EiuviiDEn-niEm/s
De molen bij de stede
van der Goereede en int Outdorp
7 Avis-vestigingen
onder een paraplu
Laatste
Zomeroigelconcert
Windhapperstochten
E.H.B.O./E.P.U.
Prijswinnaars Bijbelquiz
Sursum Corda Dirksland
Aanvang repetities
'Jubilate Deo'
Hervatting repetities
Hervatting repetities
Zoekactie
op de Grevelingen
Op Monumentendag
Jaarmarkt in Dirksland
Historische
oogstdemonstratie
2e Blad
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1996
No. 6528
Beschrijving uit 1515 geeft belang van molens aan
Bij het doornemen van de archie
ven van de rekenkamer van de Gra
felijkheid, vond de heer M. Zaaijer
C.B.zn. een overeenkomst van 17
augustus 1515 over de molens van
Goedereede en Ouddorp, met het
zegel van de stad Goedereede.
Taxatie van molens
In die overeenkomst van augustus 1515
bepaalden partijen gezamenlijk de waar
de van de molen van de stad Goereede
en de molen in het Outdorp.
Enerzijds: Jan Corneliszn van Kerck-
werve, de rentmeester van het land van
Voome en Lieven van der Loene, secre
taris der stede van den Briele. Beiden
waren gecommiteerden van 'mijns gena-
dichs heeren wegen des Eertshertogen
prince van Spaengneijen'. Zij waren in
gezelschap van meester Jan Hanneman,
timmerman.
Anderzijds: burgemeester, schepenen en
de raad van de stad Goedereede met Di-
rick de Vreese, 'oick meester tijmmer-
man van de voorsz stede ende s gemeens
lants van Westvooms'.
De twee molens waren door genoemde
stad en lande verkregen van de heerlijk
heid van Voome in een erfpacht van 25
jaar - ruimschoots blijkend uit een veel
heid van stukken - om bij het aflopen
van de erfpacht weer overgenomen te
worden en door de heerlijkheid aanvaard
te worden 'ter selver weerde en prijsije'.
Belangrijke objecten
Een nauwgezette opsomming en taxatie
van de onderdelen van de molens geven
een duidelijk beeld van de korenmolens
uit die tijd. Het archiefstuk geeft ook
duidelijk aan hoe belangrijk de molens
voor stad en lande waren.
Het betreft hier houten standerdmolens,
het korenmolentype van die tijd. In de
loop van de 18e en 19e eeuw zijn de
standerdmolens op Goeree-Overflakkee
vervangen door stenen korenmolens.
Om welk type molen het ook gaat, tot
ongeveer halverwege deze eeuw zijn
windkorenmolens heel belangrijke eco
nomische objecten geweest, essentieel
voor de voedselvoorziening van een
dorps- of stadsgemeenschap.
In de archieven zijn veel gerechtelijke
procedures over molens te vinden. Mole
naars behoorden normaliter tot de wei
gestelden van de gemeenschap. Molens
bleven vaak generaties lang in dezelfde
molenaarsfamilies.
Beeldbepalend
Molens waren niet alleen belangrijk voor
de voedselvoorziening voor de bewoners
van dorp of stad, ze waren ook geogra
fisch van belang. Met de kerktorens
waren ze beeldbepalend voor de omge
ving en oriëntatiepunten voor de scheep
vaart. In de cartografie werden molens
als meetpunten gebruikt, net als torens
en sluizen.
Planologisch gezien stonden de eerste
molens op Overflakkee op een voorspel
bare plaats. Vlakbij een dorp (soms een
paar honderd meter vanaf de Kaai) op de
havendijk, aan de windkant. Toen de stel
lingmolens hun intrede deden was men
qua lokatie minder gebonden.
Waarschijnlijk stond de Goereese molen
op de plaats waar nu de in 1791 gebouw
de 'Windvang' staat, gezien de platte
grond van Goedereede door Jacob van
Deventer uit 1556/1557.
Op deze plattegrond staat ter plaatse een
standerdmolen op een terpje getekend
(zie de omslag van 'Goeree-Overflakkee
in bodemvondsten' van 'De Motte').
De plaats komt overeen met een anoniem
stadsgezicht van Goedereede van 1512-
1591.
