Historie Sommelsdijkse Kerlcgracht
Groente uit blik:
makkelijk en gezond
Holland-tactiek moet anders
Snelle
menu'tip
Milieuklachtentelefoon gewijzigd
De verkeerde pilletjes
Publikatie Stichting Kerkgracht Sommelsdijk:
Landbouwpraatje
Biz. 2
EILANDEN-NIEUWS
DINSDAG 25 JULI 1995
(9)
In 1909 werden er opnieuw klach
ten geuit over de stank van de
kerkgracht. Verschillende inspec
teurs van de volksgezondheid en
zelfs Gedeputeerde Staten bemoei
den zich ermee. Zal de gracht wor
den gedempt?
In een brief van 9 april 1909 schreven
"De ondergeteekenden allen inwoners
der Enkelen Ring dezer gemeente geven
met verschuldigden eerbied te kennen,
dat de toestand der kerkgracht zoodanig
is, dat deze veel last, hinder en schade
aan de omwonenden berokkent, redenen
waarom wij zoo vrij zijn zich tot Uw col
lege te wenden, met beleefd verzoek tot
demping der kerkgracht te willen beslui
ten, daar toch op een andere manier geen
verbetering in deze toestand kan worden
gebracht Toelichting: het is niet de
bedoeling van adressanten, dat de
gemeente zich dadelijk grootte geldelijke
opofferingen getroost bij het dempen der
kerkgracht. Als de gemeenteraad er
slechts toe besluit tot demping over te
gaan en aan een ieder een vrijheid geeft
alles wat tot demping dienstig is in de
kerkgracht te werpen zoodat na verloop
van tijd, als er genoeg in geworpen is, de
gemeente tot rioleering overgaat en de
demping verder voltooid. Dan zijn adres
santen tevreden gesteld en achten zich
hun doel bereikt te hebben. Namens de
adressanten D. Joppe Cz.".
De Ringbewoners kregen bijval van de
zogenaamde Gezondheidscommissie
voor Goeree-Overflakkce. Deze commis
sie schreef in een brief van 10 mei 1909
het volgende: "Wij ontvingen een af
schrift van een door een aantal ingezete
nen Uwer gemeente aan den raad inge
zonden adres houdende verzoek om tot
demping der kerkgracht over te gaan.
Met de strekking van dit adres vereeni
gen wij ons ten volle. De toestand der
kerkgracht is toch van zoodanigen aard,
dat verbetering dringend gcwenscht is en
het wil ons voorkomen, dat demping de
eenige afdcx;nde maatregel is. Wij nemen
deze gelegenheid te baat om Uwe aan
dacht tevens op de begraafplaats te vesti
gen. Naar onze mening wordt het tijd dat
deze naar buiten de kom verplaatst
wordt. Wel is waar zou hierdoor een niet
onbelangrijk geldelijk offer van Uwe
gemeente gevergd worden, doch grootc
verbetering, die van deze verplaatsing
het gevolg zou zijn, weegt hier wel tegen
op. Dringend geven wij u dan ook in
overweging om den raad een voorstel tot
demping der kerkgracht en verplaatsing
der begraafplaats te doen." Over het laat
ste: sluiting van het kerkhof als begraaf
plaats, kan ik u mededelen dat eerst bij
raadsbesluit van 29 april 1952 het kerk
hof als begraafplaats officieel gesloten
werd verklaard (laatste begrafenis vond
plaats in 1939).
Gracht of markt?
