EHAIIDEII-niEUWS
Zwembad Dirksland
UITNODIGING
Tweedehands
boekenmarkt
Flat rate tijden
Jubileumjaar
telefonische hulpdienst
Verkoping
vrouwenvereniging
'--•-.^:;<.*5''
Open ochtend
'Van Vrouw tot Vrouw'
Publicatie van 'De Motte' over Industrieel Erfgoed
Zangavond Wemeldinge
3e Blad
VRIJDAG 15 MEI 1998
No. 6704
Ingezonden
Naar aanleiding van de reactie van de heer
Leen de Berg op mijn ingezonden stuk ter
zake het zwembad wil ik opmerken, dat er,
toen er sprake was van de stichting van
een zwembad in Dirksland, een sprei-
dingsplan zwembaden bestond. Op dat
moment was er, naast het instructiebad in
Middelhamis en het openluchtzwembad
in Stellendam, op Goeree-Overflakkee
plaats voor één zwembad. Dat zwembad
is toen - terecht - door de initiatiefnemers
uit Dirksland geclaimd.
Nu weet ik niet of de normen later veran
derd zijn of dat de lobbymachines van de
gemeenten Middelhamis en Goedereede
zo goed functioneerden, maar feit is dat er
twee baden zijn bijgekomen. Nu staat het
natourlijk iedere gemeente vrij om te
trachten bepaalde voorzieningen binnen
haar grenzen te realiseren, maar ik herin
ner mij nog dat een toenmalige wethouder
in Middelhamis, toen gevraagd werd of
een nieuw bad daar nu werkelijk noodza
kelijk was, antwoordde dat Middelhamis
toch niet bij Dirksland kon achterblijven.
Voorwaar, een uitermate sterk argument!
Wanneer de landelijke norm echter strikt
was gehandhaafd, zouden de huidige pro
blemen waarschijnlijk niet zijn ontstaan.
Het tekort, zoals dat er nu ligt, is natuur
lijk te hoog. Daarbij kun je je echter afvra
gen of dat tekort, bij een eerdere bijsturing
door middel van een adequatere bedrijfs
voering, de huidige omvang zou hebben
bereikt. Natuurlijk kan de schuld van het
tekort niet uitsluitend bij het gemeentebe
stuur worden gelegd, dat laat echter
onverlet dat een aantal raadsleden deel
uitmaakt van het zwembadbestuur en in
feite met twee petten op zit. Sommige
raadsleden menen dat dit moet kunnen,
maar de situatie ten aanzien van het
zwembad heeft, naar mijn mening, vol
doende duidelijk gemaakt dat het zeker
niet in alle gevallen kan. Je kunt, per
definitie, niet als lid van het bestuur van
het zwembad pleiten voor behoud ervan
en vervolgens als lid van de raad voor
stellen het bad te sluiten. Dat is hypocrisie
ten top. Het zijn dergelijke feiten die er
voor zorgen dat de politiek ongeloofwaar
dig wordt, om van ethisch handelen maar
niet te spreken.
Feit is ook dat het niet reserveren voor
onderhoud, zeker voor een zwembad dat
uitermate gevoelig is voor de inwerking
van vocht, warmte, chloor en wat dies
meer zij, om het zachtjes uit te dmkken,
onverstandig is.
Ik vraag me af of de inschakeling van vrij
willigers zou kunnen bijdragen aan de
voortzetting van de exploitatie van het
bad. Een aanzienlijk aantal vrijwilligers
helpt gelukkig al bij activiteiten voor
gehandicapten en ouderen, maar de vraag
is of er voldoende vrijwilligers te vinden
zijn die met een veel grotere frequentie
beschikbaar moeten zijn. Daarnaast kan
het bad natuurlijk niet zonder professio
nele leiding en een idem dito kader. De
wijs er in dit verband op, dat het ontbre
ken van voldoende vrijwilligers onder
andere de reden is dat de traditionele
jeugdtriathlon op 5 mei ter ziele is en dat
de jaarlijkse triathlon of mn-bike-mn dit
jaar elders plaatsvindt. Het gaat hierbij om
slechts twee evenementen per jaar en dat
geeft toch op zijn minst te denken! (Ove
rigens is het ook weer een gemiste kans
om het sportcomplex onder de hoogst
noodzakelijke aandacht te brengen.)
