'n Fabert meubel, dat zit.!
tM£mmM
i\l. 1)1^] GAST Zooa.
DE JONGE Co.,
FEESTA¥i
Expositie
in 'De Samaritaan'
De Motte en Muziekschool Goeree-Overflakkee
bij elkaar in goed gezelschap
Uitslag Hokkenshow
pv 'De Reisduif
AKTIE ZUINIG STOKEN
de juiste [J]
Pau Heerschap bracht boeiende voordracht over
17e eeuwse schilderes Judith Ley ster
Symbolische kunst
Aktieweek 17/1 t/m 23/1
Korte omschrijving weersomstandiglieden:
Muziek
MAPPyRENT
vanaf f 59,-
per dag
200 kilometer vrij
all risks verzekerd
Incl. BTW
voonoauG
GARAGE KNÖPS B.V.
90 jaar geleden
22 en 29 Januari 1904
Antirei olutioudir W Orgaan
PAND-I.ANDDOUW.
DORDRECHT.
u
O
1-5
Yocl- on Schijfploe^
Aardappel- en Uien-Sorteerders.
IEiirK'crlÜ(<.e {>>»laaiL
Dinsdag 2 Februari 1904,
iü het BÖTEL SPEE18 SoniElsilijk.
3*laal«ciiJR I%ieinv.<;,
AREl VRÖEGIIEWEIJ Diz,
LandlxnnvcrskiuM'lil
D'kmi.sIIxmI
llii on Kaï-
Publlkatie van de Vereniging Streekmuseum, Kerkstraat, Sommelsdijk.
A. J. K.
VmmEEtt iNlPPEHEN?
KUNiTZON g. KÜNSTÖEVlttlCm
VJOLLEN ONOEÜGOEO
taxatie... nvm
Makelaar Tamboer
aaiiE mRiuiPiti
f/fff f mi euiOEL
Bladz. 2
„EILANDEN NIEUWS'
VRIJDAG 28JANUARI1994
Veel belangstelling op 18 januari jl.
voor een lezing van de vereniging
van amateurarcheologen voor
Goeree-Overflakkee 'De Motte'.
Grote aandacht voor een bijzonder
onderwerp met een bijzonder tin
tje extra: werk van schilderes
Judith Leyster met muzikale om
lijsting van het Blokfluitensemble
van de regionale Muziekschool.
Schilderes
in een mannenwereld
We konden door de heer P. Heerschap,
voorzitter van 'De Motte', kennis maken
met een vrouw die uitzonderlijk was
voor haar tijd. Judith Leyster, geboren in
1609, was al op haar vierentwintigste
een schilders van naam in een uitgespro
ken mannenwereld.
Ze had in 1633 een eigen atelier met
eigen leerlingen. Dat blijkt uit een ge
rechtelijk stuk over een leerling die naar
de schilder Frans Hals was gegaan.
Judith deed moeite om die leerling terug
te krijgen, want leerlingen betaalden de
meester om te leven.
Een dergelijke zelfstandige positie van
een vrouw was in de 17e eeuw hoogst
ongebruikelijk en getuigt van onderne
mingszin en durf naast het nodige talent.
Er was een enorme konkurrentie onder
de 17e eeuwse schilders. In Haarlem
waren destijds ruim 60 schilders geves
tigd en schilderen was in die tijd een
typisch mannenberoep.
Judith Leyster stond haar mannetje en
werd redelijk bekend, haar schilderijen
lijken veel op die van Frans Hals.
In 1636 trouwde Judith Leyster met de
schilder Jan Mientze Molenaer (geboren
1610).
Judith Leyster en Jan Mientze Molenaer
hielden van dezelfde thematiek en hun
werk vertoonde veel overeenkomsten.
Aangenomen wordt dat Judith na haar
huwelijk anoniem verder schilderde in
het atelier van haar man.
Van na haar trouwen kennen we nog één
gesigneerd werk, een geaquarelleerde
tulp, geschilderd voor een tulpenboek dat
werd uitgegeven in verband met de tul
penrage en windhandel in tulpen toen-
dertijd.
