EIUtlDEII-IIIEUWS
J.
Terugblik op een lang
melksliitersbestaan
V
f
Beste verkoper in de bloemetjes
Uniek concert
met orgel, harp,
hobo en panfluit
Open avond,
vrijdag 10 maart 1995
AKTIE ZUINIG STOKEN
DABAR
DABAR zoekt jongeren
voor werk
in de zomervakantie
3e Blad
DINSDAG 28 FEBRUARI 1995
No. 6380
Oud-melkhandelaar Bram Hagens uit Oude Jonge heeft z'n ïïjd,
die hij samen met z'n vroaw in hun woning aan de Emmastraat
doorbrengt, nuttig besteed aan het schrijven van een terugblik
op z'n lange leven; hij Is bijna 82 jaar. Tweemaat werd hij met
z'n gezin geëvacueerd maar 't is tenslotte weer allemaal goed
gekomen. Leest u maar mee,
Weinigen van nu zullen het zich nog her
inneren, dat er in de Nieuwstraat een
melkfabriek stond en in de Zuidzijde
(Sesie) een conservenfabriek, waar veel
jonge mensen in de zomer aan het werk
konden, met o.a. erwten en bonenpluk-
ken, die dan weer met de hand gereept
moesten worden, ook werd er veel spina
zie ingeblikt, die nadat ze met de zeis ge
maaid was, op de boerenwagen werd ge
laden, om daarna in de fabriek gewassen
en in blikken gesteriliseerd te worden.
De schoorsteen van de fabriek staat er tot
op heden nog, als getuige van deze ver
gane glorie.
Het was een pracht gezicht om's mor
gens vroeg die Jongens en meest meisjes,
met een zinken emmer bij zich op de
fiets naar de fabriek te zien gaan om
erwten of bonen te plukken.
Ze kwamen van alle kanten: Achthuizen,
Ooltgensplaat, Den Bommel en Oude
Tonge, zelf was ik nog geen 14 jaar,
mocht eigenlijk niet in de fabriek wer
ken. Als er controle kwam, moest ik naar
buiten op het land, gaan helpen met
bonen of erwten plukken, zo van de
stam, want alles gebeurde toen met de
hand.
De eerste maal dat ik mijn loon ontving,
10,50, was ik zo trots, dat ik die in
mijn hand hield tot in de huiskamer toe.
Dit was dan ook een welkome aanvulling
op het loon, wat mijn vader met eén
week hard werken op het land thuis
bracht, nl. 15,-.
Na zowat 2 jaar hield ik het voor gezien
en ging wat anders doen, wat uiteindelijk
uitmondde in het vak van melk- en zui-
velhandelaar.
De toenmalige direkteur van de melkfa
briek H. L. de Vlugt, zocht een plaats
vervanger, die de klantenwijk over wilde
nemen, want degene die dat eerst deed,
kon wegens uitbreiding, een baan krijgen
als chauffeur op de melkauto, die de
melk voortaan bij de boeren op ging
halen, voorheen brachten de boeren die
zelf met de karos of wielslede naar de fa
briek.
De eerste week ging Haye Terpstra nog
met me mee, om de klanten te leren ken
nen.
De route ging als volgt: 's maandags met
pony en wagen naar Nieuwe Tonge en
Sommelsdijk en dinsdag naar Achthui
zen en Ooltgensplaat, dus om de andere
dag deze route.
Het assortiment bestond uit melk, karne
melk, boter, kaas en eieren, later kwam
daarbij gort- en bloempap, eerst zo met
de liter uit de bus, kort daarna in flessen
wat een hele verbetering was.
We hadden toen nog niet zulke mooie
wegen als nu, het waren grindwegen met
één rijbaan en grindhopen langs de kant,
auto's zag je haast nog niet.
Na een paar maanden was mijn omzet
zowat verdubbeld, zodat de Vlugt me op
zeker moment vroeg hoe of dit eigenlijk
kwam, de waarheid was dat er bij mij
niets aan toegevoegd werd, maar dit heb
ik wijselijk verzwegen, om mijn vriend
niet in diskrediet te brengen.
De wagen met hit mocht ik gratis stallen
bij Bram van Dorsen in de Langeweg,
die voorzitter van de coöperatie was.
