EiiAnDEn-niEuws
Consument blijft vlees trouw
Agrariër in liet Europa van moi^en
Zangkoor 'Avondklanken' jubileert
Oranje programma
•liiiB»
Ondanks calamiteiten
Concert in de Dorpskerk
van Vierpolders
OPHALEN OUD PAPIER
35e informatiedag voor de landbouw:
Presentatie AMV-, gitaar-
en fluitleerlingen
SGP-jongerengroep Flakkee
Juliana...
in 70 bewogen jaren
Dam- en Schaakver. 'Dirksland'
Uitslagen Damvereniging
'Denk en Zef
Programma Fotoclub
De Rarekïek
3e Blad
VRIJDAG 10 JANUARI 1997
No. 6567
De vleesconsumptie is in 1996 opnieuw
iets gestegen. Ten opzichte van 1995
nam het gebruik per hoofd van de bevol
king toe tot 89,1 kg op basis van karkas
gewicht. Dit is een stijging met 1,6 kg.
Het verbruik van pluimveevlees groeide
het meest. Het steeg van 20,4 tot 21,5 kg
per inwoner. Maar ook varkensvlees,
kalfsvlees en schapenvlees zaten iets in
de plus. Het verbruik van rundvlees bleef
stabiel in vergelijking met 1995.
De verbruikscijfers in 1996 waren: var
kensvlees 44,4 kg (44,2 kg in 1995);
pluimveevlees 21,5 kg (20,4 kg); rund
vlees 19,2 kg (19,2 kg); schapen- en gei
tenvlees 1,4 kg (1,3 kg); kalfsvlees 1,2
kg (1,1 kg); paardenvlees 0,8 kg (0,8 kg)
en overig 0,5 kg (0,5 kg).
Van de beschikbare hoeveelheid vlees op
basis van het karkasgewicht wordt onge
veer de helft werkelijk opgegeten. De
andere helft betreft onder andere botten,
vet, vocht- en afsnijverliezen, restjes die
op het bord achterblijven en vlees dat
wordt verwerkt in voer voor huisdieren.
Geleideluke stijging
In de afgelopen drie jaar is het vleesver
bruik geleidelijk gestegen. In 1994 was
het nog 86,9 kg per hoofd van de bevol
king. Een jaar later bedroeg het 87,5 kg
en vorig jaar 89,1 kg.
De voorzichtig stijgende lijn ontwikkelt
zich ondanks een aantal calamiteiten en
incidenten waarmee de sector in 1996
werd geconfronteerd. Zonder deze affai
res was het totaal verbruik ongetwijfeld
nog iets hoger geweest.
Rundvlees
De BSE-kwestie in het voorjaar leidde in
de meeste landen van de Europese Unie
tot een sterke daling van de rundvlees
consumptie. Ook in Nederland. Hier ble
ven de huishoudelijke aankopen in het
tweede kwartaal 18% achter bij dezelfde
periode in 1995. In de zomer herstelde
het vertrouwen van de consument snel.
Dit was voor een belangrijk deel te dan
ken aan het feit, dat BSE in Nederland
nog nooit is vastgesteld. Doordat het ver
bruik van rundvlees in het eerste kwar
taal van 1996 nogal wat hoger lag dan in
de eerste drie maanden van 1995 bleef
het totaal verjbruik over 1996 stabiel ten
opzichte van het hele jaar 1995.
In het assortiment trad nogal wat veran
dering op. Met name bief-, bak- en
braadlappen werden minder gekocht. In
plaats hiervan kochten consumenten
meer biefstuk, snacks, panklare produc
ten en gehakt.