Het schildersechtpaar woonde en werkte
12 jaar in Amsterdam en het ging hen
kennelijk goed. In 1648 schaften Judith
en haar man zich een hofstede in Heem
stede aan.
Judith Leyster schilderde onder haar
eigen naam verscheidende olieverven.
Het zijn zogenaamde genre-schilderijen
met een symboliek die in die tijd werd
herkend, maar voor mensen van onze tijd
niet direkt zichtbaar is. Het zijn de din
gen rondom de hoofdpersoon op het
schilderij die de boodschap van de maker
over moeten brengen.
Houding en gearrangeerde attributen ver
klaren de bedoeling van de schilder van
dit soort schilderijen.
Het, is Pau Heerschap toevertrouwd de
betekenis van de symbolen in de .schil
derkunst te vertalen. Met kennis, gevoel
en humor weet Heerschap diepte te
geven aan wat hij vertelt. Door zijn
ongedwongen uitleg gaan de schilderijen
de toeschouwer iets 'zeggen'.
De op de schilderijen afgebeelde voor
werpen vertegenwoordigen deugd en
ondeugd. De vermanende vinger, die ook
Normaal
.Strecf-
Totaal strccf-
Jaar-
verbruik
ver
m
bruik
vcr
m
bruik
500
14
173
600
17
211
700
20
247
800
23
281
900
26
316
1000
29
353
1100
32
391
1200
35
425
1300
38
461
1400
41
498
1500
44
537
1600
47
571
1700
50
609
1800
53
645
1900
56
680
2000
59
715
2200
65
789
2400
71
864
2600
77
935
2800
83
1010
3000
89
1083
3500
104
1268
4000
120
1452
4500
135
1637
5000
150
1820
5500
165
2004
6000
180
2188
Afgelopen week lag de buitentemperatuur
boven het normale niveau, hel waaide echter
iets harder dan normaal.
Weergegevens Valkenburg (7.11)
Berekeningsmodel \V GEB Z//H
de dichter Kats bij voortduring ophief,
zit in elk schilderwerk verborgen.
De levenswijsheden die Kats neerlegde
in gedichten zijn ook vastgelegd in de
schilderkunst van de 17e eeuw, en
Heerschap ondersteunde zijn uitleg rflet
uitspraken van Jacob Kats.
Ook de schilderijen van Judith Leyster
zijn vol symboliek, die we zonder uitleg
niet zouden zien. Op veel van haar schil
derijen komt een klein katje voor, het
symbool van onbezonnenheid. We zien
veel hoeden met pluimen; de pluim is het
symbool van dwaasheid. De lege kan,
die we veelvuldig in haar werk aantref
fen, is een waarschuwing tegen onmatig
heid.
Elk voorwerp heeft een voor die tijd dui
delijke betekenis. Judith Leyster heeft
ook veel muziekinstrumenten op haar
schilderijen afgebeeld: fluit, viool en luit
bijvoorbeeld, die diverse gevoelens en
eigenschappen symboliseren.
Het is bekend dat de heer Heerschap er
een tegenstander van is dat elke culturele
groep zich terugtrekt in zijn eigen cultu
rele torentje.
Met een aantal geestverwanten probeert
Heerschap zoveel mogelijk culturele
invalshoeken te integreren. Schilder
kunst, literatuur, architectuur, muziek,
kleding, gebruiksvoorwerpen, eetge
woontes, etcetera, ademen dezelfde tijd
geest. Scheiding daarin aanbrengen is in
wezen kunstmatig en kan afbreuk aan het
totale tijdsbeeld doen.
Bij deze lezing van 'De Motte' werden
culturele aktiviteiten op het gebied van
schilderkunst en muziek uit de Renais
sance geïntegreerd, een combinatie die
een dubbel boeiend beeld van dat tijd
perk gaf.
