EIIIVI1DEI1-I1IEUW5
Orgel reis
Kampeerwinkel breidt uit
In Ouddorp lunchroom Zandwich geopend
Dames 1 en Heren 1
Intermezzo goed
gespeeld!
Komende
zaterdag
in
Culinaire avond
Uitslag zoutwaterwedstrijd
VERVOLGVERHAAL
Vrouwvolk aan boord
2e Blad
DINSDAG 31 MAART 1998
No. 6692
Op D.V. 18 april heeft
de Vereniging van Or
gelvrienden weer een
fantastisch orgelreis op
het programma. We zul
len deze dag twee orgels in verschillen
de steden met een bezoek vereren. Het
betreft het orgel in de Waalse kerk te
Leiden en vervolgens het beroemde
Müllerorgel in de St. Bavokerk te Haar
lem.
Ook wordt deze dag een pedaalclavichord
onder de aandacht gebracht.
Tenslotte zullen we de dag, zoals we ge
wend zijn, besluiten met een bezoek in een
restaurant om daar gezamenlijk met elkaar
een culinaire stop te houden.
Voor de middag is het de bedoeling dat
zelf een lunchpakket wordt meegenomen.
De reis wordt met een touringcar gemaakt,
zodat de gezellige sfeer al vanaf het ver
trek gewaarborgd is!
Voor de goede orde en om er van over
tuigd te raken dat de te bezoeken orgels de
moeite waard zijn zullen we de orgels
nader toelichten.
Het Müller-orgel in
DE St. Bavokerk te Haarlem
Dit orgel werd gebouwd in 1738 door
Christian Muller die leefde van 1690 tot
1769. Het oude hoofdorgel van de grote
kathedraal, dat al bijna 300 jaar aan de
noordelijke koorwand hing, was onbruik
baar geworden. Als nieuwe plaats koos
men de westmuur waar eertijds een groot
handgeschilderd raam was.
De bouwer Chr. Muller heeft 3,5 jaar over
de bouw van het orgel gedaan en had
daarbij hulp van minstens 6 knechten
(waaronder meesterknecht Johann Hein-
rich Hartman Batz). Men ontving voor het
orgel zonder opstand, kas en ornamentiek
de som van 21.700,-. De totale bouw
kosten bedroegen 59.000,-. De kas werd
vervaardigd door stadsbouwmeester Hen
drik de Werf. Op 14 september 1738 is het
orgel tijdens een plechtige eredienst in ge
bruik genomen. Het zal duidelijk zijn dat
het hier een werkelijk schitterend orgel
betreft met een uitzonderlijk fraai en
geproportioneerd front dat kan worden
In Ouddorp is de caravan en kampeer
winkel gevestigd van Hameeteman Re
creatie. Vier jaar geleden is het bedrijf
overgenomen door Stefan Hameete
man. Sinds de overname is er veel ver
anderd. Voor de overname richtte het
bedrijf zich voornamelijk op de ver
koop van toer- en stacaravans.
De laatste jaren is er veel aandacht be
steed aan de kampeerwinkel. Deze is ge
groeid van een hoekje met accessoires
naar een winkel met een oppervlakte van
750 m^, waar alle mogelijke artikelen op
kampeergebied worden aangeboden.
Onlangs is de laatste uitbreiding afgerond;
een verdieping van 180 m^ waar voorten
ten, luifels en trekkerstenten staan uitge
stald. Door deze uitbreiding kwam er
ruimte vrij voor het opzetten van Alpenk-
reuzer vouwwagens. Het revolutionaire
opzetsysteem van het nieuwste model kan
door de bezoekers zelf worden uitgetest.
In de showroom is een gezellige koffie-
comer ingericht waar altijd een gratis
bakje koffie of thee klaarstaat. En voor de
kinderen is er een speciale caravan inge
richt met speelgoed.
Natuurlijk blijven de caravans een belang
rijk onderdeel van het bedrijf. Meer dan
honderd caravans worden aangeboden op
het 4500 m^ grote showterrein.
„Wij richten ons met dit bedrijf op een
breed publiek. Van trekkerstent tot staca
ravan", vertelt de heer Hameeteman.
„Voor alles op kampeergebied kunt u bij
ons terecht. Dat betekent dat mijn mede
werkers zich constant moeten inleven in
de behoefte van onze klanten. Dat gaat
niet vanzelf, dus zorgen we ervoor dat we
door constante scholing en trainingen,
goed op de hoogte zijn, en de kwaliteit op
een hoog nivo kunnen houden".
