Historie Sommelsdijlise Kerlcgraclit
MEDISCHE DIENSTEN
Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
Zangavond
Woord en Daad in Dreischor
DE JEUGD VAN VROEGER
Stichting Ontmoeting
Publikatie Stichting Kerkgracht Sommelsdijk:
HET
"iKIJKVENSTER
Diefstal bijen en honing
verkopen... 'm
(1)
Inleiding
een huis [UJ
Makelaar Tamboer
Biz. 2
EILANDEN-NIEUWS
VRIJDAG 2 JUNI 1995
Sommelsdijk staat aan de voor
avond van een belangrijke histori
sche gebeurtenis: het hergraven
van de eeuwenoude kerkgracht.
Mocht het plan slagen dan wordt
er zeer zeker geschiedenis geschre
ven, mede omdat het geheel uit
voerbaar werd door de inzet van
vrijwilligers en donateurs. Maar
zover zijn we nog niet. Om het
e.e.a. te kunnen realiseren is de
Stichting Kerkgracht Sommelsdijk
opgericht. Achter de schermen
wordt al hard gewerkt en binnen
kort treedt de Stichting met haar
plannen naar buiten. Los hiervan
is ondergetekende, als secretaris
van bovengenoemde Stichting, in
het verleden gaan spitten op zoek
naar meer gegevens over dit stukje
Sommelsdijkse historie. In een
reeks artikelen zult u meer te we
ten komen over de kerkgracht van
Sommelsdijk, hierbij zullen tal van
opmerkelijke zaken de revue pas
seren.
Toen ik de literatuur er eens op na sloeg,
bleek er bijzonder weinig gepubliceerd te
zijn over de Sommelsdijkse kerkgracht.
Dit is op zich opmerkelijk, daar deze
gracht toch een belangrijke positie innam
in het oude Sommelsdijk. Als beeldken-
merk van de oude nederzettingsstruktuur
van het dorp Sommelsdijk nam de kerk
gracht een prominente plaats in: het was
deze gracht die de karakteristieke ring-
vorm van het dorp bepaalde. Het was
bovendien jarenlang één van dè beeld
bepalende kenmerken van het eeuwenou
de dorp. Toch bleek men al vrij spoedig
tot bebouwing van een groot gedeelte
van de kerkgracht en het kerkhof over te
gaan, waarom deed men dat? Ik zal hier
in een volgend artikel nader op ingaan.
Wat zal er verder ter sprake komen? Het
onderhoud: in het archief trof ik reeds
aantekeningen aan uit de zeventiende en
achttiende eeuw. In 1747 werd er langs
de straatzijde een stenen kaaimuur aan
gebracht; hiervan zijn nog een tweetal
bestekken aanwezig. Deze bestekken
omschrijven uitvoerig hoe en wat de am
bachtslieden moesten doen, en we krij
gen tevens een duidelijk beeld hoe de
kerkgracht er in het midden van de acht
tiende eeuw uitzag.
We lezen over dempingspcrikelen uit de
negentiende eeuw en hoe men omzag
naar mogelijkheden om tot regelmatige
waterverversing over te gaan. In 1888
legde de plaat.selijke huisarts Dr. T. Bree-
snee nog een plan voor om de watercir
culatie in de kerkgracht te verbeteren.
Het gemeentebestuur zette haar vraagte
kens bij de uitvoerbaarheid van dit plan
en alles bleef bij het oude.
In 1909 klaagden omwoners wederom
over stankoverlast. Deze klachten wer
den door het gemeentebestuur niet hele
maal serieus genomen, omdat enkele on
dertekenaars van een verzoekschrift aan
de gemeenteraad er simpelweg geen last
van konden hebben en omdat een wet
houder en een raadslid, beiden wonende
aan de Enkele Ring, verklaarden, dat zij
weinig of geen last ondervonden van de
kerkgracht. Ditmaal werd wel aange-
De kerkgracht anno 1616.
drongen op algehele demping, maar het
verzoek werd afgewezen, mede omdat
het water uit de gracht als bluswater
onmisbaar was; als dit water er niet was
geweest, dan had meer dan eens de mo
gelijkheid bestaan dat het halve dorp in
vlammen was opgegaan!
