EIÜVtlDEII-IIIEUWS
De laatste vissloep van Middelharnis
Patiëntenrechten
Nieuws De Hoop
HET
,KIJkVENSTER
concoüiti
Rommelmarkt WFB
een huis
verkopen...
viamiiEüstER-oinG
Kerkhistorisclie lezing
3e Blad
VRUDAG 12 MEI 1995
No. 6400
Blik op kerk 'j?
en samenleving Cj
- Een bizarre sekte
- Een onveilig sein
Merkwaardig hoe één artikel in de krant
soms de aandacht kan trekken en tot het
gevoel kan spreken. Telkens wanneer ik
met mensen in kontakt kom beginnen ze
erover en geven ze blijk van hun ver
wondering en ontzetting.
De heb het oog op de bizarre sekte die in
Waddinxveen en omgeving slachtoffers
maakt en waarover het Reformatorisch
Dagblad van donderdag 4 mei ons infor
meerde. Overigens schonk ook Trouw
van dinsdag 9 mei er aandacht aan. Het
gaat om de mensen die gegroepeerd zijn
rondom de 'Stichting Immanuël', waar
van een zekere Wim Griffioen de leider
is.
Ooit is het begonnen als een groepje
mensen die bij elkaar kwamen om de bij
bel te lezen en te onderzoeken. Mensen
die voor een deel afkomstig zijn uit de
Nederlands Hervormde Kerk (Gerefor
meerde Bondsrichting) en voor een deel
uit de Gereformeerde Gemeenten. Aan
vankelijk een groepje met wat enthou
siaste. Pinksterachtige trekjes, nu ver
worden tot een exclusieve kring die alle
kenmerken van een sekte vertoont. Een
onbeperkt vertrouwen in de geestelijke
leider, die zich als een soort messias ge
draagt en ook als zodanig erkend wil
zijn. Bijna volledig gesloten voor de bui
tenwereld. En - wat het meest pijn doet
bij hen die in de groep familieleden heb
ben - een radikale breuk met ouders en
verdere verwanten. Men komt niet meer
op verjaardagen in de familiekring, zelfs
aan het ziekbed of op de begrafenis van
een vader of moeder laat men verstek
gaan.
Een en ander natuurlijk met een beroep
op uit het verband gerukte Schriftwoor
den, zoals „wie vader of moeder liefheeft
boven Mij is Mijns niet waardig".
Het is verbijsterend te ontdekken hoe
mensen kunnen komen tot zulke extre
miteiten. En naar ik me heb laten vertel
len niet alleen onontwikkelde mensen
die niet gehinderd worden door veel ken
nis, maar juist ook mensen met een gede
gen opleiding, en met een meer dan ge
wone kennis van de Heilige Schrift.
Soms worden we opgeschrikt dóór be
richten over kollektieve zelfmoord van
sekteleden, zoals enkele jaren geleden in
Amerika, en recent in Zwitserland. En
nog zéér onlangs was de Japanse sekte in
het nieuws die de vergiftiging van een
aantal mensen in de metro op haar gewe
ten had. We hebben dan de neiging- te
denken dat zulke uitzonderlijke dingen
alleen voorkomen in het buitenland, en
we denken erbij dat zoiets ons, nuchtere
Nederlanders, niet zal gebeuren. En dan
zien we zomaar ineens zo'n groep opdui
ken in Waddinxveen...
Het mag voor ons allen wel een onveilig
sein betekenen. Het mag ons aansporen
om eenvoudig te blijven bij het Woord
van God en bij de belijdenis van de kerk
der eeuwen.
En het mag ons aandrijven tot het gebed
om te blijven bij wat ons geleerd is en
ons niet te laten meevoeren door allerlei
wind van leer.
Want ook deze dwaze sekte zal, zoals zo
veel andere dwaalsterren, vroeg of laat
wel ten val komen. Maar intussen richt
zij wel onder haar volgelingen en onder
familieleden onherstelbare schade aan.
