EIIAIIDEII-tllEUWS mM eK^ca[o[fói(sfesQQs: Wie schrijft er mee van en over Flakkee? Hietoriech etraatmeublMr mMMéhamlem ISGO verbetert haar grofvuil-service SVR-kampeerboeren houden open huis in Roosendaal VOGELBEURS SCHAKEL-KLUB Uitslag verloting De Hoop de juiste taxatie... Makelaar Tamboer en geven gratis vakanties weg 'Jeugd-stuif-in-Stellendam' VERHAELTJES IN BIENAEMEN 3e Blad VRUDAG 19 JANUARI 1996 No. 6470 Naast voorwerpen vormt ook groenvoorziening een belangrijl( element bij de aankleding van een bepaald gebied. De beroemdste bomen van Middelharnis en mis schien wel van Nederland zijn te zien op het schilderij "Het Laantje van Middelharnis" uit 1689. Beplanting Als we oude kaarten en foto's bekijken, constateren we, dat de beplanting rond om het kerkgebouw het meest bepalend was voor het dorp. De kerk werd omge ven door een kerkgracht, een ringvormi ge straat en een krans van woningen afgewisseld door zogenaamde dorps boerderijen. Op het kerkhof stonden enige honderden bomen en ook de kerk gracht en Ring werden begeleid door één of meer kransen van opgaand geboomte. Te zamen met de kerk bepaalde de boomkrans met de kerkgracht het aspect van de Ring. De bomen, die hoog boven de omgevende bebouwing uitgroeiden, markeerden de kerkring reeds van verre en gaven het kerkgebouw beschutting tegen de stormwinden. De beplanting was eenvoudig van opzet en bestond voornamelijk uit bomen, zoals platanen, essen en iepen horen op het kerkhof. Pogingen tot verfraaiing door het aanbrengen van coniferen en andere sier- heesters of vaste planten, hebben vrijwel steeds een averechts effect. Zij passen moeilijk in het wat nuchtere, onopge smukte karakter van de stedebouwkundi- ge aanleg aldus de Plancommissie Flakkee in 1958. In aansluiting op de Ring werd ook de Voorstraat geflan keerd door flink opgaand geboomte, waaronder de linde. Tegenwoordig tref fen we - mede door de Watersnoodramp van 1953 - in Middelharnis weinig monumentale bomen aan. Ook fraai aan gelegde parken en plantsoenen moeten we missen in Middelharnis. Vroeger was er de prachtige tuin van de familie Van Weel, in 1892 verkocht aan de heer P.L. Slis en in 1925 door de dames Slis geschonken aan de gemeente. Deze hui dige "Gemeentetuin" bevat niets meer van zijn vroegere schoonheid. Het prieel tje is reeds vele jaren geleden gesloopt en van het ooit zo fraai uitgevoerde hek werk onder de Oostdijk werden de res tanten in de jaren tachtig verwijderd. Op het Vingerling treffen we nog een fraai houtgesneden bank. Een geschenk van "W.V. Flacquee aan Gerard Wijnhoff Op 2 maart 1795 werd er vóór het raad huis een zogenaamde "Vrijheidsboom" geplant, dit om de komst van de fransen te vieren. Het zinnebeeld van de "Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap" kostte slechts 5,25. Eigenlijk was het niet meer dan een gewone paal, die met bloemen, groen en linten werd versierd. Op verschillende plaatsen in Nederland werden zulke "bomen" opgericht, maar waarom plantte men geen echte boom Tijdens dit gebeuren heerste er grote vreugde. Een muziekkorps van 13 man speelde vrolijke wijsjes ter begeleiding van hen, die rond de boom dansten. De franse soldaten keken diep in het glaasje, waarna het op een grote vechtpartij uit liep. De "Vrijheidsboom" zal geen lang leven beschoren zijn geweest, daar de Menheersenaers al spoedig een vijandige houding aannamen tegenover de fransen. In het kroningsjaar van Koningin Wilhelmina (1898) verschenen op ver scheidene plaatsen in den lande zoge naamde "Wilhelminabomen", zo ook te Middelharnis. Op 31 augustus van dat jaar pootten de leerlingen