3i:.b8
Blijvend Gedenken; alle oorlogs
herinneringen van Goeree-Overflakkee
Plaatwerk
699.-
Fomm
Dat was me een blijdschap
bij huize 'Refugium' te Sommelsdijk!
karels
aufoschade
r
Garage Knöps B.V.
LET OP:
>M ERA'S
htubveéMse
Morgen trekker-trek
wedstrijd
Concert afgelast
Citroen-Hesselink
Gewichtig bezoek
in Sommelsdijk
Aangepast aan nieuwe normen van 'zorg op maat'
Twaalf sterren symbool
is occult
alle merken
64e Jaargang f'p-
No. 6107
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
Een boek schrijven over alle gebeur
tenissen tijdens de Tweede Wereld
oorlog op Goeree-Overflakkee is
geen geringe opgave. Toch is dhr. D.
Hoogzand uit Sommelsdijk daarin
geslaagd en wel o peen wijze die
geheel verantwoord is.
Razzia^s
Middelharnis
Telefoon (01870) 8 22 22
VOORKOM
TELEURSTELLING
Dat de beelden direk
gegeven op een mo|;
zeggen over
kwaliteit.
a uw
vanaf
^OMBi
Ramoco b.v.
RENAULT-dealer
Verkoop Service (01871) 16 62
Autobedrijf
A. J. van Rumpt
AUTOMOBIELBEDRIJF
VISSER
Het elders in dit blad aangekon
digde concert in Goedereede kan
door omstandigheden GEEN door
gang vinden.
Dirksland, 01877 - 1357
Samen vreugde scheppen, maar
samen ook je zorgen delen, samen
danken, maar vooral ook samen ver
trouwend bidden, voor hun langdu
rig zieke huisgenote, zo deden dat de
bewoners van het Sommelsdijkse
Gezinsvervangend tehuis 'Refu-
gium', toen zaterdagmorgen het
feest van de heropening kon worden
gevierd. Een blijdschap ook voor de
betrekkingen van de bewoners (24)
die het meebeleefden en, horend en
ziend weer de beschuttende veilig
heid van het tehuis ervoeren. Het is
daartoe beter toegerust dan ooit,
verdeeld in kleinere 'gezinnen' met
voor ieder van de bewoners meer pri
vacy en de nodige 'zorg op maat'.
Wereldregering
Redactie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 8 26 29. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. (01870) 8 33 92
FAX (01870) 8 57 36
KWARTAALABONNEMENT 13,50 JAARABONNEMENT 52,00
ADVERTENTIEPRIJS 38 cent per mm; bij contract speciaal tarief.
Giro 167930 Bank: Rabo Middelharnis Rek.no. 34.20.01.108
Geschiedschrijving is altijd riskant,
maar de manier waarop de schrijver te
werk is gegaan en de vorm waarin hij dat
boek heeft geschreven zal weinig kri
tiek ondervinden.
In 'Blijvend Gedenken' zoals het boek is
getiteld, met als ondertitel; 'De Tweede
Wereldoorlog op Goeree-Overflakkee';
zijn de gegevens verwerkt van alle oor
logsslachtoffers onder de eilandbewo
ners.
Hoogzand heeft daarvoor talrijke ge
sprekken gevoerd met familieleden van
de omgekomenen of met getuigen van
de soms wreedste handelingen die in de
oorlog kunnen geschieden.
Met recht kan 'Blijvend Gedenken' een
geschiedenisboek over Goeree-Overflak
kee en haar bewoners worden genoemd
en wordt bij voorbaat al als een naslag
werk beschouwd!
Hoogzand heeft enorm veel medewer
king ondervonden, wat zeker tot de vol
tooiing van het boekwerk (ca. 400 pa
gina's tekst) heeft bijgedragen. Alle
medewerkers van Ouddorp tot Oolt-
gensplaat worden in het boek eerlijk
heidshalve genoemd. Zo worden ook de
officiële instanties, tot zelfs in Engeland
en de Verenigde Staten van Amerika toe,
vermeld.
