EIIAI1DEI1-I1IEUW5 Overdenking Berichten uit de Gezondheidswijzer uit de Heilige Schrift NIEUW BIJ FLAKKEE: Volksuniversiteit nu ook in Stad en Nieuwe Tonge DE GAPEMDE AFGROND muuniGEi Borstvoeding: goed voor het milieu! Koffie-ochtend in Den Bommel VERVOLGVERHAAL 2e Blad VRIJDAG 6 JANUARI 1995 No. 6365 Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post bus 8, Middelharnis, met in de linker bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld. De vragen worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden ge publiceerd. TOdENi OP KOCICHUIO Is het waar, dat kerktorens op koeiehui- den gebouwd zijn en waarom is dat ge daan? Gebeurt het nu nog? Antwoord: Er zijn in ons land lang gele den wel dierehuiden gebruikt bij de bouw, maar er staan geen stenen torens of komplete kerkgebouwen op, zoals u verteld werd. Er zijn verhalen in omloop, dat koeiehuiden een hoge toren meer veerkracht zouden geven bij storm, doch wie nadenkt zal begrijpen, dat zo'n enor me stenen kolos de huid zou verpletteren en alle veerkracht eruit zou persen. Er is bij de vondst van de restanten van hui den bij funderingen van oude bouwwer ken ook wel eens gedacht, dat men vroe ger offers aan de goden bracht bij de aanvang van het werk. Na de komst van het christendom mocht dat natuurlijk niet meer en toen zouden de bouwmeesters de geestelijken hebben wijsgemaakt, dat je op huiden moest bouwen om aantas ting van de houten fundering tegen te gaan. Er zijn nog altijd mensen die menen dat een gelooide runderhuid, dus leder, in de grond niet vergaat. Dat is een misverstand. Ook leer vergaat wel dege lijk en zelfs vrij vlug, behalve in het con serverende humuszuur van het veen. De huiden die men onder stenen gebouwen in het veen terugvond, bleken echter met behulp van balken en rijshout gebruikt te zijn als damwand van de bouwput; In de Middeleeuwen wist men in Amsterdam met dgl. konstrukties toch een groot deel van het grondwater tegen te houden. Het lekwater kon men wegscheppen, en later wegpompen, als er palen geheid werden voor de bouw. Natuurlijk heeft men slechts weinig huiden in de Amster damse en andere veengebieden terugge vonden, want nadat de palen geslagen waren kon men de runderhuiden wegha len omze in een volgende bouwput op nieuw te gebruiken. Doch af en toe stort te zo'n primitieve damwand in en heeft men de huiden in arren moede maar la ten zitten. Toen men die later terugvond, ontstond het sprookje dat die als funda ment voor belangrijke gebouwen ge bruikt moesten zijn. We weten wel zeker, dat dit niet waar is. Voor de Utrechtse Dom, die in de jaren 1320-1381 ge bouwd is, heeft men gaten gegraven tot men een vaste ondergrond bereikte en vervolgens die gaten volgestort met veldkeien. Zo wisten onze voorouders in vele plaatsen voor eens stevig fundament te zorgen. Er moet een postzegel bestaan met een kluut er op. Door wat voor land en in welke waarde werd die uitgegeven? Antwoord: De kluut staat afgebeeld op en zegel van 2,10 kronen die is versche nen in 1986 in een Zweedse serie met drie watervogels. >w KLEUR BEKENNEND Ik ben nu 40 en word erg grijs. Kan ik om de 14 dagen mijn haar met kleur- shampoo spoelen of heeft dat nadelige gevolgen? Antwoord: Een kleurspoeling is veel minder schadelijk dan vaak verven van het haar. Door bepaalde verfstoffen kan het haar uitdrogen en harder worden. Die kleurshampoo wast u er zo weer uit. Het door u gebruikte produkt bevat water- stofperoxyde (H2O2), dat in de voorge schreven verdunde oplossing als een zéér zwak zuur werkt. Als u uw haar af en toe een goede crèmebehandeling gunt, be staat er o.i. voorlopig geen gevaar. 