 17 JULI 1998
No. 6721
Blik op kerk
en samenleving Cj
- Komkommertijd
- Stilte in de kerk
- Moet het zó?
Spraken we in het verleden niet over de
'komkommertijd'? We doelden dan op
de zomermaanden waarin weinig gebeur
de dat het vermelden waard was. Soms
had je de indruk dat de journalisten bezig
waren te zuigen op hun dikke duim. En
de lezers wisten dat. „Ach, de krant moet
vol", zeiden ze vergoelijkend...
Het lijkt me toe dat er tegenwoordig niet
zo'n gebrek aan nieuws is. Althans,
zeker niet in de sportwereld. Het voetbal
haalde bijna dagelijks de voorpagina's,
en het W.K. is nog niet voorbij of de
aandacht wordt weer gericht op de Tour
de France.
Politiek Den Haag levert ook voldoende
nieuws. De kabinetsformatie schijnt in
een vergevorderd stadium gekomen te
zijn. En daarnaast konden kolommen
worden gevuld met de beslissing van
Van Mierlo om de politiek vaarwel te
zeggen, en met de benoeming van Wal
lage tot burgemeester van Groningen.
Nee, je kunt bepaald niet volhouden dat
het journalistieke bedrijf deze zomer op
een laag pitje staat...
Het terrein waar het minst schijnt te ge
beuren is dat van de kerk. Voor de bla
den die daaraan aandacht besteden lijkt
het een probleem in deze maanden de
kerkpagina te vullen. Een predikant in
het oosten des lands, die ontoelaatbare
relaties onderhield met vrouwen in zijn
gemeente, is dan nog een welkom
nieuwtje... Merkwaardig trouwens, dat
zelfs de seculiere pers zo'n bericht ken
nelijk de moeite waard vindt. Terwijl ze
normaliter de kerk nauwelijks in het
vizier heeft.
Maar verder lijkt het alsof het hele ker
kelijk bedrijf stil ligt. Natuurlijk, geen
catechisaties, geen kringwerk, alleen het
nodigste pastoraat. Zelfs middag- of
avonddiensten vallen uit, of worden ge
combineerd, bij gebrek aan kerkgangers
of voorgangers. Iedereen is immers met
vakantie?
Het wordt langzamerhand toch een pro
bleem voor vele gemeenten, die volks
verhuizingen in de zomer. En wegens de
vakantiespreiding duurt dat tegenwoor
dig maanden! Gemeenteleden trekken er
vele weekenden op uit, met de caravan,
of naar hun vakantie-bungalow, en in de
thuisgemeente kun je wel in de banken
liggen. Hopelijk zijn dan in de toeristen
plaatsen de kerken overvol... Al zijn er
in de zomer ook mensen die vakantie
nemen van de kerk.
Maar in tal van gemeenten is het ook een
probleem in die zomermaanden voorgan
gers te vinden. Een groot deel van het
predikantenbestand vertoeft buitens
lands, en velen van hen leiden daar 'in
terkerkelijke' diensten.
Maar voor de eigen gemeenten moet
alles opgetrommeld worden wat preek-
bevoegdheid heeft, en dan nóg zitten
scribae soms met de handen in het haar,
omdat ze die éne beurt niet vervuld
weten te krijgen.
Ik signaleer het alleen, ik heb er ook
geen oplossing voor. Maar ik vraag me
weleens af: Moet het nu zó?
Waarnemer
OUDE- en NIEUWE TONGE - Politie
personeel van de Verkeerspolitie hield
maandagmorgen radarsnelheidscontroles
in Nieuwe en Oude Tonge. Tijdens de
controle op het Korteweegje in Nieuwe
Tonge hielden tussen negen uur en kwart
over tien alle 71 gecontroleerde automo
bilisten zich aan de 50 km-limiet.
Op de Magdalenadijk in Oude Tonge,
waar tussen half elf en half twaalf werd
gecontroleerd, lapten 40 van de 190 pas
serende automobilisten de maximum
snelheid van 80 km/uur aan hun laars.
Hoogst gemeten snelheid bedroeg 118
km/uur.