Ik voel me uitermate gevleid door de
vriendelijke woorden van Leen aan het
slot van zijn betoog. Ik heb bij mijn
afscheid van de bank echter al aangekon
digd dat ik mijn aandacht zou gaan rich
ten op de vele hobby's en interesses wel
ke bijna veertig jaar bleven liggen. Mijn
tijd is daar meer dan voldoende mee
gevuld. Ik pas dus echt voor tijd- en/of
energierovende - min of meer openbare -
activiteiten. Bovendien zijn er met het
zwembad al zoveel mensen bezig, dat ik
niet zou weten wat ik daaraan nog zou
kunnen bijdragen, maar als men mijn
mening over bepaalde zaken op prijs stelt,
dan kan men die natuurlijk met alle plezier
krijgen.
P. de Man
Herkingen: Bij het op de kant
trekken van een zware visboot
verbrandde de koppelingsplaat
van de auto. Volgens één om
stander zou dat een reparatie zijn
van wel 950,-, maar „nee", zei
een ander, „dat is heel veel werk
en dat kost minstens 1800,-".
Weet je wat je moet doen, gaf een
deskundige te kennen, bel
Occasionhandel Jan K. Wisse
want die werkt met 'FLAT RATE
TIJDEN' (vaste reparatietijden) dan
krijg je van tevoren een vaste
kostenbegroting die 14 dagen
geldig is en voor die prijs wordt het
gemaakt. Het grote voordeel is dat
je geen financiële tegenvaller krijgt
en dat is met de vakantie voor de
deur heel veel WAARD.
Ook voor onderhoud het juiste
adres.
Voor verdere inlichtingen:
Occasionhandel Jan K. Wisse,
Herkingen, tel. (0187) 669283 of
(0653) 832922.
'•h,***,
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dienste van de lezer
die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied
kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8, 3240 AA
Middelhamis, met in de linkerbovenhoek 'Vragen-rubriek' vermeld.
De vragen worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen
enkele weken na de inzending compleet met antwoord in deze rubriek
worden gepubliceerd.
TOEVOEGING FttMIUENaaM
Soms zie je na een familienaam een toe
voeging zoals: 'ook/ meer genaamd' en
'of, bijv. Janssen ook genaamd Zijder-
veld. Kunt u me uitleggen hoe deze vreem
de naamcombinaties ontstaan zijn?
Antwoord: Deze toevoegingen aan de
geslachtsnaam zijn hoofdzakelijk in de
17e of in de 18e eeuw ontstaan en dienden
hoofdzakelijk om een onderscheid te
maken tussen families met dezelfde naam.
Vaak werd als toevoegsel een bepaald op
vallend kenmerk genomen zoals de naam
van een huis, landgoed of streek. In 1811
moest iedereen door een decreet van Na
poleon een geslachtsnaam aannemen. Er
kon toen een grote verwarring ontstaan
omdat het voorkwam dat sommige fami
lies er in de wandeling al twee verschil
lende achtemamen er op na hielden, bijv.
een naam waarin de doopnaam van de
vader zat en de naam van de boerderij. Eén
naam werd dan op het gemeentehuis als de
geslachtsnaam geschouwd, de ander bleef
voortleven via een toevoeging. Een voor
beeld: In Twente waren er voor 1811
mensen die zich zowel 'Wissink' of
'Geerdink' noemden. Welke naam moest
nu gekozen worden? Kon men er niet uit
komen dan maar allebei en men ging ver
der door het leven gaan onder de naam
'Wissink of Geerdink'.
HSKOUm dlttÜUlE
Kan ik trossen blauwe druiven diepvrie
zen? Hoe moet dat?
Antwoord: Blauwe dmiven moet u van
de tros plukken zodra u ze van de boom
hebt afgehaald, goed wassen en na het uit
lekken in een afzonderlijk ijslaadje of
bakje leggen en zo invriezen. Dan kunt u
ze in het gunstigste geval circa 8 9 maan
den bewaren. Witte druiven kunt u niet
diepvriezen.
PHUKET VttN 60VENSUREN
Ik bewoon een parterrewoning. Als mijn
bovenburen zouden besluiten plavuizen of
parket op hun vloer te leggen vrees ik een
enorme geluidsoverlast. Welke middelen
staan mij ter beschikking om dat te voor
komen?
