Goeree Overflakkee
heeft de toerist véél te bieden
Bijzonder koorconcert te Zierikzeel
Een feest of receptie In het "Fort".
Véél leuker. Niet duurder.
•FORT
PRINS FREDERIK'
Eiland moet meer doen om zich bij de toerist te profileren
Rn
MIDDELHARNIS - Het toerisme op Goeree-Overflakkee concentreert
zich vooral op de Kop van Goeree en dan voornamelijk nog in liet hoog
seizoen. Hier zijn dan ook uitgebreide verbUjfsaccommodaties aanwezig
om de vele vakantiegasten onderdak te bieden. Op Overflakkee is er veel
minder accommodatie aanwezig en deze is bovendien ook veel meer ver
spreid gesitueerd. Ook is het eiland in trek bij de dagtoeristen die naast
de Kop van Goeree ook de Grevelingendam bezoeken. Rondom het eiland
liggen voor de watersport unieke wateren. Door het Haringvliet, Greve-
lingen in combinatie met de aanwezige jachthavens, is Goeree-Overflak
kee een begrip op het gebied van de watersport. Naast deze faktoren
neemt het eiland ook een belangrijke plaats in als toeristisch doorgangs
gebied. Vanuit de Randstad rijden veel toeristen over het eiland op weg
naar plaatsen in de provincie Zeeland. Hoewel er dus voldoende faktoren
zijn om de 'toeristenindustrie' op het eiland tot een bloeiende sector te
maken, moet toch gekonstateerd worden dat Goeree-Overflakkee kansen
laat liggen. Waar andere kuststroken in Nederland ingespeeld hebben op
de zich ontwikkelende toeristische-recreatieve sector, heeft deze sector op
Goeree-Overflakkee slechts een beperkte groei doorgemaakt.
Om te bezien welke mogelijkheden er op
het eiland zijn om de sektor nieuwe
impulsen te geven, is een aantal jaren
geleden de werkgroep Toerisme en
Recreatie Goeree-Overflakkee in het
leven geroepen. In deze werkgroep
nemen naast de vier gemeenten, de twee
VVV's, de Kamer van Koophandel, de
Provincie Zuid-Holland, het Waterschap,
en de Natuur en Recreatieschappen
Haringvliet en Grevelingen deel. Het
ISGO neemt het secretariaat voor haar
rekening. Naast het verder ontwikkelen
van toeristisch bezoek, zijn spreiding van
het toerisme over het gehele jaar en
spreiding over het gehele eiland belang
rijke doelen. In 1994 heeft de Marktplan
Adviesgroep in opdracht van de werk
groep, het zogenaamde Toeristisch-
recreatief Actieprogramma Goeree-
Overflakkee (TRAPGO) opgesteld. In
dit rapport wordt de huidige situatie
beschreven en worden aanbevelingen
gedaan om de doelstellingen in de nabije
toekomst te kunnen realiseren. In de loop
van 1994 is het TRAPGO door de deel
nemende organen, waaronder de
gemeenten, vastgesteld. Sindsdien is er
naast de werkgroep een stuurgroep ont
staan die de plannen moet aanpakken.
Hierin zijn ook weer de vier gemeenten
vertegenwoordigd. Daarnaast nemen het
Waterschap, de KvK, de Provincie en de
twee VVV's in deze stuurgroep deel.
Deze twee groepen zijn aan de slag
gegaan om te bezien welke projekten,
die in het TRAPGO omschreven worden,
uitgevoerd zouden kunnen worden.
Bescheiden
In het rapport wordt samenwerking tus
sen de gemeenten en diverse organisaties
noodzakelijk geacht, om iets konkreets
van de grond te kunnen krijgen. Kem-
produkt wat aan de toerist geboden kan
worden, is een combinatie van zee en
strand, watersportgebieden, natuur en
landschap en verblijfsaccommodaties.
Het motto van het rapport luidt dan ook:
'Goeree-Overflakkee: Eiland van Kust,
Rust, Natuur en Ruimte'. Deze vier fak
toren zijn verantwoordelijk voor het toe
risme op het eiland. Als belangrijkste
toeristische centra kunnen genoemd wor
den: Ouddorp als verblijfplaats, Middel-
hamis als koopcentrum, en Goedereede
als cultuurhistorisch centnim. Het 'Rien
Poortvliet Museum' is een 'trekpleister'.
