EIIAt1DEI1-rilEUW5
De Nieuwstraete omstreeks 1915-1916
De Open Deur
Bazar/rommelmarkt Ouddorp
3e Blad
VRIJDAG 3 MEI 1991
No. 5996
Ieder jaar vindt op 4 mei 'Dodenherden
king' plaats. De gevallenen uit de Twee
de Wereldoorlog worden dan met eer
bied herdacht.
Voor degenen die de oorlog bewust heb
ben meegemaakt - en dat geldt in het
bijzonder voor de familieleden van de
slachtoffers - is 4 mei een gedenkwaar
dige en moeilijke dag. Vele herinnerin
gen komen dan onvermijdelijk weer tot
groter leven, wat niet wil zeggen dat deze
herinneringen ooit zouden verflauwen!
Voor die mensen gaat de oorlog nooit
over.
Ook velen die de oorlog niet of niet
bewust hebben meegemaakt komen op
4 mei tot stilte en geven zo uiting van
hun dankbaarheid jegens de doden die
gevallen zijn voor de bevrijding van
ons land.
De bevolking van Goeree en Overflak-
kee is de ellende van de oorlog zeker niet
bespaard gebleven en het aantal slacht
offers tengevolge van daadwerkelijke
strijd of door oorlogsomstandigheden
is groot.
Voor zover bekend is, heeft na de oorlog
nog geen publicatie plaats gevonden
van alle Flakkeese slachtoffers tesamen.
Wel heeft de heer Th. de Waal uit Mid-
delharnis 'Het lot van de Flakkeese
Joden" tot in details onderzocht en
beschreven en op documentaire wijze in
Eilanden Nieuws verhaald.
In Ooltgensplaat heeft de heer P. in 't
Veld (wonende Molendijk 1) zich zeer
verdienstelijk gemaakt met het verza
melen van de juiste gegevens omtrent de
oorlogsslachtoffers van de gemeente
Ooltgensplaat-Achthuizen en zijn be
vindingen eveneens in Eilanden-Nieuws
en de Flakkeese Nieuwsbode gepubli
ceerd.
Getracht zal worden van alle dorpen op
Goeree en Overflakkee de namen van de
gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog
te memoreren, maar de vraag doet zich
voor of deze 'zonder uitzondering' kun
nen worden vermeld...
De redaktie van Eilanden Nieuws biedt,
middels het publiceren van dit schrij
ven, thans de gelegenheid daartoe.
Hierbij dient wel aangetekend te wor
den dat de eerder gepubliceerde docu
mentaire van de heer Th. de Waal over
het afschuwelijk lot van de Flakkeese
Joden nu niet zal worden verwerkt en
ook niet de slachtoffers van neergescho
ten geallieerde vliegtuigen op ons
eiland.
Evenmin zijn de namen van de zeven
Ouddorp
Oude Tonge
Sommelsdijk
Stad
aan 't Haringvliet
Stellendam
Dirksland
1. Cornelis Melissant
2. Jan Troost
3. Dimmen Orgers
1. Hoogerwerf
1. David Doornheim
2. Cornelis van der Mast
3. Hen van der Mast
4. Dirk Sieling
5. J. Zandee
Goedereede
overleden
gesneuveld
overleden
Herkingen
Melissant
omgekomen
gefusilleerd
fosfor brandbom
omgekomen
omgekomen
Middelharnis
1. Johannis Auperlé
2. Joost Boeter B.zn.
3. Gerrit Born
4. Maartje Bouwman-Noordijk
5. Johannis van Erkel
6. M. J. de Gast
7. Leendert van der Groef
gefusilleerd
overleden
gesneuveld
bombardement
omgek-omen
omgekomen
Anleben D.
Yerseke
Hagen-Haspe D.
Kassei D.
Neuengamme D.
Asten N.Br.
Melissant
Neuengamme D.
Duitsland
Wageningen
Kassei D.
