I Krijn Kieviet, 25 jaar
organist in de eredienst
Kieviet, 25 jaar
t in de eredienst
PREDIKBEURTEN
Oude herinneringen
aan het landwerk rond Dirksland
Onderwater
voorstellingen
flakkee verhuizingen b.v.
OPHALEN OUD PAPIER
OLIEBOLLENACTIE
Solidair met de armen
Info-avond Manege Ouddorp
Biz. 2
EILANDEN-NIEUWS
VRIJDAG 27 MAART 1998
f
■.tr
DIRKSLAND - Mij is gevraagd of ik iets wilde schrijven in
het Eilandcn-Nieu ws, hoe ik het organistschap ervaar in al die
jaren, dat wil ik dan bij deze doen.
Eerst een stukje geschiedenis in het kort.
Voor de Dirkslandse tijd was ik organist in de Herv. kerk van
Poortugaal, waar we toen woonden, van 1962 tot 1965. Daar
na zijn we verhuisd naar Alblasserdam, waar al vrij vlug een
vacature vrij kwam voor organist daar in de Herv. kerk. Ik
was daar organist van 1965 tot 1972. Toen weer terug naar
Flakkee (Dirksland). Daar er in de Herv. kerk van Dirksland
een organist gevraagd werd, door het vertrek van de heer
Meulemeester, werd ik aangesteld als organist, ook mede
door een aanbevelingsbrief van de kerkvoogdij uit Alblas
serdam. Dus alles bij elkaar (mag) ik al 35 jaar plaats nemen
op de orgelbank, waar ik de Heere God zeer dankbaar voor
ben!
In de afgelopen Dirkslandse jaren, waren mijn collega-orga
nisten; Kees het Jonk, Piet Westhoeve, Ab Vroegindeweij,
Paul Kieviet, Abram Bezuijen en momenteel Anton Wee-
nink. Er was met al deze organisten een heel goede samen
werking, en dat is ook het geval met de huidige collega.
We hebben hier een mooi en schitterend orgel, waar we als
gemeente en organist iedere zondag opnieuw van kunnen
genieten! En niet te vergeten de prachtige akoestiek in deze
kerk, wat ook het orgelspel ten goede komt.
Maar het eist wel z'n veelvuldig onderhoud, want dit orgel
dateert uit 1804, V/i jaar geleden zijn o.a. de blaasbalgen
geheel met schapenleer vernieuwd. Momenteel zijn we met
de Kerkvoogdij en adviseur van Rijksdienst van Monumen
tenzorg, verschillende zaken aangaande het orgel aan het
bespreken, om bepaalde dingen te vernieuwen, en/of te res
taureren. En dat is een kostbare zaak, maar is tot behoud van
ons monumentale instrument!
En daarom wil ik u vragen, gemeente van Dirksland, en u er
op wijzen, dat ons orgelfonds goed bedacht wordt, door o.a.
collecten, en vrije giften, of legaten. We mogen en moeten
toch heel zuinig zijn op zo'n kostbaar bezit! Want we moe
ten ook denken aan ons nageslacht.
Zelf zit ik 's zaterdagsavonds of in bepaalde gevallen 's zon
dagsmorgens vroeg (in) het orgel, om o.a. de tongwerken (de
trompetten, dulciaans enz.) te stemmen, zodat alles 's zon
dags weer zuiver klinkt. Want dit orgel is nogal tempera-
tuurgevoelig, zodat het vlug ontstemd is, in de winter is dat
zeker het geval.
Het orgel is de Koning der instrumenten en heeft in de laat
ste eeuwen in de kerk zijn vaste plaats gekregen. We kunnen
alleen maar dankbaar zijn voor dit erfgoed!
Je moet ook als organist altijd goed opletten, en aanvoelen,
wat voor dienst het is. Doopdienst, avondmaalsdienst, trouw
en rouwdienst, kerkelijk jaar enz. Daar moet je je geestelijk
op instellen. Ook het contact met de predikanten is belang
rijk. Tekstkeus en psalmen van te voren weten, en dat gaat
altijd heel goed, mag ik zeggen.
Een kerkorganist moet er voor zorgen dat de gemeente zo
goed mogelijk kan zingen, en dat de tekst ook vertolkt wordt.
