De Novib kalender 1996 PWLITIE Wie schrijft er mee van en over Flakkee Dagarrangementen in Ouddorp aan Zee Nieuw model Lucas kuiluithaal/- doseermachine: E-2000 (01870) 88777 aManQun' OEznmo Kinderkledingbeurs Melissant Praise-avond M'N AARME DUUFJES! ^c?>: Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek 'Vragen-rubriek' vermeld. De vragen worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd. 0F TIENOEN In brieven van vóór de oorlog las ik dat iemand met een arm vol elzentakken langs de gebonden schoven, pas met de zekel gesneden, koren liep en op elke tiende stuuk een tak stak". Waar ging het geld van dat tiendrecht naar toe? Antwoord: Op de Zeeuwse en Zuidhol- landse eilanden heeft dat tiendrecht tot in de oorlogsjaren stand gehouden. Die 'tienden' waren een pacht die in natura en niet in geld moest worden betaald. Of een 'stuuk' (tegen elkaar geplaatste scho ven) nu uit tien of uit 12 gebonden scho ven bestond hing af van de soort koren en het plaatselijk gebruik, maar in dit geval bij uw (o.ver)grootouders was elke tiende stuk toch prijs. De bode die de pacht kwam incasseren, had elzentakken bij zich omdat die broos zijn en 't ge makkelijkst te plukken. Er zijn boeken vol over geschreven en in een goede bi bliotheek vindt u vast wel de werken van Blink en Sneller over dit tiendrecht. U kunt dan lezen dat het verzet tegen deze vorm van pacht innen groot was. Uitem- delijk werd steeds vaker omgerekend wat een tiende van de totale oogst waard was, want de achtergrond was natuurlijk dat de verpachter liever contant geld zag dan een aantal schoven die hij dan zelf eerst naar huis moest halen, (laten) uit- dorsen en hel graan voordel ig(er) moest zien te verkopen. In 1872 werden de tienden bij de wet afkoopbaar gesteld, zodat een landeigenaar wel voor 10% van het gewas mocht verhuren, maar er waren kerkelijke en andere overerfde landerijen waarvan beschreven stond dat zij nooit anders dan voor de tienden kon den worden verpacht. Vrijwillige af- koopbaarstelling leidde niet tot het ge wenste doel. Vandaar dat in 1907 een tweede wet volgde die de afkoopproce dure vaststelde. Het Rijk waarborgde alles via een Tiendfonds en pas in 1941 ging dit over naar 's Rijks Schatkist. Zo zijn de tienden in de oorlog uitgestorven. OUmE ttUÜENi'} Ik dacht dat Rubens een Nederlandse schilder was. aar nu zag ik dat hij in Duitsland geboren is. en in België en Italië woonde. Antwoord: De schilder Petrus Paulus Rubens was de zoon van een Antwerpse advocaat die i.v.m. zijn protestantse ge loof uitweek naar Siegen (in het zelf standige graafschap Nassau). De daar geboren zoons kwamen na vaders dood (in 1587) met hun moeder naar Antwerpen in de zuidelijke Nederlanden. België ontstond pas na de opstond van 1830 tegen koning Willem I. In Italië schilderde Rubens tijdelijk tussen 1600 en 1608. Later vervulde hij diplomatieke opdrachten voor Albrecht Isabella van Spanje en kon hij de Vrede van Munster voorbereiden. Hij stierf in 1640 te Ant- werpen, dus u mag hem toch gerust een Nederlandse Meester noemen. KHaaM MET KOELKtti'T Wanneer precies gaat de verplichting in dat marktkramen die etenswaar verko pen, voorzien moeten zijn van een koel kast? Antwoord: Per 14 december a.s. en dat geldt voor alle bederfelijke waren zoals o.ni. vis, vlees, tahoe, tcmpé, olijven, snacks, fruit en gesneden groenten, melk en vers vruchtesap, vla, pudding- en ra- goutbroodjes, pizza, zachte kaassoorten, niet