Over de lokatie van de molen 'int Out
dorp' in 1515 valt vooralsnog weinig
met zekerheid te zeggen. Op de polder-
kaart uit het Caertboeck van Voome
(±1700) staat een standerdmolen aange
geven op de plaats waar nu molen 'De
Hoop' staat. Gelet op de naam Molen-
tienden van het stuk land nabij de mo
len, zouden we mogen aannemen dat de
Ouddorpse molen daar ook vóór 1700
heeft gestaan.
Stellingmolen 'De Zwaan' is in 1846 op
een nieuwe molenlokatie gebouwd, aan
de Dorpsweg op een plaats die toen nog
aan de rand van het dorp lag.
Na 1840
Na 1840, wanneer er kennelijk geen
sprake meer is van het alleenrecht van
één molen in een dorp, rijzen de molens
- voor het merendeel stellingmolens -
als paddestoelen uit de grond. In 1842
Cfiristusgaat naar de kof
(^atttküs 26:30-40)
Waarop, mijn zieC, mijn Hart en stem
en zing de Cieve (of van iHem:
mijn geest geden^ ^er op Heer
Het bittere tijden van mijn ^Heer.
ZoaCs !}{ij tot Z^n jongeren sprdki
toen 9^ voor Hen de broden bralQ
'Qedenl^bij 't bref^n van dit brood
9dijn Cijden en Mijn bittere dood'.
Ilit Zyn geschonden vlees en btoeed
straalt my Qods liefde tegemoet.
iMij, ongelukkige rebel,
schon^!}Gj volledig eerherstel.
Voordat van het maal opstond,
was er een lofzang in Zijn mond.
Zo hefookj^een loflied aan
om by Zyn liefde stil te staan.
"Waak^op, ■waak.op en zing van !Hem
met hart en ziel, met heldere stem!
geef van utuiHeer getuigenis
met cd wat binnenin u is!
Uit: In de schaduw van Uw kruis.
Gedichten van Hallgrimur.
Uit het IJsIands vertaald door
wijlen ds. W. van Herpen.
Herdicht door Johan JKIein.
Uitgeverij J. J. Groen, Leiden.
Paperback. 54 pag.
Prijs 19,95.
verrijst in Herkingen 'De Dankbaarheid',
ondanks verzet van de molenaar van
'Het Fortuin' in Dirksland.
'Het Fortuin' was een grote stenen
molen die midden op de havendijk stond,
ongeveer op de hoek van de Boezem
weg. 'Het Fortuin' is in 1912 gesloopt.
In 1846 komt er in Dirksland een tweede
korenmolen, 'De Eendracht'.
In 1846 wordt aan de Zuiddijk in Oude
Tonge een tweede korenmolen gebouwd
(in 1936 door brand verwoest).
In 1849 krijgt Middelhamis er ook een
korenmolen bij, 'De Dankbaarheid' (in
1965 gesloopt).
In 1852 krijgt Achthuizen 'Windlust'. In
Stellendam vervangt in 1856 'Koren-
lust' een houten korenmolen uit 1821.
In Ouddorp wordt in 1845.'De Hoop'
gebouwd op de plaats van zijn voorgan-
ger(s), in 1846 komt 'De Zwaan' erbij.
'De Zwaan' is in 1905 gekocht door
Bram Pape afkomstig uit Sint Annaland.
Bram Pape is opgevolgd door zijn zoon
Cor en nu is Kees, de zoon van Cor, mo
lenaar op 'De Zwaan'.
Evenals 'De Hoop' is 'De Zwaan' een
korenmolen die nog steeds in bedrijf is
en door een particulier wordt gerund.
Een verklaring van de naam 'De Zwaan'
kan Kees Pape niet geven. Hij kent wel
andere wetenswaardigheden van de mo
len en we hebben afgesproken dat we
daarover later nog eens praten.
Geschiedenis
Wie zich in de geschiedenis van de mo
lens van Goeree-Overflakkee wil verdie
pen, komt allerlei interessante dingen
tegen. Windrecht, belasting op het ge
maal, strijd om monopolies, regelingen
in geval van langdurige windstilte, frau
de, controleurs, en onenigheid over de
pachtsom. Molenaarsgeslachten met ups
en downs, rekeningen van reparaties aan
molens enzovoort.