De muziek kwam van het Blokfluit
ensemble van de Muziekschool Goeree-
Overflakkee. Al eerder - in september
1992 - was het Blokfluitensemble be
trokken bij een presentatie van De
Motte, toen in het gemeentehuis van
Dirksland de resultaten van de opgraving
aan de Nicuwstraat werden onthuld.
Elize Blonk, Annemarie Hoekman,
Machteld Kieviet, Els de Kam, Laura
Höltzenspies en Tonnes Blonk voerden
bij de lezing over de schilderes Judith
Leyster twee korte programma's uit:
serieus werk vóór de pauze en renaissan-
ce-dansen na de pauze.
Tonnes Blonk gaf uitleg over de ver
schillende blokfluiten en over de muziek
die werd gespeeld.
Om terug te keren naar het heden bracht
het ensemble zeer verrassend een stuk
jazz op de blokfluit ten gehore ter afslui
ting van een interessante culturele avond.
VOORDELIG OPEL HUREN
UIT EN THUIS
Langeweg 113
3245 KG SOMMELSDIJK
Telefoon (01870) 8 22 22
VOOR KLASSIEK EN MODERN WONEN //i j\\
nneubelenStationsweg 32b
3255 BL Oude Tonge. Tel. (01874) 19 27
woningtextiel Kaai 4-6
-I- slaapkamers 3255 AG Oude Tonge. Tel. (01874) 20 63 (privé)
TMIOCSIGNO VIXrrs
AbotUlfnPDUprIja (>*r i'.r.r m^ArArn fr»r.i.' (-♦
Amerlkk bij (ooruilbrUlifl|r T ^.^D ptr jaar
ifiODderhjkf DDBirufm S («at
IheiuUaiKrigceD i-n I>lriuiU»nbifdlD|teo &U
Ir fiiuiiruimie die tij bMl«
iUg ;.'...r
xMarkLveld, SOMMKI.SDl.IK.
E/fecUn-j Kassirrs Assurantie ett Adininistrailekantooi
Tfe:ixaRAM-ADKES:UEGA!4T,-940MnELIiDI.IK.
Bezorgen Jon In- eu Vorkuop vnn Etlcotua op allo Uiiiuun-on BuitooUndioliti Uozurttu
Hoopeii on verkoopen allu CoupunB, Chéquot ou Trcomdo BRokootoo.
HlulCea Prulongulieu cq BolcoDinguo op EffiiOtea.
IV'cuien guldi'u k dü[]08)to.
Incasscerlng op BiDnen- en Buitouland.
Ucxorgcn guldun under H^pothccuir vorbaod op Lnnderijun ou Qabouwoo.
■fcrslrolikon tc^on Boliede IJurgstolling^ tijdolyko roomcbutton.
AgcntsiCliHp dur riflurunrio Cumpaguie 771 td A n-.tdr |jm Ce^ju Uraud^cUiJu v^it üo-
bouweo ua Uüoionde Oocdorcn uict ra«to suor billjjke proniïOii.
MluKeu Vorzükeringoii por poat op: Uuldawuurdigj l'apteran co Baokbiliettüo
btoomboot of aobip op ulle Pkoorendu Ouedoron.
Corrcspoiiflciiten vun divorso in NodüiUod govcsligdo Hypothookbankon.
Ml uilen vi-rBühilloiido LeronarerzckürinfrooDtrooton.
por
0)
U
O
O
•'S'
c
■üoo 5
-V- 2i
c^
j x: X
a
O'
o
'S
E
t B
P-S
a-r-
AMlifilK'AANSCIIl'J
Q\\.
Grootste c.npiciteil.
„GREIF
Liclitsic trekvermogeii.
Cultivator togou kwot-k.
„QUICK" en „SIMPLEX."
Schorpo prij?on.
-----------------------
Doot uw voordeel.
(jol)or<Mi
en Maria Hkm
ÜVcrIcdcil
ViüL'gintlcwcij
Trijntje *1.
Iiarnia.
Adrianus Vroi'Kindeweij
'ieU-T <lo lïlücnie IS jaar. Arend
r4 j.ccht^. van EIi/alK*tli OiidKegcl.
