EIÜVriDEri-tllEUWS
Uit de Historie
Stellendam
Dankbetuiging Prins Bernhard
Personeel en Direktie wensen u een gezellig uiteinde en een voorspoedig en gezond 1992
wij starten het nieuwe jaar
met een
Donderdag 2 januari 9.00 uur
start uitverkoop
Krachttoer voor de boeren
Politieberichten
Politiebericliten
Bar slechte voorzomer was een dieptepunt
pimpernel
Goedereede
5e blad
VRIJDAG 27 DECEMBER 1991
No. 6062
(2e serie, nr. 6)
Schipper Brinkman
Aren, voer voor de oorlog als schipper
op de S.L. 12 die z'n vader in 1921 had
gekocht. Het schip werd door de Duit
sers gevorderd en Aren zat zonder werk.
Hij kreeg al spoedig een aanbod van de
Zuid Hollandse Reddingsmaatschappij
om als schipper te varen op de President
Jan Leis te Hoek van Holland. Dat was
1945, 7 jaar later zou Aren op zee
omkomen.
In januari 1952 zaten er op de Maas
vlakte twee slepers in nood. Aren die al
meerdere gewaagde reddingen op zijn
naam had voer te hulp. De Jan Leis werd
door een grondzee gekanteld en schip
per Brinkman werd, toen het schip weer
overeind kwam, vermist.
Schipper Brinkman
naar zijn
laatste rustplaats gebracht
(van één onzer verslaggevers)
Onder klokgelui is gistermiddag schip
per Arend Brinkman in zijn geboorte
dorp ten grave gedragen. Velen, zeer
velen, hebben de omgekomen mensen
redder op zijn laatste tocht begeleid.
Aan Brinkmans met bloemen omkran
ste groeve stonden behalve de familie,
zijn medestrijders en vele autoriteiten,
alle vissers van Stellendam. Want giste
ren waren de schepen niet uitgevaren.
Het was dan ook vol in het kleine haven
tje, waar de reddingboten, de 'President
J. V. Wierdsma' en de 'President Jan
Leis' naast elkaar een ligplaats hadden
gevonden. Halfstok hingen daar de
vlaggen...
Twee posthume onderscheidingen
Een grote menigte had zich, zoals we
gisteren reeds in een deel van onze edi
ties konden melden, tegen tweeën voor
het ouderlijk huis van schipper Brink
man opgesteld. Binnen leidde de Geref.
predikant van Hoek van Holland, ds. P.
Rullman, de rouwdienst. Even later for
meerde zich de stoet. Achter de naaste
familie liep de machinist van de "Konin
gin Wilhelmina' W. van Seters, een zwa
ger van de omgekomene. Op een kussen
droeg deze de posthuum verieende
reddingsmedaille.
Naast de graven van zijn vroegere mak
kers. Bas de Blok en L. J. de Jager was
schipper Brinkman een laatste rust
plaats gedolven.
Als eerste spreker deelde de burgemees
ter van Stellendam mede, dat bij Kon.
Besluit aan schipper Brinkman pos
thuum was toegekend de ere-medaille
voor menslievend hulpbetoon.
Ds. Rullman sprak vervolgens naar aan
leiding van het Bijbelwoord, dat er maar
één schrede is tussen ons en de dood.
„Brinkman", aldus de spr., „heeft zijn
leven voor zijn vrienden gesteld
De heer Murk Leis, president-direkteur
van de Kon. Zuidhollandse Mij tot Red
ding van Schipbreukelingen vertelde,
dat schipper Brinkman ruim 100 men
sen had gered is de zes jaar van zijn
schippersloopbaan. „Nooit hebben wij
een zo jeugdig schipper gehad", aldus de
kritisch selekteren
hypotheek Qfl!
op maat...
Makelaar Tamboer
Tel. (01870)8 34 77
heer Leis. Hij zei voorts, een schrijven
van deelneming te hebben ontvangen
van prinses Wilhelmina en dat de Maat
schappij Brinkman de gouden redding
medaille posthuum heeft toegekend.
Nadat mr W. F. P. C. Viétor namens L.
Smit en Co's Internationale Sleepdienst
gewaagd had van het „onbegrijpelijk
aantal tegenslagen", dat zich de afgelo
pen week bij Hoek van Holland heeft
voorgedaan, nam de bootsman van de
'Radmar', de heer J. Velleman, het
woord. „We hebben jou leren kennen.
