Boeren in overgang
Pastorale zorg Exodusgemeente
te Middelharnis-Sommelsdijk
Ria Zoomers, supervisor Rien Poortvlietmuseum
IICflJEIinK
3266, B
karels
autoschade
^uTo-Btmi^
....iêimim^/GAm
Financieel beheer
en het agrarisch bedrijf
Visserijschool Stellendam
houdt open dag
Nieuwe informatie-
en accomodatiegids
van VW Ouddorp
Ramoco b.v.
Kinderjury weer van start
internationale iandsciiappen
bij VW Ouddorp
66e Jaargang
No. 6271
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 8 26 29: Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. (01870) 8 33 92
FAX (01870) 8 57 36
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
KWARTAALABONNEMENT ƒ14,-/ JAARABONNEMENT 54,-
Advertentieprijs 40 cent per mm; bij contract speciaal tarief.
Giro 167930- Bank: RaboMiddelhamisrek.no. 34.20.01.108
Landbouwpr aatje:
Het is meer dan de tijdgeest. Het
leven op en rond het boerenerf
wordt anders. En de omgeving van
het erf lijlit minder boervriendelijk
te worden. Het is voor boer en
tuinder wel even wennen. Staat de
land- en tuinbouw op een kruis
punt?
Heel veel boeren en tuinders willen 1993
zo snel mogelijk vergeten. Het zat hen
op alle fronten tegen. De economische
barometer staat op slecht weer. Het inter
nationale klimaat biedt alleen maar onze
kerheid. De samenleving kijkt kritisch
naar de boer en tuinder en rekent hen af
op hun 'milieurendement'. Het ziet er
allesbehalve vrolijk uit en de sombere
mist hangt boven menig boerenerf.
Rekenmeesters hebben het dramatische
jaar in beeld gebracht met kille cijfers.
De land- en tuinbouwproduktie liep in
waarde met 5% terug (van 36 naar 34
miljard gulden). Vooral de opbrengst-
prijzen lieten het afweten.
Zelfs de gedaalde veevoerprijzen en de
vriendelijke kapitaalrente konden niet
verhinderen dat het agrarisch inkomen
(de verdiensten van alle boeren en tuin
ders) flink kelderde. Ruim twee jaar
geleden was het inkomen nog 9 miljard
gulden. In 1993 zakte het onder de 6 mil
jard gulden. Het meeste zeer doet zich
voor in de akkerbouw (4% daling pro-
duktiewaarde), de varkenshouderij (pro-
duktiewaarde daalde met 1,5 miljard of
25%), de vollegrondsgroenteteelt, de
champignonsektor en in de fruitteelt. Nu
zitten de melkveehouders er nog warm
pjes bij, maar het tij kan.snel keren.
Weersomstandigheden
Het sombere economische gesternte
wordt nog aangedikt met ingrijpende
cal^.rnitci^cn "^'?ni*^ boer of tuinder
radeloos (en zelfs reddeloos) rnaken. Ak
kerbouwers zijn met hun produkten in de
najaarsblubber blijven steken, omdat de
natte moesson alle oogstaktiviteiten
onmogelijk maakte. En wat te denken
van de enorme overstromingen die met
name Limburg teisterden. Limburgse
boeren waren amper bekomen van de
aardbeving in 1992. De natuurgrillen
zullen menig boerenbedrijf naar het fail
lissement drijven.
Vele agrarische ondernemers krijgen
zware klappen en vragen zich niet alleen
meer af welk perspektief hen wacht,
maar ook of er nog een perspektief is. De
land- en tuinbouw staat voor een moei
lijk kruispunt waar ondernemers moeten
kiezen tussen doorgaan of stoppen, tus
sen doorgaan, maar hoe...?
Strategisch kiezen
Een kijkje op en rond het boerenerf leidt
zeker tot één konklusie. Wanneer alle
boeren en tuinders de dure produktiefak-
toren rendabel inzetten resteert een veel
te ruim bemeten agrarisch produktie-
apparaat. Er wordt te veel geproduceerd
(te veel, vergeleken met de koopkrachti
ge vraag). Het is de individuele boer als
ondernemer niet kwalijk te nemen: hij
worstelt met hoge grondkosten, hoge
arbeidskosten en-nog steeds toenemende
milieukosten.