Over de inhoud valt veel te verhalen.
Het boek begint zelfs met raadselachtige
gebeurtenissen die aanleiding hebben
gegeven tot het ontbranden van de
Tweede Wereldoorlog, die de schrijver
als voorbodes beschouwt. Voorbodes die
het leven hebben gekost van drie
jonge Flakkeeênaars.
Hoofdstuksgewijs worden de verschil
lende oorlogshandelingen en gewelda-
digheden behandeld. Er is geen hoofd
stuk te noemen waarin geen slachtoffers
zijn gevallen en het zijn juist de slacht
offers die in dit boek centraal staan en
'blijvend' worden herdacht.
De onvergetelijke meidagen van 1940,
toen Duitsland Nederland overviel,
eiste van de Nederlandse militairen een
zware tol, ook van de militairen van
Flakkeese afkomst.
Vanzelfsprekend wordt het lot van de
Flakkeese Joden in extenso in 'Blijvend
Gedenken' gememoreerd. Het tijdro
vende onderzoek dat daarnaar moest
worden gedaan, is verricht door wijlen
dhr. Th. de Waal uit Middelharnis.
Razzia's hebben op Goeree-Overflak
kee driemaal plaatsgevonden. Op
9 maart 1941 te Sommelsdijk, op
4 augustus 1944 te Ouddorp en op 20 en
21 december 1944 vonden op het gehele
eiland razzia's plaats. De laatste van
deze wordt de 'grote razzia' genoemd,
maar alle drie zijn uitvoerig beschreven.
Ook de Arbeidseinsatz van 1943 komt
aan de orde, toen jongens van 18 en 19
jaar werden gedwongen in het vijandige
Duitsland te gaan werken.
Uitvoerig wordt aandacht geschonken
aan het 'Verzet' tegen het Duitse regime.
Er is door Flakkeese mensen meer
gedaan dan algemeen wordt veronder
steld.
Er zijn twee hoofdstukken gewijd aan
Concentratiekampen en Fusilleringen,
waarin de gruwelijkheden op onver
mijdbare wijze zijn beschreven.
Elk hoofdstuk heeft een zekere zelfstan
digheid, maar betreft het verloop van de
ganse oorlog.
Bombardementen en beschietingen, mij
nen, de V-1 's, de Armenieërs, gijzelingen
en vluchtpogingen naar de geallieerden
worden in afzonderlijke hoofdstukken
bij de lezer in herinnering gebracht.
Ruime aandacht wordt geschonken aan
de evacuatie van duizenden Flakkeeê
naars.
Veel onderzoek heeft Hoogzand vooral
moeten verrichten om de neergeschoten
of neergestorte vliegtuigen feitelijk te
registreren. Dat waren er heel wat!
Het is ontstellend te noemen hoeveel
slachtoffers dat heeft gekost.
De schrijver is erin geslaagd, in volgorde
op datum, alle crashes van vliegtuigen
op en rondom Goeree-Overflakkee te
beschrijven. Zelfs het lot van de vliege
niers en hun laatste rustplaats worden,
inclusief de vele herbegrafenissen welke
hebben plaatsgevonden, nauwkeurig
vermeld.
In het Verre Oosten, waar de oorlog zich
niet minder gruwelijk manifesteerde,
hebben eveneens gebeurtenissen plaats
gevonden, die aan oud-Flakkeeënaars
het leven hebben gekost. Ook zij worden
in 'Blijvend Gedenken' niet vergeten!
Voorts vormen de naweeën van de oor
log een apart hoofdstuk in het boek. Dat
gaat over personen die ziek uit Duits
land waren thuisgekomen en kort daar
op alsnog uit het leven werden weg
genomen.
In het boek 'Blijvend Gedenken' zijn
vele foto's opgenomen, waarvan de
meeste niet in boek of tijdschrift wer
den getoond.