Antwoord: In sommige flats of apparte
menten is het verboden om zonder specia
le voorzieningen harde vloerbedekking te
leggen. Waarschijnlijk is er in uw appar
tementencomplex een bewonerscommis
sie of een vereniging van eigenaren. Wij
raden u aan om eerst hier uw licht op te
steken. De kans is groot dat u daar dan
beperkende bepalingen tegenkomt wat
betreft de harde vloerbedekking. Maar het
beste is natuurlijk om het eerst met uw bo
venburen te gaan praten. U zou dan kun
nen suggereren om 'zwevend parket' te
leggen. Dit is parket met een geluidsisole-
rende laag tussen de vloer en het parket
zelf. Een dergelijke constructie vermin
derd de geluidsproductie aanzienlijk.
EMOTIONELE HElICTIEi
Hoe komt het dat de mensen zo verschil
lend reageren op zulke ellendige gebeur
tenissen als rampen en sterfgevallen?
Antwoord: Alle mensen zijn verschil
lend, dit geldt zowel lichamelijk als gees
telijk. De reactie van mensen kan dus ook
heel verschillend zijn. De één is uiterst
koel en toont weinig emoties, terwijl een
ander juist heel emotioneel op gebeurte
nissen kan reageren. Dit hangt samen met
het temperament. Dit is weer een groep
van eigenschappen die sedert de geboorte
aanwezig is en als erfelijke eigenschap
wordt meegegeven. Wel is bekend dat
men meer emotioneel wordt naarmate
men ouder wordt. Iemand kan zelfs voor
een korte tijd verstijfd zijn van schrik of
'sprakeloos' zijn. Dit gaat echter na ver
loop van tijd vanzelf weer over.
8EGIN HUN laaaGETIWEN
Met mijn oom heb ik een meningsverschil
over het begin van de jaargetijden. De
lente zou altijd op 21 maart beginnen, de
zomer op 21 juni enz. Ik denk echter dat
het begin iets met de zonnestand te maken
heeft. Wie van ons heeft gelijk?
Antwoord: U bent degene die gelijk
heeft. Die 21 ste wordt wel voor het gemak
zo aangehouden, maar het komt er op aan,
wanneer de zon precies boven een keer
kring of de evenaar staat en op welk tijd
stip zij haar hoogste declinatie bereikt. De
lente duurt bijvoorbeeld precies 92 dagen
en 20 uur. Daardoor begon zij dit jaar op
20 maart om 20.56 uur tot op 21 juni om
16.04 uur de zomer haar aflost. De herfst
volgt dit jaar niet op 21 doch op 22 sep
tember om 07.39 uur en de winter start op
22 december om 02.57 uur.
Doopsgezinde Gem. Ouddorp
Op D.V. woensdag 20 mei a.s. hopen we
de laatste open ochtend voor vrouwen,
van dit seizoen te houden in de ontmoe-
tingsmimte van het kerkgebouw van de
Doopsgezinde Gemeente, Dorpstienden 3
te Ouddorp. Iedereen is van harte wel
kom!
Wij sluiten het seizoen op een feestelijke
wijze af met een gezamenlijk ontbijt, af
gewisseld door samenzang en onze
spreekster deze morgen is mevr. P. Smink
uit Ouddorp. Het programma begint om
9.30 uur en eindigt om ongeveer 11.00
uur. In de hal is een verkoping van hand-
werkartikelen, CD's en boeken.
Na afloop van de open ochtend is er gele
genheid om na te praten en om elkaar te
'ontmoeten'. Heeft u kleine kinderen en
kunt u voor hen geen opvang vinden, geen
nood, er is kinderopvang aanwezig. Zegt
het voort en neemt u ook uw vriendinnen,
kennissen, familie, buren enz. mee.
De kerngroep 'Van Vrouw tot Vrouw'
D.V. zaterdag 16 mei zal een zang- en
orgelavond gehouden worden in de Ned.
Herv. kerk te Wemeldinge. De aanvang
van deze avond is 19.30 uur. De toe
gangsprijs is 5,- en er is een collecte ten
bate van de stichting Ontmoeting.
De medewerkenden zijn: chr. mannen
koor 'Jeduthun' o.l.v. Rijk Rijkse; orga
nist Sjaco Kaan voor begeleiding van
koorzang, solisten en samenzang; tenor
Marius van der Valk en de 11-jarige jon-
gensalt Arjan de Bruyn (deze jongensalt
heeft les van de bekende bas-bariton Pie-
ter Vis). Samen met het koor zingt hij
'Blijf bij mij. Heer' en met de tenorsolist
o.a. 'Stilte over alle landen' en 'Jeruza
lem' van Arie Pronk. Het koor hoopt o.a.
te zingen Psalm 29 en Gebed van de tolle
naar. De tenor zingt o.a. Eeuwige zeker
heid en Gods weg.
