EHAIiDEfl-niEUWS
Terugdienke an Menheerse
NIEUWS
fietsverlichting
i^
L
Zilveren jubileum afd. Zeeland ContinU brandende
uit de kerken
Chr. Jongerenkoor
'Psallite Deo'
hervat repetities
Verantwoording
'Woord Daad'
Damkampioenschap
Goeree-Overflakkee 1992
Fototentoonstelling
landschappen
van de Grevelingen
Genealogische Vereniging
Bejaardenmiddag
Jubilate Deo te Ouddorp
(ingezonden)
Uut Menheerse en van Menheerse
Ook dit jaar ligt het weer in het voor
nemen, zo langzamerhand een tradi
tie; het persoonlijk Damkampioen
schap van Goeree-Overflakkee te
organiseren. Voor het 7e achtereen
volgende jaar al weer.
- 17 -
2e Blad
DINSDAG 7 JANUARI 1992
No. 6064
'k Binne gebore op 't Zandpad en 'k
binne opgegroeid in 't zelfde durp, mit
m'n broertjes en zusje. Mit voader en
moeder derbie geteld wazze me 'n mit
z'n negenen in we sliepe allemaele op 'n
klein zoldertje op den Oostdiek, waer we
toen weunden.
'k Hoawe op de poppeschole gegaen bie
juffrouw Sonneveld, juffrouw Vis en juf
frouw Piëta, dat was mien tante van men
voaders kante. Die schole was in de
Rienk, vlakbie het weeshuus van de
grote kaereke. Thuus was het erg klein
en mit zwaere regen lekte het als een
zeeve. We hadde een gaslampe, in je mos
een IVi duit in de meter douwe anders
ging de lampe uut. Nieuiwe kousjes kon
je koape bie van den Nieuwendiek.
Na schooltied speulde we op 't Zand-
paedje bie de gemeentetuun of op de
Waeterweg in de Spuie. Dikwijls gingen
we naer den Haevendiek, speulden in de
grindbak of op de boamen die daer
lagge voor de klompenmaeker. Dam-
mesje Vroegindewey had een speciale
karre, een lange jan om die boamen bie
Mans te briengen. We gienge de klom
penmaeker wel eens hellepe, kregen dan
een stikje glas waerme je de klompen
mos schrappe. Geld kregen we noait,
wel appels in peren uut den tuun, die
was achter de schure van Buth op de
Waeterweg. Vooran was Joapje Verweij,
de lorreboer, die liep kreupel.
's Weunsdagsmiddags was er geen scho
le en ik weet nog dat we mit Leen Struuk
naer 't land gienge. 't Was dien dag erg
waerm en we hadden geen komme of
kroes, dus we dronke uut onze klompe.
Leen was een van de eersten die naer
Canada gienge. Zaeterdag kregen we
ene cent en dan gienge we naer Tiene op
koaie voor een cent van 't blad.
Ik hoawe nog een paer halfjes, die kreeg
ik van opa Pietje, dat was men over-
groatvaoder van moeders kante. D'r
wasse nog 2 snoepwinkeltjes op den
diek, n.l. Neeltje Kooi en Jantje Troost
neffen de Gruiter. Jantje z'n vrouwe
kwam uut Rotterdam en ze kon goed
praete. Jan ging mit de ijscokarre deur 't
durp, een puntje was een cent. Toen Jan
wat ouwer wier viel er wel eens een drop-
peltje uit z'n neuze in den ijscobak, mar
Deelnemen aan dit unieke damevene-
ment kan, indien men lid is van een
damvereniging op dit eiland, alsmede
zij die geen lid zijn van een vereniging,
maar woonachtig zijn op Goeree-Over
flakkee.
De opzet van dit kampioenschap is om
het dammen, en met name de huisdam-
mers en niet-dammers een kans te geven
om deel te nemen en zo de damsport te
promoten, zodat voor hen aansluiting
bij een damvereniging op ons eiland en
zeker in de Oostelijke richting van Flak-
kee mogelijk is.
Helaas nemen in hoofdzaak bijna al
leen leden van de vier verenigingen aan
dit persoonlijke kampioenschap deel.
wiele namen het niet zo nauw. Gienge
oak kinkkere, vliegere en schotejillen
vange in de komme.