8ET-0VEII EN OUO-OUEfl Kunt u mij vertellen, welke aanduidingen er volgen voor onze voorouders na over grootvader en bet-overgrootvader? Oer oud-bet? Antwoord: De juiste volgorde van jong naar oud is: achterkleinzoon, kleinzoon, zoon, vader, grootvader, overgrootvader en dan bet-overgrootvader. Die heet in sommige streken wel eens oudovergroot- vader. Diens ouders worden wel eens bet-oudovergrootouders genoemd. Men sen die het niet zo precies weten, of grap pig willen zijn, spreken wel eens van bet-bet-overgrootouders, maar dat dub bele bet is een nieuwvorming die ner gens officieel is vastgelegd. Het woordje 'bet' is trouwens volkomen verouderd. We vinden het verder alleen nog in ter men als 'betweter*. In het Middelneder lands stond het voor 'meer dan', 'beter' enz. Het lijstje voorouders loopt dus niet verder door. Een 'oeroudbetovergrootva der' bestaat niet. Maandthema januari 'mondverzorging Nederlanders zijn zuinig op hun gebit. In 1993 ging driekwart van de bevolking naar de tandarts en gaven we 262 miljoen gulden uit aan mondverzorgende produkten. Er lopen in Nederland dan ook vrij veel (jonge) mensen rond zonder vullingen in hun mond. In onze buurlanden is dat een zeldzaam heid. Deze maand besteedt de Ge zondheidswijzer, het informatie centrum van de GGD Zuidhol landse Eilanden, speciale aandacht aan mondverzorging en heeft daar over een informatiepakketje sa mengesteld, dat iedereen gratis kan ophalen of aanvragen. Dit informatiepakketje geeft onder meer informatie over goed poetsen en bevat enkele plakverklikkers. Bij het kauwen daarop wordt tandplak roze gekleurd, zodat men weet waar extra goed gepoetst moet worden. Ook is in het informatie pakketje een uitgebreide brochure over kronen en bruggen opgenomen. Verder wordt aangegeven waar men terecht kan met een klacht over de tandarts en welke Een nieuw jaar - een nieuw (goed) begin! Wist u dat borstvoeding milieuvriendelijk is? Het bespaart grote hoeveelheden energie, grondstoffen en brandstof, die wèl nodig zijn voor de produktie, distributie en de bereiding van kunstvoeding. In Nederland worden in zeven grote fa brieken halffabrikaten voor kunstvoe ding gemaakt. Als gevolg daarvan is er ook een behoorlijke uitstoot van schade lijke stoffen in het milieu (en ander af val). Moedermelk heeft verder géén verpak kingsmateriaal nodig, dus óók geen milieubelastend afval. Dit was zomaar één aspekt van de vele voordelen. Misschien iets om over na te denken? De borstvoedingsorganisatie La Leche League houdt o.a. hierover weer een bijeenkomst te SOMMELSDIJK woensdagavond 11 januari om 20.00 uur. (Pimpelmees 27). Het onderwerp is: voordelen van borst voeding voor o.a. het milieu èn voor de moeder-kind-relatie. Alle (a.s.) moeders (je baby mag gerust mee!) en andere belangstellenden harte lijk welkom! Voor hulp en/of informatie over borst voeding, kun je kontakt opnemen met: Carla van Gils, (01873-1716). MLEK IN OE NEK Als ik mijn zilveren hangertje draag, krijg ik zwarte vlekken in mijn hals. Alsof ik me niet gewassen heb. Wat doe ik er tegen? Antwoord: Bij veel mensen wordt de huid enigszins zwart bij het dragen van zilveren sieraden, horloges enz. U moet dan zorgen voor afdoende isolatie tussen het metaal en uw gevoelige huid door de onderzijde van dgl. hangers te voorzien van een laagje kleurloze nagellak. Op donderdag 12 januari 1995 is er een koffie-ochtend voor 55-plussers van Oostflakkee in Den Bommel, georgani seerd door de Stichting Welzijnswerk voor Ouderen 'Oostflakkee'. Voor deze morgen hebben wij de politie uitgenodigd. Deze zal algemene informa tie geven