eiüvhdeii-iiieuws
Informatiedag
Alpha-cursus
OLIEBOLLEN
VERKOPING
^IIHiSiiiiiiKHliiWliAi
::i||ii!^p|^|ffl:;^J|i|g
ll||ii|iiil^iiiiiiBiH|^^
3e Blad
VRUDAG 31 OKTOBER 1997
No. 6650
Dinsdag 7 oktobér:}i;'i^k§ai^
Op bezoek in het bejaardentehuis.
Op de achtergrond v.l.n.r. R. Zoomers,
't burg. Sleurink en weth. Tiggelman.
verandering in de lucht. Deze dag staat
een bezoek aan het concentratiekamp
Majdanek bij LubHn op het programma.
Deze stad ligt ongeveer een uur rijden
ten noordwesten van Chelm. Als we aan
het eind van de morgen het kamp
binnenlopen, wordt er al spoedig
nauwelijks meer gepraat. Een
beklemmende stilte hangt om ons heen.
Hier hebben duizenden het leven gelaten,
verzwolgen door de Duitse
moordmachine. Met de bouw van het
kamp werd in 1941 begoimen. Men had
grootse plannen. De bouwplannen zijn
echter nooit helemaal voltooid. De
barakken die er neergezet werden boden
per stuk aan 500 mensen plaats. Men
sliep drie hoog in dunne kleding, 's
Zomers gekweld door de hitte en 's
winters door de ijzige koude. In
Majdanek werden in de tweede helft van
1942 barakken met de beruchte
gaskamers gebouwd. Van de
binnenkomende transporten ging 25 tot
30 het kamp in, de anderen verdwenen
in de gaskamers. Deze mensen moesten
zogenaamd een desinfectiebehandeling
ondergaan. Nadat de haren waren
afgeknipt ging men naakt massaal onder
een koude douche van enkele minuten.
CHELM - De laatste dagen van
het bezoek van de Middelharnisse
delegatie aan Chelm, waren als de
laatste loodjes, die steeds zwaarder
gingen wegen. Het programma was
zo overvol, dat we de hele week
van het een naar het ander gingen.
We werden overspoeld met
massa's aan informatie, zodat het
ons soms duizelde. Niemand van
ons had echter deze vermoeiende,
maar indrukwekkende week willen
missen! De vriendschap die we
ervoeren van de Chelmse
bestuurders en andere inwoners
van de stad, was hartverwarmend.
Donderdag breekt een hele drukke dag
aan. Allereerst bezoeken we een
dagverblijf voor geestelijk
gehandicapten. Dit gebouw werd
februari jl. in gebruik genomen. Een
twintig personen met leeftijden variërend
van 19-41 jaar, krijgen hier dagelijks
bezigheidstherapie. Het is geen groot
gebouw, maar voor deze groep prima
geschikt. Het dagverblijf voorziet in een
behoefte. Voorheen sleten deze
gehandicapten na een speciale school
bezocht te hebben, hun leven doelloos
thuis. Voor hen heeft het leven door de
komst van dit dagverblijf meer fleur
gekregen. De sociale dienst heeft helaas
geen vervoer ter beschikking, zodat
ouders of verzorgers met het openbaar
vervoer de gehandicapten moeten
brengen en halen. Nadat we het gebouw
bezichtigd hebben, smullen we van het
door de pupillen zelf gemaakte gebak
met een bakje kawa (koffie) en rijden
daarna naar een tehuis, waar bejaarden
en geestelijk gehandicapten verzorgd
worden.
Erbarmelijk
De sociale dienst van de provincie
Chelmskie heeft de bejaardenhuizen,
verpleeghuizen, thuiszorg, de
dagverblijven en de bijstand onder haar
beheer. In de bejaarden/verpleeghuizen
zijn 900 mensen gehuisvest. Een
bejaarde komt alleen in aanmerking voor
opname, als er geen familie is die hem of
haar kan verzorgen. De bejaarden mogen
sinds kort eigen spulletjes meenemen,
maar moeten dikwijls wel de kamer met
een ander delen. Van de thuiszorg maken
een 1200 personen gebruik. De provincie
kent 17.000 werklozen op een
inwoneraantal van 250.000. De hoogte
van de uitkering is afhankelijk van de
persoonlijke omstandigheden. Men
ontvangt een redelijke uitkering
gedurende 2 tot 6 maanden, daarna valt
men terug op het minimum. Dit ligt
ongeveer op 1/3 van de gemiddelde
kosten van levensonderhoud; bittere
armoede dus.