1. G. B. Buononcini, geboortedag 18
juli 1670 (tot 1747), Rondeau.
J. Ph. Rameau, La Villageoise.
C. W. von Gluck, Andante Cantabile.
J. B. Lully, Gavotte en Musette.
2. J. S. Bach, Twee Menuetten.
G. Tartini, Sarabande.
3. W.A. Mozart,
drie Kegelstadmenuetten
4. J. B. Loeillet, Sonate nr. 9 voor viool
en b.c.
- Vivace
- Allegro
- Largo
- Allegro con brio
5. J. B. Hook, Andante
F. Schubert, twee dansen
M. Ravel, Pavane de la Belle au bois
dormant
6. M. Lewkowitz, Nieuwegeintje.
7. A. Piazzolla, Oblivion
8. Drie bekende joodse melodieën
Jerry Bock, Sunrise, Sunset (uit de
musical: Anatevka).
Traditional, My Jiddische Mama.
Sammy Cahn, Bei mir bist du scheijn
Arrangementen Chris Bos
Alle overige arrangementen: Moshé
Lewkowitz.
MIDDELHARNIS - Het ging niet
goed met de verkeersveiligheid op
Goeree-Overflakkee. Eind jaren tach
tig werd op landelijk niveau besloten
dat er in het jaar 2000, 25 procent
minder verkeersslachtoffers moesten
zijn dan in 1986. Later werd dat nog
bijgesteld naar 40 procent minder ver
keersslachtoffers en 50 procent minder
doden in 2010. In een tussentijdse eva
luatie van de situatie op Goeree-Over
flakkee bleek dit niet gehaald te kun
nen worden. In tegendeel: het aantal
verkeersslachtoffers steeg zelfs met 40
procent. Er moest dus iets veranderen.
Goeree-Overflakkee werd daarom
door het Provinciaal Bestuur van de
Provincie Zuid-Holland aangewezen
als regio voor een specifiek verkeers-
veiligheidproject. De voorbereidingen
voor het project startten in 1996 en in
december 1997 werd in Stellendam de
samenwerkingsovereenkomst onderte
kend. We zijn een halfjaar verder en
het project werpt inmiddels al vruch
ten af. Denk aan de omleiding bij Stel
lendam en de 60 km/h snelheidsbeper
king bij Nieuwe Tonge. Het verkeers-
veiligheidproject werkt echt.
Sinds 1991 is de verkeersveiligheid
ondergebracht bij de Regionale Project
groep Verkeersveiligheid Goeree-Over
flakkee (RPVGO), dat op haar beurt weer
is ondergebracht bij het ISGO. In decem
ber 1997 werd er een samenwerkings
overeenkomst getekend door de leden
van de RPVGO. Dat zijn onder andere de
vier gemeentes, het ministerie van Ver
keer en Waterstaat, het Waterschap,
Rijkswaterstaat, de provincie Zuid-Hol
land, het Provinciaal Orgaan Verkeers
veiligheid en Veilig Verkeer Nederland
(VVN). Later kwamen daar nog bij de
Schoolbegeleidingsdienst Zuid-Holland
Zuid en de Kamer van Koophandel (de
transportsector in de regio) Voor de
ondertekening is er een onderzoek
geweest naar wat nu precies de knelpun
ten waren in de verkeersonveiligheid.
Deze knelpunten waren: hoge rijsnelhc-
den buiten de bebouwde kom, het recre-
atieverkeer, de leeftijdsgroep van 18-24
jaar, alcohol in het verkeer, slechte edu
catie en het vele fietsverkeer op Goeree-
Overflakkee. Nu men dat wist kon men
zich daarop concentreren en van daar uit
de verschillende projecten ontwikkelen.
Aangezien het financiële budget niet
echt hoog was: 1.000.000, te bestrijken
over een periode van vier jaar, moest
men een keuze maken uit de groslijst die
al was opgesteld. Een miljoen lijkt veel,
maar met de aanleg van infrastructurele
werken, zoals rotondes en fietspaden,
zou dit zo uitgeput zijn. Het budget zal
daarom worden gebruikt voor de stimu
lering van andere organisaties die met
verkeer te maken hebben. Daarbij den
ken we als voorbeeld aan de omleiding
bij Stellendam. Dat project stond pas
over vier a vijf jaar op het programma,
maar omdat de regio er zo intensief mee
bezig was, is het project naar voren
geschoven en is inmiddels al in een ver
gevorderd stadium. Ondertussen is er
onderzoek gedaan naar een fietsvoorzie-
ning tussen Stellendam en Melissant.