over hun werkzaamheden. Te vens bent u in de gelegenheid vragen te stellen. De koffie-ochtend wordt gehouden in 't Westerlicht, Oranjestraat 35a in Den Bommel en begint om 10.00 uur. Alle 55-plussers van Oostflakkee zijn van harte welkom. nieuwe regels er per 1 januari 1995 gel den voor de vergoeding voor tandheel kundige hulp. Het gratis informatiemateriaal kunt u ophalen of telefonisch aanvragen bij de Gezondheidswijzer in de GGD-vestiging die het dichtst bij u in de buurt is: Middelharnis: Sportlaan 5, tel. (01870) 86641. Ook kunt u in uw bibliotheek een boe- kententoonstelling over dit thema bekij ken. De Gezondheidswijzer Zuidhollandse Eilanden is het informatiecentrum van de GGD waar iedereen vragen kan stel len op het terrein van de gezondheid. In de Gezondheidswijzer kunt u op het gebied van ziekte, gezondheid en gezond heidszorg folders en artikelen vinden, maar bijvoorbeeld ook adressen van patiënten-verenigingen of informatie over cursussen. Veel materiaal is koste loos te verkrijgen. Al ging ik ook in een dal van de schaduw des doods, ik zou geen kwaad vrezen, want Gij zijt met mij; Uw stok en Uw staf, die vertroosten mij. (Psalm 23:4) De Heere leidt Zijn schapen naar grazi ge weiden en aan rustige wateren, maar meer dan eens ook op zeer moeilijke we gen. En zowel van het een als het ander weet David. Een dal van de schaduw des doods, een dal van diepe duisternis. Waaraan denkt David? Aan het Pales tijnse bergland, dat hij als schaapherder door en door kende. Dat bergland wordt op verschillende plekken doorsneden door diepe ravijnen waarin het zonlicht niet kan doordringen. Het is daar donker en gevaarlijk. Rovers en roofdieren hiel den zich nogal eens in zulke dalen schuil. De dood loerde er van alle kanten op de schapen. Maar David denkt bij deze woorden niet alleen aan deze dalen, maar ook aan donkere dalen die er in ons leven kunnen zijn. Zulke dalen waren er ook in zijn leven. Trouwens zulke dalen van volslagen duisternis worden nie mand bespaard. Vroeg of laat krijgen we allemaal te maken met zorg, verdriet, de dood. En nu zingt David hier: Al moet ik ook door een diep, donker dal, ik hoef toch niet bang te zijn, ik vrees geen kwaad. Dit is geen goedkope grootspraak van iemand die nog nooit wat heeft mee gemaakt. Het is ook geen overmoed, maar geloofsmoed, de moed van het ver trouwen in God. Hij zal er bij zijn. Dat mag David zeker weten, dat mag een ieder zeker weten die bij de Heere schuilt. Dat mogen we weten om Zijns Naams wil, omdat Hij het zelf belooft. Gij zijt met mij, bij mij. Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heeren hand. Het dal van de tekst is ook letterlijk het dal van de dood, waar we allen een keer doorheen moeten. Wanneer we daaraan denken, worden we overvallen door hui ver. En toch heeft voor een ieder die bui ten Christus en Zijn verzoenend lijden en sterven niet meer kan de dood zijn diep ste verschrikking verloren. Voor zulken is de dood slechts een doorgang tot het eeuwige leven. Ook dan, in dat uur geldt het: Gij zijt met mij. De woorden 'Gij zijt met mij' vormen het geheim van Davids vertrouwen en gerustheid. Gij zijt met mij. God met mij. God met ons, Immanuel. En zo klinkt hier een van de namen van de Zoon van God. Hij is het diepste geheim waarom God onze God en Herder kan en wil zijn. Hij is op Golgotha verlaten, opdat wij tot God ge nomen en nimmermeer van Hem verla ten zouden worden. En zo, door zich te bukken onder onze schuld en te dragen onze straf, verwierf Hij verzoenig voor zondaren, verdiende Hij het 'God met ons', het 'Gij zijt met mij'. Uw stok en Uw staf, die