Sneeuw of geen sneeuw
winterbanden vaak verplicht!
Hofka Banden
m
ONS VADERLAND BEVRIJD
AUTO BAKKER ^Sl
HAMEETEMAN
STELLENDAM B.V.
J.J. BLAAK B.V.
HESSELINK
TUNS ZN.
VERWERS AUTO'S
DELTA
KARELS AUTOSERVICE
VAN ERKELENS B.V. [0^
GARAGE KLINK
RAMOCO B.V.
VISSER
A.J. V. RUMPT B.V
WITVLIET B.V.
J. VAN GEEST
KNOPS B.V.
VAN SPLUNTER
Dagboek van een Stellendamse Indië-ganger
Kunstgebit stuk
Gaat u maar rustig
slapen. Wij verhuizen
uw meubelen als eieren.
flakkee verhuizingen b.v.
C. MELISSANT
tAm
CITROEN
Automobielbedrijf FLAKKEE BV
VRIJDAG 27 JANUARI 1995
EILANDEN-NIEUWS
Blz.3
Cees van de Ree uit Steüendam vertrok op
11 februari 1949 als mrgeant gewof^den-
verzorger naar Nederlands Indië. In een
dagboek heeft hij verwoord wat dat voor
hem heeft betekend en hoe hij zijn verblijf in
de tropen heeft ervaren. Z'n pennevruchten
zijn gebundeld en, met toestemming van
dhr. van de Ree, hopen we zijn dagboek in
de komende maanden te verhalen.
-52-
De schroef maakt omwenteling na omwenteling.
Door de zachte deining van het schip val je uiteinde
lijk toch in slaap.
Donderdag, 14 september
Na het ontbijt begeef ik me naar de scheepsarts om
overleg te plegen over de medische verzorging van
ons bataljon. Sergeant Brak en korporaal Snoeys, de
gewondenverzorgers van het zich eveneens aan boord
bevindende 424ste bataljon, komen ook opdraven. Er
wordt afgesproken, dat sergeant Brak dokter van
Vessum zal assisteren. Ik word toegevoegd aan dokter
Tuisvier. Korporaal Bouman en Snoeys zullen bij
toerbeurt leiding geven aan de verplegers in de zie
kenboeg. Omdat ik een taak heb word ik tot de vaste
staf gerekend en dat geeft veel voordelen, waaronder
douchen met zoet, inplaats van met zout water. Ook
wordt de was voor me verzorgd. Bovendien bestaat
de kans dat ik een plaats in een hut krijg toegewezen.
Het door de dokter geopperde idee van de hutaccomo-
datie zal ik in de komende dagen warm houden. Tot
de vaste staf behoort ook mijn dorpsgenoot, sergeant
van Seters.
Vrijdag, 15 september
De poli-werkzaamheden nemen niet veel tijd in
beslag er blijft veel, ja te veel tijd over om over de
reling te hangen, waar de gedachten de vrije loop
nemen. Je staart over de zee en werpt een blik op het
dek, waarop honderden jonge kerels als mieren door
elkaar lopen. Ieder met een eigen tropen verleden en
een eigen toekomst verwachting. De één bracht vele
maanden door op een ver afgelegen buitenpost in de
rimboe, de ander verbleef in de grotere steden. Maar
één ding hebben ze gemeen, ze dragen allen onuitwis
bare herinneringen met zich mee. Als thema boven de
gesprekken, die hier aan de reling gevoerd worden
kun je schrijven: Land dat ik nooit vergeet.
De diensttijd in Indonesië laat zijn sporen achter en je
zult er nog vaak met een zeker heimwee aan terug
denken. De hechte kameraadschap en de vele goede
uren, die in hechte verbondenheid met elkaar werden
doorgebracht. Natuurlijk zul je ook terug denken aan
die uren en dagen, waarvoor je alles zou over hebben
als ze er nooit geweest waren. Indonesië een land van
enorme afstanden en ruimte. Het geeft je het idee van
grenzeloosheid en de vruchtbaarheid van het land en
de vele bodemschatten bieden ongekende mogelijkhe
den. Dit land heeft behoefte aan jonge, kerels met
ondernemingsgeest en doorzettingsvermogen. Wat
een verspilde mogelijkheden! De vooroorlogse kolo
niale politiek en het niet tijdig op de juiste wijze
inspelen op de vrijheidsdrang van vele Indonesiërs na
de bezetting door de Jappen, hebben die mogelijkhe
den voor jonge Nederlanders met een pioniersgeest te
niet gedaan. De vooroorlogse koloniale politiek!
