EiiAnDEn-niELWs
Herinneringen aan vroeger;
een dienstertje van 8!
Westerse hulpverleners
moeten meer samen^verken
Fa. J. Mackloet Zn.
Chr. Gem. Zangverg.
„SOLI DEO GLORIA"
Mevr. M. Baas-den Besten
Fa. L. Huizer Zn.
Gourmetten in 'De Schuur'
Prins l\/laurits-ieerlingen
hielden geslaagde aktie
Australiërs kunnen met Kerst
eten voor Derde Wereld
Roemeense kerkleiders:
Op 5 september 1842 zag in de
woning van Leendert Jordaan op de
Oostdijk (thans nummer 43) te Mid-
delharnis Louis Frederik Johannes
Bouwmeester het levenslicht. Zijn
moeder Louisa Francina Maria
Bouwmeester was actrice, die tijde
lijk in Middelharnis voor optredens
verbleef. Later (vermoedelijk 1906
of 1907 heeft Louis zijn geboorte
huis nog eens bezocht, zoals op de
foto is te zien. De woning was toen
met bloemen en guirlandes versierd.
Boven de deur stond in fraaie letters
geschilderd: „Hartelijk welkom in
het geboortehuis van onzen gevier-
den dorpsgenoot Louis Bouwmees
ter".
Aan Louis
As je tegenwoordig naer de TV kiekt is 't nogal us slacken voor meer
loon in nog maer vrieje daegen. Dan komme de herinneriengen
boven. Ik was 7 jaer toen mun grootvaoder stierf in as toen een
vrouwe allêên overschoot, most een kleinkind daer 's nachts gae
slaepe. Wat dat voor nut had begreep ik niet, mar 't wier mien bevo
len, dus gieng je mil load in je klompen.
Bestuur, leden en dirigent van de
wensen donateurs en vrienden
Gezegende Kerstdagen
en een voorspoedig 1992
STAD AAN 'T HARINGVLIET, december 1991
Oranjelaan 12 Stad aan 't Haringvliet
wenst alle vrienden en bekenden
gezegende kerstdagen en een voorspoedig 1992
Jachthaven Atlantica
Onderhoud - Tegelwerken - Open haarden
Achterdijk 22, 3243 AA Stad aan 't Haringvliet
Telefoon (01871) 17 80
Prettige Kerstdagen
en een voorspoedig 1992
Handel in Landbouwprodukten
Stad aan 't Haringvliet Tel. (01871) 14 19 24 74
prettige feestdagen
en een voorspoedig 1992 toe
een goede Kerst
en in alle opzichten een gelukkig 1992
prettige Kerstdagen
en een voorspoedig 1992
stad aan 't Haringvliet, telefoon (01871) 25 21
Instant
9e Blad
VRIJDAG 20 DECEMBER 1991
No. 6061
Louis Bouwmeester
Geboren in plankenland, is hij zijn
gehele leven door het toneel trouw
gebleven. Het artiestenleven zat hem in
het bloed. Reeds op 6-jarige leeftijd kon
men hem voor het voetHcht zien.
Op 19 december 1861 begon eigenlijk
zijn zelfstandig optreden in de toneel
wereld. In zijn meer dan 60 jaar durende
carrière speelde hij bij zeer veel gezel
schappen, maar zijn naam was vooral
verbonden aan de Koninklijke Vereni
ging het Nederlands Toneel. Met zijn
honderden verschillende rollen had hij
een enorme staat van dienst. Hij speelde
vrijwel alle rollen van het wereldreper
toire. Het bekendst is zijn creatie van
Shylock, de rijke jood uit Shakespeares'
'De koopman van Venetië', die hij maar
liefst 2000 keer speelde.
Louis Bouwmeester wordt beschouwd
als een van de grootste acteurs uit de
Nederlandse toneelgeschiedenis. Van
het grote toneelspelersgeslacht der
Bouwmeesters was hij de enige met
wereldfaam. Zijn speelstijl werd geken
merkt door het pathetische, grote ge
baar, heftige emoties en een overweldi
gende uitstraling.
Op 26 augustus 1923 werd hij aangere
den op het Roelof Hartplein te Amster
dam. Maar de toen reeds 80-jarige kwam
de ernstige verwondingen te boven en
opnieuw maakte hij een tournee door
het land om nieuwe lauweren te oogsten.