Als hij wil uitkomen bij een rendabel
productieproces (dat hem bestaan en
inkomen biedt) zal de produktie een
zekere omvang moeten hebben. Maar
wanneer alle boeren zo handelen (en zij
zijn toch allemaal ondernemer! blijkt het
produktie-apparaat te groot te zijn. De
land- en tuinbouw moetdaarom overgaan
naar een kleiner apparaat dat alleen maar
de goede en gevraagde kwaliteiten bevat.
Het is zonneklaar dat het aantal boeren
bedrijven (nu nog ongeveer 115.000)
flink moet dalen in de eerstkomende
jaren. Heel veel boeren staan voor de
wezenlijke keuze: doorgaan of stoppen.
Beide mogelijkheden hebben hun pijnlij
ke kanten.
De ondernemer die doorgaat zal alle zei
len moeten bijzetten en gigantisch inves
teren om kwaliteit te leveren die de con
sument verlangt. Dat vraagt ondernemer
schap, marktkennis en doorzettingsver
mogen en dat alles in een klimaat dat
milieuverantwoord is en dus duurzaam
heid waarborgt. Maar ook de wijkers
hebben hun problemen. Vaak moeten zij
noodgedwongen afhaken en voelen zij
zich ook mislukt in deze complexe
samenleving. Het proces van bedrijfs
beëindiging vraagt veel inzicht en bege
leiding. Veelal komt daar nog bij het
beperkte zicht op een alternatieve
De land- en tuinbouw staat midden in
een veranderings- en overgangsproces.
De symptomen van dat proces dienen
zich aan in kille sombere economische
cijfers, in ondoorzichtige markten, in bij
komende vaak dramatisch uitpakkende
natuurcalamiteiten. De vraag blijft of
boeren en tuinders de tijd krijgen om dat
veranderingsproces zorgvuldig af te
lopen. Dat is niet alleen een landbouw-
en markttechnisch probleem, maar ook
een mentaal of psychologisch vraagstuk.
Als het transitieproces zorgvuldig ver
loopt (waarbij samenleving en overheid
een aktief begeleidende rol hebben) kan
de land- en tuinbouw een beter perspek
tief tegemoet zien. Er is niet alleen spra
ke van een tijdgeest, maar ook van stra
tegisch kiezen op en rond het boerenerf.
Bij de meesten van u zal de Exo
dusgemeente te Middelharnis-
Sommelsdijk wel bekend zijn. Het
is een Hervormde Gemeente op het
eiland Goeree-Overflakkee, die
plaats biedt aan mensen, die zich
thuis voelen in het brede midden
van de Nederlandse Hervormde
Kerk. Het is een gemeente die in
open kommunikatie wil staan met
geloven, kuituur en samenleving,
dichtbij en veraf.
Het provinciale- en landelijke bestuur
van de NH-kerk geeft, sinds kort offi
cieel, ieder de mogelijkheid zich aan te
sluiten bij een andere gemeente dan die
van zijn- of haar woonplaats, als daar
althans goede redenen voor zijn. Een
aantal mensen buiten Middelharnis-
Sommelsdijk heeft er daarom voor geko
zen zich officieel te laten inschrijven bij
de Exodusgemeente.
Nu komt het nogal eens voor, dat men
sen, kerkelijk gezien, ontheemd raken.
Sommigen vinden hun weg en kiezen
voor een andere kerkelijke gemeente.
Anderen laten zich geheel uit de kerkelij
ke registers uitschrijven. Weer anderen
laten het kerkelijk afweten en en de kerk
de rug toe, zonder zich echter te laten
uitschrijven. Wat de Hervormden betreft:
Zij blijven dan op papier behoren tot de
Hervormde Gemeente van hun woon
plaats.