Wanneer de Stichting tot Behoud der
Molens op Goeree-Overflakkee ooit de
geschiedenis van de molens in deze regio
te boek wil stellen, zal de Stichting Ge
nealogisch Centrum Goeree-Overflakkee
graag allerlei historische gegevens aan
reiken.
Cathy Westdorp
Stichting Genealogisch Centrum
Goeree-Overflakkee
secretariaat: Stationsweg 2,
3247 BW Dirksland
Met de aanstelling van AVIS auto
verhuur Walcheren is tevens afge
rond de opbouw van AVIS auto
verhuur vestigingen in Zuid-West
Nederland.
Met vestigingen in Walcheren (Vlis-sin-
gen). Goes, Zierikzee, Middelharnis,
Oud Beijerland, Numansdorp en Marina
Port Zélande is AVIS autoverhuur de
grootste autoverhuurder in Zuid West
Nederland. Onder management van AAZ
Advies in Zierikzee zijn de Avis licenties
in Goes (met vestigingen in Goes en
Walcheren) en Zierikzee (met vestigin
gen in Zierikzee, Middelharnis, Oud
Beijerland, Numansdorp en Marina Port
Zélande) samengevoegd tot een groot
geheel waarbij alle voordelen van sa
menwerking ten dienste staat van be
staande en nieuwe huurders.
Het aanbod van auto's bestaat op dit mo
ment uit meer dan 75 eenheden, verdeeld
over alle soorten en merken auto's. Met
name in het bedrijfswagen trajekt zijn
alle maten en soorten auto's beschikbaar:
altijd klein rijbewijs, van 2,5 tot 16 m^
vele speciale uitvoeringen zoals aanne
mersuitvoeringen, dubbele kabine en
4x4.
Avis is steeds bezig mobiliteitsvormen te
zoeken die het voor tijdelijke gebruikers
van auto's aantrekkelijk maakt om daar
MIDDELHARNIS - Dit zijn de prijs
winnaars van de bijbelquiz en de Icleur-
platenwedstrijd.
Winnaars bijbelquiz: eerste prijs (T-
shirt), Maartje van Alphen te Nieuwe
Tonge, tweede prijs (spel grote bijbel
quiz) L. Kraak te Swifterbant, derde prijs
(leesboek) P. de Berst te Ouddorp,
troostprijs Danielle Hoog te Nieuwe
Tonge.
Winnaars kleurplatenwedstrijd: eerste
prijs (CD Elly en Rickert) Leonie de Wit
uit Sommelsdijk (8 jr), tweede prijs (mu-
ziekcassette) Lisette Vroegindewey uit
Middelharnis (8 jr), derde prijs (lees
boek) Arenda van Klinken uit Middel
hamis (10 jr.), vierde prijs (leesboek)
Matthijs Verolme te Oude Tonge (9jr) en
troostprijs (Ark kinderbijbel) Martin
Joppe uit Sommelsdijk (3 jr.). Het aantal
deelnemers was 590.
SOMMELSDIJK
E.H.B.O./E.P.U. te Sommelsdijk starten
bij voldoende deelname in oktober een
beginnerscursus. Voor opgave of infor
matie kunt u bellen: Krijna Klein,
486174 of Tini Blok, 485108.
Dus heeft u een avond over, kom dan
naar de E.H.B.O. Want bedenk wel: eer
ste hulp kan levens redden.
D.V. 22 augustus a.s. zullen de repetities
van zowel het Kinderkoor als het Ge
mengde koor weer beginnen.
Houdt u van zingen, kom dan eens bij
ons binnenlopen.
Het Kinderkoor repeteert van 18.30 tot
19.30 uur in het verenigingsgebouw 'On
der de Wiek' aan de Ring in Dirksland
en staat o.l.v. Karin van Buren.
Het Gemengde koor repeteert eveneens
in genoemd gebouw van 19.45 tot 21.45
uur en staat o.l.v. Johan van Broekhoven.
Zullen we zeggen tot ziens?