Daarnaast worden ook het bezoekerscen
trum de Grevelingen, de Haringvlietex-
po, de streekmusea, de historische ker
nen, de tram bij Ouddorp en de visafslag
te Stellendam door toeristen bezocht.
Toch leveren al deze voorzieningen, in
vergelijking met andere gebieden van
Nederland, slechts een zeer bescheiden
aandeel in de toeristische markt.
Opvallend
Volgens het rapport is de zeer grote hoe
veelheid vaste verblijfstoeri sten (vakan
tiewoningen en vaste standplaatsen)
opvallend. Naast Nederlanders, voorna
melijk uit de Randstad, vertoeven ook
vele Duitse gasten in de omgeving van
Ouddorp. Daarnaast trekken vele dagtoe
risten naar de kust van het eiland. Beide
vormen van toerisme hangen sterk af van
mooi weer en concentreren zich derhalve
op het hoogseizoen. De bezoekers
komen niet op Goeree-Overflakkee geo
riënteerd, maar bezoeken het eiland van
wege het strand, etc. Bij minder geschikt
weer voor het strand weten vele verblijf-
stoeristen met hun tijd niet goed raad en
dagtoeristen laten helemaal verstek gaan.
Daarnaast rijden vele vakantiegangers
over het eiland op weg naar een bestem
ming in Zeeland, zonder zich ervan
bewust te zijn dat er op Goeree-Over
flakkee schitterende gelegenheden zijn
voor het toerisme. In het TRAPGO rap
port zijn een aantal aanbevelingen
gedaan om de recreant bewuster te
maken dat Goeree-Overflakkee als
eiland véél meer te bieden heeft dan
alleen strand.
Welkomstborden
Rita Bakker is werkzaam bij het ISGO
en al vanaf het begin betrokken als secre
taris bij het TRAPGO. Sinds maart 1996
is Martin van Schelven uit Ooltgensplaat
voor twee dagen per week werkzaam bij
het ISGO voor dit projekt. Hij is in
Wageningen afgestudeerd in de Bos
bouw en Recreatie. Martin heeft veel
interesse voor de mogelijkheden die er
liggen op Goeree-Overflakkee om het
toerisme te stimuleren. Ze vertellen dat
als eerste in het najaar van 1995 een
video over Goeree-Overflakkee beschik
baar is gekomen. Tweede projekt wat is
aangepakt, is het informatie en verwij
zingssysteem. Als eerste zijn er wel
komstborden geplaatst, welke staan op
de N57 bij de verkeerslichten te Stellen-
dam, op de N59 bij de Schaapsweg en
bij de Grevelingendam nabij Oude-
Tonge. In eerste instantie werd gedacht
aan welkomstborden met een grotere
omvang. Doel ervan was om het eiland
te promoten bij de mensen die Goeree-
Overflakkee binnen rijden. Op de borden
zou dan leesbare informatie moeten staan
wat het eiland te bieden heeft. Door
enerzijds een beperking van de afmetin
gen door de landschapsverordening van
de provincie en anderzijds het verkeerd
inschatten van de lettergrootte, bleek
toen de borden geplaatst waren, dat ze
nauwelijks leesbaar waren. Inmiddels is
dit verholpen door tekst te verwijderen
en de overblijvende informatie van een
groter lettertype te voorzien. Wanneer u
het eiland oprijdt, komt u in aanraking
met de slogan van het TRAPGO: 'Goe
ree-Overflakkee, eiland van Kust, Rust,
Natuur en Ruimte'.
Informatie
Daarnaast zijn er bij de carpoolplaatsen
bij de Schaapsweg en Stellendam, bij het
busstation te Oude-Tonge en bij de
afslag op de N57 naar het bezoekerscen
trum de Grevelingen streekinformatie-
kasten neergezet. Deze informatiekasten
voorzien de toerist van een grote kaart
van het eiland met alle wezenlijke infor
matie met betrekking tot toerisme en
recreatie.
vangen, zowel vanuit de bevolking als
van de zijde van de toerist. Het is dan
ook een mooi bord met duidelijke infor
matie.