Laeter gienge we mit een grote simme en
lange peure op spiering visse. Oak meu-
lenaers vange op nieuiwe diekje, in de
winter schaetserieë en mit de stikkerslee,
binne oak wel eens deur 't ies gezakt mit
schotsjeloapen. Op de iesbaene had Piet
Verburg een tente in voor een stuuver
kon je een beker suukeloademelk koape,
mar wiele hadde geen centen. Op schole
was juffr. Hartensveld, juffr. Pape, mees
ter Prins, Mourik, Taaie en den groten
baes meester van Loo. Ik zieje nog al die
klompen in de gange, je mocht ze niet an
houwe in de klasse. Thuus veul stroap-
vet op je broad en soms vleis as der een
paerd geslacht wier in de noodslachting
op 't Voorgors bie Klaos Vroegindewey
en Joosje Kamerling.
Zaterdagmiddag naer Jamin vlak bie
Holland Zeeland voor goedkoape bood
schappen, we krege dan een boekje Cen
tra kado. Deur de weeke kwam Lijntje
Brezijn een liter melk brienge voor 9
mensen en je kreeg dan een klein
kroesje.
In 1938 verdronk m'n broertje Adrie bie
de Menheerse boat op zaterdagaevond
en dikwijls dienk ik nog terug an dien
dag.
Zo hei'e moaie herinneriengen mar oak
droevige diengen die je noait vergeet. Ik
haowe een mooie jeugd gehad, we hadde
niet veul mar we wazze tevreeë. Ik weete
nog veul meer te herinneren oak van
den oorlog en oare diengen. Mar voor
vandaege hou ik er mee op.
Een oud-Menheersenaer
(sins vuuf-en-vuuftig in Amerika)
Hofdijksweg 22, OUDDORP
Telefoon 01878-1092
Deze fantastische denksport verdient
zeker een betere plaats op ons eiland,
dus huis- en niet-dammers, laat u
inschrijven voor dit evenement, zowel
dames- als heren mogen deelnemen.
Het kampioenschap zal weer op zeven
avonden worden verspeeld, volgens het
Zwitsers Sonnenborn Berger-systeem
(via de Computer).
Het inschrijfgeld bedraagt zoals vorige
jaren 12,50 per persoon.
De uiterlijke inschrijfdatum is 15 ja
nuari 1992. De speelavonden zijn op 29
januari, 26 februari, 18 maart, 8 en 22
april, 4 en 18 mei, en de slotavond met
prijsuitreiking en sneldammen is 25
mei.
Ook dit jaar wordt in de welbekende
dorpen gespeeld, nl. in Melissant, Dirks-
land, Middelharnis en Ouddorp.
Inschrijven kan via de vereniging of bij
de volgende wedstrijdkommissieleden,
nl.:
P. Leroy, tel. (01871) 23 84; C. van Welie,
tel. (01877) 10 14, J. Visbeen, tel. (01877)
33 74 of bij B. Visbeen, tel. (01877) 22 38.
De wedstrijdleider voor dit kampioen
schap is ook dit jaar weer de heer
A. Knape, tel. (01870) 8 25 81.
De organisatie
Zaterdag 18 januari a.s. hoopt de afde-
hng Zeeland (waaronder ook Goeree-
Overflakkee behoort) van de Neder
landse Genealogische Verneiging haar
25-jarig jubileum te herdenken tijdens
een bijeenkomst in 'De Vroone' te
Kapelle, aanvang 14.00 uur.
Na opening door de voorzitter, de heer
C. M. Bierens, zal als spreker optreden
de heer P. A. Harthoorn uit Canterbury
(Engeland), die gedurende al die tijd één
van de voortrekkers van onze afdeling
is geweest.
Daarna zal - tussen 14.45 en 15.15 uur-
de aanbieding plaatsvinden van het
jubileumboek 'Spelerieë'.
De bijeenkomst wordt dan voortgezet
met pauze en uitwisseling van genealo
gische gegeven door de aanwezige
leden.
NED. HERV. KERK
Benoemd
te Numansdorp (buitengew. wijkgem.)
tot bijstand in het pastoraat (part-time)
S. de Jong te Staphorst.
Bedankt
voor Nieuweroord-Noordscheschut C.