Het zingen van de gemeente is één van de grootste gaven, die
wij door de Reformatie hebben ontvangen. Elke dienst speel
ik vanuit een bepaalde geloofsopvatting.
Verder stel ik me er helemaal op in, wat de prediking, wat
Dirksland
Vrijdagavond 3 april zal de gemeente, en leder die graag
zingt, gelegenheid krijgen, begeleid door jubilaris Kie
viet, een uur lang te zingen. Dat begint om 20.00 uur,
waarna om 21.00 uur in 'Onder de Wiek' een receptie zal
worden gehouden.
God Zelf ons te zeggen heeft in Zijn dienst. Hierop richt ik
mijn spel, zo kunnen we als gemeente, samen biddend zingen
voor Zijn aangezicht, maar ook onze lof uitjubelen, want zo
is het ook in het geloofsleven.
Ook de tijd vóór de dienst is naar mijn mening een niet te ver
waarlozen onderdeel van de zondag voor de gemeente. Men
zit dan rustig met elkaar te praten, of naar het orgel te luiste
ren, of het tekstgedeelte in de Bijbel alvast door te lezen,
waaruit gepreekt wordt, een stukje Gemeenschap der Heili
gen zou ik zeggen, dat kan soms een goede tijd zijn.
Ik wilk graag ook iets opmerken over het zingen van de
gemeente zelf, ze zingen zelfs héél goed! En letten ook op,
als je als organist bijv. in de begeleiding een modulatie-
accoord gebruikt.
Nu iets over het orgelspel, wat mij zelf betreft. Als organist
heb je ook te maken met eigen stemmingen, want je bent niet
altijd gelijk (daar ben je ook mens voor). Soms ben je meer
in de stemming om een gebedspsalm te spelen, en een ande
re keer, past meer een loflied, al deze factoren 'spelen' mee.
In vele gevallen heb ik persoonlijk een voorliefde voor het
vrij-improviseren van koraal-voorspelen enz. in de eredienst.
Je kunt je dan als organist uiten, op een heel persoonlijke
manier, die mijns inziens uitgaat boven het interpreteren van
een bestaand muziekstuk. Dat is ook één der mogelijkheden,
om al spelend een contact te leggen met de gemeente, die dan
ook met je meedenkt, want zo voel- en ervaar ik het, het orgel
spel vóór de dienst, moet als het goed is, ook een voorberei
ding zijn voor het Woord van God.
Mijn organist-zijn is ook sterk verweven met mijn geloof, de
eer van God. Daarom is de voorbereiding voor het spelen
(meestal 's zaterdagsavonds) zo belangrijk. Waar gaat het om
in de psalmen, hoe is de tekst van de prediking! Als het eerst
door je zelf heen gaat, kun je het ook met je hart spelen. Het
kan zo rijk zijn, om de lof en de aanbidding van de gemeen
te te helpen vertolken. Ook het lied na de dienst, is ook zo
maar niet willekeurig, maar bewust gekozen, naar aanleiding
van de preek.
Zo mag ik al vele jaren een dienende taak hebben als organist
in de eredienst en eigenlijk muzikaal het Evangelie verkon
digen, door de inspiratie van de Geest, en daar is ook gebed
voor nodig.
Tot slot wil ik opmerken, en dat is mijn persoonlijke overtui
ging! Zonder geloof is orgelspelen in de kerkdienst althans
niet mogelijk. Een organist moet met hoofd en hart bij zijn
spel betrokken zijn. Je zou bijna zeggen, theologisch geïn
spireerd zijn door het Woord! De toon mag het Woord niet
voor de voet lopen, maar moet in het verlengde daarvan lig
gen, niet tot meerdere glorie van zichzelf (en dat meen ik)
maar tot eer van de Heere God, zal een organist zijn taak en
opdracht in het midden van de gemeente kunnen vervullen.
Soli Deo Gloria.