Pluimveevlees
Als reactie op de BSE-affaire kochten
consumenten in het tweede kwartaal van
1996 meer varkensvlees en vooral meer
pluimveevlees. Uit metingen op huishou
delijk niveau blijkt een duidelijke stij
ging van de aankopen in het eerste half
jaar van 1996. De publiciteit rond Sal
monella en Campylobacter in het najaar
heeft geen noemenswaardige invloed
gehad op de verkoopcijfers. Over het
hele jaar 1996 steeg het verbruik met 1,1
kg tot 21,5 kg per hoofd van de bevol
king. De toename is toe te schrijven aan
een hogere afzet van kuikenvlees (15,9
tegenover 15,2 kg in 1995) en kippen
vlees (2,7 kg tegenover 2,2 kg in 1995).
Door een sterke stijging van de prijs van
kalkoenvlees bleef het hoofdelijk ver
bruik hiervan met 2,7 kg op hetzelfde ni
veau als in 1995.
Varkensvlees
Varkensvlees is nog altijd veruit de be
langrijkste vleessoort in Nederland. In
1996 steeg het verbruik met twee ons per
hoofd van de bevolking tot 44,4 kg.
Evenals bij rundvlees het geval is, vindt
ook bij varkensvlees een verschuiving
plaats van vers naar bewerkte producten.
De verkoop van vers varkensvlees daalde
in 1996 met 3%, terwijl er bijvoorbeeld
maar liefst 10% meer snacks werden ver
kocht. Ook panklare producten deden het
vorig jaar met 1 extra afzet goed. Deze
trend naar meer gemaksproducten is ove
rigens al een aantal jaren gaande.
Vleeswaren
De gemakstrend komt ook duidelijk naar
voren bij vleeswaren. De huishoudelijke
aankopen hiervan namen in 1996 met 1%
toe. De stijging begon zich halverwege
het jaar af te tekenen. Vooral droge
worst, leverartikelen en ham werden
meer verkocht.
Een andere trend in 1996 was de verdere
toename van het aandeel voorverpakte
vleeswaren. Dit groeide naar 58%.
Ook het marktaandeel van supermarkten
steeg opnieuw. Ruim 82% van alle vlees
waren vonden via dit detailhandelskanaal
hun weg naar de consument.
De Concertcommissie Dorpskerk Vier
polders organiseert weer een concert in
de historische Dorpskerk (het in 1721
gebouwde Witte kerkje) van Vierpol
ders.
Op zaterdag 25 januari 1997 om 20.00
uur concerteren; Wim Hazeu (organist
uit Delft) op het kabinetorgel en Dirry
Moerland (uit Tholen) op de dwarsfluit.
De deels met kaarsen verlichte kerk is
open om half acht, opdat u met de infor
matie die u in de kerk kunt verkrijgen de
bezienswaardigheden van dit kerkje kunt
bekijken.
De toegangsprijs is slechts ƒ5,00 inclu
sief koffie of thee in de pauze.
MIDDELHARNIS
A.s. zaterdag 11 januari hoopt de com
missie 'Oud Papier N.H. Gem.' te Mid-
delharnis weer het oude papier op te
halen. U wordt verzocht het om half
negen buiten te zetten. De opbrengst is
bestemd voor het jeugdwerk van de N.H.
Gem. te Middelhamis.
Eieren
Het verbruik van eieren bleef in 1996 ge
lijk aan het niveau van 1995. In totaal
werden per hoofd van de bevolking 175
stuks opgegeten. Circa 40 hiervan waren
verwerkt in bijvoorbeeld gebak, ijs en
zoetwaren. De overige 135 eieren wer
den 'in de schaal' geconsumeerd.
Bijna driekwart van de eieren voor huis
houdelijk gebruik, worden gekocht bij
een levensmiddelenbedrijf. Circa 10%
wordt direct bij de pluimveehouder be
trokken. De eierman, de markt en speci
aalzaken zijn ieder goed voor een aan
deel van zo'n 5%.
DIRKSLAND - "Ik heb het gevoel dat
de Nederlandse aardappelhandelaar
goede kansen heeft in de Europese
handel. We hebben een hoge
opbrengst per hectare, daarmee een
lage kostprijs per kilo en dus een
goede concurrentiepositie ten opzichte
van het buitenland." Dit zei de heer G.