Waarnemer
wÊtmm
«n
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-N ieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
nooE OF luafiTE Kaviaaa
Wat is betere kaviaar, de rode of de
zwarte?
Antwoord: Echte kaviaar is glanzend
grijszwart, want het is gezouten kuit van
een steur. Maar die grote riviervissen
zijn schaars geworden. In de Rijn zwom
men ze stroomopwaarts tot voorbij Bazel
om er kuit te schieten. Nu bereidt men al
kaviaar uit de eitjes van karpers en snoe
ken, maar die is vaak roodachtig getint.
Echte kaviaar komt uit heel verre lan
den...
CLUUTCEyOEUG
Na een onderzoek kreeg ik te horen, dat
ik een glutenvrij dieet moet volgen. Dat
beperkt me in de keuze van brood en
meelspijzen. Maar krijg ik door die
gluutgevoeligheid niet te weinig eiwit
binnen?
Antwoord: Gluten is feitelijk een meng
sel van eiwitachtige kleefstoffen die we
in de meeste granen als gerst, haver,
maïs, tarwe, rogge en ook in diverse
rijstsoorten vinden. Ze bestaan uit twee
groepen plantaardige eiwitten (gluteline
en prolaminen) die voorkomen in het
reserve-eiwit van de zaden en bij het ont
kiemen daarvan worden aangesproken.
Wie overgevoelig is voor gluten, hetgeen
o.m. bij coeliaki-patiënten het geval is,
zal een glutenarm of glutenvrij dieet
moeten volgen. In dat geval zal men vrij
wel geen graaneiwitten meer naar binnen
krijgen, want bij het wegslijpen van de
zaadhuid of vruchtwand verdwijnt
immers dat eiwit. Maar dat wil nog niet
zeggen dat er dan in het lichaam een
tekort aan eiwit ontstaat. Dat graaneiwit
is namelijk helemaal niet onmisbaar.
Eiwit komt ook in voldoende mate voor
in peulvruchten, noten en in vrijwel alle
dierlijke produkten als melk, kaas en
eieren, enz. Ook bij het slijpen van rijst
verdwijnt eiwit met de gluten, maar er is
een praktisch glutenvrije soort, nl. de
zgn. kleefrijst (Oryza sativa var. glutino-
sa), die in veel reform- en diëetzaken te
koop is. Doch wie glutenvrij brood eet,
of beslist aangewezen is op fijn wit tar
webrood zonder de zemelen die de dar
men prikkelen, hoeft echt niet voor aan
vulling van het graaneiwit te zorgen. Bij
een dagelijkse gevarieerde voeding krijgt
men heus voldoende eiwitten naar bin
nen.
mm OPETEN?
Onze meerderjarige kinderen hebben
allemaal hun steentje(s) aan ons huis bij
gedragen, maar hoe moeten wij hande
len als wij later eens aan een bejaarden
oord of verpleeghuis toe zijn? Zijn we
dan verplicht het eigen huis 'op te eten'
of kunnen wij het verkopen, met dat
bedrag de hypotheek aflossen en iets aan
de kinderen teruggeven? Het liefst zou
den wij er zelf in blijven wonen.
Antwoord: Het is niet toegestaan uw
vermogen weg te schenken als het te
voorzien is, dat u daardoor (eerder) een
beroep op de bijstand zult moeten doen.
Uiteraard is het ieder wel toegestaan alle
schulden te betalen die men heeft. Het
hangt er dus vanaf, op welke wijze uw
kinderen aan uw huis hebben bijgedra
gen. Hebben zij u daartoe geld geleend,
of hebben zij arbeid verricht tegen een
redelijke beloning, welke nog niet
betaald is, dan kunt u die schulden wel
aflossen zodra u bijvoorbeeld door de
verkoop van uw huis over de middelen
daartoe beschikt. Het is verstandig dat u
dergelijke schuldbekentenissen zwart op
wit hebt staan. Zo niet, dan kunt u die
alsnog bij een notaris laten vastleggen.