Leunend over de reling herinner je je plotseling de
aktie van de kerken in Nederland, die geld inzamel
den om via de zending het Evangelie in de Indische
Archipel te verbreiden.
In gedachten zie je het stenen nikkertje, met de gleuf
aan de voeten en het knikkende hoofd, dat op school
stond, weer voor je. Als je er op maandagmorgen een
stuiver of een dubbeltje instopte knikte het stenen
hoofd heel beleefd. Diezelfde kerken vol van zen
dingsdrang hebben, voor zover ik me kan herinneren,
echter te weinig aandacht besteed aan het feit dat de
inlanders hun produkten tegen afbraakprijzen aan de
blanken moesten verkopen, of voor een hongerloon
op de plantages werken. Dat verleden en het niet tij
dig op de juiste wijze inspelen op de na-oorlogse situ
atie heeft geleid tot de huidige toestand, waarin je
hebt geleefd en waarvan je de sfeer hebt geproefd en
ingeademd. Dat laat je niet meer los. Je neemt het
mee naar het kleine Nederland, waar niet alleen de
landsgrenzen snel zijn bereikt, maar ook andere gren
zen, men leeft er zo begrensd.
Weg uit de ruimte, terug in de kleine kamers. Overal
maatschappelijke deuren, die vaak zo moeilijk open
gaan. Kamers van waaruit bij de ander wordt binnen
gekeken en waarin nauwelijks belangstelling bestaat
voor het gebeuren buiten de eigen landsgrenzen.
Indonesië! Je hebt een andere wereld leren kennen.
Je stond er onvoorbereid en plotseling midden in. Wat
heb je je vaak verkeken op de inheemse bevolking.
Verkeken op hun manier van leven, dat enerzijds zo
fanatiek is als de stralen van de tropenzon, en onbere
kenbaar als een snel stromende kali, maar anderzijds
zo indolent en traag en zo weinig gekompliceerd.
In die voor ons als westerling vreemde wereld moes
ten we op eigen benen staan, zonder enige bescher
ming. Gedurende de eerste maanden moesten we ons
verdedigen tegen aanslagen en overvallen door extre
misten. Naarmate de tijd verstreek en er zoveel op je
was afgekomen moest er gestreden worden tegen ver
veling, afstoting, onverschilligheid, verbittering, lauw
heid en gemakzucht. Er waren ook momenten, waar
op je het geloof dreigde te verliezen. Met hulp van
anderen, die als een instrument en richtingwijzer wer
den gebruikt, werd dit voorkomen. Je zult later af en
toe nog wel eens terug denken aan de preken, die
door de verschillende legerpredikers in kleine kerkjes,
schoolgebouwtjes of in het open veld werden gehou
den. Preken die je aanspraken. Ver weg van kerkelijk
verscheurd Nederland met haar vele orthodoxe boe
kenwurmen.
Zo leunend over de reling en starend over de zee pro
beer je afscheid te nemen van je diensttijd in Indo
nesië en mijmer je over de toekomst. Een ding weet je
zeker, je zult het schitterende land nooit vergeten. Je
bent van het land gaan houden.
Zondag, 17 september
De eerste zondag op zee
Als er geen kerkdienst was gehouden hadden we nau
welijks beseft dat het vandaag zondag was. Het leven
aan boord van een troepenschip biedt weinig variatie.
Een omgeving van alleen lucht en water doet je de
tijd en de dag gemakkelijk vergeten. We hebben een
aantal zeezieken, waaronder de aalmoezenier. Mor
genmiddag zullen we Colombo (Ceylon) binnenlopen
om drinkwater in te nemen. Het oponthoud zal van
korte duur zijn, maar de zeezieken zien er toch naar
uit, want dat betekent enkele uren niet schommelen.
Maandag, 18 september
Colombo, een oase voor de zeezieken
Omstreeks 07.00 uur zagen we weer land. Een vage
streep, de kust van het eiland Ceylon. Om 13.30 uur
liepen we de haven van Colombo binnen, waar de
'Sibajak' reeds voor anker lag. Weldra kwamen de
kooplieden in bootjes langszij. Vrijwel niemand had
Nederlands geld of Engelse ponden waardoor de han
del zeer beperkt bleef.