Na een goed jaar moest ik die pony ver
kopen, hij was oud en zo dik, dat hij niet
meer tussen de burrie kon (te veel haver
gevoerd zeker).
In de plaats hiervan kwam een bakfiets
waarmee die route langs de klanten gere
den moest worden, dit was een hele op
gaaf, met soms drie tot vier bussen melk
en karnemelk elk inhoudend 40 1., een
paar kratten pap, boter, kaas en eieren
die ik dan onderweg weer ophaalde bij
de boeren of farmers in Nieuwe Tonge.
Om er een paar te noemen: Gerbrand
Breur, Nico Knops, L. v. d. Werf en W.
van Eesteren, tegenwoordig Bloemiste
rij-
Als Nieuwe Tonge voorzien was, dan
ging het verder door de Langeweg (ook
een grindweg) naar Sommelsdijk, waar
veel afnemers van mij zaten, verkocht ik
veel eieren, bij Huisman, het café naast
de R.K. kerk at ik dan eerst mijn meege
brachte boterhammen op onder het genot
van een kop koffie, die je daar dan be
stelde, ja dat ging toen nog, nu zouden ze
daar geen genoegen mee nemen.
Vandaar was mijn eerste klant Hotel de
Harmonie waar ik vaste leverancier van
eieren was, ze moest dan wel de grootste
uit men zoeken, zo ging dat ook weer bij
de volgende klant tot ze op waren.
Tegen de avond ging het dan weer huis
waarts, aanmerkelijk lichter dan 's mor
gens.
Later is de fabriek verplaatst naar Mid-
delhamis waar nu het postkantoor staat.
Ik ben toen in Middelharnis een wijk op
gaan bouwen, direkteur de Vlugt had
eerst huis-aan-huis folders laten bezor
gen met daarop vermeld, dat de melk een
cent goedkoper aan de wagen te krijgen
was. U begrijpt de melkhandelaren uit
Middelharnis konden mijn bloed wel
drinken, later toen we een vereniging op
gericht hadden, werden we de beste
vrienden, ik zat dan ook al direkt in het
bestuur.
In die tijd waren er twee melkfabrieken
Afgelopen week werd Michel van Dijkhuizen, verkoper bij Auto
bedrijf Leen Mol BV te Brielle, blij verrast met een prachtig boeket.
Van Dijkhuizen behaalde namelijk de eerste plaats in een door Honda
Nederland georganiseerde landelijke verkoopaktie.
Zijn reaktie was: „Achter bezien wel verklaarbaar, want door de uitstekende service
die wij hier bij Leen Mol aan elke klant bieden, is het verkopen niet echt moeilijk."
In de periode van augustus tot en met december 1994 ontwikkelde Honda Nederland
een aantrekkelijke aktie onder haar dealemetwerk. Het verkopend personeel werd in
de gelegenheid gesteld mee te doen aan een speciale spaaraktie. Bij verkoop van
bepaalde Honda-modellen telden een aantal waardepunten. Bij de eindtelling in janu
ari 1995 bleek Van Dijkhuizen de meeste Honda's verkocht te hebben, waarmee hij
recht kreeg op diverse waardecheques. Deze cheques konden vervolgens ingewisseld
worden voor aantrekkelijke cadeaus.
Dat er bij Leen Mol BV een gezellige en collegiale teamsfeer hangt, blijkt uit het feit
dat ook de andere personeelsleden mee konden profiteren van deze geslaagde cadeau-
op het eiland die aan slijters leverden,
V. d. Vlugt en Pauw Nachtegaal, eige
naar van de Nijverheid te Melissant.
Deze heren waren het zelden eens en
probeerden gedurig eikaars afnemers in
te palmen, waar wij weer bij gebaat wa
ren, wat betreft de handelsmarge, die bij
ons meestal een halve cent hoger lag dan
in overig Nederland.
In de ooriog werd door de Duitse Over
heid de melkstandaardisatie ingevoerd,
dit hield in dat de melk gedeeltelijk ont-
roomd moest worden, het vetgehalte
werd bepaald op 21/2% vet.
