EHIVI1DEI1-l1IEmi/5
TSJECHIË: KOORREIS OM NOOIT TE VERGETEN
Voorronde Daltonschool
Nationale Voorleeswedstrijd
Algemene
ledenvergadering
Zonnebloem zoekt
leden en vrijwilligers
Fietsenbezit in de wereld
naar één miljard
4e Blad
VRIJDAG 1 NOVEMBER 1996
No. 6549
Maandag
Om kwart voor zes loopt de aula vol.
Her en der witte snoetjes. Geslapen is er
nauwelijks. Meneer Van der Heide gaat
op een tafel staan. Psalm 139. Waar ik
ook heen ga, Gij zijt bij mij. Voor het
instappen paspoortencontrole. Paniek. Er
ligt er nog één op de keukentafel. Die
pikken we wel in Oude Tonge op.
Zwaaien naar de familie in het donker.
Het avontuur is begonnen. Buschauffeur
Sjaak houdt z'n openingstoespraak 'met
elkaar, hè In de dubbeldekker zitten de
koorleden boven. De ouwetjes beneden.
Het regent. Het wordt een lange tocht.
Een koorlid leegt spontaan z'n maagin
houd. Eenmaal houden we maar een
plasstop, we moeten op tijd in Eisenberg
zijn. Op de video beleeft een jongen
spannende avonturen met een orka. Kijk,
jongens hier was vroeger het ijzeren gor
dijn' roepen de ouderen door de micro
foon. De jongeren kijken verbaasd. Wat
was dat dan vragen ze. Ze zien alleen
garages met de nieuwste automerken en
Mc Donalds.
Aan de voet van de Wartburg nuttigt de
hele familie z'n Big Mac. Nog even een
wandelingetje en weer op weg naar
Eisenberg. Bij de kerk stoppen we. Daar
hebben ze ook mannen met baarden.
Eerst gaan we repeteren. Kijk, op die
preekstoel heeft Luther nog gestaan. In
de kerk hangen collages van kinderen.
De koster heet ons 'ganz herzlich will-
kommen'. De Kantor van Eisenberg zal
wel jaloers zijn op zo'n koor, zegt hij.
Het op- en afgaan wordt geoefend. Vier
keer. Het moet perfect. Allemaal naar de
Lutherzaal. Nieuwe koorkleren aan en
een hapje eten. Op lange tafels staat pro-
fetenbrood. Jongelui uit Eisenberg
schenken koffie en limonade.
Het is bijna acht uur. Opstellen in de
gang en over straat naar de kerk. Het
concert begint. Het gaat goed. Veel
applaus en het koor buigt keurig.
Gerdine zingt het Duitse 'Wachet auf'
uit het hoofd. Ze steelt de harten. We
zingen in vijf talen. Alles uit het hoofd.
Ook het vioolstuk van Mirjam. 'Ik heb
m'n partij vergeten' zucht ze en ze pro
beert het toch. Het publiek vindt het
knap. Het slotapplaus houdt niet op. Ze
gaan zelfs op de banken roffelen. Een
toegift. 'Denk aan mij' zingt Joanne. Het
geroffel gaat crescendo. We laten het
wuf opdraven. En dan kappen we ermee.
We moeten nog een stuk lopen. Sjaak
brengt ons een eindje weg. Dan gaan we
te voet. De koffers gaan in drie auto's.
Het koor loopt in het pikkedonker door
het bos langs een klaterende beek.
Gelukkig is het net droog. Zucht - steun.
Daar brandt licht. 'We zijn er!' Mis dus.
Mevrouw de Jong verdwaalt. En dan is
er soep. In de jeugdherberg. Meneer Van
Dis sluit de dag en dan volgt de pyjama-
show. Ze hebben allemaal een nieuwe.
Zelfs de dirigent verschijnt in pyama.