De Inspekteur van de Volksgezondheid
bleef desondanks aandringen op dem
ping en schakelde Gedeputeerde Staten
in. Het gemeentebestuur moest te 's-Gra-
venhage op het matje komen, maar dem
ping bleef uit. In al het gefilo.sofeer over
de demping rees het idee om, als er
daadwerkelijk tot demping werd overge
gaan, op de gedempte gracht in het ver
volg een weckmarkt te houden. De
gracht werd niet gedempt en de week-
markt liet op zich wachten. Eerst in 1924
werd de eeuwenoude weekmarkt weer
heropgericht, nota bene in het jaar waar
in de demping van de kerkgracht een feit
werd!
In 1910 werd het water door een watcr-
zuiveringsbedrijf onderzocht en zij had
den een oplossing gevonden om door
middel van een chemisch middel het
water in de kerkgracht te ontdoen van
alle onreinheden. Het gemeentebestuur
had hiervoor echter geen interesse. In
1924 werd eigenlijk hals over kop een
raadsbesluit tot demping van de kerk
gracht genomen. Dit besluit werd met
gemengde gevoelens ontvangen. De
omwonenden waren blij, maar er waren
ook mensen, die vonden dat dit regou-
reuze plan te overhaast was genomen.
Bovendien waren zij doordrongen van de
cultuur-historische waarde van de kerk
gracht. Het was de Bond Heemschut uit
Amsterdam, die als eerste ageerde, bijge
staan door K. Blokhuis, direkteur van de
plaatselijke gasfabriek. Zij wezen niet
alleen op de schoonheid van het dorp
Sommelsdijk, die verloren dreigde te
gaan, maar zij droegen ook alternatieven
aan om tot een betere waterverversing te
komen. In regionale en landelijke kran
ten verschenen ingezonden stukken van
voor- en tegenstanders. De gemeenteraad
bleef echter bij zijn standpunt en de
kerkgracht werd gedempt.
Einde verhaal zult u denken, maar nee nu
moest de gracht weer open. In 1959
bleek de bluswatervoorziening in de
oude kern niet toereikend te zijn; er
moest weer een open bluswaterreservoir
komen. Waar had men die gedacht, juist
ja, op het kerkhof. Er werd een ontwerp
gemaakt en de gemeenteraad stemde er
gaarne mee in, ook al was het een dure
ingreep. Toen het raadsbesluit ter goed
keuring (begrotingswijziging) naar Ge
deputeerde Staten werd gestuurd, kreeg
de gemeente al spoedig bericht van G.S.
of het niet zinvol zou zijn om de oude
kerkgracht te hergraven, omdat de ont
worpen blusvijver gewoonweg niet in de
historische ambiance van Sommelsdijk
zou passen. Het hergraven van de kerk
gracht had otik haar voordelen, zoals de
beschikking hebben over veel meer blus
water - in plaats van de 60 m' (blusvij
ver) ruim 1000 m' - en men was dan
gelijk de onderhoudskosten van het grote
hekwerk rondom het kerkhof kwijt. De
gemeente besloot dan maar om de blus
vijver aan te passen naar de wensen van
GS.
Eind jaren zeventig werd er wederom
serieus gedacht om de kerkgracht te her
graven. De reden: vandalisme.
Er werden door jongelui ruiten van het
kerkgebouw ingegtwid, er werd gevcxït-
bald op het kerkhof en er werd graf
schennis gepleegd.
Het plaatsen van een hekwerk was bij
zonder kostbaar en niet geheel vandalis-
mevrij.
Het enige wat die opgeschoten jeugd kon
tegenhouden was een breed water; de
kerkgracht. De plannen verdwenen ech
ter in de ijskast, totdat iemand ze weer
tcvcKirschijn zal gaan halen.