Brinkman, toen je ons door de kokende
branding naar de veilige wal gebracht".
Van de verdere sprekers noemen wij de
voorzitter van de wijkgraad voor Hoek
van Holland, de heer D. van der Burg,
het oud-hoofd van de Chr. school te
Stellendam, de heer Jongsman en de
direkteur van de Kon. Noord- en Zuid
hollandse Reddingsmaatschappij, de
heer H. de Booy. „Aan alle 25 stations
van de K.N.Z.H.R.M, hangt vandaag de
vlag halfstok", aldus deze spreker.
De Geref predikant te Stellendam, ds.
Los, dankte tenslotte namens de familie
voor de belangstelling, waarna duizen
den Stellendammers in défilé langs het
graf trokken.
Onder de aanwezige autoriteiten merk
ten wij op de Commandant van het dis-
trikt 4 en 5 van het Loodswezen, kapi
tein ter Zee J. Tissot van Patot en de
hoofdcommissaris van Politie, H. M. C.
A. Staal.
Kransen en bloemstukken waren ero.m.
van de bemanningen van de reddingbo
ten, alsmede van die van de 'Radmar" en
de "Merope". Voorts van de Kon. Marine,
het Loodswezen, Van den Tak's Ber
gingsmij., L. Smit en Co., het Engelse
garnizoen in Hoek van Holland en de
bemanningen van de sleepboten.
(wordt vervolgd)
J. L. Struik
In het artikel 1891 LYNDEN 1991, Nederiandse plaats in USA honderd
jaar, (E.N. van 8 november jl.) schreven wij o.a., dat wij in het Lynden Pio
neer Museum oog in oog hadden gestaan met Prins Bernhard. Dit wil zeg
gen met een afbeelding van hem als jong officier.
Van diens particulier secretaris ontvingen wij dezer dagen de volgende
brief:
Zeer geachte Heren Apon en van der Vliet,
Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard der Nederlanden heeft mij
verzocht u te danken voor uw brief van 11 november jl. met het blad
'Eilanden Nieuws' en de door u gemaakte foto. De Prins heeft met belang
stelling hiervan kennis genomen. Met de meeste hoogachting enz.
U begrijpt, dat wij recht verguld waren met deze reaktie uit paleis
Apon/v. d. Vliet
Auto's van de weg
Op vrijdagavond merkte een automo
bilist uit Vierpolders vrij laat een brom
fietser op en remde krachtig. Zijn auto
begon te slippen, waarna hij van de dijk
afreed. Het ongeluk gebeurde op de
Eendrachtsdijk in Stellendam.
Draaien aan de knop van de radio en
een windvlaag waren ook voldoende om
met een personenauto in de sloot te
belanden. Dat overkwam zaterdag
avond een inwoner van Scharendijke op
de Provincialeweg bij Ouddorp. Er vie
len geen gewonden.
In de nacht van zaterdag op zondag
raakte een 21-jarige inwoner van Dirks-
land de macht over zijn stuur kwijt en
kwam daarna met zijn auto in de sloot
tot stilstand. Daardoor werd een 18-
jarige inwoonster van Dirksland, die
achterin de auto zat, gewond. Zij moest
naar het ziekenhuis worden overge
bracht. De andere inzittenden bleven
ongedeerd. Het ongeluk gebeurde op de
Provincialeweg bij Stellendam.
Diefstallen
Vorige week maandag werd ingebro
ken in een snackcorner aan de haven in
Stellendam. Een radio-cassette-recorder
was de buit.
Dinsdag werd geprobeerd om in te
breken in een auto op de poolparkeer-
plaats in Stellendam.
Vrijdagavond werd ingebroken in een
woning aan de Brielsestraat in Stellen
dam terwijl de bewoners, zowel als hun
buren te gast waren op een bruiloft.
Diverse sieraden, geld, kleding, audio-
apparatuur en een draagbare telefoon
werden gestolen.
Ook werd er vrijdagavond ingebroken
in een vissersboot in de Binnenhaven in
Stellendam. De daders namen kratten
kabeljauw en wijüng mee.
Tussen 15 en 20 december werd een rol
met 300 meter schapengaas gestolen aan
de Scharrezeeweg in Ouddorp. De scha
de bedraagt ongeveer 540,-.