Wat een stom gezicht. De wereldpers
^'^^^- Dinsdag
Slechts één doerak moest voor straf op
de gang slapen. Na het ontbijt sjokt de
hele zaak naar de bus. We gaan naar de
Schlosskirche. Vorig jaar zong hier
Nuove Prima vera. 'Oh!' roept iedereen
als ze de kerk binnengaan. In de achter
ste bank staan tien fotografen te flitsen.
'Dat is nou barok!' Pieter speelt 'Wer
nun den lieben Gott lasst wal ten' en we
zingen nog een lied. Op naar Tsjechië.
Begeleidster Gertrudeke van der Maas
geeft Tsjechische les. 'En als je binnen
komt moet je je schoenen uitdoen'. De
reis duurt langer dan we denken. Wat is
het mooi buiten. We nemen een stille
grensovergang.
Dankzij Gertrudeke mogen we in een
keer doorrijden. We gaan maar gelijk
naar het stadhuis van Liberec. Daar staan
de vader van Wyanda en de dirigente van
het andere schoolkoor. We gaan eerst
naar het hotel, pas morgen worden we op
het stadhuis verwacht. Het wordt steeds
spannender. 'Laat allemaal een plaats
leeg aan tafel voor een Tsjechische jon
gen of meisje'. Vijf minuten Tsjechje
staren en dan proberen. 'Wie wil er tóch
alleen in een gezin slapen De Tsjechen
hebben zo uitgezien naar onze komst,
maar veel huizen zijn te klein voor twee
gasten. Vier melden zich aarzelend. De
kontakten worden steeds makkelijker.
Bonte avond in pyama
Aan het einde van de maaltijd zijn alle
problemen opgelost. Het wordt druk. De
gastouders komen. Tsjechen rechts,
Hollanders links. Steeds vertrekt er een
familie. De begeleiders blijven achter.
Morgen zullen we de verhalen wel
horen.
Woensdag
Voor het stadhuis is het een groot geka
kel. Het was zó leuk! Zó gezellig! We
gaan het stadhuis in. Trap op. In de oude
raadzaal moeten de volwassenen voorin
plaats nemen. Wat een schitterende kaar
senkroon. Een man met krijtstreep pak
en glimsnor verschijnt. Onder zijn arm
een leren map. Het is geen burgemeester,
maar hij zou het wel kunnen zijn.
Meneer Quist vertelt wie we zijn. De
volwassenen worden voorgesteld. Ger
trudeke vertaalt. De man buigt vriende
lijk. Toespraken, cadeaus en we zingen
een lied in het Tsjechisch. 'Helaas zijn
we niet ingezongen'. De krijtstreep zegt
dat hij hetzelfde gevoel als acteur ook 's
morgens heeft. Naar de school. Het is
een gymnasium. De Nederlanders vinden
het maar een beetje vervallen toestand.
Maar in de gymzaal vertelt een leerling
hoe trots ze zijn op hun moderne school.
We geven een miniconcert. In de 'piano
trui'. Een man met een reusachtige
camera maakt opnamen voor de televi
sie. Het programma is lichtvoetig. Het
koor beeldt een bewegend spinnewiel uit
en de Tsjechen moeten 'In Holland staat
een huis' leren zingen. Maar ook zingen
we: Zoek eerst het Koninkrijk van God.
In het Tsjechisch. Het koor wordt in
zeven groepen verdeeld. Ze volgen
scheikunde, muziek, tekerten of engels.
Bij engels maken ze gedichten en bij
frans spreken de leerlingen een video
over Liberec in.
Het onderwijs is modem. De rectrix leidt
volwassenen rond. Een studeerkamer
voor elke docent. Quist is jaloers. Een
heus leraren-fitness-centrum om jong
voor de klas te blijven. In de kantine
krijgt iedereen een warme hap. We krij
gen een rondrit rondom Liberec. Het
oude kasteel is prachtig, maar het geld
begint te jeuken. 'Wanneer gaan we win
kelen?' Drie kwartier wordt het gezel
schap losgelaten. De zilveren ketting
verkopers zien hun omzet ongekend stij
gen. Terug naar de gezinnen. Om zes uur
in de kerk aanwezig. In de moderne kerk
loeit een enorm warmtekanon. Wat een
mooie akoestiek. De Nederlanders oefe
nen in de kerk, de Tsjechen in een gan
getje. Zij zingen vierstemmig en meer.
