NIEUWE BOEKEN
de Banier
automaterialen
GEURENDE KLIMPLANTEN
overgewicht?
a
Mei was nat, vrij zacht
en tamelijk zonnig
Arco Chemie Triathlon Hellevoetsluis 1997
Den Hertog bv
il
uitgeverij
Groenbemesting
M. W. EMAUS
diabetes in uw familie?
altijd dorst èn
voortdurend moe?
ga dan eens naar
uw huisarts toe!
m
B
E
E
E
BaHBBBBEEEEEEHEE
Tuin en groen - Er is altijd wat moois te doen!
VRIJDAG 27 JUNI 1997
EILANDEN-NIEUWS
Blz.3
Dr. C. P. Polderman, Kerk en Wereld.
Een studie over gereformeerden en
hun uiteenlopende relaties met televi
sie in iiet liclit van politiek, cultuur en
tiieologie. Uitgeverij J. J. Groen
Zn., Heerenveen. Paperback, XI en
399 pag. Prijs 49,50. Binnen de gere
formeerde gezindte in ons land wordt er
over het medium televisie en liet gebruik
daarvan verscliillend gedaclit. In dit
proefschrift gaat de schrijver na waar de
wortels van die verscheidene stelligna-
men gezocht moeten worden. Hij heeft
zijn onderzoek heel breed uitgevoerd. Er
komen zowel kerk- en cultuurhistorische
als politieke en theologische aspecten
boven tafel. Zij die geïnformeerd willen
worden over de historische wortels - en
de diversiteit daarin - van degenen die
zich 'gereformeerd' noemen, kunnen
heel wat uit dit boek te weten komen.
Vanuit de geschiedenis komt de schrijver
tot een driedeling ten aanzien van de
houding tegenover de cultuur, variërend
van 'burger' en 'pionier' tot 'vreemde
ling/pelgrim'. Deze begrippen komen
overeen met de volgende omschrijvin
gen: 'solidariteit met de wereld', 'kriti
sche participatie in de wereld' en 'distan
tie van de wereld'. Eén en ander wordt
daarna toegepast op het omgaan met met
medium 'televisie'.
De aanpak van dr.Polderman is origineel
maar wel complex. De schrijver heeft het
zichzelf niet gemakkelijk gemaakt - maar
ook zijn lezers niet, althans om het uit
eindelijke doel van het onderzoek in de
gaten te houden. In grote delen van dit
boek wordt de televisie - het uiteindelij
ke thema van deze studie - (nog) niet
genoemd. Maar het loopt er wel op uit.
Uiteindelijk komt dr.Polderman tot de
conclusie dat de 'modern gereformeer
den' het medium hebben geaccepteerd,
de 'neo gereformeerden' selecteren, ter
wijl de 'oud gereformeerden' distantie
betrachten. De vraag blijft natuurlijk wel
of het feitelijk gedrag wel steeds met de
voorgestane principiële houding over
eenkomt - een vraag die de schrijver
helemaal aan het slot van zijn boek ook
stelt. Een schrijnend voorbeeld van de
hypocrisie in dezen is bijv. het deelne
men aan de recente pyramidespelen.
Dr.Polderman schreef een boeiend boek
over de gereformeerden en de televisie.
Oberigens valt te vrezen dat deze relatie
zich binnenkort grondig gaat wijzigen.
De snelle introductie van Internet, ook
binnen de gezinnen van de '(oud) gere
formeerden' zou hier wel eens debet aan
kunnen zijn. Zoals de heer L.M.P.Schol
ten dat ook opmerkt: "De huidige ont
wikkelingen op het gebied van electroni-
ca en computers zouden er wel eens toe
kunnen leiden dat het beeldscherm langs
deze weg zijn plaats in de gezinnen zal
gaan innemen. Genoemde ontwikkeling
baart grote zorgen en vereist een diep
gaande bezinning" (pag.96). JMJ K
Onderstaande boeken werden de redactie
toegestuurd door uitgeverij De Banier te
Utrecht. Ze geven iets weer van de
breedte van het fonds van deze uitgever.
