EIÜVriDEII-niEUWS
Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
Cursus houding,
adem, stem in beweging
j eug d-
hoekje
6om 3ko
VERWERS auto's
Boerenkool met...
De vissers van de Lage Zwaluwe
Fa. B. van Eclc Zn.
No. 5958
VORSTELIJK ONOERSCHCID
BOERENJONGENS
KERSENVLAAI
OUDE GLOBE
VLEUGELMYSTERIE
OUPE OF NIEUWE MUNT?
Het is weer tijd voor winterkost.
Vooral boerenkool is een veel ge
vraagde groentesoort. In de hoven,
dichtbij de dorpen gelegen, kan men
de hoogopgroeiende planten van de
boerenkool met hun typische ge
krulde bladeren en donkergroene
kleur, vrij algemeen waarnemen.
Motluisjes
Houding - Adem - Stem - in Beweging, een nieuwe cursus in Middelharnis
en Zierikzee. Initiatiefneemster en begeleidster van deze cursus is Herien
Wieringa, 30 jaar, geboren en weer woonachtig in Middelharnis. Herien
studeerde gedurende 6 jaar aan het conservatorium, waarvan 3 jaar lichte
muziek zang en 3 jaar klassieke zang.
\V"M
van Oom Ko
December-raadsel 1
Extra december-raadsel A
Tot slot
3e Blad
VRIJDAG 7 DECEMBER 1990
IL. 'f (-^
^1^:^^^::^^
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-N ieuws. Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
Wat is in de weerberichten het verschil tus
sen lichte vorst en matige vorst?
Antwoord: Van lichte vorst spreekt men
in De Bilt als de temperatuur tussen nul
en vijf graden Celcius onder nul blijft en
van matige vorst bij temperaturen van 5
tot 10 °C. Van 10 tot 15 wordt het
strenge, en bij 15 of meer zeer stren
ge vorst.
Hebt u het recept voor ouderwetse rozijnen
op brandewijn?
Antwoord: Breng voor ruim een liter
boerenjongens eerst een achtste liter
water met 125 gram pure suiker en een
half stokje pijpkaneel aan de kook. Laat
daarin 250 g grondig gewassen rozijnen
van beslist eerste kwaliteit tien minuten
lang opzwellen. Doe hierna alles in een
tevoren met sodawater gereinigde en
vlak voor het vullen met schoon heet
water nagespoelde stopfles of keulse pot
en overgiet de inhoud met ongeveer een
kwart liter brandewijn. Doe dit zodanig,
dat er geen rozijnen meer boven de
vloeistof uitsteken. De fles of pot moet
hermetisch gesloten worden, zodat er
beslist geen alcohol uit verdampen kan,
aangezien anders het percentage te laag
wordt en de inhoud daardoor zou beder
ven. Schrijf de datum van bereiding op
het etiket, want deze ouderwetse boeren
jongens zijn pas zo'n zes weken na de
inleg geschikt voor gebruik!
SIM AVI
Op de t.v. zie je vaak programma's van
SIMAVI. Wat betekent dat?
Antwoord: SIMAVI is de afkorting van
'Steun In Medische Aangelegenheden
Voor Inheemsen', of in "t latijn: Succur-
rens In Mundo Afflictis Viribus lunc-
tis.
AFWASVLEKKEN
Ik heb een afwasmachine gekocht, gebruik
de voorgeschreven was- en glansmiddelen,
maar krijg mijn bestek er telkens gevlekt
uit. Wat kan er aan de hand zijn?