Als betaalmiddel aan boord van een troepenschip fun
geert het zogenaamde boordgeld. Het zijn waarde
bonnen waarmee men alleen aan boord terecht kan.
Kort na de inscheping ontving iedereen 40,- aan
waardebonnen.
Voor de door zeeziekte geplaagde opvarenden was
het korte verblijf in de haven een oase. Bevrijd van
een opstandige maag en onwillige benen werd deze
gelegenheid aangegrepen om zich te scheren. Voor
mij bracht deze dag een grote verandering. Ik kreeg
een plaats in een hut toegewezen, voorzien van toilet
en douche. Wat een luxe en verwennerij!
Om 19.00 uur werden de ankers gelicht en koers
gezet naar Aden.
Woensdag, 20 september
Ergens op de Indische Oceaan
Lucht en water! Het schip vervolgt vrij rustig haar
weg. Tot opluchting van velen is de deining niet al te
sterk. Nog slechts 19 dagen en we zullen thuis zijn.
Het moment waarnaar we zo vaak verlangd hebben en
zoveel met elkaar over gesproken hebben komt steeds
dichterbij. Naast het grote verlangen naar de bekende
omgeving is er ook een zekere angst voor wat ons
daar te wachten staat. Het zal immers een grote ver
andering in ons leven betekenen. Je zult je moeten
aanpassen aan het burgerleven, aan verhoudingen die
je ontgroeid bent. Beelden van lawaaierige fabrieks
hallen en van kamers in een kantoorgebouw, waar
binnen je straks wordt 'opgesloten', komen beangsti
gend op vele opvarenden af.
Donderdag, 21 september
Per telegram feliciteer ik moeder met haar verjaardag.
De zee is nog steeds vrij rustig en een verfrissend zee-
windje strijkt door de haren. In de schaduw van de
gespannen tentzeilen praten we urenlang over de aan
staande thuiskomst. „Hoe zal het zijn?"
Wellicht sta je dagenlang in de belangstelling, maar
daar hebben we geen behoefte aan.
Voor de zoveelste maal worden de reeds beduimelde
foto's van de familie, maar vooral van de meisjes en
de verloofden bekeken. Die foto van je verloofde, die
je altijd bij je had op patrouilles of op wacht. In ge
dachten was je verloofde altijd bij je. De blik uit haar
ogen vergezelde je tijdens de hitte van de dag en
onder de sterrenhemel als je wachtdienst had. Nog
een klein aantal dagen en we zullen elkaar terug zien.
Vrijdag, 22 september
Er wordt storm verwacht. De tentzeilen werden in
middels opgerold. Kort na het vertrek uit Colombo
werd de koers iets verlegd om de aangekondigde
storm zoveel mogelijk te ontwijken. Hierdoor werden
50 mijlen aan de zeereis toegevoegd. In verband met
machineschade aan boord van de 'Sibajak' werd er
gisteren gedurende zeven uur slechts op halve kracht
gevaren. Nu we dichter bij het stormveld komen wor
den de patrijspoorten gesloten. Al stampend en slin
gerend ploegt de 'Zuiderkruis' zich door de golven op
weg naar Kaap Guardifïii.
Zondag, 24 september
In de warme en benauwde filmzaal worden twee
kerkdiensten gehouden. Met de storm is het gelukkig
nogal meegevallen. De zee is nog wel vrij ruw maar
de patrijspoorten zijn weer geopend. In de ruimen is
het afschuwelijk bedompt en warm.
Bunkeren in Aden
Tegen 10.00 uur lopen we Aden binnen om te bunke
ren. De stookolie is hier vrij goedkoop. Evenals in
Colombo ook hier tientallen bootjes met kooplui, die
met veel geschreeuw hun koopwaar aanbieden.