vertroosten mij. De herder is niet ongewapend, hij is er op voorbereid dat hij oog in oog kan komen te staan met een leeuw of een beer. Vandaar die stok, een met spijkers beslagen knots. Daarmee kon hij de -schapen uitstekend beschermen. Ook in het geloof hebben we weet van vijanden, die het op ons voorzien hebben: de dui vel, de wereld, ons eigen zondige en zwakke vlees. We kunnen ze in eigen kracht niet aan. Zij zijn zo sterk, wij zo zwak. Maar nu zegt de Heere tot allen die tot Hem de toevlucht nemen: Ik help u. Ik zal voor u strijden, u mag schuilen achter Mij. Achter de goede Herder zijn we veilig. Hij heeft immers op Golgotha alle vijandelijke machten overwonnen. En gelovend in Hem, vertrouwend op Hem doet Hij ons delen in Zijn overwin ning. En het gaat af op de eindoverwin ning. Naast een stok heeft de Herder ook nog een staf, een lange stok om er de kudde mee te leiden. Als een schaap teveel uit het goede spoor gaat, krijgt hij met die staf een tik. En aan het einde van die staf zit een soort schepje waarmee de herder een kluitje kan werpen naar een schaap dat afdwaalt. Met de staf worden de schapen geleid en voor afdwalen behoed. Uw staf, die vertroost mij. We mogen in het geloof weten dat de goede Herder over ons waakt, ons niet aan onszelf overlaat, maar ons in het oog houdt, in Zijn hart draagt. Wat een troost! Psalm 23 wordt wel genoemd de nachte gaal onder de psalmen. Op hoge toon wordt gezongen van de zorg en de lei ding van de Heere. Is deze Heere nu ook uw Herder en de jouwe? Daar komt het op aan. Alleen dan is de troost en de bemoediging van deze psalm ook de onze. En we hoeven er niet aan te twij felen of Hij onze Herder wil zijn. Het staat in Zijn eigen Woord. Hij wil niet liever. Hij nodigt er toe uit: Kom, kniel voor Mij, vertrouw uw leven toe aan Mij en u zult het ondervinden hoe goed en rijk het leven is met Mij. Dan is Hij met ons al de dagen, tot en met de laatste dag van ons leven toe. Want ook in het uur van de dood laat Hij ons niet alleen. Dan brengt Hij ons thuis, in de kooi, samen met anderen van Zijn schapen. En daar zullen de schapen van Christus niet meer hongeren en niet meer dorsten, en zal de zon op hen niet vallen, noch enige hitte. Want het Lam, dat in het midden van de troon is, zal hen weiden en zal hen tot een Leidsman zijn tot levende fonteinen der wateren; en God zal alle tranen van hun ogen afwissen. Wat een uitzicht! Zo zullen wij, de schapen Uwer weiden in eeuwigheid Uw lof. Uw eer verbreiden, en zingen van geslachten tot geslachten Uw trouw. Uw roem. Uw onverwinb're krachten. Goedereede, F. Hoek TOYOTA KLEINE REPARATIES SNEL EN ZONDER AFSPRAAK. Automobielbedrijf Fial<l<ee B.V. Het nieuwe programma 1995 ligt klaar. In januari starten de cursus sen Bloemen- en Droogbloemdeko raties, Fotografie, Kunstgeschie denis, Literatire Ontmoetingen, Sieraden maken. Tiffany, Quilten, Taartdekoraties en Wijnkennis. Omdat er veel animo is voor de cursus Bloemen- en Droogbloemdekoraties, start deze cursus nu ook op woensdag avond 11 januari a.s. in het Trefpunt in Stad aan het Haringvliet. De cursus is elke 2e woensdag van de maand van 20.00 tot 22.00 uur en kost 60,- voor 6 lessen, exclusief materiaal. Het benodig de materiaal wordt door docente Ellen ScheuUer aangeleverd en kost ongeveer 20,- per avond. De cursus Patchwork/Quilten wordt door Cok de Jager gegeven in de Kantbloem in Nieuwe Tonge. Eén maal per 14 dagen op maandagmiddag van 13.00 tot 15.00 uur. Zes lessen kosten 82,50 en de eerste les is op 23 januari a.s. In de informatie-gids staan alle cursus sen, die door de Volksuniversiteit wor den