m
m
m
P
DE VERTROUWDE ALIROÜNDERS
AUTO BAKKER
HAMEETEMAN
STELLENDAM B.V.
J.J. BLAAK B.V.
HESSELINK
TUNS ZN.
VERWERS AUTO'S
DELTA
KARELS AUTOSERVICE
VAN ERKELENS B.V.
GARAGE KLINK
RAMOCO B.V.
VISSER
CITROEN
J. VAN GEEST
KNOPS B.V.
A.J. V. RUMPT B.V
WITVLIET B.V.
VAN SPLUNTER
Dagboek van een Stellendamse Indië-ganger
Spinoloog - Chiropractor
hoofd
hals
rug
lende - klachten
C. MELiSSANT
fF^
mus
Automobielbedrijf FLAKKEE BV
ll^es- van de 'Ree:uilStellenéammSK^^
épfebruari 1949 alsi'sergéahf'gm^^ÊÊB
verzorger naar Nederlands InUie^MmM
dagboek heeft hij verwoord wat datWÊÊ
hem heeft betekend en hoe hij zijn verblijfM:
de tropen heeft ervaren. Z'n perinevruchteh::
zijn gebundeld en, met toe&temming van
dhr. van de Ree, hopen wezijn dagboek in
MêMfP^^hde maanden te vèrhalen.r
-47-
Dlnsdag, 25 juli
Opheffing van het KNIL
In de stilte van deze avond gaan onze gedachten uit
naar het KNIL, dat morgen wordt opgeheven. Vanaf
morgen mogen de KNIL onderscheidingstekens niet
meer worden gedragen. KNIL mihtairen die nog niet
zijn overgegaan naar het republikeinse leger of naar
de politie zijn verplicht voortaan onderscheidingste
kens van de Koninklijke Landmacht te dragen. Mor
gen komt er aan een lange en bewogen KNIL periode
een einde. Gedurende bijna 120 jaar was het KNIL
een begrip in de Indische Archipel. Binnen enkele
weken zal de naam KNIL in Indonesië niet meer
worden gehoord en indien het KNIL nog ter sprake
komt dan hoogstwaarschijnlijk slechts in negatieve
zin. Dit als gevolg van een aantal ernstige ontsporin
gen onder leiding van kapitein Westerling. Veel Indo
nesiërs zullen snel vergeten, dat het uit de Jappen
kampen teruggekeerde KNIL onmiddellijk de strijd
aanbond met de na de capitulatie nog rondzwervende
Jappen en extremisten. Ook in Nederland behoeven
ze niet op veel aandacht te rekenen. Ze zijn na de soe
vereiniteitsoverdracht een blok aan het been gewor
den van de Nederlandse politici. Maar wij van de Ko
ninklijke Landmacht zullen de hulp van het KNIL
niet mogen vergeten. Ook vele Indonesiërs hebben
hun leven te danken aan het optreden van het KNIL.
Helaas, het zal spoedig vergeten zijn. De nagedachte
nis van het KNIL zal overschaduwd worden door het
brute optreden van een kleine groep. Een tragisch
einde van een leger met een historie van bijna 120
jaar.
Woensdag, 26 juli
Opnieuw optimistische geluiden
Precies een maand geleden was het ook een dag van
groot optimisme. De binnen gekomen berichten over
een spoedige repatriëring klonken zo positief. Het
Korea konflikt en het uitvallen van troepenschepen
deden het optimisme veranderen in doffe berusting.
Over vertrek werd niet meer gesproken. In Engeland
gaan nog steeds stemmen op om de nog in Indonesië
verblijvende troepen in te zetten in Korea. De mede
deling van de Nederlandse regering dat dit niet moge
lijk is heeft velen hier niet geheel gerustgesteld. We
hebben zo onze vervaringen met de politici in Den
Haag.
Nu, vandaag na een maand van spanning, stromen de
berichten over een spoedig vertrek uit Oost Java
weer binnen. De berichten schijnen ditmaal wel een
meer definitief karakter te hebben.
De toekomsige bataljonscommandant Marree, die in
middels van kapitein tot majoor is bevorderd, bezocht
onze poli met het verzoek alle nog lopende adminis
tratieve werkzaamheden zo snel mogelijk af te hande
len. Een verdere indicatie dat de berichten grond van
waarheid bevatten is het feit dat luitenant Karsenberg
als kontaktofficier reeds per vliegtuig naar Batavia is
vertrokken. Om de spanning te breken ga ik met enige
collega's naar de bioscoop.