Ook een paralielvoorziening, een weg
naast de lioofdweg voor het landbouw-
verkeer dat nu via de bebouwde kom
moet, en verlichting voor het buitenge
bied staan op het programma. De totale
projecteniijst voor 1998 vermeldt echter
nog veel meer projecten. Stimulatie bij
andere organisaties moet er voor zorgen
dat deze projecten ook daadwerkelijk
uitgevoerd zullen worden.
Heel veel aandacht in het project word
besteed aan de educatie. Dan gaat het
vooral om verkeersgedrag. De wegen
kunnen nog wel zo goed zijn, maar als de
mensen de verkeersregels niet kennen
en/of zich daar niet aan willen houden,
begin je nog niet veel. Op de scholen
werd er heel weinig aan verkeer gedaan.
Om hierover duidelijkheid te krijgen,
heeft de SchoolbcKcleidingsdienst een
En indien gij tot een Vader aan
roept Hem, Die zonder aanneming
des persoons oordeelt naar een
ieders werk, zo wandelt in vreze
de tijd van uw inwoning.
(I Petrus]: 17)
'Vader' zeggen
De gemeenteleden aan wie Petrus
schrijft, bidden. Zij roepen God aan. Ze
zeggen dan 'Vader' tegen God. Ze roe
pen dus naar God zoals een kind aan zijn
vader roept. Mag je dat eigenlijk wel
zeggen? Er zijn oprechte christenen die
lange tijd geen 'Vader' durfden of kon
den zeggen. Maar zo bedoelt Paulus het
niet. Hij betwijfelt niet of de gemeentele
den dat wel mogen zeggen. Je zou mis
schien kunnen vertalen: 'En omdat gij tot
een Vader aanroept God...' Voor Petrus
is het duidelijk. De gemeenteleden
mogen 'Vader' zeggen. Zij zijn kinderen
(V. 14) van God.
Ja, maar waarom kan Petrus zoiets nu zo
onbevangen zeggen en waarom is het
voor velen van ons soms zo moeilijk?
Waarschijnlijk gaan wij daar dus ver
keerd mee om. Wij maken er een vraag
bij die in de Bijbel zo niet staat. In de
Bijbel is het telkens heel duidelijk: 'U
die door Hem gelooft in God' (v.21). De
gemeenteleden aan wie Petrus schrijft,
geloven door de Heere Jezus in God.
En dat is het. Dat is een duidelijke en hel
dere zaak. Anderen geloven niet, maar
deze mensen geloven door de Heere Jezus
in God. Van harte. En dan ben je een kind
van God. Daar valt het onderscheid.
Geloven
Over dat 'geloven' zegt de apostel niet
zo veel hier.
Hij zegt wel dat het door de Heilige
Geest komt. Dat kunt u zien in 1 Petrus
1:2. Als u merkt dat u de Heere Jezus
liefhebt als uw Zaligmaker dan zit de
Heilige Geest daarachter. Dan heeft Hij u
anders gemaakt. Hij heeft u apart gezet.
Hij is met u bezig geweest. De Heilige
Geest doet het door de Bijbel. Dat lees ik
hier steeds (v.22-23). Prachtig, dat er in
een bepaalde periode in je leven iets gaat
veranderen, dat er van binnen van alles
gebeurt en dat je zelf gaat merken: God
is met mij bezig. En dat je niet meer zon
der Christus kunt en wilt. Dat je Hem
leert vertrouwen en leert liefhebben. Dat
de Heere zo iets doet met je. Dat dat je
zo verandert. Dat noemt de apostel
'wedergeboren' (v.23).
En dat dan het resultaat is dat je een kind
van God bent.
En dat kan alleen omdat er voor ons
betaald is. (v.l8) Niet een prijs in geld.
