Van Weel-Bethesda Ziekenhuis breidt verder uit
POOTGOED
Kinderen zingen voor Salem
NIEUWS
uit de kerken
Discovery
(fiets) icinderzitjes
fa. W. Akershoek en Zn.
Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
Ruilverkaveling Flakkee
Schaken
De Zwarte Pion
Lekkerlander
Doré
Frieslander
Bilstar
Irene
Eigenheimer
Première
EXTRA KERKDIENST
Herinneringen aan de watersnood 1953 (i)
VRIJDAG 28 JANUARI 1994
„EILANDEN NIEUWS"
Bladz. 3
situatie 1:1000
Het ziekenhuis te Dirksland gaat haar polikUnieken
met 3 poli-units uitbreiden. Een poli-unit bestaat
meestal uit een spreekkamer, 2 onderzoekkamers en
een ruimte voor het sekretariaat. Verder is de unit
voorzien van een wachtruimte met toiletgroep.
De laatste vergunning voor de nieuwbouw is vorige week bin
nengekomen. Al deze week is met de bouw aan de
Sekretarieweg begonnen.
De bouwkosten van genoemde poli-units bedragen ruim
ƒ1.000.000,-.
Hetzelfde team dat de nieuwbouw heeft gerealiseerd, zal ook
de poliklinieken bouwen. De direktie is blij dat dit vertrouwde
team de opdracht heeft weten te bemachtigen.
De uitbreiding zal in dezelfde bouwstijl en kleuren worden uit
gevoerd als de bestaande poliklinieken.
Het bouwprojekt moet vóór half juli van dit jaar worden opge
leverd.
Bij de oplevering van de nieuwbouw in 1991 waren de polikli
nieken - met 9 poli-units - al te klein. Tussen de voorberei
dingen én de realisatie van de nieuwbouw zijn er diverse nieu
we specialismen én specialisten in het ziekenhuis bijgekomen.
Genoemd worden o.a. neurologie, cardiologie, urologie, ortho
paedic en kaakchirurgie.
Na de opening van de nieuwbouw heeft de direktie daarom
direkt een aanvraag ingediend voor genoemde uitbreiding van
de poliklinieken. Deze aanvraag is nu gehonoreerd.
De uitbreiding omvat de poli-units voor chirurgie, gynaecolo
gie en urologie.
Ook de toenemende aktiviteiten van het ziekenhuis hebben
deze uitbreiding noodzakelijk gemaakt. Zo mag het ziekenhuis
zich verheugen in een groeiende stroom van patiënten. In de
afgelopen jaren is het aantal bezoekers van de polikliniek
gestaag toegenomen, maar ook in de kliniek is het aantal opna
men behoorlijk gestegen. Wel is er een behoorlijke terugval in
het aantal verpleegdagen. De gemiddelde verpleegduur per
opname wordt steeds korter. Voor 1993 bedroeg deze slechts
7,9 dagen.
Deze terugval wordt ook veroorzaakt doordat veel ingrepen en
verrichtingen in klinische of poliklinische dagbehandeling
worden uitgevoerd.
Zo is de patiënt, afhankelijk van de ingreep, binnen enkele
uren weer thuis. Een ontwikkeling die in de afgelopen jaren
sterk is toegenomen.
De nieuwe akkomodatie biedt het ziekenhuis de gelegenheid
om adekwaat in te spelen op de ontwikkelingen in de gezond
heidszorg, maar ook om de patiënt een nog betere service en
zorg te geven.
Op dinsdag 8 februari 1994 om 20.00 uur zal
in de 'Grutterswei' te Oude Tonge de jaarlijkse
voorlichtingsavond van de ruilverkaveling
Flakkee in samenwerking met de 'Flakkeese
Landbouworganisaties' worden gehouden.
Uiteraard zijn ook dames en heren, die geen
lid zijn van een landbouworganisatie, van
harte welkom.
De Landinrichtings
commissie voor de
ruilverkaveling Flakkee
P. O. H. Noordermeer,
voorzitter.
Mevr. T. M. Draper-
de Graaf, secretaris.
o.a.
M. W. EMAUS
(01878)19 56-12 79
OUDDORP
LET OP....LET OP....LET OP....LET OP
Steun het gezamenlijke initiatief van vier
kinderkoren en bestel nu de muziekcas-
sette welke onlangs is opgenomen:
Kinderen zingen voor Salem!
De cassette is geheel ingevuld met kin
derzang en wordt afgewisseld met enkele
orgel-improvisaties over bekende kinder
liederen.
