Dames-, Heren- en Kinderkleding
LITIE
veilig en voorspoedig
Veilig de winter door
Part Two
Salty Dog
Cottonfield
Jackpot
Oliver
Chaloc
Middelharnis
TAALP RAATJE
kortingen van 20%-70%
MIDDELHARNIS TEL. (0187) 482794
DINSDAG 30 DECEMBER 1997
EILANDEN-NIEUWS
Blz.3
Op alle afdelingen
Dit moet u zelf zien!
Dagelijks nieuwe koopjes
De opruiming start 2 januari om 9.00 uur
Rotterdam-Rijnmond
district: De Eilanden
Het personeel van de Basiseenheid Goeree-Overflakkee
van de politie in District 'de Eilanden'
wenst u een
JAS
Mist, regen en schemerige ochtenden, meteen gevolgd door lange, donkere
winteravonden... Goed gezien worden is van levensbelang, vooral in deze
tijd van het jaar. Maar ook een goed onderhouden fiets kan valpartijen
voorkomen. Vooral banden en remmen zijn heel belangrijk. Gelukkig kunt
u daar als fietser zelf veel aan doen.
Hoog-rendement dynamo's, halogeen koplampen,
LED (Light Emitting Diodes) batterijverlichting,
de laatste jaren is de fietsverlichting enorm verbe
terd. On-danks deze technische vooruitgang rijden
er nog steeds veel fietsers zonder licht. Goede ver
lichting is dan ook niet echt goedkoop.
Al,s u zelf een set samenstelt uit alle dy-namo's,
koplampen en achterlichten, dan moet u toch reke
ning houden met een uitgave van zo'n vijftig gul
den. Maar dan beschikt u wel over een goede fiets
verlichting. Waar moet u op letten als u goede ver
lichting gaat aanschaffen? Enkele tips:
Koop een halogeen koplamp. Die geeft meer
licht en gaat langer mee. Een koplamp met inge
bouwde reflector is nog beter. Omdat een halo-
geenlampje gevoeliger is voor te hoge spanning,
is een spanningsbegrenzer belangrijk.
Kies voor bedrading met dubbele draad en stek-
kertjes om de kans op storingen zo klein moge
lijk te houden. Bungelende bedrading wordt snel
losgetrokken. Zorg daarom voor een solide
afwerking.
Achterlichten moeten tenminste een NL-goed-
keuringsmerk hebben. Iets duurder maar veiliger
zijn achterlichten met LED's, drie of vijf kleine
lampjes die minder storingsgevoelig zijn.
Belangrijk bij de dynamo is de hoeveelheid
kracht die nodig is voor een redelijke lichtop
brengst. HR-dynamo's hebben een hoog rende
ment en scoren goed in tests. Roldynamo's zijn
duurder, maar niet persé beter. Dyna-mo's inge
bouwd in de naaf (naaf dynamo's) zijn minder
storingsgevoelig maar vrij kostbaar (vanaf
150,-).
Batterijen en accu's
De afgelopen jaren is batterijverlichting steeds
populairder geworden. Maar ge-wone lampjes vre
ten energie en kosten dus veel batterijen. LED's
zijn daarop het antwoord. Deze gebruiken minder
energie en de batterijen gaan dan veel langer mee.
LED's zijn er alleen om gezien te worden. Ze wer
pen geen lichtbundel op straat en zijn daardoor
vooral geschikt als achterlicht. Mensen met een
sportfiets die gewone verlichting onvoldoende vin
den, kunnen kiezen voor accuverlichting waarbij
een flinke accu in de bidonhouder geplaatst wordt.
De lichtopbrengst is enorm groot. De prijzen van
deze setst lopen op tot enkele honderden guldens.
Behalve verlichting moet een fiets ook een aantal
reflectoren hebben. Waardoor fietsers bezig zicht
baar zijn in het donker. Verplicht zijn.
gele of witte, wettelijk goedgekeurde retrore
flectoren aan de wielen;
een niet-driehoekige, wettelijk goedgekeurde
rode retroreflector aan de achterzijde, eventueel
geïntegreerd in het achterlicht;
gele of oranje retroreflectoren aan weerszijden
van de trappers.
Ook bij grijs en grauw weer vallen fietsers niet
goed op. Opvallend, en dus veilig is daarom kle
ding met reflecterend materiaal.
Bovendien bent u met een gele of rode jas beter
zichtbaar dan met een donkerblauwe. Dat komt
goed uit, want felgekleurde, sportieve jassen zijn
de trend! Ook is er bij de rijwielhandel allerlei
reflecterend materiaal te koop dat over de kleding
gedragen kan worden. Ook voor sportfietsers is er
steeds meer speciale kleding te koop met ingewe
ven reflecterende materialen.
Gladde banden
Goede verlichting in de wintermaanden is veilig,
maar het kan nog veiliger. Veel mensen denken dat
een grote beurt onlosmakelijk verbonden is met de
auto. Toch is een fiets met mankementen zeker zo
gevaarlijk in het verkeer. Zorg daarom voor regel
matige onderhoudsbeurten, het liefst voor de win
ter losbarst. Gladde banden, waarvan het profiel
door de jaren heen weggesleten is, hebben te wei
nig grip op het wegdek. Op glad asfalt is zeker bij
regenachtig weer het risico van een schuiver groot.