Overigens is het geen fotoboek. Het is
een boek dat door Flakkeeênaars en
belangstellenden in de geschiedenis van
Goeree-Overflakkee tijdens die lange
oorlogsjaren, ongetwijfeld zal worden
bewaard voor het nageslacht.
Blijvend Gedenken verschijnt septem
ber a.s. bij Boekhandel Vroegindeweij te
Middelharnis. Het boek gaat ƒ45,00
kosten bij intekening. Na verschijnen
wordt de prijs 49,50.
voordüe zdterheid
VINGERLING 3 - MIDDELHARNIS - TEL. (01870) 8 25 18
Voor lopkwalileil. goede service en voordelige pn/zen.
FOTO FILM - REPORTAGE - VIDEO - COMPUTER
C=3 CD CD C3 C3 FOTO VIDEO AUDIO
CD C3 CD CD tZJ
Weststraat 35 - Molenweg 4 - Ouddorp - Telefoon (0W78> 16 12 en 21 20
Filiaal Renesse' Prinlshop - Hogezoom 172 - Teletoon (01116) 24 00
Filiaal Sommelsdiik WesIkrakecIstraatB - Sommelsdi/k - Telefoon (O i870) 8 6i
Langeweg 38
Nieuwe Tonge
tel. 01875-1396
Georganiseerd door de agrarische jon
geren Goeree-Overflakkee wordt mor
gen, zaterdag 13 juni, een trekker-trek
gehouden op een lokatie aan het Dirks-
landse Sas (Oostzijde).
De wedstrijd begint om 13.00 uur en ein
digt om 17.00 uur.
De trekkers die deel zullen nemen zijn
de gewone bedrijfstraktoren waarvan de
deelnemers op eigen bedrijf gebruik
maken. Ze treden aan in 5 categorieën in
de strijd om de titel van Goeree-Over
flakkee. Er zal, ter demonstratie, ook een
echte Full-Pulltrekker aanwezig zijn die
echter niet aan de wedstrijd deel zal
nemen.
voor Goeree-Overflakkee
Verkoop na 17.00 uur: C. Breen, (01878) 24 96
stad aan 't Haringvliet
Tel. 01871 - 1553
Peugeot
Talbot
Peugeot-Talbot dealer
Kastanjelaan 41-43
Middelharnis - Tel. (01870) 8 30 94
Serie oliematen (1870-1912)
Zoals bij u bekend, is er in het Streek
museum Goeree-Overflakkee een expo
sitie van oude Nederlandse maten,
gewichten en weegwerktuigen. Deze
voorwerpen zijn afkomstig uit de privé-
kollektie van de heer J. Zodenkamp.
Laatstgenoemde is enkele zaterdagen in
het museum geweest om bezoekers te
ontvangen, die vragen konden stellen
over de door hen meegebrachte gewich
ten. Dit was zo'n succes, dat de heer
Zodenkamp de zaterdagen 13 juni, 27
juni en 11 juli weer aanwezig zal zijn in
het museum.
Wellicht hebt u ook nog een aantal
maten of gewichten in huis, waarvan u
de herkomst, ouderdom en de waarde
niet kent. De heer Zodenkamp zal u
gaarne te woord staan en u de nodige
informatie verstrekken.
U bent dus van harte welkom in het
Streekmuseum Goeree-Overflakkee aan
het Kerkstraatje te Sommelsdijk.
Jan Both,
Secretaris Streekmuseum
Terwijl het huis, vrolijk ingepakt in een
reuze lint en met gekleurde vlaggetjes in
de tuin, z'n gasten wachtte verzamelden
zich die in Ver.gebouw 'Vita Nova' waar
goede en blije woorden werden gespro
ken, woorden te over om de blijdschap
tot uitdrukking te brengen want 't was, in
een tijd van bezuinigingen, niet niks wat
er was gebeurd, zelfs een half miljoen
mocht worden besteed aan de herinrich
ting van het huis dat bij de bouw in 1976
weliswaar voldeed aan alle toen gel
dende eisen maar dat door de jaren heen
toch z'n tekortkomingen vertoonde.