Doet zich echter iets voor in de persoon
lijke sfeer, dan blijken zij toch vaak
behoefte te hebben aan pastorale begelei
ding. Niet zelden wenden zij zich dan tot
de Exodusgemeente. Op dat moment
ontstaat er voor de kerkeraad van de
Exodusgemeente een probleem: Iemand
buiten de gemeente zoekt hulp, maar als
die gegeven worden, gaat de kerkeraad
voorbij aan de officiële regels van de
Nederlandse Hervormde Kerk.
In dat geval werkt de Exodusgemeente,
illegaal, op het terrein van een andere
kerkelijke gemeente. Daarbij komt nog
dat de kerkeraad van de Exodusgemeente
zijn eigen gemeenteleden tekort kan
doen door werkzaamheden 'buiten de
eigen wijngaard' op zich te nemen. De
kerkeraad en de predikant kunnen niet
steeds meer werk erbij hebben. Daarvoor
is de personele- en financiële draagwijd
te van de Exodusgemeente te beperkt.
Het één en andere nauwkeurig- en her
haalde malen overwegend, heeft de ker
keraad van de Hervormde Exodusge
meente daarombesloten, dat geen pasto
rale zorg verleend kan worden aan hen
die niet bij de Exodusgemeente staan
ingeschreven.
AUTOMOBIELBEDRIJF
VISSER
Het Scheepvaart en Transport Col
lege 'Meester Snijder' in Stellen-
dam organiseert in samenwerking
met het bedrijfsleven morgen, za
terdag 22 januari de jaarlijkse
'open dag'. Tijdens het open huis
in het schoolgebouw op de Delta-
haven zullen de mogelijkheden
binnen het visserij-opleidingsge-
beuren worden toegedicht. De deu
ren zijn van 's morgens 10.00 uur
tot 's middags 14.00 uur open.
Diverse aan de visserij verwante bedrij
ven geven deze dag acte de presence met
bijvoorbeeld navigatie-apparatuur als
plaatsbepaling, radar, communicatie en
weerkaartschrijvers. Tevens zijn er
onderdelen te zien voor het reinigen van
smeerolie, brandstoffen en bilgewater.
Verder zullen diverse vissoorten worden
gepresenteerd. In de binnenhaven liggen
bovendien het visserij-opleidingsschip
'Koningin Juliana' en een moderne kot
ter ter bezichtiging afgemeerd.
Tussendoor geven de leerlingen doorlo
pend demonstraties over het fileren van
vis en het knopen, splitsen en het maken
van netwerk.
Toen Ria Zoomers vorig jaar haar
reisburo beëindigde stapte ze daar
mee uit een enerverende baan en
wie haar kennen zullen voor een
tuimeling in de grote leegte hebben
gevreesd, maar zelf deed ze daar in
't geheel niet dramatisch over. „Ik
vind wel weer wat", zo volstond ze
over de manier waarop ze haar
verdere leven in dacht te richten,
en echt, ze wist het niet.
Maar dezer dagen ontmoetten we haar in
het Rien Poortvlietmuseum, niet als
bezoekster, maar als supervisor, niet
eigener beweging daartoe gekomen maar
door de burgemeester, namens het
Stichtingsbestuur, daartoe aangezocht.
Het krante-artikel waarin de sluiting van
het reisburo werd aangekondigd, en spijt
daarover werd betuigd, ook dat, omdat
daarmee zoveel energie onbenut leek te
worden, heeft burg. mevr. Sleurink op
Ria's spoor gezet; precies de vrouw die
door en voor het museum werd gezocht,
representatief en gastvrij.
Voorheen had het museum een direkteur
maar die funktie is opgeheven sinds de
Provincie die niet langer subsidieert.
Het is nu de supervisor die de verant
woordelijkheid draagt voor het reilen en
het zeilen van het museum en mevr.