van de klas "Meer Uitgebreid Lager Onderwijs" - namens alle leerlingen van de openbare lagere school - een "Wilhelminaboom" op de Kaai. Het was een lindeboom, waaraan een loden koker zat bevestigd met daarin een oorkonde. De boom stond naar alle waarschijnlijkheid op de heul vóór "'t Hoagerhuus" en zal met de bouw van de kledingszaak van Nipius (thans ABN-AMRO) aan het eind van de jaren twintig zijn verwijderd. De namen van de leerlingen die de boom hadden gepoot: L.W. Bakker, J. Brinkman, M. M. en P. C. van den Broek, D. en K. J. de Graaff, G. W. de Koning, A. C. Kolff, E. J. C. Kuiper, G. van Leeuwen, J. van der Meer, C., L. en L. A. Meijer, J. Peeman, F. en M. Reevers, H. J. Rurink, T. Schoonejongen en A. van den Tol. Niet ver van de Wilhelminaboom stond de meest tot de verbeelding sprekende oude boom: de zogenaamde "Boam van Tine". Deze boom stond vóór het huisje van de weduwe Tine Krijtenberg-van der Linde op de Oostdijk - eigenlijk eind Voorstraat. Deze boom werd in het mid den van de jaren zestig verwijderd. De holle boom was in het laatst met ijzeren platen "tochtvrij" gemaakt. Hij overleef de een iepeziekte en een binnenbrandje. In de Tweede Wereldoorlog kon men in de holte van de boom voorwerpen ver stoppen voor de bezetters. Bij het verwij deren van de boom kwam een ijzeren hekje tevoorschijn, dat helemaal zat ingegroeid. Op de plaats van de oude boom werd op zaterdag 28 oktober 1967 een jonge koningslinde geplant. Het oude huisje van Tine was na een restau ratie in 1960 in gebruik genomen door het Rode Kruis. De linde werd als sym bool van de Rode Kruis-gedachte geplant door de joodse dierenarts M.A. Levi, die het 1700-ste lid van de plaatse lijke afdeling van het Rode Kruis was. Voorzitter Mr. L.J. den Hollander noem de het ook een boom van vrede, zoals er bomen worden geplant in het "Vredeswoud" te Israël. Gedenktekens Nederland is geen land van een gedenk tekens, althans niet tot in de vorige eeuw. We blijven dan ook ver achter bij de zuidelijk gelegen europese landen. De herdenkingspyramide van Lucas Slotemaker uit 1821 dient dan ook - van wege zijn ouderdom - gerekend te wor den tot een uniek object. Dit gedenkte ken werd opgericht door .de plaatselijke afdeling van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. De heb hierover reeds eer der het een en ander gepubliceerd. Dit gedenkteken staat op het kerkhof, het zijn onze begraafplaatsen waar de meeste gedenktekens staan. Ook de historie en bezienswaardigheden van de begraaf plaatsen heb ik reeds uitvoerig beschre ven. Aan de Hoflaan op het Louis Bouw meesterplein staat het algemeen oorlogs monument. Hier vindt jaarlijks de doden herdenking plaats. Het monument is een ontwerp van Ir. M.C.A. Meischke uit Rotterdam. Als tekst is op het gedeukte- ken vermeld: De branding brak, De watervloeden keerden. De vredesduif vond eind'lijk holte voor haar voet En bracht in vest en veld de lang begeerde Olijftak fris omzoomd met nieuw' oranjegloed. De karakteristieke boam van Tine; let u ook eens op het verkeersbord! Het kofjekokertje, het 'zeuntje' van Middelharnis. Het gedenkteken werd in 1952 vervaar digd in opdracht van het Comité Vre- desgedenkteken Middelharnis. In eerste instantie was het idee om een monument op te richten in het talud van het Zand pad. Hiertegen werd door de Commissie van Advies voor Oorlogs- of Vredes- gedenktekens in de provincie Zuid- Holland bezwaar gemaakt. Zij vonden onder meer de situatering niet echt gelukkig: Het monument zou wor den geplaatst in het talud van een dijk met een onrustige architectonisch minder geslaagde