Zowel de paperbacks als de in een stevig
kaft gestoken boeken hebben een keurig
verzorgde vorm ontvangen.
Drs. J. J. Poort, Voetsporen van Cal-
vijn. Paperback. Geïllustreerd. 134
pag. Prijs 19,50. Dominee Poort,
bekend publicist, schreef veel jaren gele
den een boekje dat Calvijn volgt op zijn
voetsporen. Nu is het in een herziene uit
gave opnieuw uitgegeven - met veel illu
straties en op een lichtvoetige maar
uiterst serieuze wijze geschreven. De
schrijver voert ons mee naar de diverse
plaatsen waar Joh.Calvijn (1509-1564)
verbleef: onder meer Noyon, Parijs,
Orleans, Bazel, Farrara, Straatsburg en
natuurlijk Geneve. Een vlot lezend maar
instructief boekje.
J. van 't Hul, Op reis langs oude
paden. Paperback. Geïllustreerd. 151
pag. Prijs 19,50. De opzet van dit
boekje kan enigszins met het vorige ver
geleken worden. Maar hier betreft het
niet één persoon, maar een achttal Engel
se en Schotse 'oude schrijvers' - theolo
gen uit de 17e t/m 19e eeuw. Hun
namen: Warburton, Boston, Huntington,
Peden, Tiptaft, Philpot en Bunyan. De
schrijver die als redacteur verbonden is
aan het Reformatorisch Dagblad bezocht
in die hoedanigheid de plaatsen waar ze
werkten en leefden. De daaraan ontspro
ten krantenartikelen zijn nu herschreven
en aangevuld met nieuwe informatie.
Een aantrekkelijk boekje, met name voor
hen die ook eens een (kerkhistorisch
getint) bezoek aan Engeland en/of Schot
land willen brengen.
J. Roodbeen, Woorden van Spurgeon,
deel 1. Idem, deel 2. Paperbacks. Elk
64 pag. Prijs f.12,50 per stuk. In deze
fraai uitgevoerde boekjes zijn woorden
van Ch. H. Spurgeon bijeen gebracht. De
preken van deze 'prins der predikers' die
leefde van 1834 tot 1892 en die met
name in Londen heeft gewerkt, hebben
in zijn tijd grote indruk gemaakt. Voor
velen was hij tot eeuwige zegen. Maar
ook zijn gedrukte predikaties hebben een
zegenrijk effect gehad. Daaruit zijn in
deze boekjes sprekende fragmenten
samengebracht. De bloemlezing in deel
tje 1 wordt voorafgegaan door een uit
voerige levensschets van Spurgeon.
Emis Dion, Nikias en Katharina. Deel
1: Het begon in Korinthe. Deel 2: In
de schaduw van de zanger. Deel 3: De
lauwerkrans van het leven. Paper
backs. 172 resp. 160 en 188 pag. Prijs
ƒ24,50 per deel. Samen 67,50. De
stof van deze romans is gesitueerd in het
midden van de eerste eeuw van onze
jaartelling. Korinthe en Efeze zijn de
plaatsen waar de schrijver ons heen
brengt. In deze romanserie - oorspronke
lijk in het Duits geschreven - wordt niet
slechts het leven in de antieke Grieks-
Romeinse wereld geschetst, maar tevens
wordt een beeld gegeven van het leven
in de jonge christengemeenten in Paulus'
dagen. De verhalen zijn geschreven rond
de belevenissen van de jonge Nikias en
Katharina. Inderdaad - hun wegen krui
sen elkaar. De liefde tussen hen beiden
moet heel wat overwinnen voordat hun
verbintenis blijvend feit is.
Lammert Houtjes, Als de liefde groeit.
Gebonden. Met stofomslag. 320 pag.