Ze hebben dan ook grote jongens. Ze
zingen prachtig en ze kijken perfect naar
hun dirigente. Als het concert begint is
de kerk afgeladen. Het schoolkoor
Gaudea begint, daarna nemen de
Nederlanders het over. Het gaat weer uit
stekend. De sfeer wordt ontspannen.
Bloemen, cadeaus en toespraken.
Meneer Pater deelt cd's, kazen en vlag
getjes uit. 'De echte vlag komen jullie
volgend jaar zelf maar bij ons bekijken'.
Donderdag
Marije is jarig. Bij de bus vieren we
feest. Ze gaat de lucht in. Afscheid
nemen van de Tsjechen. Kort geleden
was alles zo eng. Nu zijn er al tranen te
zien. Zwaaien en cadeaus uitpakken. Wat
waren ze aardig. Sjanet's lunchpakket is
een plastic tas vol lekkernijen. Hoe kun
nen we het stadion in Praag vinden
Want daar staan de gidsen. De drie
Het aantal fietsen in de wereld is
vorig jaar opgelopen tot één mil
jard stuks. Van dit totaal bevindt
bijna eenvijfde (200 miljoen) zich
in Europa.
Op de wereldranglijst staat China boven
aan met een fietsenpark van maar liefst
450 miljoen rijwielen. Op de tweede
plaats komen de Verenigde Staten met
99 miljoen fietsen, gevolgd door Japan
met bijna 77 miljoen exemplaren.
Nederland neemt op de wereldranglijst
een tiende plaats in met bijna 16 miljoen
rijwielen. Als niet alleen het absolute
aantal fietsen in ogenschouw wordt ge
nomen, maar ook wordt gekeken naar
het fietsbezit in verhouding tot het aantal
inwoners, dan staat Nederland met één
fiets per inwoner bovenaan. Hoewel
China het grootste fietsenpark kent, is in
de volksrepubliek slechts één fiets per
2,6 inwoners beschikbaar. De Verenigde
Staten waar de fiets een veel minder van
zelfsprekend vervoermiddel is, kennen
eenzelfde verhouding. In Duitsland moe
ten gemiddeld 1,3 personen een fiets
delen en in Spanje 5,7 personen. India is
er het slechts aan toe. Hier is slechts één
fiets per 16,7 inwoners aanwezig bij een
fietsenpark dat met 30,8 miljoen bijna
twee keer zo groot is als in ons land.
'Tweewielers in Cijfers' laat duidelijk
zien dat we in 1995 sprake was van een
ware hausse in de Europese fietsmarkt.
De totale verkoop kwam uit op 15,7 mil
joen fietsen en evenaarde het hoge ni
veau van 1994. De fietsproductie binnen
de Europese Unie groeide het afgelopen
jaar met meer dan 4% tot een record van
13,7 miljoen eenheden. In totaal werden
er vorig jaar 108 miljoen fietsen in de
wereld vervaardigd. Binnen Europa is
Italië de grootste fietsproducent (5,3 mil
joen stuks). Buiten Europa is dat China
(38 miljoen).
Oud papier-aktie Dirksland
Zaterdag a.s. wordt het oud papier weer
bij u opgehaald. Wij verzoeken u het
voor 8.30 uur 's morgens gebundeld bui
ten te zetten (geen karton). Bijvoorbaat
dank, namens de vrijwilligers.
race in de gang. Om twee uur is alles al
stil. Een aantal jongens lukt het om diep
in de nacht de meiden te bereiken.
Verder dan het getraliede venster komen
ze niet. Maar het was wel spannend.