Antwoord: Omdat u niet opgeeft van
welk materiaal uw bestek vervaardigt is,
kunnen wij uitsluitend enige algemene
opmerkingen maken. Echt zilver bij
voorbeeld kan reeds donkere vlekken
vertonen onder invloed van de zwavel-
verbindingen die in de atmosfeer voor
komen. Het wordt ook snel aangetast
door oxaalzuur in rabarber en derge
lijke groenten. Blijft tafelzilver enige tijd
liggen voor het wordt afgewassen, dan
kunnen de daarop aanwezige voedsel-
resten ondeden en kan het zilver door
zuren en zwavelverbindingen donker
kleuren. Dergelijke vlekken kunnen met
een zilverpoetsmiddel worden wegge
poetst. Voor een aantal zilverlegeringen
en verzilverde vorken, messen en lepels
geldt het zelfde. Is het heft van een mes
van zilver en het lemmet van roestvrij
staal, dan kunnen er door zg. contact-
corrosie op het grensvlak van beide
metalen vlekjes ontstaan. Daarom moe
ten verschillende metaalsoorten beslist
gescheiden in de korven van een afwas
machine worden gelegd, want als er zil
ver en stalen bestek in één vak terecht
komen, kunnen er op alle aanrakings
punten dergelijke corrosieplekken te
zien zijn. Ook op voorwerpen van uit
sluitend roestvrij staal kan zich dat ver
schijnsel hier en daar voordoen, maar
dat is een kwestie van kwaliteit van het
bestek. De zorg die tijdens de fabricage
wordt besteed aan het spanningsarm
gloeien van het staal, blijkt namelijk van
grote invloed te zijn op de corrosiebe-
stendigheid. Machinaal afwassen duurt
immers veel langer dan met de hand
vaatwassen en er treden grote tempera
tuurswisselingen bij op. .Alunimium
pannen zullen na een beurt in de afwas
machine ook een kleurverandering on
dergaan en/of een dof(fer) aanzien
krijgen. Minder goede kwaliteit plastic
schaaltjes kunnen door de hoge tempe
ratuur vervormen, ofwel de kleuren ver
vagen. Het is daarom van belang bij de
aanschaf van bestek, pannen en ander
keukengerei om materiaal te vragen dat
bestand is tegen behandeling in een
afwasmachine.
Toen dur nog gijeen dammen in bruggen waere, kwame dur in de week bie
oengs in de kaoi allied un hijee! stel vissermannen, Braebangders uut de
Lage Zwaluwe. Ze hadde mar kleine visbootjes, eigeluk nie veul groater
dan un sloep, in dae vissende ze mee, in dae sliepe ze op. 't Was dikkuls
femilie van mekaor, marde naemen bink vergete nae al diejaeren. Die vis
sende dan voornaemeluk op spierieng, in dat waere mun spieriengen, van
die groate dikke rikken hadde ze, daer zat un boenk vis an. Ze smaekende
oak veul lekkerder dan die spierieng die je noe of in toe wel us op de mart
koape ken, in dan bi ze nog veul kleiner oak. Die spierieng van vroeger zak
dan mar zage, smaekende hijeel appart lekker. Wie ze toentertied oak
gegete heit zal zun eige dat nog wel kenne herinnere dienkuk. As ze
schoongemaekt waere, in dur zat dan of in toe wel us un kleintje tussen
deur, in dat was echt niet dikkuls, dan voengd mun vaoder dasso lekker,
om die goed deur te bakken, in dan in zun gehijeel op te eten, mit
graet in al.
Die joengens van de Laege Zwaluwe. deje alles nog mit zeil, in dat was niet
altied zo simpel, mit flienk stroamend waeter. wae je aided nog un verval
had van 3 a iVi meter, 's Aevus gienge ze mijeest naer un café, of naer un
wienkel (je had toen nog gijeen wienkel-slutieg) waer ze un praetje mae-
kende, wat droengken of snoepten, 't Was un hard bestaen, altied koud op
dat waeter, ze droege dikkuls mijeer truien over mekaor, in of ze veul uut de
kJijeeren kwame in dur eige wasten, dat za wel nie, daz zawwé beperkt
gebleve weze tot ienkel 's zaeterdags, want dan gienge ze veulal nae Brae-
bant, nae huus terug. In dan had je in die zaalfde haeven un visserman, die
hiette akkut wel ha. Gom van Striejen, in offen noe zo hiette of dattun van
Striejen of kwam, da week niemijeer. Die had wel un veul groater schip, mit
un kajuut in un vooroengder, veul mijeer ruumte dan bie die joengers uut
de Lage Zwaluw. Hie vissende voornaemeluk op paelieng, in oak wel ang-
dere vis. Toen kojje geweun as Gom an de wal kwam un zootje vis gaen
koape an de haeven, zo uut ut Haeriengvliet, vorser kon niet. Kersvers in
tegen un redelukke pries. Die vissermannen hadde oak dikkuls op 't durp
vaste klajntjes, dae brochte ze dan de vis zaalf as 't werk gedaen was, in dan
krege ze dikkuls un bakkie, of mochte soms mee ete, wangt zukke maansen
hadde toch oak behoefte an un beetje gezellugheid zouk dienke.