Zaterdag werd ingebroken in een
woning aan de Pretoriuslaan in Oud
dorp. De buit is waarschijnlijk niet meer
dan een horloge. Wel hadden de daders
een grote troep achtergelaten.
'^^^^^^TVVK^^i
Landbouwpraatje
Vanwaar de boerenachterdocht bij
de vrijmaking van handelsverkeer?
Zijn de boeren bang dat ze op de
groter wordende markt het onder
spit delven? Angst is een slechte
raadgever. Liberalisatie zal de Ne
derlandse boer zeker geen windeie
ren leggen.
Al vijfjaar lang tobben ruim honderd
landen met de vraag hoe het handelsver
keer opgevoerd kan worden. Een GATT-
handelsronde (GATT staat voor Alge
mene Overeenkomst inzake Handel en
Tarieven) is eind 1986 gestart in Uru
guay en spitst zich sindsdien toe op libe
ralisatie van het verkeer en de handel.
Voor de eerste maal is op de GATT-
agenda het agrarisch verkeer als afzon
derlijk dossier opgenomen. Pikant de
tail: tijdens deze handelsronde in
GATT-verband blijkt juist het land
bouwdossier een van de moeilijkste
struikelblokken te zijn in het liberali
satie-verhaal.
Waar draait het in de GATT om als
landbouw over de tong gaat? De GATT-
partijen willen meer toegang tot eikaars
markt, een vermindering van de steun
aan boeren (interne steun die in het
kader van ieders landbouwbeleid wordt
geboden) en minder steun of subsidies
bij de export van landbouwprodukten.
In vaktermen draait het dus om drie ele
menten: minder importbelemmeringen,
minder interne steun en minder export
subsidies. Genoemde elementen spelen
juist een belangrijke rol in de landbouw
politiek die vele GATT-partijen zelf voe
ren. Op agrarisch terrein zijn twee
supermachten direkt in beeld: de Ver
enigde Staten als grootste agrarische
exporteur ter wereld en de Europese
Gemeenschap als tweede exporteur en
als eerste importeur van agrarische
goederen.
Beide handelsblokken hebben grote
belangen bij het GATT-liberaliserings
proces en willen beide hun positie zo
veilig mogelijk stellen.
Blessure-tijd
Amerika heeft enkele jaren geleden zijn
eisen ingediend bij de GATT. Die
komen neer op een vermindering van de
importbeperkingen en de interne steun
met 75% in tien jaar tijd. De exportsteun
zou in Amerikaanse ogen zelfs met 90%
moeten dalen. Deze vergaande eis is
direkt in het verkeerde Europese keelgat
geschoten. De EG kon heel moeizaam
met een tegenvoorstel komen: verleden
jaar bleek de Gemeenschap bereid de
steun met 30% te verminderen en wel
gerekend over een periode van 1986 tot
1996. Tussen het Amerikaanse en Euro
pese voorstel zat een dermate groot gat
dat de GATT-handelsronde noodge
dwongen in een verlenging moest ko
men.
Na een jaar 'blessure-tijd' zijn de posi
ties van de Verenigde Staten en de EG
elkaar dicht genaderd: een procentuele
steunvermindering van 35% in vijf a
zes jaar tijd.
Deze consensus lijkt aardig, maar de
uitwerking en de nadere voorwaarden
roepen nog veel onzekerheid op. Wat is
precies 35%? Welk uitgangsjaar wordt
gekozen? Betekent steunafbraak ook
een vermindering van exporthoeveelhe-
den of alleen maar exportsubsidies of
wellicht een combinatie van beide? Hoe
zit het met andere randvoorwaarden die
invloed kunnen hebben op de concur
rentie? Kortom: boeren in Europa en in
Nederland zijn nog niet veel wijzer van
de 'hoopvolle' GATT-ontwikkelingen.
Tenzij...
Wat betekent de 'GATT-show' voor de
doorsnee boer? Als de belangrijkste
GATT-partijen hun agrarische exporten
in hoeveelheden reduceren zal de Neder
landse melkveehouder minder ruimte
krijgen. De Nederlandse zuivel, die
steeds meer over de Europese grenzen
Oostflakkee, Middelharnis
en Dirksland
Alkohol en verkeer
In de nacht van dinsdag op woensdag
werd een inwoner uit Sommelsdijk aan
gehouden, omdat hij een auto bestuur
der terwijl hij te veel alcohol had
gedronken. Zijn ademalcoholgehalte
bleek 310 ug/1 te bedragen, hetgeen goed
was voor een rijverbod van 2 uur en een
boete van ƒ250,-.