Het is zeer de moeite waard om deze
cassette te bestellen.
U kunt hem bestellen bij de fam. E.
Kloppenburg, teL (010) 4320808. De
prijs bedraagt 15,- excl. verp. en
verzendkosten.
Onlangs is door vier kinderkoren het ini
tiatief genomen om geld in te zamelen
voor het verpleeghuis SALEM te Rid
derkerk.
De oprichting van het verpleeghuis
SALEM is het resultaat van de gezamen
lijke inspanning van verschillende ker
ken binnen de gereformeerde gezindten.
Zoals u wellicht weet is er een groot
tekort aan plaatsingsmogelijkheden voor
de dementerende patiënt. Wordt deze
patiënt uiteindelijk toch ergens geplaatst
dan is er in de praktijk van alle dag wei
nig begrip voor de geestelijke moeilijk
heden waarin deze patiënten kunnen ver
keren. De patiënten moeten vaak 'mee
doen' aan principieel onverantwoorde
aktiviteiten zoals het kijken naar de TV
of het meedoen aan Carnavalsfeesten
enz. enz.
Om deze mensen toch een principieel
verantwoorde zorg te bieden wil het ver
pleeghuis te Ridderkerk binnenkort haar
deuren openen.
Ten behoeve van dit verpleeghuis heeft
het kinderkoor KINDERKLANKEN
van de Gereformeerde Gemeente uit
Rotterdam-Zuid een zangavond georga
niseerd.
KINDEREN ZINGEN
VOOR:
Zij hebben hierbij nog drie andere kin
derkoren uitgenodigd en wel: Benjamin
uit Slikkerveer, Harpe Davids uit H. I.
Ambacht, Jedidja uit Vlaardingen.
Tijdens deze zangavond is er een
muziekcassette opgenomen. Deze MC
willen wij nu te koop aanbieden. Het
geld wat deze cassette opbrengt zal ge
heel ten goede komen van het genoemde
verpleeghuis.
Wij hopen dat u ons initiatief zult onder
steunen en de kinderen niet teleur zult
stellen. Plaats vlug uw bestelling!
Hierdoor draagt ook u een financieel
steentje bij aan een principieel verant
woorde zorg voor onze ouderwordende
'zieke' medemens. IETS VOOR U...?
Uitslag 21 januari 1994
IJsselmonde 1 -
De Zwarte Pion 1S'A - A'li
Een krappe maar belangrijke zege voor
het eerste. Door dit resultaat blijft de
Zwarte Pion meedoen naar het kam
pioenschap.
Uitslagen 24 januari 1994
RSB beker:
De Zwarte Pion - Onesimus3 - 1
Het beker viertal van Hooff, Mourik,
Verolme en van Prooyen hebben de
kwartfinales bereikt voor de RSB beker.
Dit keer was Onesimus uit Kralingen
Rotterdam niet goed genoeg om dit super
viertal te elimineren. Verolme opende de
score eigenlijk vrij vroeg door simpel te
winnen. Hierna won van Hooff aan bord
1 door in het eindspel vernietigend toe te
slaan. Door deze 2-0 voorsprong was
DZP al weer een ronde verder. Mourik
en van Prooyen besloten daarna de wed
strijd met remises.
De Zwarte Pion 2 -
Pionier Hellevoetsluis 26 - 2
Boeter '/2, Minaar V:, van Doorn 1,
Markwat 'h. Taaie 1, v. d. Waal 1, v. d.
Leeden 1, Groenendijk Vz.
De tegenstander van de nerveuze bibbe
rende v. d. Leeden dacht een makkie te
hebben en begon in het wilde weg te
offeren.
Zodoende kwam v. d. Leeden 2 stukken
voor en was de bibber verdwenen. Kort
daarna won v. d. Waal en speelde Groe
nendijk met een stuk minder een ver
dienstelijke remise. Markwat bereikte
zowaar remise wat bij hem bijna nooit
voorkom. Boeter en van Doom zorgden
voor de winst waarna Taaie en Minnaar
voor de eindstand zorgden.
Groep 1:
de Jager- Peeman'A - 'A
Peeman liet op het laatst de winst liggen.
BRUINISSE
D.V. woensdag 2 februari 19.30 uur
hoopt voor de Ger. Gem. in Ned. voor te
gaan ds. W. Verhoeks van Ederveen
(bev. ambtsdragers en bed. Heilige
Doop).
NED. HERV. KERK
Beroepen
te Benschop T. Wegman te Wijngaarden.