Donderdag, 27 juli
Controle medische bescheiden
De verwachting is dat we eind volgende week scheep
gaan naar Batavia. Het is opmerkelijk dat de troep
thans nog niet in een hoera stemming verkeert. Men is
wat voorzichtiger geworden en neemt een wat af
wachtende houding aan. Op de verschillende stafbu
reaus wordt hard gewerkt. De soldij en wedden wor
den drie dagen vroeger dan normaal uitgekeerd. Ook
wij hebben handen vol werk. Alle medische beschei
den moeten nauwkeurig gecontroleerd worden, en
daarna als geheime stukken worden ingepakt. Ik ben
zwaar verkouden en naast het zweet dat tappelings
langs mijn rug loopt doet ook mijn neus dapper mee
aan de vochtafscheiding.
Vrijdag, 28 juli
Het KNIL Vaandel op weg
naar Nederland
Het KNIL Vaandel, met de onderscheidingstekens, is
onderweg naar Nederland en krijgt een plaats in het
legermuseum. Zo vergaat roem en glorie! De leger
commandant, luitenant-generaal Buurman van Vree
den is met zijn chef-staf, generaal-majoor van Langen
eveneens naar Nederland vertrokken. De commandant
van Oost Java, generaal-majoor van Scheffelaar
heeft het commando overgedragen aan luitenant-kolo
nel Keuning, voorheen bataljons-commandant van het
423-ste bataljon infanterie.
Afscheid tamboers pijpers
Onder zeer grote belangstelling, zowel van militairen
als burgers, werd er gisteravond.door de tamboers
pijpers een taptoe uitgevoerd. Er werd door verschil
lende stadswijken gemarcheerd. Het muziekkorps
werd gevolgd door een peloton infanteristen met
brandende fakkels. Een schitterend gezicht.
Ter afsluiting van de taptoe klonk het Wilhelmus en
het Indonesia Raya. Vanmiddag is het korps met het
KPM schip 'van Riebeek' naar Batavia vertrokken,
waar ze het inmiddels gedemobiliseerde KNIL fanfa
re korps zullen vervangen. Ze zullen nog menig troe-
penschip 'afduwen' alvorens ze zelf scheep gaan.
Zaterdag, 29 juli
Een wereld vol spanning
Het konflikt in Korea veroorzaakt ernstige internatio
nale spanningen. De Verenigde Naties oefenen druk
uit op de West-Europese landen om strijdkrachten ter
beschikking te stellen.
Welk Westeuropees land kan en wil aan die oproep
gehoor geven? Frankrijk is nog bezig met de opbouw
van de strijdkrachten en heeft ook nog koloniën die
militair toezicht vereisten. Engeland is slechts bereid
een kleine symbolische troepenmacht naar het strijd
toneel te dirigeren. De Belgen kunnen in verband met
de gespannen politieke situatie in eigen land 'so
wieso' geen bijdrage leveren. Nederland heeft even
eens weinig mogelijkheden. Het overgrote deel van
het leger bestaat uit in Indonesië afgejakkerde troe
pen, die bovendien door alle gebeurtenissen gedesil
lusioneerd zijn. Het Korea konflikt en de gespannen
internationale toestand geeft ons steeds weer opnieuw
veel gespreksstof.
Zondag, 30 juli
Het aantal veldpredikers in Oost Java wordt door het
aanstaande vertrek van ds. Wiersma tot twee terugge
bracht. Ds. Wiersma heeft 51 maanden in Indonesië
doorgebracht. Dit record werd uiteraard hedenmorgen
tijdens de kerkdienst gememoreerd. De door ds.
Sluiter gekozen tekst in deze dienst uit psalm 8: 'De
mens een weinig minder dan de engelen' roept veel
vragen op. Als die regels in de tijd van het paradijs
waren geschreven of in de Openbaringen stonden,
waar gesproken wordt over een nieuwe aarde, dan
zou dit nog wel te begrijpen zijn. In deze eeuw heeft
de mensheid reeds twee wereldoorlogen ontketend en
de huidige internationale spanningen sluiten een nieu
we grootschalige oorlog niet uit. De mens vertoont
meer gelijkenis met een wolf dan met een engel. We
zijn ver van de oorspronkelijke bestemming afge
dwaald. Een preek om nog lang over na te denken.