Prijs 28,50. Jan Verhoef krijgt de
kans directeur te worden van een bed
rijfsvestiging in Zuid-Afrika. Die uitda
ging neemt hij aan. Voor zoon Johannes
wordt het echter beter gevonden in
Nederland te blijven. Hij komt bij opa en
oma, de oude Janus en Mien Verhoef, in
huis. Zij proberen hun kleinzoon naar
hun beste kunnen te begeleiden. Onder
tussen laat deze echter het oog vallen op
boerendochter Els Bremer. Deze en
andere ingrediënten geven stof voor een
levensechte roman.
J. F. van der Poel, Japova Trilogie (in
één deel: Balling in Siberië, Vlucht uit
Siberië, Terug naar Siberië). Gebon
den. Met stofomslag. 406 pag. Prijs
ƒ34,50. De (vele) romans die de heer
Van der Poel al schreef, kenmerken zich
vooral door één eigenschap: diverse
actuele problemen dienden als onder
werp. Zo komen in zijn boeken thema's
als incest, abortus, euthanasie en versla
ving aan de orde. In deze dikke roman -
een trilogie - tekent de schrijver de ver
drukking van de ondergrondse kerk in de
USSR ten tijde van de koude oorlog.
Dominee Japova wordt verbannen naar
Siberië. Daar wordt hij ondergebracht in
een strafkamp. Na zijn succesvolle
vlucht wordt hij helaas weer gearres
teerd. Toch komt het goed.
uitgeverij en boekhandel
Het leven en sterven van Willem Sloot-
maker. Met een voorwoord van ds. J.
R. van Oordt. Uitgeverij Den Hertog
te Houten. Zevende druk. Paperback.
48 pag. Prijs 12,75. Willem Slootma-
ker was een godvrezende man die in
Oud-Beijerland woonde. Geboren in
1840, overleed hij in 1938; hij is dus
stokoud geworden. De eerste druk van
dit sympathieke boekje verscheen een
jaar na zijn dood. Maar ook nu degenen
die hem hebben gekend, inmiddels over
leden zijn, gaat er van het leven en ster
ven van Willem Slootmaker nog een
getuigenis uit. Wijlen dominee Van
Oordt (Geref.Gemeente) was één van
zijn vrienden. Hij besluit zijn aanbeve
lend 'Woord vooraf' met de wens dat dit
geschriftje "velen ng tot troost, maar
bovenal tot des Heeren eer moge strek
ken".
Meisje zoekt voor
enkele dagen per week
werk als
HULP in de
HUISHOUDING en/of
met kleine KINDEREN
Voor inl.: tel. 68 20 59
o.a.
GELE MOSTERD,
BLADRAMENAS,
ENG. RAAIGRAS,
ITAL. RAAIGRAS,
WEIDEMENGSELS
Bokweg 9, Ouddorp
Tel. 68 19 56 - 68 12 79
Laat u controleren op diabetes mellitus.
Een tijdige behandeling kan uw klachten
én het risico op ernstige complicaties
aanzienlijk verminderen.
Ds. A. Elshout, Een helpende hand.
Nogmaals een helpende hand. Uitge
verij Den Hertog te Houten. Paper
backs. 132 en 108 pag. Prijs 18,90
per stuk. Dominee A. Elshout was vele
jaren predikant binnen het verband van
de Gereformeerde Gemeenten. Hij over
leed in 1991. Zijn boekjes die onlangs in
herdruk uitkwamen, willen een helpende
hand bieden aan mensen die zich in psy
chische nood bevinden en aan hun omge
ving. Dr. J. van der Wal, directeur van de
Gliagg De Poort, schrijft over de inhoud
ervan: "Nog steeds ben ik onder de
indruk van de bijbels-pastorale toon en
de praktische en accurate adviezen die
we aantreffen in de boeken van ds.Els
hout". Het bijzondere van deze boeken is
dat de auteur zich mede kon baseren op
wat hijzelf aan den lijve aan psychisch
lijden heeft ervaren. Het eerste deel heeft
ooit zeven drukken ontvangen. Het gaat
op diverse aspecten van de psychische
nood in. In de laatste hoofdstukken
wordt het thema van de stervensbegelei
ding besproken. In deel 2 biedt de schrij
ver een helpende hand vanuit datgene
wat de Bijbel ons meedeelt over de cri
sisperiode in het leven van Elia (1
Kon. 19). De God van Elia leeft nog. In
beide boekjes is een 'Woord vooraf'
opgenomen van de hand van ds. C.