Zoomers is die nieuwe baan met veel
ambitie begonnen. Het museum loopt
uitstekend, 100.000 bezoekers in ander
half jaar en daarover dus geen zorg,
evenmin over de inzet van de medewerk
sters en de vrijwilligers maar de super
visor vindt daarnaast nog tal van dingen
te doen waaraan de anderen niet waren
toegekomen, wat aankleding hier en een
sfeervol hoekje daar, een toeziend oog
om het de gasten zoveel mogelijk naar
de zin te maken zodat ze graag weer
terug komen. Daarin onderscheidt zich
het Poortvlietmuseum van andere musea
dat de kollektie steeds wisselt waardoor
lerhaling van een eerste bezoek voor de
hand ligt en er zijn velen die dat doen;
het werk van Poortvliet kent z'n bewon
deraars.
COMBi
Daarom wordt een ieder, die officieel bij
een kerk staat ingeschreven, doch zijn
geloof niet praktiseert, gewezen op de
noodzaak van het maken van een keuze,
zoals:
Het kiezen van een kerkelijke gemeen
te in de eigen woonplaats of daarbui
ten;
Het kiezen al- dan niet Hervormd te
blijven;
Het kiezen voor een kerkelijk- of bui
tenkerkelijk leven.
Wilt u nog eens over deze problematiek
praten, dan kunt u zich altijd tot uw
plaatselijke kerk wenden. Ook is de
voorzitter van de Exodusgemeente, de
heer C. H. L. Wijngaard, bereid om
bovengenoemd standpunt telefonisch toe
telichten. Tel. (01877)35 41.
Autobedrijf
A. J. van Rumpt
Onder het thema 'Boeren, Tuin
ders en de Rabobank werken sa
men aan de toekomst' organiseert
de Rabobank Middelharnis in sa
menwerking met de Westelijke
Accountantskantoren te Middel
harnis en Interpolis op donderdag
avond 3 februari 1994 in het Prieel
van recreatiecomplex De Staver te
Middelharnis een informatie
avond over de onderwerpen 'Grip
op Geld' en 'Preventie'
Op deze bijeenkomst schenken de heer
T. Gille van de Westelijke Accountants
kantoren, de heer C. F. Roodenburg van
Interpolis en de heer G. van der Have
van Rabobank Middelharnis aandacht
aan deze onderwerpen.
De Rabobank wil met de organisatie van
het seminar aandacht schenken aan goed
financieel beheer op een agrarisch be
drijf. De onderwerpen die tijdens deze
bijeenkomst aan de orde komen zijn:
- het maken van een liquiditeitsbegro
ting. Hier kunnen liquiditeitstekorten
en overschotten tijdig onderkend en
resp. gefinancierd of belegd worden;
- het efficiënt omgaan met betalingster
mijnen en kortingen;
- het gebruik van efficiënte betaalvor-
men, o.a. door koppeling van Rabo
bank Telebankieren aan een boek-
houdpakket waardoor in één handeling
zowel de betaling als de administratie
ve boeking verricht wordt.
De uitspraak dat met geld, geld te verdie
nen valt gaat in dit seminar nog steeds
op.
Bij het onderwerp preventie gaat de spre
ker in op de risico's die de agrarische
ondernemer loopt met zijn bedrijf en
gezin. ledere ondernemer zal anders
omgaan met de risico's die hij loopt.
Sommige wil hij vermijden, andere be
heersen of verzekeren en weer andere zal
hij accepteren als ondememersrisico.
Nu mèt streekgerechten en
borduurpatroon van 't Blaeuwe Huus
Jaarlijks brengt VVV Ouddorp een infor
matie- en accomodatiegids op de markt.
Dit jaar biedt de gids extra informatie
aan bewoners van Goeree-Overflakkee
en omgeving. Nieuwe onderwerpen
zoals streekgerechten, een kort verhaal
van Pau Heerschap en een beknopte eve
nementenkalender maken van de nieuwe
gids een gezellig tijdschrift.
De overzichten met accomodaties, res
taurants en toeristische attrakties en
bezienswaardigheden op de Kop van
Goeree zijn bovendien handig om te
bewaren. Aan de hand van een duidelijk
borduurpatroon dat in de gids is afge
drukt, kunnen creatievelingen, 't Blaeu
we Huus in kruissteek vereeuwigen.
Het kant-en-klare borduurpakket ligt
voor u klaar op het VVV-kantoor.