Als uw kinderen later aan de hand van
dgl. papieren kunnen aantonen, recht op
dit geld te hebben, dan zullen die belo
ningen tot hun inkomen behoren op het
moment dat zij die kunnen ontvangen,
dat wil zeggen: in fiscale zin 'genieten'.
Zouden zij arbeid hebben verricht zonder
bewijzen te kunnen overleggen dat zij
daarvoor (nog) een beloning te goed heb
ben, dan kunt u op uw beurt niet stellen
dat u schulden aan hen heeft. Ondertus
sen kunt u, menselijkerwijs gesproken,
wellicht nog jaren in uw huis blijven
wonen, vooral nu er nog kinderen zijn
die u straks - zonodig - met enige zorg
willen bijstaan.
Eens in de vier jaar wordt in België het
Koningin Elizabeth concours gehouden.
Met het oog op onze vakantieplannen
willen wij graag weten op welke data dit
valt en hoe lang het duurt.
Antwoord: Dit concours voor piano
solo en orkest vindt dit jaar plaats op
verscheidene lokaties in Brussel en wel
van 1 tot en met 27 mei. Voor verdere
informatie over het programma kunt u
zich wenden tot het Belgisch Verkeers
bureau, Herengracht 435, 1017 BR Am
sterdam, tel. (020) 6245953. Voor hotel
reserveringen in België kunt u terecht
aan het bureau in de Toulousestraat 44 te
Brussel, tel. (00) 3225137484. Bent u in
Brussel, dan alleen 5137484.
f//fltf
Wat zou een 'haw' zijn in het keurings
rapport van iemands hond?
Antwoord: Een meer of minder uitge
zakt onderste ooglid.
OUDDORP
Er wordt weer een rommelmarkt georga-
niseerd op 13 mei 1995 op het v.v.
W.F.B. te Ouddorp.
Als u nog spullen heeft voor de rommel
markt kunt u dit afleveren op het voet
balveld van W.F.B. te Ouddorp. Gelieve
geen bankstellen en grote kasten te bren
gen.
Heeft u vragen over spullen leveren of
moeten ze opgehaald worden, dan kunt u
kontakt opnemen met:
Dhr. L. Mierop, tel. (01878) 1012.
Dhr. F. Nagtegaal, tel. (01879) 3392.
met optimaal resultaat
Makelaar Tamboer
Tel. (01870)8 34 77
GOEDEREEDE
Op zaterdag 13 mei komt 3xM naar de
'Open Deur'. Wat is 3xM vraag je je na
tuurlijk af. 3xM staat voor More Mes
sage in the Media en heeft als doel het
verkondigen van het Woord van God via
de moderne media. Met behulp van deze
media bereiken ze vele mensen in talloze
landen. De spreker zal de avond vullen
met een presentatie en zijn eigen ervarin
gen vertellen. Dit vindt plaats in 'De
Ark' in Goedereede,. intree 1 knaak; zaal
open ±19.30 uur, begin van het program
ma ±20.15 uur.
Iedereen van 15 jaar en ouder is van
harte welkom. Tijdens deze avond is er
ook gelegenheid om je op te geven voor
de slotavond (kosten 15,-) en voor het
weekend (inschrijfgeld 25,-).
Het Open Deur-team
WIBT VUIST ttNN EttVHN?
Van vrijwel alle oude mensen hoor Je,
dat ze tijden de oorlog geen wéét hadden
wat er met de Joden gebeurde. Hoe kon
Anne Frank er dan in haar dagboek over
schrijven?
Antwoord: Anne Frank schreef in haar
dagboeken o.m. op 9 oktober 1942 (na
berichten over hr. oppakken van Joden
in Amsterdam, op eerdere data): „Als het
in Holland al zo erg is, hoe zullen ze dan
in de verre en barbaarse streken leven,
waar ze heengezonden worden? We
nemen aan dat de meesten vermoord
worden. De Engelse radio spreekt van
vergassing. Misschien is dat wel de vlug
ste sterfmethode. Ik ben helemaal van
streek. Miep vertelt al deze gruwelverha
len zo aangrijpend en zelf is ze eveneens
opgewonden." De Engelse pers en de
BBC hebben inderdaad al in 1942, vanaf
juni, berichten doorgegeven over vergas
singen van Joden in Polen. Maar de
Duitse bezetters stoorden de Britse
radiozenders en later moesten de goede
vaderlanders zelfs hun toestellen inleve
ren. Wie ook geen illegaal krantje in de
bus vond, kreeg dus weinig betrouwbaar
nieuws te horen.