Sinds 1997 bezit Hameeteman Recreatie
het certificaat 'Erkend schadeherstelbe-
drijf' van de Bovag en regelt de gehele
schade-afhandeling van alle merken sta-
en tourcaravans.
U vindt Hameeteman Recreatie 500 m
voorbij de VVV in Ouddorp.
beschouwd als een triomf van architectuur
en sculptuur. Van vloer tot gewelf meet
het geheel 29 meter en toont het orgel on
danks deze afmetingen rijzig en elegant in
de indrukwekkende ruimte.
Aardig om te weten is ook dat het orgel in
1740 en 1750 bezocht is geweest op door
reis door G. F. Handel en in 1766 door de
toen 10-jarige W. A. Mozart. Zoals de
meeste monumentale orgels onderging
ook dit instrument in de loop der tijden de
nodige wijzigingen.
Maar in 1961 werden de aangebrachte
wijzigingen na Chr. Muller weer teniet ge
daan en werden er stemmen naar de smaak
van deze tijd aan toegevoegd en telt het
orgel nu 62 stemmen.
Het Steevens/Assendelft-
orgel in de Waalse kerk
te Leiden
Dit orgel, hoewel aanmerkelijk kleiner
van formaat en dispositie, verdient ook
zeker de aandacht om te beluisteren en te
bespelen en staat in de kerk die dateert van
1819. Het orgel werd in 1746 gebouwd en
was toen bestemd voor de toenmalige
vrouwenkerk. De bouwer, Gerard Stee-
vens, oogstte weinig succes met zijn nieu
we orgel want het werd afgekeurd. De
keuringscommissie sprak er een vernieti
gend oordeel over uit. Op grond daarvan
werd besloten tot verbouwing en tevens
uitbreiding van het orgel. Deze uitbrei
ding werd opgedragen aan P. Assendelft.
Deze vergrootte het bestaande geheel tot
een orgel met 18 stemmen. Het werd uit
gebreid met een tweede klavier en ook dit
orgel ontkwam niet aan veranderingen die
werden aangebracht in zijn bestaan.
Nadat het in 1819 is verplaatst naar de
nieuwe kerk werd op het bovenwerk een
Vox Humana toegevoegd. Onderhouds-
en intonatiewijzigingen, aanpassingen aan
de dispositie vonden plaats. Echter Flen-
trop Orgelbouw restaureerde het orgel in
1879 terug naar de toestand van 1750. De
oorspronkelijke Steevens/Assendelft dis
positie werd hersteld.
Het pedaalclavichord
Dit instrument bevindt zich in de Waalse
kerk. Het clavichord brengt een zachte
klank voort door middel van metalen
plaatjes aan de binnenkant van de uitein
den der toetsen die snaren aanslaan.
Het volume kan afhankelijk van de aan-
slagsterkte gedoseerd worden. Door de
intieme klank leent dit instrument zich
prima voor de huiskamer. Het werd in de
18e eeuw veelal gebruikt als studie-in
strument. Ook J. S. Bach had een soortge
lijk instrument in zijn bezit, ook dit instru
ment zal op deze dag bespeeld worden.
Het zal duidelijk zijn na het lezen van
bovenstaande dat deze dag geen moment
te lang zal blijken te zijn. Een iedere geïn
teresseerde heten wij daarom hartelijk
welkom!
Vertrektijden bus:
Stellendam, bushalte7.45 uur
Middelhamis, carpoolplaats8.00 uur
Oude Tonge, bushalte8.15 uur
Ooltgensplaat, bushalte8.25 uur
Opgeven tot 11 april bij:
Paul Kieviet, tel. (0187) 486319; of
André van der Beek, tel. (0187) 484705
Christelijk
Jongeren-
café Js l^u"' Js ni^ "og opge-
ven bij Hans het Lam, tel.
601516.
De kosten zijn 5,-. Hiervan
gaat de helft naar een goed doel. We
hopen jou ook te zien.
4/4,19.30 uur, Kaai 2, Dirksland
Grootvader Arensman verricht de opening, op de vingers gezien door Jacolien en Pieter en moeder en vader
Wellicht weet u nog dat op de Westdijk in Middelharnis
brood- en banketbakkerij Arensman gevestigd is geweest en
dat dat bakkerspaar twee fraaie dochters had, een donkere
en een blonde...? Die dochters hebben ze nog.