diepgevoren gevogelte en wild enz. enz. HOE BUT EEN MUC? Ik zou wel eens willen weten hoe een mug prikt: zuigt hij dan bloed op uit het wondje, of spuit hij vergif in, waardoor dat bultje ontstaat datje er van krijgt? Antwoord: Het zijn de vrouwtjesmug gen die steken, want na de bevruchting hebben zij bloed nodig om voor nage slacht te kunnen zorgen. Niet hij, maar zij maakt dus een wondje in onze huid en zuigt daaruit een klein beetje bloed op. Dit wordt éérst verteerd, alvorens deze mug opnieuw een slachtoffer prikt. De ervaring van artsen met aids heeft hen ge leerd, dat er nogal wat besmet bloed nodig is om een infectie met die ziekte op te lopen. Een mug brengt geen bloed van de ene op een andere persoon over. Indien zij een mens steekt, brengt zij wel een stof in het menselijk lichaam die het bloed ter plekke onstolbaar maakt. Deze stof brengt bij de mens een allergische reaktie teweeg, waardoor jeuk ontstaat. Wel kan men zich theoretisch voorstel len dat gelijk met deze stof ook enig vi rus wordt overgeheveld, doch dan is de concentratie toch te gering om een infek- tie te veroorzaken. Op de bek-delen of ander materiaal kan het virus zich name lijk niet in leven houden. Aids kan dus volgens medici niet door een insekien- bect worden overgebracht. Trouwens ook niet door aanraking van iemands huid, zoenen, tranen, zweet, hoesten of niezen, gemeenschappelijk gebruik van badkamer, toilet, servies, bestek of bcd- degocd en dgl. VÜEEMOE IViEEP Waar komt dat eigenaardige woord 'kar wats' toch vandaan? Antwoord: Dit werd oorspronkelijk anders gespeld, met een b i.p.v. een w en dat duidt op het Russische alfabel. De Russen ontleenden het woord karbac aan het Turkse 'kirbac' voor hun stevige leren zweep met knop. in het dcwihol van prijskaartjes de juiste M taxatie... nvm Makelaar Tamboer Tel. (01870)8 34 77 Eén dezer dagen verschijnt de 1996-edi- tie van de Novib kalender. Een indruk wekkende kalender met een eigenzinnig formaat (26 x 60 cm), met prachtige kleurenfoto's uit de Derde Wereld. Een heel jaar lang elke maand opnieuw een fascinerend uitzicht op een nieuw inzicht. Fotografie Topfotografen uit de gehele wereld stuurden hun beste materiaal in, waaruit een internationale commissie de meest aansprekende foto's koos. Foto's, die het veelzijdige en boeiende gezicht van de Derde Wereld laat zien. Een wereld waar gefeest en gelachen wordt, gehuild en gerouwd, maar bovenal een wereld waar plaats is voor iedereen. De jaargang 1996: een blik op (ons) eigen land Van oudsher zijn de voorkanten van de kalender voorbehouden aan mensen uit de Derde Wereld. In de jaargang 1996 zijn ook de achterkanten voor hen gere serveerd. Daar komen mensen aan het woord die hun oorspronkelijke vaderland hebben ingeruild voor Nederland. Met de herinneringen aan hun geboorteland in het achterhoofd vertellen zij over hun - soms tragische, soms hilarische - erva ringen in ons land. Inspiratiebron tot kun.st De kunstenaar Chaim Oren uit Israël maakte drie prachtige kunstwerken geba seerd op drie van de twaalf foto's uit de kalender 1996. Een set van 2x3 kunst- kaarten is het resultaat. Met deze kaarten maakt u uw wensen op bijzondere wijze kenbaar. Men kan zelfs meedingen naar één van de originele kunstwerken door het over maken van een tientje. De 1000ste, 20()0ste en 3000ste inzender krijgt dan het kunstwerk gratis thuisbezorgd. Hoe te bestellen De kalender 1996 37,50) en de set kunstkaartcn 14,95) kunnen