Rita Bakker: "Het is zeker de moeite
waard!" Martin van Schelven vertelt dat
er bovendien een overzichtsfolder is uit
gegeven met twintig attrakties op het
eiland. "Dat hebben we gedaan om de
toerist te attenderen op de diverse attrak
ties die Goeree-Overflakkee bied. ledere
attractie die is opgenomen in de folder,
heeft ook een herkenningsbord op de
muur van het pand." Alle informatiebor
den vallen onder het Regionaal informa
tie- en verwijzingssysteem, wat vorig
jaar juli officieel in gebruik is genomen.
Natuur
In de omgeving van Giethoorn is het
mogelijk dat de toerist een dagtocht
maakt met een combinatie van fietsen en
varen met bijv. een fluisterboot. Ook
voor Goeree-Overflakkee zag men
mogelijkheden om zoiets te organiseren.
De gedachte was om enkele kanoroutes
en daarop aansluitende fietsroutes te
maken. Diverse mogelijkheden zijn ech
ter gestrand door bijv. vaarverboden in
bepaalde watergangen. Eén kanoroute
bleek wel mogelijk. Deze gaat vanuit de
haven van Oude-Tonge naar Sluishaven.
Bekeken zal worden hoe deze kanotocht
eventueel gecombineerd kan worden met
fietsverhuur. Overigens komen er wel
drie fietsroutes op het eiland. Bestaand
zijn al de fietsroutes op Goeree en op
Midden Flakkee. Op Oost Flakkee zal nu
ook een route uitgezet worden. Deze
wordt binnenkort door de ANWB van
bebording voorzien en er zal een folder
komen. Bovendien zullen de routes ook
onderling met elkaar te verbinden zijn.
Welkomstbord op de N57 naty Siciiendam
Een streekinformatiekast die op een aantal plaatsen op het eiland is te vinden.
Ook zijn er in zeven kernen Natuur- en
Cultuurborden geplaatst. Aanvankelijk
was de bedoeling dat in de kernen de
Cultuurborden zouden komen en nabij
natuurgebieden de Natuurborden. Uitein
delijk is echter gekozen voor een gecom
bineerde aanpak. De informatieborden
staan in Ooltgensplaat, bij de Kaai te
Oude-Tonge, bij het Rien Poortvlietmu-
seum te Middelharnis, in de Krakeel-
straat te Sommelsdijk, bij het gemeente
huis te Dirksland, in de Ring te Ouddorp
en nabij de Haven te Goedereede. Het is
een drieluik-paneel. In het midden is een
algemeen overzicht van het eiland opge
nomen. De linkerkant van het bord voor
ziet in de cultuurhistorische informatie
van de betreffende woonkern en de rech
terzijde geeft informatie over de natuur
gebieden op het eiland. Over het alge
meen zijn er hele positieve reakties ont-
Natuur- en Cultuurbord bij het
Rien Poortvlietmuseum. In het midden is een
algemeen overzicht van het eiland
opgenomen. De linkerkant van het bord
voorziet in de cultuurhistorische informatie
van de betreffende woonkern en de
rechterzijde geeft informatie
over de natuurgebieden op het eiland
Het midden van het bord geeft een heel fraaie
kaart te zien van het eiland met
veel toeristische en recreatieve informatie
Visafslag
Plannen zijn er ook met de visafslag en
de omgeving. Bezoekers kunnen vrij
dags, wanneer de vis wordt aangevoerd,
in de visafslag een kijkje nemen. Inmid
dels is er een voorstel om in de bezoe
kerscorridor informatiepanelen te plaat
sen. In de buurt van de afslag liggen het
voormalige gebouw van Pesch, het
gebouw van de KNRM en de Haring-
vlietexpo. Martin vertelt dat er mogelijk
heden worden onderzocht om een en
ander met elkaar te verbinden. Zo zou
een bezoek aan de Haringvlietexpo uit
gebreid kunnen worden met een kijkje in
de afslag, een bezoek aan een kotter of
een impressie van het werk van de
KNRM. Voorts zijn er plannen om in het
voormalige gebouw van Pesch een visse
rijmuseum in te richten. Door een route
te ontwikkelen zou men bezoekers in de
gelegenheid kunnen stellen de ene
bezienswaardigheid met de andere te
combineren. Gedacht wordt om, daar
vrijdags de afslag in bedrijf is, op deze
dag een gids toelichting te laten geven
over de werkzaamheden in en rondom de
afslag. De andere dagen voorzien de
panelen de toerist van de nodige infor
matie. Behoudens de informatiepanelen
in de visafslag, zijn er nog geen bestuur
lijke standpunten over de mogelijkheden
met betrekking tot dit gebied ingenomen.
