W. P. den Haan
L. van Nimwegen
c. kastelembanden
RU-OPLEIDING
Fun's Autorijschool
I een voorspoedig en veiiig
1995
Garage rC I PI k;
mevr. J, van Eck-Koole
Chr. H, W. van Eek
EHBO-vereniging
Sommelsdijk EPU
L. van der Baan
Dagboek van een Stellendamse Indië-ganger
G. Melaard
C. Melaard-Maliepaard
I Bouwbedrijf?, van den Boogert
Drogisterij DE WAAG
Plukviolen
en andere soorten bloemen
prettige Feestdagen
veilig en gezond 1995
VRIJDAG 23 DECEMBER 1994
EILANDEN-NIEUWS
Blz.3
Oudelandsedijk 41 SOMMELSDIJK
Telefoon (01870) 8 34 34
wenst zijn clientèle gezellige kerstdagen
en een gelukkig 1995 toe.
Tevens hebben wij voor 1995 nog:
Praktijk voor
natuurheelkunde
wenst u prettige Kerstdagen
en een voorspoedig 1995
Tureluur 4
3245 TH SOMMELSDIJK
-48-
De afscheidsfuif
en het laatste telegram
Op het hoogtepunt van de feeststemming verschijnt
plotseling majoor Marree en vraagt „Wie van jullie
kan me het laatste nieuws vertellen?" Er volgt onmid
dellijk een sarcastisch antwoord. „Het vertrek gaat
morgen zeker niet door". De bataljonscommandant
moest helaas bevestigen dat hij zojuist een telegram
uit Batavia had ontvangen met de mededeling dat het
vertrek tot nader order wordt uitgesteld. De feeststem
ming maakte plaats voor een geweldige scheldpartij.
Na korte tijd keerde iedereen terug naar zijn verblijf,
waar hij minder vrolijk onder de klamboe dook.
Donderdag, 10 augustus
Bij het krieken van de dag zijn we reeds uit de veren.
Een schitterende morgen, waar we weinig oog voor
hebben, want er is een brandende vraag „Wat zal deze
dag ons brengen nu het vertrek is uitgesteld". We ma
ken ons gereed om ziekenrapport te houden. De am
bulance waarmee bezoekers van het ziekenrapport in
de loodsen worden opgehaald, keert zonder belang
stellenden terug. De ambulance-chauffeur vertelt, dat
vrijwel niemand van de loodsbewoners bij het reveille
het tempatje had verlaten.
Om 10.00 uur volgt de mededeling, dat de reeds aan
boord van de 'Zuiderkruis' overgebrachte corvee-
ploeg het schip heeft verlaten en dat de kisten worden
uitgeladen. Nadere informatie over ons vertrek is niet
beschikbaar. Het gemopper neemt in alle hevigheid
toe en er valt weinig met de troep te beginnen. Spoe
dig sijpelen er berichten binnen dat het uitladen van
de kisten dermate ruw plaatsvindt dat het ergste ge
vreesd moet worden. Een groep 'jongens' begeeft
zich naar het schip en treft veel beschadigde en ook
half leeggeroofde kisten aan. De kist van de aalmoe
zenier is totaal leeg. Maanden lang werd er gespaard
om wat souvenirs mee te nemen, waarvan er nu heel
wat verdwenen zijn. De havenkoelies staan uitdagend
te grijnslachen, maar dat duurt niet lang, want er
wordt hardhandig ingegrepen. De verdere losoperatie
wordt onder zwaar toezicht voortgezet. In de loop van
de morgen arriveert de 'Waterman' met aan boord
een gedeelte van het 434ste bataljon (onze aflossers).
Door het uitstel van ons vertrek is het een probleem
om de nieuw aangekomen troepen onder te brengen.
Ze worden verspreid over de stad. Het grootste pro
bleem is gebrek aan veldbedden, want die zouden ze
van ons overnemen. Het is een verschrikkelijke rot
zooi en de stemming is om op te schieten. Zoals altijd
volgt er op teleurstelling en spanning een reaktie.
In de avonduren is vrijwel het gehele bataljon in de
stad aan het rondslenteren. Er wordt veel gedronken.
In de Marijke Club werd reeds om 20.00 uur de ver
koop van sterke drank gestaakt, waarop de 'feestgan
gers' zich naar de marinierskantine begeven. Een
groepje dronken militairen, die zich op het balkon be
vinden, smijten tafels en stoelen naar beneden. Sche
merlampjes worden van de muren gerukt. De te hulp
geroepen militaire politie weet de kantine te ontrui
men en er volgt een aantal arrestaties. Het uitgestelde
vertrek heeft Soerabaja een zeer onrustige avond
bezorgd. Zelf bracht ik met sergeant van Seters de
avond door in het zeemanshuis, waar we in alle rust
de laatste ontwikkelingen bespraken. Volgens de
geruchtenmachine zijn de 'Zuiderkruis' en de 'Water
man' door de Verenigde Staten gecharterd om Aus
tralische troepen over te brengen naar Korea. Een
ander gerucht is, dat beide schepen geconsigneerd
worden in verband met de onrustige en verwarrende
toestand op Makassar, waar voormalige KNIL mili
tairen in strijd gewikkeld zijn met de republikeinse
troepen. Generaal-majoor van Scheffelaar is naar
Makassar vertrokken om in overleg met betrokkenen
orde op zaken te stellen.