Het belooft een mooie avond te worden
waar ook veel plaats voor samenzang is
ingemimd.
Na afloop kunt u onder het genot van een
kop koffie nog de verkooptafel bezoeken
met daarop diverse artikelen t.b.v. Ont
moeting.
Dit jaar is voor de SOS Telefonische
Hulpdienst een jubileumjaar. In de afge
lopen 40 jaar werd een half miljoen tele
foontjes geregistreerd over allerhande
vragen en problemen. Het hoeft daarbij
niet altijd te gaan om grote, meeslepende
zaken die bij wijze van spreken het lande
lijke nieuws zouden halen. Het tegendeel
is meer het geval. Men belt over zaken die
zich achter de voordeur afspelen en men
sen uit het lood doen slaan. Een gesprek
met een ander, in het vertrouwen dat de
inhoud binnenskamers blijft, biedt dan de
nodige ruimte. Het onlangs door de dienst
uitgebrachte jaarverslag informeert daar
over uitgebreid. Het aantal gesprekken lag
het afgelopen jaar rond de 15.000. Er bel
den iets meer vrouwen dan mannen.
Gesprekken hadden veel verschillende
zaken tot onderwerp, maar moeilijkheden
in de relatie scoorden met 20% hoog.
Vlakbij bereikbaar én zonder sluitingstijd,
zo typeert Nico Scheerder, stafmedewer
ker, het werk van de SOS Telefonische
Hulpdienst. Acute nood komt wel voor,
evenals vragen naar algemene informatie.
Maar de meeste gespreksonderwerpen
liggen tussen deze twee. Het is zelden zo
dat mensen alleen informatie willen, aldus
de heer Scheerder. De meeste informatie
die wordt verstrekt is onderdeel van een
totaal gesprek. Crisisopvang en -bemid
deling is slechts een klein deel van het
werk.
De dagelijkse praktijk laat zien dat de
dienst vooral een vertrouwenslijn is. Drie
in één dus: hulplijn, informatielijn en ver
trouwenslijn, gebundeld in de SOS Tele
fonische Hulpdienst Rijnmond.
Iedereen kan er anoniem terecht. Het tele
foonnummer staat vermeld op de achter
zijde van de telefoongids, (0181) 625952.
Aan de Dorpsweg van Sommelsdijk
- op de plaats waar thans de A P
supermarkt is gevestigd - heeft tot
voor enige jaren geleden een bijzon
der bedrijf gestaan. Het was een
fabriek van de N.V. Nederlandse
Industrie van Dierlijke producten
v/h S. van Hessen Zoon te Rotter
dam, op het eiland beter bekend als:
'De Darmenfabriek'. In de loop der
jaren hebben vele mannen en vrou
wen gewerkt in dit toch wel unieke
bedrijf.
Het darmveredelingsproces
Zonder dat wij er ons van bewust zijn,
worden we regelmatig met het product
darmen geconfronteerd. Het bekendst is
wel het vel om een worst, maar ook sna
ren van muziekinstmmenten, medicinaal
garen, e.d. worden van darmen gefabri
ceerd. In de fabriek van de Fa. Van Hes
sen te Sommelsdijk leverde men darmen
voor de worstfabricage, natuurdarmen
wel te verstaan en geen kunstdarmen. Tot
rond de eeuwwisseling gebruikte de sla
ger alleen darmen uit eigen bedrijf, maar
door de stijging van de vraag naar darmen
verschenen er darmenhandelaren, -slijme-
rijen en later specialisten op het gebied
van de darmveredeling. Het bedrijf van de
Fa. Van Hessen werd in 1902 opgericht.
Alle darmen kwamen geslijmd en gezou
ten binnen. Zij waren doorgaans verpakt
in vaten. In de darmenfabriek vond vere
deling en sortering/kwaliteitsbeoordeling
plaats. Allereerst werden de darmen een
zekere tijd in een voorbad gelegd, waarna
een tweede bad volgde. De darmen van
varkens en schapen gingen vervolgens
naar de sorteerinrichting, waar zij met
water werden 'doorgelaten' om zodoende
te controleren of er geen gaatjes in zaten
en de darmwijdte te kunnen meten. Run
derdarmen moesten eerst in de roterende
ontvettingsmachine, zij werden overigens
gemeten met lucht i.p.v. met water. Daar
na ging men over op de lengteselectie,
waarbij darmen van gelijke lengte werden
opgebost en gezouten. Na het eventuele
drogen en verpakken was het product
gereed om vervoerd te worden. De Fa.