Krijn Kieviet
iets wilde schrijven in
stschap ervaar in al die
rt.
it in de Herv. kerk van
T 1962 tot 1965. Daar-
waar al vrij vlug een
r in de Herv. kerk. Ik
Toen weer terug naar
V. kerk van Dirksland
vertrek van de heer
s organist, ook mede
rkvoogdij uit Alblas-
1 35 jaar plaats nemen
ld zeer dankbaar voor
en mijn collega-orga-
Ab Vroegindeweij,
menteel Anton Wee-
;n heel goede samen-
i huidige collega,
nd orgel, waar we als
opnieuw van kunnen
tige akoestiek in deze
comt.
rhoud, want dit orgel
in o.a. de blaasbalgen
omenteel zijn we met
Jienst van Monumen-
de het orgel aan het
nieuwen, en/of te res-
naar is tot behoud van
mn Dirksland, en u er
jacht wordt, door o.a.
Ve mogen en moeten
bezit! Want we moe-
aaide gevallen 's zon-
i.a. de tongwerken (de
n, zodat alles 's zon-
id is nogal tempera-
is, in de winter is dat
;n en heeft in de laat-
gekregen. We kunnen
oed!
sletten, en aanvoelen,
idmaalsdienst, trouw-
moet je je geestelijk
iredikanten is belang-
sn weten, en dat gaat
1 dat de gemeente zo
;st ook vertolkt wordt,
de grootste gaven, die
gen. Elke dienst speel
vat de prediking, wat
■.T;-;tKiHt;s;-;tKr;;r>i?Ht;--;t>-:vitKt;-;t;;
Dirksland
God Zelf ons te zeggen heeft in Zijn dienst. Hierop richt ik
mijn spel, zo kunnen we als gemeente, samen biddend zingen
voor Zijn aangezicht, maar ook onze lof uitjubelen, want zo
is het ook in het geloofsleven.
Ook de tijd vóór de dienst is naar mijn mening een niet te ver
waarlozen onderdeel van de zondag voor de gemeente. Men
zit dan rustig met elkaar te praten, of naar het orgel te luiste
ren, of het tekstgedeelte in de Bijbel alvast door te lezen,
waaruit gepreekt wordt, een stukje Gemeenschap der Heili
gen zou ik zeggen, dat kan soms een goede tijd zijn.
Ik wilk graag ook iets opmerken over het zingen van de
gemeente zelf, ze zingen zelfs héél goed! En letten ook op,
als je als organist bijv. in de begeleiding een modulatie-
accoord gebruikt.
Nu iets over het orgelspel, wat mij zelf betreft. Als organist
heb je ook te maken met eigen stemmingen, want je bent niet
altijd gelijk (daar ben je ook mens voor). Soms ben je meer
in de stemming om een gebedspsalm te spelen, en een ande
re keer, past meer een loflied, al deze factoren 'spelen' mee.
In vele gevallen heb ik persoonlijk een voorliefde voor het
vrij-improviseren van koraal-voorspelen enz. in de eredienst.
Je kunt je dan als organist uiten, op een heel persoonlijke
manier, die mijns inziens uitgaat boven het interpreteren van
een bestaand muziekstuk. Dat is ook één der mogelijkheden,
om al spelend een contact te leggen met de gemeente, die dan
ook met je meedenkt, want zo voel- en ervaar ik het, het orgel
spel vóór de dienst, moet als het goed is, ook een voorberei
ding zijn voor het Woord van God.
Mijn organist-zijn is ook sterk verweven met mijn geloof, de
eer van God. Daarom is de voorbereiding voor het spelen
(meestal 's zaterdagsavonds) zo belangrijk. Waar gaat het om
in de psalmen, hoe is de tekst van de prediking! Als het eerst
door je zelf heen gaat, kun je het ook met je hart spelen. Het
kan zo rijk zijn, om de lof en de aanbidding van de gemeen
te te helpen vertolken. Ook het lied na de dienst, is ook zo
maar niet willekeurig, maar bewust gekozen, naar aanleiding
van de preek.
Zo mag ik al vele jaren een dienende taak hebben als organist
in de eredienst en eigenlijk muzikaal het Evangelie verkon
digen, door de inspiratie van de Geest, en daar is ook gebed
voor nodig.
Tot slot wil ik opmerken, en dat is mijn persoonlijke overtui
ging! Zonder geloof is orgelspelen in de kerkdienst althans
niet mogelijk. Een organist moet met hoofd en hart bij zijn
spel betrokken zijn. Je zou bijna zeggen, theologisch geïn
spireerd zijn door het Woord! De toon mag het Woord niet
voor de voet lopen, maar moet in het verlengde daarvan lig
gen, niet tot meerdere glorie van zichzelf (en dat meen ik)
maar tot eer van de Heere God, zal een organist zijn taak en
opdracht in het midden van de gemeente kunnen vervullen.