Lodewijk vrijdag in Dirksland.
Lodewijk voerde daar het woord op de
35e informatiedag voor de landbouw, die
door de firma Van der Wal uit Melissant
was georganiseerd. Rondom het thema
'de functie van de Nederlandse agrariër
in het Europa van de toekomst' sprak
een vijftal deskundigen over diverse
nieuwe ontwikkelingen in de landbouw.
Aardappels
De Nederlandse aardappelexport is de
laatste 35 jaar explosief gestegen.
Momenteel wordt er circa 1 niiljoen ton
consumptieaardappels geëxporteerd naar
landen binnen de Europese gemeen
schap, terwijl de export van pootaardap-
pels sinds 1960 ongeveer is verdrievou
digd. De aardappelverwerkende industrie
is echter het meest gegroeid. Had deze
sector in 1961 nog slechts 51.000 ton
nodig; in 1995 bedroeg dit meer dan
tweeënhalf miljoen ton. Hier heeft een
groot deel van de huidige aardappeltelers
zijn bestaan aan te danken. De procentu
ele groei in deze sector neemt echter af,
terwijl ten behoeve van de frietindustrie
bovendien steeds meer aardappels geïm
porteerd worden. We tenderen zelfs in de
richting van een importoverschot, zodat
Nederland niet meer van deze verwer
king kan profiteren, aldus G: Lodewijk.
Oost-Europa
Lodewijk ziet de kansen voorlopig voor
al in de Oost-Europese markt. "Wij heb
ben een betere infrastructuur en veel
meer mogelijkheden dan in Oost-Europa.
In eerste instantie zullen de voordelen
voor ons de nadelen overvleugelen, want
Oost-Europa is zelfs een potentieel
exportgebied." Ondanks protesten uit de
zaal bepleitte Lodewijk ook kennisexport
naar de landen achter het voormalige
IJzeren Gordijn. "Als we ons in Neder
land afsluiten, is er wel een ander land
dat zijn kennis naar Oost-Europa brengt."
Harmonisatie
Ir. J. Wevers, onderzoeker bij het Insti
tuut voor Rationele Suikerproductie
(IRS), lichtte de nieuwe, Europese regels
voor onkruidbestrijding toe, die per 1 juli
van kracht worden. Deze verordeningen
kenmerken zich door harmonisatie, dat
wil zeggen dat elke actieve stof die vol
doet aan de gestelde eisen, in ieder land
geaccepteerd moet worden. "Omdat alle
reeds toegelaten middelen opnieuw
getoetst nioeten worden, zal elke firma
zich afvragen voor welke producten de
Europese markt nog interessant genoeg
blijft. De kans is heel groot dat een aan
tal middelen gewoon verdwijnt, omdat
de kosten van het onderzoek niet opwe
gen tegen de omzet en de winstmarge
van deze producten. Dit geldt vooral
voor de kleine toepassingen, de weinig
omgezette middelen", aldus ir. Wevers.
Aan bestrijdingsmiddelen kleven belang
rijke nadelen. Zo veroorzaakt het beken
de Atrazin de vorming van resistente
onkruiden en een vervuiling van grond
en drinkwater. Onlangs zijn echter twee
nieuwe middelen ontwikkeld, waarvan
het zogenaamde Round Up praktisch
geen nadelen kent. Dankzij nauwgezette
genetische modificatie is hiervan veel
minder actieve stof nodig dan van soort
gelijke producten. Bovendien is het veel
goedkoper en is de belasting van het
milieu minimaal.
Ethisch
Vindt er echter nog wel een ethische
bezinning plaats op de toepassing van
genetische modificatie (of manipulatie,
zoals het vroeger heette)?
Wevers: "Wij zijn technici en bieden
alleen de mogelijkheden. We laten het
aan de maatschappij over hoe ze het
oppakt. Natuurlijk komen er wel ethische
vraagstukken aan de orde, omdat je
ingrijpt in de erfelijkheid. Dit gebeurt
echter vooral als het gaat om dieren.
