SMB Dorpsherstelprijs '97
aan Sjaak van Lint toegekend
'Op goede gronden'
een hommage aan landbouwers,
hun knechts en arbeiders
Introductieshow Toyota Corolla
Gemeente-avond t.b.v.
de SEZ te Ouddorp
ESSEL I NK
?)'lSa
fm
Ima/jo maakt het waar
JUL^MINNAARD
^^^VASTGOED
70e Jaargang
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1997
No. 6637
POSTBUS 8 - 3240 AA MIDDELHARNIS
Redaktie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk. Tel. (0187) 48 2629.
Hoofdredakteur: A. J. Grinwis, tel. (0187) 483392. FAX (0187) 485736
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
KWARTAALABONNEMENT 14,75 JAARABONNEMENT 57,-
Advertentieprijs 41 cent per mm; bij kontrakt speciaal tarief.
Giro 167930 - Bank: Rabo Middelhamis, rek.no. 34.20.01.108
Op D.V. vrijdag 19 september a.s. om
19.30 uur zal in 'Eben-Haëzer' een zen
dingsavond door de Spaanse Evangeli
sche Zending gehouden worden voor de
gehele gemeente. Jong en oud worden
hartelijk uitgenodigd aanwezig te zijn.
Belangstellenden van buiten de gemeen
te zijn ook van harte welkom.
De opening van deze avond wordt ver
zorgd door ds. R. Veldman.
Onze oud-dorpsgenoot, de eerwaarde
heer M. Aleman zal ons vertellen over
het werk van de SEZ in het algemeen en
met name over zijn huidige werkzaamhe
den voor Cuba. Aan de hand van een
diaserie zal een en ander worden toege
licht. Er zal ruime gelegenheid geboden
worden om vragen te stellen aan de heer
Aleman.
Bij de uitgang zal een collecte voor het
werk van de SEZ gehouden worden.
Tevens is er een verkooptafel t.b.v. de
SEZ aanwezig waar u vanaf 19.00 uur en
na afloop van de avond terecht kunt -oor
boeken, prekenbandjes, vertelcassettes,
kaarten enz.
We hopen op een goede opkomst en
moge het een gezegende avond zijn.
Voor het derde achtereenvolgende jaar heeft de SMB
(Stichting Monumenten Behoud) te Sommelsdijk,
opnieuw op Monumentendag, z'n waardering laten
blijken aan een aantal burgers uit de gemeente die
aan hun - beeldbepalende - panden een zodanig
onderhoud hebben gepleegd dat dat als een 'waarde
volle toevoeging aan de omgeving' te beschouwen is.
Zonder moeite waren een vijftal genomineerden ?v't-
gezocht; Sjaak van Lint, die het pand van voorheen
boekhandel Human prachtig renoveerde, kreeg de
hoogste eer.
De waardering van de SMB werd tot uitdrukking gebracht met
de overhandiging van een sculptuur van een opperman, met
kruiwagen, uit kunsthars vervaardigd door Mels Daale uit Stad
aan 't Haringvliet, schoenmaker aldaar maar evenzeer gevierd
kunstenaar die terwille van de SMB voor éénmaal van z'n
principe is afgestapt nooit een door hem vervaardigd object te
verkopen.
SMB-voorzitter Hans Kastelein heeft het fraaie beeldje dan
ook als 'uniek' cadeau bestempeld en Sjaak van Lint was er
buitengewoon gelukkig mee, vooral toen hem duidelijk werd
dat het niet een wisselprijs betreft die volgend jaar weer van
eigenaar verandert. Wederkerig is de SMB bijzonder tevreden
over de schoonheid van de heer Van Lints renovatie-object,
compleet met het verbeteren van het metselwerk, de kozijnen,
glas in lood werk, schilderwerk, de hardstenen palen en het
hekwerk. Het pand is tot schoonheid verheven.