Soms wiere dur in 't Haeriengvliet vissen gevange, in die noemende ze:
Finten, dat waere lekkere vissen, in as de schubben durof waere, dan mos je
ze uut dun schunen snieje. danhadje minderlast vandegraeten. Soms zag
je in de vaarte oak wel us vissen dukele, ze zeije dat dat bruunvissen waere,
mar die haak nooit van duchtebie gezien. Wel zag je vroeger regelmaetug
zijeehoengden op de plaeten tussen Dun Bommel in Tiengemeete. Un ien-
kele kijeer kwam dur wel us ijeen in de kaoi, ze ware niet erg schoe voengd
ik, mar das aok weer allemael lang geleje. Die zijeehoengden bin noe
zowat uutgesturve, in mit veul geld in zurgen prebere ze dur nog wat van te
maeken, asse in Pieterburen opgeknapt binne. Hoe lang zalle ze dur nog
weze, mit al die troep die in 't butenwaeter komt. Maansen, wae mottut op
dun duur heen. 't Zal oengzen (de oudjes) tied wel dure, mar dur komme
dur nog nae oengs oak. Soms kank wel al us meeliej ha, mit het
kommende geslacht. visliefliebber
Hoe is het recept van die kersenvlaai, zoals
je die bij sommige grote zaken kunt kopen?
Ik bedoel die met geruite bovenkant
Antwoord: ledere bakker heeft natuur
lijk zijn eigen recept dat hij niet aan de
grote klok hangt, maar hier volgt onze
werkwijze met 250 gram bloem, 100
gram basterdsuiker, IV2 deciliter melk,
40 g boter, 10 g gist, 5 g zout, een half ei
en een pot of blik kersen zonder pit op
sap. Maak eerst een vlaaideeg door
bloem, basterdsuiker en zout goed te
mengen zoals u een brooddeeg maakt.
Duw er een kuiltje in en doe hierin het
los geklutste ei. Meng de gist met een
beetje lauwe melk en giet dat met de rest
van de melk en de intussen gesmolten
boter in die kuil. Dan de massa dooreen
roeren, flink kneden en slaan tot er een
soepel deeg ontstaan is. Bekleed hier
mee uw licht ingevette vlaaipan. Laat de
kersen ondertussen uitlekken. Bind het
opgevangen sap met wat zetmeel of sago
tot het de juiste dikte krijgt. Meng kersen
met het gebonden sap en verspreid deze
gelei over het beslag in de pan. Snijd van
wat overgebleven vlaaideeg enkele reep
jes en leg deze in ruitvorm over de ker
senvulling. Laat het geheel zo 20 minu
ten op een warm en tochtvrij plekje rij
zen. Bestrijk het zichtbare beslag met
eigeel, opdat het een mooie bruine kleur
zal krijgen, en bak uw vlaai in een
inmiddels goed voorverwarmde oven
gedurende ca. 25 minuten bij 200 a
220 Celcius.
Ik kwam in 't bezit van een gekleurde voor
pagina van 'De Globe' dd. 28 maart 1910
met tekening van een leeuwentemmer en
een man die door een leeuw wordt aange
vallen. Waar werd deze krant gedrukt?
Heeft zo 'n ingelijste pagina nog waarde?
Antwoord: 'De Globe' was een geïllu
streerd weekblad voor Nederland en
België, dat in Amsterdam gedrukt werd
en is verschenen van 1905 tot in de Eer
ste Wereldoorlog, omstreeks 1915 of'16.
U kunt enige jaargangen inzien in de
Koninklijke Bibliotheek in Den Haag
(achter het Centraal Station), het Ned.
Persmuseum aan de Oude Hoogstraat
24 in Amsterdam en de Gemeentelijke
Archiefdienst aan de Amsteldijk 67
aldaar.
Interessant is, dat zo'n ingekleurd ge-
illustreerd tijdschrift toendertijd slechts
2'/2 cent per nummer kostte en adverten
ties in kleur 10 c p.regel. Zo'n voorpa
gina alléén is antiquarisch nauwelijks
van enige waarde. Indien er zich een
volledig en ongeschonden exemplaar
van dat tijdschrift in de lijst bevindt,
kunt u voor de waarde informatie inwin
nen bij een boeken-antiquariaat. Er
bestaat geen vereniging van verzame
laars van.
Vorige week ving ik bladluizen mei vleugel
tjes op een kamerplant en deze week vind ik
alleen exernplaren zónder vleugels. Is dat
het verschil tussen mannetjes en vrouw
tjes?