D. Zonnenberg te Benschop; voor Wad-
dinxveen H. Harkema te Onstwedde;
voor Meteren en Est dr. J. van Eek, pred.
voor buitengew. werkzaamheden (leger
predikant) te Ede.
GEREF. KERKEN
Beroepen
te Hardenberg voor de miss. dienst op
West-Timor (Ind.) drs. G. Jongsma te
Anna Paulowna; te Huizen drs. J. J.
Blom te Edam.
Aangenomen
naar Nieuwleusen drs. J. Bol te Rijssen;
naar Hardenberg voor de miss. dienst
op West-Timor (Ind.) drs. G. Jongsma te
Anna Paulowna.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Aangenomen
naar Zaamslag L. E. Leeftink, kand. te
Ureterp.
Bedankt
voor Apeldoorn M. Nap te Zeist; voor
Beilen i.c.m. Hooghalen, voor Doetin-
chem-Doesburg, voor Drogeham, Gees,
voor Mildam i.c.m. Nijega-Opeinede,
voor Surrey (Can. Ref Churches) voor
de miss. dienst te Brazilië), voor Twijzel-
Kollumerzwaag en voor Wetsinge-Sau-
werd L. E. Leeftink, kand. te Ureterp.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen
te Rilland-Bath D. Rietdijk te Moerka-
pelle; te Rotterdam-Centrum C. A van
Dieren te Stolwijk.
Bedankt
voor Aalburg en voor Ridderkerk A.
Moerkerken te Gouda; voor Boskoop A
B. van der Heiden te Doetinchem; voor
Leerdam en voor Meeuwen G. Mouw te
Genemuiden; voor Utrecht, voor Vee-
nendaal en voor Zoetermeer G. J. van
Aalst te Benthuizen; voor Corsica (USA)
en voor Kalamazoo (USA) A. Moerker
ken te Gouda; voor Vlissingen D. Riet
dijk te Moerkapelle; voor Rhenen E.
Venema te Elspeet; voor Wolphaartsdijk
J. J. van Eckeveld te Zeist.
OUD GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen
te Werkendam A. D. Muilwijk te Dor
drecht.
Fietsverlichting met een dynamo werkt alleen goed
wanneer met een behoorlijke snelheid gefietst wordt.
Een fietser is dus slecht zichtbaar bij stilstand, bij
harde tegenwind en bij slecht weer (onvoldoende
lichtbundel). De Friwo fietsaccu is een nieuw produkt
dat deze nadelen opheft.
De fietsaccu zorgt continu voor een sterke lichtbundel
uit voor- en achterlicht. Onafhankelijk van
fietssnelheid en weersgesteldheid. De fietsaccu wordt
in een houder geschoven, past op iedere fiets, geeft een
sterke en konstante lichtbundel en kan keer op keer
worden opgeladen.
Een komplete set Friwo bestaat uit een oplaadbare 6-
volts accu, een oplaatunit en een stuurhouder. Het
opladen duurt ongeveer 7 uur en kan op elk 220-volts
stopkontakt plaatsvinden. De opgeladen accu geeft
meer dan twee uur stroom. Twee signaallampjes op de
houder waarschuwen de gebruiker tijdig tegen
onvoldoende spanning. Met dit systeem wordt de
veiligheid van de fietser vergroot. Ruim twee uur zien
èn gezien worden. Zowel voor de dagelijkse fietser als
ook voor kinderen op de fiets en de berijders van
racefietsen, die een dynamo op de band maar
hinderlijk vinden. Bovendien is er geen onnodige
rolweerstand van een dynamo. De fietsaccu kan op de
normale fietsverlichting worden aangesloten, zelfs in
combinatie met de dynamo.
De Friwo fietsaccu is een Duits produkt, dat in
Nederland door de firma AGU uit Alkmaar wordt
geïmporteerd.
Prijs 129,00 voor een komplete set. Verkrijgbaar bij
de goed gesorteerde fietsenzaak.
