Zonnig comfort met
een hoog rendement
Fa. J. van Wijk
NIEUW
Opbrengst rommelmarkt
Herv. gemeente
Jt^JlJ^S>SlPJlSlJ^S>S^JlS^Sl^SJ>SSlSlSl^
p
P
>o
Orchideeën
Een eer
Bloemenpracht
Vlieren
garagedeuren
Selekt dealer Novoferm garagedeuren
Naast ons RIVAL schuifdeurkastsysteern van aluminiurri-
profielen hebben wij het exclusieve dealerschap van het
bekende DSH schuifwandsysteem verkregen.
Komt dat zien!
De DSH kastwanden staan in onze showroom
Wij feliciteren mevr. A. Nuis
met het winnen van een gratis
zonnecollector met boiler
VISKOTTERTUIGAGE
GAS - WATER - WARMTE
nefitQ
Exotisch
Biz. 2
EILANDEN-NIEUVVS
VRIJDAG 10 JULI 1998
lÖE KwAbE Hoek
ONO«?,oEP
't.ö6 JT) ooü oo 6 o oü oO iiü iflfifh iPifijVrü ifo ii iPö (i ölTö ijö öli ifó iP(Pöy
Begin juni 1998. De afgelopen
weken is het steeds zomers warm
geweest en ook op deze vroege
junimorgen staat de zon
uitnodigend te schijnen, aan een
praktisch wolkenloze hemel. Ze
streelt met haar stralen over
bomen en struiken, welke in de
achterliggende tijd zijn uitgebot.
Ook beschijnt ze de in bloei
staande bloemen, die overal in de
natuur te ontdekken zijn. Niet
alleen in de tuin, maar ook in de
vrije natuur, is het een lust voor
het oog! We hadden het voorrecht,
onder de deskundige leiding van
Sieb Kuiper, opzichter van
Natuurmonumenten, twee keer een
tocht te maken door de Kwade
Hoek, waarbij tevens de
Westhoofdvallei, gelegen aan de
voet van de vuurtoren, met een
bezoek werd vereerd. Vandaag
nemen we u mee door het
schitterende natuurgebied en
nemen diverse orchideeën,
bloemen en struiken onder de loep.
"Wrijf dit blaadje maar eens tussen je
vingers", zegt Kuiper, terwijl hij het aan
ons geeft. Wc staan op het verharde pad
door de Kwade Hoek, op een morgen
halverwege de maand mei. We nemen
het groene blaadje van hem aan en
wrijven er met onze vingers langs. Op
verzoek van de opzichter ruiken we even
daarna aan onze vingertoppen, maar
nemen geen enkele geur waar. "Dat is
Hondsroos", vertelt hij, terwijl we
doorlopen naar een struikje, wat een
eindje verder langs het pad staat. Het
lijkt qua vorm en blad veel op de zojuist
gedetermineerde roos. De rcukprocf
wordt herhaald. Glimlachend wacht
Kuiper onze bevindingen af. Tot onze
verrassing ruiken we nu een 'zure
appeltjes lucht'. We hebben hier te
maken met een Egelantier, een struik die
eveneens behoort tot de familie van de
rozen. Aan de onderzijde van de blaadjes
bevinden zich de naar appels geurende
kliertjes, die onder de loep duidelijk te
zien zijn. Voor de bloei zijn we nog wat
te vroeg. De knopjes zijn al wel
zichtbaar, maar voor het resultaat
daarvan, zullen we nog enkele weken
geduld moeten hebben.
Even later staan we gebogen over het
struikgewas, waar de Hcggerank zich
een weg baant door riet en struiken. Aan
de stengel zitten ranken waarmee de
plant zich optrekt aan takken en
rietstengels. Een andere plant, welke als
een liaan dwars door begroeiingen klimt,
is de hop. Deze windt zich om andere
planten en struiken en kruipt op deze
wijze omhoog.
Langs het verharde pad liggen diverse
valleien, waar het zoute water niet meer
komt. Door regen- en kwelwater zijn de
omstandigheden in deze laagtes gunstig
voor de groei van vele zoctminnende
planten.