straatwand als achtergrond. In dit geval is dat van des te meer betekenis daar de draadfiguur een ijle luchtige ach tergrond eist. Het gebruik van ijzer als materiaal voor dit onderdeel van het monument moet worden ontraden, het dient uit brons te worden vervaardigd. De voorstelling is voorts niet erg duide lijk voor de beschouwer. Het denkbeeld om de luchtige draadfiguur op een zware en daarenboven slecht gevormde zuil te plaatsen is h.i. beslist verkeerd Dit monument moest de wederopbouw van Goeree-Overflakkee symboliseren. De lokatie was gekozen omdat de dijk het centrale punt van het dorp is. Uitein delijk heeft men gekozen voor een sober ontwerp hetwelk werd geplaatst op het Louis Bouwmeesterplein, dit overigens zonder medeweten en tot ongenoegen van de voornoemde Commissie. Op 14 april 1953 verleende de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen goedkeuring aan het ontwerp van het reeds geplaatste oorlogsgedenkteken. Ondanks de kritiek die er detijds op was, moet ik constateren, dat er regelmatig (vrijwel dagelijks) mensen stil staan bij het monument, en dat was toch eigenlijk de bedoeling. Het plaatselijk Comité Vredesgedenkteken heeft dus haar doel stelling bereikt. Op 9 december 1944 werden op het havenhoofd van Middelharnis in het geheim zeven Armeniërs gefusilleerd en begraven. Zij waren tijdens een vlucht poging naar het iimiiddels bevrijde deel van Nederland opgepakt. De stoffelijke resten van de slachtoffers zijn in 1948 herbegraven op het Russische kerkhof te Amersfoort. Vele jaren later werd op de plaats van de executie een gedenksteen geplaatst. Een gedenkteken dat eigenlijk niet in deze serie thuishoort, omdat het pas in 1971 werd opgericht, maar wat ik niet graag zou willen vergeten, is het beeldje van "Het Kofjekokertje" op de hoek van het Vingerling. In 1970 werd een comité gevormd met als doel, het oprichten van een standbeeld ter nagedachtenis van de vissers van Middelharnis. Men koos voor het jongste bemaimingslid van de sloe pen; het Kofjekokertje. Op een leeftijd van om en de nabij de tien jaar ging dit jochie mee naar zee. Zo'n reis duurde vaak enige maanden en men voer soms wel tot aan Usland. Aan boord moest het Kofjekokertje koffie zetten, de kok assi steren en andere klusjes opknappen. Ook moest hij helpen bij het uitzetten en inhalen van de beug. Een beug was een hele lange lijn, waaraan zijlijntjes (sneu en) waren bevestigd. Aan deze haakjes werd het aas gedaan; dit was een enorme klus. Het Kofjekokertje werd ook wel "zeuntje" genoemd. Hij werd bijgestaan door zijn zogenaamde zeevader, veelal een oudere man, die een oogje in het zeil hield. De meeste Kofjekokertjes werden later matroos of zelfs schipper. Er werd in 1970 een beroep gedaan op de Menheersenaers om dit initiatief financieel te ondersteunen, en al spoedig stroomde het geld binnen. Reeds op 26 juni 1971 kon de toenmalige Minister Zaterdag D.V. 20 januari, zal er weer eens een podiumgroep in ons midden zijn. En wel de podiumgroep 'Collage' uit Gouda. Ze hebben een bijna avond vullend programma voor ons in petto. Door middel van een toneelstuk willen ze, ook jou, aanzetten om na te denken over het geloof, e.d. We hopen op een gezellige avond, waar in je niet alleen hoeft te kijken en luiste ren, maar ook in de pauze kunt bijpraten met je vrienden. De deuren van 'de Hoeksteen' staan om 19.30 uur al voor je open, en om 20.00 uur begint het programma. Weet dat je welkom bent! En breng je vrienden mee. De uitslag van de najaarsloterij van Fan fare-orkest De Hoop uit Stellendam is als volgt: Ie prijs nr. 2491; 2e prijs nr. 2499; 