Het bestuur van het Chr. Mannenkoor
'Jubilate Deo' uit Ouddorp nodigt haar
leden uit D.V. zaterdag 24 augustus 1996
de eerste repetitie na de zomervakantie
weer bij te wonen. Na een drukke afslui
ting van het eerste gedeelte van het jaar
is de tijd toch weer aangebroken om te
starten met de repetities. Er zal hard ge
studeerd moeten worden aan het pro
gramma van het jubileumconcert, wat
het koor D.V. zaterdag 12 oktober 1996
in het kerkgebouw van de Doopsgezinde
Gemeente te Ouddorp, ter gelegenheid
van het 10-jarig bestaan, ten gehore zal
brengen, zult hierover nader worden
ingelicht, maar hou deze datum alvast
vrij in uw agenda.
Nieuwe leden zijn natuurlijk ook van
harte welkom. Het koor repeteert weke
lijks op de zaterdag in het Ned. Herv.
verenigingsgebouw Eben-Haëzer aan de
Preekhillaan 3 te Ouddorp, aanvang
17.45 uur met een kopje koffie, waarna
de repetities van 18.00 tot 19.30 uur
wordt gehouden.
Het koor staat al tien jaar onder leiding
van Jan Bezuijen uit Ouddorp. Onder
zijn leiding worden psalmen, gezangen,
overige geestelijke en vaderlandse liede
ren ingestudeerd. Schroom niet om eens
te komen luisteren of mee te zingen.
Voor nadere inlichtingen kunt u altijd
even bellen met de secretaris van het
koor, tel. (0187) 683196.
gebruik van te maken. Zo is de AVIS
Club Card algemeen erkend als de voor
deligste vorm van autohuren. En het is
niet alleen eenvoudig en goedkoop maar
men spaart ook nog voor vrije kilometers
tijdens het huren.
BRIELLE - Als Jaap Kroonenburg, or
ganist te Maasluis, maandagavond 26
augustus a.s. achter de speeltafel van het
Kam-orgel in de St. Catharijnekerk te
Brielle plaatsneemt, begint het laatste
concert uit de serie 'Zomerorgelconcer-
ten' van dit seizoen. Hij heeft voor dit
concert een programma samengesteld
van orgelmuziek die bekend is en goed
in het gehoor ligt, zodat we over een min
of meer 'populair' orgelconcert kunnen
spreken. Te horen zullen zijn composi
ties van o.a. Krebs, Handel, Mendels
sohn en uiteraard Feike Asma.
Jaap Kroonenburg begon al op jonge
leeftijd met muzieklessen (piano en or
gel). Aan het Rotterdams Conservato
rium behaalde hij zijn solistendiploma.
Vanaf 1972 was hij tweede organist
naast Feike Asma in de Grote Kerk te
Maassluis en na dienst overlijden in
1984 is Jaap Kroonenburg vaste organist
op het beroemde Garrels-orgel van de
Grote kerk. Hij heeft diverse plaat- en
CD-opnamen gemaakt en werkte ook
mee als begeleider aan de nieuwste
Kerst-CD van het Rozenburg's Mannen
koor.
Dit door de Cult. Comm. 'St. Catharijne'
georganiseerde concert begint om 20.00
uur en de toegang is 7,50 (incl. koffie).
Op zaterdag 24 augustus a.s. organiseert
WTAC WATERSTAD te Hellevoetsluis
3 toerfietstochten. De langste tocht (TT)
is 160 km en voert de deelnemers via de
Rhoonse Grienden naar het Loetbos en
de Vlist. Via de Alblasserwaard en de
Hoekse Waard komt men dan terug.
Start om 8.00 uur, kosten 5,-.
De tweede tocht (TT) gaat via de zuid
kant van Goeree-Overflakkee naar Oude
Tonge en via de noordkant weer terug.
Start om 9.00 uur, kosten 4,-.
De kortste tocht (WTT) is 40 km lang en
blijft in de omgeving van Hellevoetsluis.
Start tussen 9.00 en 10.30 uur, kosten
ƒ4,00.
Vertrekpunt is steeds de kantine van
WTAC WATERSTAD aan de Koningin-
nelaan 2 te Hellevoetsluis. NTETJ-leden
genieten/ 1,50 korting op de genoemde
prijzen. De prijs voor kinderen t/m 12
jaar is slechts 1,-. Onder de deelne
mers wordt een aantal bidons, beschik
baar gesteld door de firma Reym, ver
loot.