Zondag, 6 augustus
Een week ging voorbij waarin veel tegenstrijdige be
richten over het tijdstip van ons aanstaande vertrek
circuleerden. De kisten zijn inmiddels overgebracht
naar de loods vanwaar het vertrek zal plaatsvinden..
De daarbij behorende douaneverklaring is, zoals dat
in ambtelijke taal heet 'naar waarheid' ingevuld en
ondertekend ingeleverd. In de loop van de week arri
veerden per trein uit West Java 150 man van het
434ste bataljon, die onze taken hier zullen overne
men. Ze fungeren als kwartiermakers. De rest van het
bataljon zal hier per troepenschi aankomen.
Met de komst van onze aflossers, die we als 'baroes'
(nieuwelingen), omdat ze eerst acht maanden geleden
uit Holland zijn vertrokken, betitelen, voelen we ons
plotseling 'oude jongens'. Afgelopen vrijdag werd het
commando over ons bataljon door majoor Ligthart
overgedragen aan de reserve majoor Marree.
Op deze laatste zondag van ons verblij in Soerabaja
kan de garnizoenskerk nauwelijks alle kerkgangers
herbergen. Het is volle bak en bijzonder warm. Na de
dienst begeven we ons snel naar restaurant 'Zagrandi'
om het vochtverlies weer op peil te brengen. Na de
lunch verschijnt Marius Blokland met wie ik de
avond in de stad doorbreng. Vrijwel het gehele batal
jon is naar de stad getrokken om het afscheid van
Soerabaja te vieren. Er wordt menig pijpje bier naar
binnen geslagen. Tegen middernacht werd het zeer
onrustig en werd er hier en daar door de militaire
politie ingegrepen.
Woensdag, 9 augustus
Maandag namen we afscheid van onze gesneuvelde
kameraden, die begraven liggen op het ereveld
'Kembang Koening'. Namens het bataljon werden er
op de graven kransen gelegd. Een ontroerend mo
ment!
Gisteren liep de 'Zuiderkruis' de haven binnen. Met
dit troepenschip zullen we morgen naar Batavia wor
den overgebracht.
Met luitenant v. d. Zwan, één van de kwartiermakers
van het 434ste bataljon heb ik de overdracht van de
garnizoensziekenzaal geregeld. In de namiddag
samen met Verkerk bij een Chinese kapper ons haar
laten 'snoeien', want het werk van een Chinese kap
per heeft niet veel met knippen te maken. De 'Zuider
kruis' ligt gereed en wij zijn klaar voor het vertrek!
Met dokter de Neef aan boord van de 'Zuiderkruis'
overleg gepleegd met de vaste staf over de verzorging
van drie patiënten die nog in onze ziekenzaal liggen.
Tijdens ons bezoek werden de vele kisten reeds aan
boord gebracht. Met angst en beving hebben we het
inladen gade geslagen. Het inladen gebeurde pp een
bijzonder ruwe manier en je kreeg de indruk dat de
havenarbeiders trachtten zoveel mogelijk schade aan
te richten. Als de schemering daalt over de stad en de
haven is onze laatste avond in Soerabaja aangebro
ken. We zullen later op de avond met alle nog hier
aanwezige gewondenverzorgers aan deze mijlpaal
aandacht schenken.
(wordt vervolgd)
ALLE VERTROUWDE FLAKKEESE AUTOBEDRIJVEN
IN ALFABETISCHE VOLGORDE
De onderstaande garagehouders zijn
gerechtigd APK II keuringen te verrichten
845, 856 XL CFWD
STEENBERGEN
F. W. P. Aandeweg
(graduated in U.S.A.)
Gespecialiseerd in de
behandeling van:
Spreekuur van maandag t/m vrijdag
van 08.30-12.00 uur en van
14.00-17.00 uur.
Zaterdag volgens afspraak.