Dordrecht
Middelharnis
Duitsland
Birma
Birma
Nieuwe Tonge
Ooltgensplaat-Achthuizen
Armeniërs, die op 9 december 1944 op
het Havenhoofd te Middelharnis zijn
gefusilleerd, opgenomen al worden ook
deze mensen uiteraard op 4 mei her
dacht.
Alle gebeurtenissen waarbij deze slacht
offers gedurende de Tweede Wereldoor
log op Goeree-Overflakkee vielen, zul
len overigens uitvoerig worden beschre
ven in een gedenkboek waarvan de
samenstelling bijzonder tijdrovend is,
maar door de algemeen verkregen mede
werking, gestaag vordert.
In alfabetische volgorde volgen hieron
der de namen van de Flakkeese slacht
offers en de plaats waar zij om het leven
zijn gekomen:
Tengevolge van de vele ontberingen zijn
na het einde van de oorlog nog verschei
dene mannen en vrouwen bezweken.
Een soms langdurige en speciale verple
ging mocht voor hen niet meer baten.
Familieleden, kennissen, getuigen of
personen die namen missen in deze
droeve opsomming of die over aanvul
lende informatie beschikken, worden
vriendelijk verzocht SCHRIFTELIJK
kontakt op te nemen met:
de heer D. Hoogzand
Hyacinthenstraat 8
3245 CN Sommelsdijk
GOEDEREEDE
D.V zaterdagavond 4 mei staan we stil
bij de herdenking van de Tweede Wereld
oorlog. Dat willen we doen aan de hand
van een film die gaat over het leven van
een joodse jongen. Wat hij meemaakt,
zowel voor, tijdens als na de oorlog, en
hoe ongelovig de mensen zijn als hij zijn
verhaal doet.
I.v.m. dodenherdenking gaat de deur
van De Ark pas om 8.15 en 8.30 voor
open.
De entree is 2 gulden. Tot ziens.
Zaterdag 11 mei a.s. houdt de Gerefor
meerde Kerk van Ouddorp een bazar/
rommelmarkt.
Er is op deze dag veel te doen, o.a. ver
koop van antiek, 2e hands fietsen, boe
ken en platen, bloemen en planten voor
in de tuin. Grabbelton, levensboom,
schiettent, ballengooien en eigen ge
maakte spullen van de kreatieve groep.
Er is op deze dag ook een kraam met:
koffie/limonade met bolus, oliebollen,
pannekoeken en de barbeque staat ook
heel de dag aan.
De verkoop begint 's morgens om 9.00
uur tot 's middags 16.30 uur.
De opbrengst van de bazar/rommel
markt is bestemd voor: de kankerbestrij-
den, Hemesseroord en voor de Gerefor
meerde Kerk.
U kunt ons deze dag vinden op het par
keerterrein aan de Dorpstienden bij de
Sporthal in Ouddorp.
In noe hóór 'k de leezer al zaage: „Dat g'laof'k, want je zal het
noe wel üüt je hóód laete, om zoe'n drukke straete, zoemar
midden op t'n dag te blokkêêren." In dat mag je teegenwoorig
nog genéés zonder vergunning. Nee, dat kan een fotograaf
wel vergeete 'oor. As s'n het half augustus wil perbeere, dan
mag "n het in januaorie wel anvraege.
In I9I6 was het aollemaele nie soe omslachtig in het gieng
toch aok. Het was wel midden in d'n oorlog, mar de moblesa-
osje was niet wat '40-'45 teweegbrocht.
Het fototoestel was aok van aore makelij, mar d'r zit toch nog
aerdig perspecief in.
As 'k die foto zoe es bekieke, dan dienk 'k: nóóit geweete dat
taer zukke gróóte huuzen stonge. Je hóórt aoltied van die
kleine krotjes in je maekt tan voor jezelf een voorstelling....
Arme maansen, die haa nie feul caanten, dus ze weune in
kleine huusjes.
De Nieuwstraat was nou niet bepaald een rijke buurt. Toch
zijn het huizen met een verdieping, met grote ramen en je kon
er van alles vinden, zoals het spreekwoord zegt: Edel en
onedel.