Toen vader en moeder Arensman 27 jaar geleden stopten heb
ben ze nog op Ouddorp rondgekeken naar een geschikte woning,
maar ze zijn, ook omwille van de kinderen, toch maar in Mid
delhamis gebleven, maar de beide dochters zijn N.Blater - door
hun huwelijk - zelf wél naar Ouddorp gegaan, verknocht als ze
waren aan alle, vooral zomerse geneugten, die dat dorp biedt.
Rotterdammer Piet van Katwijk bracht van jongsaf alle vakan
ties in Ouddorp door en zo is 't gekomen dat'ie de donkere
Arensmandochter Dineke ontmoette. Een dochter, Jacolien, en
een zoon, Pieter, werden hen geboren en ook Pieter en Jacolien
houden aan Ouddorp vast; samen zijn ze, op Boompjes 23, een
lunchroom begonnen. Woensdagmiddag werd die geopend door
grootvader Arensman die met een bakkersmes een stokbrood
doorsneed.
De lunchroom is mooi, maar de naam is ook zo origineel, op een
nachtelijk uur door moeder Dineke bedacht, Zandwich, in plaats
van Sandwich, zoals het Engelse woord voor twee plakjes brood
met knapperig fris beleg daartussen, geschreven dient te wor
den. Zandwich is er de Ouddorpse variant van.
Uitslag zoutwaterwedstrijd van de 'Vis-
cromte' gehouden op zaterdag 28 maart
1998. Er waren 35 deelnemers.
1. A. Koole136 cm.
2. J. van Lenten135 cm.
3. H. van Heukelen127 cm.
4. C. Westdijk119 cm.
5. H. Maan116 cm.
6. A. Schaaf91 cm.
7. Van Eek69 cm.
8. W. Melissant65 cm.
9. J. Landman63 cm.
10. C. Jordaan60 cm.
11. T. Pijl59 cm.
12. J. Lugtenburg59 cm.
13. J. Smit36 cm.
14. J. van Broekhoven33 cm.
15. N. Bazen32 cm.
De volgende is een zoetwaterwedstrijd op
11 april. Inschrijven in de kantine van
8.30 tot 9.00 uur. Vissen in het Voomse
kanaal van 10.00 tot 14.00 uur.
Dam- en Schaakver. 'Dirksland'
Uitslagen van 23 maart
Dammen, afdeling 1:
C. van Welie - C. van Prooijen1 - 1
G. Smits - L Stolk1 - 1
Afdeling 2:
W. Nieuwland - A. LosO - 3
H. de Munck - M. Poortvliet3 - O
C. v. d. Kroon-K. de Jong1 - 1
W. Stolk - J. V. d. Groef3 - O
Schaken:
J. de Jong - H. ZorgeO - 1
J. Trommel - D. WolfertO - 1
W. Zorge - W. KnöpsO - 1
ROTTERDAM - Dames 1 van In
termezzo is goed van start gegaan in
de voor haar zo belangrijke slotfase
van het volleybalseizoen 1997-1998.
De laatste tijd werd niet zo goed
meer gepresteerd en het degradatie
spook kwam om de hoek kijken. Nu
spelen de dames niet meer tegen
toppers en hebben ze de mogelijk
heid om het heft in eigen hand te ne
men. Jongstleden donderdag tegen
Alexandria'66 in Rotterdam wist In
termezzo met 1-3 te winnen en zo
doende een basis te leggen voor pro
longatie van deelname in de eerste
klasse.
Het gevoel was goed, de overwinning
smaakte naar meer aldus de dames van
Intermezzo. En het moet gezegd worden.
Intermezzo speelde een puike partij vol
leybal tegen de middenmoter uit Rotter
dam. De eerste set was nog voor de thuis
ploeg, maar de volgende sets bracht een
steeds beter wordend Intermezzo.
De pass liep lekker, lange railey's die vaak
in Flakkees voordeel beslist werden. De
zwakke plek van Alexandria werd goed
benut middels een regelmatig terugkerende
prikbal in het midden. De tweede set was
spannend en eindigde dan ook in 14-16.
In de derde set verbeterde Intermezzao
haar spel. Een goede verdediging is de
basis voor een sterke aanval, en het team
TRAMWEG 33 ÖUDE TONGE
van coach Jaap Kransse bewees dit gege
ven goed. In de vierde set kwam de afre
kening, harde aanvallen bepaalden het
spelbeeld, al snel stond er 0-11 op het tel-
bord. Uiteindelijk werd het 4-15.
De meegereisde supporters (dames 2)
hadden zich niet voor niets laten horen.
Zelf benaderden ze de overwinning van
dames 1 positief en wonnen ook hun wed
strijd tegen Alexandria 2.