Na een korte kerstvakantie hopen wij
onze wekelijkse repetities op D.V. vrij
dagavond 10 januari van 7 tot 8 uur te
hervatten. Met ingang van februari zul
len de wekelijkse repetities op donder
dagavond van 7 uur tot half 9 gaan
plaatsvinden,
Ben jij ook in de leeftijd van 16 tot 30
jaar? Zing jij ook graag liederen als
Psalm 150, Psalm 91, 'Als ik kom tot U',
en 'Hij is de Weg'? Bezoek dan geheel
vrijblijvend onze repetitie-avond. Wij
zijn een enthousiast koor van 42 leden,
die afkomstig zijn uit vrijwel alle plaat
sen van ons eiland.
Tot op heden zongen we uitsluitend op
het eiland. We denken dan onder andere
aan onze kerstzangavonden j.l. te Dirks-
land en Oude Tonge. Dit voorjaar hopen
we een nieuw repertoire in te studeren.
Geplande uitvoeringen zijn D.V. 14
maart in de Grote Kerk te Tholen, 4 april
in de Dorpskerk te Goudswaard en op
13 juni in de Nieuwe Kerk te Middel
burg.
Onze dirigent is Paul Kieviet en onze
organist Bart-Jaap de Bakker.
Ook jij bent van harte welkom in de hal
van de Prins Mauritsschool te Middel
harnis waar wij repeteren!
De C.V.B afdeling Middelharnis-Som-
melsdijk nodigt u weer hartelijk uit op
dinsdag 14 januari 's middags half drie
in 'De Goede Ree'. Spreker is deze mid
dag de heer J. v.d. Berg en hij hoopt ons
prachtige dia's te laten zien.
Hebt u vervoer nodig, dan kunt u bellen
naar mevr. C. Beket, tel. 8 25 11.
De penningmeester van 'Woord Daad'
ontving tijdens het vierde kwartaal
van 1991:
Verkopen3.993,10
Resultaat oliebollenaktie6.507,45
Diakonie N.H. gemeenten..../ 4.895,15
Jubileumaktie Prins
Mauritsschool Dirksland.../ 15.000,00
Partikuliere giften350,00
BloemboUenaktie
fam. Grinwis4.225,45
Busfonds schoolk. G.-O3.064,85
Spaarglobes O'plaat2.552,95
Spaarglobes Stellendam333,55
Winkel Ooltgensplaat500,00
Bazar Ester en
Wilco Menheere20,40
Rente Giro1,23
Totaal 4e kwartaal 1991..ƒ41.110,58
Totale ontvangsten in het jaar 1991 zijn:
Ie kwartaal5.451,47
2e kwartaal23.217,95
3e kwartaal28.401,11
4e kwartaal.ƒ41.110,58
Totaal ontvangen in 1991.ƒ98.181,11
In het jaar 1991 hebt u er samen voor
gezorgd dat we het bovenstaande bedrag
mogen verantwoorden. Naast God, Die
uw harten wilde neigen tot milddadig
heid, dank aan allen die ons mooie werk
op enigerlei wijze hebben gesteund.
Ook voor het jaar 1992 willen we het
werk van onze stichting in uw aller
belangstelling en voorbede aanbevelen.
Tevens u allen een gezegend en voor
spoedig 1992 toegewenst door het comité
'Woord Daad' Goeree-Overflakkee.
De penningmeester
Vanaf donderdag 2 januari tot en met
vrijdag 31 januari 1992 is in het Bezoe
kerscentrum De Grevelingen een foto
expositie te zien. Jan Schoemaker heeft
zijn eigen kijk op het Grevelingenmeer
en het omringende landschap weergege
ven in 25 grote kleurenfoto's.
Jan Schoemaker woont in Hellevoet-
sluis. Hij fotografeert al jaren en drukt
zelf zijn kleurenfoto's af Hij wordt veel
geïnspireerd door de contrasten tussen
oude en nieuwe dingen, bijzondere lij
nen, maar ook door wijdse landschap
pen en karakteristieke huizen. Dit soort
onderwerpen zijn aan de Grevelingen in
een veelvoud aanwezig.
Naast de tentoonstelling van Jan Schoe
maker kunt u in het Bezoekerscentrum
De Grevelingen de permanente exposi
tie bezichtigen over het Grevelingen
meer.
Het bestuur van het Chr. Mannenkoor
'Jubilate Deo' te Ouddorp nodigt haar
leden uit a.s. zaterdag 11 januari 1992 de
eerste repetitie bij te wonen.