Vrijdag, 11 augustus
Het laatste telegram
met nieuwe perspektieven
Om 09.00 uur staat het gehele bataljon aangetreden.
De bataljonscommandant deelt mee, dat we hoogst
waarschijnlijk aanstaande zondag per KPM schip zul
len vertrekken. Met ongeloofwaardige gezichten mar
cheerde het bataljon af en na het inrukken steeg er een
boegeroep op. Door alle gebeurtenissen wordt elk
nieuw bericht over het vertrek in twijfel getrokken.
Men wil zich blijkbaar niet opnieuw met een dode
mus laten blij maken. In verband met de situatie op
Makassar zijn de Huzaren van Boreel opnieuw be
wapend en moet het 423ste bataljon zich gereed hou
den voor een eventueel vertrek naar Makassar.
Zaterdag, 12 augustus
De inschepingsorder
Reeds vroeg in de morgen wordt de inschepingsorder
uitgereikt. Het vertrek zal morgen met het KPM
schip 'Thedens' plaatsvinden. In de loop van de mor
gen meert de 'Thedens' af aan de Genuakade, voor de
loodsen waar ons bataljon gelegerd is. We brengen
twee patiënten per ambulance over naar het schip. De
'Thedens' is een typisch KPM schip, dat speciaal is
gebouwd voor het vervoer van allerlei tropische pro-
dukten van en naar de verschillende eilanden in de
Indische Archipel. Het schip beschikt over een zeer
beperkte passagiers accomodatie. Ilct zal dus geen
kustreis worden waarop luxe te verwachten valt.
Zowel de 'Zuiderkruis' als de 'Waterman' hebben
inmiddels zee gekzoen. Er wordt beweerd dat ze op
weg zijn naar Makassar. Om verdere uitspattingen in
de stad te voorkomen is het gehele bataljon geconsig
neerd. Niemand mag de kade verlaten. In een poging
de troep toch nog wat afleiding te bezorgen wordt er
in de avonduren door het NIWIN een film vertoond.
Zondag, 13 augustus
Het lang verwachte afscheid van
Oost Java en Soerabaja
Ondanks de zondagmorgen wordt er vroeg reveille
gehouden. Om 08.00 uur begeven we ons naar de
loodsen, waar een geweldige drukte heerst. Er wordt
met plunjezakken, koffers en veldbedden gesleept, en
het lawaai is oorverdovend. Om 09.30 uur wordt er
nog een korte kerkdienst gehouden, waarvoor weinig
belangstelling is. Rond 13.00 uur verorberen we ons
'galgenmaal', waarna we compagniesgewijze aan
boord klauteren. Tegen 16.00 uur is iedereen aan
boord. Het muziekkorps van de Koninklijke Marine
staat opgesteld op de kade. De koperen instrumenten
schitteren in de felle zonnestralen. Tijdens de klanken
van de pittige marsmuziek neem ik afscheid van
mevrouw en dokter de Neef. De trossen worden los
gemaakt. Even later volgen drie schrille stoten op de
scheepsfluit en zet de kapel het Wilhelmus in. Onze
aflossers op de kade en wij aan boord staan stram in
de houding en brengen de groet. Onder de tonen van
het volkslied gaat er veel door je heen. Langzaam ver
vagen de loodsen, waarin het zo verschrikkelijk warm
was, waarin zoveel gemopperd is en waar voor velen
de verveling zo'n grote vijand was. Het is bijna niet te
geloven dat ons bataljon bijna vier maanden in deze
bijzonder slechte behuizing moest doorbrengen. Na
enige tijd bevinden we ons buiten de pieren en ver
dwijnt Soerabaja uit het gezichtsveld. Een zeker ge
voel van weemoed maakt zich van je meester. Als in
een snel draaiende film trekken vele gebeurtenissen
aan je voorbij. De aankomst in Soerabaja, vanwaar
de zwerftocht over Oost Java begon: Kediri, Pono-
rogo, Madioen, Pasoeroean, Tangoelangin en ten
slotte weer Soerabaja.
In gedachten zie je ook de talloze verafgelegen een
zame buitenposten, die je zo vaak over moeilijk be
gaanbare wegen hebt bezocht. Je denkt aan hen die
het leven verloren en hun laatste rustplaats vonden op
de ere-begraafplaatsen. En weer is daar de vraag
'Waarom en waartoe werd hun nog zo jonge leven
hier zo abrupt beëindigd?"