Heren 1zo goed als zeker gedegradeerd,
had een opleving in Dordrecht tegen Eks-
palvo 5. In een attractieve wedstrijd werd
met 2-2 gelijk gespeeld, ondanks een vrij
incompleet team met 3 geblesseerden
(Cornells Robijn en Jaap Kransse knie
klachten en Johan Vogelaar (rugklachten)
aangevuld met jongens A speler Mark
V. d. Weijden. De junior liet in zijn spel
zien niet onder te doen voor de rest van het
team.
Overige uitslagen:
Rowido 1 - Meisjes C1 - 3
Rivo 1 - Meisjes AO - 3
Rowido 1 - Meisjes B3 - O
Rijnmond 1 - Jongens B3 - O
Avital'90 1 - Dames 32 - 2
De Kriekel 1 - Heren 20 - 3
Rowido 1 -Jongens A3 - 1
K.Nofel
Eindelijk profiteerde hij van zijn zee-
brief.
Onderweg drong het zich echter aan hem
op dat Riek zou vragen hoe hij er bij
kwam deze reis te ondernemen, nadat hij
de reis van Amsterdam naar Schotland
afgewezen had. Gent-Newcastle was
even ver over dezelfde zee. Bovendien
zaten ze al vrij diep in de herfst en had je
grote kans op storm. Hij vond het 't beste een
opgewekt gezicht te zetten en haar te laten merken
dat hij een hoge vracht bedongen had. Daarvoor
was Riek toch ook niet ongevoelig.
„Eindelijk een goeie vracht, vrouw", zei hij, de
roef instappend.
„Waarheen?" vroeg Riek nieuwsgierig.
„We maken zoveel per ton", ging Johannes door,
alsof hij haar vraag niet had gehoord.
Doch bij het horen van de hoge prijs herhaalde zij
haar vraag naar de bestemming des te dringender,
en toen ze hij dat ze naar Newcastle gingen.
„Dat is Noord-Engeland, hè?"
„Ja", zei hij luchtig. „Je hebt het wel bij het rechte
eind gehad toen je zei dat, wanneer we eenmaal
buiten voeren, het wel niet zou blijven bij reisjes
naar Bremen en Hamburg".
Zij knikte ernstig. Ze had dit zien aankomen.
„Maar moest je nu dadelijk zo'n verre reis aanne
men en dan in deze tijd van het jaar?"
„Er was geen andere vracht en we moeten toch
eten", antwoordde hij min of meer verstoord.
Zij fronste haar voorhoofd. „Zouden we geen eten
hebben gehad, wanneer je deze reis had afgewim
peld? We hebben op het W#ad en bij de binnen
vaart toch ook altijd ons brood gehad?"
„'t Was armoedzaaien", smaalde hij. „Zo kwam je
nooit vooruit".
Riek liet de kous, waaraan ze breide, zakken. Ze
slikte een paar keer. Tot nu toe had ze nooit ge
zegd wat haar al lang op het hart gewogen had,
maar werd het niet noodzakelijk? Ze wilde het
voorzichtig zeggen. „Jaag jij er niet te hard naar
om vooruit te komen?" vroeg ze ernstig.
Hij was onmiddellijk geprikkeld. „Als ik vooruit
wil, is dat ook om jou, om jou en de kinderen. Het
valt me tegen dat jij me dwars zit als ik voor ons
allemaal het beste zoek".
„Zit ik jou dwars, Johannes?" vroeg ze met een
licht verwijt.
Hij gaf geen antwoord, maar liep met iets te zware
stappen het trapje op en klapte iets te hard het
deurtje van de roef dicht. Driftig riep hij Jaap uit
het vooronder en toen de knecht niet snel kwam,
ging hij foeteren. Ze moesten verhalen naar een
andere kaai voor het laden van het schroot.
In de roef zat Riek met de handen werkeloos in
haar schoot.
De brokken ijzer vielen dreunend in het ruim en
het stoof geducht. De kinderen konden niet aan het
dek verkeren, zoveel roest viel bladderend van het
oude ijzer en zoveel stof woei van de droge kade
op het schip. De helderwit geverfde roef werd
grauw met bruine vlekken, en het stof drong zelfs
naar binnen, ofschoon Riek alles stijf gesloten
hield. Er lag een grauw laagje, niet slechts in de
vensterbanken, maar ook op de tafel, op het
schoorsteenmanteltje en op de witte ballon van de
petroleumlamp.