In de raadsvergadering van 13 april 1909
deelde de wethouder Tininicmian
o.a. mede dat in de gemeente een lijst
circuleert tot demping der kerkgracht en
stelde men zich de demping al gedaan
voor en op die gedempte grond veemarkt
te houden. Dit gaf de voorzitter aanlei
ding om ter sprake te brengen het instel
len van een weekniarkt. Hij meent dat nu
de tram met I mei wordt geopend en het
verkeer door het eiland vergemakkelijkt
en minder kostbaar zal worden de tijd
gekomen acht om in Sommelsdijk het
centrum van het eiland een beurs of
weckmarkt in te stellen. Hij had het ini
tiatief daartoe wel gedacht te zou zijn
uitgegaan van de hier gevestigde
Landbouwvereeniging doch heeft begre
pen dat aangezien daarin ingezetenen
van Middelharnis en Sonmielsdijk zitting
hebbend, men bevreesd voor mogelijke
naijver daarover niet heeft durven spre
ken. B W besloten beide genoemde
punten aan den raad in overweging te
geven en later na eenig nadenken hier
over door de leden hierop terug te komen
Eerst in 1924 besloot de gemeente
raad tot het officieel instellen van een
weckmarkt voor vee op iedere woensdag
tussen 8.30 en 13.00 uur.
In de raadsvergadering van 27 juli 1909:
Komt in behandeling het adres van
D. Joppe Cz. en 39 bewoners van de
Enkele Ring alhier houdende verzoek tot
demping der kerkgracht te willen over
gaan. Het begeleidend schrijven der
Gezondheidscommissie dringt hier op
mede aan terwijl zij erkennen dat dit
voor de gemeente een belangrijk offer
zal vorderen. Het rapport van den
Inspecteur die een plaatselijke opname
heeft gedaan aan den Hoofdinspecteur
der Volksgezondheid dringt mede met
kracht op demping aan onder dreigement
zelfs huis of huizen onbewoonbaar zul-
Wat is het niet makkelijk om -
zeker in de vakantietijd - af en toe
de verse maaltijd te vervangen
door produkten uit blik. De vraag
is echter of we dan wel gezond
eten. Het antwoord komt van het
Voorlichtingsbureau voor de V'ce
ding in Den Haag. Dit stelt, dat
groente in blik bijna evenveel vita
mines en voedingsstoffen bevat als
verse groente.
Door moderne conserveermethoden
blijven voedingsstoffen en vitamines
behouden. In het algemeen mogen
geen additieven, zoals anti-oxydan-
ten, kleurstoffen en conserverings
middelen aan groente in blik worden
toegevoegd. Wel toegestaan is de
toevoeging van ascorbinezuur (Vita
mine C) om te voorkomen dat de
groente verkleurt.
Uit voedingsoogpunt bekeken is
groente uit blik een acceptabele
variatie op verse groente. Daarbij
komt nog dat deze conserven vaak
minder duur zijn dan veel verse
groentesoorten en makkelijk te
bereiden.
Vlees in blik
Tegenwoordig nemen veel mensen
die op vakantie gaan ingeblikt vlees
mee. Er zijn slagers die bijvoorbeeld
zelfgemaakte kant-en-klare vlees-
produkten in blik verkopen. Ook
hiervoor geldt volgens het Voorlich
tingsbureau van de Voeding dat de
voedingswaarde van deze produkten
vrijwel gelijk is aan die van vers
vlees. Door het conserveren gaan
bijna geen voedingsstoffen verloren.
Een geruststellende gedachte voor
iedereen die deze zomermaanden
een maaltijd uit blik op tafel zet.
Tot slot een tip van het Voorlich
tingsbureau; verwarm blikgroente en
-vlees kort tot het kookpunt en proef
eerst voordat zout wordt toegevoegd.
Casserole Mexicana
(4 personen)
Ingrediënten: 2 blikjes Red
Kidney Beans (Mexicaanse
bonen) of eventueel 2 blikjes
bruine bonen; 1 blikje tomaten-
puree, 500 gram gehakt, 1 ui, 1
teentje knoflook, theelepel chili-
en paprikapoeder, /.out en peper,
2 rode paprika's. 100 gram
geraspte oude kaas en een zak
chips.
Verwarm 2 eetlepels olie. Fruit
daarin de gesnipperde ui en
knoflookteen. Voeg dan het
gehakt toe en later de in reepjes
gesneden paprika. Even laten
fruiten en doe dan de lomatenpu-
ree, specerijen en bonen (met
sap) erbij. Doe het geheel in een
ovenschotel, strooi de kaas er
over en zet het gerecht circa 10
minuten in de oven. Serveer er
warme chips, stokbrood en even
tueel ijsbergsla bij.