Maandag, 14 augustus
Ergens op de Java Zee
Nauwelijks had de zon haar eerste stralen over de
Java Zee geworpen of we waren reeds paraat. De
legering van de manschappen en korporaals is niet al
te best. De veldbedden staan zeer dicht op elkaar
zodat er van loopruimte nauwelijks sprake is. De offi
cieren en onderofficieren zijn ondergebracht in hut
ten, die keurig zijn ingericht en aan drie man voldoen
de ruimte bieden. De in de eetzaal geserveerde maal
tijden zijn van een uitstekende kwaliteit en de bedie
ning is perfekt. Wat een verwennerij! Je krijgt het
idee dat je een 'suikerpeer' bent, die in de koloniën
een fortuin heeft gemaakt. In de scheepsbibliotheek
heb ik het boek 'De beste jaren van ons leven' uitge
zocht. Gezeten in een rieten stoel op het achterdek
met een briesje zeewind om de oren is het dan ook
best uit te houden. Het goede leven zal echter slechts
van korte duur zijn, want morgen zullen we reeds in
Batavia aankomen.
Nu, we na ruim IVi jaar, opnieuw een dag op zee ver
blijven denk je terug aan de vele weken die we aan
boord van de 'Kota Inten' doorbrachten. Ondanks de
vele lange avonden, die we daarna bij flakkerend licht
van kaarsen en petroleumlampjes hebben doorge
bracht, kun je nauwelijks geloven dat er tussen de
twee reizen op zee een periode van ruim 1 Vi jaar ligt.
Je krijgt opnieuw de bevestiging: Het leven gaat als
een vluchtige schaduw voorbij.
Dinsdag, 15 augustus
Aankomst te Batavia
Bij het eerste morgengloren is iedereen al present en
druk bezig met het bijeen zoeken van de eigendom
men. De kust is reeds in zicht en de kampongs,
omringd door palmbomen, laten zich reeds onder
scheiden. Om 08.00 uur kiest de 'Thedens' ligplaats
aan de kade, waar ook de 'Kota Inten' ligt afgemeerd,
die morgen met een legeronderdeel naar Nederland
zal vertrekken. Tegen 09.00 uur begint de debarkatie.
Het goede leven is plotseling voorbij.
Met de plunjezak op de nek lopen we hevig transpire
rend naar de gereed staande auto's, die ons naar het
station in Batavia vervoeren. In de brandende zon
moeten we tot 12.00 uur op een trein wachten. De
plunjezakken en koffers worden door ons in de reeds
aanwezige goederenwagons geladen. Met een door
weekt uniform, stoffige gezichten en loodzware voe
ten proberen we ergens een plaatsje in de schaduw te
vinden en nuttigen de inmiddels bezorgde boterham
men. We hebben echter meer dorst dan honger.
(wordt vervolgd)
Direktie en medewerkers wensen u
en een
^SSCHOOi
wenst u prettige feestdagen
en een
gezond 1995
Voor een goede
Dorpsweg 60, SOMMELSDIJK
Tel. (01870)8 30 81
Autotel.(06)52 74 60 10
Familie, vrienden en bekenden gezegende
Kerstdagen en een gelukkig 1995 toegewenst.
Koornlust 41,
3245 XV Sommelsdijk
wenst kandidaten, familie, vrienden
en bekenden
Dorpsweg 47, 3245 VB SOMMELSDIJK
Enkele Ring 15 SOMMELSDIJK
wenst u
goede Kerstdagen
en een voorspoedig 1995
Prettige Kerstdagen
en een voorspoedig 1995
Sommelsdijk
Haveneind 13
wensen u prettige Kerstdagen
en een
gezond en voorspoedig 1995
Oudelandsedijk 30 3245 LH SOMMELSDIJK
Familie, vrienden en cliënten
wensen wij gezegende Kerstdagen
en een voorspoedig nieuwjaar.
VAN DER BOOM boeken en muziek
NEDERLAND wenst al haar leden, donateurs
en cursisten
goede Kerstdagen en
een gezond en voorspoedig 1995
Wij wensen relaties, vrienden en bekenden
Prettige Kerstdagen
en een Gelukkig en Gezond 1995 toe
Gewasbeschermingsmiddelen SOMMELSDIJK
Gezegende Kerstdagen
en
Gelukkig nieuwjaar
Dubbele Ring 15 SOMMELSDIJK
Geregistreerd
lid VNRT
Aangesloten
bij de ANG
Naar een ander eiland, Java
IJ BV
Haveneind 9, 3245 LN SOMMELSDIJK. Tel, (01870) 83954
Kom eens vrijblijvend binnen l(ijl<en!
Binnenweg 50, SOMMELSDIJK, tel. (01870) 82614
EHBO