besteld worden bij Novib, Antwoordnummer 10720, 2501 WB Den Haag, tel. (070) 3421777. Ik heb zaad gewonnen van een Amaryl- lus, dat uitgezaaid en nu staan ze 10 cm boven de grond. Hoe moet het nu ver der? Antwoord: De amaryllus is een bolge was, dat officieel Hippeastrum heet (naar het Griekse 'hippéus' ridder en 'as- tron' ster) en uit het warme deel van Zuid-Amcrika komt, zodat het hier in de warme kassen met gereguleerde vochtig heidsgraad van de tuinders beter kan worden opgekweekt dan in onze huiska mers. Maar als u toch jonge plantjes uit zaad hebt gewonnen, kunt u elk 't beste met een kluitje in een pot van 10 cm middcUijn ovezettcn. Kies een zuivere potgrond van de bloemist, en meng daar wat compost, fijne klei, scherp zand en een klein beetje goed verteerde koemest doorheen. Druk de aarde niet te stijf aan en maak haar flink nat. Dan kunt u de potten op warme radiatoren of een ander warm plekje in de kamer zetten, want een temperatuur tussen 17 en 20 °C is wel nodig bij deze kweek. Ze hebben in elk geval volop licht en vocht nodig, dus een plekje in een zonnige vensterbank is bij verdere groei ook mogelijk. Eind sep tember mindert u de dagelijkse watergift en laat u de intus.sen gevormde bladeren afsterven. De bollen krijgen dan rust in een niet verwarmde koele kamer of in de kelder. Pas in februari haalt u ze terug naar de warme kamer en kunt u weer volop water geven. Zodra u ziet dat de groei weer begint, kunt u ze wat plantcn- mest geven. Er vomit zich dan een flin kere bol en op den duur bestaat de kans dat zich bloemen ten zien. Dal kan echter nog wel een jaartje duren en of die zo groot en zo fraai zullen zijn als die van uw moederplant, staat te bezien. Als u vaker en fraaiere jonge Hippeastrum wilt opkweken, kunt u beter de jonge bolle tjes van de moederplant die wortels heb ben gevormd, wegnemen en een jaar aan de groei houden lot ze een omtrek van minstens 18 cm hebben. Dan geeft u ze de vereiste drie maanden rusttijd in de koelte en kunt ze daarna weer naar de warme kamer laten verhuizen. ZIIKKEN Villi? Onze rioolaansluiting brak. naar later bleek doordat hel huis verzakt is. Hoe veel centimeters daalt onze bodem dan per jaar? Antwoord: Dat is niet overal zo, maar in uw gemeente zakte de veengrond gemid deld met IW millimeter per jaar. Uw huis slaat er al veertig jaar en dan kan er op den duur wel eens een breuk optreden in een buisleiding. De stichting peuterspeelzaal 'de Bezige bijen' organiseert op donderdag 5 okto ber van 9.00 tot 11.30 uur een kleding- beurs voor herfst- en winterkleding, kin dermeubilair, speelgoed etc. in de Me lishof te Melissant. Inleveren kan op vrijdag 29 september van 8.30 tot I 1.00 uur en maandag 2 oktober van 8.30 tot 11 .(X) uur. Gelieve geen ondergoed in leveren en de spullen dienen schoon en heel te zijn. Van de opbrengst is 25% bestemd voor de peuterspeelzaal. Het bestuur kan niet aansprakelijk gesteld worden voor evt. zoekgeraakte artikelen. Ophalen van geld en niet verkix;hte arti kelen kan op vrijdag 6 oktober van 19.00 tot 20.