3e prijs nr. 2484; 4e prijs nr. 1091; 5e prijs nr. 1822; 6e prijs nr. 2704; 7e prijs nr. 2919; 8e prijs nr. 2916; 9e prijs nr. 2696; 10e prijs nr. 2114; 11e prijs nr. 1311. Voor informatie kunt u zich richten tot Janneke Jelier, tel. 493774. Alle kopers en verkopers hartelijk dank. MIDDELHARNIS - Met ingang van 1 januari jl. heeft het Interge meentelijk Samenwerkingsver band Goeree-Overflakkee voor het melden van het grofvuil een apart telefoonnummer ingesteld. De in woners van de gemeenten Dirks- land, Middelharnis en Oostflakkee kunnen 's morgens van 8.30 tot 10.30 uur op het telefoonnummer 487711 het op te halen grofvuil aanmelden bij het ISGO. Voor klachten over het grofvuil kan men onder hetzelfde grofvuiltelefoon- nummer bij het ISGO terecht. Service De telefoon op het ISGO staat niet stil en vooral op maandag en dinsdag wordt het ISGO heel vaak gebeld voor het aamnel- den van grof vuil. Om de centrale tele foon te ontlasten, de relaties beter en sneller te woord te kunnen staan en tege lijkertijd de grofvuil-service te verbete ren heeft het ISGO vanaf 1 januari jl. een apart grofvuilnummer ingesteld. Woensdag grofvuil ophaaldag Het grof huisvuil wordt op woensdag op gehaald. Elke morgen van half negen tot half elf kunnen de inwoners van de ge meenten Dirksland, Middelharnis en Oost flakkee via het speciale grofvuil-nummer 487711 hun grofvuil aanmelden. Per keer mag maximaal 1,5 tot 2 kuub grof vuil aangeboden worden. Ook oud ijzer, oude koelkasten e.d. kunnen de inwoners van deze gemeenten bij het ISGO aan melden. De inwoners van de gemeente Goedereede kunnen hiervoor naar het eigen gemeentekantoor bellen: tel. 491500 tst. 163. E" fj Eigen bijdrage Elke dinsdag worden alle aanmeldingen van die week verzameld en doorgegeven aan de inzamelaar. Voor het ophalen van het grofvuil wordt van de inwoners van de gemeente Dirksland en Middelharnis een bijdrage van ƒ30,- gevraagd. Daar naast kunnen de inwoners het eigen grof vuil ook op het regionale overslagstation aan de Johannispolderseweg in Middel harnis aanbieden. Daar weegt men het grofvuil en afhankelijk van het gewicht wordt een bedrag in rekening gebracht. Klachten Voor klachten en opmerkingen over het ophalen van het grofvuil (en de groene of grijze containers door BFI) kunt u onder het bovengenoemde telefoonnum mer ook bij het ISGO aan de Langeweg 74 in Middelharnis terecht. in het doolhof van prijskaartjes Tel. (0187)48 3477 van Verkeer en Waterstaat, drs. J.A. Bakker,, het beeldje in aanwezigheid van vele oud-vissers onthullen. Het beeldje is ontworpen en gemaakt door Pieter de Monchy uit Amstelveen. Het Kofjekokertje is niet zomaar een beeldje van een ventje, nee, het is een postume hulde aan het vroegere vissersgeslacht. Hij staat daar fier op zijn sokkel en kijkt de haven uit richting de zee; de zee die gaf en de zee die nam. Thans is het Kofjekokertje een niet meer weg te den ken stukje Middelharnis geworden. Ik wil deze serie over historisch straat meubilair afsluiten, en hoe kan je dat beter doen, dan met het Kofjekokertje, ons eigen "zeuntje". Middelharnis Jan Both Aanstaande zaterdag 20 januari organiseert de Stichting Vrije Re creatie (Kamperen bij de Boer) een unieke vakantiebeurs in het Sport en Evenementencentrum 'Leys- dream' te Roosendaal. Op deze beurs, waarvan de entree geheel gratis is, geven zo'n honderd vijftig boeren en boerinnen uit binnen- en buitenland, eigenaren van bij de Stichting Vrije Recreatie aangeslo ten boerencampings, recreanten de kans kennis te maken met de mo gelijkheden van het kamperen of logeren bij de boer. 25 jaar voorvechter