Soli Deo Gloria.
Krijn Kieviet
Vrijdagavond 3 april zal de gemeente, en ieder die graag
zingt, gelegenheid krijgen, begeleid door jubilaris Kie
viet, een uur lang te zingen. Dat begint om 20.00 uur,
waarna om 21.00 uur in 'Onder de Wiek' een receptie zal
worden gehouden.
Gaat u maar rustig
slapen. Wij verhuizen
uw meubelen als eieren.
Zondag 29 maart 1998
6e Lijdenszondag
OUDDORP - Herv. Gem. Dorpskerk:
9.30 uur ds. R. Veldman en 18.30 uur
ds. J. Kot, Borssele. Eben-Haëzer:
9.30 uur ds. J. Kot en 18.30 uur ds. R.
Veldman - Ger. Gem. 9.30 en 18.30
uur leesdienst - Ger. Kerk 10.00 uur
dhr. K. Baas en 18.30 uur ds. J. Koster
- Doopsgezinde Gem. 9.30 en 18.30
uur ds. J. Smink.
GOEDEREEDE - Herv. Gem. 9.00 en
10.45 uur ds. J. W. van Estrik en 18.30
uur ds. A. L. van Zwet, Hoevelaken.
STELLEND AM - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. W. L. Smelt, Kockengen (beroepen
predikant) en 18.00 uur ds. L. D. Bur
ger - Ger. Kerk 10.00 uur ds. J. Kos
ter (belijdenisdienst) en 18.30 uur ds.
D. A. J. Sonneveld, Spijkenisse.
MELISSANT - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. J. G. Blom - Ger. Gem.
10.00 en 18.00 uur leesdienst - Ger.
Kerk 9.30 en 17.00 uur ds. J. H. Ver
waal - Ger. Gem. in Ned. 10.00 en
18.00 uur leesdienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. M. J. Paul en 18.00 uur ds. J. het
Lam - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur
ds. A. M. den Boer.
HERKINGEN - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. A. Schaap, v.m. bevesti
ging ambtsdragers - Ger. Gem. 10.00
en 18.00 uur leesdienst.
SOMMELSDIJK-Herv. Gem. 10.00 uur
ds. L. W. Ch. Ruijgrok en 18.00 uur ds.
J. C. den Toom - Lukaskapel HDG
10.15 uur ds. J. Willemsen - Rem.
Ben ik mijn vorige stukje begonnen met
het begin van 'Op Goede Gronden',
over de vogels, deze keer wil ik begin
nen met de allerlaatste regel uit het
boek, en wel deze zin: „Voor kritiek
en/of aanvullende gegevens houd ik mij
ten zeerste aanbevolen".
Als het dan over kritiek gaat, dan kan ik
daarin wel heel kort zijn, want ik heb
alleen maar waarderende kritiek en dan
zeg ik: „Een tien een griffel, en een zoen
van de juffrouw". Nu, wat dat laatste be
treft, ik ken geen enkele schooljuffrouw
meer in Middelhamis of Sommelsdijk,
dus moet de schrijver zelf maar zien waar
hij die zoen haalt. Ik denk het beste bij zijn
eigen wederhelft!
Geen kritiek dus, maar een paar aanvul
lende gegevens, ja, dat zal wel gaan.
Eerst dan nog wat over de aardappelteelt.
Veel rassen uit Holland zijn ook hier aan
Canada's westkust bekend, meestal door
Hollandse emigranten geïmporteerd en
geteeld. In de winkels kom ik tenminste al
jaren de namen tegen als Van Bloem, Van
Noord, Van Zanten en die namen kunnen
gewoon niet anders zijn dan Hollands.
Alles netjes verpakt in kartonnen doosjes
en papieren zakken.
De Bintjes zijn hier erg gewild en de
blauw- of paars pitten zijn hier bekend
onder de naam van Warba's.
Ik heb de Warba's altijd voor mezelf ge
teeld en verleden jaar ook Bintjes. Beide
rassen zijn echter zeer gevoelig voor ziek
te. Kwaad noemen ze dat op Flakkee, hier
heet het Blight. Spreek uit: Bleit. En dat
was hier verleden zomer nog al erg. Mijn
Warba's moest ik te vroeg uitdoen, en van
mijn Bintjes heb ik het lof afgetrokken.