Nadat we door de directeur van de
sociale dienst wat algemene inlichtingen
hebben gekregen, bezichtigen we het
huis. Het leed dat we aanschouwen is
met geen pen te omschrijven. Op kleine
kamers liggen, hangen of zitten de
geestelijk gehandicapten. Meestal staan
er 6 bedden op een kamer, die dan
daarmee ook werkelijk helemaal vol
staat. Het gebouw is oud en maakt op
ons een naargeestige indruk. Bovendien
ruikt het hier en daar zeer onaangenaam.
De gehandicapten krijgen wel veel
therapie, dikwijls in de vorm van dansen.
De afdeling bejaarden ziet er keurig uit.
Wel zijn de gangen en de kamers oud,
maar ze zijn dikwijls smaakvol ingericht.
Toch maken we ook hier weer de
vergelijking met het Nederland van een
jaar of 40 geleden. Terecht wordt echter
door de directeur van de sociale dienst
opgemerkt, dat zowel de gehandicapten
als de bejaarden het in een thuissituatie
véél minder zouden hebben dan nu ze in
een tehuis ondergebracht zijn. De
mensen worden verzorgd, ontvangen
eten, krijgen zo nodig therapie en
ontvangen medische verzorging. Gebrek
aan financiën blokkeert veelal de vaak
noodzakelijke renovatie van de tehuizen.
Ook het onderhoud schiet er nogal eens
bij in. De directeur waardeert het dat,
ondanks dat het verplegend personeel
eigenlijk onderbetaald wordt, de
instellingen er schoon en netjes uit zien
en dat de bewoners niet te kort worden
gedaan. Het gebouw waar we op dit
moment zijn, staat op de nominatie om
volgend jaar gerenoveerd te worden.
Een wereld van verschil is het bezoek
aan het tehuis voor -voornamelijk- zwaar
gehandicapte jongens in Krasnystaw, een
30 kilometer ten zuidwesten van Chelm.
In dit gebouw leven 134 gehandicapte
jongens vanuit heel Polen. Wanneer men
als jongen of zelfs als baby in het tehuis
wordt opgenomen, is dat meestal voor
het leven. Vandaar dat de leeftijd varieert
van O tot 49 jaar. Het gebouw werd
dertig jaar geleden reeds als inrichting
voor geestelijk gehandicapten in gebruik
genomen. Door de jaren heen is het met
geld van de overheid uitgebreid en
verschillende malen gerenoveerd. De
laatste renovatie is nog maar kort
geleden. Het ziet er piekfijn en
hedendaags uit. Wat een verschil met de
gebouwen waar we tot nu toe geweest
zijn. Frisse kleuren, gesausde wanden,
linoleum op de vloer...., kortom een
gebouw dat aan alle eisen van deze tijd
voldoet. Voor ons een vrij normaal
begrip, voor velen in Polen een droom.
De pupillen zijn verdeeld in afdelingen
naar de zwaarte van handicap en naar
leeftijd. Ze slapen met 5 personen op één
kamer. In het hele gebouw zijn
gemeenschapsruimtes, waar begeleiders
de pupillen bezig houden met muziek,
tekenen, knutselen en allerlei andere
bezigheidstherapieën. Om het huis heen
is een groot terrein, waar men kan
wandelen. Zelfs paardrijden behoort tot
de mogelijkheden. Het verzorgend
personeel draagt er zorg voor dat alles en
iedereen er netjes uitziet. De hygiëne
staat hoog in het vaandel. Zieke pupillen
worden in principe in het tehuis
verzorgd. Men heeft daarvoor een eigen
medische staf. Slechts in noodgevallen
gaan ze naar ziekenhuizen in de
omgeving.
In de restaurantafdeling krijgen we tot
slot een heerlijk diner aangeboden. We
zijn er hard aan toe. Het was een lange
en zware dag. Vroeg in de avond zijn we
weer terug bij ons hotel. Deze avond
gebruiken verschillenden uit de delegatie
om een bezoek te brengen aan Poolse
gezinnen waar men via de stichting
Flakkeese Hulpgoederen Polen mee in
contact is gekomen.