Meer inlichtingen geeft de heer J. van
Eek, tel. (0181)310948.
WTAC WATERSTAD wordt gespon
sord door R&S Cycleparts en Garage
Sjaak Vermaat.
OUDDORP
Op D.V. donderdag 29 augustus hoopt
de chr. gemengde zangvereniging 'De
Lofstem' haar wekelijkse repetities te
hervatten. Wij zingen psalmen en geeste
lijke liederen. Heeft u belangstelling,
kom dan geheel vrijblijvend kennis
maken op de repetitie-avond van 20.00
tot 22.00 uur in 'Eben-Haëzer', Preek
hillaan 1. Netbestuur
DIRKSLAND
Jeugdkoor 'luventa' te Dirksland start op
D.V. 20 augustus (vandaag) haar repeti
tie weer. luventa gaat uit van de Ger.
Gem. te Dirksland.
De volgende repetitie-avonden zijn op
woensdag van 18.45 tot 19.45 uur.
Ben je 7 tot 16 jaar, kom dan zingen in
verenigingsgebouw 'Rehoboth' aan de
Geldersedijk. Allen hartelijk welkom.
C. Jelier, tel 602721
Op 15 augustus werd om omstreeks
18.45 uur de bemanning van de red
dingsboot Griend door de kustwacht post
Ouddorp opgepiept. Op de Grevelingen
werd namelijk een kleine zeilboot met
daarin twee personen van resp. 16 en 14
jaar al geruime tijd vermist. De zeilboot
was vertrokken uit Den Osse.
Na enige tijd zoeken werd besloten om
ook de bemanning van de reddingboot
John Stegers uit Stellendam op te piepen.
Ook werd er assistentie verleend door
een reddingboot van de O.R.B. en door
de sleepboot Saartje. Tevens werd er
door het kustwachtcentrumbesloten om
de hulp in te roepen van een Orion vlieg
tuig.
Na ongeveer twee uur zoeken gaf de ha
venmeester van Bruinisse door dat de be
wuste zeilboot de haven van Bruinisse
was binnengelopen. Met de twee beman
ningsleden was gelukkig niets aan de
hand.
Voordat de Griend aan genoemde actie
begon was deze net terug van een mel
ding aangaande problemen met een
speedboot op de Grevelingen.
Bij de Mosselbank had een monteur de
motor van een speedboot gerepareerd.
Toen de monteur de motor startte viel
deze overboord.
De speedboot ging echter met grote snel
heid rondjes varen en kwam daarbij in
aanvaring met de monteur die daardoor
een hoofdwond en een hersenschudding
opliep. Door een touw in de schroef van
de speedboot te gooien lukte het om de
motor te stoppen. De ongelukkige mon
teur is aan de wal onder dokersbehande-
ling gesteld.
Op D.V. zaterdag 14 september - monu
mentendag - wordt er een gemeente-
markt ofwel een jaarmarkt gehouden aan
de Ring rondom de Ned. Herv. kerk te
Dirksland, tussen 9.00 en 16.00 uur.
Opbrengst gedeeltelijk voor de zending
en voor het bekostigen van enkele aan
passingen aan het verenigingsgebouw
Onder de Wiek.
Op de markt kramen met verse bloemen,
bloemstukjes, handwerk, oude boeken,
nieuwe boeken, fruit, 'antiek', en de ge
bruikelijke rommelmarktspullen.
En natuurlijk wordt de inwendige mens
niet vergeten, koffie thee, limonade, ijs,
vis, oliebollen, snacks, enz. enz.
Tevens kinderspelen, en torenbeklim-
men.
De Stichting 'Het Werkend Trekpaard
Zeeland' organiseert op dinsdag 27
augustus 1996 een historische oogstde
monstratie.
Eerder werd deze demonstratie uitgesteld
ten gevolge van de ongunstige weers
omstandigheden.
De locatie is: J. de Visser, Oostweg 11,
Biggekerke op 27 augustus 1996 van
16.00 tot 21.00 uur.
Toegang 5,00 per persoon (tot 12 jaar
gratis).