Van Hessen had handelsbetrekkingen
over de gehele wereld, zowel im- als
export van darmen. Dit Rotterdamse
bedrijf werd in de jaren vijftig zelfs gezien
als een belangrijke deviezenbron voor de
landelijke economie.
Oprichting
Op 13 september 1955 werd onder grote
belangstelling de Sommelsdijkse darmen
fabriek geopend. Vele prominente gasten
uit de handel en industrie waren hierbij
aanwezig. Het was de eerste industrie, die
van buitenaf op het eiland neerstreek;
spoedig daarop zou de N.V. Biscuit- en
chocoladefabriek 'Victoria' te Dirksland
haar deuren openen. In de jaren vijftig was
de werkloosheid op Goeree-Overflakkee
hoog en omdat de veredeling van darmen
- met uitzondering van het schoonmaken -
geheel met de hand diende te geschieden,
was de fabriek van aanzienlijk belang
voor de regionale werkgelegenheid. Door
de geïsoleerde ligging van het eiland
moesten bedrijven van 'de overkant' zich
wel tweemaal bedenken eer zij net als de
Fa. Van Hessen een (neven)vestiging in
één van de eilandgemeenten zouden
oprichten. In eerste instantie was de
fabriek dan ook klein van opzet. Boven
dien was de gemeente Sommelsdijk
bereid een deel risico (de te bouwen
fabriek) voor haar rekening te nemen.
Uitbreiding
Al spoedig bleek echter, dat na een eerste
proefneming de fabriek levensvatbaar
was en reeds op 11 september 1957 kon de
aanmerkelijk uitgebreide fabriek officieel
in gebruik worden genomen. De ope
ningshandeling werd verricht door de
Toenmalige minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening Dr. S.L.
Mansholt. De genodigden werden met de
'afgedankte' tram gereden vanaf het
Havenhoofd tot aan het Station van Mid
delhamis. Een historische rit, want de
Maquette van het bedrijf anno 1957
Morgen, zaterdag 16 mei, organiseert de
Zeeuwse stichting 'Steun aan Israël' voor
de achttiende keer een grote markt van
tweedehands boeken in Middelburg. Al
meer dan 13 jaar verzorgt deze stichting
boekenmarkten in Zeeland. De reactie van
bezoekers in Middelburg waren de afge
lopen jaren steeds enthousiast. Daarom
organiseert de stichting ook dit najaar
weer een markt.
De boekenmarkt wordt gehouden onder
de Graanbeurs op de Dam bij het parkeer
terrein in Middelburg van 10.00 tot 15.30
uur. Bij regen staat daar alles toch droog.
Meestal vijf, soms zes keer per jaar is de
stichting in de gelegenheid een zeer groot
assortiment van uitgelezen boeken in de
provincie aan te bieden. Vooral in romans
is de stichting dit jaar zeer mim gesor
teerd. Ook voor de verzamelaars en snuf-
felaars is er wat te vinden, alsmede voor
hen die eenvoudige romannetjes zoeken
voor de vakantie. Iets minder als vorige
keren zijn er studieboeken, maar een ruim
aanbod van christelijke lectuur.
Door de ervaring hebben de vrijwillige
medewerkers de boeken behoorlijk kun-
tram was toen niet meer voor personen
vervoer in gebmik, dit was naar alle waar
schijnlijkheid de laatste tramrit met pas
sagiers, derhalve een uniek moment in de
eilandhistorie.
De inrichting van de fabriek
Na de uitbreiding van 1957 was de
bedrijfsoppervlakte ruim viermaal groter
geworden Het is wellicht interessant om
iets meer te weten over de inrichting en de
werking van dit voor die tijd hyper
modem ingerichte bedrijf. Vanzelfspre
kend werden strenge eisen gesteld aan de
technische behandeling van het product
en de hygiëne binnen deze bijzondere
bedrijfstak.
De fabriek werd destijds gezien als een
toonbeeld voor soortgelijke inrichtingen
in geheel Europa. Het complex omvatte
hallen, opslagruimte, kantoren en ruimten
voor technische installaties. De ingangs
hal met het kantoor van de bedrijfsleiders
vormde het centrale punt. De vier werk-
hallen met de daarbijbehorende opslag-
mimten werden gescheiden door grote
glasvlakken, waardoor het één grote mim-
te leek te zijn.