Dhr. G. C. Joppe, voorzitter van de 'Prot.
Chr. Stichting voor Geestelijke en So
ciale zorg aan hulpbehoevenden op
Goeree-Overflakkee' legde volledig
heidshalve nog maar'es uit waar het aan
geschort had: het huis was eigenlijk te
ruim van opzet geweest, de huiskamer
was één grote oppervlakte en de bewo
ners hadden hun (slaap)kamer nooit
voor zich alleen, nauwelijks hadden ze
privacy. De thans gepleegde aanpassing
heeft, aldus dhr. Joppe, twee nieuwe
ideeën samengevat, de zorg op maat
gedachte en de behoefte aan kleinere
woonvormen werd in één handeling
gestalte gegeven en 't was met trots dat
dhr. Joppe dit vernieuwde huis kon pre
senteren; „precies geworden wat wij ons
ervan hadden voorgesteld" stelde hij
heel tevreden vast, een tevredenheid die
ook de bewoners, de leiding en mede
werkers en de leden van de commissies
'zorg op maat' en die van de herinrich
tingscommissie betreft. Het was de wens
en bede van het bestuur, zoals vertolkt
door dhr. Joppe dat de bewoners nog
vele jaren een goed, gezond én gezegend
verblijf zullen hebben en dat Gods
onmisbare zegen zal rusten op hun
thuis, huize 'Refugium'.
Van burg. mevr. Sleurink kreeg het
bestuur een welgemeend kompliment
op de nieuwe visies te hebben inge
speeld, het bestuur heeft, aldus burg.
Sleurink, getoond zich ook van deze ver
antwoordelijkheid bewust te zijn en
heeft gezorgd voor het hoogst bereik
bare leefklimaat en -omstandigheden
voor de bewoners die, zo liet ze blijken,
ook in haar hart een warm plekje heb
ben, blij als ze is met de integratie in de
plaatselijke samenleving van de Refu-
gium-bewoners die extra hulp en aan
dacht nodig hebben waarom de burge
meester het hen zo van harte gunt dat in
Refugium (toevluchtsoord) de normale
gezinssituatie zo dicht mogelijk bena
derd wordt. Ieder die zich daartoe inge
spannen heeft bracht burg. Sleurink
dank, voor het werk en de getoonde
inzet en creativiteit, afsluitend met de
wens dat op de kosten van zwakzinni
genzorg niet bezuinigd zal gaan wor
den, waar nodig en mogelijk zal burg.
Sleurink zich daartegen met kracht
verzetten.
Goede woorden werden vervolgens ge
sproken door dhr. M. Peekstok als
voorz. van de oudercommissie. Hij wen
ste alle medewerkers toe sterkte, kracht
en bovenal liefde te ontvangen hun werk
te blijven doen en namens de afd. Huis
vesting van de Prot. Chr. Stichting
Philadelphia-voorzieningen was het
mevr. Compagne die op de verbouwing
terugzag waardoor nu 4 woongroepen
zijn gevormd elk met hun eigen mate
van zorgbehoefte. De goedkeuring die
het Ministerie van WVC eraan had
gehecht noemde ze 'vrij uniek' en 'nooit
eerder gebeurd'; met de beschikbare
5 ton was ook in haar optie een 'schitte
rend nieuwe behuizing' gecreëerd.
Bewoner Wim Hagens dirigeert spontaan 'de Neutekraekers'
De openingshandeling: burg. Sleurink maakt de knoop los, terwijl bewoners en helpsters toekijken
Namens de bewoners was het Maarten
Tanis die heel flink het woord voerde.