Optreden in het historische gemeentehuis van Liberec (Ts)
Plezier tijdens ontvangst in de Luther-zaal te Eisenberg (D)
Concert in de Evangelische Kirche te Eisenberg (D)
dames hebben zich op een dagje cultuur
voorbereid. Het lukt maar ten dele. De
honderden toeristenwinketjes zijn te
begeerlijk voor de kinderen. Het is acht
graden celsius. Maar de sfeer in de stad
is perfect. De Praagse burcht, de prachti
ge kathedraal, de klok met de twaalf
apostelen. Esther heeft een clowns-hoed
gekocht. Elke leraar zet hem op. In een
kerk zingt een groepje zomaar 'Zoek
eerst het koninkrijk van God'. Video
camera's flitsen aan en de mensen reage
ren enthousiast. Het restaurant blijkt een
oude bierbrouwerij te zijn. Met het voor
gerecht hebben sommigen moeite, maar
de rest is heerlijk. Met de Praagse metro
terug naar de bus. Een belevenis op zich.
Het jeugdhotel lijkt in het duister lugu
ber. Overal tralies en hekken. Grote
teleurstelling. Jongens en meisjes in twee
gebouwen. 'Het lijkt wel een gevange
nis'. De bonte avond wordt een pyama-
party in een klein halletje. Van voor naar
achter van links naar rechts. En dan naar
je bed. Pater houdt nog een slaapzakken-
Vrijdag
De terugreis wordt aanvaard. De eerste
stop is het concentratiekamp Theresien-
stad. Het blijkt een soort hollandse ves
ting te zijn. Pas als de kinderen de don
kere cellen, de slaapbarakken, de galg en
de executieplaats gaat het verhaal voor
hen leven.
'De vind het gemeen!' zegt Wieteke. De
zon schijnt. We rijden dwars door Bo-
hemen. Bij de grens is er paniek. Ma-
riëlle is haar paspoort kwijt. Als de doua
ne komt duikt ze de wc in. Als hij weg is
vindt ze het paspoort weer. Meneer Van
der Heide heeft een wandelroute voor
Dresden gemaakt. Als iedereen de stad
bezocht heeft is hij het enthousiasts van
allemaal. 'De reis was al geweldig. Nu
kan het niet meer stuk'. In het donker
gaan we westwaarts. Om half elf 's
avonds bezoeken we weer Mc Donalds
in Eisenach. Buiten staan aangeschoten
jongens onze meisjes te bewonderen.
Arm in arm gaan we naar de bus. De
nacht begint. In de meest vreemde vor
men nestelen zich de koorleden. Meneer
van der Veer en mevrouw De Jong han
gen aan twee kanten tegen een kussen.
De koorleden liggen naast elkaar, over
elkaar, op de grond. Voor de niet-slapers
is er een geluidsloos filmpje. De bus rijdt
snel naar het westen. Te vroeg arriveren
we in Middelharnis. Jammer dat alles
voorbij is. Het 'Sjakie-bedankt' klinkt
alweer. Op zijn verzoek zingen we in het
muzieklokaal nog een keer 'Denk aan
mij', maar het klinkt van geen kanten.
Meneer Quist eindigt. Een wolkkolom
des daags, een vuurkolom des nachts. Hij
bedankt iedereen. Niet te vergeten de
koormoeders en de chauffeur. Denk aan
Hem, zegt Sjaak. Buschauffeur en een
beetje dominee. De eerste vaders en
moeders verschijnen. Op weg naar huis
en dan vertellen en nog eens vertellen.
Eén gróte familie. En die gaat hele
maal... naar bed.
M.v.d.V.
Op de foto v.l.n.r. Bo de Wit, Martijn Roos, Eduard Casteleijn en Jelle Trompper. Achter
v.l.n.r. Merel Luiten, voorleeskampioen Ayla de Wit en schoolvertegenwoordiger Tim-Erik Roos.