Volgens Rita Bakker en Martin van
Schelven kan verwezenlijking van
genoemde plannen bijdragen in een
opwaardering van het eiland Goeree-
Overflakkee als toeristische en recreatie
ve trekpleister. "De toerist moet bewust
gemaakt worden dat het eiland niet
alleen interessant is als het mooi weer,
en dus strandweer is, maar dat het daar
naast een prachtig eiland is om te fietsen,
te wandelen, natuurgebieden te bezoe
ken, musea te bezichtigen, enz. Voor de
economie van Goeree-Overflakkee zou
het zeer welkom zijn."
Met Staatsbosbeheer (SBB) is overeen
stemming bereikt over het plaatsen van
twee vogelobservatiehutten bij de Helle-
gatsplaten. Middels een wandelpad zul
len deze hutten te bereiken zijn. In de
nabije toekomst komt er ook een uitkijk
toren. Volgens Martin voorziet dit zon
der meer in een grote behoefte. "Nu
staan vele vogelliefhebbers op de paral
lelweg, wat bovendien nog gevaarlijk is
ook. Binnenkort kunnen deze mens(
gebruik maken van de hutten."
Hij vertelt verder dat er ook plannen zi
om een natuurinfomatiecentrum in
richten nabij de Slikken van Flakkee.
zijn vergevorderde plannen om in
schuur van de beheerders boerderij v;
de fam. de Kok, een natuurinformati
centrum in te richten. Hoofdzakelijk
dit gericht op de Slikken van Flakke
De toerist die meegaat met de excursi
zou hier opgevangen kunnen worde
Daarnaast is het de bedoeling dat h
centrum ook gaat dienen als verg
der/expositieruimte voor de verschille
de natuurorganisaties op het eiland
Voorts is het de bedoeling dat de fold
'Mee op Goeree' met informatie ov
excursies van Zuid-Hollands Landscha
Natuurmonumenten en Grevelingei
schap op de Kop van het eiland, uitg
breid gaat worden met excursies in andi
re delen van Goeree-Overflakkee. Man
vertelt dat er ook overleg is met de dive
se terreinbeheerders om gedurende éi
dag per jaar de gebieden eilandelijk va
het publiek open te stellen, een zg
'Eiland Natuurdag'. Diverse verenigi
gen kennen al iets dergelijks, zodat h
nog onzeker is of dit van de grond komi
Rita geeft aan dat er gekeken wordt of
huidige RTM museum expositie verb
terd kan worden. "Bovendien wordt
een route gemaakt langs zeven plaatsi
op het eiland waar de tram gereden hee;
Dit wordt gecombineerd met aandac
voor 'het industrieel erfgoed'. Van;
Ouddorp wordt de oude tramroute ov
het eiland gevolgd. Op zeven plaats
komen op de plaats van vroegere tran
stations, informatieborden te staan. De
worden uitgevoerd in de stijl van ee
oud perron-informatiebord. Fotomater
aal, een kaart van de route en ee
beschrijving van de tram en h
betreffende station, zullen deel uitmake
van de informatie. De route loopt oo
langs diverse objekten die belangrijk zij
met het oog op het industrieel erfgoec
zoals de watertorens, chichoreifabriel
etc."
Ais u uitgekeken bent op de geijkte locatie voor uw feest of receptie, moet u eens aan
Fort Prins Frederik denken! Stel u voor: uw feest onder de prachtige gewelven van het
eeuwenoude fort. Culinair kunt u alle kanten uit: barbecue, diner, koud buffet,
koffiemaaltijd of wat u maar wilt. En weet u wat nou zo leuk is: u betaalt geen cent méér
voor zo'n imieke locatie!