voor vrije recreatie Het is voor het negende achtereenvol gende jaar dat de SVR dergelijke beur zen organiseert en elk jaar kwamen er weer meer bezoekers om hun licht op te steken over deze vorm van recreatie, waarvoor in 1970 door de SVR het start sein werd gegeven. In dat jaar begon namelijk in Meerkerk de strijd voor vrije recreatie, die uitein delijk leidde tot legalisering van het Kamperen bij de Boer. De in het najaar van 1995 tot stand geko men Wet op de Openluchtrecreatie staat boeren en particuliere grondbezitters toe maximaal tien en in het hoogseizoen vijf tien kampeermiddelen op het erf te plaat sen. Voorproefje van een heerlijke vakantie op het platteland Door deze wet krijgen weer meer recre anten de gelegenheid hun vakantie door te brengen op rustige en betaalbare boe rencampings. Door middel van een viertal SVR- Vakantiebeurzen (20 januari Roosendaal, 27 januari Eist, 3 februari Dronten en 17 februari Amstelveen) kunnen belangstel lenden (recreanten in het algemeen, doch kampeerders in het bijzonder) hun kam- peerboer of -boerin uitzoeken en zo vast een voorproefje nemen van een heerlijke vakantie op het platteland. Succes leidt tot ongezonde imitatie Het succes van de Stichting Vrije Recre atie - begonnen met een handjevol kam- peerboeren en inmiddels uitgegroeid tot een organisatie met ruim 1200 deelne mers (Icampeerboeren) en ruim zeventig duizend donateurgezinnen (200.000 re creanten) - werd door andere organisa ties gretig aangegrepen om zich ook op de recreatiemarkt te storten. Volgens de SVR doen zij dit evenwel met geheel andere bedoelingen: „in tegenstelling tot de ideële instelling van de SVR-kam peerboeren streven die anderen louter commerciële doelen na, hetgeen zeker niet in het belang van de recreant is; een vluchtige vergelijking van de tarieven is daar voldoende bewijs van", zo laat de SVR weten. Kans op een gratis vakantie Op de SVR-Vakantiebeurs kunnen be langstellenden dit zelf konstateren en zich laten voorlichten over het Kamperen bij de Boer in het algemeen en de werkwijze van de SVR en haar deelnemers in het bijzonder. Honderdvijftig boeren en -boe rinnen presenteren hun camping en geven gratis vakanties weg voor de 1000e, 1500e, 2000e, 2500e en 3000e bezoeker. Op de centrale stand van de organiseren de Stichting wordt alle informatie gege ven over deze vorm van recreatie, terwijl in een aparte hoek de SVR-promotiefilm wordt vertoond en door het bestuur speci fieke vragen worden beantwoord. Daarom kan ook voor boeren en particu liere grondbezitters, die hun grond en opstallen meer rendabel willen maken, een bezoek aan deze beurs zeer interes sant zijn. De toegang tot de beurs, die van 10 tot 16 uur wordt gehouden, is voor iedereen gratis en donateurs (of zij die zich tijdens de beurs als donateur aanmel den) kunnen een voorproefje nemen op de boerengastvrijheid: hen wordt een gra tis kopje koffie aangeboden. Voor nadere informatie over het kam peren bij de boer of over deze beur zen: Stichting Vrije Recreatie, Meer kerk. Telefoon (0183) 35.2741/2742/ 2743. Op zaterdag 20 januari a.s. houdt de Eerste Flakkeese Vogel Vereniging weer een vogelbeurs in het Dienstencentrum aan de Doetinchemsestraat 27 te Middel harnis. Iedereen is welkom van 13.30 tot 16.30 uur. Er is een handelaar aanwezig. Toegang gratis! STELLENDAM De Schakelklub hoopt a.s. zaterdag D.V. 20 januari weer bijeen te komen. Op het programma staat een strandwandeling. We hopen dat alle jongeren weer komen, en zouden het fijn vinden als we ook eens wat nieuwe personen mochten ont moeten. Ben je geïnteresseerd, kom dan naar de Schuur. We beginnen om 19.30 uur, maar de Schuur is om 19.00 uur al open. Tot ziens op de klub. 