Harinck te Houten. JMJ K.
~r,&^
Weerpraatje:
(door Jan Versteegt)
Mei was landelijk een kletsnatte maand.
In De Bilt werd 111 mm neerslag in de
regenmeter geworpen, terwijl het lande
lijk gemiddelde 61 mm bedraagt. Daar
mee komt de afgelopen meimaand op de
vijfde plaats in de rij van natte meimaan
den in deze eeuw. Er viel gemiddeld in
ons land 78 mm, tegen 57 mm normaal.
De maandsommen liepen uiteen van 48
mm in Bloemendaal tot 111 mm in De
Bilt en Herwijnen. De grote variatie was
vooral te wijten aan het buiige karakter
van de neerslag. Dat was speciaal het
geval in de periode 5 tot en met 21 mei.
In die periode werd er vrijwel dagelijks
in ons land ook onweer waargenomen.
Normaal varieert de mei-neerslag van 45
mm in het westen en noordwesten van
het land tot 75 mm plaatselijk in zuide
lijk Limburg.
De gemiddelde etmaaltemperatuur kwam
op ons landelijk instituut in De Bilt uit
op 12.8 graden, normaal is dag 12.3.
Hiermee was de maand iets aan de zach
te kant. De eerste warme dag, daarvan
spreken we als de temperatuur de 20 gra-
dengrens bereikt of overschrijdt, werd
geregistreerd op 2 mei, de eerste zomerse
dag (25 graden of meer) op 16 mei. De
maand telde acht warme dagen en twee
zomerse dagen, dat is precies normaal.
Vorstdagen komen in mei zelden voor,
alleen in de periode die bekend staat als
de IJsheiligen is dat wat vaker het geval.
De Bilt telde dit keer één vorstdag: op 7
mei daalde het kwik tot -0.4 graden.
Landelijk scheen de zon 213 uur, nor
maal is dat 201 uur. Zoals gebruikelijk
was de zon aan de kust het meest aktief.
Hoek van Holland noteerde 239 uren
zonneschijn. Eelde daarentegen was met
184 uur het somberste KNMI plekje. De
Bilt noteerde 205 uur, tegen normaal
197, Er kwamen geen zonloze dagen
voor, terwijl dat eigenlijk op twee dagen
het geval zou moeten zijn.
De landelijk hoogste temperatuur werd
gemeten op de vliegbasis Eindhoven.
Daar werd op 17 mei 28.9 graden op de
thermometerbuis afgelezen. De laagste
temperatuur werd gemeten op Volkel; op
7 mei daalde het kwik daar tot -1.6 gra
den.
Nu mei voorbij is, kunnen we ook de
meteorologische lente in de boeken weg
schrijven. Gemiddeld was het seizoen
aan de zachte kant, alleen april bracht
veel nachtvorsten. De zon deed het uit
stekend en het was met 135 a 140 mm
neerslag iets aan de droge kant. Vooral
mei was erg nat.
Juni doet het tot nu toe niet slecht. De
eerste tien dagen hebben zomers weer
gebracht, de hevige storm van zaterdag 7
juni in het westen en zuidwesten van het
land vormt natuurlijk een zwarte blad
zijde.
professioneel in perslucht
f|:::i||i||||i||||:i
Haveneind
SOMMELSDIJK
Tel. (0187)48 40 00
Morgen, zaterdag, de 28e juni, is het
zover. Dan wordt immers de 11e triath
lon van Hellevoetsluis gehouden, onder
de naam van onze hoofdsponsor ARCO
Chemie Nederland, Ltd.