En zo zijn we beland in 1995. De ge
meenteraad stelde het Dorpsvernieu
wingsplan voor Sommelsdijk vast. On
derdeel daarvan is het hergraven van de
kerkgracht. Echter de gemeente stelde
hiervoor geen geld beschikbaar, maar
deed een oproep om vanuit de bevolking
initiatieven te ontplooien, teneinde de
schoonheid van Sommelsdijk te vergro
ten en één van de belangrijkste histori
sche en beeldbepalende elementen van
het oude dorp in oude luister te herstel
len. Hierop werd gehoor gegeven door
een aantal vrijwilligers, die de Stichting
Kerkgracht Sommelsdijk hebben opge
richt, (wordt vervolgd)
Jan Both,
.secretaris St. Kerkgracht
Blik op kerk ^P
en samenleving Cj
- Evangelische invloeden
- Niet te organiseren
Met Pinksteren in zicht wordt in de ker
kelijke pers extra aandacht gevraagd
voor de Heilige Geest en Zijn werk. In
verschillende kerken en kringen wordt
de behoefte gevoeld aan een réveil, een
opwekking, wegens de matheid en de
geesteloosheid van het kerkelijk leven.
En gelijk wordt aangevoeld hoe onmach
tig wij, mensen, zijn, hoe diep-afhankc-
lijk van de Heilige Geest, Die als de
wind blaast waarheen Hij wil.
Desondanks worden er, met name vanuit
de charismatische beweging, telkens po
gingen gedaan om zoiets als een opwek
king te organiseren. In de Nederlandse
Hervormde Kerk is een werkgroep opge
richt door ds. Evert van de Poll, voor
heen zelf behorend tot de Pinksterbewe
ging, maar daarna Hervormd predikant
in Lelystad. Het Evangeli.sch Werkver
band, een club waarbij ongeveer 40 pre
dikanten zich hebben aangesloten, en die
beslist geen richting of modaliteit wil
zijn, publiceert dezer dagen een manifest
waarin onder andere in de Hervormde
Kerk ruimte wordt gevraagd voor de
'overdoop'. Deze dominees hebben
moeite met de kinderdoop, die volgens
hen niet bijbels te funderen is, maar
alleen een produkt is van de traditie.
De secretaris-generaal van de NHK, Dr.
K. Blei, heeft in een eerste reaktie opge
merkt dat er in de Hervormde Kerk geen
ruimte is voor de 'overdoop'. Wie de
doop wil herhalen doet daarmee afbreuk
aan de kinderdoop. De 'overdoop' is ook
niet los verkrijgbaar, maar behoort bij
een andere geloofsovertuiging.
^f: :f:
Ook vanuit een andere kerk, namelijk de
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt,
kwam, zo las ik onlangs, kritiek op de
Evangelische beweging. In een vergade
ring van Reformanda, de behoudende
vleugel in die kerken, waarschuwde Ds.
C. J. Breen tegen de invloed die vanuit
deze beweging ook op zijn kerken uit
gaat. Men is, zo stelt Ds. Breen, mijns
inziens terecht, het zicht kwijt op de
rechte verhouding van Woord en Geest,
omdat subjectivisme en individualisme
de kop opsteken.
De jongeren werken veel met het begrip
'stille tijd'. Ze bedoelen daarmee het
bezig zijn met Schriftlezing, meditatie en
gebed. Daar kan uiteraard geen verkeerd
woord van worden gezegd, alleen de
term deugd niet. Die is, volgens Ds.
Breen, teveel belast en loopt parallel met
'inwendig licht' van de dopersen.
Een stap verder is dat de Heere buiten
Zijn Woord om alleriei dingen aan men
sen zou openbaren. Dat riekt allemaal
naar geestdrijverij.
Soms ben je blij dat je het ook eens van
een andere kant hoort! Wij, mensen, zijn
helaas wel in staat de Geest tegen te
staan, te bedroeven, uit te blussen. Maar
we kunnen (gelukkig!) de Heilige Geest
niet organiseren. Hij is vrijmachtig in
Zijn werk. Het enige dat we wel kunnen
en mogen doen is smeken om Zijn wer
king en doorwerking in gemeente, huis
en hart. God geve ons gezegende Pink
sterdagen, waarop de vruchten van de
Geest zichtbaar mogen worden.
Waarnemer
Even weer uw aandacht voor de Stichting
Ontmoeting. 6 mei jl. was er een bevrijdings
zangavond in de Herv. Kerk te Nieuwe
Tonge. Hoewel er, helaas, weinig belangstel
lenden waren, mogen we toch terugzien op
een goede avond.