De laatste dag voor de herfstvakantie stond de Daltonschool Middelharnis in het
teken van de Nationale Voorleeswedstrijd. Hoewel in de landelijke wedstrijd de deel
name is voorbehouden aan leerlingen uit groep 7 en 8, deden in de schoolwedstrijd
weer leerlingen uit alle groepen mee. Eerst werd in de acht groepen voorgelezen door
de kinderen, per groep werd een vertegenwoordiger gekozen. Vrijdagmiddag was de
beurt aan acht leerlingen, die met hun leesboek of prentenboek op het podium zouden
verschijnen. De andere leerlingen en belangstellende ouders vormden het enthousiaste
publiek.
Natuurlijk was er een jury, die voor de Daltonschool de schoolwinnaar en de verte
genwoordiger naar de regionale finale moest kiezen. De jury werd gevormd door
Rena Huisman van de Gemeenschapsbibliotheek, Jeanet Breesnee als ouder en Marja
Weeteling namens het schoolteam.
De spits werd afgebeten door de leerling uit groep 3, Eduard Casteleijn, die voorlas
uit de vrolijke avonturen van Beertje Paddington. Daarna las Martijn Roos (groep 8)
voor uit Kruistocht in Spijkerbroek over een jongen die door een tijdmachine in de
Middeleeuwen terecht is gekomen. Jelle Trompper (groep 6) las voor uit Tin Toeval
over grootvaders en grootmoeders die gaan demonstreren.
Ayla de Wit (groep 5) las voor uit Michiel en kleine Ida van Astrid Lindgren. Daarna
was de beurt aan Merel Luiten uit groep 4 die een verhaal voorlas uit Buurman Bolle
van Bumy Bos. Tim-Erik Roos (groep 7) koos zijn verhaal uit het Confettie Conflict.
En als laatste vertelde Bo de Wit uit groep 1 het sprookje Hans en Grietje uit zijn
prentenboek.
De jury wees als voorleeskampioen 1996 van de Daltonschool aan Ayla de Wit. Voor de
regionale finale werd als vertegenwoordiger van de school aangewezen Tim-Erik Roos.
Alle deelnemers kregen van de jury een dikke pluim en applaus van de hele school.
Dam- en Schaakver. 'Dirksland'
Uitslagen van 28 oktober
Dammen, afdeling 1:
M. van 't Geloof - G. SmitsO - 2
C. van Prooyen - J. Knöps1 -1
H. Keuvelaar - D. Keuvelaar2 - O
Afdeling 2:
M. PoortvHet - W. NieuwlandO - 2
A. Los - A. van Rossum2 - O
H. de Munck - K. de JongO - 2
W. Stolk - J. v. d. Groef2 - O
P. V. d. Groef - C. v. d. KroonO - 2
Schaken:
A. Knöps - W. de VosO -1
H. Zorge-J. de Jong1 -O
D.Wolfert-W. Stolk1-0
iocooocoooscoseoaeosooooQocot
van het kruiswerk met een
rondleiding door de pas
vernieuwde Thuiszorgwinkel
Vereniging Kruiswerk ZHE Ge
zondheid Service houdt op maan
dagavond 18 november a.s. een al
gemene ledenvergadering. De ver
gadering vindt plaats in de verga
derzaal van het Kruiswerk, Gou-
denregenplein 9 te Spijkenisse (in
gang de Marckenburgh) aanvang
19.30 uur. Maar het Kruiswerk wil
meer die avond. Trots zal het u in
de pauze van de vergadering het
pas vernieuwde Thuiszorgwinkel/
Hulpmiddelencentrum tonen. Gro
te kans bovendien dat u niet zon
der presentje vertrekt.
Leden zijn van harte welkom op deze
avond. Wij hopen op uw komst, want in
deze, ook politiek gezien, woelige tijden
voor kruiswerkorganisaties horen wij
graag de wensen en meningen van onze
leden. De vereniging functioneert im
mers nog altijd op basis van het solidari
teitsbeginsel: voor allen, door allen en
om adequaat te kunnen inspelen op vra
gen op het gebied van de gezondheids
zorg in een tijd waarin de overheid zich
terugtrekt zijn actieve, kritische leden
nodig.