Rietorchis
Natuurmonumenten past in de valleien
een verschralend beheer toe. In de
nazomer, nadat de planten voldoende
zaad hebben gedragen, worden de
valleien gemaaid. Het maalsel laat men
niet liggen, maar wordt afgevoerd. Het
verarmen van de bodem is voor een
rijkdom aan plantensoorten zéér gunstig.
Dat wordt bevestigd, als wc vanaf het
pad de vallei binnen wandelen, die vol
staat met orchideeën en andere prachtig
bloeiende bloemen. We laten ons op de
knieën zakken bij een schitterende
Rietorchis. Met een loep wordt de kelk
van de orchidee bestudeerd. Een wereld
gaat voor ons open. Tussen het gras en
het riet ontdekken we tientallen van deze
paars-rode kelken. Een nog in
ontwikkeling zijnde Rietorchis blijkt ook
een studie waard. Het kegelvormige huis
heeft de afmetingen van een
kindervuistje en laat nog geen bloemetje
Het Kievilsjong drukt zich. op bevel van de moeder, zoveel mogelijk tegen de grond aan
Ha rlekijnorch is
zien. De kegel zal echter de komende
dagen verder uitgroeien en vervolgens in
bloei gaan.
Naast de gewone Rietorchissen staan er
ook gevlekte rietorchissen. Deze lijken
sprekend op de gewone soort. Het
onderscheid is aan de bladeren te zien,
welke gevlekt zijn.
Terwijl we om ons heen kijken, wijst
Kuiper ons de ene na de andere plant
aan. De Gele Lis, welke in deze valleien
goed gedijt, weten wc nog wel te
benoemen. Er staan echter nog zoveel
prachtig bloeiende struiken en bloemen,
die we absoluut geen naam kunnen
geven. Heimelijk voelen we
bewondering, voor de vlotheid waarmee
de opzichter de soorten weet te
onderscheiden.
Met de loep laat hij ons de in bloei
staande Hondstong bekijken. De plant
heeft fluweel aanvoelende bladeren, met
aan de stengels tientallen bolletjes, welke
prachtige bloemetjes te zien geven.
We laten ons oog eens dwalen over de
omgeving. Naast de bloemenpracht is er
nog veel meer te zien. Het zonnetje lijkt
het valleitje wel liefkozend te strelen. De
vogels, die op de nog niet in bloei
staande vlieren zitten, koesteren zich in
haar verwarmende stralen. Kuiper wijst
ons naar een struik, waar een vogel zich,
nadat hij merkt ontdekt te zijn, zo
heimelijk mogelijk door de begroeiing
verplaatst. "Hij doet zijn naam eer aan,
deze Braamsluiper", glimlacht de
opzichter. Terwijl we verder wandelen,
maakt hij ons attent op een jong
eikenboompje en vertelt, dat dit soort
verrassingen in het terrein ontstaan zijn.
doordat er in de omgeving eiken zijn
gepoot. Bovendien is het aantal Vlaamse
Gaaien toegenomen, die dol zijn op
eikels. Kennelijk heeft een Gaai op deze
plaats een eikel uit de snavel laten
vallen, met dit resultaat tot gevolg.
In de tweede vallei, die we bezoeken,
ziet het paars van de rietorchissen. Een
prachtig gezicht! Ook signaleren we veel
addertong, een betrekkelijk kleine plant,
waarvan tussen de bladeren een steel
komt. Door de vorm van blad en steel,
lijkt het met enige fantasie inderdaad, op
de tong van een slang. Zowel de
rictorchis als de addertong houden van
dezelfde omstandigheden, zodat men ze
meestal bij elkaar aantreft.
Terwijl we terug naar het pad lopen,
kijken we nog een keer om. "Het is een
eer voor een beheerder", zegt Kuiper,
■"zo'n bloemenpracht te hebben in je
terrein. Het duurt namelijk dikwijls
jaren, voordat een bepaald beheer zijn
vruchten gaat afwerpen en het resultaat,
wat men van het beheer verwacht,
zichtbaar wordt."