We mochten luisteren naar goede koorzang,
afgewisseld door solozang en panfluitspel.
Ook hoorden we dat we alleen vrij zijn als de
Zoon ons vrijgemaakt heeft. Nu nog de
financiële zijde. De kollekte voor Ontmoe
ting bracht op 397,50, de kollekte voor de
onkosten bracht op 393,50 en bij de kerkte
lefoonluisteraars mochten we nog 181.75
in ontvangst nemen, zodat we totaal 972,50
in ontvangst mochten nemen. Na aftrek van
de onkosten hebben we nog 400,- over
mogen maken naar Ontmoeting. Verder
bestaat er met ingang van heden de mogelijk
heid om diverse kado-artikelen te kopen
t.b.v. Stichting Ontmoeting. We hebben
diverse soorten kaarten die per 4 stuks 2,-
kosten. Verder geduldspelletjes (leuk voor
kinderen), nagelknipper en schaartje in hoes
je, puntenslijper. Ook is er het boek 'Uit de
politiepraktijk' van Lennart Pnns nog voor
radig. Tenslotte hebben we ook nog diverse
CD/MC's in voorraad. U ziet, er is vast wel
wat voor u bij. U belt maar voor een afspraak
(01875-2291) of u komt gewoon aan bij M.
van der Valk, Fr. van Borselenstraat 32 in
Nieuwe Tonge. We hopen velen van u te ont
moeten. Het is voor onze naaste in nood.
Van een perceel koolzaad te Kruiningen
aan de Hogenakkerweg werd een kast
met bijen ontvreemd en van andere kas
ten werd de honing afgenomen en mee
genomen. De imker, afkomstig uit Dor
drecht, zit met een schadepost. Schade
wordt geschat op 400,-.
De politie verzoekt om evt. getuigen zich
te melden op het buro te Kruiningen,
(01130)81810.
van vrijdag 2 juni 1995
t/m zondag 5 juni 1995
WEEKEND-DIENSTEN ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdijk:
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot dins
dagmorgen 8.00 uur dokter D. W. van
Kempen, tel. (01870) 82710.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 18.00 uur tot dinsdag
morgen 8.00 uur dokter T. v. d. Doel, tel.
(01877) 1752.
Ouddorp:
dienst via telefoon (01878) 1312.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 17.(X) uur tot dinsdag
morgen 8.00 uur dokter J. D. Wolters, tel.
(01879) 1367.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot dinsdag
morgen 8.00 uur dokter M. de Jager, tel.
(01875) 1301.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooitgensplaat:
van vrijdagavond 18.00 uur tot dinsdag
morgen 8.00 uur dokter A. J. M. F. Jans
sen, tel. (01871) 1306.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tandarts
Buth, van Heesch, Boezemweg 62, Dirks
land, tel. (01877) 1183 (van 11.00 tot
11.30 uur).
Klassiek hotncopaat
M. L. C. MASTENBROEK
Middelharnis. Tel. (01870) 8 64 59.
(zaterdagochtend van 11.00 tot 11.30 uur)
APOTHEKEN
Apotheek Menheerse
Voorstraat 16, M'harnis, (01870) 8 36 66
Werkdagen van 8.30 tot 12.30 uur en van
13.00 tot 18.00 uur.
Zaterdag van 10.30 tot 11.30 uur
en van 17.30 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.00 tot 11.30 uur
en van 17.30 lot 18.00 uur.
Buiten deze tijden: (01870) 8 36 66.
Apotheek Sf. Joris
St. Joris Doelstraat 34-36, Sommelsdijk,
Tel. (01870) 87277
Geopend op werkdagen van 8.30 tot 12.30
uur en van 13.00 tot 18.00 uur.
Inkontlncntic-lijn Meditheek: 87277.
Voor avond- en weekendiensten:
zie Apotheek Menheerse.
APOTHEEK DIRKSLAND
Voorstraat 25, Dirksland
Openingslijden van ma. l/m vr.:
08.30-12.30 uur.
12.30-13.00 uur gesloten) 13.00-18.00 uur.