De inschrijving voor dit evenement is
nog steeds geopend.
Voor de recreatieve deelnemers is er een
zogenaamde PROMOTRI (start om
10.30 uur) met de afstanden 500 m
zwemmen, 22 km fietsen en 5 km hard
lopen (met andere woorden 'de 1/8-
triathlon').
Ook kan hieraan met z'n drieën worden
deelgenomen (de zogenaamde TRIO).
Voor de wedstrijddeelnemers is er een
Bondsvfedstrljd (start om 11.00 uur)
met de afstanden 1500 m zwemmen, 40
km fietsen en 10 km lopen. Ook op de
wedstrijd is inschrijving mo-gelijk. Het
inschrijfbureau bij de voetbalvereniging
F.C. Vlotbrug is tot uiterlijk 10.00 uur
geopend.
Houdt er wel rekening mee dat de deel
nemers tijdig bij de start van het zwem
men in het Kanaal door Voome moeten
zijn.
De startschoten zullen gegeven worden
door de heren Gijs Meerburg van de
hoofdsponsor ARCO Chemie Nederland,
Ltd. en Hans Vooges van de sub-hoofd
sponsor Stork ICM BV. De prijsuitrei
king (gepland om omstreeks 14.00 uur)
zal geschieden door de heer Felix Jansen,
eveneens van ARCO Chemie Ne-der-
land, Ltd.
De kanshebbers (bij de tot nu toe aange
melde deelnemers) zijn bij de Bonds
wedstrijd zijn ondermeer Erwin Voor
den Dag (uit Ridderkerk), Guido Kruit
hof (uit Rotterdam), Gerard de Nooij (uit
Delft) en Erik Peeman (uit Middelhar-
nis).
Bij de dames is de grootste kanshebber
Gonnie Wensveen (uit Leiden).
Bij de veteranen zijn kanshebber: Arie
Pellekooren (uit Spijkenisse), Cees van
Loon (uit Den Haag) en Bram van Hir-
tum (uit Ridderkerk).
De Stichting Triathlon Hellevoetsluis
verzoekt de aanwonenden aan de par-
coursen beleefd tussen 10.30 en 14.30
uur zoveel mogelijk rekening te houden
met dit evenement en de overlast zoveel
mogelijk te beperken en zo kort mogelijk
te laten duren.
Voor aanmelding en eventuele overige
informatie kunt u desgewenst contact
opnemen (na 18.00 uur) met de Stich
ting Triathlon Hellevoetsluis, onder
telefoonnummer (0181) 315475.
Met geuren kun je sfeer scheppen als met geen ander middel.
Men is het er steeds meer over eens, dat een tuin zonder geur
niet af is. Opvallende geuren zijn er vooral in de voorzomer.
Het is voor de meeste planten de hoofdbloeiperiode. Klim-
planten met geur zijn extra waardevol, omdat ze rijk bloeien
én geuren. En klimplanten hoeven niet persé te klimmen:
omdat ze lange takken maken kunnen ze ook heel goed hori
zontaal langs een hek worden geleid, of over een schuurtje.
TIP: Alle klimplanten hebben de neiging om in hoeken en
gaatjes te kruipen. Laat ze daarom niet over een pannendak
groeien!
Zachte kleuren
Romantisch en overvloedig bloeiend zijn klimrozen, die op
allerlei manieren geleid kunnen worden: tegen de gevel, langs
hekken, over bogen, pergola's en standaards, maar ook in oude
bomen, of over de grond. Voor al deze toepassingen zijn meer
of minder sterk groeiende rozen verkrijgbaar. Een ijzersterke
is Rosa 'New Dawn', met zachtroze, gevulde bloemen die
licht geuren. 'New Dawn' groeit fors uit en bloeit meestal
door. 'Pink Cloud' is een roos met een wat steviger kleur,
zalmroze. 'Zéphirine Drouhin' is dieproze en gr'ootbloemig,
met een sterke geur. Bijzonder aan deze soort is, dat hij vrij
wel geen doorns draagt.