<lolfgeii*tpluat.
(Jelwren: Maria liaslianu d.v. Jiicub de Voaen
Kn^jidtjc vun NicuwtiAl. Jannetje d. v.Jacdbvaii
Uuaiende en Adriaunlje vun (ïurp. Wouter z. v.
Juliannid van lUni en Maria Ikirkliont.Jnrobz.v.
Juttilj Ti^j^elnian en Sfiniiia W-rniajit.
ter golegenhoid riiii liet
25-JAR[G .IURIIJ<: van
U. M. KONINQÏN-MÜEDKII.
01'
's avonds 7,30 uur,
to gevon door
II M. (>iidvr<>nici(;roii van Hc^.
<«ix'iiadioi-s CU .la;;vi's
(o
's <>r»vi!uliaKo.
(Waiirvim jict biitijf Kaliln slnkl.iii
•1
11.'t (\i
SoniiiiclHdiJU.
- Tegen J. i.s proces-verbaal
oiigeniaakt wcgoii.'; liet tappen van
sterken di'nnk /onder verf^iinning op
liet terrein van den brand van 17
dezer.
De ingezetenen dezei- gemeente
worden uitgenoodigd den '2'2 Jan.e.k.
den dag waarop II. .M. Koningin-Ein-
ma 25 juar geleden in ons vaderland
kwatn, door liet uitsteken der vlaggen
te vieren.
iledoil ovcllueil Idt oii/.c.'licpu
dnicflioid, na eon laiinihiii^ en
sniartolijk lijdeii onzon <;oliiil-
don E<htgoii<iolon lirooder, don
lieer
in don oiukirduin vun 71 jii;ir
en 2 niiiandon
Alleen de luipo, dal liij Ueen-
f^cj^aiin is in liet volle verlroii
wen op /.ijnen Jleerc eu Zulij;-
inaker, leni<;l cenigs/ins on/,o
sniui'l
Wed. A. \'I!0]i;(irNI)EWEI.I-
ÜUD/.ICOICI,.
M. VAN DRU 15AAN-
\'nOK(ilN'r)10«ICI.I.
Jl!. VAX DKU IJAAN.
MuUrthitr/iis, 'J5 Jan 1901.
Dell lioniniijl.
.Staat van bevolking op I Jan. 1903.
M. V. Totntl.
8-21 8'22 1Ü43
Geboorten: ;)3 11) Jjü
Vestiging: 41 44 85
Totiia!895 885
Overlijden8 O
Dlijft
(JEVilAAGI) een
887
Verliokken 42
1 Jan
879
57
i7öU
lltjü
}(3(J7
liev. 1 Jan 19U4: 8-15 82^
Zoodat de bevolking is vermeerderd
met '24 niannelijke personen.
om terstond in dienst te treden.
Aan hotzolAlc adie.s TE KOOP oen
bij C. VAN OOR.SCIIOT, Landbouwer,
SOMMKI.SDI.IIC.
^»;rr.vT,'^.A.r^23i»:4'
f" r^^ 4.
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken i\a de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
Ik hef) drie weken vakantie in een ver
plicht tijdvak en houd 12 snipperdagen
over, waarvan mijn baas er ook nog drie
wil vastpinnen hij de feestdagen. Heb ik
geen vrijheid meer op eigen keuze?
Antwoord: Alles hangt van uw C.A.O.
af en daarin .staat kennelijk, dat er drie
verplichte vakantieweken zijn. Dan mag
uw werkgever de overige dagen niet ook
vooraf aan bepaalde data binden. Dat
betekent echter niet, dat u ze zonder
meer kunt opnemen zo het u uitkomt.