Tevens werd ook de geheel ontroomde
melk naast de gestandaardiseerde inge
voerd, die aanmerkelijk goedkoper was,
u begrijpt zeker wel dat hier mee ge
knoeid werd. Ik herinner me nog wel dat
een zeker iemand de keuringdienst van
waren aan zag komen, hij zijn kar
omkieperde, zodat ze geen monster bij
hem konden nemen.
Die Controleurs die kwamen uit Dor
drecht met een bestelbusje, dat werd bij
de ingang van het dorp uitgeladen want
ze hadden de fietsen bij zich, reden het
dorp in en namen zo bij de boeren, melk-
slijters en fabrieken monsters op. In Dor
drecht werden ze dan onderzocht op vet
gehalte, eventueel water of andere onge-
De sektor Hoger Gezondheidszorg
Onderwijs van de Hogeschool Zee
land houdt op vrijdag 10 maart
een open avond. Deze vindt plaats
van 19.00 tot 21.30 uur in het ge
bouw van de HBO-V, Edisonweg 4
in Vlissingen (dicht bij het station).
Inschrijven voor het studiejaar
1995-1996 is nog mogelijk.
Tijdens deze Open Avond geven perso
neelsleden en studenten informatie over
de Hogere Beroepsopleiding tot Ver
pleegkundige, over de deeltijd HBO-V
en de Managementopleiding voor Mid-
denkaderfunktionarissen.
Er is een diaklankbeeld over de diverse
beroepsvelden van de verpleegkundige
en de opleiding tot verpleegkundige. In
de praktijklokalen worden demonstraties
gegeven van verpleegkundig handelen.
De bezoekers kunnen nader kennisma
ken met de inhoud van de vakken ago-
giek en drama, waarbij gebruik wordt
gemaakt van video-apparatuur. Er is ook
informatie over schoolboeken en vak
literatuur over de gezondheidszorg.
Studenten die in het buitenland stage
hebben gelopen, vertellen over hun er
varingen.
De reguliere HBO-V duurt vier jaar, het
eerste en tweede jaar bestaan uit een
theoretische vorming op school met een
stage aan het eind van het tweede studie
jaar. Het derde en vierde studiejaar wor
den voor het grootste gedeelte bepaald
door de praktijkleerperiode, nl. het stage
lopen.
De deeltijd HBO-V is bedoeld voor die
genen, die naast een (volledige) dagtaak,
de opleiding tot verpleegkundige willen
volgen. Tevens biedt het diegenen die al
gediplomeerd zijn in één of meer velden,
de mogelijkheid bevoegd te worden voor
alle velden van de gezondheidszorg. Dit
houdt dus in dat de deeltijd HBO-V be
doeld is voor verpleegkundigen én voor
niet-verpleegkundigen.
Personen met een verpleegkundige op
leiding, een paramedische opleiding of
een sociaal-agogische opleiding zijn toe
laatbaar tot de Managementopleiding
voor Middenkaderfunktionarissen.
Deze opleiding duurt twee jaar. De les
sen vinden plaats op één dag in de week.
Enkele onderwerpen zijn: methodisch wer
ken als leidinggevende, belangenbeharti
ging van cliënten, onderhandelen over
voorwaarden, verantwoordelijkheid en
kwaliteit en instellingsbeleid.
rechtigheden, bijv. streptococcen die ont
staan bij een ontsteking aan de uier van
de koe, het gedeelte waar de ontsteking
zat moest naast de emmer gemolken
worden, maar hiermee werd de hand nog
wel eens gelicht, want dat scheelde weer
enkele liters.
In het jaar 1942 kwam een van de gezus
ters Les bij me aan huis met een briefje,
met daarop de klanten die zij dagelijks
van melk voorzag en, met de vraag of ik
deze van hen over wilde nemen, want zij
stopten er mee.
Op mijn vraag vinden die mensen dit dan
goed, kreeg ik als antwoord dat ze de
klanten al op de hoogte gesteld hadden
en ze vonden het allemaal goed.
U begrijpt zeker wel dat ik de koning te
rijk was, hoefde niet meer naar Middel
harnis en kon voortaan lekker dicht bij
huis blijven.