Huiveringwekkend
Vrijdagmorgen voelt het voor het eerst
van de week behoorlijk fris aan. De zon
schijnt nog, maar er zit kennelijk
Cemeentewapen van Chelm
Het kinderkoor zong als jonge lijsters, prachtigl
Vervolgens moesten ze naar het
naastgelegen vertrek. Als de laatste
binnen was ging de deur achter hen
dicht. Niemand zag ooit het daglicht
meer. Veelal werden de mensen vergast
met Zyklon B, dit duurde 10 minuten.
Was dit gas niet voorhanden dan
gebruikte men koolmonoxyde. Dan
duurde het 40 minuten voor de dood
intrad. De gaskamers staan er nog zoals
ze ooit waren. Ook een deel van de
barakken en het crematorium is nog
intact gebleven. De wachttorens en de
prikkeldraadversperringen doen ons de
huiveringen over het lijf lopen. Iets
voelen we aan van het ontzaglijke leed
dat hier is geleden. Een gids leidt ons
door de gaskamers en enkele barakken
die ingericht zijn als expositieruimte. Hij
vertelt ons dat van de 300.000 mensen
die Majdanek zijn binnengekomen, er
235.000 in het kamp zijn omgekomen
door ziektes, honger of in de gaskamers.
Bijna de helft hiervan waren joden. De
anderen waren hoofdzakelijk Polen en
Sovjets. Van de overige 65000 personen
werden de meesten gedeporteerd naar
andere kampen. Slechts een zeer gering
aantal wist te ontsnappen. De Duitsers
konden alles van de gevangen gebruiken.
Niets werd er weggegooid. Kilo's haar,
schoeisel, kleding, enz. werd verzameld
en hergebruikt. Alles werd stipt
genoteerdDuitse gründlichkeit. In de
expositie zijn daar nog documenten van
te zien. Door het naderende front
evacueerden de Duitsers in de loop van
1944 het kamp. Op 22 juli van dat jaar
bevrijdde het Rode leger de
overgebleven gevangenen. Diep onder
de indruk nemen we in het begin van de
middag weer plaats in de bus. We
hebben beelden gezien die we niet licht
meer zullen vergeten. Als we gaan rijden
blijft het nog lange tijd stilAlleen het
geronk van de motor is te horen.
Kinderkoor
Majdanek ligt nabij de buitenwijken van
Lublin. In de stad zullen we wat eten.
Daar er nog even tijd is, wordt van de
gelegenheid gebruik gemaakt het
centrum te bekijken. In tegenstelling tot
Chelm zijn hier veel meer winkels te
vinden. Ook zien de straten er iets beter
en verzorgder uit. In een kelderrestaurant
nuttigen we later de middagmaaltijd, om
daarna weer naar het hotel terug te keren.
Rond vijf uur arriveren we daar en tegen
zessen zitten we al weer in het busje, wat
ons naar een sociaal/cultureel centrum in
Chelm brengt. Na schooltijd worden hier
kinderen bezig gehouden met tekenen,
linoleumsnijden, weven, borduren,
muziek, etc. Het centrum wordt door een
900 kinderen bezocht. Hoogtepunt is wel
het optreden van de jongste kinderen van
het koor. We nemen plaats op de stoelen
in de oefenruimte. Het koor heeft een
goede reputatie, zelfs in het buitenland.
In een kleine twintig minuten laat men
een deel van het repertoire horen. We
genieten. Zonder begeleiding zingen ze
met volle overgave, als een koppel jonge
lijsters. En zuiver dat het klinkt
's Avonds is er in ons hotel een
afscheidsdiner met een aantal
bestuurders van de gemeente Chelm. Er
hangt een wat bedrukte stemming.
Iedereen is doodmoe van alle indrukken
van de hele week, maar zeker ook van
het beleefde op deze vrijdag. Ook het
naderende afscheid zal er zonder meer
wat debet aan zijn geweest. We zijn zo
goed ontvangen en er heerst zo'n enorm
vriendschappelijke sfeer, dat het niet
mee zal vallen morgen afscheid van de
Chelmse vrienden te nemen. Al
betrekkelijk vroeg zoeken we onze
kamers op. De koffers moeten ingepakt
worden. Rond het middernachtelijk uur
rollen we in ons bed, denkend te kunnen
slapen. Dat lukt vooreerst echter nog
niet. Fragmenten uit de hele week tollen
door ons hoofd. Pas half de nacht vallen
we in slaap.
Afscheid
Zaterdagmorgen is het vroeg appèl. Even
zeven uur zitten we aan het ontbijt.