Het waren zo'n 35 Voomse roeden bij
elkaar. Het heeft wel de ziekte gestopt,
maar het resultaat was: een half gewas.
Want elke boer of tuinder weet wel dat
twee of drie weken langer groeien een
enorm verschil kan maken wat de uit
komst betreft.
Een ras dat veel beter bestand is tegen
ziekte is Keimebecks, een witvlezige aard
appel die tot laat in 't voorjaar goed blijft.
Mogelijk is dit soort in Nederland wel be
kend onder een andere naam.
Eigenheimers heb ik hier ook wel geteeld,
maar die kregen hier nimmer de fijne
smaak zoals we dat op Flakkee gewend
waren. De reden hiervoor weet ik niet,
maar soms denk ik dat het in de grond zit.
En verder zijn er hier nog verschillende
rassen, rode, witte en gele, die mogelijk
ook in Holland wel bestaan, maar onder
een andere naam. Verder is hier nog een
min of meer nieuw soort in opkomst met
de naam Yukon Gold. Een gele aardappel,
middelvroeg en prima van smaak, maar
geeft geen groot beschot.
Ook de nieuwe aardappels uit California
ingevoerd, zijn weer al in de winkels te
koop, maar wel prijzig, 80 cent per pond
(454 gram).
Ik zag nog een nieuweling op aardappel
gebied, van de naam 'All Blue' (alles
blauw) die moet dan van buiten en van
binnen blauw zijn. Hoe of wat die zijn
weet ik niet. Had ik nog een tuin, ik zou ze
wellicht eens proberen, maar ik ben daar
definitief mee gestopt.
Ik zie op blz. 102 nog aardappels poten
met de spa. Zo heb ik het zelf al die jaren
ook gedaan. Alleen was de grond wel
klaargemaakt. Iemand heeft eens tegen
mij gezegd: „Als je land niet goed klaar
gemaakt is, dan heb je daar het hele jaar
ongemak van". En ik geloof dat dat een
wijs woord is.
Ik heb het vroeger een keer gezien dat een
wat ongeduldige boer de bedden er zo over
de ploegsnee in reed, maar dat kan vanzelf
alleen maar met heel lichte grond.
Nog iets schiet er in mijn gedachten, wat
Ger. Gem. 10.00 uur ds. J. van Allen -
Herv. 'Exodus' Gem. 10.00 uur Prof.
dr. L. Leertouwer, Leiden.
MIDDELHARNIS - Herv. Gem. 10.00
uurds. J.C. denToomen 18.00 uur ds.
A. P. Voets (preekbespreking na de
dienst - Chr. Ger. Kerk 9.30 uur ds.
P. den Butter en 18.00 uur ds. B. de
Romph - Ger. Gem. 9.30 uur lees
dienst en 15.00 uur student A. Schot -
Ger. Kerk 10.00 en 17.00 uur ds. H.
Out - Christengemeente Vrienden
van de Bijbel Diekhuus, Ben. Zandpad
lO.OOuurbr. R. Beijl.
NIEUWE TONGE - Herv. Gem. 9.30 uur
ds. A. Belder (bediening Heilige Doop)
en 18.00 uurds. N. den Ouden, Tholen
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur lees
dienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. N. den Ouden, Tholen en 18.00 uur
ds. C. M. Visser, Boven-Hardinxveld -
Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur lees
dienst.
STAD aan 't HARINGVLIET - Herv.
Gem. 10.00 uur ds. J. C. Mesu, Nieuw
en St. Joosland en 18.00 uur ds. W. H.
van Kooten - Ger. Gem. 10.00 en
18.00 uur student A. Schot uit Nieuw-
Beijerland - Ger. Kerk 10.00 uur de
heer C. M. Comelisse, Nieuwerkerk
a.d. IJssel en 18.00 uur ds. W. A. Boer,
's-Gravendeel.
DEN BOMMEL - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. Chr. V. d. Valk, Andel en 18.00 uur
ds. A. Vos - Ger. Kerk 10.00 uur dr.
J. C. de Moor, Waddinxveen en 18.30
uur ds. A. S. Rienstra.
OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem. 9.30
en 18.00 uur ds. J. B. ten Hove - Ger.
Gem. 9.30 en 18.00 uur leesdienst -
Ger. Kerk 9.30 uur ds. A. S. Rienstra,
ik vroeger als jongen van 14 of 15 jaar ook
meer malen gedaan heb, nl. het poterkar
retje getrokken. Zo'n karretje bestond uit
een paar oude fietswielen en wat plankjes
en een boompje om te trekken. Tussen de
wielen stond dan in de lengte een kist
poters, of twee op elkaar en over dwars
waren ook een paar planken getimmerd
waar aan elke kant ook weer plaats was
voor één of twee kisten.
Het hele geval was zo'n beetje een primi
tieve weergave van een vliegtuig en
prompt werd het ding dan daarnaar ver
noemd in de jaren 30 'De Pelikaan' of 'de
Uiver'. Op die manier konden minstens 5
of 6 man de poters uit het kistje pakken en
in de voren leggen. Een voordeel was dat
de man zijn beide handen vrij had.
In later jaren heb ik het echter niet meer
gezien, dan werden de poters regelrecht
uit het kistje gelegd zoals de foto op blz.
103 te zien geeft.
Een boer was er in Dirksland die de poters
met de machine legde en dat was de heer
B. M. Zoeteman. De machine werd door
een paard getrokken en de poters werden
in een bak gegoten die van onderen ge
deeltelijk open was en waar de poters dan
van lieverlede naar beneden kwamen, een
man zat op de machine met voor zich een
rond draaiende schijf met gaten en in elk
gat moest een poter worden gelegd die dan
via een buis in de grond kwam en dan wat
meer toegedekt werd door een paar kleine
ploegschaartjes. Het werkte goed zolang
de buis niet verstopt was, want dan had je
zo 2 of 3 meter lengte waar niets zat, en
moest je terug om de aardappels erin te
leggen. Als jongen heb ik wel geholpen
om de gesneden aardappels af te breken
daar de man op de machine daarvoor
natuurlijk geen tijd had.
Toch is dat soort machine nooit algemeen
geworden, want voor zover ik weet was
Zoeteman de enige die zo'n ding had en is
hij ook de enige gebleven, al kwamen er
later wel weer modemer en betere machi
nes die 2 of meer rijen meenamen.
Maar de ontwikkeling van na mijn vertrek
in 1953 heb ik natuurlijk niet meege
maakt. Maar het hier boven geschrevene
vond plaats in 1935-1936.
In de jaren 30 zag je nog hele 'kroon' van
soms wel 50 of 60 man met de riek, hetzij
drie of viertander, aardappels delven, en
de ketel ging daarbij altijd mee, want een
'bakje' moest er wezen, 's morgens om 8
uur en 's middags om 12 uur.
Maar voor zulke grote ploegen was een
gewone ketel lang niet voldoende. Daar
werd bij de commissionairs het volgende
op verzonnen.
Aan een zgn. wasbus of ketel werd door de
smid een 'hingel' gefabriceerd en men
was klaar, een flinke pollepel voltooide de
uitrusting.
Meer dan eens heb ik het meegemaakt dat
Hugo Knöps twee van deze ketels naast
elkaar had hangen, en zodoende kregen
we allemaal volop te drinken. De stook-
plaats bestond uit 2 veilingkisten overeind
gezet en overspannen door een raiterhout
of een ijzeren paaltje. Waren er geen kis
ten dan deden een paar zakken poters
dienst, en een kleine verdieping in de
grond gemaakt als de ketels te laag hingen.
Het kostte zo'n dag een aardig klampje
stro voor stooksel, maar daar werd niet zo
zwaar aan getild. Over dat 'koken' straks
nog meer.
Ik schreef dat de aardappels met het riek-
je gedolven werden en, zo schrijft de heer
Hoogzand, heel vroeger gebmikte men
zelfs een spa!
Nu, van één man weet ik dat hij de spa tot
het allerlaatste is trouw gebleven. Die man
was Jaap Troost en hij woonde op den dijk
in Middelhamis.