Volgend jaar zou de hoogste eer wel 'es aan de SMB toe kun
nen vallen, wanneer het resultaat van de restauratie van de
voormalige R.K. schuilkerk in de Sommelsdijkse Dubbele
Ring ter beoordeling staat. De plannen daartoe verkeren in een
vergevorderd stadium, verzekerde de heer Kastelein en dat
lijkt de kroon op het werk van de SMB te worden. Er zullen
drie wooneenheden in ondergebracht worden.
Vijven, zessen, duizenden
De heer Kastelein kent de inspanning die het kost een restaura
tie/renovatie-object tot een goed einde te brengen, 't Is niet een
kwestie van 'vijven en zessen', wist hij, maar van vijven, van
tientallen, honderd- en duizendtallen, eindigend bij een lege
portemonnee maar dikwijls ook bij een prachtig bezit, 't Is de
Stichting bekend dat er aldus 'onnoemelijk veel' gepresteerd
wordt, zeker ook in Sommelsdijk en de SMB stimuleert dat
gaarne. Zelf houdt ze zich al twaalf jaar bezig met de restaura
tie van panden die verloren leken, maar soms ontbreken de
middelen en moet met het stimuleren van anderen worden vol
staan, met overigens de grootst mogelijke bewondering.
Vier van de vijf genomineerden kregen een eervolle vermel
ding met oorkonde waarop de waardering van de jury is ver
woord. Het gold de nieuwe houten brug naar de Herv. Kerk
van Nieuwe Tonge, het prachtige gerenoveerde pand van druk
kerij Gebr. de Waal te Sommelsdijk, het nieuwe woonhuis van
de familie Van Eijnsbergen aan de Voorstraat te Stad aan 't
Haringvliet en de nieuwbouw van de schuur, door de heer D. J.
van Dis, op de hoek Donkereweg/Achterweg te Middelhamis.
De prijzen werden bekendgemaakt en uitgereikt door burge
meester mevrouw Sleurink in 'De Drie Vergulde Nagels', het
vroegere café Wielhouwer op de Sommelsdijkse Oostdijk,
sinds enkele jaren de vergaderruimte van de SMB.
De Stichting mocht daar van de burgemeester een uitermate
dankbaar compliment in ontvangst nemen, "want zonder uw
stichting zou er al heel wat verloren zijn gegaan', verzekerde
mevrouw Sleurink. De dorpsvernieuwing van Sommelsdijk
ontwikkelt zich langzaam maar zeker tot een waar plaatje en te
succesvoller wordt het door de positieve inbreng van zoveel
particulieren die zorgen voor "ware pronkjuwelen aan de stra
lenkrans van de gemeente Middelhamis". Fraai
't Was op deze monumentendag inderdaad goed toeven in
Middelhamis. Voorzitter Hans Kastelein had zich 's morgens
al verlustigd in het beeld van de weer draaiende molen 'De
Korenbloem', nadat die zeker twee-en-een-half jaar stil had
moeten staan, maar de restauratie is voltooid zodat Sommels
dijk de molen weer als een prachtig erfgoed kan bezitten. Aan
de weer ingebmikname was 's morgens door de Molenstich-
ting Goeree-Overflakkee aandacht besteed. Mevrouw Sleurink
heeft de wieken in beweging gezet zodat de molen een hele
dag met draaiende wieken van haar hergeboorte getuigenis af
kon leggen.
Wanneer Sommelsdijker David
Hoogzand (69) de polders van nu
vergelijkt met die uit z'n jeugd,
dan wordt 'ie daar niet vrolijk van,
maar gelukkig heeft dat gevoelen
niet de toon gezet van z'n nieuwe
boek 'Op goede gronden'. Dat gaat
vooral over vroeger, toen het land
leven nog goed was, de kreken zich
nog 'kronkelend slingerden', de
varkenspest nog onbekend -, en de
mestproblematiek nog verre was.
Zó ver staat dat inmiddels van ons
dat de heer Hoogzand z'n pen
doopte en aan 't werk is gegaan om
vast te leggen wat is geweest, oog-
getuigeverslagen met een keur van
mooie foto's, het meeste nog her
kenbaar maar straks allemaal ver
dwenen, voorgoed.