PMKiTEüoma
Hoe valt Pinksteren komende jaren? Dit
in verband met onze reünies.
Antwoord: Na 4 juni 1995 volgen 26
mei 1996, 18 mei 1997, 31 mei 1998, 23
mei 1999, 11 juni 2000, 3 juni 2001, 19
mei 2002, 8 juni 2003, 30 mei 2004 en
15 mei 2005. Tegen die tijd kunt u een
volgende reeks opvragen.
Zou u mij soms kunnen vertellen wat dit
voor moet stellen. Is dit ding op de foto
een juk of zoiets?
Antwoord: Op de niet helemaal duide
lijke foto kunnen wij met moeite de vor
men van een juk onderscheiden, maar
niet de bewerking en verdere details. Het
lijkt ons een juk, dat wil zeggen een hou
ten blok waarmee een tweetal paarden of
ossen of andere trekdieren een rijtuig,
wagen of ploeg voorttrokken. De uithol
lingen pasten om de nek van de dieren.
Wat er in het midden onderaan hangt, is
het bit, dat wil zeggen het ijzeren mond
stuk dat een paard of ander trekdier bij
het inspannen van een wagen boven het
gebit in de mond werd gelegd en waar
aan de teugels waren bevestigd. Dat kunt
u tegenwoordig nog bij de rijpaarden
zien gebruiken. Teugels en verder tuig
en disselboom ontbreken. Indien het juk
voorzien is van houtsnijwerk, zal het
afkomstig kunnen zijn uit de kollektie
tuig dat gebruikt is voor de koetsen van
een rijke boer of voorname burger, want
'de gewone man' gebruikte eenvoudige
glad geschuurde jukken.
In 1910 liet rederij Wed. C. Kolff Zn
haar laatste vissloep bouwen voor de
beug- en haringvisserij op de Noordzee:
de MD 11 'Oranje Nassau'.
Op 25 juli 1911 werd zij in het visserijre-
gister ingeschreven. Nog geen twee jaar
later, op 11 maart 1911, ging het bijna
mis. We lezen hierover in De Telegraaf:
„Uit IJmuiden wordt gemeld. Dinsdag
morgen ruim 8 uur werd het bestuur van
de Noord- en Zuid Hollandsche Red
dingsmaatschappij alhier gewaarschuwd,
dat zich een zeilvaartuig op ongeveer
600 meter bezuiden de Zuidpier in nood
bevond en op het punt stond te stranden.
Onmiddellijk werd de reddingboot
'Eduard Willem van Broekhuyse', gesta
tioneerd op de Zuidpier, in gereedheid
gebracht, doch daar de paarden, die de
boot over het strand te water moesten
brengen van IJmuiden nog niet klaar
waren, werd de boot door een 60-tal
rappe lieden, geassisteerd door een paar
inmiddels van een schelpenkar gerequi-
reerde paarden, door het zand en langs
het strand naar de plek des onheils ge
trokken. Ofschoon het te water brengen
zeer moeilijk ging, mocht dit tenslotte
toch gelukken. De boot was bemand met
de volgende manschappen: Gerrit van'
der Wiele, schipper; G. Zeegers, J.
Mijze, F. Buys, G. Dropman, L. Kaan, P.
Grollé en H. van der Wiele, allen van
IJmuiden; M. Korving, van Schevenin-
gen; F. de Jong, van Katwijk aan Zee; G.