Antwoord: Neen, als ze op de wind
komen aanvliegen hebben ze allemaal
vleugels, maar vinden ze smakelijk
voedsel op planten van hun gading, dan
komen er uit hun eitjes jongen zónder
vleugeltjes, want die hebben ze op zo'n
blad, waarvan ze het sap opzuigen, niet
nodig. Pas als ze elkaar door de snelle,
vermenigvuldiging verdringen of de
sapstroom mindert, worden er weer luis-
jes met vleugels geboren. En die vliegen
naar nieuwe planten.
Hierbij potloodovertrekujes van vóór- en
achterzijde van een koperen munt. Ik
zou graag willen weten hoe oud of nieuw
deze wel zou kunnen wezen. Hierbij en
kele gegevens.
Antwoord: Dit is een reclamepenning
met daarop de imitatie van een oude
Romeinse munt op naam van Marcus
Agrippa, een generaal en een vriend van
keizer Augustus, die ook bekend is uit de
Bijbel. Het omschrift op de voorzijde
betekent: Marcus Agrippa Lucii Filius
(zoon van Lucius) Consul III (voor de
derde keer consul), en het omschrift aan
de keerzijde is: Tribunicia Potestate,
Consul II (d.i. bekleed met Tribunen-
macht en voor de tweede keer Consul).
Voor- en achterkant kloppen dus niet
met elkaar, omdat ze afbeeldingen van
verschillende munten tonen. Dgl. imita
ties zijn na de oorlog voor reclamedoel
einden vervaardigd. De datum is ons
onbekend.
Klinkerlandseweg 9
3244 BD Nieuwe Tonge
Tel. 01875-2235
Het betrouwbare adres voor uw 2e hands auto!
De laatste paar jaren is er met de boe
renkool wat bijzonders aan de hand.
Men weet dat koolsoorten o.a. veel last
hebben van vreterij door rupsen (kool
witjes).
Gedurende het groeiseizoen kan daarte
gen met chemische middelen worden
gespoten. Sommige mensen passen een
veiliger methode toe.
De door de vlinders afgezette eitjes kun
nen gemakkelijk met de hand kapot
gedrukt worden en men kan de jonge
rupsen, voor zij teveel schade aan de
planten berokkenen, ook vangen. Maar
dat kan slechts worden toegepast bij de
teelt van kool op kleine schaal.
Van de zomer werden de boerenkool-
planten belaagd door een heel klein
wezentje met de Latijnse naam: Aleijro-
didae-Protella, meer bekend onder de
naam van Witte vlieg. Ik heb die naam
niet zelfbedacht maar die is afkomstig
van de amateur-entomoloog (en wat
voor één) de heer P. Vroegindeweij uit
Middelharnis. Vroegindeweij heeft dit
kleine beestje voor ons gedetermineerd.
Wie thans boerenkool in zijn hof heeft
staan en een maaltje mee naar huis wil
nemen, komt tot de vervelende ontdek
king dat de bladeren aan de onderkant
melaats zijn door de aantasting van
deze motiuisjes. De witte vliegjes vliegen
bij aanraking van de plant af Eigenlijk
zijn het geen vliegjes.
Vliegjes hebben slechts twee vleugeltjes
maar de motluisjes hebben er wel vier!
Wanneer die kleine beestjes (5 mm) van
de plant na een flinke spoelbeurt verwij
derd zijn, blijft er aan de onderkant van
de krulbladeren. waar de witte motluis
jes hebben gezeten een wasachtige stof
Lichte muziek is de verzamelnaam voor de jazz, blues en pop muzieksoorten. In
haar vrije tijd besteedde zij de afgelopen 15 jaar; 4 jaar aan yoga en oosterse sporten;
6 jaar aan dramatische expressie, akteren en mime; ±5 jaar aan dansexpressie
en jazzballet.
Al deze verschillende elementen vindt men terug in de cursus.
Herien: „Zang, sport, drama en dans hebben dezelfde onmisbare basis, namelijk
een goede houding en ademhaling. Als deze basis ontbreekt of matig is, zal de ver
dere uitvoering extra moeilijk, onnodig zwaar en zelfs slecht zijn. Dit geldt ook voor
het doen in het dagelijkse leven. Veel mensen hebben een verkeerde houding en
ademhaling.
Kijk bv. maar naar al diegenen die van het ene op het andere been hangen als ze
moeten wachten. Ook zie je veel ietwat kromme ruggen, omdat men inzakt (zich
terugtrekt) in plaats van zich op te richten, wat toch een meer zelfverzekerd gevoel
zal geven en minder vermoeiend is.