Voorstraat 37, Middelharnis
Telefoon 01870-85488
Telefoon 01875 - 1452 ('s avonds)
Buijs Buijs
BOVAG
AUTOBEDRIJF
^NISSAN
BOVAG
AUTOBEDRIJF
Tel. 01874-1271
BDVAG
BOVAG
BDWG
BOVJIG
REIVAULT
Naar een ander eiland, Java
V.W. Jetta Dieselwit mrt.'87 170.000 km 6.750 Verwers
V.W. Polo Coupéblauw M mrt.'OO 130.000 km 11.500 Verwers
V.W. Polo Avancewit sept.'87 90.000 km 7.950 Verwers
V.W. Golf Memphisrood febr.'SS 115.000 km 12.950 Melissant
V.W. Golf CL 1.4/44kwzwart M dec.'92 60.600 km ƒ24.900 van Geest
V.W. Golf GTi 16V3-drszwartM mei'90 120.450km jf 21.900 van Geest
V.W. Golf Manhattan 1.8i 5-d. ...blauw M okt.'89 104.100 km ƒ16.500 van Geest
V.W. Golf 1.6/55kw CL 3-drswit nov.'92 55.575 km 26.900 van Geest
V.W. Golf 1.3 Madison 3-drsroodsig. juli'90 67.780 km 16.900 van Geest
V.W. Golf 1.3 Sport 3-drswit juni'87 142.000 km ƒ11.500 van Geest
V.W. Golf GLi Cabrioletwit juni'81 98.336 km 13.900 van Geest
V.W. Golf 1.6 Miljonairblauw okt.'88 118.200 km 14.500 van Geest
V.W. Golf 1.6 Manhattanwit mei'90 72.755 km ƒ18.500 van Geest
V.W. Golf 1.6 Moda 3-drszwart M jan.'91 68.800 km 20.500 van Geest
V.W. Golf 1.6 Madison 5-drsgrijs M mrt.'90 102.376 km ƒ16.500 van Geest
V.W.GolfC1.3roodsig. jan.'88 58.571 km 12.500 van Geest
V.W. Golf 1.6 Manhattan 5-drs. .wit mrt.'89 117.600 km 14.500 van Geest
V.W. Jetta 1.6 Pacificrood febr.'90 79.500 km 17.900 van Geest
V.W. Jetta 1.6 CL 4-drsblauw mei'89 64.800 km 16.900 van Geest
V.W. Jetta GL 1.81 4-drsblauw M mei'84 111.400 km 6.500 van Geest
V.W. Vento GL 2.01/115 pkwit
V.W. Passat 1.6/75 pk 4-drsgrijs M
V.W. Passat
1.8/66 kW CL 4-drsblauw
V.W. Passat
1.8/66 kW CL 4-drsblauw
V.W. Jetta CL 1.3/40 kw 2-drs...rood
V.W. Golf CL 1.9 Diesel 3-drs. ..rood sig.
V.W. Passat CL Diesel 4-drsgrijs M
V.W. Passat Variant 1.9 D CU ..wit
juni'92
57.805 km
32.900
van Geest
jan.'89
110.600 km
ƒ16.500
van Geest
mrt.'91
90.800 km
23.900
van Geest
juni'90
88.500 km
20.900
van Geest
juli'91
42.900 km
17.900
van Geest
april'93
73.000 km
28.900
van Geest
febr.'91
109.000 km
23.500
van Geest
april'91
141.600 km
20.900
van Geest
bewezen concept met buitengewoon loge
exploitatiekosfen
door zijn lengte, grote wielbasis en toch handige
draoicirkei uiterst breed inzetbaar
Sens-o-draulic onovertroffen hefinricbting, met
100% trekkrachtregeling en 100% positieregeling
(zonder kwetsbare electronica)
de 4 WD met zijn gesloten centrale aandrijving is
automatisch ingeschakeld bij de eerste meters
vanuit stilstand
transmissie volgesynchroniseerd, druk-gesmeerd
scherpe prijs: compleet uitgerust
845-4V/D-80 PK (59 kW) XL cabine 75.000,-
856-4WD-88 PK (65 kW) XL cabine 80.000,-
inclusief 3 jaar "All-in" garantie/verzekering
r\/10DEi=HME IVlECHArMISATlE
Voor informatie:
Jan de Jong
Tel. 01878-2514
Rijksstraatweg 100 PB. 7011
3286 ZG KlaoswDol
Tel. 01864-1000
Fox 01864-1602
STEENBERGEN, IMPORTEUR/HOOFDDEALER van o.a.: Accord, Amazone, Beyne, Claas, Case IH,
Climax, Gruse, Holmer, Kongskilde, Krakei, Lemken, Muller, Stoll, Tim, Veenhuis, Votex, Wap.
ICARAVANS
„De Grevelingen" is officieel
dealer van de riante Muller, Atlas,
Sunseeker en Likon stacaravans
en mobiele bungalows.