Ook aan ergonomische zaken werd
gedacht om zodoende aantrekkelijke wer-
kmimten te creeëren: 'Volstrekt niet luxu
eus, maar vrolijk licht en levendig. De
grote glazen wanden, de vorm van de
lichtkappen, de heldere kleuren van het
OUDE TONGE - De vrouwenvereniging
'Niet in eigen kracht' der Ger. Gemeente
te Oude Tonge hoopt D.V. dinsdag 19 mei
a.s. haar verkoping te houden in het ver
enigingsgebouw van onze kerk aan de
Julianastraat 43.
Er zijn weer diverse dingen te koop, zoals:
gemaakte handwerken, cadeau-artikelen,
koek/cake, speelgoed, plantenbakjes,
groente en fmit en ook dit keer zal er weer
een rommelmarkt aanwezig zijn.
De openingstijden zijn van 's morgens
10.00 tot 12.00 uur en 's middags van
13.30 tot 17.00 uur.
De opbrengst is bestemd voor de zending.
Mogen we op uw belangstelling rekenen?
Bestuur en leden
nen sorteren en zijn de prijzen billijk,
overeenkomstige de kwaliteit. De boeken
worden aangeboden op een prettige zoek-
hoogte, namelijk op tafels.
De verkoop van de boeken is ten bate van
de ontginning van de Negev-woestijn via
het project door verdere ontwikkeling van
de Kibbutz Paran. Deze steun gebeurt in
samenwerking met Joods Nationaal
Fonds te Amsterdam.
verfwerk, te zamen met allerlei kleinere
details brengen dit tot stand. De plaats
waar gewerkt wordt, moet een eigen en
eerlijk karakter hebben en als het ware het
werk stimuleren.'
Omdat veel met water en zout werd
gewerkt, kon er praktisch - vanwege ver
snelde roestvorming - geen ijzer en staal
verwerkt worden. Alle wanden en kolom
men werden dan ook gemetseld en bete
geld. De houten kap met grote daklichten
bestond uit 12 zware, negen meter lange
gelijmde Nemaho-liggers met daarop 184
spantjes voor de montage van de glasdak-
constmctie, die weer vervaardigd waren
uit een speciale aluminiumlegering.
De vloeren van de werkmimten waren
voorzien van een speciale deklaag, ook
weer vanwege het gebmik van zout. Daar
enboven waren de vloeren heel sterk
afwaterend naar de spoelgoten, die langs
de wanden liepen en tevens het hemelwa
ter van het dak afvoerden. Het regenwater
liep namelijk door het hart van de gemet
selde kolommen en onder de vloer naar de
spoelgoten. In de zomermaanden moest
worden gezorgd, dat het binnen koel
bleef.
De lucht werd door een grote ventilator
van boven het dak aangezogen, stofvrij
gemaakt door luchtverhitters verwarmd
en door lange kanalen over de hele lengte
van de werkruimten ingeblazen. Een
andere ventilator zoog cle lucht af; zo werd
in elke werkmimte tienmaal per uur verse
en in de winter verwarmde lucht ingebla
zen, zonder dat er een gevoel van tocht
kon ontstaan. De beide ketelinstallaties
hadden een - zeker voor die tijd - enorme
capaciteit, waarmee zo'n 80 tot 100 wo
ningen konden worden verwarmd In
onze tijd wordt alles computergestuurd,
maar ook in de jaren vijftig werden de ver
warmingsketels, de ventilatie-inrichtin-
gen, de boilers voor de heet- en lauwwa-
terinstallaties en de persluchtinstallatie
vol automatisch bestuurd, (jlirca 80 appa
raten, w.o. thermostaten, regelkleppen,
mengventielen, circulatiepompen met re
lais enz. zorgden er samen met een uiter
mate ingewikkelde elektrische installatie
voor, dat de fabriek technisch goed func
tioneerde.
Sluiting en afbraak
Het uitbreken van de varkenspest (niet nu
recent) en de daarop volgende stringente
bepalingen en beperkingen voor het ver
voer van dierlijke producten was een
enorme tegenslag voor het bedrijf. In
1977-78 ging men over tot sluiting van het
Sommelsdijkse bedrijf en verplaatsing
van alle bedrijfsactiviteiten naar Rotter
dam. Na een tijd van leegstand en vele
vernielingen werden de bedrijfspanden -
eens de trots van Flakkee - in 1990 ge
sloopt.
Jan Both - bestuurslid van 'De Motte'
De Darmenfabriek
Zijde Joos Jansestraat kort voor de sloop
Zijde Dorpsweg - het oudste gedeelte uit 1955 - kort voor de sloop