Daarna laden we de koffers in het busje
en maken ons klaar voor vertrek. Enkele
personen komen ons nog uitzwaaien,
waaronder Jan Haranczyk -de Duitse tolk
die dikwijls voor ons van het Pools in het
Duits vertaalde en daarmede de taak van
onze eigen tolk Krystyna Bolink welkom
verlichtte- en Bogdan Olbryk
(contactpersoon van de stichting
Flakkeese Hulpgoederen Polen).
Presydent Bajko en Zbigniew Kiryk -de
Engels sprekende medewerker van de
gemeente Chelm- brengen ons naar
Warschau. Rond achten rijden we bij het
hotel vandaan. Over elven arriveren we
in de Poolse hoofdstad. Na een kop
koffie gedronken te hebben, worden we
met het busje rondgeleid langs de meest
belangrijke gebouwen van Warschau.
Prachtige paleizen en andere gebouwen
rijden we voorbij. We komen langs
Concentratiekamp Majdanek
diverse ambassades, het graf van de
onbekende soldaat, prachtige parken en
ook brengen we een bezoek aan een
museum in het Ministerie van
Onderwijs, waar in de WO II de Duitsers
het hoofdkwartier van de Gestapo
hadden gehuisvest. De cellen en de
verhoorkamer zijn nog intact.
Na een -om des tijde wille- snelle
maaltijd in een restaurant, haasten we
ons om op tijd op de luchthaven te zijn.
We laten ons inchecken, onze koffers
verdwijnen met de transportband richting
vliegtuig. Net voordat we door de
douane heen gaan, nemen we met
weemoed afscheid van presydent Bajko,
zijn chauffeur en Kiryk. Zo lang als ze
kunnen wuiven ze ons even later na. "Do
widzenia (tot ziens)!" Dan gaan we een
hoek om en zijn ze uit het gezicht
verdwenen. Wel uit het gezicht, maar
niet uit het hart, dat weten we zeker.
Deze week heeft diepe indruk op de
delegatie gemaakt. De gesloten
samenwerkingsovereenkomst is niet zo
maar een stuk papier. Er is werkelijk
over een weer een vriendschapsband, dat
hebben we duidelijk kunnen merken. En
goede vrienden helpen elkaar. Dat is ook
het doel van deze overeenkomst. We
hopen dat Chelm en Middelhamis tot in
lengte van jaren als goede en trouwe
vrienden met elkaar mogen omgaan.
Henk Koppelaar
Binnenkort houdt de Hervormde
Bond voor Inwendige Zending (IZB)
twee informatiedagen over de Alpha-
cursus. Die cursus - vanuit de plaatse
lijke gemeente gegeven - is een vrij
intensieve (tien avonden en een week
end) kennismaking met het christelijk
geloof. Elke avond begint met een
gezamenlijke maaltijd, gevolgd door
een inleiding. Daar wordt in kleine
groepjes over doorgepraat. Het cur
susmateriaal veronderstelt geen voor
kennis. Het zet in bij de persoon en het
werk van Jezus Christus en gaat ver
volgens in op wat het betekent om te
leven in relatie met God.
De Alpha-cursus ontstond een jaar of
vijftien geleden in Londen. Sindsdien
wordt de cursus in meer dan 3000 ge
meenten over de hele wereld gebruikt.
De IZB heeft de cursus in Nederland
geïntroduceerd, waarbij samengewerkt
wordt met Youth for Christ en de Evan
gelische Alliantie. Het cursusmateriaal is
inmiddels vertaald en er zijn het afgelo
pen winterseizoen informatie- en instruc-
tiedagen gehouden. De dit voorjaar ge
organiseerde conferentie trok 400 bezoe
kers. Sinds deze introductie zijn er al
zo'n 80 gemeenten in Nederland en Bel-
giue met een Alpha-cursus begonnen.
Predikanten, kerkenraadsleden, evange
listen, leden van evangelisatiecommis-
sies en andere belangstellenden, die be
hoefte hebben aan een nieuwe impuls in
het evangelisatiewerk, zijn hartelijk wel
kom op de informatiedag, die op zater
dag 22 november 1997 wordt gehouden.
De leiding berust bij drs. J. M. Goedhart,
coördinator vanuit de IZB voor de
Alpha-cursus in Nederland.
De visie achter Alpha komt aan de orde,
evenals de praktijk van de cursus. Ook
worden er ervaringen met Alpha in Ne
derland doorgegeven en de toerusting
voor gemeenteleden die bij de cursus
assisteren komt ter sprake. De dag duurt
van 10.00 tot 16.00 uur. Er wordt van de
deelnemers een bijdrage van ƒ20,- ge
vraagd. Een lunchpakket dient men zelf
mee te nemen.