Maar om noe biê m'n verhael te kommen: dat dit nu vijftig
jaar geleden is.... wat een tijd, driekwart eeuw en de klok
draait nog steeds door...! En je aantal jaren draaien mee.
Ik begrijp er niks van dat hier nu ongeveer 35 personen op
staat en dat ik er toch nog 30 denk bij naam te kunnen noe
men. En mijn geheugen is al zoveel afgebrokkeld dat ik toch
bang was, hiermee te beginnen. Ik hoop dan ook dat men wat
clementie zal betonen en of ze het mij dan willen laten weten.
Van de genoemde personen zullen er zeker verschillende al
niet meer in leven zijn, maar ik ben er toch ook nog. Ik ben
zeker ook een heil eind, over de helft. Maar daar zal ik het bij
laten.... want nu ga ik namen noemen.
De hele toestand is opgebouwd, naast de smidse van Gebroe
ders Nieuwland één van de firmanten Willem, komt er ook op
voor.
De smidse met boogramen en daarnaast de schilderswerk-
plaats van Toon Visser. En tussen deze twee genoemde werk
plaatsen staat Willem, geleund tegen een hekje. Naast
Nieuwland staan twee dames kleuteronderwijzeressen.
Mar toen wazze ze juffrouw van de bewaerschoole. De eene is
Anna van Eek, een dochter van de tummerman op t'n Oós-
diek; d eaore mit tie gróóte strikke in d'r haer, Jenneke v.d.
Wende. Naederhangd wier ze mevrouw Beversluis, want ze
trouwde met Bram Beversluis, naar ik meen 'n leraar op
de Ulo.
Laet 'k noe vrom gaen nae de lienkerhoek, die ouwe vister mi
z'n melknemmertje. Het is Wullem van den Hoek; die zal
héél wat reisjes gedaen haa. In noe was 'n schipper te voet...
dat zei je dan.
Noe kon het z'n eige dan veroorlove om op z'n gemak om
maalk te gaen. In het hoekje net an d'n ingang van de smisse
staen twéé meisjes. Dat kleintje mit t'r guitige gezichtje mêên
'k dat ze een Kortewegje is; d'r moeder was een Dubbeld.
Het andere meisje is t'r dienk ik één van Kóólbaarge. D'r vao-
der was boer in ze weunde op t'n Ouwendiek.
Net voor genoemd meisje zie ik een Van der Valkje. Hie
weunde toentertied op de Weistraetjes. Hie had van dat steke
lige róódhaer. Het leken wel goud, maar ongdertussen zal het
wel zuiver gewoore weeze.
As ik het goed haa, dan wazze aok die jongers naederhangd
iets van dorsers, mit van dié gróóte dorsmachiênen. Hie staet
neffen Hans Jordaon, een borstelmaeker van Van Sliedrecht.
'k Zieje daer opzieje nog beezems staen, dus die heit t'n daer
mar neergezet. Hie is naederhangd getrouwd mit Bets van
Donge uut Sommerdiek.
Mit tat witte bloesje, hie spriengt t'r nogal üüt, bie aok die
donkere kinders, z'n pette stoer op z'n hóód in z'n klompen in
z'n hand: dat is Chiel Lóói. Aok uut één van de Weistraetjes.
Het wat kleinere jongetje, daer tussen Chiel en Teun Mossel
man ingeklemd: nee.... die kan 'k nie tuusbrienge. Mar Teun
Mosselman die haauw 'k goed gekanne. Z'n vaoder was tum-
mermansbaes. 'k Glaove niet dat tie zelf waarkte mar de tum-
mermanswienkel was net om het hoekje, den Westelijken
Achterweg. In die wienkel of wèrkplaese wazze v.d. Stad in
Sprinkvloed van de Kaoidreeve druk an 't tummeren.
Neffen Teun Mosselman staet tan Vaarvers (Wervers). Die
weunde wel in de Nieuwstraete, mar méér nae 't schoolplein.