Want hoe dichter bij de mens, hoe meer
men reageert. Maar eigenlijk gebeurt er
niets nieuws. Bij een normaal kweekpro-
ces worden de erfelijke gegevens ook
veranderd, alleen dan op een traditionele
manier. Daar hoor je nooit iemand over."
"IJiteindelijk is de vraag natuurlijk: hoe
gaan we om met nieuwe technologie? Ik
denk dat zoiets als genetische modificatie
ook wel past in een christelijke levensbe
schouwing. De mogelijkheden hiertoe
hebben we immers ook gekregen!"
Beleidsplan
De laatste spreker was ir. J.J.G.W. Ot-
tenheim, beleidsmedewerker van de
Landelijke Tuinbouvvorganisatie (LTO).
Hij gaf een toelichting op het Meer
jarenplan Gewasbescherming (MJPG),
dat in de jaren tachtig geformuleerd is.
Zeer recent is een evaluatie van dit pro
gramma naar de Tweede Kamer ge
stuurd, waar het binnenkort besproken
zal worden. Ottenheim pleitte voor een
zorgvuldig gebruik van bestrijdingsmid
delen, aangezien er de laatste jaren
steeds meer aandacht voor het milieu
komt. Vooral druppeldrift (het verwaaien
van bestrijdingsmiddelen tijdens het
spuiten, waardoor het in het oppervlakte
water terechtkomt) wordt vaak als de
boosdoener gezien, hoewel dit volgens
Ottenheim niet terecht is. Het grootste
probleem is namelijk nog altijd, dat via
zogenaamde atmosferische dispositie
stoffen door de lucht (via regen, sneeuw
en dergelijke) in het water komen. Hier
zal de komende jaren meer onderzoek
naar moeten komen.
In Brussel zijn ook besprekingen
gevoerd over een Europees meerjaren
plan voor de gewasbescherming. Door
de grote verschillen tussen de afzonder
lijke lidstaten van de Europese Gemeen
schap is dit echter erg moeilijk. Neder
land heeft bijvoorbeeld véél meer water
en dus ook meer vervuilingsproblemen
dan een land als Portugal. Bovendien
werkt de Europese Gemeenschap in dit
opzicht niet zo snel, zodat de landbou
wers voorlopig niet bang hoeven te zijn
voor een Europese regeling.
Op 11 januari 1997 is het zangkoor 25 jaar aktief, opgericht in
1972. Vanaf het prille begin bestempeld als een bejaarden-
koor. 'Avondklanken' was een toepasselijke naam verklaarde
men indertijd want, 'we binnen an d'n aevend'.
Begonnen in 'Het Diekhuus' op de dijk, maar verhuisde al
gauw naar het Dienstencentrum wat toen net gebouwd was.
Het koor begon onder de professionele leiding van Gerrit
Zoon die het koor dirigeerde en van muziek voorzag tot in
1985. In perioden dat hij niet beschikbaar was sprongen dhr.
Lugtenburg, dhr. Jonker en dhr. Orgers in.
Daarna kwam de periode Mw. C. McColl, opgevolgd door
mw. A. Kwant en tegenwoordig dirigeert dhr. J. L. Lambert
het zangkoor.
Dhr. Zoon speelde zelf piano en na zijn vertrek in 1985 kwam
mw. M. Tax-van Driel achter de piano en zij is er gelukkig
nog steeds.
De eerste voorzitter was dhr. Dammes Vroegindeweij, opge
volgd door dhr. Klaas Zaayer, mw. Rietje Jonkman en tegen
woordig is dat mw. Slet Polder-van Brussel.
Er zijn nog leden bij het koor die er vanaf het begin bij waren
en zij zingen nog steeds van harte mee.
Het koor heeft op vele concoursen (ook nationale) gezongen.