Bedankt
voor Schoonrewoerd H. Westerhout te
Zeist; voor Huizen J. Veldhuijzen te
Putten; voor Harderwijk (toez.) C. Blenk
te Amsterdam; voor Ouderkerk aan den
Amstel (wijk West) M. Baan te Nijkerk.
GEREF. KERKEN
Beroepen
te 't Zandt J. Kuik, kandidaat te Beet-
gum; te Surhuisterveen J. Wielenga te
Rinsumageest ca.; te Zevenbergen M.
Moerland, kand. aldaar.
Aangenomen
naar Zevenbergen M. Moerland, kand.
aldaar; naar Giessendam-Neder-Hardinx-
veld drs. M. J. Koppe te Drachten.
Bedankt
voor Rotterdam-Zuid/Katendrecht drs.
C. A. van 't Leven, 1.1. zendingspredi
kant te Gambia (W.Afr.).
Beroepbaarstelling
H. B. E. van Galen, Wilhelminastraat 92-
3, 1054 JL Amsterdam, tel. (020)
6835795; G. K. Verheule, Tobias Asser
laan 353. 1111 KADiemen, tel. (020)
6903085; M. Moeriand, kand. te Zeven
bergen.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen
te Bunschoten-Oost A. H. Driest te Bui
tenpost; te Anna-Paulowna en te
Zaandam J. Beekhuis, kandidaat te Kam
pen.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen
naar Hilversum-Centrum G. P. M. van
der Linden te Doetinchem- en te Does
burg en te Nijmegen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen
te Vlissingen J. S. van der Net te Apel
doorn; te Genemuiden G. M. de Leeuw
te Bameveld.
Bedankt
voor Rotterdam-Centrum A. J. Gunst te
Tholen; voor Middelburg-Zuid J. de
Pater te Krabbendijke; voor Lethbridge
(Canada) en voor Rilland-Bath L. Blok
te Nunspeet; voor Meeuwen Chr. van der
Poel te Yerseke; voor Doetinchem W.
Harinck te Kapelle-Biezelinge.
Dam- en Schaakver. 'Dirksland'
Uitslagen van 24 januari
Dammen, afdeling 1, beker:
H. Grootenboer - M. van 't Geloof .0 - 2
C. van Welie - Joh. Koppelman2 - O
Afdeling 2:
H. de Munck - M. Poortvliet2 - O
R. Vijfhuizen - A. VijfhuizenO - 2
Afdeling 1, competitie:
A. Los - J. StolkO - 2
G. Smits - P. V. d. Groef1 - 1
Afdeling 2:
C. V. d. Kroon - A. van Rossum2 - O
W. Nieuwland - W. Stolk2 - O
Afdeling 3:
C. van Prooyen - J. v. d. Groef2 - O
J. Vijfhuizen Jr. - R. Vijfhuizen1 - 1
Schaken:
W. Stolk - W. KnopsO - 1
W. van Veen - A. van Leeuwen1 - O
J. C. de Jong - D. Wolfert1 - O
A. van Leeuwen - J. C. de Jong1 - O
Groep 2:
Smit- Lagendijk'A - 72
Noordijk- Stolk1 -O
v. d. Does- Neleman1 -O
V. d. Wetering - Lugtenburg1 -O
Khaneshir- Vermey1 -O
M. H. V. d. Waal - Loosjes1 -O
U leesf elders in dit nummer hoe mooi,
hoe gemakkelijk en hoe veilig ze zijn.
Wij demonstreren ze graag voor u.
Dorpsv/eg 27, OUDDORP, Telefoon (01878) 17 04
Van Stoffel hebben we hier een lang verhaal over de water
snoodramp. Als je het leest kom je weer onder de indruk van die
verschrikkelijke toestand. Nooit had een eilander zoiets meege
maakt, noch vader of moeder. Veel leed is er geleden en het zal wel
nooit uit onze herinnering gaan. Wat voel je je klein als je denkt
aan de onbeheerste krachten van de natuur, van wind en water.
Bedankt voor het toesturen heer Huizen Redaktie EN
Een ramp wat wil dat zeggen? Niet minder dan een catastrofe. Vredig en stil
was het op de Grevelingen en de andere zee-armen van ons lage strandrijke
vaderland. Rustig kabbelen de golven tegen de boeg van het veerpontje van de
gebr. Verschoor uit Herkingen... Dit is ver in het verleden en bestaat alleen
nog in herinnering bij wat oude mensen.