Enkele Ring, Sommelsdijk
len moeten worden verklaard en midde
len aangevende met raming van kosten
betreffende watervoorziening bij dem
ping. Naar aanleiding van die berichten
dringt de Hcx)fdinspecteur er op aan dat
in den gewraakten toestand zal worden
voorzien. De voorzitter zegt dat zeker elk
lid van den raad met hem gaarne de
kerkgracht zag verdwijnen indien vol
doende voor het achterste gedeelte van
het dorp meest uil schuren bestaande bij
eventucclcn brand in water kon worden
voorzien; doch gedurende 25 jaren is
daarna steeds tevergeefs uitgezien en
heeft men gretig de gelegenheid om
meer drinkwaterleiding te krijgen aan
vaard en de vcx^rwaarden daartoe gesteld
aangenomen en de kosten ten laste der
gemeente genomen. Thans hiertoe nu
over te gaan zou de gemeente belangrij
ke kosten geven die bij de totstandko
ming der waterleiding voor een groot
deel zouden blijken onnut besteed te
zijn. De heer Timmcmian releveert dat
de eerste onderteekenaar van het adres
geen last, .schade of nadeel aan de kerk
gracht heeft en velen wellicht ook nog
zoo niet direct belang mede hebben
getcekend. Hij sedert 40 jaren bewoner
aan de Enkele Ring heeft er weinig last
van ondervonden. Enkele malen als er
onweer op handen is dan kan men de
gracht welcens ruiken, maar dit heeft
men overal, zelfs in de steden wat Bom,
die ook bij de gracht wcx)nt, toestemt. De
bezwaren door den Inspecteur geopperd
zijn ook niet even juist b.v. dat er geen
water voor brandblussing zoude zijn. De
voorzitter herinnert aan den brand in
1857, 1883 en 1903 toen juist de brand
in schuren alleen en uitsluitend met dat
water is gebluscht. De schadelijkheid
voor de gezondheid mag uit hygicni.sch
standpunt te verdedigen zijn, door de
ervaring wordt ze weersproken, want bij
hecrschende epidcmicn, komen juist
geen of slechts een enkel geval in de
omgeving der kerkgracht, voor. Het
schrijven van den Inspecteur is door B
W mede in handen gesteld van den
gemeente-architect, die de kosten door
den Inspecteur geraamd vcx)r een brand
put op een dubbele schot behalve de
gevolgen van dien, afscheiding van het
kerkhof door een ijzeren hek en aanvoer
van 15 a 1600 kubieke meters grond,
zoodat men gevoegelijk een bedrag van
2.500," daarv(X)r mag ramen. Dit alles
bijeengenomen en in het uitzicht der
drinkwaterleiding komt de raad voor de
gemeente te bezwarend voor; zoodat met
algemene stenmicn wordt besloten om
de hierboven gereleveerde redenen
afwijzend op het adres Ic beschikken en
hiervan aan den Hoofdinspecteur en de
Gezondheidscommissie te berichten
(wordt vervolgd)
De Hoofdinspecteur der Volksgezond
heid liet het hier niet bij zitten en ver
zocht de Inspecteur om Gedeputeerde
Staten in te lichten omtrent de toestand
van de kerkgracht en het besluit van de
gemeenteraad. Het provinciebestuur
schreef de gemeente aan om opheldering
in deze kwestie te verkrijgen. In een
brief van 14 oktober 1909 schreef de
gemeente Sommelsdijk aan G.S.: "Ter
voldoening aan uwe appostille d.d. 29
scpt. j.l. B no. 1455 (2e Afd.) en onder
zending der daarbij gevoegde missive
aan H.H. Ged. Staten dezer provincie
van den Hoofdinspecteur der Volksge
zondheid en den Inspecteur inzake
gewraakten toestand der kerkgracht
alhier hebben wij de eer U.H.E.G. te
berichten dat wij met bevreemding uit
den aanhef van het schrijven van den
heer Inspecteur vernamen dat reeds tal
van jaren klachten door de omwonenden
bij het gemeentebestuur over den ver
vuilden toestand en stank der kerkgracht
zijn ingekomen, behalve het onderwer-
pclijke adres tot demping herinneren zij
ons alleen dat ongeveer 20 jaar geleden
een verzoek tot verversching van het
water der kerkgracht bij ons is ingediend
waaraan het gemeentebestuur gevolg
heeft willen geven doch bij waterpassing
bleek dat de kerkgracht te hoog lag om
vanuit de haven of polderwatering die
gracht van vers water te voorzien zoodat
de toestand sedert is gebleven.