Openingslijden van za. t/m zo.:
za.09.(X)-12.00 uur/ 17.00-17.30 uur
zo. 11.30-12,00 uur/ 17.00-17.30 uur
Voor spoedrecepien huilen deze uren
wordt u vriendelijk verzocht te bellen met
(01877) 1580
APOTHEEK 'OUDDORP'
Boompjes 3-5, tel. (01878) 37 89
Werkdagen van 8.30 tol 18.00 uur.
Zaterdag van 12.00 lot 13.00 uur
en van 16.30 tol 17.00 uur
Zondag van 12.00 tot 12.30 uur
en van 17.30 lot 18.00 uur.
Bullen deze uren via (01878) 3789.
DIERENARTSEN
De wcekcnddicnsl wordt opgegeven via de
antwoordapparaten bij: P. R. J. M. Schilder,
Oude Tonge, (01874) 24 41; L. Tjebbes,
KRL'ISW'FRK
ZUIDHOLLANDSE EILANDEN
Voor wijkverpleegkundige hulpvragen
en informatie: (06) 099 22 99
Dagelijks van 13.00-14.00 uur
Spreekuur afdeling Ouder- en Kindzorg
(voor ouders van jonge kinderen)
(01870) 8 23 00 voor gemeente Oostflakkee
en Middelharnis.
(01879) 12 96 voor gemeente Dirksland
en Goedereede.
Spreekuur afdeling Thuiszorg
(voor ouderen, zieken en gehandicapten)
(01879) 12 67 voor gemeente Goedereede.
(01874) 12 89 voor gemeente Oostflakkee.
(01870) 8 59 00 voor gemeente Middelharnis.
(01877) 15 00 voor gemeente Dirksland.
Stichting
MAATSCHAPPELIJK WERK
Telefoon (01870) 8 51 66
Buiten kantooruren telefonische hulpdienst,
telefoon (01880) 2 59 52.
Slichting KRAAMCENTRUM
'Haringvliet'. Tel. (01883) 1 00 00
GEZINSVERZORGING
Aanvraag hulp voor heel
Goeree-Overflakkee: (01874) 10 44
Stichting Bcjaardenwerk
'MIDDELHARNIS'. Tel. (01870) 8 33 66
St. Welzijnswerk voor Ouderen
'OOSTFLAKKEE'. Tel. (01874) 13 44
OPVANG van SLACHTOFFERS
BIJ MISDRIJVEN
en VERKEERSONGEVALLEN
Postbus 273, Middelharnis, (01870) 8 35 55
NED. M. S. STICHTING
afd. Goeree-Overflakkee
K. M. Schippers-Berghuis, (01879) 18 15
VERTROUWENSTELEFOON
NED. PATIËNTEN VERENIGING
(01870) 8 21 74 (01878) 31 49
ALARMERING
Brandweer, Politic, Ambulance
06-11
ALCOHOLPROBLEMEN
Voor hulp en Inf. tel. (01887) 38 85
VER. REUMAPATIENTEN
Goerce-Overflakkcc e.o.
Havenweg 8, Ouddorp, tel. (01878) 19 27
LOTGENOTEN-KONTAKTGROEP
voor vrouwen met borstkanker
elke 2e maandag van de maand van 15.00-
16.00 uur In Groene Krulsgebouw Dirksland,
Oranjelaan 59, tel. (01877) 15 00
Vrouwen kunnen bellen/langskomen.
NED. LEVERPATIËNTEN VER.
Regio-konlakipersoon:
H. G. Snauw-v. d. Krol, (01873) 18 21
PATIËNTEN OMBUDSMAN
ZIEKENHUIS
dhr. A. Wagner, Postbus 20, 3247 ZO D'land
WERKCJROEP V.B.O.K.
OP GOEREE-OVERFLAKKEE
Ongewenst zwanger? Bel voor hulp aan
moeder èn kind (01870) 85547; (01875) 2153
Landelijk dienstencentrum VBOK
ie Amersfoort, tel. (033) 62 02 44; (06) 0730
Enkele keren heb ik al geschreven over de armoede van de landarbeiders
in Ooitgensplaat in de oorlogsjaren, de dertiger jaren en daarvoor. Nu wil
ik eens schrijven over de jeugd van 60-70 jaar geleden.