Voor Middelharnis was de oplossing
gauw gevonden, want mijn jongste broer
Maarten die zou die wijk gaan bedienen.
Oude Tonge was niet zo groot en er lie
pen wel 30 mensen melk rond te bren
gen, mensen met een paar koeien, pro
beerden zelf die melk te verkopen, dat
bracht meer op dan ze naar de fabriek te
brengen.
Ik herinner me nog goed als er een ver
huiswagen door het dorp reed, gauw er
achteraan om hem als klant in te palmen.
Onze evacuatie
In februari 1944 kwam hier abrupt een
eind aan, de Duitse bezetters hadden be
sloten, om een gedeelte van het eiland
onder water te zetten zodat wij moesten
evacueren.
Wij gingen naar Renswoude, daar had ik
met de voormobilisatie als soldaat in het
Kantonnement ziekenverblijf als zieken
verzorger gewerkt en was daar dus goed
bekend.
27 februari gingen we gepakt en gezakt
met de tram naar Middelharnis, waarna
we met de boot naar Hellevoetsluis voe
ren, vandaar weer met de tram naar Rot
terdam. Hier werden we opgevangen,
kregen we soep en werd voor de kleintjes
gezorgd, onze jongste was toen 15 dagen
oud, woog bij de geboorte 10 pond, wer
den daar verschoond en kregen een scho
ne luier om, ja pampers waren er toen
nog niet, en als je toen met de tram en
boot naar Rotterdam moest, was je min
stens 2^A uur onderweg (van Rotterdam
naar Renswoude). We arriveerden op de
Klomp, een tussenstation naar Ede, we
moesten toen ongeveer 5 km terug lopen,
in bar slecht weer, hagel en sneeuwbuien,
ik heb toen de eerste de beste auto aange
houden, een vrachtwagen.
Mijn vrouw met de kleinste konden in de
cabine, en ik met de twee jongens achter
op de laadbak, zo kwamen we aan op
onze bestemming. De eerste paar dagen
bij de slager (een vriend van me) in huis
en daarna in een kippenhok, onze kleine
lag eerst in een kartonnen doos, want een
ledikantje was er niet.
Die dagen in Renswoude waren nu niet
om daar veel aandacht aan te besteden.
Aktieweek 20/2 t/m 26/2
Korte oms
:hrijving weersc
mstandigheden:
Viswedstrijd hv 'Krammer'
Uitslag van de zoutwaterviswedstrijd van
hengelaarsvereniging De Krammer op 18
februari:
Ie C. van der Welle61 cm.
2e A. Bruinsma57 cm.
3e P. Belder53 cm.
4e T. Elschot33 cm.
5e J. van Lenten31 cm.
6e T. v.d. Poel29 cm.
7e Fl. van Enthoven28 cm.
De overige deelnemers behaalden geen
vangstresultaten.
De volgende viswedstrijd van de henge
laarsvereniging Krammer is een zoutwa
terviswedstrijd welke gehouden zal wor-
Dhr. Hagens als beginnend melkslijter.
we waren dan ook dolblij dat we na de
bevrijding weer naar ons huis in Oude
Tonge terug konden.
Zelf werd ik, in Renswoude, te werk
gesteld als broeder op het kasteel, hier
waren alleen ouden van dagen uit Zee
land (mijn afdeling was de Oranjerie)
waar de mannenafd. was. Mijn vrouw
zoals vermeld zat met de drie kinderen
die we toen hadden in het kippenhok van
Wim van Ginkel.
Het dak bestond uit golfplaten, het was
februari, 's nachts vroor het en overdag,
als de temperatuur hoger werd, dan be
gonnen die platen te druipen en werd
alles doornat, wij sliepen daar ook in,
dus je begrijpt het zeker al.
Er stond een haardkachel in om te koken
en tevens voor verwarming, na veel ge
harrewar kregen we er een slaapkamertje
bij, dit was wel een verbetering.
In de maand juli kreeg ik twee weken
vakantie en kon bij boer Vlastuin komen
werken, met als beloning 3 mud aardap
pelen en een half mud tarwe (Honger
winter). Hier waren we voorlopig mee
gered, dat dachten we, diezelfde nacht
werden de drie zakken aardappelen ge
stolen.