Maar het bloed van Christus. Begrijpt u
hoe kostbaar u bent? Ziet u hoeveel de
Heere van u houdt?
Een heilige Vader
Maar de Heere is niet zomaar een vader.
Nee, het is de God 'Die zonder aanne
ming des persoons oordeelt naar eens
ieders werk'.
God is dus een Rechter. Een rechtvaardi
ge Rechter. Hij behandelt ieder gelijk.
De straf over ons is echt niet zomaar
weggegaan. Dat is echt alleen door het
bloed van de Heere Jezus. Onderschat
niet hoe heilig God is. Ziet u wat een
wonder het is als u VADER tegen God
zegt? Zeg het dus niet oppervlakkig.
Maar 'wandelt in vreze de tijd uwer
inwoning'. Dat is wat Petrus eigenlijk
wil zeggen. Het is niet prettig om bij een
ander in te wonen. Maar als je nieuwe
huis nog niet klaar is, moet je soms wel.
Tijdelijk. En zo is ons leven nu.
Tenminste, als we de Heere Jezus gelo
ven. Dan horen we eigenlijk bij God in
de hemel. In het Vaderhuis. We noemen
Hem ook alvast 'Vader'. Maar tijdelijk
wonen we nog op de aarde.
'Wandelt in vreze' zolang je op de aarde
bent, zegt Petrus.
'Met ontzag', 'met eerbied', betekent
dat. De Heere is een Vader voor Wie wij
diep respect mogen hebben. Een Vader
Die ver boven ons staat. Die ook gehoor
zaamheid van ons vraagt. We kunnen
niet zomaar wat doen. We kunnen niet
met Hem spotten.
Daarom staat er in v.l4 'wordt heilig in
al uw wandel. Weest heilig, want Ik
ben heilig'.
De Heere vraagt van ons dat we zo in het
dagelijks leven, op school en thuis, heilig
zijn.
Dat heeft te maken met onze manier van
leven, met hoe we spreken, met welke
woorden we gebruiken, met onze kle
ding, met onze hobbies, met onze vrien
den. 'Heilig zijn' is apart zijn.
Dat we laten zien dat we bij de heilige
Vader behoren, dat we niet meer neutraal
zijn, dat we niet meer doen of we net zijn
als iedereen, maar dat we anders zijn.
Wat is het eigenlijk mooi dat GOD wel
iswaar een heilige Vader is, een hoge
Vader, Die ook recht spreekt. Die mach
tig. Die groot is. Die almachtig is. En dat
Hij toch door het geloof 'onze Vader' is,
en dat Hij voor ons zorgt; dat wij mogen
zeggen: 'Abba, lieve Vader'.
Wezep
ds. J. het Lam
enquête gestart over de situatie op de ver
schillende scholen. De resultaten hiervan
worden binnenkort verwacht. Ook
onderdeel van de educatie is een project
van de Organisatie Transport en Logis
tiek, dat valt onder de Kamer van Koop
handel. Vrachtwagenbedrijven hebben
ook baat bij verkeersveiligheid. Veel ver
keersongelukken ontstaan door de blinde
hoek in de vrachtwagen. In dit project
gaan kinderen mee in de cabine van de
vrachtwagens en ervaren wat een vracht
wagenchauffeur nu wel en wat hij niet
ziet. De kinderen leren dan om in het
gezichtsveld van de chauffeur te blijven.
Ook onderdeel van de educatie zijn de
acties ""Wij gaan weer naar school" en
verschillende thema-acties rond alcohol,
snelheid en verlichting. Ook de voorlich
ting over het bromfietscertificaat behoort
hier bij. Wie brommer wil gaan rijden,
moet tegenwoordig een certificaat heb
ben. De opleiding hiervoor omvat theo
rie- en praktijklessen. Bij de educatie
gaat het dus vooral om bewustwording
van het verkeersgedrag. Mensen zijn
zich vaak te weinig bewust van hun
eigen verkeersgedrag en dat kan nega
tieve gevolgen hebben voor de verkeers
veiligheid. Een duidelijkere bewustwor
ding van het eigen gedrag kan een bij
drage leveren aan een verkeersveiligere
situatie: zowel voor de persoon zelf,
maar ook voor zijn medeweggebruikers.