Vervang buitenbanden daarom regelmatig. Dat
scheelt ook nog eens bandenplakken, want scherpe
steentjes en glas dringen minder makkelijk door
het dikke rubber van een nieuwe band. Banden
met een kevlar anti-lek laagje zijn natuurlijk een
nog betere ga-rantie tegen gaatjes. Op een nat en
glad wegdek is de remweg langer en daarom moe
ten remmen juist 's winters in een prima conditie
zijn. Trommelremmen zijn ingebouwd in de naaf
en zijn minder gevoelig voor weersinvloeden. Ze
zijn relatief eenvoudig af te stellen met kabelstel-
schroeven. Het afstellen van de terugtraprem is
minder eenvoudig. Veel mensen laten dat over aan
de rijwielvakman. Velgremmen moeten regelmatig
gecontroleerd worden op slijtage van remblokjes
en kabels. Zorg ervoor dat het rubber van de blok
jes past bij het materiaal van de velg (staal of alu
minium), want bij regenachtig weer laat de rem-
kracht van sommige combinaties te wensen over.
Bezuinig niet op goede remblokjes! De afstelling
van velgremmen is ook belangrijk: de remblokjes
mogen alleen de velg raken en niet de band.
De opruimifig begint 2 januari om 9.00 uur T©l- (0187) 48 27 94
V,
OPRUIMING
1998
Ditmaal een Taaipraatje over de jas, het lange kledingstuk ter
bescherming tegen regen en kou, reikend tot aan of over de
knieën.
Vroeger had jas ook de betekenis van wambuis. Aanvankelijk
was de jas, in Gro-ningen jes genoemd, een kledingstuk zowel
voor vrouwen als voor mannen, later alleen voor mannen.
Men maakte onderscheid tussen regen- en winterjas, geklede,
stof- en werkjas. Om aan te tonen dat de temperatuur was
opgelopen, zei men wel 'het scheelt een jas' al of niet met de
uitbreiding 'met gisteren'.
Iemand een schrobbering geven komt tot uitdrukking in de
zegswijze 'iemand de jas uitstoffen'. Vandaar ook 'een jas
krijgen' in de betekenis van een pak slaag of een berisping
oplopen. 'De dronkaard gaf zijn vrouw jas', hij sloeg haar
geweldig. Een bekende uitdrukking, die nog altijd van toepas
sing is, luidt 'zoals de wind is, waait zijn jasje'. De betekenis
daarvan is, met alle winden meewaaien, geen eigen mening
hebben, de kant van de sterkste kiezen, een jaknikker en
mooiprater.
Een leuke zeispreuk was 'wat nieuws verblijdt, zei de nar, en
hij keerde zijn jas om'. Dan leek het net of hij een nieuw kle
dingstuk aan had.
Een oude zegswijze luidde 'Toon een jasken passen'. Dat
betekende zoveel als zeer lui zijn. Een aardige uitspraak stond
in Fliegende Blatter. 'Een beroemde naam lijkt vaak op een
jas die, voor de vader gemaakt, de zoon te groot is'. Als een
vader succes heeft gehad in zaken of in zijn carrière, wil dat
niet zeggen dat, als de zoon het werk overneemt, het succes
automatisch blijft voortduren.
Van Montaigne is de uitspraak 'De winden die de mensen het
meest vrezen, zijn die welke hun jas doen openwaaien'. De
betekenis is: dan komen hun gebreken aan het licht. Michel de
Montaigne was een Franse wijsgeer, geboren in 1533 op een
kasteel van die naam in de buurt van Bordeaux. Overleden in
datzelfde ouderlijk huis in 1592. Hij was een aantal jaren bur
gemeester van Bordeaux, maar zijn nierziekte noodzaakte
hem zich uit het openbare leven terug te trekken op zijn kas
teel. In zijn belangrijke werk 'Essais' verkondigde hij veel
stellingen over levenswijsheid.
Het werkwoord jassen komt voor in de bijzondere betekenis
van schillen in de uitdrukking aardappels jassen. Letterlijk
ontdoen van het jasje, het schilletje dat om de aardappel zit.
Van de vele samenstellingen noemen we alleen de grapjas,
iemand die vol grappen zit en de vechtjas, de benaming voor
een vechtlustige klant, een vechtersbaas.
Een andere betekenis van jas is afkomstig uit het kaartspel.
Bij het klaverjassen en schutjassen (vaak ten onrechte schud-
jassen genoemd, in verband met het schudden of wassen van
de kaarten). Het spel ontleent de naam echter aan schutten, in
de betekenis van stuiten of tegenhouden. Bij die kaartspelen,
kent men de troefkaarten, de jas voor de boer en de nel voor
de negen.
Een grappige zegswijze luidde 'Frans jassen' voor druk praten
tijdens het kaarten, waardoor een goed verstaander soms kon
opmaken welke kaarten iemand in de hand had.
Een derde betekenis van jas is de afkorting van de jongens-
naam Jasper. Vandaar de scheldnaam 'Kromme Jas' voor
iemand die niet recht van lijf en leden is.
Van deze jongensnaam is ook de uit Ne-derlands Indië afkom
stige zegswijze ontstaan 'naar kapitein Jas gaan'. De beteke
nis was doodgaan.
We besluiten met de uitdrukking 'iemand een jas geven',
waarover de meningen uiteenlopen. Volgens sommigen bete
kent het iemand een pak slaag geven. Volgens anderen heeft
het te maken met iemand aftroeven met een onvriendelijk
woord en dan is het kaartspel in het geding.
OPRUIMING