Vrijdagmiddag presenteerde hij z'n pen-
nevmcht, z'n derde, na 'Blijvend geden
ken' (over de oorlog) en 'De blijde aan
komst' (over de binnenschipperij), in
N.B. een van de ruimtes van de vroegere
landbouwschool, nu VBO Groen te Som
melsdijk. Niks herinnerde de heer Hoog
zand nog aan de school waar hij ooit
leerling was, gebouw en onderwijs zijn
onherkenbaar veranderd, ontwikkelingen
die hij in zijn nieuwe boek evenzeer
heeft belicht, zij het dat het voornamelijk
gaat over op Goeree-Overflakkee ver
bouwde gewassen en de gevolgde teelt
wijze in deze eeuw.
Met spijt stelde de heer Hoogzand bij de
presentatie vast dat het landleven waar
over hij zo begeesterd schrijft, bijna
geheel is afgebrokkeld, maar hij tekent
ook de volhardendheid van de agrarische
bevolking aan, ze namen toen de kost
niet meer te verdienen was, een ander
beroep, ze emigreerden zelfs, maar wie
achterbleven bleven het land bebouwen
al zijn ze soms 'doodgevlogen tegen het
gaas', zoals een landbouwer het de heer
Hoogzand 'es heeft vergeleken.
Het heeft een sanering van het aantal
boerenbedrijven tot gevolg gehad, 'kille'
cijfers vindt de heer Hoogzand dat en de
polders zijn ontluisterd, ontvolkt en ziel
loos geraakt. Dieren worden gefokt
onder walgelijke omstandigheden, maar
gelukkig zijn er naast alle veranderin
gen/verslechteringen ook wat verbeterin
gen geboekt. De abreidsduur werd ver
kort, de arbeidsomstandigheden verbe
terden en de oogst-opbrengsten zijn ver
veelvoudigd. Niet dankzij manipulaties
en klonen, maar als gevolg van beter
onderwijs en onderzoek.
Toen de heer Hoogzand vrijdagmiddag
z'n boek presenteerde eindigde hij dan
ook niet in mineur, nee, ook z'n boek
moet bijdragen, vindt hij, aan een hogere
waardering voor hen die door de vele
jaren heen landbouw hebben bedreven,
de landbouwers, hun knechts en de land
arbeiders en ook voor hun collega's van
nu die zoveel meer kennis hebben te
gebruiken, van de administratie, van
wetgeving en van chemische en techni
sche zaken.
Geen kleinigheid, begreep de heer Hoog
zand, jongeren de beginselen van het
'groene' beroep bij te brengen z'n eerste
exemplaar ging dan ook naar mevrouw
Kaim, de directeur van VBO Groen.
Dat mag nog gezegd, ook voor de heer
Hoogzand privé zijn de omstandigheden
beter geworden. Hij heeft z'n dagen niet
als koeiewachter -, of op de akkers hoe
ven door te brengen, want hij kreeg een
administratieve functie. Ook z'n bezoe
ken aan de centrale gaarkeuken waar hij
in de crisisjaren soep ophaalde, behoren
tot een ver verleden, vrijdagmiddag was
er, bij de presentatie, koffie en een plak
cake, een lekkernij die in 't ouderlijk
gezin van de heer Hoogzand maar wei
nig geserveerd zal zijn...
Tot lering over het verleden van 'het
landleven op Goeree-Overflakkee' is er
voortaan het prachtig uitgevoerde boek
'Op goede gronden', in de boekhandel
en bij de heer Hoogzand voor 50,- te
koop, een uiterst reële prijs voor dit boek
dat als een documoent zal voortbestaan,
om tot in lengte van jaren te laten weten
hoe zich de teelten hebben toegedragen,
maar liefst 339 pagina's lang.