(wordt vervolgd)
ALLE VERTROUWDE FLAKKEESE AUTOBEDRIJVEN
IN ALFABETISCHE VOLGORDE
De onderstaande garagehouders zijn
gerechtigd APK II keuringen te verrichten
127.900 km
18.844 km
85.000 km
194.000 km
150.000 km
130.000 km
Spoedreparatle klaar
in een half uur
s (01870) 83794
R. V. SCHIPPERS. Gediplomeerd
tandtechnicus/tandprotheticus
Marietjespad 2a, 3241 BN Middeiharnis
Voor aanmeten kunstgebitten en
snelle reparaties
j^^^C^SO jaar
50 jaar
Nieuwe CD/MC
^ii««ii
Medio maart 1995 verschijnt er weer een schitterende opnajne vaji
het Dirkslands Majinenkoor met bekende vaderlandse liederen,
zoals WUhelmus, Op bergen en in dalen. Een lied van Nederland,
Bevrijdingslied, en vele andere.
Deze opname vond plaats in de St. Catharijnekerk te BrieUe.
Prijzen: CD 37,50
MC 17,50
Verzendkosten 2,50
Dirigent: Dinant Struijk
Orgel: Michel de Wit
Vleugel: Bert Roest
Bestel nu:
bij één van de koorleden; of
telefonisch (01870) 86768 of 83017; of
stuur een briefje aan: Dirkslands Mannenkoor
'^•f^f/wm p/a Bromelia 7
•V" 3247 DE Dirksland
OudeTonge: Stationsweg 2 tel.: 01874-1114
BOVAG
AUTOBEDRIJF
^NISSAIM
Tel. 01871-1317
AUTOBEDRIJF
BOWG
Tel. 01875-2235
BÉAG
BOVAli
Tel. 01871-1662
RENAULT
Naar een ander eiland, Java
V.W. Kombi 9-pers. Dieselwit febr.'92
V.W. Kombi D 57l<wgeel april'93
V.W. LT45 T Dieselwit mei'91
Citroen Cl 5 benzinewit mei'86
Citroen C15 Dieselwit jan.'90
Citroen C15 Dieselwit jan.'90
Citroen C25 Benzine
1400 Picl<-Upgrijs aug.'89
Peugeot Boxer310 Demowit mei'94
42.500
55.000 incl.
32.500 excl.
3.750
9.500
7.500
70.000 km ƒ12.500
500 km
van Geest
van Geest
van Geest
Hesselink
Hesselink
Hesselink
Hesselink
Visser
Vü/ERKENDE Middeiharnis Hellevoetsluis Zierikzee Oud-Beijerland
VERHUIZERS Tel. 01870-82188 Tel. 01883-20016 Tel. 01110-13163 Tel. 01860-13624
Nijverheidweg 2, Dirksland
Tel. 01877-5055, Fax 01877-5005
Hofdijksweg 26a, Ouddorp
Tel. 01878-1727 en 1943
Nijverheidsweg 4, Dirksland
Tel. 01877-1598
1^ ^A9-
AUTOBEDRIJF
Zuiderdiepstraatweg 1Steliendam, Tel. 01879-1177
Haveneind 9, Sommelsdijk, Tel. 01870-87654
Ben. Oostdijk 18, Den Bommel
Bosdreef 1Dirksland
Tel. 01877-1357
Julianastraat 7, Oude Tonge
Tel. 01874-1271
Klinkerlandseweg 9,Nieuwe Tonge
Oost-Voorgors, Middeiharnis
Tel. 01870-82920, 82702 of 82820
Langeweg 30, Nieuwe Tonge
Tel.'01875-2222
Hoofddijk 9-11, Goedereede
Tel. 01879-2173 b.g.g. 1576
Haveneind 13, Sommelsdijk
Tel. 01870-83230 b.g.g. 83347
Molendijk 85, Stad a/h Haringvliet
AUTOMOBIELBEDRIJF
Kastanjelaan 41-43, Middeiharnis
Tel. 01870-83094
PEUGEOT/TALBOT
Molendijk 85., Stad a/h/ Haringvliet
Tel. 01871-1553
AUTOMOBIELBEDRIJF
Kon. Julianaweg 60, Middeiharnis
Tel. 01870-82644
Mr. Iman Caustraat 29, Steliendam
Te). 01879-1593-1100
Oude Tonge, tel. 01874-1056
Langeweg 113, Sommelsdijk
Tel. 01870-82222 en 82043
AUTOMOBIELBEDRIJF
Sperwer 2a, Sommelsdijk
Tel. 01870-82537
MITSUBISHI
Dorpsweg 28, Sommelsdijk TOVOTA
Tel. 01870-84466 Mi^' t \J \J 11\