Ook de categorisering van de wegen ver
dient enige aandacht. Alle wegen wor
den namelijk binnenkort, in het kader
van het verkeerssysteem "Duurzaam
Veilig" dat landelijk gaat gelden, onder
verdeeld in drie soorten. De eerste soort
zijn de zogenaamde stroomwegen. Dat
zijn alleen de echt grote wegen, zoals
snelwegen. De tweede soort zijn de
zogenaamde gebiedsontsluitingswegen.
Deze wegen zijn veelvuldig aanwezig op
Goeree-Overflakkee. De derde zijn de
C o E R E E-o VERFLAKKEE
erftoegangswegen. Elke wegsoort heeft
zijn eigen pakket aan maatregelen voor
de inrichting van de bewuste wegen.
Over deze maatregelen kan dan uiteraard
wat verwarring ontstaan. Bijvoorbeeld,
welke snelheid hoort bij welke weg? De
snelheden gaan bij de nieuwe indeling
veranderen. De verandering heeft lande
lijk plaats. Er komt dus over het hele
land dezelfde, duidelijke en herkenbare
inrichting van wegen. Om die duidelijk
heid te bewerkstelligen moeten er ook
duidelijke signalen zijn aan de bestuur
der over welke weg het gaat en welke
eigenschappen bij die weg horen. Dit
kan opgelost woi^den door duidelijke
bebording. De vormgeving van de weg
moet duidelijkheid geven en de categorie
van de weg duidelijk maken aan de weg
gebruiker. In het verlengde van deze
categorisering staat er op de projecten-
lijs! 1998 al een project rond de inrich
ting van de grenzen van de bebouwde
kom. Wanneer wordt het bebouwde
kom? Dat is dikwijls niet duidelijk zodat
mensen met 80 kilometer per uur door
rijden. Ook dat moet dus veranderen. Als
de nieuwe wegindeling ook niet duide
lijk is, komt dat niet ten goede aan de
verkeersveiligheid.
Alle projecten die onder het verkeersvei-
lighcidproject vallen herkent u vanaf nu
aan het bovenstaande logo. Het logo is
bedoeld om mensen te laten zien dat er
daadwerkelijk iets gebeurt op dit gebied.
Iedereen gaat op den duur het logo her
kennen en weet dan waar het logo voor
staat. Daarbij gaat het om zowel de lan
delijke acties die van start gaan, maar
ook plaatselijke plannen die uitgevoerd
zullen gaan worden. Denk aan de roton
de bij de Rottenburgseweg in Middelhar-
nis en de aanleg van een fietspad bij den
Bommel. Op zowel infrastructureel
gebied als op gebied van verkeersgedrag
wordt er daadwerkelijk hard getimmerd
aan de verkeersonveiligheid op Goeree-
Overflakkee.
Ook u kunt meepraten over de verkeers
veiligheid op Goeree-Overflakkee. Het is
de bedoeling regelmatig in de kranten
verslag uit te brengen van de resultaten
van een project. Echter, niet één project
wordt uitgevoerd zonder samenspraak
met de omwonenden en andere betrokke
nen. Als u problemen heeft met ver
keersveiligheid of een oplossing heeft
voor een specifieke verkeerssituatie, raad
het RPVGO u wel aan eerst naar de ver-
keersambtenaar van uw gemeente te
gaan. Voor informatie over het gebieds
gerichte project kunt u terecht bij het
ISGO.
Het RPVGO maakt wel duidelijk dat er
in ieder geval met alle klachten en sug
gesties iets gedaan wordt. Alle brieven
worden gelezen en besproken. Echter,
net zoals op andere gebieden, kan het
RPVGO het niet iedereen naar de zin
maken. Er is altijd een afweging van
voor- en nadelen.
Het streven naar een verkeersveilig Goe
ree-Overflakkee is er. Echter, het hele
project is zinloos als u niet meewerkt, de
landelijke streefcijfers zullen dan nog
niet gehaald worden. Vele organisaties
zijn actief bezig om Goeree-Overflakkee
verkeersveilig te maken. Het is echter
wel nodig dat u in dit project ook uw
steentje bijdraagt. U kunt uzelf tenmin
ste, bewust worden van uw eigen gedrag.