GEEN
ZAALHUUR
rekreatiecentrum
Tel. (0187) 63162S. Fax (0187) 632477.
Havendijk 16, Postbus 32, 3257 ZG Ooltgensplaat
Op D.V. vrijdag 4 april, aanvang
20.15 uur, is er in de Nieuwe Kerk te
Zierikzee een heel apart koorcon
cert. Het Maróthy György Pedagó-
gus Kórus uit Debrecen (Hongarije)
concerteert dan samen met de Chris
telijke Oratorium Vereniging uit
Middelharnis. Medewerking ver
leent ook de organist Drs. Wim Die
penhorst. De toegangsprijs is 7,50
voor volwassenen en ƒ5,00 voor
scholieren en 65-plussers.
Na Budapest en Miskolc is Debrecen
(200.000 inwoners) de grootste stad
van de Hongaarse Republiek en func
tioneert als wetenschappelijk, cultureel
en economisch centrum van Oost-
Hongarije. In de 9e eeuw vestigden
zich de eerste Magyaren in deze streek
en de naam van hun leider, Debrezun,
stond model voor de latere plaatsaan
duiding.
In 1360 verwierf Debrecen stadsrech
ten en in 1555 viel ze in handen van de
Turken. Van veel betekenis voor de
historie van de stad werd de Reforma
tie. Onder invloed van vooral de Calvi
nistische variant van de hervorming
werd Debrecen een reformatorisch bol
werk. Hierdoor kreeg de stad de bijna
men als 'het Hongaarse Geneve' of
'het Calvinistische Rome'. Tot op de
dag van vandaag heet bijvoorbeeld de
grootste winkelstraat Kalvin Tér.
Een saillant moment in de geschiedenis
is de veroordeling van een groot aantal
Hongaarse predikanten door het
Rooms-Katholieke Weense hof. Hun
vonnis hield in dat ze als galeislaven
verkocht werden. Niemand minder dan
admiraal Michiel de Ruyter kreeg
opdracht van de Staten van Holland
om de geketenden te gaan bevrijden.
Een eenvoudig monument in het cen
trum van Debrecen houdt de gedachte
nis aan deze episode levend.
Het Pedagógus Kórus (lerarenkoor)
ontstond in 1988. In haar toch vrij
korte bestaan heeft het al een indruk
wekkende reputatie opgebouwd. Zo
iiamen ze met succes deel aan interna
tionale concoursen en bezochten ze al
diverse landen.
Op hun repertoire staan gregoriaanse
muziek, a cappella werken van Renais
sance tot en met de 20e eeuw en diver
se oratoria.
De dirigent Mihaly Kéry is docent aan
de reformatorische Pedagogische Aka-
demie van Debrecen. Hij studeerde aan
de Muziek Akademie in Budapest.
Naast verschillende andere prijzen won
hij recentelijk een eerste prijs bij een
internationaal componistenconcours.
Op dit moment is hij dirigent van eei
drietal koren. Op het programma voo
Zierikzee staan werken van Goudimel
Viadana, Franck, Liszt, Kodaly en eei
eigen compositie 'Hymn to the sun
van dirigent Kéry.
Naast het Hongaarse koor werkt aai
dit concert mee de Christelijke Oratori
urn Vereniging uit Middelharnis. Di
koor heeft in haar ruim 30-jari|
bestaan - in tegenstelling tot het ande
re koor - nog nooit over de landsgren
zen heen gezongen. Wel werden hoo|
gekwalificeerde concerten gegeven ir
onze regio en uiteraard is er in de loof
van de jaren een stevig repertoire
opgebouwd.
Dirigent Rinus Verhage studeerde aai
het Rotterdams Conservatorium en i;
aktief als docent, koorleider en orga
nist. Met een van zijn koren maakte hi
vong jaar een concertreis naar Debre
cen.
Het bezoek van het Hongaarse kooi
aan Nederland is dan ook een gevolg
van de contacten die toen gelegd zijn.
De C.O.V. voert werken uit van Men
delssohn, Franck, Fauré en Stanford.
De organisatie van het concert is in
handen van de Orgelcommissie van de
Nieuwe Kerk te Zierikzee