W. Havik en J. A. Spoor, van Haarlem,
allen roeiers. Ondanks de zware bran
ding op de kust, mocht het den roeiers na
eenige vèrgeefsche pogingen gelukken
het vaartuig te bereiken, dat bleek te zijn
de sloep 'Oranje Nassau' No 11, schip
per Jan de Koning. Het mocht den red
ders gelukken, alle opvarenden te redden
en behouden aan wal te brengen. Het
waren, behalve de schipper Jan de
Koning, Bast. Dubbeld, stuurman; C.
Koster, K. van Gelder, A. van der Sluys,
W. de Koning, Dirk Koster, A. Lang
broek, Arend de Koning, matrozen;
MD 11 'Oranje Nassau' op de scheepswerf.
Sybrand de Koning, Jan van Hoften en
C. Groen, jongens, allen van Middelhar
nis, en Joh. Brongers, jongen, van Vlaar-
dingen. De sleepboot 'IJmuiden', schip
per Nannie van der Wiele, die ook
onmiddellijk tot hulpverleening was ge
arriveerd, kon geen verbinding krijgen.
De bemanning is in het reddingstation
ondergebracht en van droge kleederen
voorzien. W. de Koning, die bij de red
ding een lichte beenwond had bekomen,
werd verbonden. Het reddingswerk
geschiedde onder leiding van de heeren
H. Slegtkamp en A. M. Roggebrand,
bestuursleden der afdeeling IJmuiden
van de Reddingsmaatschappij".
Niet alleen de bemanning werd gered,
maar ook de boot kon behouden blijven.
Later werd het schip ook nog door de
bliksem getroffen, maar wonder boven
wonder viel alles mee.
In de eerste twee decennia van onze
eeuw werden er steeds meer Middelhar-
nisse vissloepen verkocht, totdat in sep
tember/oktober 1923 de 'Oranje Nassau'
als laatste Middelhamisse vissloep door
rederij Wed. C. Kolff en Zn. werd ver
kocht aan de Firma Klinge en Poortman
te Maassluis. Deze rederij bracht het
schip in de vaart onder het registratie
nummer MA 11 met J. Viskil als schip
per.
De laatste opvarenden van de 'Oranje
Nassau' waren: Dirk Koster, schipper;
Matthijs Visser, stuurman; matrozen:
David Blok, Pieter Leendert Koster, Jan
Viskil, Lambrecht van Dongen, Hendrik
van den Hoek en Floor van den Nieu-
wendijk. Jongens: Jasper Viskil, Piet
Blok, van den Nieuwendijk en de twee
gebroeders Jan en Hen Vroegindeweij.
In het eerste kwart van onze eeuw ver
huisden een groot aantal vissers naar
andere vissersplaatsen. Anderen zochten
ander werk. Het verval van de Middel
hamisse visserij ging geleidelijk, maar is
toch sneller gegaan dan menigeen had
kunnen vermoeden. Het vertrek van de
'Oranje Nassau' - nu ruim 70 jaar gele
den - is een mijlpaal in de historie van
het voormalige vissersdorp Middelhar
nis: Middelharnis was geen vissersplaats
meer!
I^^HHJ^HH Jan Both, Middelharnis
designed for walking
De originele Wolky
schoenen en
sandalen (v/m) vindt
u bij:
Voor Fanfare-orkest De Hoop uit
Stellendam breken weer drukke
tijden aan. Op zaterdag 27 mei a.s.
hoopt men voor de 14e keer deel te
nemen aan het KNF-topconcours
te Arnhem, waar men weer zal
gaan strijden om de landstitel Fan
fare in de Yaandelafdeling van de
Koninklijke Nederlandse Fede
ratie, de hoogste bereikbare afde
ling voor een amateurvereniging.
In 1983 en 1989 won De Hoop deze
wedstrijd en in KNF-kringen bestempelt
men het orkest wederom als een der fa
vorieten, hoewel dat ok geldt voor het
Gelders Fanfare-orkest (bestaande uit de
beste muzikanten van de provincie Gel
derland) en Wilhelmina uit Heerde.