Alleen met de hulp van iedereen kunnen
we eraan werken. Doe mee, dan maken
we samen Goeree-Overflakkee verkeers
veilig.
Hiddo neep de lippen op elkaar. Het viel
hem zwaar te scheiden van dit schip. Zij
zwegen alle drie.
Johannes vond dat er lang genoeg was
nagekaart. Wie was er boven om toe te
zien bij het lossen? - Geen mens?
Hiddo, op je post!" Kees moest de
motor goed schoonmaken en Roelof
samen met de matrozen aanstonds aan
het verven. Johannes stond er op dat de schuit er
netjes uitzien zou als ze werd afgeleverd.
Toen de jongens naar boven waren, vroeg Riek:
„Was dit nu werkelijk nodig, Johannes? Wij heb
ben toch heel goed gevaren met de Wilhelmina en
we zitten nooit om vracht verlegen".
Johannes was jegens haar opener dan tegen zijn
zoons. Hij herinnerde haar er aan dat het een paar
keer niet gemakkelijk was gegaan om vracht te
krijgen, en toen zij daarop zei dat het vóór de oor
log vaak veel moeilijker was geweest, gaf hij dat
toe, maar zei er bij dat naar zijn vaste overtuiging
het straks weer net zo en wellicht veel erger zijn
zou dan voorheen. Toen ze onlangs op de Clyde
voeren, had hij gezien hoe druk er op de werven
daar gebouwd werd, véél meer dan vóór en in de
oorlog. En zo was het overal, ook op de Noord en
op het IJ en trouwens evenzeer in Groningen. Ze
bouwden overal als gekken. Straks zouden er veel
meer schepen zijn dan vóór de oorlog, té veel
geloofde hij, en hij verwachtte dat die tijd dichtbij
was.
Zodra de ommekeer gekomen was, zou het jagen
worden om een vrachtje en dan lagen alle ouder
wetse schepen er aanstonds uit, de Wilhelmina,
half motorschip, half zeilschip ook. Dan zou je
alleen met een modern schip nog lonend kunnen
varen. Daarom had hij de schoener verkocht, nu
hij nog goed geld waard was, en liet hij straks een
modern motorschip bouwen voor een lage prijs,
want je zou eens zien hoe de prijzen voor de bouw
van nieuwe schepen duikelden.
Riek kon die overwegingen niet allemaal volgen.
Johannes zou wel gelijk hebben: hij had een helde
re kop en een goed inzicht in die dingen. Waarom
had hij dit echter tegen de longcns niet gezegd, al
eerder en in elk geval toen die er straks naar vroe
gen?
Johannes zei dat hij niet aan ieder tekst en uitleg
geven kon van hetgeen hij deed. Riek meende:
,,Wel aan je groot geworden zoons, Johannes".
Daarover haalde hij de schouders op.
„Ik zal zorgen dat jij voorlopig een goed huis aan
wal en straks op het nieuwe schip ook weer een
goede woning krijgt", zei Johannes, om haar met
de verkoop te verzoenen.
Ach, dat vertrouwde Riek. Maar zij was aan dit
schip gehecht en het nieuwe zou vreemd zijn. En
er was iets wat zwaarder bij haar woog. „Nu gaan
de jongens weg.
Wij waren, toen we met de Wilhelmina gingen
varen, zo blij dat we als gezin weer bij elkander
waren en we dachten dat dit lang zo blijven zou,
Johannes".
Hij beet zich op de lippen. Varen met eigen volk
had hem ook ideaal geleken, maar het was hem
niet in ieder opzicht meegevallen. De laatste lijd
had hij vrij veel strubbelingen met zijn zoons ge
had.
De jongens moesten nodig onder een ander, meen
de hij. Dan konden ze omstaan leren. En dan zou
den ze als straks de nieuwe schuit er was. waarop
ze weer aan boord moesten komen, allicht meer
handelbaar zijn.