De dag wordt gehouden in gebouw 'Eben
Haëzer', Schoutstraat 8a, Woudenberg
(tegenover de Ned. Herv. Kerk in het
centrum). Woudenberg is te bereiken
vanaf de A28 via de afslag Leusden-zuid
en vanaf de Al 2 via de afslag Maarsber-
gen. Meer informatie en aanmelding bij:
Bureau IZB, Joh. van Ol-denbarnevelt-
laan 10, 3818 HB Amersfoort, tel. (033)
4611949. Na aanmelding wordt geen
informatie meer toegezonden.
OOLTGENSPLAAT - Gem. zangver.
'Advendo' uit Ooltgensplaat houdt weer
zijn oliebollenaktie op woensdag 5
november. De dames en heren van
'Advendo' komen weer langs de deur
om de oliebollen te verkopen. De olie
bollen kunnen ook afgehaald worden, in
de garage van Giel van Kreeft, achter het
voormalig postkantoor vanaf 9 uur.
HERKINGEN - Op D.V. 7 november
zal de Herv. vrouwenver. 'Niet in eigen
kracht' haar jaarlijkse verkoping houden
in ver.gebouw 'Ons Huis'. Van 2 tot 5 en
van 6 tot 8 uur. Er is weer van alles te
koop, o.a. pannekoeken, koekjes, slaatje,
handwerken, enz. Ook bent u welkom
voor een kopje koffie en voor de jeugd:
sjoelen en een grabbelton. De opbrengst
komt ten goede van de Ned. Herv. Kerk.
Komt u ook?
Impuls-winterconfe-
rentie over vertrouwen
Onder de naam Impuls-werk
houdt de Herv. Bond voor Inwen
dige Zending (IZB) conferenties
voor jonge gemeenteleden. In dit
kader is er tussen kerst en nieuw
jaar een winterconferentie, die is
bedoeld voor jongeren van 25 tot
mx. 40 jaar. Een driedaags pro
gramma om even op adem te ko
men, bezinnend bezig te zijn en
anderen te ontmoeten!
Het thema is 'Bouwen aan vertrouwen';
over Godsvertrouwen en zelfvertrouwen.
Als het goed is vormt vertrouwen de basis
van ons leven. Wie zich aan niemand kan
of durft toevertrouwen, kan op niemand
bouwen. Het vertrouwen kan ook door
allerlei oorzaken beschaamd of bescha
digd zijn. De conferentie zet in met de
basis van alles: het vertrouwen op God en
de daarbij behorende omgang met God.
Op de eerste conferentiedag houdt ds. P.
L. R. van der Spoel een bijbelstudie over
Psalm 25 en ds. W. Dekker verzorgt een
lezing over Godsvertrouwen. Derde pro
gramma-onderdeel is een culturele avond
met de schilderes Maron Hilverda-Zij-
derveld.
De tweede dag begint met een lezing van
prof. dr. C. Graafland, getiteld 'Geloven,
de twijfel te boven?' 's Middags kan ge
kozen worden uit een excursie of sport,
terwijl er 's avonds drie keuzeprogram
ma's zijn: 'Vertrouwen binnen de ge
meente' door ds. W. J. Bouw, 'Vriend
schap en vertrouwen' door mw. drs. W.
Doornenbal en 'Vertrouwen in bewe
ging' 0.1.V. Job van Gorkum.
De laatste dag houdt ds. H. G. de Graaff
een lezing over zelfvertrouwen. Vroeg in
de middag wordt de conferentie afgeslo
ten met een sing-out. Zo kunnen de deel
nemers weer op tijd thuis zijn voor de
oudejaarsdienst.
De bijeenkomst wordt gehouden in Con
ferentiecentrum Bergen/Vucht (N.Br.),
een uitstekende en sfeervolle accommo
datie met 1-, 2- en 3-persoonskamers.
Datum: Maandag 29 t/m woensdag 31
december 1997.
Het is alleen mogelijk om in te schrijven
voor de hele conferentie. De kosten zijn
160,-. Aanmelding bij: Bureau IZB,
Joh. van Oldenbarneveltlaan 10, 3818
HB Amersfoort, tel. (033) 4611949.
"Uit fiet gejzkfit,
maar niet
uil
Hervormde bond voor
inwendige zending op
gereformeerde grondslag
