Deze week bij Van Drongelen
MADURA FRISÉ TAPIJT
Vlotte jongeman
®jflamméinaii
Dagboek uit
duitse dwangarbeid
in Ooitgensplaat
Voor f 12,95 eet je elke
dag met je vriendje.
Inpak medewerkers m/v
1e Inpak
medewerker m/v
Schoonmaker m/v
HELEMAAL TE GEK
Van 249,-
WELKOM-DIENST
Culi d'Or BV
VRIJDAG 26 MAART 1993
„EILANDEN NIEUWS"
Bladz. 3
op jute rug, 400 cm. breed, in 6 kleuren uit voorraad leverbaar.
Kleurstelling '93.
Scotchgard behandeld, met 5 jaar garantie.
Bij Van Drongelen in Ooitgensplaatp.mtr.
Gratis gelegd
Komplete woninginrichting Ooitgensplaat ^<~—y <Z> 01873-1437
te Ouddorp
zondagavond 28 maart om half 7
in de Doopsgezinde Kerk, Dorpstienden 3
(parkeerterrein).
Voorgangers ds. J. Smink en ds. C. Holleman
Zang: mevr. Boers
Orgei: Jan Teeuw
m.m.v. een koperensemble
leder is hartelijk welkom en breng anderen mee.
Uitgaande van de Doopsgezinde gemeente
GEVRAAGD!
voor onze doe-het-zelf winkel.
Voor vrijdagavond, zaterdag
en scliooivakanties. iVlinimum leeftijd 15 jaar.
Reakties zo spoedig mogelijk!
HOUTLAND PIJL
Hofdijksweg 17, 3253 KC Ouddorp
Telefoon (01878) 14 79
RVA Electronics
'n Placemat van je leukste foto voor
slechts f 12,95* bij je volle filtrtpie.
VOOR BEELD EN GELUID
Culi d'Or is een jong,
internationaal opererende
produktie-onderneming in de
voedingsmiddelenindustrie,
die deel uitmaakt van een
groep werkmaatsctiappijen.
Deze werkmaatscliappijen
behoren tot de Meerpaal BV.
De zustermaatscliappijen zijn:
Timmermans' banket BV,
Den Hertog Delica BV en
Herra Ttioien BV.
I.v.m. de konstante groei van de
onderneming, zijn wij op zoek naar:
Werkzaamheden:
Het in team-verband inpakken van
onze top-produkten.
Hierbij is oplettendheid,
systematisch werken en
aanpakken een vereiste;
geen specifieke vooropleiding,
wel enig technisch inzicht.
Werkzaamheden:
Het in teamverband inpakken van
onze top-produkten. Hierbij is het
kunnen leiden en motiveren van
een kleine ploeg mensen, en tech
nisch inzicht i.v.m. het instellen van
de machines, een vereiste;
geen specifieke vooropleiding.
(part-time)
Werkzaamheden:
Het schoonmaken van ons kantoor.
Werktijden:
's ochtends van 6 tot 8 uur
óf 's avonds van 8 tot 10 uur.
Voor nadere inlichtingen kunt u bellen naar Culi d'Or, tel. (01877) 27 10,
en vragen naar dhr. O. S. Wortman (produktie-manager).
Uw sollicitatie kunt u richten aan:
t.a.v. afd. personeelszaken. Postbus 35, 3247 ZG Dirksland.
Bijgaand weer een afievering uit liet
ooriogsverhaal van oud-Middeiharnisser Cor
de Gans. We iiopen in elk van de volgende
nummers een klein gedeelte van het
dagboek te publiceren. We hebben ai
bemerkt dat het veler Interesse heeft.
(aflevering 14)
Toen we de grens waren gepasseerd leek het in Limburg wel
feest. Overal zwaaiden mensen naar ons en, omdat we zo -
langzaam reden, konden ze soms sigaretten in de wagon
gooien.
Iedereen begreep dat we terugkerende Hollanders waren,
ook al omdat eerder, bij München-Gladbeck, op de buiten
kant van de wagons, rood-wit-blauw vlaggen waren gete
kend. Hoe men aan die verf was gekomen is me een
raadsel.
In Maastricht aangekomen, blééf de trein vlak voor het sta
tion stilstaan. Een straat grensde aan de spoorlijn. Wij
mochten de trein niet verlaten. Het was daar helemaal bar.
We kregen van alles toegestopt. Vrouwen kwamen met witte
brood en de mannen gaven ons te roken. Kinderen brachten
allerlei snoep. De bakkers deelden hun wagens leeg. Het is
allemaal te veel om op te noemen. Velen van ons waren ont
roerd. We werden weer als mens ontvangen. Er waren weer
mensen die om ons gaven en ons verwenden.