Ook de Westhoofdvallei, die we als
laatste deze morgen bezoeken, ziet er
schitterend uit. Vanaf het fietspad langs
een groot deel van de vallei, kunnen
voorbijgangers genieten van de diverse
kleurschakeringen van de bloeiende
planten. Er staan honderden
Harlckijnorchidcccn. Terwijl we over de
afrastering gaan, om het terrein aan een
nader onderzoek te onderwerpen,
beginnen kieviten zenuwachtig op te
vliegen en het "Kievit, kievit", is niet
van de lucht, als de vogels alarmerend
heen en weer vliegen. Eén kievit zweeft
voortdurend boven één plaats. Kennelijk
bevindt zich daar het jong. Al gauw zien
we dat dit inderdaad het geval is. Het
Kievitsjong drukt zich, op bevel van de
moeder, zoveel mogelijk tegen de grond
aan, terwijl we er van een paar meter
afstand naar staan te kijken. Moeder
Kievit zit ruim tien meter verder ons met
de borst vooruit te lokken, en probeert
ons weg te krijgen van de plaats waar
haar jong verkeert. Ze kan niet weten,
dat we totaal geen kwaad in de zin
hebben. Om haar gerust te stellen, gaan
we maar snel verder.
Veertien dagen later doen we de tocht
nog eens, zij het dat we het nu in
omgekeerde volgorde doen. Het is
onvoorstelbaar, wat er in deze korte tijd
in de'natuur veranderd is. In de
Westhoofdvallei bespeuren we van de
Harlekijn niets meer. De Rictorchis zorgt
er nu voor, dat de vallei met een fleurig
tapijt is bedekt. Daarnaast laat Kuiper
ons tal van andere planten zien. De
drinkput, aangelegd voor de maanden
waarin koeien en pony's deze vallei
bcgrazen, staat vol met waterranonkel.
Hel wit van de duizenden bloemetjes
schittert in de zon. Even later bekijken
we een fijn zaadbollctjc van een grasje,
Bevertjes genaamd. Aan de vertakkingen
van het tere stengeltje, komen hele
kleine zaadbolletjes. Deze grassoort (een
trilgras) is een lust om te zien. Op een
wat hoger gelegen gedeelte staat het
zanddoddegras, wat door de lichtgele
kleur en de prachtige zaadbolletjes wel
op een mmiatuur droogboeketje lijkt.
De Akkerdistel, in de tuin en op het land
een ergernis, bekoort menigeen in de
vrije natuur. We ontdekken de
Kruisdistel en ook de zogenaamde Kale
Jonker ontbreekt niet. Gebukt bestuderen
wc de Rolklaver, waarvan de fijne
bloemetjes aanvankelijk rood/oranje zijn
en later in de bloei geel worden. Op
geringe afstand daarvan verwijderd,
groeit de Akkerwindc, waarvan we de
wit/roze bloemen eens onder de loep
nemen.
Duizenden gele Boterbloemen vrolijken
het geheel nog meer op, terwijl de
Schapenzuring, die op hogere delen in
het leiTein groeit, deze plekken een
roestbruine kleur bezorgt. Door de
hoogteverschillen in het gebied, ontstaat
een enorme variatie in plantensoorten.
Als wc even later de Kwade Hoek
bezoeken, komen we onder de indruk
van de schoonheid van de in bloei
staande vlieren. Enkele weken terug was
er nog niets van te zien. Nu wordt het
groene struikgewas, wat langs het pad
groeit, opgeluisterd door de prachtige
witte bloemschakeringen van de vlieren.
Een zomertortel bespiedt ons vanaf één
van deze struiken. Als we te dichtbij
komen, poetst hij de plaat. Onder wat
takken hipt een vogel. Met de kijker
kunnen wc de Groenling goed bekijken.
Addertong
De koekoek laat zich de hele morgen
horen. Een paar keer zien we de vogel
ook vliegen. Onder het wandelen vertelt
de opzichter enkele bijzonderheden van
deze vogel. Het is met name het
mannetje wat roept. Het vrouwtje legt
haar eieren in nesten van andere vogels,
zoals de veldleeuwerik, de graspieper, de
rietzanger en de karekiet. Vervolgens
laat ze de pleegouders het ei uitbroeden
en haar jong verzorgen. Het enige waar
ze op moet letten is, dat het gastgezin
geen zaadeters, maar insecteneters zijn.