Bij de opgaaf der kosten van de brand
putten door den Inspecteur begroot op
150,- a 250,- dient te worden
gevoegd de kosten van een riool ter leng
te van 325 meter tenzij men over particu
liere eigendom ging, wanneer de lengte
tot 200 meter word verkort doch dan had
men aankoop van een strook grond
indien die al werd verkregen wat de kos
ten nog zou verzwaren zoodat dient gere
kend te worden voor dat riool 325 m a
2,50 800,- het aanvoeren van 2500
tot 3000 meter grond wat veilig op
1.500,- geraamd kan worden zoodat
de kosten dan met de brandputten zou
den bedragen 250,-- 800,-- -^
1.5(X),- - 2.550,- een niet onbelang
rijke som die nog vermeerderd dient te
worden met de kosten van graven der
leiding voor de riolen wat op enkele pun
ten 1.70 meter door de grond moet
omdat bij meting en waterpassing is
gebleken dat het water in de kerkgracht
67 cm hooger staat dan in de polderwate
ring. De raad zou echter bereid zijn
indien hij overtuigd was van ziektegeval
len of hygiënischen toestand, deze kos
ten te betalen, doch er is niemand die
met bepaalde zekerheid gevallen van
ziekten (besmettelijke of niet-besmette-
lijke) kan aanwijzen bij de bewoners
rond de kerkgracht die door het water of
den vuilen toestand der kerkgracht zijn ja
zelfs de cholera van 1866, die in deze
gemeente 135 gevallen opleverde met 82
dooden nam geen enkel offer in de
omgeving der kerkgracht weg. Het adres
geeft dan ook meer den indruk als
ondoordacht opgesteld en wordt door
ons als niet ernstig beschouwd, immers
de eerste ondertekenaar kan er geen last
van hebben en zekeren anderen weinig
of niet terwijl zelfs de oudste wethouder
en een lid van den raad die er vlak tegen
over wonen in de raadsvergadering van
12 dezer verklaarden geen de minste last
of hinder te ondervinden zoodat het
bezwaar geen water te hebben bij even-
tueelen brand veel groter is dan het
hygiënische belang. Alleen verfraaiing
zou dus het motief kunnen zijn en hoe
gaarne de raad hiertcx; zou overgaan kan
men het bezwaar bij watergebrek voor
het achterste gedeelte van het dorp dat
uit graanschuren bestaand niet opofferen
want hoewel de Inspecteur betwijfelt of
de kerkgracht wel in staat is het noodige
bluschwater te verschaffen heeft de
ondervinding in 1857, 1883 en 1903
geleerd dat zonder de kerkgracht mis
schien het halve dorp een prooi der
vlammen zou zijn geworden. Het is om
al deze redenen dat de raad besloot te
blijven bij zijn besluit van 27 juli en
zoodra de waterleiding ons in staat stelt
op elk punt der gemeente brandkranen te
plaatsen tot demping der kerkgracht over
te gaan waarvan ook reeds bij ons schrij
ven van 30 juli j.l. no. 494 aan den heer
Hoofdinspecteur is kennis gegeven."
Naar aanleiding van vorenstaande brief
werd het gemeentebestuur in 1910 uitge
nodigd tot eene conferentie met de
leden der betrokken afdeeling uit ons
college op maandag 27 juni a.s. des
namiddags te 12 uren ten
Gouvcrnemcntshuize Wat dit heeft
opgeleverd, is niet helemaal duidelijk.
De kerkgracht werd vooralsnog niet
gedempt.