Op dinsdag 28 april 1925 overleed hij te
Amsterdam op ruim 82-jarige leeftijd.
Zijn verdiensten vonden beloning in
o.a. de volgende decoraties: Officier in
de Orde van Oranje Nassau, Ridder in
het Legioen van Eer, Grote gouden
medaille van Verdienste en Grote gou
den medaille van de stad Amsterdam.
STELLENDAM
Wegens overweldigend succes van onze
vrije avonden is besloten jullie nog
maals de gelegenheid te geven zo'n
gezellige avond te bezoeken. Zaterdag
avond 21 december a.s. zijn jullje vanaf
19.30 uur weer van harte welkom.
Alléén deze avond kan je je nog opgeven
voor de gourmetavond welke 28 decem
ber a.s. gehouden zal worden. Dat het
gezellig en lekker wordt, staat vast.
Louis Bouwmeester vóór zijn geboortehuis op de Oostdijk te Middelharnis
Clinge Doorenbos dichtte destijds in de
Telegraaf het onderstaande;
Koning onzer Kunstenaren
Levend in der Goden gunst
Hoeveel schitterende jaren
Gaaft gij ons Uw hooge kunst?
Hoeveel duizenden genoten
Van Uw wonderbaar genie?
Was de grootste van de grooten
In ons Meerland niet: Louis?
Hoeveel onzer konden leeren
Van den jongen ouden man
Wat men door 'zich zelf regeeren
En door 'wil' hereiken kan?
Hoeveel schoons en licht en leven
Gaaft gij onze goede stad?
Alles hebt gij haar gegeven:
Gij hebt haar zoo lief gehad...
Hoeveel menschen, diep bewogen.
Liet gij telkens huiswaarts gaan?
Hoeveel duizend paren oogen
Lieten door Uw spel een traan?
Kleine groote Nederlander!
Stoere werker, trouwe vriend!
Hoor! Wij zeggen tot elkander:
ja, hij heeft zijn rust verdiend.
Langzaam luiden onze klokken.
Langzaam zult gij langs ons gaan
En weer zult gij ons ontlokken
Als voorheen: een echte traan.
Nooit zal Nederland vergeten
Uw genie en Uwen geest
't Verste nageslacht zal weten
Wie Bouwmeester is geweest.
Jan Both
l«''^k4^^^«^'aM«''v«4^;^^^•^';;«4^;^^^l0■^:»t^^i«;^
De verkoopaktie die de leerlingen van
de Chr. Scholengemeenschap 'Prins
Maurits' t.b.v. hun geadopteerde kinde
ren hebben gehouden heeft bijna
10.000,- opgebracht.
De aktie werd gehouden op 10 oktober
j.l. (en een inhaalaktie in Den Bommel
op 21 november j.l.).
Mede door de inzet van de ouders -
maar in de eerste plaats die van de leer
lingen - werd de aktie een succes.
Daarbij mogen we niet vergeten al dege
nen die de aangeboden waar kochten.
Alle 19 kinderen kunnen in ieder geval
weer een jaar lang geholpen worden.
Door de inzet van velen kan er weer
voedsel, kleding, medische verzorging
en onderwijs (of het scheppen van de
mogelijkheden om dit te volgen) worden
aangeboden. Daarbij wordt de Evange
lieboodschap niet vergeten. Zo wordt
antwoord gegeven op de nood van het
kind, het wordt voorbereid op een plaats
in de maatschappij en het spreekt eigen
lijk voor zich dat bij het geven van
'brood voor het lichaam' de kinderen
'brood voor het hart' niet vvordt onthou
den.
SYDNEY - 'Derde-Wereld-maaltijden'
voor 'Eerste-Wereld-prijzen' - die gele
genheid bieden in deze tijd voor Kerst
mis dertig kerken en christelijke groe
pen in Australië. Voor eenvoudige maal
tijden - ongeveer een handvol rijst -
moet men de prijs betalen die men nor
maliter neertelt voor een maaltijd in een
Australisch restaurant. De winst gaat
naar een ontwikkelingsprojekt in Bang
ladesh, om jongeren een beroepsoplei
ding te kunnen geven.