Zo geheel anders was het op de avond voor de ramp. De weerberichten voor
spellen niet veel goeds... storm met orkaankracht op de kust. Een stormvloed
is het gevolg... een stormvloed is een bijzondere hoge vloed, die het gevolg is
van een zeer zware storm, die het water opjaagt, ver boven het grenspeil. Het
grenspeil verschilt van plaats tot plaats. Zo is het verschil aan onze kust met
die van Noord Amerika van bijv. 1 '/2 m in Zeeland tot 3 meter in Den Helder
en niet minder dan 18 a 19 meter in Noord-Amerika. Nu was het op 1 februari
1953 juist spring-tij en volle maan, d.w.z. dat de maan en de zon recht tegen
over elkaar staan met daar tussen onze planeet aarde... door de zuigkracht van
deze planeten ontstaat een abnormale hoge waterstand... SPRING-TIJ.
Normaal was men daar aan gewend. Het water kwam wel meer tot de kruin
van de dijk, ja zelfs wel eens er overheen, zodat de bewoners van o.a. de
Kaaidijk te Herkingen het water wel in de achterkeuken kregen en het varken
moesten ze soms verhuizen. Maar nu was het zo geheel anders met een storm
met snelheden van meer dan 200 km per uur, precies op onze kust. Met alle
catastrofale gevolgen van dien.
Kolkend en kokend, inktzwart waren de golven, niet en nergens door te stui
ten, die op de dikke dijken beukten en er overheen sloegen en de dijklichamen
afvraten aan de binnenkant van de polders. Het was tegen 12 uur dat te
Herkingen de brandweer uitrukte om een schoorsteenbrandje te blussen in de
Nieuwstraat. De klus was vlug geklaard en de lieden van de brandweer gingen
nog even op de Kaai kijken. Wat een schrik, het moest afgaand tij (eb) wor
den, maar helaas het was hoger dan bij een normale vloed. Ze togen dan ook
naar het 'witte huis' van de loco-burgemeester Jan Witvliet om daar alarm te
slaan. Deze goed bekend zijnde met de waterstand, daar hij aan het water
woonde, lag niet op bed maar stond al in verbinding met burgemeester Van
Heist van Dirksland. Nu begaven de brandweerlieden zich op pad (de klok
werd geluid en de sirene loeide) naar laag gelegen gebieden o.a. het Tuindorp
en de Nieuwstraat, Onderlangs etc. De mensen konden zich nu in veiligheid
brengen op de dijk in de dijkwoningen. De bewoners van de Nieuwstraat had
den ook al schuiling gezocht in de Ger. Gem. Kerk te Onderlangs, doch kon
den daar niet blijven, vanwege het feit dat ook daar water kwam door overslag
van de Molendijk. Op de Kaaidijk trachtte men het water nog te keren door de
zgn. vloedplanken te plaatsen, maar ook dat hielp niet.
Reeds middernacht moesten de bewoners van de Kaaidijk konstateren dat ze
er uit moesten, om nog te redden wat te redden was. Het was een drukte van
belang, ieder hielp waar kon. Han de Ligny trachtte nog met een jeep de
bewoners van de Klinkerlandse polder bij de boerderijen te alarmeren. O.a.
ook de fam. Struik en Logmans op de huisjes bij Geluk, maar moest kilome
ters achteruit rijden om het vege lijf te redden, van zichzelf en enkele jonge
mannen te redden van verdrinking. De dorpen die nu getroffen werden, raak
ten in grote nood en mens en beest streed om de verdrinkingsdood te voorko
men. Voor velen echter te laat. Voor hen werd deze nacht werkelijk catastro
faal. Wat er zich zoal afspeelde, ook te Herkingen kan ik niet op papier zetten,
het zou dan een boekje worden en die zijn er genoeg uitgekomen na de ramp.
Enkele zaken vragen wel onze aandacht, nl. dat de Molendijk bij 'oud-
Herkingen' het gehouden heeft. Juist daar was men bang voor, had die het
begeven, dan was ook Herkingen verloren geweest, daar het water dan net als
om Oude Tonge, van twee kanten was gekomen, en Dirksland had dan ook
ondergelopen, daar dit dorp heel laag ligt.
Om 4 uur brak de dijk bij Battenoord door, waardoor ook Herkingen en
Nieuwe Tonge veel water kregen. Ook nabij het dorp Herkingen kwam een
groot gat in de dijk tussen Herkingen en Battenoord, nabij de boerderij van
Geluk. Nu stond op sommige plaatsen het water 2 meter in huis en de bewo
ners van de twee huisjes bij de boer hebben verschrikkelijke uren doorstaan.