georganiseerd vermeld met kosten, tijden, lokaties en een korte inhoud van de cursus. Voor inlichtingen en aanvraag van de informatie-gids, die gratis wordt toege zonden: (01870) 87722. ^/tet ^1 V&rtiêtB} uil de Bêfsteiaren van de Miédernavht zending mÊiÊmM.MSJismmMm. -9- Haar hoop bleek overigens al spoedig een fata morgana. Want Marie ging wel mee naar het gezelschap, maar tot haar ontzetting vernam moeder, dat het meis jes 's zaterdagsavonds weleens in Otdam werd gezien. Dat stond gelijk met het zoeken van het schijnschoon der wereld. Dat deden zelfs fatsoenlijke meisjes uit Grol, die nooit ter kerk gingen, niet. Er moest een stokje voor gestoken wor den. Maar de grote vraag was: hoe? Een flauwe poging, er rechtstreeks over te praten, werd met een spottende lach van Marie begroet. En dan: moeder behoefde heel niet ongerust te zijn, hoor; boer Meeuwsen had het ook liever niet, dus zou zij wel niet meer vrij krijgen, 's zaterdagsavonds. Moeder moest trouwens ook niet denken, dat het erg was. Dat was alleen de naam, er gebeurde niets bijzonders. Nu, moeder dacht er het hare van. Maar de bewe ring van Marie, dat deze er niets aan vond en ook wel geen vrij meer krijgen zou, stelde haar wat gerust. Inderdaad kwam Marie verschillende zaterdag avonden daarna een uurtje thuis, zodat het scheen, dat het gaan naar Otdam, met zijn druk vertier, tot het verleden ging behoren. Maar toen, heel toevallig, kwam moeder Lokkerse tot de wetenschap, dat Marie haar eenvoudig voor gelogen had, toen zij beweerde, dat boer Meeuw sen „het liever niet had". Het stond als een paal boven water, dat de boer, die volstrekt niet slecht was, maar onverschillig, ondoordacht, levenslus tig, haar op Otdam gewezen had en haar, tegen de zin van de boerin, vrij gegeven had! Dat deed moeder Lokkerse weer tot andere gedachten komen. En toen Marie, het was enige dagen na het gesprek er over, zelf verklaarde in Otdam te zijn geweest, nam moeder Sinke in ver trouwen. Hij wist wel het een en ander; sloeg Marie ook gade, voor zover hem dat mogelijk was, maar bijzonderheden waren hem niet bekend. „Wat moet ik doen? Het kind is zeer moeilijk te regeren. Zij wil niet eens geregeerd worden. Tenminste niet door haar moeder". Sinke wist slechts één oplossing: hij wilde vols trekt geen kwaad van de persoon van Meeuwsen zeggen, had er geen enkele reden voor; maar de sfeer deugde daar niet voor het meisje; zij moest daar zo spoedig mogelijk weg en komen in een woning, waar inet God en godsdienst werd gere kend; hij zou eens praten met zijn vrouw; mis schien was er op 'Olmenhoeve' plaats; en zo niet, dan op 'Eikenhof'; van vrouw Boer ging ook een goede leiding uit, terwijl de boer niet tegenwerkte. Enkele dagen later was hij er weer. Marie moest, 't was ongeveer net de tijd van weer inhuren van dienstbaren, boerin Meeuwsen de dienst opzeggen; zij kon op 'Olmenhoeve' komen. Mogelijk was dat een oplossing en kon in die weg het meisje op het goede pad worden gehouden. Want Sinke was er ook van overtuigd: zoals het nu ging, liep het ver keerd; het schaap zou verdrinken, eer het water had gezien. Het lag voor de hand, dat deze oplossing moeder Lokkerse aanlokte. Maar zij had er een zwaar hoofd in, instinktmatig vermoedend, dat Marie er zich met alle kracht tegen verzetten zou. Natuurlijk werd dat vermoeden bewaarheid. Gevat, als zij was, had Marie onmiddellijk het plan dóór en de toeleg begrepen. Ha! moeder had met Sinke gepraat en die kwezel wou eens goochem wezen! Jawel, zij zou haar vrijheid inboeten en onder controle van Sinke en diens vrouw komen! Ze zou wel dwaas zijn! Fijner dan bij Meeuwsen kon zij het niet hebben! „Dat kan niet meer, moeder", zei zij, zich opzette lijk beheersend, want zij wilde zich ook weer niet te veel bloot geven. „Vanmiddag, dat kwam zo ter sprake, heeft de boerin juist gevraagd, of ik mij weer wilde inhuren en ik heb natuurlijk „ja" ge zegd, want ik wist niets van uw plan. 