Riek glimlachte een beetje weemoedig toen hij zo
sprak. De jongens zouden bij een ander stellig wel
wat leren. Misschien werden ze wel meer handel
baar. ,,Maar wij moeten ook handelbaar zijn.
Johannes".
Hij stond bruusk op en haaide de geldkist uit de
kast. Daar lagen de meelbrief en de eigentiomsbc-
wijzen van de schoener in.
Hiddo monsterde op de Mathilde, een drie-
mast-schocner van hetzelfde slag als de
Wilhelmina. Zijn werk als stuurman was
ongeveer gelijk aan dat wat hij gewend was op
zijn vaders schip, maar het leven was heel anders.
In plaats van in het kapiteinsgezin woonde hij hier
met de bemanning voor de mast, al had hij daar
een eigen hut. Hij at met hen uit één pot, gekookt
door de jongste man, die er doorgaans niet veel
van terechtbracht. Wanneer ze in een haven lagen,
moest Hiddo 's avonds zijn vertier maar zoeken,
want de kapiteinsvrouw op de Mathilde had niet,
als moeder Riek, de gewoonte het volk soms 's
avonds in de roef te nodigen. Die roef was haar
heiligdom, dat zij kraakzindelijk hield, en waarin
niemand kwam buiten de leden van haar gezin en
die nog slechts op sokken of op sloffen. Hiddo
mocht er geen voet zetten. De zaken, die de schip
per met de stuunnan had te regelen, moesten maar
aan dek of in het stuurhuis worden afgedaan.
Hamburg was de eerste haven, die zij aandeden.
Op de avond van hun aankomst zat Hiddo in zijn
hut en schreef een lange brief naar Janna, want wat
zijn vader van "die meid' had mogen zeggen, hun
omgang was bestendigd. De tweede avond ver
veelde hij zich. Toen hij zich dwong tot lezen in
een bock, dat hem niet boeien kon, zat hij te knik-
kcboDcn. Om (ip te frissen maakte hij een wande
ling op de kade, doch in de vrijhaven was het
's avonds saai en donker. Hij kroop maar vroeg te
kooi. De derde avond vroeg matroos Lubbert of hij
nice de wal op ging. Lubbert was een aardige vent,
iets ouder tlan hij. Aan boorti was hij een gC7clligc
en opgeruimde babbelaar, die de moppen bruin
kon bakken. Hij was de beide voorgaande avonden
ook de wal op geweest en tipsy weer aan boord
gekomen. Blijkbaar hield hij er van de bloemetjes
buiten te zetten bij het passagieren. Wel, dat moest
Lubbert weten. Hij, Hiddo, zou er wel voor zorgen
niet over de schreef te gaan. Maar wat vertier
kwam hem wel toe. Na twee lange avonden in de
lege hut en met een lange reis in het vooruitzicht,
mocht hij het er waarlijk wel een keer van nemen.
,,Goed", zei hij, „ik ga met je mee".
Hij kleedde zich in zijn blauwe uitgaangspak en
zette een witte pet op. Zo was hij een vlotte zee
man. En Lubbert, die zijn pet wat jolig scheef
getrokken had, kon zich ook presenteren. Ze stap
ten samen op het veerbootje, dat hen over de Elbe
naar de stad bracht.
De buitenwijk was donker, maar de binnenstad
was hel verlicht. Hamburg had mooie winkelstra
ten met stralende etalages. Ze gingen een bioscoop
binnen en zagen een film van een Zuidpoolexpedi-
tic, waarvan Hiddo genoot. Toen ze weer op straat
stonden, zei hij tot Lubbert: „Je deed er goed aan
me er eens uit te halen. Ik zat veel te vast aan
boord".
Lubbert grinnikte. ,,Je was op weg een dooie pier
te worden. Dat heb je als je te lang aan de rokken
van de oude vrouw blijft hangen".
De toespeling op zijn moeder ergerde Hiddo een
beetje, maar hij zei er niets van. Misschien had
Lubbert wel gelijk.
Hij sloeg de weg naar de haven in. Lubbert vroeg
hem of hij nu alweer naar boord terug wou.
Hiddo keek op zijn horloge. Het was tien uur. Hij
dacht dat het zowat tijd werd.
{wordt vcrvolfid)