Na een uur moesten we weer in de trein en reden we terug
naar het oosten.
We stopten bij het plaatsje Waubach, vlak bij de grens gele
gen, op ongeveer zes kilometer van Heerlen. Het was inmid
dels 's avonds half acht geworden voor we uit de trein
mochten stappen. We waren nu weer al 24 uren onderweg
geweest, zonder slaap en dus heel vermoeid.
We werden ondergebracht in een school in Rimburg. We
moesten daar natuurlijk eerst worden ingeschreven, ont
smet, èn medisch gekeurd worden. We kregen daar óók
brood en spek maar... er was géén slaapplaats en dus werden
we weer op vrachtauto's geladen en vervoerd naar Waubach,
waar we in een school werden ondergebracht.
Het was toen intussen vier uur in de morgen geworden. We
kregen een strozak en moesten op de gang slapen.
Na ongeveer veertig uur achtereen in touw te zijn geweest
konden we eindelijk weer eens slapen, wat, naar ik aanneem
bij iedereen wel gelukte.
De volgende morgen, neen diezelfde morgen, om negen uur
was het weer opstaan geblazen en was het
Woensdag 25 april 1945
Na het opstaan, een ontbijt bestaande uit vier boterhammen
belegd met spek of stroop. Dat was dan weer eens net als
voorheen. Genoeg te eten. Niet om de honger te stillen, want
dat is onmogelijk. Na een maaltijd kan je onmiddellijk weer
beginnen en eet je weer net zoveel.
We zijn vandaag de omgeving eens wezen verkennen, om te
zien waar we nu precies zitten. Het is wel oppassen geblazen,
want we zitten maar nèt over de grens, en zonder datje het
weet ben je weer in Duitsland. Nou we kijken wel uit hé!
De omgeving is wel mooi hier. Het is nogal heuvelachtig,
maar het weegt niet op tegen de omgeving van Valkenburg,
waar we gisteren doorheen kwamen. Maar we zijn hier niet
voor de mooie omgeving, het is bittere noodzaak. We hebben
een goed leven, maar we zouden zo graag iets van huis willen
horen. We hebben echter gehoord dat daar nog geen kijk op
is, omdat Flakkee nog niet eens bevrijd is. Laten we dus maar
hopen, dat het thuis goed gaat.
We krijgen van de bewoners hier voortdurend eten aangebo
den als we over straat lopen. We kregen vandaag twee bro
den, een pond worst en volop sigaretten aangeboden.
Donderdag 26 april 1945
"s Morgens om negen uur krijgen we het ontbijt, voldoende
brood en veel beleg. In de loop van de morgen, tijdens een
wandeling door het dorp, Ifregen we van een bakker
10 gebakjes aangeboden. We liepen maar met z'n drieën,
mijn broer. Leen Meijer en ik. We wisten gewoon niet wat we
proefden, heerlijk gewoon. Zo gaat dat nu de gehele dag
door. Wanneer we een eindje gaan wandelen roepen de men
sen je binnen voor koffie of thee en geven je van alles wat ze
kunnen missen of waar we behoefte aan hebben.
Vandaag liepen mijn broer en ik wat op straat te slenteren.
Mijn broer had lage schoenen aan en ik klompschoenen.
Uiteraard hadden we geen sokken aan, die droegen we al
lang niet meer. Een vrouw riep mijn broer en vroeg of hij
geen sokken had. Hij antwoordde van niet en kreeg dus
prompt een paar sokken.
Nu ja, die trek je natuurlijk niet zo maar op straat aan en
stopte ze in zijn broekzak. We wandelden weer verder, tot
waar een vrouw de straat aan het boenen was. Ze vroeg ons of
we uit Duitsland geëvacueerd waren. .,Ja", beaamden we.
Daarop nodigde zij ons uit voor een kop koffie. „Heel graag
mevrouw" was ons antwoord.
Nu kon ik heel moeilijk met mijn klompschoenen aan naar
binnen gaan en dus deed ik ze uit en kwam op mijn blote
voeten in de kamer. De vrouw zag dat natuurlijk en beloofde
mij een paar sokken. Toen ze echter zag dat mijn broer óók
geen sokken droeg kreeg ook hij weer een paar sokken.
Het waren dus gekke situaties waar je eigenlijk niet onder uit
kon. Het waren pracht mensen. Gaan we 's avonds naar een
café om een glaasje bier, dan bestaat het niet dat we dat zelf
betalen. We moeten zelfs oppassen dat we niet dronken wor
den van hun geld.
Ik herinner me nog een keer dat we zomaar van een voorbij
ganger een rijksdaalder kregen om sigaretten te kopen. Of zo
maar een vrouw die ons op straat aanroept en ons twee han
den vol kaakjes plus twee broden geeft.