Ten eerste kunnen er zg. ATV-dagen bij
zijn en dan is het gebruikelijk dat er van
wege die arbeidstijdverkorting enkele
dagen verplicht worden voorgeschreven
om de aansluiting bij de feestdagen beter
te doen verlopen, bijv. om de zaak in zijn
geheel te sluiten. Ten tweede mag uw
werkgever gevraagd verlof weigeren op
dagen dat dit voor de bedrijfsvoering te
bezwaarlijk wordt. Daarbij tellen alle
wederzijdse belangen mee. Niet alleen
telt het bedrijfsbelang minder wanneer u
naar de begrafenis van een familielid
moet dan wanneer u op een zonnige dag
zin krijgt om te gaan zwemmen, maar
cx)k de kwestie hoe lang van te voren u
vrij vraagt is van belang in verband met
de planning van de werkzaamheden.
Ik zou ook wel eens onder de zonnebank
willen, maar kan die straling sinds mijn
operatie geen kwaad op mijn kunstheup?
Antwoord: Volgens onze medi.sch advi-
.seur geeft een zonnebank ongevaarlijke
ultra-violette stralen af die niet erg diep
doordringen en slechts een oppervlakkig
effekt hebben. Daardoor wordt wel de
huid bruin, maar deze straling heeft géén
invkx;d op de spieren en inwendige orga
nen, dus ook niet op een kunstgewricht
dat heel diep ligt. zoals de heup. U hoeft
zich daar dus ab.soluut geen zorgen over
te maken.
Weet u voor een ÜU-jange nog een adres
waar zuiver wollen hemden en onder
broeken te koop zijn?
Antwoord: Er is nog genoeg wollen en
halfwollcn ondergoed verkrijgbaar. Vaak
kunnen apothekers, drogisten en artsen u
de dichtstbijzijnde speciaalzaak daarvoor
noemen. Ook kunt u bij de Rhcuma-
patiëntcnbond. Postbus 1370, 3800 BJ
Amersfoort, tel. (033) 616364, informe
ren naar het secretariaat van de plaat.se-
lijke patiëntenvereniging, want die men
sen weten wel enige geschikte adressen
in de regio. Verder kunt u de gouden
gids raadplegen.
in het dcwihof van prijskaartjes
Tel. (01870) 8 34 77
MIDDELHARNIS/SOMMELSDIJK
De keurmeester dhr. G. Vigelius heeft de
duiven voortreffelijk gekeurd.
De gelukkige winnaars zijn:
dhr. J. de Blok met Iste schoonste hok
incl. de mooiste jonge duivin.
Dhr. A. A. de Gans met 2de schoonste
hok.
Dhr. D. Maliepaard met 3de schoonste
hok incl. de mooiste jonge doffer en
de mooiste oude duivin.
Dhr. J. Troost met de mooiste oude
doffer.
Van harte proficiat.
Het bestuur en de tentoonstellingscom-
missic bedanken in het bijzonder de mid
denstand van Middelharnis/Sommels-
dijk. de Rabobank, de prominente dui-
venliefhebbcrs voor de bonnen, dhr. L.
Jordaan lederwaren voor de prijsenbc-
kers en alle overige leden en niet-leden
die op welke wijze dan ook hun bijdra-
ge(n) hebben geleverd om deze hokken
show tot een groot succes te maken.
Uitslag van de grote verloting 1994
De winnende lotnummers zijn: 1486,
572, 480, 212, 1797, 844, 1407, 784,
1379, 611, 1205, 1489, 189, 779, 450,
1010,283,274, 1645,588.
De prijswinnaars kunnen, voor zover dat
nog niet is gebeurd, kontakt opnemen
met dhr. J. van der Slik, Ruben.splein 18
in Middelharnis, tel. (01870) 83277.
6*,. *ij I, 0»A '«n
Tussen onze vloerbedekking en de plint
van de kamer komen van die rare warm
pjes tevoorschijn. Graag zou ik willen
weten wat voor beestjes dat zijn en of ze
kwaad kunnen voor de vloerbedekking.