De organisatoren vinden dat de gasten
juist in de Kersttijd, die ook in Australië
overvloedig gevierd wordt, mensen op
de armoede in de Derde Wereld gewe
zen moeten worden. Zij hopen dat ook
restaurants aan de aktie meedoen, zodat
duidelijk kan worden dat materiële wel
vaart niet vanzelfsprekend is. Het initia
tief wordt gesteund door diverse evange
lische hulpverleningsorganisaties en de
Australische bijbelleesbond. Vorig jaar
werd, voor het eerst, iets dergelijks
gedaan. Toen leverde de aktie 25.000 gul
den voor straatkinderen in Kampala,
Oeganda, op.
Mar 't viel mee, want opoe was un aerdig mensje. As ik de m'n opgedraege
naadjes van mun kouse zat te breien ging opoe an 't vertellen. Ze las oak
wel es wat voor, want lezen kon ze, schrieve niet, want ze had noait schole
gegae. D'r vaoder was boerenknecht in ze wennende in een h uusje, een
endjebuuten die stee. Toen opoe 7 jaer was stierf d'r vaoder in schoot dur
moeder over mit 3 kleine kinders, 7,5 in 3 jaer oud. Opoe was de oudste. D'r
moeder most gaen werke op die stee, want van een uitkering had nog noait
een mens gehoard. Dan most opoe op d'r zusje in broertje passé. Noe was
dat in de zeumer niet erg, in de winter wel, want dat huusje had geen houte
vloer, dat was geweun aerde. D'r was een schouwe waer een ketting in
hieng, daer kon dan een iezere ketel an hange om waeter of eten te koken.
Daer lei un iezere plaete onder, waer takkebossen op gestookt wiere. Die
leie in de ene hoek in in de andere poters om te eten as je ze gaer gekookt
had in die ketel, boven dat vier. Brood was dier, je most een stuver geven
voor een pondertje. Toen opoe 8 jaer was wier ze verhuurd as dienstmeisje
bie de waegenmaeker van 't durp. Wat had ze het daer goed. Ze most wel
werke, mar ze kreeg volop te eten, schoane kleren in een waerm bed. Die
mensen hadde zelf géén kinders, dus hadden veul mit dur op. As ze kaerne-
melkse pap atte wier dur een lepel strope op gedae. Opoe vond die pap al
zoo lekker dat ze géén strope wou. Mar dat mogt niet van de baes. Hie zei:
„As ter iemand binnenkomt in joe heit gien strope op je pap krieg ik een
slegte naem op 't durp". Ze wier een kittig deerntje in kreeg kennis an een
jongen. Mar die most naer dienst, in dat was toen 3 jaer. Hie zei laemen
mar van me kaore of zieje, want joe kan niet schrieve in ik mag mar twéé
keer in een jaer mit 3 daegen verlof naer huus, dus dan bin je niet gebonde.
Mar ze bleef 'm trouw in toen de dienst erop zat binne ze getrouwd. Mar
toen wier het nog harder werke, want opa kocht 'n span paerden, liet een
huusje mit een luzze bouwe in een stal voor die beesten. Hie gieng teels-
man worre voor al die kleine boertjes die zelf geen paerden hadde. In opoe
gieng op un stee daer in de buurt werke. Dat was dan géén 8 uur dienst oor.
's Ochens om 3 uur op stee. Een gemetseld fornuis mit een iezere ketel dur
op om waeter in te koken de ganse dag, want dur most wat gebeure. Je
stookte hout in dat dieng stond even buten de gebouwen voor 't brandge-
vaer. Dan wier de was gedae mit de stamptonne. Daemae wier dur
gekaernd mit een hond. Dat dier liep op een tredmeule tot de butter
afkwam (zo'n spul is nog te zien in een muzeum). Om 7 uur 's ochtens wier
dur koffie geschonke in kreeg je een paer stikken (boterhammen) mit
geraspte kaeze. Mar terwijl je die opat wier dur een bak mit aerpels op je
schoat gezet, want dan kon je die geliek schelle voor het middageten. Noe
was dat een moaie stee (ik weet nog dat hie ofgebrooke is) mit hoage rae-
men in een groat bordes, dat most mit waarm sop gewasse worre. Dur was
oak een groate wurft van gele steentjes, die mosse oak geschuurd worre mit
een boender, op je knieën mit een balieschorte voor. As dat allemaele klaer
was kreeg je je koffiestikken mee naer huus in was het 6 uure in had je
7 stuuvers verdiend.