Jan Both,
secretaris St. Kerkgracht
Duikongeval bij Zeelandbrug
Op 23 julie 1995 omstreeks 14.20 uur
werd melding gedaan van een duikonge
val aan de noordzijde van de Zeeland-
brug. Betrokken duiker bleek astma-aan
vallen te hebben gekregen onder water.
Zijn duikmaat heeft hem uiteindelijk aan
de kant gekregen. Hij is met de ambulan
ce naar het ziekenhuis te Zierikzee
gebracht. De KLPD nam het onderz(x:k
verder over.
Aanrijding onder invloed
Op 24 juli 1995, omstreeks 11.45 uur reed
een 51-jarige vrouw uit Bergen op Zoom
in de Veerweg te Wolphaartsdijk tegen
twee geparkeerde auto's aan. De politie
konstatecrde dat de vrouw een personen
auto had bestuurd onder invloed van alko-
hol. Op het buro blies de vrouw 1100
|jg/l. Het rijbewijs van de vrouw is inge
vorderd en zij zal zich te zijner tijd voor
de rechter moeten verantwoorden. De
geparkeerde personenauto's werden licht
beschadigd.
HERKINGEN
P.V. DE LUCHTBODE
Bovenstaande postduiven vereniging
nam op 22 juli '95 deel aan een wed-
vlucht vanuit CAMBRAI. Afstand 182
km. In concours waren 478 duiven die
om 12.40 uur met Noordwesten wind
gelost werden.
De eerste duif arriveerde om 15.50.37
uur en haalde een snelheid van 953.38
m.p.m. De gedetailleerde uitslag luidt:
Ph. Logmans 1, 2, 3, 5, 11, 12, 16, 31,
3.3, 38, 40, 41, 57, 73, 84, 91; M. Huizer
4, 13, 55; J. Molenaar 6, 17; A. Riedijk
7, 27, 52, 58, 90, 93; J. den Boer 8, 32,
34, 49, 53, 62, 65, 66, 67, 76, 83, 86, 96;
J. Kievit 9, 14, 19, 23, 35, 48, 63; P.
Hogerwerf 10, 18, 21, 22, 25, 26, 28, 45,
50, 54, 71,77; C. G. Wiskie 15, 37, 68;
D. Kievit 20, 44, 46, 47, 51, 59, 60, 64,
72, 74, 80, 88, 89; A. 't Jonk 24; A. J. A.
Volaart 29, 36, 61, 70, 82, 87, 92; C.
Logmans 30, 69, 78; H. Kievit 39, 94,
95; H. Kamerling 42, 43; B. van den
Ochtend 56, 81; A. Molenaar en Zn. 75,
79,85.
Boeren en tuinders kunnen de
zegeningen tellen van een kwart
eeuw Europese landbouwpolitiek.
De vaderlandse landbouw heeft
naam geschreven in Europa. Maar
Europa verandert snel en de
Hollandse strategie raakt verou
derd. Kan het Hollandse roer om?
De Nederlandse land- en tuinbouw heeft
ongetwijfeld zijn voordeel gedaan bij de
Europese samenwerking. De uitgespro
ken exportgerichte bedrijfstak heeft zijn
slag geslagen op de verruimde markt.
Het Hollandse succes heeft hier en daar
zelfs geleid tot jaloezie en afgunst.
Boeren en tuinders moeten op hun tellen
passen en de tactiek van het Europese
speelveld bijstellen. Wie in Europa goed
partij wil blijven geven, moet bedenken
dat de besluitvorming danig verandert.
Dat kan ook niet anders, want Europa
verandert heel snel. De Europese samen
werking begon met zes landen en telt nu
vijftien landen. De uitbreiding van de
Europese Unie gaat door en Oosteurope-
se landen lonken naar het Europese
'wirtschaftswunder'. Het wordt steeds
moeilijker om de groter wordende unie
op te zadelen met één gemeenschappelij
ke landbouwpolitiek. Europa is en blijft
voorlopig een groene lappendeken. De
Britse graanteler kent andere belangen
dan zijn Portugese collega. Wie in
Zweden vee houdt, doet dat anders dan
in Griekenland. De problemen van de
Brabantse varkenshouders leiden in
Zuid-Europa hoogstens tot enig onver
schillig schouderophalen. Hoe kun je bij
al die verschillende belangen goed
Europees beleid voeren? De oude metho
dieken van besluitvorming passen niet
meer in het rijk geschakeerde Europa.