De nieuwe informatie- en accomodatie
gids kost 2,50 en is te koop bij de
VVV's Overflakkee en Ouddorp.
Dirksland, Tel. (01877)13 57
Het zal duidelijk zijn dat er meer risico's
zijn dan de vanzelfsprekende zoals brand
en storm. Elke ondernemer zou regelma
tig al zijn risico's in beeld moeten laten
brengen en daarna moeten afwegen
welke maatregelen hij zou moeten tref
fen.
Waarom houdt de Rabobank dergelijke
bijeenkomsten? Als coöperatieve bank
werkt de Rabobank voor leden/cliënten.
Naast gunstige voorwaarden en tarieven
wil de Rabobank, die een duidelijke
agrarische achtergrond heeft, haar le
den/cliënten ook informeren over voor
hen belangrijke onderwei-pen. De Rabo
bank werkt hierin niet alleen. Vaak
wordt samengewerkt met andere deskun
digen op dit gebied. Doel blijft voor alle
partijen de betreffende doelgroep des
kundig te informeren.
Hierdoor weet men waar men met vra
gen over financieel beheer en preventie
terecht kan.
RENAULT-dealer
In de bibliotheken Oude Tonge en Oolt-
gensplaat staan de nieuwste jeugdboeken
vanaf 1 februari apart om beoordeeld te
worden door kinderen. Alle in 1993 ver
schenen jeugdboeken komen hiervoor in
aanmerking.
Kinderen die mee willen doen, kunnen
zich aanmelden in één van beide biblio
theken, en een speciale deelnemerspas
vragen. Met deze pas kan per keer één
kinderjury boek mee naar huis genomen
worden.
Tot 23 mei hebben de deelnemers de tijd
om zoveel mogelijk boeken te lezen, om
hun persoonlijke top vijf samen te stel
len. Alle inzenders maken kans op een
boekenbon.
Van 29 januari tot en met 26 februari
exposeert Clasien van der Zalm haar
olieverfschilderijen in 't Blaeuwe Huus
te Ouddorp. Zij schildert slechts 5 jaar
en in die 5 jaar heeft ze zeker niet stil
gezeten. Ze volgde verschillende cur
sussen en momenteel zelfs aan de
Academie voor Beeldende Kunsten te
Rotterdam. Het resultaat is te zien.
Na een expositie in de bibliotheek te
Brielle laat ze nu ook de Kop van
Goeree meegenieten van prachtige
landschappen.
Niet alleen Nederlandse maar ook bui
tenlandse 'schilderachtige plaatsen'
zijn voor haar een bron van inspiratie,
haar schildersezel en penselen neemt ze
mee, de vrije natuur in, ook als ze op
vakantie gaat.
De schilderijen van Clasien van der
Zalm kunt u bezichtigen van maandag
tot en met vrijdag van 8.30-12.00 uur
en 13.00-17.00 uur en op zaterdag van
8.30-12.00 uur en 13.00-16.00 uur.
Tot ziens in 't Blaeuwe Huus!
mmÊÊÊÊÊÊÊÊm^m^mmmÊÊmm B. Schouwing
Peugeot
Talbot
Peugeot-Talbot dealer
Kastanjelaan 41-43
Middelharnis - Tel. (01870) 8 30 94
Langeweg 38
Nieuwe Tonge
tel. 01875-1396
yOOR BEELD EN GELUID
FOTO - VIDEO - STUDIO - REPORTAGE - FOTOGRARE
CU C3 CD
2Ui%
t=3 {Z3 C^ C=) 1=3 C=I CD (13 CD
OUDDOftP - Weslstraal 35 - Telefoon I0W78) 16 12 Fax 3734
KNeSSE - Prmtshop - Hogezoom 172 - Teie'oon (01116) 24 00
SOMUeLSDIJK - Wesikrakeetsiraat 3 - Teleloon (01370) 3 66 41
stad aan 't Haringvliet
Tel. 01871 - 1553
W
voor Goeree-Overflakkee
Verkoop Service (01871) 16 62
Verkoop na 17.00uur C. Breen, (01878) 24 96