Het gaf aok niet waer ze wennende, as t'r mar kinders
kwamme. De fotograaf most aok eete, in as noe aol die kin
ders een foto mochte kaope, dan was tie man z'n dag weer
goed.
Noe zal ik het hier mar bie laete, dan gae ik kommende weeke
weer wel vaorder.
(wordt vervolgd)
De Zaanse Menheersenaer
Dodenherdenkin
Oorlogsmonument te Middelhamis
1. Klaas Akershoek
onderg. mijnenveg
;r Engelse kust
2. Jacob Breen
gesneuveld
Tholen
3. Adrianus Aren Breen
overleden
Nordhausen D.
4. Anna Haas-Franken
overleden
Oswiegin P.
5. Markus van 't Geloof
gesneuveld
Cuyk
6. Dimmen Hameeteman
Braunschweigd
7. Eeuwit Hameeteman
overleden
Salza D.
8. Martijn Hameeteman
omgekomen
Huie Thailand
9. Johannes Hoek
7
Wittstock D.
10. Markus Hoogmoed
trambeschieting
Goedereede
11. Teunis Krijn Koek
overleden
Hessenrode D.
12. Jan Komtebedde
uitputting
Nordhausen D.
13. Adrianus Lokker
overleden
Hamburg D.
Hessenrode D.
Ouddorp
It. 1 ilUllidS iVlClJCI
15. Jan C. Meijer
overieaen
bombardement
16. Lena Meijer
bombardement
Ouddorp
17. Gerrit Molesteeg
overleden
Sandbostel D.
18. Krijn de Mooij
overleden
Parijs F.
19. Aren Nieman
9
Petersdorf D.
20. Johannes Sperling
9
Weert
21. Theodorus Fr. Witte
verdronken
Hela Dantzig D.
22. Arnoldus van Wijk
overleden
Amersfoort
23. Jacob van Wijk
overleden
Jützenbach D.
1. Jan van Eijkeren
verdronken
Oude Tonge
2. Pieter Hartog
omgekomen
Thailand
3. Jan Kik
9
Duitsland
4. Cornelis Kik
omgekomen
Neuengamme D.
5. Arend Klem
omgekomen
Neuengamme D.
6. Jacob Koert
overleden
Ludwigslust D.
7. Cornelis Koert
omgekomen
onbekend D.
8. Jirm de Vos
omgebracht
Duitsland
9. Jacob Westdorp
Duitsland
10. A. Wietsema
9
Neuengamme D.
1. Jan Breeman
bombardement
Dortmund D.
2. Marinus van Dijk
3. Abram Doornhein
4. Teun van Es
gefusilleerd
treinbeschieting
overleden
Vught
Wierden
Durtmund D.
5. A L. W. van Hemert
verongelukt
Java-Sumatra
6. Beschier Kieviet
overleden
Kassei D.
7. Pieter Slis
gefusilleerd
Terbregge
8. Leen van der Sluis
omgebracht
kamp Dora D.
9. Abraham Stoutjesdijk
gesneuveld
Rilland Bath
10. Willem Troost
omgekomen
Neuengamme D.
11. Johannis Visser
hongeroedeem
Wuppertal D.
12. Willem Vis van Heemst
gefusilleerd
Terbregge
13. Pieter Vogelaar
overleden
Lüdenscheid D.
14. Johannes de Waal
verdronken
Sommelsdijk
1. Johannes Mulder
bombardement
Bochum D.
2. tannetje van Sprang-v. d. Mast bombardement
Oud-Beijerland
1. Jan Brinkman
bombardement
Kassei D.
2. Stoffel van Dam
gesneuveld
Kruiningen
3. Arend Melissant
zeemijn
Noordzee
4. Cornelis Melissant
bombardement
Nocthausen D.
5. Cornelis Roon
overleden
Nocthausen D.