Eenstemmigheid maakt plaats voor
meerderheid en minderheid. Het is
realistisch, maar dan blijft nog de vraag
hoe de vaderiandse land- en tuinbouw de
juiste strategie bepaalt. Nederland is ten
slotte een klein land en kan politiek
gezien worden vermalen tussen de grote
giganten.
Niet alleen bij prijzen
Er zijn nog meer veranderingen waar de
Nederiandse land- en tuinbouw rekening
mee moet houden. De Europese politiek
spitste zich tot enkele jaren toe op de
vaststellen van een aantal landbouwprij
zen. Boeren keken nieuwsgierig naar de
melk-, graan- en suikerprijzen. De laatste
jaren gaat de 'Brusselse bemoeizucht' uit
naar andere zaken. Het grenzeloze
Europa (sinds de akte van Maastricht is
daar elke politiek op gericht) heeft zijn
belangen meer en meer in een goed
transport (van mens en dier) en onge
stoorde handel. Boeren zijn geïnteres
seerd in gelijke concurrentievoorwaarden
en hikken meer tegen verschillen in fis
caal en sociaal beleid. Bepalingen op het
gebied van gezondheidszorg voor plant
en dier (respectievelijk phytosanitaire en
veterinaire aangelegenheden) raken de
Europese landbouwpolitiek. De vraag
blijft of landbouwministers al deze dos
siers kunnen behappen. De invloed van
de Brusselse ambtenarij (met specifieke
deskundigheid) wordt groter. Voor onze
vaderiandse land- en tuinbouw ligt een
gigantische uitdaging om in dat 'ambte-
narenspel' een goede partij te spelen. Het
aloude Nederlandse vingertje heeft afge
daan: beleid vraagt strategie en subtiele
tactiek.
Geven en nemen
Nederiand zal een andere tactiek moeten
kiezen bij de Europese landbouwpoli
tiek. Waar de besluitvorming in Brussel
niet meer eenstemmig kan plaatsvinden,
zal de weg van meerderheden en minder
heden worden gevolgd. Wie aan zijn
trekken wil komen, zal aan groepsvor
ming doen en via deze coalities zoveel
mogelijk belangen willen veiligstellen.
In Europa heerst meer en meer de tactiek
van geven en nemen. De kunst is juist
om tijdig te achterhalen waar je moet
geven en waar je vervolgens kan nemen.
Dat vraagt goede internationale kontak
ten. Boeren, tuinders en hun belangenbe
hartigers zullen intensieve banden moe
ten smeden met collega's elders in
Europa. Via regelmatige gesprekken
worden bondgenoten gemaakt en zal
men achterhalen welke ruimte de andere
Europese partners bieden om aan de
Nederlandse belangen te hechten.
De strategie heeft niet zozeer te maken
met landbouwkennis, maar vooral met
onderhandelingskunde. Behalve goede
informatie moeten onze boeren en tuin
ders zich ook en vooral kunnen inleven
in de positie van collega's elders in
Europa. Een verruimde markt vraagt ook
een verruimde boerenblik. Het kan niet
anders dat een veranderend Europa ook
een veranderende boerenhouding vraagt.
Oude politieke tactieken hebben afge
daan. Wie slim wil blijven in Europa,
verzet op tijd de bakens. De vaderlandse
land- en tuinbouw wacht een boeiende
uitdaging in het groter wordende
Europese bos.
B.Schouwing
In januari zijn alle telefoonnummers van de provincie Zuid-Holland gewijzigd. Zo
ook het nummer van de milieuklachtentelefoon. Het nieuwe nummer is 070-4416111.