'k Heb dus mijn woord gegeven en „een man een man, een woord een woord", nietwaar?" „Dat is niet zo verschrikkelijk. Marie. Je vertelt vrouw Meeuwsen, hoe het in elkaar zit. Dat je bij Sinke kunt komen en dat moeder je dat vanavond verteld heeft. Vanmiddag kon je dat nog niet weten. Boerin Meeuwsen zal dat heel goed begrij pen en het je niet kwalijk nemen". „Moet ik dan mijn woord terugnemen?" „Dat wordt niet kwalijk genomen, zoals de zaken staan, 't Is nog niet eens de tijd, om te vragen voor weer-inhuring. Pas over een paar weken. De boe rin was er vroeg bij". „Dat kwam toevallig ter sprake", zei Marie onver schillig. In werkelijkheid loog zij. Want nog met geen enkel woord was er op de boerderij gesproken over de vraag, of zij blijven wilde. Vermoedelijk zou er niet eens over gepraat worden; werd het, evenals vorige jaren, als een vanzelfsprekendheid beschouwd, dat zij blijven zou. „Nou, moeder, maar ik neem mijn woord niet terug, hoor. Is dat pou soms Christelijk". „Als je de omstandigheden vertelt, wordt het niet kwalijk genomen, dat je weg gaat. Anders, ik wil weleens gaan praten met de boerin", aarzelde moe der. Dat was natuurlijk olie in het vuur. Want dan kwam uit, dat Marie er maar wat op los gelogen had. Zij werd nu heftig. „Dat is niet nodig, hoor, moeder. Ik kan zelf mijn boontjes wel doppen, 'k Heb geen hulp nodig. En op de boerderij moeten ze van ons soort mensen niets hebben. Alleen daarom zou Meeuwsen al weigeren, mijn woord terug te geven". „Meeuwsen misschien. Maar de boerin niet. En met haar heb je alleen te maken". „Dat zou je denken", lachte Marie. „De boerin heeft niets te zeggen, hoor. Wat de boer beslist. gebeurt er. En hij was er bij, toen ik zei, te zullen blijven. Hij was er heel blij om. „Je kunt het ner gens beter krijgen", zei hij. En zó is het ook. Nee, nee, moeder, er kan niets van komen, hoor. Ik blijf lekker, waar ik ben. Het bevalt mij er best". Moeder Lokkerse zuchtte, niet wetend, hoe uit de moeilijkheden te komen. Het plan van Sinke had haar aangelokt. Zij had er veel goeds van ver wacht, als Marie... maar daarvoor had zij ge vreesd. En nu... „De omstandigheden" aarzelde zij. „Omstandigheden? Maar wat voor omstandighe den in vredesnaam?" vroeg Marie al heftiger. „Er is toch niets gebeurd?" Waarom moet ik nu eigen lijk naar Sinke?" Meesterlijk hield zij zich van de domme. „Ik wil je zo graag bij mensen 'van ons' hebben", verklaarde moeder. „De omgeving bij Meeuwsen deugt niet voor je". „Laat ze dat maar niet horen, moeder! Dat zou heel kwalijk genomen worden. Ik ben er nu al ruim vier jaar en nu ineens zou het er niet deugen! Dat is natuurlijk maar gekheid". „Je wordt er naar de wereld getrokken, mijn kind", zei moeder. „Dat moet ik, met Gods hulp, voor komen. Daarom heb ik je zo graag bij Christelijke mensen". „Dat had moeder eerder moeten bedenken", spotte Marie. Tot haar verbazing gaf moeder haar gelijk. „Dat had ik zeker. Het was verkeerd van mij. Je had nooit bij Meeuwsen moeten komen 't Deugt er niet voor je". „Goeie morgen! Er zijn op het hele dorp zulke beste mensen niet te vinden. (wordt vervolgd) Dorpsweg 28 - 3245 VC Sommelsdijk - Tel. (01870)84456 iHéef ■MM Zandpad 36 Middelharnis Tel: (01870) 8 27 84

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1995 | | pagina 5