Automobielbedrijf Flakkee B.V. te Sommelsdijk houdt vrijdag 19 en zaterdag 20 sep
tember as. een introductieshow. Op deze show zal de totaal nieuwe Toyota Corolla
worden getoond. Ongetwijfeld zultp u al iets van de nieuwe Corolla vernomen heb
ben, maar op deze show kunt u de auto zelf 'live' bewonderen. Naast de Corolla in
alleriei uitvoeringen, treft u deze dagen ook de Stariet, Carina, Camry en Landcruiser
Challenger aan. Alle reden dus om zo snel mogelijk langs te gaan bij Flakkee B.V.,
om te ontdekken hoe u vol vertrouwen de volgende eeuw in kunt rijden. Bij aankoop
van een nieuwe of gebruikte auto tijdens de show, ontvangt u gratis een fietsendrager.
U bent van harte welkom op 19 en 20 september bij Automobielbedrijf Flakkee
B.V., Dorpsweg 28 te Sommelsdijk. Tel. 0187-484466.
Loop geheel vrijblijvend binnen en overtuig u ervan, dat de unanieme lof over de
nieuwe Toyota Corolla in de vakpers terecht is!
De show is geopend:
Vrijdag van 10.00 tot 21.00 uur en zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
De auteur heeft een uiterste precisie
betracht, er nergens een slag naar gesla
gen maar eindeloos geïnformeerd totdat
'ie zeker wist dat het geschrevene de
toets van elke kritiek zou kunnen door
staan. Hij maakte het boek onwaarschijn
lijk compleet, primair over de teelten,
maar ook over bijvoorbeeld beurzen en
markten, over Oud en Nieuw, over de
Oldenburgers die op de stee van Vis van
Heemst werden gefokt, over zeekraal, de
Menheerse boat, over polderwerkers en
riethakkers, tot zelfs over flakkeese lie
deren waardoor het boek een bijzonder
uitvoerige informatiebron is geworden.
De heer Hoogzand, hij heeft het zelf
meegemaakt, aan den lijve ondervonden
of uit betrouwbare mond opgetekend.
Enekele van de 'monden' die hem aan
informatie en aan foto's hielpen waren
vrijdagmiddag bij de presentatie aanwe
zig, ze waren de heer Hoogzands eregas
ten op z'n gedenkwaardige feest dat 'ie
niet anders dan met een enorme inspan
ning en vasthoudendheid heeft kunnen
bereiken. En nóg is z'n pen niet opge
droogd!
Stellig hoopt ook mevrouw Kaim op
meer pennevmchten zoals de heer Hoog
zand die levert want het verleden kan
niet genoeg in herdenking worden
gehouden. "In de waan van de dag ver
liezen we de verworvenheden uit het ver
leden te snel uit het oog", vond ze ook.
Op de huidige VBO Groen-school is, zo
legde ze uit, nauwelijks nog sprake van
beroepsonderwijs, alleen vindt een voor
bereiding daarop plaats, maar het contact
met de secto' wordt door de school graag
onderhouden waaraan het boek van de
heer Hoogzand bij zal kunnen dragen.
Mevrouw Kaim wenst het dan ook een
brede kring van lezers toe.
VOOR BEELD EN GELUID
POrq-WDEQ. 8TUMO - REPOflTME - FOTOORARE
^^3 j^^SI^^I
m cj im cj cj CD
OiaXXmP - Wéstatnat 35 - Tahfoon (01S7) 681G121 Fêx S83734
-Prlntshop-Hogaroom 172 ~T9hfoon (0111) ■l€2400
n
Molenweg 28 Telefoon: 0187 475400 Fax: 0187 484210 Middelharnis
Openingstijden; ma t/m «rij: 8.00-12.00 13.00-17.00 vrij: 19.00-21.00 za: 9.00-12.00
Goeree-Overflakkee B.V.
Voor de koop of verkoop van uw woning
Doetinchemsestraat 32-34,3241 AA Middelhamis
Tel. (0187)48 2606
De trotse winnaar van de jaarprijs Sjaak van Lint, geflankeerd door echtgenote en de burgemeester
Het eerste exemplaar wordt aangeboden.
Het boek is prachtig uitgevoerd; het werd
gedrukt bij drukkerij Gebr. de Waal.