Regelmatig dc^n zich milieu-incidenten voor in de vorm van stank- en geluidsover
last. Via dit telefoonnummer kunnen de klachten verzameld en geregistreerd worden
maar voornamelijk kan er snel actie ondernomen worden tegen de veroorzaker van de
overlast.
d'ARGENTY
ACH, wat kan een ongeluk in een klein hoekje verscholen zitten! Hoe leert het
Noodlot de mens op plaatsen, waar men het niet zou verwachten! Neem nu dat
geval van die apotheek. Wie zou in een apotheek de bakermat van misdaad en
overtreding zoeken? Wie had gedacht dat in dit roestvrij samenstel van steriel gaas,
aspirine en geneeskrachtige kruiden Hendrik het struikelblok zou vinden, dat hem
opnieuw voor de balie zou voeren, ondanks alle goede voornemens!
Goede voornemens waren er genoeg. Hendrik was nu al zo vaak veroordeeld
wegens openbare dronkenschap. De kantonrechter had hem er danig over onder
houden, er waren psychiatrische rapporten geschreven, de dokter en de dominee
waren er aan te pas gekomen, maar niemand had het tovermiddel kunnen vinden
om Hendrik van de eeuwig kwellende dorst te genezen. Hij ging door met zijn
borrel, hoewel elke slok nieuwe dorst veroorzaakte.
Toen kwam Hendrik op een dag bij de officier terecht. Die liet hem de degelijke
tralievensters zien van het huis van bewaring en schilderde hem de sobere doch
eerlijke geneugten van een leven zonder alcohol. En Hendrik ging door de knieën.
Hij ging een ref usal-kuur volgen, en enige tijd later was hij een overtuigd afschaffer
Hij kon geen borrel meer zien. Alleen de gedachte aan Schiedam kon hem een
huivering bezorgen, Hendrik was een brave Hendrik geworden, die voortaan in een
boog om cafés heen liep, de kasteleins nauwelijks nog groette en wiens keel geen
andere streling meer zou kennen dan die van onschuldige dranken als thee en
koffie.
Nu Is het met die anti-alcoholkuren zo, dat men er met goede voornemens alleen
niet komt. Er is ook een steuntje in de rug bij nodig. Dat steuntje wordt op dokters
recept in de apotheek geleverd in de vorm van pilletjes.
Toen de pillenvoorraad op was, ging de nuchtere Hendrik naar de apotheek om
nieuwe kracht op te doen in de strijd tegen het gedistilleerd. Hij kreeg het pillen-
doosje en ging er tevreden mee naar huis, in de overtuiging, dat in dat doosje
voldoende wilskracht school voor tal van alcoholvrije dagen. Doch hoe grijnsde nu
het noodlot. Er was nog een andere Hendrik op het dorp, die precies zo heette En
die haalde ook pilletjes die dag, om zijn geschokte spijsvertering te herstellen Het
aardige meisje achter de toonbank verwisselde de namen, gaf Hendrik de spijsver-
teringspillen mee en de andere de geheelonthouderspillen, en zo geviel het dat
Hendriks spijsvertering die avond niets te wensen overliet, terwijl zijn naamgenoot
een onverklaarbare afkeer koesterde voor alcoholica.
In deze toestand zag Hendrik een van zijn oude vrienden een borrel drinken
"Kom", dacht hij, "een glaasje zal niet hinderen". En hij kocht ereen. Daarna schoot
hem het bekende spreekwoord te binnen van het ene been, waarop men niet kan
staan. Hij dronk er nog een. En het smaakte als nectar en ambrozijn
De rest van het verhaal is vlug verteld. Hendrik raakte zo boven zijn theewater dat hij
later door het rode stoplicht fietste en ook nog een grote mond opzette tegen de
agent die hem wilde bekeuren. Hij werd meegenomen naar het bureau
Onder de invloed van de kater heeft Hendrik de volgende dag de pillen geruild En
hij IS voortgegaan op het goede en rechte pas der soberen. Zodoende kwam hij er
met honderd gulden boete af, waareen ander in zo'n geval al gauw een paar daoen
staatslogies krijgt.