6. Adrianus van Rossum
Stellendam
1. Ewoud Bal
omgekomen
Thaicamp Birma
2. Cornelis de Bruin
explosie
Dirksland
3. Marinus de Bruin
explosie
Dirksland
4. Gerardus de Bruin
explosie
Dirksland
5. Jacob de Geus
Northausen D.
6. Abraham Guldenmeester
overleden
Duitsland
7. Jacob den Hollander
omgekomen
kamp Thailand
8. Johannes Klem
omgekomen
Wolffenbuttel D
9. Leendert Ph. Knöps A.zn.
bombardement
Northausen D.
10. Leendert Knöps H.zn.
Duitsland
11. Abraham van Lenten
gesneuveld
Den Dungen
12. Willem Melissant
bombardement
Northausen D.
13. Beije Soldaat
explosie
Dirksland
14. Jan Vijfhuizen
gesneuveld
Ypenburg
15. Willem Walraven
overleden
kamp Banjoewangi
9
9
8. Jan van den Hoek
omgekomen
Neuengamme D.
9. Cornelis Jordaan
9
Duitsland
10. Anthony Koote
bombardement
Middelharnis
11. Jan Koster
overleden
Weischmar D.
12. Jan Kornelis Kruik
gesneuveld
Dordrecht
13. Kroos
Ned. Indië
14. Anna van der Made
bombardement
Middelharnis
15. Jan van der Made
bombardement
Middelharnis
16. Jan de Man
9
Koopvaardij
17Van den Nieuwendijk
18. Jacobus de Pijper
omgekomen
slag op Java Zee
19. Cornelis Joh. Sarelse
overleden
Lünen D.
20. Cornelis van Sliedregt
overleden
Fulda D.
21. Aart van Sliedregt
omgekomen
Heilbronn D.
22. Job Springvloed Dubbeld
explosie
Wierden
23. Cornelis Verhage
beschieting locomotiefMiddelharnis
24. Johannes van der Vlist
bombardement
Middelharnis
25. Arend Vroegindeweij
bombardement
Dortmund D.
26. Adrianus van der Waal
overleden
Birma
27. Leendert Wesdijk
9
Flores Ned. Indië
1. Wout van der Veer
VI
Kaatsheuvel
2. Jacob Arie Verolme
gefusilleerd
3. Jacob Visbeen
expl. landmijnen
Souburg
1. Johannes van Binsbergen
overleden
Kassei D.
2. Johannes W. de Boet
overleden
Kassei D.
3. Johannes Bom
beschieting
Tjimaki Ned. Indië
4. Hendrik de Bonte
overleden
Dortmund D.
5. Hendrik den Braber
beschieting
Ooltgensplaat
6. Johannes Broeders
beschieting
Kaatsheuvel
7. Maria Joh. Broeders
beschieting
Kaatsheuvel
8. Cornelis Gootjes
VI
Kaatsheuvel
9. Johannes van Gurp
overleden
Friederichsveld D.
10. Cornelis Abr. Hotting
gesneuveld
Java Zee
11. Jacobus W. Janssen
overleden
Kassei D.
12. Jan Kanters
gefusilleerd
Dubbeldam
13. Petrus Kerp
treinbeschieting
Wierden
14. Ewout Kromdijk
VI
Kaatsheuvel
15. Adriaantje Kroon
bombardement
Wijk bij Duurstede
16. Johanna Kroon
bombardement
Wijk bij Duurstede
17. Maria Fr. Kroon
bombardement
Wijk bij Duurstede
18. Johannis C. Moerenhout
9
Duitsland
19. Pieter J. Nattekaas
bombardement
Zevenbergen
20. Laurens Neels
magnetische mijn
Ooltgensplaat
21. Johannis Overbeeke
overleden
Ladelund D.
22. Pieter Stam
VI
Tilburg
23. Pieter Troost
gefusilleerd
Dubbeldam
24. Adam van der Veer
omgekomen
Ladelund D.
25. Teunis van der Veer
omgekomen
Neuengamme D.
26. Leendert Vinke
overleden
Birma weg
27. Geertrui de Wit
bombardement
Wijk bij Duurstede