Lid zijn betekent natuurlijk ook dat u de
jaarrekening 1996 en de begroting 1997
mede kunt helpen vaststellen en uw stem
kunt laten gelden bij het kiezen van een
nieuw bestuurslid. Het bestuur rekent op
uw steun.
In de pauze krijgen de bezoekers een
rondleiding door de pas verbouwde
Thuiszorgwinkel. In de winkel treft u
een keur aan artikelen aan, zoals loop
hulpmiddelen, rolstoelen, kraamzorgarti-
kelen, babyzitjes, vergrootglazen voor
slechtzienden, fitnessapparatuur, kaart-
standaardhouders voor verwoede klaver
jassers en noemt u maar op. Een bezoek
je is zeker de moeite waard.
Artikelen uit de Thuiszorgwinkel kunnen
Ledenwerfactie in
Midden- en West Flakkee
De Zonnebloem, de vereniging die zich
inzet voor langdurig zieken, lichamelijk
gehandicapten en lichamelijk hulpbehoe
vende ouderen, gaat in de week van 11
t/m 15 november op uitgebreide schaal
ondersteunende leden werven in de dor
pen op Midden- en West Flakkee. „Men
sen die ons werk met een jaarlijkse bij
drage van ƒ18,- willen ondersteunen",
legt Clarine Bemelmans, contactpersoon
voor de Zonnebloem in Dirksland uit.
Na een korte informatieve brief worden
alle inwoners van de dorpen die nog
geen lid zijn door Zonnebloemmede
werksters benaderd met de vraag of zij
ondersteunend Zonnebloemlid willen
worden. „Ook hopen we dat de leden
werfactie vrijwilligers oplevert", vertelt
Clarine Bemelmans. „We willen name
lijk dolgraag in Middelharnis en Dirks
land een plaatselijke Zonnebloemafde
ling oprichten".
Activiteiten
Vrijwilligers van de Zonnebloem houden
zich voornamelijk bezig met het regel
matig bezoeken van zieken en gehandi
capten. „Vooral die mensen die door hun
ziekte of handicap dreigen te vereenza
men worden bezocht", legt Clarine uit.
„We willen kost wat het kost voorkomen
dat zij in een vergeetboek belanden en
proberen ze zoveel mogelijk bij het maat
schappelijk leven te betrekken. „Naast
dit bezoekwerk organiseert de Zonne
bloem diverse ontspanningsactiviteiten
voor zieken en gehandicapten, zoals aan
gepaste vakanties, dagboottochten, win-
keldagen en verschillende andere gezelli
ge bijeenkomsten en leuke uitstapjes.
Serieuze poging
Behalve veel nieuwe leden hoopt de
Zonnebloem tussen 11 en 15 november
ook een groot aantal mensen op het
spoor te komen die zich actief als Zonne
bloemvrijwilliger op Midden- en West
Flakkee voor zieken en gehandicapten in
willen gaan zetten. „Enthousiaste men
sen die bezoekwerk willen doen en wil
len helpen bij de diverse activiteiten",
vertelt mevrouw Bemelmans. „We wil
len echt een serieuze poging doen om in
de dorpen een plaatselijke Zonnebloem
afdeling van de grond te tillen en zijn
dus op zoek naar mensen die de Zonne-
bloemkar hier willen trekken.
Voor meer informatie over het werk van
de Zonnebloem en/of de ledenwerfactie
kan men contact opnemen met Clarine
Bemelmans, tel. (0187) 603445 of dhr.
A. de Wit, tel. (0187) 485629.
gehuurd of gekocht worden, waarbij le
den altijd korting krijgen.
Vóór u de vergadering verlaat, wacht u
nog een kleine verrassing.
Tot ziens op 18 november in Spijkenisse.
Wanneer u de agenda en de stukken van
de vergadering wilt ontvangen, belt u
dan 's morgens tussen 9.00 en 12.00 uur
naar het secretariaat KGS, tel. (0181)
626226.