Hij was dikwijls van de partij bij de Dirks
landse commissionairs als er ook volk
HERKINGEN
Op zaterdagmorgen 28 maart wordt het
oud papier weer opgehaald voor de Her
vormde Kerkvoogdij van Herkingen. Het
ophalen begint om 9 uur. Wilt u het gebun
deld aan de kant van de straat zetten en er
geen karton tussen stoppen? De vorige
keer werd er 4.870 kg. opgehaald. Bij
voorbaat dank voor uw medewerking!
OUDDORP
Zaterdag zal er een oliebollenactie gehou
den worden in de dorpen Ouddorp, Goe-
dereede en Stellendam t.b.v. de Doopsge
zinde Gemeente te Ouddorp.
In de veertigdagen-tijd: Brood en soep
maaltijden in de Gereformeerde Kerk te
Middelhamis op dinsdag 31 maart en dins
dag 7 april, 's avonds van 18.30 tot 19.15
uur.
De Oecumenische Werkgroep
Scheveningen en 18.00 uur drs. J. H.
Becker, Klundert.
LANGSTRAAT - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. W. H. van Kooten, Nieuwerkerk a/d
IJssel.
ZIERIKZEE - Evang. Lutherse Gem.
10.00 uur dhr. B. Oosteriee, Oud-Beijer-
land.
SINT MAARTENSDIJK - Herv. Gem.
9.30 uur leesdienst en 14.30 uur ds. A.
den Hartog - Ger. Gem. in Ned. 3x
leesdienst - Oud Ger. Gem. 3x lees
dienst.
aangenomen werd uit Sommelsdijk en
andere dorpen uit de omgeving van Dirks
land. Soms zelfs wel Ouddorpers!
Jaap Troost's spa werd dan ook 'de Gou
den Spa' genoemd.
De herimier mij hem als een gemoedelijke
baas. Ik spreek dan nu ook over voor en in
de oorlogsjaren. Zijn dochter is in die tijd
ook in Dirksland komen wonen en was ge
huwd met de schoenmaker J. Konings
woud.
De laatste jaren dat ik op Flakkee woonde
was het al veel rapen achter de rooier, en
ook dat deden we evenals het delven met
de riek meest in 't aangenomen, tenminste
bij de boer, want bij de commissionairs
ging dat niet.
Er is best nog wel wat meer te schrijven
over de aardappelbouw, maar laat ik het nu
hierbij laten.
Het was mij evenwel een genoegen om
deze enkele kanttekeningen te maken.
Nog iets meer over het koken. De naam die
ik noemde van Hugo Knöps, was in de
zomer en najaar bij de commissionairs
zo'n beetje vaste koffiekoker, want als hij
er bij was werd hij er altijd voor verzocht.
Overigens stonden de koffiekokers nogal
eens aan kritiek bloot, vooral als zo
iemand daar op hapte. Dan was het 'Wat
heit ut weer lange geduurd', of "t is zeker
weer waeter uut 'n buten tras'.
Op een keer moest een jonge jongen eens
koken. Of het stro nat was weet ik niet,
maar het vuur ging telkens uit. Totdat een
oude arbeider er zich mee ging bemoeien
en zei: 'Gae weg, dan zal ik ze 's koke'.
Toen was het gauw voor mekaar. Maar de
koker kon ook nog een beetje fantaseren,
want hij zei: 'Ik bin wel geweeste dat ik
het dee mit groen peeblad'!
Een verhaaltje nog, maar dat weet ik alleen
van overlevering. Daar er veelal gekookt
moest worden met het water uit de drin-
kenskruiken, of zoals ze vroeger zeiden,
de flap, omdat men te ver weg zat van een
huis of boerenstee om daar de ketel te vul
len.
Maar onder het jonge volk waren er wel
die nooit iets meebrachten maar toch wel
wilden drinken van een ander. Dat was
eens het geval toen er een ploeg mensen
uit Dirksland aardappels moesten delven
in de polder Oostplaat achter Menheerse.
Veel van de oudere arbeiders hadden toen
een bagagedrager voor op de fiets die van
boven op het stuur haakte en van onderen
op de voorvork van de fiets.
Een bagagedrager van achteren konden ze
niet hebben, want daarheen moest de fiets
worden 'bestegen'. Een pin, of opstap,
was aan de achteras geschroefd, aan de lin
kerkant de voet op de pin en met de ande
re voet steppen om genoeg vaart te krijgen,
en dan zo over het zadel heen op de fiets
en men reed. Het was nogal omslachtig en
ik denk niet dat het nu nog zo gedaan
wordt, maar vroeger was het de algemene
manier van opstappen en ook afstappen.