Zij behaalde meestal hoge waarderingen, zeker in de periode
McColl. Juryleden schreven fraaie zinnen over dit koor. Zoals:
- hartverwarmend om deze 'jongelui' zo spontaan
te horen zingen.
- zeer vitaal, prachtige klankkleur.
- op meesterlijke wijze ten gehore gebracht.
- dit is propaganda voor muzikale aktiviteiten voor ouderen.
- klinkt geschoold, verdient haar prestatie aan muzikale
leiding.
Uiteraard heeft dit koor ook problemen gekend. Hoofdzakelijk
was dat het tekort aan mannen! Er zijn nog steeds te weinig
bassen en tenoren. Dus, heren die het willen proberen.harte
lijk welkom.
Het repertoire bestaat uit lichte tot klassieke muziek. En er
wordt meerstemmig gezongen. En Duitse, Engelse, Latijnse,
Franse, Russische liederen klinken even helder en mooi als de
Nederlandse.
De repetities op dinsdagmiddag zijn gevuld met hard werken
en gezelligheid.
Op 25 januari a.s. is het een klein beetje feest in het Diensten
centrum en zal het zangkoor op bescheiden wijze haar jubi
leum vieren.
Op vrijdag 17 januari staan de muziek
schooldeuren weer voor u open. Om
19.30 uur begint de eerste leerlingen-uit-
voering van dit jaar in de grote zaal van
het Diekhuus, Beneden Zandpad 7 te
Middelhamis. Voor het voetlicht treden
deze keer de klassen Algemene Muzikale
Vorming van docente Marian Meeusen,
de gitaarleerlingen van docente Marie-
Anne Gubbels en de dwarsfluitleerlingen
van docent Cees Veerman.
Leerlingen, docenten, bestuur en directie
van de muziekschool stellen het zeer op
prijs als u wilt komen luisteren en wen
sen u bij voorbaat al een plezierige
avond toe.
De AMV-klassen zijn steeds intensief
bezig met het leren hanteren van de ba
sisbegrippen van de muziek. Zaken als
notenschrift, maatsoort, ritme, e.d. wor
den - met behulp van het Orrf-instru-
mentarium - op elementair niveau door
deze 7- en 8-jarigen verkend. Op deze
manier wordt er een stevige basis gelegd
voor de tegelijk of later te beginnen les
sen op het instrument waar de leerling
voor kiest.
Deze avond presenteren de eerste jaars
AMV zich met o.a. 'Kleine Chineesje',
'Het Anti-herrie-orkest' en een klokken
spelvariatie op een thema van Bach. De
tweede jaars AMV spelen en zingen o.a,
'Ergens op de wereld', 'Roderik Ritme'
en 'Wat een verschil', een klokkenspel
stuk in majeur en mineur.
Ongeveer dertig leerlingen op gitaar en
dwarsfluit zijn eveneens aanwezig met
prachtige muziek en geven zo een mooi
voorbeeld van wat het vervolg kan zijn
op de lessen AMV. Fluitensemble, een
gitaarkwartet, duo's in allerlei combina
ties, het is alles te beluisteren en ze laten
zich horen in veel liedbewerkingen, in
licht-klassieke composities en in swin
gende Latijns-Amerikaanse werkjes.
Met name degenen die overwegen om
met ingang van het nieuwe schooljaar
met muzieklessen te beginnen willen we
in het bijzonder uitnodigen om deze
avond bij te wonen om kennis te maken
met de muziekschool. Uiteraard is ieder
een die al kennis gemaakt heeft met de
muziekschool ook van harte welkom en
we hopen met elkaar op een fijn concert.
De eerste bijeenkomst van de SGP-jon
gerengroep Flakkee zal dit nieuwe jaar
gehouden worden op D.V. 17 januari in
een zaal van de Ger. Gemeente te Dirks
land (aanvang 20.00 uur).
Na een kort huishoudelijk gedeelte heb
ben we het deze avond over het steeds
actueler wordende onderwerp ZON- OF
RUSTDAG?