Te zien zijn o.a. 21 trekpaarden, 2 zelf-
binders, oogstwagens, dorsmachine met
pers, ploeg, zaaimachine en een rosmo
len. Alles is in werking met daarnaast
handwerkzaamheden als vlegeldorsen,
stuken en graanladen.
Bij twijfel over doorgaan kan men op 27
augustus informeren bij de plaatselijke
VW, tel. (0118) 561364 01551444.
Mocht door slechte weersomstandighe
den de demonstratie niet kunnen door
gaan, dan wordt hij voor dit jaar defini
tief afgelast.
-59-
Ze weten niet wat hij doormaakt op zo'n
moment. Maar ze weten allemaal: hij
ziet iets, maar wat? Het is bijna twaalf
uur als hij terugkeert, moe en grauw, ver
geten wat er dit jaar is gebeurd.
Als de klok twaalf slaat, reikt men elkaar
de hand.
„En dat ie nog veule turven zult stekken
in de veenput, Geert". „Wie zullen het hopen. He
ringa".
JDriek, dat dit jaar veur oe maar better magt wor
den".
„Laten wie het hopen. Aaltje".
„Bram, dat het maar neudig mag wezen urn de
wiege te veurschien te halen".
„En bie oe hetzelfde, vrouw Belt".
Gerrit zwijgt. Idiote wensen vliegen door de ka
mer. Goeie turf, dat de koeien maar veel melk
mogen geven, de eerste kinders bij de jongge
trouwden.
Hij voelt zich buitengesloten. Bij hem niets, geen
vrouw, geen kinders, geen goeie turf, want hij
krijgt ze van Heringa. Goed melkvee zal hem zijn
werk doen behouden. Hij rilt even. Het was veel te
koud om naar buiten te gaan. Maar het is weer
voorbij. Het is hem al duidelijk dat het nieuwe jaar
niet iedereen geluk en voorspoed brengen zal.
HOOFDSTUK 13
Het wordt een zachte winter. Een enkele dag
sneeuwt het als moet de hele heide wit,
mar nog geen twee dagen later dooit het
alweer. Het regent en het gladijst, de mannen blij
ven thuis en de kinderen gaan niet naar school.
Geert van Boksejan blijft ook thuis. Hij gaat niet
meer naar de stad. briftige Geert heeft de pet niet
afgenomen, toen de directeur langs reed. Om het
nog erger te maken heeft hij een steen genomen en
die de auto achtemagegooid. Het gebeurde op een
zaterdagavond en het weekloon had hij in zijn
broekzak. Ze kunnen de winter wel uitzingen,
want er is bijna geen winter. Eind januari hangen
de katjes al aan de wilgebomen langs de sloot. En
de kinderen brengen ze mee naar huis: „Moe, hier
heb ie katten. Nou kump het veurjaar, hè?"
En moe knikt en zet de katten in een oude mos-
terdpot midden op tafel waar ze uitbloeien tot
dikke, wollige toppen. Ze worden er vrolijk van.
Nog even en het werk komt weer an.
Bij Gerrit Silvius gaat het allemaal wat minder
goed. Voor het oog van Zandwierde lijkt het uit
stekend. „Ja", zegt het volk, „eindelijk bent hem
de ogen losgegaan. Wie hebt al zolange gezegd dat
het tweede wicht van Hendrikus iets veur hem
was. Nou, een aander neet te na gesproken, maar
dat is nou net de vrouw veur Sillevius. Een wicht
dat warken kan as de beste, een biedehaand wicht.
Ja, ze zullen wel gauw gaan trouwen, ten slotte
bent ze old en wies genog en Gerrit zit ook maar
allene.
Maar Gerrit zelf is niet zo enthousiast. Annegien is
een best meidje, maar al die vastigheid van trou
wen en zo. Nee, hij wil het nog even aanzien, maar
niemand anders wil het aanzien. Hij heeft Anne
gien een paar keer opgezocht, ook al op aandrin
gen van zijn zuster Janneke.
En Annegien vat dat op als vaste verkering. Och
lieve, en dat terwijl Gerrit het allemaal wat zacht-
jes-an wil doen.