Niets bleef erover dan eeii geraamte, met een scheef gezakt dak waaronder ze
zaten. Vanuit Dirksland kwam hulp en werden de Ijewoners afgevoerd met
bussen en ondergebracht bij familie of vrienden en van soep en soms droge
kleren voorzien, om dan weer verder te evacueren door bijna heel Nederland.
Ook werd met man en macht gewerkt om Dirksland te behouden, zo werden
er zakken met zand aangebracht van Herkingen langs de Geldersedijk naar
Dirksland. De begraafplaats in wording werd afgegraven en met wagens van
Van Dongen werden de zandzakken vervoerd. Mensen van Battenoord wer
den ook naar Herkingen gehaald zover het kon. Triest was de aanblik toen het
dag werd... zover men keek zag men water en nog eens water. De gehele
Klinkerlandse polder en vervolgens verder naar Nieuwe Tonge en Oude
Tonge, ja tot Ooltgensplaat was de hele dijk kapot. Als men hoort en leest hoe
het daar geweest is, dan krijgt men nu nog kou. Sommige inwoners van
Herkingen zijn echter wel ternauwernood aan de verdrinkingsdood ontsnapt,
zo de oude de Geus, die ernstig ziek was en het water al rond zijn ledikant
stond, toen we hem kwamen halen. Evenals de vrouw van schilder Witvliet,
die van de dijk spoelde en in het ziekenhuis moest worden opgenomen. Veel
ging verloren aan meubelen en kleding, aan voorraad levensmiddelen in de
winkels aan de dijk.
Daar het water in de Klinkerlandsepolder niet weg kon trachtte men op 3
februari in overleg met elkaar van de dijkring onder leiding van P. D. Sieling
te Melissant het water af te voeren. Echter wel zonder overleg met daartoe
deskundigen (volgens de waterstaat). Men groef een sluis in de nog overge
bleven steenglooiing, van een goede meter breed, nu kon men lozen dacht
men terecht, doch wat geschiedt? Er ontstond in een spanne tijds een gat van
niet minder dan 40 meter breed en 11 meter diep en let op 300 meter lang, het
middel was nu erger dan de kwaal. Het werd een van de beruchte stroomgaten
die overal om ons eiland voorkwamen. Het werd het zgn. Sieling-kanaal. Nu
liep het water wel weg bij eb, maar kwam bij vloed weer op en liep dan weer
de huizen binnen. Over een lengte van 15 km van Herkingen richting
Ooltgensplaat spoelde bijna de gehele waterkering weg. Langzaam begon
men de omvang van de ramp te overzien en met ontzetting moest men waar
nemen dat het aantal ondergelopen dorpen groter was dan men had gedacht.
Door de radio kreeg men het eerste nieuws te horen en de nieuwslezer kon
niet anders melden dan dat er een enorme ramp had plaatsgevonden, in
Zeeland en Zuid-Holland op de eilanden en een deel van Brabant. Vanuit de
lucht leken sommige dorpen niet meer te bestaan. Gelukkig kwam er spoedig
hulp. Eerst nog ongeorganiseerd, maar later wel geordend en met groot mate
riaal. De marechaussee en de Nationale reserve kwamen ook in aktie ter
bewaking van goederen en om diensten te verlenen. Bijna uit alle landen werd
hulp aangeboden, grote legerwagens uit het Amerikaanse leger en amfibie-
vaartuigen kwamen in aktie om mens en beest te bergen. Vreselijk was de
aanblik voor de redders toen ze de dorpen Oude Tonge en Nieuwe Tonge en
Stellendam bereikten, mensen hingen in de bomen, verkleumd zittend op de
takken en daken van huizen en daar tussen honderden lijken van hen die ver
dronken waren en van het vee. Taferelen die niet na te vertellen zijn, zijn
afgespeeld. Ja iets daarvan vertellen ook Bram Tieleman en Bram Fase uit
resp. Nieuwe Tonge en Oude Tonge voor de radio (20 jaar na de ramp).
{wordt vervolgd)
uitbreiding poijklinitek
De plattegrond van het zieken-
huiskomplex met rechts de
gearceerde polikliniek
uitbreiding. De architectuur is
van Architectenburo Ad Gestel.
Medewerkende kinderkoren:
BENJAMIN, Sllkkavser
HARPE DAVIDS, H.l. Ambacht
JEDIDJA, Vlaardingan
KINDERKLANKEN, Rottardam-Zuld.