(K) uur. Tijdens de beurs is er kin deropvang mogelijk. Kosten hiervan be dragen 2,50 per kind. N. A. VAN KEMPEN makelaar o.z., beëdigd taxateur VOOR AL UW TAXATIES Postbus 7, 3248 ZG Melissant Tel. (01877) 2614/ Fax 3904 STAD AAN 'T HARINGVLIET OPBRENGST KOLLEKTE De kollektanten die de deuren langs zijn gegaan voor het KWF voor de kankerbe strijding hebben in ons dorp 1.974.50 ingezameld. Ieder die mee hielp daar- vcx)r hartelijk dank. 9 Rotterdam-Rijnmond district De Eilanden Basiseenheid Goeree-Overflakkee POLITIE 24-UURS TELEFOON: (bureau Middelharnis) GEMEENTE GOEDEREEDE Vernieling Het afgelopen weekend werden bij het Zuiderdiepzwembad te Stellendam een aantal vernielingen gepleegd, o.a. van een hekwerk werd prikkeldraad losge maakt, van vlaggemasten werden op- haaltouwen verwijderd, de geleiders van een zonnescherm en een tuïi werden ver nield. Inbraak kantine In de nacht van 17 op 18 september werd te Stellendam ingebroken in de kantine van de tennisvereniging. Weggenomen werden o.a.: magnetron, zaagmachine, gereedschapskist, frituurpan, diverse tlcsscn en dozen drank en enkele dozen sn(x;p. GEMEENTE OOSTFLAKKEE Vernieling In de nacht van 17 september werd te Oude Tonge een reclame-bord in de vcxirtuin van een woning vernield. Poging diefstal auto In de nacht van 17 op 18 september werd te Den Bommel een poging gedaan om een personenauto te stelen. Er werd flink wal schade aan de auto gemaakt. Diefstal d.m.v. kraak Uit een afgesloten loods te Ooltgensplaat werd tussen 13 en 18 september een las apparaat gestolen. GEMEENTE MIDDELHARNIS Vernielingen Op de Oudelandsedijk te Sommelsdijk werden het afgelopen weekend ong. 20 bermpaaltjes, die stonden tussen het fietspad en de rijbaan, platgereden. Op 17 september werden op de bouwlo- katie van de nieuwe Prins Mauritsschool te Middelharnis drie jongens aangehou den die bouwmaterialen aan het vernie len waren. Bij onderz(x;k bleken zij daar op een eerdere datum ook diefstalletjes gepleegd te hebben. Een vierde persoon werd thuis aange houden. De jongens zullen naast het ver- gix;den van de .schade tevens aangemeld worden bij het bureau HALT (voor een alternatieve straf). Winkeldiefstal Op 18 september werd in een winkel te Middelharnis winkeldiefstal gepleegd door een inwoonster van de gemeente Dirksland. Nieuw: Ook in het najaar is er genoeg te doen in Ouddorp aan Zee! In samenwerking met verschillende restaurants, attraktics en bezienswaardigheden heeft VVV Oud dorp verschillcndde unieke dagarrange menten samengesteld. Een dagarrange ment is altijd samengesteld uit éénof meerdere aktiviteiten. Wat dacht u bij voorbeeld van een speciale Streekdag. Bij dit arrangement krijgt u een speciale dagkaart voor het beschermde natuurge bied De Kwade Hoek. Een unieke kans voor natuurliefhebbers! Bovendien ont vangt u een boekje over de Kwade Hoek. Een kopje koffie met gebak is bij de prijs inbegrepen. Ook de kinderen hoeven zich hier niet te vervelen. Speciaal voor hen is er een speciale verrassingstocht door Ouddorp uitgezet; ook ideaal voor een verjaardagspartijtje! Bezoekers van Ouddorp, Goedereede en Stellendam kunnen nu direkt aan de balie van VVV Ouddorp een kant-en-klaar dagarrangement kopen. Deze arrange menten kunnen alleen geboekt worden in de maanden september en oktober 1995. De prijzen variëren van 3:50 tot 19,50. Voor een volledig overzicht van alle dagarrangementen kunt u terecht bij VVV Ouddorp, Bosweg 2, 3253 XA Ouddorp, telefoon (01878) 1789. Op zaterdag 30 september a.s. is er een prai.se-avond, uitgaande van Christenge meente 'Vrienden van de Bijbel', in het Diekhuus, Beneden Zandpad in Middel harnis. De avond begint om 20.00 uur, de toegang is vrij. Een ieder is van harte welkom! Een bere-goede huwelijkskaart is een bezoekje waard! Bij: GEBR. DE WAAL NIEUWE TONGE OPBRENGST KOLLEKTE De gehouden kollckte voor het Koningin Wilhelmina Fonds voor de kankerbestrij ding heeft, mede dankzij de grote inzet van de kollektanten het prachtige bedrag van 4.956,- opgebracht, bijna vijfhon derd gulden meer dan vorig jaar. Ieder die aan dit resultaat bijdroeg hartelijk dank. 