Maar het ergste is dat iedereen zo concent is met
zijn keuze. Vrouwe Aaltje vindt hem een verstan
dig man, Heringa schudt hem de hand en zegt dat
hij eindelijk zijn hersens eens heeft gebruikt,
„Want dat aandere, nee, dat was te gek um over te
praten".
En Janneke en Bram zitten al uit te vissen wanneer
de bruiloft zal plaatsvinden.
Ook in het dorp feliciteert men hem. „Ziej", zegt
Frits van Kleinsmans, terwijl hij even bij het hek
van Gerrits erfje blijft staan met zijn meidje, „ik
had mie al zorgen gemaakt en ik had al bie mie
zelf gedacht, hoe krieg ik hem nou zo gek dat hie
eens naar Annegien geet. Wel, ie hadden blijkbaar
dezelfde gedachten as ikke".
En daar stapt Frits weer verder met zijn meidje aan
de arm. Ja, die twee bent gek met mekaar, dat kan
iedereen zien, maar Gerrit voelt zich bezwaard als
hij naar zichzelf kijkt.
Alleen Driek durft hij in vertrouwen te nemen. En
die verklaart hem voor stapelgek.
„Zo'n mooi en lief wichien as Annegien wol ie
laten lopen? Veur Treeske van boer Heringa, ie
bent stapelgek, dat zeg ik oe".
„Dat hebt ze van oe ook gezegd, toen ie^zin kreeg
an Zwaantje van Willem Roelofs", bits Gerrit ver
ongelijkt.
„Bie mie was het allemaal heel ans", verdedigt
Driek zich.
„O ja, wat dan? Oen Zwaantje was getrouwd,
Treeske neet, ze heeft geen vrieër of niks".
„Maar ze heeft het hoge op het gat dat ze neet eens
weet dat ie bestaat, daar".
Ja, dat is waar, dat is allemaal waar. Treeske is
nog steeds even trots als altijd. Men zegt dat ze
binnenkort weer naar Groningen zal vertrekken.
Nee, bij Driek vindt Gerrit ook geen begrip. Men
vindt allemaal dat hij een verstandige keus heeft
gedaan en dat hij maar zo spoedig mogelijk moet
trouwen.
Hendrikus Kromnagel is erg content met de vrij
erij van zijn tweede dochter. „Ja, dat is tenminste
een fatsoendelijk man", houdt hij zijn oudste doch
ter voor, die best zou willen trouwen en er zelfs
een gestalte naar krijgt. Maar heur vrijer schijnt te
denken: Wel de lusten, maar neet de lasten.
Hendrikus is al twee keer naar de jongkerel toe ge
weest en de tweede keer zijn er een aantal jongke-
rels meegetrokken om zijn wens enige nadmk te
geven, maar de jongkerel laat zich niet zien op de
heide.
En zijn oudste dochter barst in tranen uit. „Ik wil
neet meer met hem trouwen", zegt ze snikkend.
„Hie laat mie zo maar in de steek en jullie wilt
hem met man en macht hier halen. Dat geet toch
neet goed".
Hendrikus krijgt er bijna een woede-aanval van. De
wil neet met hem trouwen, nee, maar eerst wel
effen met zo'n vrieër het heui in. Is het neet meer
dan erg? Nou moetea ze van hun arremoei ook
nog zo'n jong ding aan het eten houden.
Even is het dorp er vol van. De jongens beleggen
een vergadering in het café. „In het noorden van
Overiessel haalt ze zo'n jongkerel met geweld op",
zegt er een, maar het wordt haastig afgewimpeld
door de anderen.
„Ben ie gek? Wie hebt veurig najaar hier genog
rieksen over de vloere gehad. Niks ervan".
„Maar Stientje wil hem neet ipeer", zegt Driek
praktisch. „Waamm zit jullie dan te bekvechten
over die vrieër?"
Ja, daar zegt Driek zo iets. Nou ja, veuruut, dan
moeten ze dat bie Hendrikus zelf maar zien te re
gelen.
En daarmee is de zaak afgedaan.
Het is ruim maart als het dorp opschrikt. De auto
van de rijksen rijdt het dorp binnen en het gevaarte
stopt voor het café van Driek.
Jansen springt eruit met zijn twee onafscheidelijke
assistenten.
Het dorp is meteen in de weer.
(wordt vervolgd)