De enige manier was dus het terug te ste
len, in dit geval bij een boer die zelf nog
200 mud aardappelen had, maar ze niet
tegen een redelijke prijs wilde verkopen.
Wij zaten daar aan een drukke verkeers
weg naar Ede, waar regelmatig de En
gelse vliegtuigen het drukke verkeer on
der vuur namen, evenals de treinen die
naar de Klomp en Ede gingen.
Vooral na de dolle dinsdag toen de Duit
sers in paniek wegvluchtten was het
raak, er zijn toen ook onder de mensen
uit Achterberg en Rhenen die op de
vlucht, waren slachtoffers gevallen.
Toen het op z'n ergst was, zijn we bij
Wed. Voorthuizen, waar mijn vrouws
ouders reeds zaten, ingetrokken, tot op
het laatst de bevrijding kwam.
De laatste week voor de bevrijding zul-
Op D.V. zaterdag 4 maart wordt
er in de Ned. Herv. Kerk te Som
melsdijk een bijzonder concert
georganiseerd m.m.v. Anja v.d.
Maten, hobo; Liselotte Fennema,
panfluit; Anke Anderson, harp;
en Dub de Vries, orgel.
Deze virtuoze muzikanten spelen te
samen bewerkingen van psalmen, gees
telijke liederen en bekende klassieke
melodieën. Op het programma staan o.a.
'Aria op de G-snaar', 'The Holy City'
en het 'Largo' van G. F. Handel. Ook
wordt door hen een aantal zeer speciale
improvisaties uitgevoerd over vader
landse liederen met aansluitend samen
zang.
De bovengenoemde muzikanten werkten
mee aan diverse cd's, o.a. de cd's 'Mu
ziek voor Iedereen' en aan de Terdege-
concerten.
De aanvang van het concert is 20.00 uur.
Toegang 6,50// 3,50.
Allen hartelijk welkom.
den op 4 maart van 12.30 tot 15.30 uur
op een nog nader te bepalen lokatie.
Inschrijving kan geschieden bij Onder de
Wiek te Stellendam, van 11.00 tot 11.30
uur.
Voor nadere informaties over de wed
strijden: C. v.d. Welle, Berkenlaan 4,
3257 XA Ooltgensplaat, tel. (01873)
2118. Voor informatie over lidmaat
schappen: J. Volwerk, Pluvier 18, 3245
TE Sommelsdijk, tel. (01870) 86283.
len we nooit vergeten. Ik liep met m'n
schoonvader op het erf en opeens achter
ons, een grote knal. De gordijnen vlogen
van voor de ramen en wij vielen van
schrik tegen de grond. Ze hadden de
Beekbrug de lucht in laten vliegen en om
de hoek van de houtwal voor de brug
kwamen de Engelse tanks en begonnen
de waarnemingspost onder vuur te
nemen. We zagen de Duitse posten zo
naar beneden vallen.
Mijn schoonvader en ondergetekende
hebben direkt na afloop van de schietpar
tij een kruiwagen met schop genomen en
hebben een grote aarden wal rond het
kelderraam gelegd, niet wetend dat dat
onze redding is geweest.
De laatste oorlogsverrichtingen hebben
daar toen plaats gevonden.
Een week hebben we toen zowat kon-
stant in de kelder doorgebracht met 32
mensen en een hond, de ene tijd zag je
de Duitsers achter onze opgeworpen wal
zitten, dan weer de Engelsen met getrok
ken bajonet ze er uit jagen.
Tot de zevende dag dat het menens werd,
om zes uur 's morgens begonnen ze de
boerderij onder vuur te nemen, de kogels
en granaten vlogen als hagelstenen tegen
het dak, net zolang tot de zaak .boven ons
in brand stond.
Een poos hebben we het nog uitgehou
den in die hel waar we toen in zaten, tot
het niet meer uit te houden was, stukken
van het op instorten staande gebouw kwa
men brandend naar beneden.
Hardverscheurend was het gekerm van
de geiten, koeien en varkens die in de
vlammen hun droevig einde vonden.