't Was in de vuuftiger jaeren, op een geweune deurdeweekse dag, dat ni'n vaoder in m'n broers 's ochtends vroeg naer 't land gienge. Moeder had de stikzakken al gevuld, 't zal wel broad mit een stikje van de kop van 't vaarke, of eige gemaekte vvorste geweest hao, een ei van eige kippen, in een paer sneen mit lichtbeelden, mit niks d'r op dus, die warre voor 't ei, begriep je? Je kan zaage wat je wil, mar moeder zurgde goed óór. Zo gienge ze dan op de fiets, deur de weg van Van Eek, noe de Ripshoofjes weg, naer 't land. Achter op de lastdraeger een zak mit je olipuupen in een spaetje of wat aores, in je stikzak niet te vergeten. Je most dan mit je konte op de zak gae zittc, die je earst over 't zael lei, anders sloor hie d'r of, netuurlijk. 't Be gon al een beetje licht te worren toen ze de dreeve in reeje, toen iemand riep „d'r zilte poelen in de sloat!" Poelen binne jonge eenden, in deze warre al zo groat, da ze haest konne vliege, in dan binne ze haest volwasse. „Laete we ze vange" zei vaoder, „As joe noc gunter heengaet, om ze tegen te houwen, dan zalle wielc ze hier prebeere te vangen", H't was een goed plan, dus zo gicng h't oak. Nae veul rennen in geploeter lagge de poelen op de kante, vaoder heit ze de nikke omgedraoid. „Waer laete we ze noe?" vroeg'ie in 't algemeen. „We motte ze een beetje verdonkeremaene, want geen maans mag ze zieje". „Laete we ze hier achter 't hokje laage, uut 't zicht", in zo gebeurde h't. „Da's een lekker maeltje jonges. we hao d'r wel even voor motte verlette, mar da's 't wel waerd". „Kom op, we gaen beginne, voor dat 't den ouwe- tongenaer weer op je rik zit, kom op!" Noe mo'k 't dat even uutlaage, d'n ouwetongenaer was 't zunnetje, as 't waann wier, zo rond elf ure stieng 't zunnetje richting Ouwe Tonge, in as je van de hitte wat mottig wier, hoorde je steevast. „Zit t'n ouwetongenaer op je rik, kom op, deurgae, 's aevends, bie Riksoord in Bombus, daer bin 't venters, mar overdag, how mar!" Riksoord in Bombus schiene kroegen ge weest te haon, waer 's aevends lol wier gemaekt, vandaerü Toen 't tegen twaolfe was, was 't lied om naer huus te gaen, mar wat bleek noe, de poe len warre verdwenen, weggeloape, de nikke ware wel zo gcdraoid dat ze aoresom keke, r niet vaore genog bliekbaer. „Wel sallemander!, noe binne ze weggeloape", zei vaoder. Hie knarrig, in de jongens, grinnekend, binne ze naer huus gcrejc, mó'je mar dienke. Dat was dus geen bout bie de eigenheimers, 'k vond 't jammer oor, allied mar dat vette vaarkensvleis! Een paer weken laeter, toen 'k uut schoole kwam, 'k zat bie measter Mep- pelienk, link was'ie zeker in driftig d'r bic, mar zo as 'k al zei, 'k kwam uut schoole, in jaewel we atte bout, 'k rook 't toen 'k binnenkwam. „Ha, lekker", riep ik. „Handen wasse, in gae zilte! zei moeder, 't zag 'r hcarlijk uut. 't Warre zeker petriezen of zo docht *k. „Waer hei je die gevangc pa?" „Zwiegc in ete", zei ie. 'k Mag toch wel vraege waer je die petriezen ge- vange heit?"