Diverse aanrijdingen
Aan de Oosthavendijk in Dirksland
kwam op maandagavond een auto in de
sloot terecht. Bij onderzoek bleek dat de
persoon die de auto bestuurd had, niet
in het bezit van een rijbewijs was. Hij
heen afzet, zal zeker een veer moeten
laten. Eenzelfde hoeveelheidsregulering
(in vaktermen quotering geheten) zal
zich voordoen bij granen, bij vlees (ook
varkens- en pluimveevlees) en bij suiker.
Het ligt dan voor de hand dat juist de
Nederlandse landbouw, die uitermate
exportgericht is, een deuk overhoudt
aan de GATT. Tenzij... de Nederlandse
boeren en tuinders een sterke concur
rentiepositie weten te behouden door
snel, akkuraat en op de juiste kwaliteit te
mikken. De perspektieven op de groter
wordende markt liggen bij produkten
die exclusief zijn en een hoge toege
voegde waarde hebben (zeer komplex
bewerkte agrarische produkten). Op die
toer weten de Nederlandse boer en tuin
der steeds beter de weg te vinden. Het
schoolvoorbeeld heet tuinbouw.
Desondanks zullen veehouders en akker
bouwers de eerstkomende jaren voor
een krachttoer staan om onder druk van
de GATT om te schakelen! Dat vraagt
tijd, energie en zal ook tot een zekere
sanering leiden. De onzekerheid en de
vraag wie de mondiale race wel of niet
overleeft maakt de gezindheid in boe-
renkringen ten opzichte van de GATT er
niet vriendelijker op.
B. Schouwing
was door de mist in een bocht van de
weg geraakt. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor. Tegen de man
wordt proces verbaal opgemaakt.
Op vrijdagavond kwam een inwoner uit
Oude Tonge eveneens naast de weg
terecht, toen hij met een te hoge snelheid
de Oudelandsedijk op wilde rijden. Hij
verloor de macht over het stuur en kwam
uiteindelijk tegen een naast de weg
staande schuur tot stilstand. De auto
werd zwaar beschadigd en de schuur
dreigde zelfs in te storten. Na zorgvuldig
stutwerk kon dat toch voorkomen wor
den.
Diefstallen en inbraken
Op maandag werd er vanaf een parkeer
plaats in Middelharnis een auto gesto
len. Het betrof hier een Opel Kadett,
kenteken LL-71-TJ.
In Nieuwe Tonge werd een container
van de ruilverkaveling opengebroken.
Uit de container werden meerdere rol
len zwart nylongaas gestolen, dat wordt
gebruikt voor oeverafzetting van nieuwe
sloten e.d.
Verder werd er afgelopen week in een
tweetal bedrijven in Oude Tonge inge
broken. In deze gevallen wordt er niets
vermist, maar wel is de aangebrachte
schade aanzienlijk.
In de nacht van dinsdag op woensdag
werd er ingebroken in een sportzaak in
Dirksland. Uit de winkel werd een grote
hoeveelheid schaatsen en meerdere fiet
sen ontvreemd. De gestolen goederen
werden vermoedleijk in een bestelauto
geladen, die ook in Dirksland gestolen
was. Die auto werd later in de week
teruggevonden in de buurt van Eind
hoven.
Verder werd er in meerdere woningen
ingebroken: Op donderdagavond werd
er ingebroken in een woning in Som
melsdijk. De buit bestond hier uit siera
den en cheques.
Tussen donderdagmiddag en vrijdag
ochtend werd er ingebroken in een
woning in Nieuwe Tonge. Hier had men
het voorzien op diverse apparaten, zoals
een televisie en een magnetron.
Weerkundig jaaroverzicht
(door J. H. Pelleboer)
Als wij op zoek gaan naar de plussen en
minnen ten aanzien van het weer in
1991, komen wij - wat de tegenvallers
betreft - in de eerste plaats de zeer
slechte voorzomer (mei en juni) tegen.