Ook nieuwe leden vanaf 16 jaar zijn van
harte welkom.
De repetitie wordt gehouden van 17.45
tot 19.45 uur en vindt plaats in het Ned.
Hei-v. verenigingsgebouw 'Eben-Haë-
zer', Preekhillaan 3 te Ouddorp.
Eenmaal per 14 dagen wordt er gerepe
teerd onder leiding van onze dirigent
Jan Bezuijen uit Ouddorp.
Onder zijn leiding worden Psalmen,
Gezangen, Geestelijke- en Vaderlandse
liederen ingestudeerd.
4.l^^^i^^l^l^Jf4.l^l^l^l^.^^:^:^;^lfl^l^l^l^l^>^l^l^J^■l^l^'^J^^l^'^'^|^J^****4■**4■****************'^**'^*^
Nu is Neel blij, dat dit huwelijk niet is
doorgegaan, want ergens, diep in haar
hart, voelt zij niets voor het werk op de
boerderij. Boter en kaas maken ligt haar
niet. Misschien had ze er helemaal niets
van terecht gebracht, en dan?
Neel rilt bij die gedachte.
Het zou werkelijk een ramp geweest zijn, want
dan was er van de boerderij weinig of niets terecht
gekomen. Nee, het is veel beter, zoals het nu ge
gaan is. Trouwens, wat heb je er aan, als het alleen
maar een geldhuwelijk zonder liefde geweest
zou zijn?
Opeens moet Neel aan haar overleden vader
denken.
Tjonge, wat was vader boos, toen boer Van der
Zande met de boodschap kwam, dat zijn zoon
Adriaan onder geen enkele voorwaarde met Neel
wilde trouwen.
Neel is zo diep in gedachten, dat zij nu pas merkt,
dat de bus in de Dorpsstraat bij de kerk stopt. Hier
moet zij er uit.
Vlug grijpt zij haar koffertje en verlaat na een kor
te groet aan de chauffeur, de bus. Enkele ogen
blikken later staat zij voor het huis, dat jarenlang
haar ouderlijk huis is geweest. In dit huis is zij ge
boren, hier heeft zij als kind gespeeld, hier is moe
der gestorven en jaren later vader.
Even wordt het week in haar hart en allerlei
mooie herinneringen wellen op. Toch moet zij
hier zijn, want in haar vroeger ouderlijk huis wo
nen tante Marie en de oude boer Van der Zande.
Wat een geluk, dat zij destijds het huis aan de
boer heeft verkocht. Als dat niet was gebeurd,
waar zou zij dan moeten logeren? Het is waar
schijnlijk, dat zij dan haar geboortedorp niet dik
wijls meer had teruggezien.
Dan trekt Neel aan de bel en het vertrouwde ge
luid klinkt haar als muziek in de oren.
Enkele ogenblikken later wordt de voordeur ge
opend en staat tante Marie voor haar.
In een oogopslag ziet Neel dat de oude boerin er
slecht uitziet. Zij ziet er zo bleek uit en heeft rood
behuilde ogen. Zwijgend laat tante Marie haar
gast binnen en wijst naar de voorkamer.
Er moet iets bijzonders aan de hand zijn, dat voelt
Neel direkt. Lang hoeft zij dan ook niet te wach
ten of zij hoort wat er is gebeurd.
Het bloed trekt uit haar gezicht weg, als Van der
Zande haar vertelt, dat de hofstee van Adriaan en
Tonia door brand is verwoest. Zij weet eigenlijk
niet, wat zij zeggen moet.
„Wat erg voor jullie", hakkelt zij zenuwachtig.
In korte trekken vertelt Adriaan nu wat er precies
aan de hand geweest is.
„Wat een gemenerd!"
Neel is verontwaardigd.
„En hebben ze die kerel al te pakken?" vraagt zij
een beetje gekalmeerd.
Adriaans vader schudt het hoofd.
„Ik zou het niet durven zeggen, Neel. Eerlijk ge
zegd hebben we helemaal niet meer aan de man
gedacht. Vredenhof is onze grootste zorg, want de
hofstee moet zo spoedig mogelijk weer worden
opgebouwd en dat zou wel gaan, als..."