... „of niet soms", dat soms, klonk wel een beetje dreinerig óór. „Eet noe mar" zei moeder. Twea daegen laetr, jae, lel op die twea, twea dagen later gieng 'k m'n duufjes voere, groat was m'n verbaezicng, 't hok was leeg, niet ean mear. „Hoe kan dat noe, waer binne ze noe?" As een haes rende ik naer binnen, waer vaoder an de taefel zat, bril op, in op taefel een hoapje witte boanen, die was 'n an 't uutzoeken, om overnieuw te zetten voor een beddetje laete boantjes. „Waer binne m'n duufjes?" vroeg 'k knap zenewachtig, want daer begon iets te daegen. „Die hei je eargistere opgegeten", zei vaoder gelaeje. „In je vond ze nog lekker oak". Oorlog, dat begriep je wel, oorlog in wraek, dat was 't earigste waer 'k an docht, m'n aarme duufjes! M'n aarme duufjes! 'k Vond 't een misselijke streek, o zo! Mar earlijk is ear- lijk, 'k, hao d'r zelf om gevroge óór, want 't zat zo. Vaoder had al weken gerope. „Hei je de duven al gevoerd?" ,,Jao pa!" mar gean waer ee, in zo was 't telkens weer, jae zo af in oc goaide ik 'r wat voer bie, dat wel, mar echt verzurge, nee. Jae in 't begin wel oor, 'k was t'r stik gek mee, mar de lol was d'r gauw of. Vaoder had al een paer kear gedreigd, „'k Ruume ze op oor, ze vrete as een kip in je heit t'r niks an, 't kost allemaele mar geld!" 'k Doche bie m'n eige, dat doet ie niet, mar mis gedocht óór, hie deed 't wel! Hie had ze geslacht, in moeder had ze, mil protest, gebraejc! „'t Was de eanigste menier", zei'ie laeter, „want luustere dee je noait!" 't Was een harde les óór, dat wel, mar 't hielp wel, voor een hortje, want die wrackgevoelens warre niet over. Op een dag, 't was bedompt weer, visweer! mos 'k wurmen spitte, om te vissen! M'n aoge viel op een glad stikje in 't hof, „daer gae'k spitte", zei 't duveltje. In zo spitte ik h't pas geleide beddetje boane om. de woede in de wraek warre geblust, de buuje zat noe bie vaoder in z'n hoad, begriep je? Doch 'k hao veul van vaoder gehouwc oor, echt waer. „Pao, .spiel me echt!^" zou 'k wille zaage! Grcx;te uut Dirksland. J. Wolfert Lucas komt met een geheel nieuwe serie kuiluilhaalmachines op de markt: de Silogrif en de Silonet E-2000. De E-2000 gaat het model 1901 opvolgen. Beide machines heb ben een inhoud van 1,9 m' en zijn geschikt voor het laden en doseren van alle voor^e- sneden voersoorten. De Silogrif E-2000 is uitgerust met een harkbord met en zelfm- stellende vocrschuif. De Silonel E-20(X) is voorzien van een dubbel snijmes met kant- mes. De daalsnelheid wordt automatisch geregeld bij een hogere tegendruk en het mes schakelt direkt uit wanneer het dalen wordt onderbroken. Bcide^machines zijn voorzien van het unieke Lucatronic stuursysteem waarbij de machine vanuit de trek kercabine met één joystick bediend wordt. Het geheel nieuwe ontwerp van de machi ne kenmerkt zich onder andere in de ronde vorm van het invoerbord. De laadcapaci- teit wordt door deze vorm sterk verhoogd en de bediening vereenvoudiod. De dubbel laadarm zorgt voor een zeer solide konstruktie en voor uitstekend zichl op het werk tijdens laden en lossen. De doseerunit opent en sluit automatisch en is over de volle breedte van de bodemketting aangebracht. De bodemketting loopt door tot in de ver- deelunii en zorgt samen met een stervomiige loswals voor een gegarandeerde dose ring van het voer. De machine is links of rechts lossend. Een extra losunit is leverbaar om tweezijdig lossen mogelijk te maken. Voor meer informatie: Bocke-Heesters Lelystad, Postbus 2268 8203 AC 1 plv^taH tel. (0320) 289500; telefax (0320) 280989. Lelystad, O Langeweg 13 SOMMELSDIJK Tol. (01870)82729 Mik

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1995 | | pagina 10