70 jaar geleden gingen kinderen om te beginnen naar de bewaarschool (kleu
terschool). De eerste dag werd er veel gehuild. Het viel ook niet mee om als
vierjarige van huis te moeten. Alles is dan zo vreemd.
Ik kan mij nog veel herinneren, het matjesvlechten, de speeltuin en het spelen
in de zandbak met die kleine kruiwagentjes en schepjes. Na afloop werd alles
netjes opgeborgen onder het afdak.
Ieder kind zal wel eens gezegd hebben: „Ik wil niet naar school". Dat zal ik
zelf ook wel eens gezegd hebben. Maar als kind kon je nog niet begrijpen dat
het de eerste stap was voor je verdere leven. Spelenderwijs wordt er iets
geleerd. Zoals het matjesvlechten in verschillende kleuren, waarbij men gelijk
de verschillende kleuren leert.
Wat zeer belangrijk was, was het leren omgaan met elkaar, en dat alles niet
van jezelf alleen was. Ik heb deze dingen pas op oudere leeftijd ingezien, hoe
goed het voor een kind is, om vroeg naar school te gaan.
Het was een goede kleuterschool, er werd niet gekeken naar afkomst of geloof.
Ieder kind was welkom, zowel van onkerkelijke als van kerkelijke ouders.
Er werden verhaaltjes voorgelezen waar geen enkele oudere zich aan zou sto
ten. Alles zo neutraal mogelijk.
Jammer dat hier na de ramp verandering in is gekomen. Er moest zonodig een
andere kleuterschool bij komen van andere opvattingen. En wat is er gemakke
lijker dan kinderen te gebruiken om je doel te bereiken. Maar genoeg hierover
en weer terug naar de jeugd van vroeger.
Als men zes jaar was moest men naar de 'grote school' zoals men dat toen
noemde om verder opgeleid te worden voor onze toekomst in de maatschappij,
waar wij als kind nog geen besef van hadden. Maar er was wel verschil tussen
kinderen van landarbeiders en die van middenstanders.
Neem nu de grote vakantie. Wij moesten als kinderen van landarbeiders in de
vakantie tarwe gaan lezen. Zoveel mogelijk. Als het gedorst en gemalen was,
bracht men iedere dag een zakje meel bij de bakker (dat noemde men mek-
ken). Dan had men goedkoop brood en dat was welkom in die zeer arme tijd.
Maar het ging wel ten koste van onze vakantie.
In oktober kon men nog landbouwverlof krijgen om als kind aardappelen te
gaan lezen voor de winter. Dat was dan ook weer een besparing. Zo hielp je
als kind mee om de armoede van je ouders te verzachten met als gevolg dat je
met het leren in een achterstand geraakte.
Maar dan kwam de tijd dat men de school ging verlaten. En wat dan? Verder
leren kon in zeer veel gevallen niet. Niet om dat men daarvoor te dom was
maar onze ouders hadden geen geld om bijvoorbeeld de tram naar Middelhar
nis te betalen. Ik ben ervan overtuigd dat er in deze groep veel kennis verioren
is gegaan.
Maar er was óók geen werk, alleen de meisjes kwamen nog wel aan het werk.
Op het land waar ze het onkruid weg haalden (wieden). In de winter deden ze
uien afstaarten aan de put. Men had de voorkeur om meisjes te laten werken,
die waren goedkoper. Er waren wel enkele jongens die het zwaardere werk
deden en in de winter kon je als je geluk had stalknecht worden. De jongens
verdienden iets meer. De meisjes verdienden een dubbeltje per uur en de jon
gens vijftien cent.
Maar het andere jaar kwam je niet meer in aanmerking, want dan werd je te
duur. Ja, zo ging dat, van armoede maakt men altijd gebruik.
Velen kwamen van school om in een maatschappij te leven zonder toekomst.
Armoede en werkloosheid om je heen en je moet blij zijn als je vijf cent of een
dubbeltje zakgeld kreeg van je ouders want die konden ook niet veel missen.
En dan maar tegen je ouders zeggen: „mijn vrienden krijgen veel meer", wat
natuurlijk niet waar was, want hun ouders leefden in dezelfde armoede.