'Jeugd-stuif-in-Stellendam' presenteert zaterdagavond 20 januari film 'Free Willy II'. Toegang gratis, vanaf 19.30 uur is 'De Schuur', open, start 20.00 uur. Iedereen vanaf 15 jaar van harte welkom. As ik bie opoe kwam dan kon ze zó over vroeger vertelle. Geboren in getoge in Nieuwe Tonge, gieng ze nae de laegere schole op de boerderieje waerke, as dienstmeisje. Eén van die verhaeltjes gieng over kaemers schoanmaeke. D'r lag zeil op de vloere mit un klêêd erop. Mit un goeie beurt wier h't klêêd geklopt in h't zeil gedweild, mar mit een geweune beurt, mos ze h't klêêd anvege mit handveger in blik. Dan h't klêêd opslaen tot de taefel in onder h't klêêd anvege. Noe had ze al un paer kêêr un riesdaelder gevonde onder 't klêêd, ze ware aarm thuus in un groat gezin in voor un riesdaelder kon je toen un tas vol böschap- pen koape. Dus zeit ze tegen de vrouw, „as ik weer un riesdaelder vind dan neem ik tie mee naer huus". Noait gêên riesdaelder mêêr gezien hé. Opa kwam uut Ouwe Tonge in toen mien groatouwers getrouwd ware gienge ze daer oak weune. Opa waarkte toen bie boer Foase. Oak mun oom heit 'r ±40 jaar gewaarkt. In opoe is 't er baekster geweest. H't is nu un héle tied laeter (opa waarkte toen niet mêêr) dat ik mit mun voader op hut land an 't waark was, vlak bie de stee van F. Toen we even uut zatte te blaezen keek ik zo de weg us langs. De zag dat 'r wat gebeurd was vlak bie de stee van F. De zaag: „kiek vaoder, daer is iemand angereje". Vaoder zei nog: „misschien un hond of zo". De zaag, nee ik dienk dat hut opa is die gaet altied om deze tied om meUc. Vaoder schrok zo dat ie zun fiets liet staen in mit un paer stieve bêênen ging loape. De dur achteran. Toen we bie stee kwamme, lag opa daer op de weg. Ze hoa'm op un ladder naer birmen gedroge. In wat ik nog niet vergete bin is dat opoe naer stee mog komme tot opa naer huus vervoerd kon worre, want hie had un zwaere hersenschudding. Opoe van moeders kant, daer kon je wel us om lache. Mun oom weunde nog bie opoe thuus. In as ze vroeger weggienge dan hienge ze de sleutel an de muur. Op un middag zei opoe tegen m'n oom. De gae wat booschappen doen. As je oak nog weggaet dan hang je de deur mar an de muur. Jae zei mun oom, dan kenne ze dur allemael in. Oom had as bienaem Olie. Op un kêêr liep 'n in de Ring. Hie kwam daer langs un boekwienkel. H't wienkelmeisje was net de butenboel an 't doen, dur kwamme un waegen mit kolen angereje. Die verloor wat kolen op straet, vlakbie de wienkel. Mun oom zeit tegen het meisje: „Moj je ze niet opraepe?" Ze zeit: „nee, want we stoke olie". Toen ze dur aarg in kreeg wist ze niet hoe gauw ze binnen mos komme. Kiek daer kan je om lache, dat is un bienaem gebruke zonder aerg. Zelf zat ik toen ik zo'n jaer of acht was op straete te speulen. De buvrouw had as bienaem Bok. De zat net te ziengen (mijn vader heeft 2 bokjes, 2 bokjes zon der staart). Toen de buvrouw op haoge poaten naer mun moeder toekwam. In begon af te speulen dat mun moeder dat ingestoke had, mar m'n moeder wist naarges van in ik wist niet wat ik fout gedaen had. Dat was minder leuk hé? De kreeg as kind de bienaem van mun vaoder mee in mun broer die van opa. H't is of d'r noe nie mêêr zoveul bienaemen binne. As ik dit zo neerschrief, dan dienk ik wat is ut allemael lang geleje. Mevr. M. v. N. uut Ouwe Tonge NVM UAKEIMR DE BETERE WONINGINRICHTING SINDS 1920 Zandpad 36 Middelharnis Tel. (0187) 482784 innn 1^ 1^

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1996 | | pagina 7