TIP: Klimrozen snoeien is niet moeilijk: in maart een gedeelte
van de oude, verweerde takken onderaan wegnemen om de
plant te verjongen. Op de hoofdtakken alle zijtakken tot op 15
cm terugsnoeien.
Ook op het balkon
Lonicera of kamperfoelie heeft net als de roos een geur die in
parfums wordt gebruikt. Kamperfoelies houden van goede,
wat vochtige tuingrond in de zon of gedeeltelijke schaduw.
Lonicera periclymenum 'Serotina' is rijkbloeiend; de bloemen,
violetrood met geel, verschijnen van juni tot oktober. Daarna
draagt 'Serotina' helderrode bessen. Opvallend oranjegeel zijn
de geurende bloemen van Lonicera tellmanniana, die in mei
en juni bloeit. Een mooie, kleinbladige kamperfoeliesoort is
Lonicera japonica 'Hall's Prolific', rijkbloeiend met sterk
geurende, van creme-wit naar oranjegeel verbloeiende bloe
men, van juni tot september.
TIP: Kamperfoelies zijn zo sterk dat ze het ook in bakken op
het balkon prima doen. Warmeer ze te groot worden kunt u ze
gewoon bijknippen.
Andere geurende klimplanten
Clematis flammula, die tot 5 m hoog groeit, is een plant met
zeer welriekende bloemen van juni tot oktober en vormt daar
na mooie zaadpluimen.
Clematis vitalba, de inheemse Bosrank, groeit fors uit met lia
nen die wel 15 m lang kunnen worden. De Bosrank bereikt
daarmee het gemak de top van een middel-hoge boom. De
bloemen zijn roomwit en geuren heerlijk. Ze verschijnen van
juli tot september. Een bijzondere soort is de laatbloeiende
Clematis rehderiana, met lichtgele klokvormige bloemen die
zacht naar primula's geuren.
Rosa 'New Dawn
TIP: Deze kleinbloemige soorten kunt u in het voorjaar flink
terugsnoeien als dat al nodig is. Ze doen het ook op plaatsen
waar grootbloemige soorten moeite hebben. Wel altijd met de
voet in de schaduw zetten, bijvoorbeeld achter een heester of
een flinke vaste plant.
Goed bevestigen
Klimplanten staan altijd mooi, wanneer ze tegen een gevel
worden geleid. Zorg vooral voor stevig materiaal, bijvoorbeeld
een betonmat, staaldraad of dik geplastificeerd ijzerdraad. Uit
gegroeide klimplanten worden zwaar en waaien bij storm los
omdat ze veel wind vangen. De takken het liefst vastmaken
met flexibel binddraad aan een stevige leidraad. Gebruik klos
sen of keilbouten met oog om een afstand van ongeveer 10 cm
tussen de muur en het draad of hekwerk te houden. Dit heeft
twee voordelen: Snoeien en aanbinden van jonge takken is
veel eenvoudiger, en het komt de gezondheid van de klimplant
ten goede: de lucht circuleert beter en de plant zit niet te dicht
op een hete muur.
I
Vraag de gratis informatiebrochure aan bij het:
Diabetes Fonds Nederland,
Regentesselaan 39, 3818 HH Amersfoort.
Bellen kan ook: (033) 46 22 055
,ljd Een keuze maken Is
niet moellijkl _.i^_^
Kom eens vrijblijvemi binnen kijken!
BOEKEN EN MUZIEK
VAN DER BOOM
Voorstraat 41
Sommefsdfjk
TeL (0187) 482614
1
AGO