Antwoord: Doordat u die wormpjes in
uw brief had meegevouwen, kwamen ze
platgedrukt en vermorzeld door de stem-
pelmachine uit de postzak. Onze ento-
moloog meende echter, dat hier sprake
kan zijn van de lichtbruine en behaarde
larven van de gevreesde tapijtkevers
(Anthrenus verbasci). Die bewegen zich
schoksgewijs voort. De volwassen kever
ziet men zelden in huis, omdat die zich
buiten voedt met de nectar uit wilde
bloesems, doch het vrouwtje dat vroeger
tevreden was met een vogelnestje, legt
haar eieren nu liever in uw klerenkast, de
meubelbekleding en in uw tapijt en/of
kleinere vloerkleedjes. Vooral in warme
zitkamers en kasten verloopt de ontwik
keling van ei tot volwassen kever in
sneltreinvaart. Wat buitenshuis een jaar
of langer duurt, is in de centraal ver
warmde huizen met 7 maanden al
gebeurd. De kleine larfjes vinden al snel
stoffen van dierlijke oorsprong en kna
gen daarin met hun krachtige kaken
gaten en gangen. Zij kruipen instinktief
naar donkere plaatsen. Naast hun honger
is er de bijkomende narigheid, dat ze
veel meer vernielen dan ze opvreten. U
moet dus ook onder de kleden, in en ach
ter kasten en andere zware meubelen
stofzuigen, teneinde evt. aanwezige
eitjes te verwijderen voor die uitkomen.
Uit een hoogpolig tapijt kunt u ze echter
met een normale stofzuiger niet meer
weghalen. Zuig met de slang langs de
plinten en tot in de verste uithoeken van
uw klerenkasten. Bedvachtjes, wollen
kleedjes, kledingstukken, dekens enz.
kunt u regelmatig uitkloppen. Kijk ook
het handwerkmandje, evt. aanwezige
opgezette vogels en de met dons gevulde
kussens en dekbedden na. Vindt u veel
aangetast materiaal, dan is een sterk lar-
vendodend insecticide nodig. Leg een
afdekking over uw aquarium, bind een
natte doek voor neus en mond, zorg dat
kinderen, huisdieren en planten buitens
huis zijn tijdens het spuiten en slaap met
uw gezin een nachtje bij familie of vrien
den. Herhaal zo'n spuitbeurt enige malen
met een maand tussenruimte, want er
kunnen later nog eitjes uitkomen!
(N.B. - Als u nog eens insekten opzendt,
moet u die éérst enkele dagen in de diep
vries leggen en daarna bijv. in een blik
ken doosje van keel- of droppastilles,
een hardplastic fotofilmrolletje, of een
onbreekbaar medicijnflesje verpakken.
Vouw daar omheen uw brief met volledi
ge gegevens over de vindplaats en verde
re bijzonderheden).
Ik heb heel wat vreemde benamingen
voor nieuwe huizen in advertenties zien
staan, maar wat mag nu een 'kangeroe-
woning' zijn?
Antwoord: Dat is een huis voor twee
ouders, waarin zich ook een appartement
voor de kinderen van de eigenaars be
vindt.
In de verbindingsgangen van het ver
pleeghuis De Samaritaan exposeert t/m 3
maart de kunstenares SASKIA EGGINK
met haar etsen.
Binnen de Zeeuwse kunstwereld is
Saskia Eggink zeker geen onbekende.
Als aktief lid van de Zecuw,se kunstkring
exposeert ze veel en werkt voor bedrij
ven en particulieren.
De etsen van Saskia zijn heel herken
baar. Duidelijk is de liefde voor het wer
ken met de etsplaat. Saskia boort en
zaagt, experimenteert met kleuren en
durft verschillende druktechnieken in
één voorstelling toe te passen. De een
voud speelt een grote rol in de etsen.
Waterrijk Zeeland is aanwezig maar ook
de alledaag.se dingen; een pop, een beer
of geldstukken zijn zo neergezet dat een
glimlach vaak de bewonderende blikken
omlijst.
Wilt u de boeiende techniek van het
etsen, met de resultaten, zien dan kunnen
wij u zeker aanraden een bezoek te bren
gen aan deze expositie.