Kom eens kijken op onze perma
nente show. Wij hebben ook altijd
Battenoord
DE GREVELINGEN Nieuwe Tonga
Z"-%TZcIZTnT'"^"''"'''" camping en caravanhandel tel. (01875) 12 59
Volvo 940 GL Estategrijs M juni'91 98.500 km 38.000 Karels
Volvo 740 GL LPGblauw M mel'89 107.500 km ƒ22.950 Karels
Volvo 245 Polar Stationrood dec.'92 23.000 km 40.450 Karels
Volvo 245 DL Station LPGrood jan.'91 135.000 km ƒ28.950 Karels
Volvo 460 GLE injrood mrt.'94 18.000 km 34.750 Karels
Volvo 460 DL 2.0 ABSblauw M febr.'94 21.000 km 36.750 Karels
Volvo 440 DL EscapezwartM aug.'93 29.000 km ƒ29.950 Karels
Volvo 440 DL Specgroen M juli'93 21.000 km ƒ27.950 Karels
Volvo 440 DL Specgrijs M juni'93 30.000 km 28.950 Karels
Volvo 440 DL Specblauw M aug.'92 34.000 km 26.250 Karels
Volvo 440 DL LPGgroen M juli'92 72.000 km 24.950 Karels
Volvo 440 DL inj. automrood M juni'92 46.000 km 30.250 Karels
Volvo 440 GLTrood febr.'91 92.000 km ƒ21.250 Karels
Volvo 440 Jubileerood april'90 75.000 km ƒ16.250 Karels
Volvo 440 DL LPGblauw mrt.'90 116.000 km 14.250 Karels
Volvo 440 GLblauw M mei'89 69.000 km 16.750 Karels
Volvo 360 inj. 5-drsgrijs M jan.'88 87.000 km 8.250 Karels
Volvo 340 Specialwit nov.'85 56.000 km Karels
Volvo 440 GLrood juli'92 63.000 km ƒ24.950 Stellendam*
Volvo 340 DLgrijs jan.'88 101.500 km 7.950 Melissant
Volvo 440 GLzwart jan.'89 109.300 km 15.500 van Geest
Peugeot Boxer 31 o Demowit mei'94 500 km Visser
V.W. Kombi 9 persoons DieseL.wit febr.'92 127.900 km ƒ42.500 van Geest
V.W. Kombi D 57 kwgeel april'93 18.844 km 55.000 incl. van Geest
V.W. LT 45 T Dieselwit mei'91 85.000 km 32.500 excl. van Geest
Ni]verheidw/eg 2, DIrksland
Tel. 01877-5055, Fax 01877-5005
Hofdijksweg 26a, Ouddorp
Tel. 01878-1727 en 1943
LID
Nijverheidsweg 4, DIrksland
Tel. 01877-1598
II-'•-'."
AUTOBEDRIJF
Zuiderdiepstraatweg 1Stellendam, Tel. 01879-1177
Haveneind 9, Sommelsdijk, Tel. 01870-87654
Ben. Oostdijk 18, Den Bommel
Tel. 01871-1317
LIÜ
Bosdreef 1DIrksland
Tel. 01877-1357
Julianastraat 7, Oude Tonge
Klinkerlandsev(/eg 9,Nleuwe Tonge
Tel. 01875-2235
Oost-Voorgors, Middelharnis
Tel. 01870-82920, 82702 of 82820
Langeweg 30, Nieuwe Tonge
Tel.'01875-2222
Hoofddijk 9-11Goedereede
Tel. 01879-2173 b.g.g. 1576
Haveneind 13, Sommelsdijk
Tel. 01870-83230 b.g.g. 83347
Molendijk 85, Stad a/h Haringvliet
Tel. 01871-1662
AUTOMOBIELBEDRIJF
Kastanjelaan 41-43, Middelharnis
Tel. 01870-83094
PEUGEOT/TALBOT
Mr. Iman Caustraat 29, Stellendam
Tel. 01879-1593-1100
Oude Tonge, tel. 01874-1056
Langeweg 113, Sommelsdijk
Tel. 01870-82222 en 82043
Molendijk 85., Stad a/h/ Haringvliet
Tel. 01871-1553
AUTOMOBIELBEDRIJF
Kon. Julianaweg 60, Middelharnis
Tel. 01870-82644
AUTOMOBIELBEDRIJF
Spenwer 2a, Sommelsdijk
Tel. 01870-82537
A
MITSUBISHI
Dorpsweg 28, Sommelsdijk TOVOTA
Tel. 01870-84466 MiX l \J 1 \J I f\