We zitten hier dichtbij de staatsmijnen, o.a. de Emma-mijn,
de Hendrik-mijn en de Oranje Nassau-mijn. De schoorsteen
daarvan is 125 meter hoog, terwijl de luchtkokers de grootste
van Europa zijn. De mijnwerkers werken hier van 200 tot 900
meter onder de grond.
Op dit moment zit ik in een boomgaard wat te schrijven. Het
is heel mooi weer en de zon doet me al wat bruin worden. Het
geeft weer energie, wat na al die knol- en koolsoep wel
nodig is.
Morgen vertrekken de mensen uit Limburg, Brabant en Zee
land naar huis. Zij zijn uitgezocht, onderzocht en doorzocht
of zij geen NSB-er of iets dergelijks waren. Er zijn ook al
enkele personen verwijderd die op politiek gebied iets op
hun kerfstok hadden.
Voor ons is het nog niet zo ver. Er bestaat alleen een moge
lijkheid om ook naar Brabant te gaan wanneer je daar fami
lie of kennissen hebt. We broeden nu al op zo'n mogelijk
heid, want dan komen we weer wat dichter bij Flakkee.
Maandag 30 april 1945
Hartelijk gefeliciteerd met je verjaardag, je vier-en-twin-
tigste. En daar is alles mee gezegd wat er over die verjaardag
valt te zeggen.
Zaterdagavond zijn we naar een revue geweest. Het stuk ging
over 'mannen in Duitsland", en voor óns dus eens iets anders.
Maar tóch... we zagen onze eigen moeilijkheden èn de
humor.
Zondagmorgen naar de kerk geweest. Het gaat er hier echter
wel wat anders naar toe dan op Flakkee. De dienst begon
officieel om 10 uur, maar door de grote toeloop moesten
overal stoelen en banken worden gehaald, zodat de dienst
pas om 10.15 uur werd begonnen. Om 11.15 uur stonden we
weer al op straat en tóch was deze bijeenkomst ernstig, èn
goed, èn prettig, waarbij in hoofdzaak God werd gedankt
voor de terugkeer van de vele mannen uit de ellende en bid
den voor hen die er nog niet waren.
Toen de kerk uitging konden we regelrecht achter de muziek
aan, want op dat moment passeerde een muziekkorps.
Wat er aan de hand was weet ik niet, maar bijna het gehele
dorp is katholiek en dus kan het wel een of andere feestdag
zijn. O, ja, de kerk telde 50 zitplaatsen, maar nu met al die
repatrianten, moesten 30 zitplaatsen worden bijgezet.
Woensdag 2 mei 1945
Dinsdag op de heide gewandeld, vlak langs de duitse grens.
Overal lagen koperen hulzen, afkomstig van granaten, ofte
wel artillerie-munitie.
Vanavond is er een muziekuitvoering ter ere van de repa
trianten. We hebben hier niets te klagen. De mensen doen
alles voor ons. We zijn vandaag wezen baden in de mijn
Julia. We konden daar met 250 man tegelijk douchen. Alles
gaat nu volgens schema dat door de repatriërings-commissie
is vastgesteld.
Het eten is niet zo belangrijk meer, alhoewel we de gehele
dag trek hebben. Maar er is de gehele dag eten. Dat blijkt wel
uit het feit dat wij met zes man in twee dagen een vat zure
mosselen hebben verwerkt.
Een vishandelaar had een groot vat van misschien wel 500
liter met zure mosselen staan, die hij niet aan de inwoners
kwijt kon. Wij, als kustbewoners, eten waarschijnlijk meer
en hebben die handelaar in twee dagen tijd van zijn mosse
len afgeholpen. De 'trek' in eten wordt als normaal ervaren,
maar het wachten maakt ons knorrig. We willen weg.
Maar hoe?
Donderdag 3 mei 1945
Vandaag werd bekend gemaakt dat Flakkee vrij was. Het zou
om 21.15 uur over de radio bekend zijn gemaakt. Gelukkig
begint er nu schot in te komen. De weg naar huis ligt open.
We zijn dan ook een groot feest gaan vieren met de inwoners
van Waubach. Daar kwamen we niet onderuit. Op straat was
het één groot feest met lampions en werd er gedanst bij
harmonika-muziek. Het was menselijk intens, en er werd
natuurlijk ook veel gedronken. Iedereen was blij. Het was
één familie, één volk. één eenheid van mannen en vrouwen
èn... het kostte niets.