De ademhaling zit niet ontspannen laag in de buik, maar gespannen hoog in de
borstkas. Dit heeft vaak een verkeerd stemgebruik tot gevolg. Oorzaken zijn o.a. dat
men nooit goed heeft leren ademen en dat men vaak zo gespannen en gehaast
leeft".
De cursus is bedoeld voor iedereen die zin heeft om iets met zijn/haar lijf en stem te
doen en op zoek wil naar zijn/haar eigen basis. Grondgedachte is, dat men zich, ook
na de cursus, door deze sterke, evenwichtige basis in het dagelijkse leven, maar ook
bv. in tijden van stress, beter in balans kan houden. De cursus bestaat uit 10 lessen
van een uur en wordt gegeven in Middelharnis, in 'Het Diekhuus" en in Zierikzee in
een zaal van restaurant 'Mondragon'. Een groep bestaat uit minimaal 8 en maxi
maal 12 personen. Er kan elke avond les gegeven worden tussen 19.00 en 22.00 uur,
behalve vrijdagavond. Welke avond en lestijd het wordt, hangt af van het aantal cur
sisten en hun voorkeur. Dit kan dus nader met elkaar overlegt worden.
Omdat een goede houding en ademhaling een fundamentele bijdrage leveren voor
een evenwichtiger leven, kun je er niet vroeg genoeg mee beginnen. Bij voldoende
belangstelling, wil ik ook cursus gaan geven aan basisschool kinderen van ±8 tot en
met ±12 jaar en middelbare scholieren van ±12 tot en met ±17 jaar.
Verdere informatie en eventuele aanmelding bij:
Herien Wieringa, (01870) 79 47. (Ook voor privé zangles klassiek en licht).
achter. Die stof is kleverig, dus hecht
zich aan de bladeren vast.
Er zijn mensen die hun hele bed boeren
kool vanwege de ernstige aantasting
door motluisjes hebben vernietigd. De
jonge bladeren in het hart van de plant
hebben en gelukkig minder last van,
zodat er toch nog boerenkool uit eigen
tuin kan worden gegeten.
D. Hoogzand
Beste jongens, meisjes...
en ieder die dit leest,
Een zeer uitgebreide hoek hebben we
deze keer niet. Maar... genoeg om even
voor te gaan zitten. Er is nog geen
ADVENT-puzzel. Die hopen we één
van de volgende keren te plaatsen.
Wel een dierenpuzzel, waarbij je de
genoemde Bijbelteksten bij de juiste
afbeelding zoeken moet.
In de volgende Bijbelteksten gaat het ^j^_
onder andere over de dieren die je afge
beeld ziet. Welk plaatje hoort bij
welke tekst?
Teksten:
Spreuken 30:27
Psalm 105:40
Spreuken 30:25
2 Samuel 13:29
2 Samuel 2:18
Jeremia 49:29
Job 39:8-11
Psalm 104;18a
Spreuken 27:27
Psalmi 119:176
Westdijk 33-56
Middelharnis
iXel. 01870-3035-2060
'Fietsen, brommers,
reparatie
Je ziet hier een heel bekend gedicht.
Edith Voogd typte het keurig uit, maar
liet de klinkers weg. Edith krijgt er de
extra punten voor en jullie zullen het
zeker niet moeilijk vinden.
Vul de ontbrekende klinkers in:
.k g. sl.p.n .k b.n. m..
'k Sl..t m..n b..d. ..gj.s t..
H..r h..dt ..k d.z. n.cht
.v.r m.. g.tr..w d. w.cht
't B.z. d.t .k h.b g.d..n
z.. h.t H..r. t.ch n..t ..n
Sch..n m..n z.nd.n v.l. z..n
m..k .m J.z.s' w.l m.. r..n
Z.rg v..r d' .rm. k.nd'r.n H..r
.n h.rst.l d. z..k.n w..r
J., v..r .11. m.ns.n s..m
b.d .k .n J.z.s' n..m
D.. m.. d.nkb..r .n g.z.nd
.pst..n .n d. m.rg.nst.nd
.Is 'k m..n ..gj.s .p.n d..
l.cht .w z.n m.. vr..nd'l..k t..
Edith Voogd
Fijn dat jullie trouw blijven puzzelen...
en schrijven. Voor volgende keer - bij
gezondheid - hebben we zo'n zes brie
ven liggen... en weereen paar mooie zelf
gemaakte raadsels. Wees niet bang datje
niet meer aan de beurt komt als je al veel
ingestuurd hebt!
Bij leven-en-welzijn tot volgende keer.