Boer Van der Zande zwijgt even en kucht.
Het is beter om de diefstal uit het geldkistje maar
voor Neel te verzwijgen.
Maar Tonia vult haar schoonvader aan: „Hadden
we het geld nog maar gevonden".
Dan ziet Neel het lege geldkistje staan.
Adriaan ziet dat het meisje er naar kijkt en zegt:
„Alles is er uit gestolen, Neel. Vind je het niet laf
Vader Stam en Jan vonden het leeg in de wei toen
zij aan het melken waren".
Neel knikt.
Het dringt echter niet helemaal tot haar door. Zij
heeft op dit ogenblik zó veel te verwerken.
Vredenhof verbrand!
Hoe is het mogelijk.
In haar hart is er medelijden met Adriaan en To
nia. Zij waren zó gelukkig en nu dit! Het ergste is,
dat de inhoud van het geldkistje verdwenen is.
Waar moeten zij nu het kapitaal vandaa halen.
De oude Vand er Zande kan gemakkelijk als ren
tenier leven, omdat hij nog in de winst van de hof
stee deelt. Maar of hij zonder moeilijkheden het
grote bedrag voor een nieuwe boerderij kan op
brengen, dat betwijfelt ze.
Plotseling schiet er een plan in haar gedachten.
Ja, daar moet zij eens rustig over nadenken. Als
het voor de oude boer moeilijk blijkt de bouw van
de nieuwe Vredenhof te financieren, dan is zij be
reid Adriaan en Tonia het geld te lenen. Zij heeft
toch geld genoeg.
Als Neel de betraande ogen van Tonia ziet, is haar
besluit genomen. Wat geeft het immers. Je bent
toch in de wereld om elkaar te helpen.
Tegen etenstijd gaan de vrouwen naar de keuken
en overleggen de boer en zijn zoon, wat hen te
doen staat. Het duurt echter niet lang, of beide
mannen komen met bezorgde gezichten naar
de achterkamer.
„Zo", zegt tante Marie, terwijl zij aanstalten
maakt om de tafel te gaan dekken. „Hebben jullie
al plannen gemaakt?"
„Nou, plannen", antwoordt Adriaan en zijn stem
klinkt somber.
„We hebben wel plannen gemaakt, maar het is de
vraag of ze uitgevoerd kunnen worden".
„Er zijn nog al wat problemen. Maar ja, we moe
ten alles goed bekijken, omdat we met het finan
ciële gedeelte een beetje in de knoei zitten. Waar
halen we op korte termijn het geld vandaan om
'Vredenhof op te kunnen bouwen? De enige mo
gelijkheid zou zijn geld bij de bank te lenen",
voegt de oude boer er aan toe.
„Is het zó erg?"
Tante Marie slaat haar handen in elkaar van
verbazing.
„Dat is mijn schuld", zegt Tonia zacht en tranen
rollen over haar wangen. „O, had ik maar beter op
het geldkistje gelet, dan..."
„Stil, Tonia".
Adriaan legt zijn hand op de arm van zijn
jonge vrouw.
„Zoiets moet je niet zeggen en er verandert niets
aan de zaak. Het heeft zo moeten zijn. Alles komt
terecht vrouw, Vredenhof wordt weer herbouwd".
Even wacht Adriaan.
Dan zegt hij haperend: „Met Gods hulp beginnen
we opnieuw".
Neel heeft een brok in haar keel.
Zal...?
Zal zij het nu zeggen?
Nee, het is misschien beter om nog even te
wachten.
Zwijgend nuttigen zij die middag het middag
maal. Tonia kan haast geen eten door haar keel
krijgen. Aldoor moet zij aan het gestolen geldkist
je denken, al hebben Adriaans woorden haar erg
goed gedaan. De jonge boerin kan nog maar
steeds niet begrijpen, hoe het mogelijk was, dat ie
mand het kistje ongezien heeft kunnen weg
nemen.
Na de maaltijd pakt de oude boer de Bijbel met
koperen sloten en leest met zware stem: „Prediker
3: Alles heeft een bestemde tijd, en alle voorne
men onder den hemel heeft zijn tijd. Er is een
tijd..."
(wordt vervolgd)