Maar het was niet dat stof, dat Riek verdrietig
maakte: Een schippersvrouw was aan die dingen
wel gewend. Zij had verdriet omdat haar man
geprikkeld was, en het meest omdat zij deze stem
ming had gewekt. Zij had niet moeten klagen over
deze zeereis en ze had niet moeten zeggen dat hij
naar geld joeg. Het was toch goed dat hij vooruit
wou komen en dat hij alles aangreep om haar en
de kinderen van het nodige te voorzien.
Toen zij haar man en Jaap, die op het achterdek
gescheurde zeilen repareerden, waarbij Johannes
tegelijk een wakend oog hield op de bootwerkers,
in de roef riep voor een bakje koffie, gaf zij er
Groninger kruidkoek bij, een tractatie, anders
alleen voor de zondag. En toen ze 's avonds samen
waren, vroeg zij Johannes of hij haar wou verge
ven dat ze die morgen niet hartelijk tegen hem ge
weest was.
„O, natuurlijk, dat is al lang weer over en voorbij",
zei hij daarop. Maar helemaal spontaan klonk het
toch niet.
Toen ze in Temeuzen kwamen, nadat ze met paar
den door het kanaal waren gesleept, stond er een
Noordwestenwind pal op de havenmond. In vroe
ger tijden zouden ze hebben moeten wachten op
een goede wind om de Schelde uit te zeilen, maar
thans profiteerden ook zeilschepen van de stoom.
Een sleepboot bracht de kof tegelijk met een paar
schoeners in het ruime sop, en daarna konden ze
opkloppen naar het Noorden.
Er stond een harde wind, de zee was knobbelig en
zij ondervonden dat ijzer een slechte lading is bij
ruwe zee. Het schip gedroeg zich als een poppetje
met lood, dat altijd duikelt en heel gemakkelijk
overzij gaat, al staat het dadelijk weer rechtop.
Riek had het 't moeilijkst op het slingerende schip.
De kinderen konden de roef niet uit, omdat de rol
lers over de luiken liepen, en in het warme roefje,
waar alles potdicht moest zijn, werden ze zeeziek.
De een bracht de ander aan het braken en Riek kon
de vuile boel ternauwernood zo snel opruimen.
Grauw van ellende hingen ze op de bank en in hun
kribjes en Riek zelf had ook moeite om op de been
te blijven in de benauwde roef. Soms moest ze
even gaan zitten en achterover leunen tegen het
beschot met de ogen dicht, anders zou zij ook gaan
overgeven. Doch weldra dreef de plicht haar weer
voort. De mannen moesten bij hun zware werk in
koude en nattigheid op tijd een kop hete thee of
koffie hebben en zij moest eten koken, hoe moei
lijk het ook viel de pannen op het vuur te houden.
Na twee etmalen van slingeren en laveren had
Riek de holle wangen en blauwe kringen onder de
ogen en Jaap kon op zijn benen niet meer staan
van moeheid, nadat hij met de schipper dag en
nacht zonder onderbreken in touw was geweest,
telkens door het water overspoeld en daardoor
koud tot in het merg.
Johannes' sterke lichaam verdroeg de ontbering
vrij gemakkelijk, maar op de derde dag werd hij
gekweld door onrust. Hij had zijn koers op Flam-
borough Head gezet en hij meende dat hij, of
schoon laverend, behoorlijk koers gehouden had.
Doch de kaap kwam niet in het zicht ofschoon hij
volgens zijn bestek al lang op land moest zitten.
Hij vertelde Riek zijn onrust niet. Die had waarlijk
al genoeg te stellen met de zieke kinderen, maar de
twijfel kwelde hem steeds meer. Het was de eerste
keer dat hij ver uit de kust voer en hij kende de
nukken van de Noordzee nog niet. Best mogelijk
dat hij te weinig rekening gehouden had met de
drift en dus te noordelijk was verzeild. Wie weet
of hij zelfs Schotland niet voorbij ging lopen. Hij
wijzigde zijn koers in West, doch bleef zeer twij-
felmoedig.
Toen hij een ogenblik beneden was om een kop
koffie te drinken en zijn verkleumde leden wat te
warmen, zat hij verweven bij het kacheltje en ver
gat te drinken. Riek vroeg of hem wat scheelde.
„Een beetje moe, dat is alles", was zijn antwoord
en hij deed een poging opgewekt te zijn.
„Wanneer lopen we de Engelse kust aan?"
(wordt vervolgd)
TELEFOON (0187) 64 18 42 Fax 64 35 95