Voor alle groei en bloei was de nacht van
21 april rampzalig zowel in ons land als
tot in Frankrijk toe, wat het bevriezen
van bloesems en vroege planten betreft.
In ons land in de weerhut minima tot - 8
graden en aan de grond plaatselijk tot
-10 graden, hetgeen zo laat in de lente
extreem lage temperaturen zijn.
Heel bijzonder in overwegend de hele
noordwestelijke helft van het land was
het zeer langdurige onweer (vier a vijf
uren achtereen) in de nacht van 11 op 12
juli. Dit na de warmste dag van het jaar,
11 juli, met in het zuiden van het land
een maximum van 35 graden.
Eindelijk schaatsweer
Het was verheugend dat er na drie
extreem warme winters in de eerste helft
van februari weer eens fiks geschaatst
kon worden. Zelfs wedstrijden op enkele
grote meren. In de nacht van 9 februari
de laagste temperatuur van het jaar. Aan
de grond tot —18 graden gemeten. Op
vijftien dagen werd er geschaatst.
Ook kwam er een einde aan een serie
van drie opvallend warme jaren. Het
jaar daarvoor (1990) was zelfs het warm
ste jaar over 250jaar. Nu waren er enkele
te koude maanden, hetgeen het gemid
delde tot even boven normaal bracht.
Maart record
De lentemaand maart was vanaf 1706
(het begin van de betrouwbare metin
gen) niet zo warm geweest. Groei en
bloei, zoals onder andere bleek uit de
bladontplooiing van de wilde kastanje,
waren daardoor ook uitzonderlijk vroeg.
Maar de domper op al deze vroege
warmte bleef niet uit: de meimaand was
in deze eeuw alleen in 1902,1941 en 1962
kouder.
Zomer begon laat
In deze eeuw was de zomer, met de eer
ste zomerse dag boven 25 graden, nim
mer zo laat begonnen als dit jaar,
namelijk op 2 juli. Daar ging een
extreem natte, koude en sombere juni
aan vooraf Zowel in De Bilt als in Gro
ningen de natste juni over 140 jaar.
Plaatselijk o.a. in De Bilt een tekort van
ruim honderd uren zon. Op enkele
plaatsen in het land kwam het regencij-
fer van juni even boven de 200 mm,
tegen normaal 60 mm.
Deze zo bar slechte voorzomer was,
behalve voor de land- en tuinbouw, ook
zeer nadelig voor de recreatie. Mooie
terrasdagen waren er nauwelijks, zodat
ook de horeca, die op dagjesmensen is
aangewezen, steen en been klaagde over
zo'n slechte aanloop van de zomer.
Maar juli en augustus maakten als
prima zomermaanden veel goed.
Augustus, gemiddeld de natste maand
van het jaar, was nu zo droog dat het in
De Bilt zelfs een record droge oogst
maand werd met 6 mm regen.
Over de herfst kunnen we kort zijn. Sep
tember gaf een goed aantal prima nazo-
merdagen, oktober hield zich redelijk
rustig. Het meest bijzondere in de herfst
was de zware regenval in de eerste helft
van november met in het westen van het
land in ruim twee weken 150 a 180
mm regen.
In zijn geheel is 1991 iets warmer geble
ven dan normaal en waren de maanden
februari, mei en juni vooral te koud.
Kregen wij vrijwel het normale aantal,
uren zon en viel er minder regen dan
normaal. In de Bilt 188 mm minder
regen dan normaal.
In grote lijnen mag 1992 er een voor
beeld aan nemen, met uitzondering van
die zo late schadelijke nachtvorst en wel
graag met een betere voorzomer, als
het kan.
De stoel trekt door Stelleitdam. Alle huizen zijn f>esloleu. geen nieuwsgierigen langs de straat.
Men loopt mee in de begrafenisstoet of men is op de begraafplaats. Naast de auto met het .stoffelijk
overschot van schipper Brinkman loopt de bemanning van de reddingboot 'President Jcm Leis'.
ONTWERP ADVIES
AANLEG ONDERHOUD
Tel. (01876) 94 20, Herkingen
iuinarchiiektuur hoveniersbedriif b.v.
DAVERENDE OPRUIMING!
g
MIDDELHARNIS, (01870) 8 20 52
n
MIDDELHARNIS, (01870) 8 20 52