(Oud)-bestuurslid Leonard de Visser is
deze avond discussieleider. Hij poneert
stellingen die ons aanzetten tot bezinning
op de bedreigde plaats en waarde van de
zondag in onze samenleving. Iedereen is
hartelijk welkom.
Dienstencentrum Middelhamis
Op woensdagmiddag 29 januari a.s. is
er in het Dienstencentrum te Middelhar-
nis iets te beleven voor Oranje-fans.
Vanwege de verjaardag van onze Konin
gin H.M. Beatrix én het 60-jarige huwe
lijksjubileum van H.M. Prinses Juliana
en Prins Bemhard in de maand januari
1997, organiseert het Lokaal Ouderen
werk Middelhamis een themaprogramma
rond het Koningshuis van Oranje.
Het gaat over Juliana als enig kind van
koninklijke ouders in een klein maar be
duidend land; haar weg naar de volwas
senheid in de jaren dertig; de vlucht naar
Engeland en Canada en haar temgkeer in
Nederland waar het leven nooit meer zal
zijn als vroeger.
Juliana in haar eigen omgeving.
Een beeld van Koningin Juliana in 70
bewogen jaren.
Halverwege de middag wordt u op thee
of koffie getrakteerd. De entree is ƒ2,50
voor iedereen. Het programma begint om
14.00 uur.
Voor meer informatie kunt u 483366 bel
len. U bent van harte welkom!
Uitslagen van 6 januari
Dammen, afdeling 1:
K. de Munck - C. van Welie2 - O
H. Wolfert - J. Stolk1 -1
C. van Prooyen - G. SmJts2 - O
H. Keuvelaar-J. Knöps....1 -1
Afdeling 2:
J. V. d. Groef - W. Stolk2-0
W. Nieuwland - M. Poortvliet...2 - O
A. van Rossum - P. v. d. GroefO - 2
Schaken:
W. Knöps-D. WolfertVa - Vi
E. Bartelds - J. C. de JongO -1
A. Knöps- H. ZorgeVi - ^h
Uitslagen 6 januari 1997
Afdeling 1:
J. A. Dekker - H. KoeseO - 3
C. Spee -1. Koese1 -1
L Mackloet- C. Polder,0 - 3
W. Vroegindeweij - A. VerolmeO - 3
Afdeling 2:
J. A. van Hoom - G. Zaaijer3 - O
M. Klink - A. van de Veer1 -1
J. Lodder - P. van Bmssel1 - 1
A. Knape - J. A. Gebuis3 - O
R. Jacobs - A. KrijgsmanO - 3
Afdeling 3:
J. Nagtegaal- J. Verbiest1 - 1
H. Schellevis - J. van der KooijO - 3
J. A. Nipius - T. StaalO - 3
H. Noordijk-J. Holleman1 - 1
Na een uiterst tegenvallend resultaat in
de jaarlijkse fotowedstrijd voor de aan
gesloten clubs van de fotobond in het
voorjaar, was er meer succes in de dia
wedstrijd in het najaar. Van de bijna 100
deelnemende clubs, eindigde De Rare-
kiek op een gedeelde achtste plaats.
1997 staat in het teken van het 40-jarig
bestaan van de club, dat men evenals 5
jaar geleden in september hoopt te vieren
met een aantal tentoonstellingen in Mid
delhamis en omgeving. Voor het zover is
wordt het jaar zoals gebmikelijk begon
nen met de verkiezing van de beste foto
en dia van het jaar 1996. De Rotterdamse
fotograaf Ronald Tilleman zal uit het
ingeleverde werk zijn keuze maken en
het werk in De Rarekiek bespreken.
Programma januari 1997
Vrijdag 10 januari: Verkiezing beste
foto en dia van het jaar 1997 door Ro
nald Tilleman.
Vrijdag 24 januari: Bespreking eigen
foto- en diawerk.