Zaterdag 5 mei 1945
Vanmorgen kreeg ik een paar laarzen van een mijnopzich-
ter. Mijn broer had daar kennis mee gemaakt en we waren er
al een enkele maal op visite geweest. Het waren reuze fijne
mensen. Mijn broer is er in het geheel van aangekleed en ik
nu, gedeeltelijk. Het was ook wel nodig hoor, want er was van
onze kleding niet veel meer over.
Het is vandaag nog steeds feest, maar wij zijn een beetje inge
toomd (ingetoomd betekent in landbouwerskringen het
bedwingen van een paard met een teugel). Onze vreugde
wordt getemperd door de onrust om te vertrekken.
Zondag 6 mei 1945
Vandaag de gehele dag op de strozak gelegen. Het was heel
slecht weer en wat moet je dan buiten doen. Een heel
nare dag.
Woensdag 9 mei 1945
Maandag was het weer oké, en konden we weer naar buiten.
Gisteren weer gebaad op de mijn en weer op visite geweest
bij 'Sjefke' onze vriend de mijnopzichter tot 's nachts half
twee.
's Middags bij de autoriteiten geweest en ons gemeld voor
repatriëring naar Noord-Brabant. In een telefoonboek heb
ben we een adres in Dinteloord opgezocht. Het was een land
bouwer. De Ruiter genaamd.
We hopen op die manier wat dichter bij huis te komen, want
we zitten dan aan de rivier de 'Volkerak' en hebben mis
schien dan de mogelijkheid om over te steken en dan binnen
een dag of binnen een paar uur thuis te zijn.
We moesten het wel op deze wijze doen, want alles gaat er nu
officieel aan toe. Je kunt nu wel weer gaan zwerven, maar
dan zitje weer zonder eten en onderdak en, zonder legaliteit,
kom je in Holland nergens.
Met de Duitsers namen we het niet zo nauw, óók niet met het
mijn en dijn, maar nu moeten we toch weer in het gareel
lopen.
Er wordt nu voor ons gezorgd en bovendien worden we
behoorlijk door politie en controlediensten in de gaten
gehouden.
Dat is wel vanzelfsprekend, want er zitten toch altijd 'ongure'
elementen onder ons. Er zijn dan ook al verschillende perso
nen opgepikt en weggevoerd. Naar ons werd verteld meestal
mensen die politiek niet safe waren geweest.
Terwijl ik mijn verhaal nu vervolg, moet ik eerst vertellen dat
ik niet meer in Waubach zit.
Vanmorgen zijn we om negen uur per auto vertrokken naar
Brabant. Waarheen weten we nog niet precies. De opgegeven
landbouwer ging niet door. Misschien is hij wel gebeld en
heeft hij te kennen gegeven dat hij niet op ons bezoek
gesteld was.
Het wordt nu vermoedelijk een adres in Roosendaal. Ook de
Meijers uit Dirksland en andere Flakkeeënaars van ons
ploegje zijn er bij. Een paar anderen zijn een andere weg
opgegaan om thuis te komen.
We reden met de auto's over Heerlen, Susteren, Roosteren,
via België, over Vaesten. In dat plaatsje hebben we zonder
bonnen kunnen eten. Een voortreffelijke maaltijd. Een
ongekende weelde. Het was wel verschrikkelijk duur, maar
wij waren in een feeststemming.
Na de maaltijd reden we verder naar Weert en kwamen bij
het station in Eindhoven aan. We moesten ons daar weer
melden bij de een of andere repatriëringspost. Ook daar weer
een goede maaltijd, bestaande uit aardappelen met boere-
kool.
(wordt vervolgd)
179.-
vanDrangeleii
m
Van Aerssenstraat 36 - Sommelsdijk
Tel. 01870-87423 - Fax 01870-87486
RVA Electronics is een jonge zelfstandige en dynamische
onderneming in de automatiseringsbranche met een eigen visie,
welke zich vooral richt op een goede service/eerlijke
adviezen en voorlichting.
Werkend met kwaliteits produkten van gerenommeerde
merken zoals:
Compaq, Tulip, Hewlett Packerd, NEC,
Unitron, Exact software, Novell e.d.
Presto Print. Ongeloofliili goed in Meur.
'Bij ontwikkelen vi
PRESTQ—Print
FOTO - VIDEO STUDIO - REPORTAGE - FOTOGRAFIE
J^^^^.^B C3 c^ 1^^ c^ 1=3 crj C3
OUDDORP - Wesisiraat 3S - Telefoon (01878) 1'6 12 I Fax 3734
RENESSE - Prinishop - Hogezoom 172 - Telefoon (01116) 24 00
SOMMBLSDUK - Wesikrakeelstraal 8 - Telefoon (01870) 8 68 41
In Waubach.
mijn
broer en ikzelf.
Op weg om te douchen in de mijn Julia in Engelshoven.