Nu hadden de meeste mensen ook een
touwtje bij hun bagagedrager om de mand
etc. vast te binden. En toen Willem Baks
moest gaan koken daar op de Oostplaat en
er geen water was, nam hij dat touwtje van
zijn bagagedrager en bond dat aan het
hengsel van de ketel en zo kon hij een ketel
water scheppen uit de Menheerse haven,
waa rhij een bakje van kookte. Onnodig te
zeggen dat de thee die dag ongenietbaar
was, en niet gedronken werd. Willem liet
het gefoeter maar mstig over zich heen
gaan, maar hij had dat toch bereikt dat er
de volgende dag geen mens zonder water
naar 't land kwam!
En zo was er in vroeger jaren, naast hard
werken voor een schraal loon, toch ook
nog plaats voor emst en luim op zijn tijd.
Er zitten nog wel een paar verhaaltjes vast
aan 'Op goede gronden', maar ik wil het
nu hierbij laten en dus 'tot de volgende
keer'!
Met vriendelijke groeten uit het verte wes
ten van:
S. Bal, 101-8920 Broadway str.
Chilliwack, BC V2P.5W1, Canada
In Galerie-Atelier 'het Röderhaus'
van Sonja M. Hol,
Oud-Beijerland
In de periode 4 april t/m 3 juni expo
seren wij in de galerie 'Het Röder
haus' te Goedereede abstracte aqua
rellen van Sonja Hol uit Oud-
Beijerland.
Zij is in Delfshaven geboren. Zij heeft di
verse opleidingen gevolgd aan de Vrije
Academie in Vlaardingen en Rotterdam.
Ze woont nu mim 28 jaar in de Hoeksche
Waard, waar ze zich al 16 jaar bezighoudt
met het aquarelleren. Sonja heeft diverse
exposities gehouden in galeries te Rotter
dam, Gouda, Utrecht en Dordrecht en op
diverse lokaties in de Hoeksche Waard.
Haar spontane aquarellen zijn duidelijk
niet te vergelijken met traditionele aqua-
relwerken. Uit haar schilderijen spreekt
een intense expressie van intuïtief gevoel.
Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in haar
illusionaire 'onderwater' voorstellingen.
Vooral in haar abstracte werken heeft ze
er naar gestreefd om met fraaie vormge
ving, kleurschakeringen en het 'openge
houden wit' de voorstelling spannend te
maken en de mimtelijke werking te bena
drukken. De bewuste keuze voor felle
kleuren heeft te maken met de creatieve
vormen, waarin pigmenten en kleurcon-
trasten een speciale uitstraling geven, die
helder en sterk genoemd mag worden.
Wij exposeren haar schilderijen voor de
eerste keer in 'Het Röderhaus' en wensen
haar heel veel succes.
De opening vindt plaats op 4 april 1998
om 16.00 uur.
De galerie is open: woensdag, donderdag
en zaterdag van 11 -13 uur en 16-18 uur en
op afspraak.
Op vrijdag 27 maart om 20.00 uur is er een
info-avond op manege Ouddorp over de
nieuw opgerichte vereniging Paarden- en
Ponyclub De Goede Reede. Alle belang
stellenden zijn van harte welkom!
Op maandag 13 april (Tweede Paasdag)
wordt er door Paarden- en Ponyclub De
Goede Reede een onderiinge Indoordres-
suurwedstrijd georganiseerd op Manege
Ouddorp.
Elke paarden- en/of ponyliefheb(st)erkan
hieraan meedoen.
Inschrijven kan bij de Manege, telefoon
(0187) 683908 of bij Ema v. d. Valk, tele
foon (0187) 68 99 31
;i;;i;*»**;i;»**^i;;i;*«***^;t;iv*»^i};***;i;**;»;**-t;***;tHfc;t;*
o
b'
V-;/BiKBIDE Middelhamis Hellevoetsluis Zierikzee Oud-Beiierland
VKHUEB» Tel (0187) 482188 Tel. (0181) 320016 TeM0111) 413163 Tel. (0186) 613624