Het belooft in ieder geval weer een zeer
spannende wedstrijd te worden. Aan de
voorbereiding van dirigent Arie Stolk en
zijn orkestleden zal het niet liggen.
De Hoop zal als te beoordelen werk uit
voeren het korte tijd geleden uitgebrach
te New Life van de Nederiandse compo
nist Maurice Hamers, een schitterend
maar zeer complex werk. Als inspeel-
werk zal worden uitgevoerd The March
from 1941 van John Williams, zeer toe
passelijk in deze tijd van gedenken.
Degenen die deze concertreis mee willen
maken worden verzocht kontakt op te
nemen met Giela Moricz, tel. (01879)
2135.
Als voorbereiding op het bovengenoem
de concours zal De Hoop een tweetal
concerten verzorgen.
Het eerste vindt plaats op zaterdag 13
mei a.s. in de Sporthal Cromstrijen te
Numansdorp, een en ander in samenwer
king met Wilhelmina uit Numansdorp.
Het concert begint om 19.30 uur.
Het tweede concert is in De Wipmolen te
Alblasserdam op zaterdag 20 mei a.s. in
samenwerking met Chr. Muziekvereni
ging Soli Deo Gloria. Dit concert vangt
aan om 20.00 uur. Naast de werken voor
Arnhem zal De Hoop tijdens beide con
certen nog een aantal andere stukken uit
voeren waaronder de Olympic Fanfare
en muziek van Michel Legrand.
Tenslotte verzoekt het bestuur van de
vereniging iedereen die spullen voor de
rommelmarkt van De Hoop (zaterdag 17
juni) heeft, kontakt op te nemen met Jan
en Ankie van Huizen, tel. (01879) 1162.
„i/tet ^i
Op D.V. woensdag 17 mei 1995 hoopt
de Stuurgroep van de Cursus Geestelijke
Vorming voor de tweede maal een avond
te beleggen in het kader van een kerkhis
torische lezing. Ds. K. ten Klooster uit
Putten hoopt de persoon en het werk van
J. C. Ryle nader toe te lichten en de bete
kenis van zijn werk voor onze tijd.
Plaats. Ned. Herv. Kerk te Sommelsdijk.
Aanvang: 19.45 uur.
Toegang gratis. Aan de uitgang is er een
kollekte ter bestrijding van de onkosten.
Wij hopen dat velen deze avond naar
Sommelsdijk zullen komen.
Stuurgroep Cursus Geestelijke Vorming
Berichten uit de Gezondheidswijzer
Maandthema mei
Mag ik altijd mijn medisch dossier
zien? Kan ik zomaar van hulpver
lener veranderen? Moet altijd mijn
toestemming gevraagd worden
voor een behandeling? Is mijn arts
verplicht mij alle relevante infor
matie te geven over mijn ziekte en
behandeling?
Dit zijn enkele van de vele vragen waar
patiënten mee te maken krijgen. In ant
woord daarop heeft de Gezondheidswij
zer, het informatiecentrum van de GGD
Zuidhollandse Eilanden, deze maand een
speciaal informatiepakketje samenge
steld over 'patiëntenrechten', dat ieder
een gratis kan ophalen of aanvragen.
Dit informatiepakketje geeft onder meer
informatie over de Wet op de Genees
kundige Behandelingsovereenkomst. In
deze wet, die op 1 april 1995 in werking
is getreden, zijn de patiëntenrechten
vastgelegd. Ook bevat het pakketje fol
ders over het recht op inzage, het recht
op vrije keuze van hulpverlener en infor
matie over het Informatie- en Klachten
bureau Gezondheidszorg.
Het gratis informatiemateriaal kunt u
ophalen of telefonisch aanvragen bij de
Gezondheidswijzer in de GGD-vestiging
te Middelharnis, Sportlaan 5, tel. (01870)
86641Ook kunt u in uw bibliotheek een
boekententoonstelling over dit thema
bekijken.
iNVMi
MU(£lAM|
1
Zandpad 36 Middelharnis Tel: (01870) 8 27 84