Anders zal het koekoeksjong het niet
overleven. Bij voorkeur legt het
Importeur van Rival kasten-, schuifdeuren
en scheidingswanden.
gespecialiseerd in hout en kunststof:
binnendeuren
buitendeuren
draail<iep raaml<ozijnen
schuifpuien
RIVAL - Grinwis vof
Deze
maand gra
tis inmeten,
gratis offer
te en als
klap op de
vuurpijl
geven wij
een gratis
ladenblok
met 4 laden
MAAR OOK VOOR AL UW DEUREN MOET U NATUURLIJK BIJ RIVAL GRINWIS ZIJN
De koffie staat klaar.
Tot ziens bij deuren kastenbedrijf RIVAL GRINWIS
Provinciaieweg 10a, Goedereede
Tel. (0187) 49 28 00 Fax (0187) 49 26 22
Zonnecollector
met Boiler
Mi.
Uw specialist in zonne-energie
Provinciaieweg 10
3252 LR Goedereede
Tel. (0187) 49 22 24, b.g.g. 49 13 55
Fax (0187) 49 33 90
,p E A L E R.
koekoeksvrouwtje haar eieren m het nest
van dezelfde vogelsoort, als waar ze zelf
destijds in is grootgebracht.
De vogels van het gastgezin zijn
doorgaans veel kleiner van bouw dan de
koekoek. Wanneer het koekoeksjong dan
ook het levenslicht ziet, is deze
meestenal fonser dan de andere jongen in
het nest. Daar de jonge koekoek
bovendien doorgaans sneller groeit,
wordt het nest vaak spoedig te klein. Als
dank voor het aangenaam verpozen wipt
de jonge koekoek de kindertjes van zijn
pleegouders uit het nest. De ouders
blijven het jong echter keurig netjes
verzorgen en werken zich uit de naad,
om voldoende voedsel aan te kunnen
slepen.
Woorden schieten tekort, om de
indrukwekkende pracht van de vele
bloeiende planten in de Kwade Hoek uit
te drukken. Wat te zeggen over de Wilde
Asperge, de Gele Morgenster, of de
Valeriaan, met de honderden helderroze
bloempjes. Op enkele plaatsen zijn de
exotisch aandoende rood met witte
gekleurde bloemen van de Kamperfoelie
te bewonderen. Langs het pad bloeien de
Hondsroos en de Egelantier, welke bij de
vorige tocht nog geen bloemen hadden,
uitbundig. Echter ook de minuscuul
kleine plantjes op de grond blijken een
lust voor het oog, wanneer deze
nauwkeurig bekeken worden. In een
meer zeewaarts gelegen vallei, waar het
NIEUWE TONGE
De opbrengst van de rommelmarkt van
zaterdag 4 juli jl. voor het straatwerk
rondom de kerk, heeft het mooie bedrag
opgeleverd van netto 12.000,-.
Graag willen wij alle belangstellenden
en m het bijzonder de medewerkers en
sponsors van in en buiten de gemeente,
van harte bedanken voor de totstandko-
mmg van dit mooie resultaat.
De rommelmarktcoinmissie
zoute water nog regelmatig de overhand
heett, groeit m grote getale het
Mclkkruid. Ook planten als Zceaster,
Zilte Rus en Zecwolfsmelk gedijen in het
zilte klimaat van deze laagte.
Aan het eind van de morgen stappen we
voldaan, bij de ingang van de Kwade
Hoek aan de Oostdijkseweg, in de auto.
1 al loze plantensoorten hebben we deze
morgen kunnen bewonderen, in al hun
pracht en praal. Wat is alles toch
wonderlijk mooi geschapen, mijmeren
we stilletje bij onszelL Een haas kijkt
ons vanaf een slootrand na, totdat het
geluid van de auto is weggestorven. Hij
knipoogt naar het zonnetje en rent dan
weg. In verte klinkt de roep van de
koekoek
Henk Koppelaar