We zijn toen uit de kelder gekomen, ik
heb een bezemstok gepakt, er een luier
aangebonden en gezegd tegen die men
sen, volg mij met de witte vlag, dit is
onze enige kans om misschien te overle
ven.
Toch, toen we met z'n allen naar buiten
renden, onder een moordend vuur van
zowel de Engelsen als de Duitsers wer
den de 2 achteraankomers, vader en zoon
V. d. Pol, afkomstig uit Achterberg, neer
geknald, vader dood en zoon zwaar ge
wond.
(rest in volgend nummer)
Een specifieke tak van het Jeugdevange-
lisatiecentrum 'De Windroos' (HGJB/
IZB) is het DABAR-werk. DABAR doet
namens een aantal gemeenten een beroep
op jongeren uit het hele land om in
woord en daad (die beide begrippen zit
ten in het Hebreeuwse woord 'dabar')
het Evangelie uit te dragen. Wie één of
twee weken van zijn of haar zomerva
kantie aan dit werk besteedt, krijgt er
vast geen spijt van. Want zeker in dit
werk geldt: wie geeft, ontvangt! Je bent
intensief met de Bijbel bezig, niet alleen
in het werk maar ook als teamleden
onderiing. En je beleeft iets samen! Heel
wat jongeren vinden een DABAR-perio-
de dan ook het hoogtepunt van het jaar.
Er worden jongeren gevraagd voor het
evangelisatie-recreatiewerk op campings
(over het algemeen gaat het dan om een
periode van twee weken) en voor assis
tentie bij evangelisatieweken onder lei
ding van evangelisten van de IZB in de
grote steden (één week). Het werk op de
camping verschilt uiteraard van dat in de
stad. Eén van de overeenkomsten is dat
je in een team werkt, waardoor je samen
sterk staat en er rekening gehouden kan
worden met ieders gaven. Bovendien
word je in verschillende bijeenkomsten
goed voorbereid op je taak.
Er zijn geen eisen wat betreft opleiding
of ervaring. Je motivatie - bewogenheid
en bereid zijn om de Heere Jezus en de
mensen die je ontmoet te dienen - is het
belangrijkste. Verder geldt er een mini
mum leeftijd van 18 jaar.
Alle DABAR-aktiviteiten vinden plaats
in de maanden juli en augustus 1995. Je
kunt zelf aangeven welke periode je
beschikbaar bent.
Heb je interesse? Vraag dan snel de
DABAR-folder aan, waarin je veel meer
informatie en een aanmeldingsformulier
vindt. Adres: DABAR, Joh. van Olden-
bameveltlaan 14, 3818 HB Amersfoort,
tel. (033) 622802 (tijdens kantooruren)
of Henk van Dam, tel. (05255) 3240.
Normaal
Streef-
Totaal streef-
jaar-
verbruik
vei
m'
bruik
ver
m'
bruik
500
13
6,50
210
105,00
600
16
8,00
252
126,00
700
19
9,50
294
147,00
800
22
11,00
337
168,50
900
24
12,00
382
191,00
1000
27
13,50
421
210,50
1100
30
15,00
467
233,50
1200
35
16,50
508
254,00
1300
38
17,50
550
275,00
1400
41
19,00
593
296,50
1500
44
20,50
637
318,50
1600
46
22,00
681
340,50
1700
49
23,00
722
361,00
1800
52
24,50
766
383,00
1900
55
26,00
810
405,00
2000
60
27,50
852
426,00
2200
66
30,00
939
469,50
2400
72
33,00
1026
513,00
2600
77
36,00
1112
556,00
2800
83
38,50
1197
598,50
3000
97
41,50
1284
642,00
3500
111
48,50
1503
751,50
4000
125
55,50
1719
859,50
4500
139
62,50
1935
967,50
5000
153
69,50
2155
1077,50
5500
167
76,50
2370
1185,00
6000
181
83,50
2589
1294,50
Afgelopen
zienlijk bov
de veel hare
veek lag de buite
en het normale n
er dan normaal.
ntemperatuur aan-
veau en het waai-
Weergegevens V
Berekeningsmoa
Energiebedrijf D
(voor geheel Zut
alkenburg (ZH)
eINVENECO,
en Haag, Voorburg
d-Holland)