As je dat anhoarde docht je: Mot dat noe zoo. Dur is wel wat veranderd,
mar of de mensen meer tevree binne? Staeke, maar opoe zou zegge:
De broadkruumels steke.
Een aarebeiersvrouwe
ROOSENDAAL - Westerse hulpverle
ningsorganisaties moeten veel meer met
elkaar gaan samenwerken. Daartoe rie
pen Roemeense kerkleiders op tijdens
een konferentie van kerkelijke leiders
van allerlei gezindten, die in Hongarije
gehouden werd. Peter van der Bijl,
direkteur van stichting Antwoord, woon
de deze konferentie bij. In de maande
lijkse nieuwsbrief van de stichting schrijft
hij in reaktie hierop: „Alleen al in
Nederland zijn meer dan twintig kleine
en grote op Oost-Europa gerichte orga
nisaties aktief En als ik eerlijk ben,
moet ik zeggen dat er dikwijls langs
elkaar heen wordt gewerkt. Dat geeft
dan trieste resultaten zoals de aflevering
door diverse organisaties van in totaal
vijf orgels bij één kerk... Of zeven
kopieerapparaten in een andere ge
meente. En wéér ergens anders meldden
zich 26 westerse voorgangers die alleen
op de betreffende Roemeense kansel de
groeten van hun thuisgemeente wilden
Eigenaar: S. Bakker
Zeedijk 54-56, Postbus 20
3253 ZG Stad aan 't Haringvliet
Telefoon (01871) 25 24
wenst clientele, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een voorspoedig 1992
Familie, vrienden en clientele
wenst alle bekenden
wenst alle relatie's, vrienden en bekenden
Medewerkers wensen vrienden en clientele
overbrengen. Zoiets kan niet. Het mag
ook niet, vind ik. En als ik zulke voor
beelden van verspilling zie, voel ik mij
daar mede verantwoordelijk voor," al
dus Van der Bijl.
Elders in de nieuwsbrief wordt melding
gemaakt van een rapport over de hulp
verleningssituatie in Oost-Europa, dat
gemaakt is door Mission Forum. Dit is
een samenwerkingsverband van in het
voormalige Oostblok aktieve organisa
ties.
Volgens het rapport is het belangrijk dat
er lange-termijn strategieën ontwikkeld
worden. „Relaties vormen de essentie
van de infra-struktuur die door hulpver
leners moet worden opgebouwd. Scha
delijk daarvoor is onder meer de haast
die de westerling altijd heeft. Wie effek-
tief wil helpen in het voormalige Oost
blok, moet de tijd nemen om relaties te
ontwikkelen en de bestaande tradities
en culturen te respekteren."
Afgezien daarvan, moet er niet alleen
maar noodhulp gegeven worden. „Dat
kan niet de struktuur zijn voor een lan
gere termijn." Het rapport konkludeert:
„Als de duizenden tonnen hulpgoede
ren die recentelijk zijn aangevoerd in de
vorm van in lange termijn strukturen
geïnvesteerd kapitaal was gestoken, had
er waai'schijnlijk veel méér mee gedaan
kunnen worden." Stichting Antwoord
trekt daaruit de gevolgtrekking: „Het
gevaar dreigt dat westerse hulpverleners
het slachtoffer worden van hun instant
samenleving, die voorschrijft dat alles
gisteren al had moeten gebeuren."
Overigens konkludeert het rapport dat
dit niet betekent dat er geen hulp meer
nodig is. „Jullie hulp heeft onze mensen
bemoedigd erbij betrokken te zijn. Als
westerlingen zoveel werk voor ons op
zich kunnen nemen, dan zouden we zelf
ook meer op dit terrein kunnen doen,"
aldus het rapport, een kerkelijke leider
citerend.
Ook geestelijke hulp blijft nodig, er is
dringend behoefte aan christelijke lek-
tuur en onderwijsmateriaal voor voor
gangers. Sinds de revolutie in Roemenië
is het aantal pinkstergemeenten bijvoor
beeld bijna verdubbeld van 793 naar
1450, terwijl het aantal Vergaderingen
van Gelovigen steeg van 260 naar 430.
J^ J^ J^ J^^^^^ J^ l3^ JQl J^ ^A
^M