Hij vertelde over de gezelligheid in huis
en 't gemak van de lift als de bewoners
geen zin hebben om trappen te lopen en
tenslotte was het het Hoofd, dhr. Kees
van Beek die woorden gaf aan z'n blijd
schap dat 'Refugium' zo voortreffelijk
aan de nieuwe normen is aangepast:
„We zullen ons blijven bezinnen op de
zorg die we onze bewoners moeten
geven", zo zette dhr. van Beek zichzelf
en z'n medewerkers aan het werk,
daarin uitgaand van het vertrouwen van
de ouders die hij 'met huid en haar' aan
hun kinderen verbonden wist. De zorg
die gegeven wordt zal ieders blijvende
aandacht hebben!", zo verzekerde hij, in
een hartelijke opwekking tot z'n mede
werkers die een welverdiend kompli-
LIENDEN - Het Katholiek Nederiands
Persbureau keert zich in een persbericht
tegen de Europese Gemeenschap, en
met name het symbool dat de EG heeft:
de cirkel met twaalf sterren. Omdat het
de bedoeling is dat dit symbool voor het
jaar 2000 op elke auto in de EG zit (met
daaronder de landcode), heeft het KNP
een alternatieve sticker ontwikkeld. Daar
op staat de cirkel, doorkliefd door een
bliksemschicht; ernaast staat de Neder
landse leeuw en de woorden 'Je main-
tiendrai'.
Het KNP beschouwt de cirkel met de
twaalf sterren namelijk als een occult
symbool. De ontwerper van de vlag, een
Rooms-katholiek, heeft een bewuste
symbolisatie willen weergeven van Ma
ria als 'Koningin van het heilige Room
se nieuwe Europa'. „Het uitgangspunt
van het ontwerp is de Wonderdadige
Medaille van Maria die sinds 1832
wordt geslagen en verkocht als aflaat",
aldus het KNP.
„De twaalf-sterren-krans is de Roomse
exegese van Openbaring 12:1. De voor
noemde Medaille is geslagen naar aan
leiding van een zogenaamde verschij
ning van Maria aan een zekere Catha-
rina de Laboure, die door Rome zalig-
verklaard werd in 1933 en heiHg ver-
ment kregen voor de wijze waarop ze
zich en de bewoners door de aanpas
singsperiode hebben gewerkt en ge
holpen.
Hoe het geworden is kon vervolgens
worden waargenomen in het ver
nieuwde huis, nadat dat door burg. Sleu
rink officieel heropend was. Ze deed dat
door de knoop los te maken waarin het
huis, als een cadeau, was verpakt. „De
neutekrakers' speelden op het gazon een
vrolijk lied en met name Wim Hagens
posteerde zich als dirigent in 't front van
de muzikanten. In huis konden de aan
passingen in ogenschouw worden geno
men, een eigen kamer voor elk van de 24
bewoners kleinere gezellige en comfor
tabele woonkamers, kortom een huis
om blij en trots op te zijn.
klaard in 1947. Reeds in 1876 waren er
een miljard exemplaren over heel de
wereld verspreid. Dit heeft Rome tot en
met 1992 beslist geen windeieren gelegd!
Er bestaat zowel van Roomse als protes
tantse zijde geen twijfel over dat de
Europese vlag een occulte Roomse ach
tergrond heeft. Occult, omdat de Maria
van deze vlag beslist niet de Maria is van
de bijbel, maar een demonische macht
die mensen ertoe brengt hun vertrouwen
op een stuk metaal te stellen, in plaats
van op de levende God".
„Wij als vrije Nederlanders", zo vervolgt
het KNP, „worden straks verplicht om
deze occulte symboliek te groeten en te
eren door de eenwording van Europa
met als doel het 'heilige Roomse rijk',
met de paus als politiek en kerkelijk lei
der. Het streven van Rome is de hele
wereld te regeren, met als residentie
Jeruzalem, waarom zij nu ook diploma
tieke betrekkingen met Israël wil aan
gaan".
De stichting het Katholiek Nederlands
Persbureau (een protestantse organisa
tie) wil „met Gods hulp tegen dit heil
loze eenheidsstreven een dam opwer
pen. Zij doet dit door verborgen feiten
over dit occulte element aan het licht te
brengen". Het KNP besluit het persbe
richt met de woorden: „God handhave
Nederland als Protestantse Natie en
Oranje als ons Vorstenhuis!"