De grote vraag was: hex; brengen wij de dag weer door. Je kon niets kopen,
want geld had je niet, toch hebben we nog best plezier gehad.
Als de verveling toesloeg, dan ging men zwerven door de polders en de wei
landen of op straat knikkeren.
Soms deden we dingen die eigenlijk niet goed waren zoals in stille hoekjes
kaarten wat ten strengste verboden werd door onze ouders.
Op hoogtijdagen gingen we naar de kermis in Middelharnis maar dat stelde
niet zoveel voor. Men had geen geld om met alles mee te doen. We probeer
den om een gratis ritje te maken in de zweef.
En wat het verenigingsleven betreft, dat was toen ook niet veel (dat is gelukkig
nu veel beter). Wel werden er twee lokalen in de openbare school beschikbaar
gesteld voor de avonduren om spelletjes te doen en een praatje te maken. Dan
was men in ieder geval van de straat. Zo leefde de jeugd van toen: geen geld,
geen werk en geen toekomst.
Maar als ik nu om me heen kijk en zie wat de jeugd nu heeft, dan is dat wel
een groot verschil met onze jeugd. Er zijn volop sporten en andere vermaak-
mogelijkheden. Toch hoor ik nu ook vaak het woord verveling vallen, maar
naar mijn inzicht niet terecht. Of de toekomst van deze jeugd wel rooskleuri
ger is daar zet ik wel eens vraagtekens bij. Of ik ben misschien te pessimis
tisch. Soms denk ik weieens, heeft de jeugd van deze tijd wel zulke goede
vooruitzichten? Veel geleerd maar er niets mee kunnen doen. Laten wij hopen
dat ze niet voor niets geleerd hebben. C. van Putten, Zwijndrecht
Op zaterdagavond 3 juni wordt er
een zangavond gehouden voor de
stichting Woord en Daad in de
Nederlands Hervormde kerk in
Dreischor. Aan deze avond werken
mee het Christelijk Thools man
nenkoor 'Rehoboth', de tenor
Johan Baaij, de bariton Kees
Deurloo en de organist Bram Bout.
De dirigent is Rijk J. Rijkse. De
avond begint om half acht en de
toegang is vrij.
Ondanks het drukke programma is het
koor bereid gevonden een optreden op
Schouwen-Duiveland te verzorgen. Het
mannenkoor 'Rehoboth', één van de
met optimaal resultaat
Tel. (01870)8 34 77
HULP EN INFORMATIE
BIJ BORSTVOEDING
La Leche League, (01879) 2498
Borstvoeding Natuuriijk, (01875) 2394
Ook verhuur kolven.
meest befaamde koren in Zeeland, begint
de avond met een intro, gevolgd door
enkele optredens met psalmen en geeste
lijke liederen.
Johan Baaij is al vanaf de oprichting de
vaste solist van het mannenkoor. In Ant
werpen behaalde hij de diploma's A en
B Solozang (met onderscheiding).
Samen met Kees Deurloo brengt hij
enkele duetten ten gehore.
Bram Bout volgde jarenlang orgellessen
bij de bekende organist Willem Hendrik
Zwart. Al weer bijna tien jaar is hij de
vaste begeleider van het mannenkoor.
Sinds kort is hij ook organist bij het
mannenkoor 'Ethan' uit Yerseke. Naast
de begeleiding van het koor wordt door
hem ook een orgelsolo gespeeld.
Ds. Boer uit Sirjansland hoopt de avond
te openen. De heer J. Dankers uit Wad-
dinxveen, oud-leraar aan de vroegere
Chr. MULO in Zierikzee en reeds jaren
lang hoofdbestuurslid van de stichting
Woord en Daad, vertelt iets over het zie
kenhuis in Haïti.
De gezamenlijke Zeeuwse comité's hou
den namelijk dit jaar verschillende akties
voor de bouw van een nieuwe kliniek bij
dit ziekenhuis. De opbrengst van deze
avond is dan ook bestemd voor de aktie
'Zeeland bouwt ziekenhuis in Haïti'.
De deuren zijn vanaf zeven uur open en
iedereen is welkom.