EIIAI1DEn-l1IEm/5 Kerstconcert C.O.V. 'Middelharnis' Met 'n goede verhuizer kunt u rustiiaaan slapen Oyer denking Orgelrestauratie lli«iiiiiiï;miiiH De Wacht aan de lijn uit de Heilige Schrift flakkee expresse bv Koor- en samenzangavond Jakob, Jozef en twee kleinzonen Jan Knape Mzn. No. 5958 Op D.V. zaterdag 15 december hopen de Chr. Oratorium Vereni ging 'Middelharnis' en het Randste delijk Begeleidings Orkest een kerst concert te verzorgen in de Grote Kerk te Middelharnis. Solistische medewerking verlenen Marijke Nieu wenweg (sopraan), Myra Kroese (alt), Henry Muldrow (tenor), Aerde Kuiper (bas) en Martine van der Meiden (orgel). De algehele leiding heeft Rinus Verhage, dirigent van de C.O.V. De ideale oplossing voor ieder een die met een dubbel kijk- probleem te kampen heeft. Brilleglazen met een komforta- bel breed leesdeel dat geleide lijk en zonder zichtbare overgang verloopt naar de sterkte die u nodig heeft om ook in de verte goed te kunnen zien. Maak eens een afspraak en wij vertellen u alles over goed zien op iedere afstand met één en dezelfde bril. WCENT/?^ Zandpad 56 Middelharnis Tel. 01870-3437 VERVOLGVERHAAL 37 - Niet uitgegeven manuscript, beschikbaar gesteld door M. A. Knape 2e Blad VRIJDAG 7 DECEMBER 1990 Uitgevoerd zullen worden de cantates 1 t/m 4 uit het 'Weihnachts-oratorium' van Johann Sebastiaan Bach (1685- 1750), een werk dat behoort tot de hoog tepunten van de West-europese mu ziekcultuur. De organiserenden - de C.O.V. en de jubilerende Stichting Kerkconcerten Goeree-Overflakkee - zijn bijzonder verheugd, dat het jubileumjaar van 'De Stichting' met deze magistrale composi tie afgesloten kan worden. Rond 1734/1735 heeft Bach" minstens drie werken voor Kerstfeest, Pasen en Hemelvaart van de titel 'oratorium' voorzien. Liturgisch gezien nemen deze werken de plaats van de cantate in, maar onderscheiden zich daar toch van, aan gezien ze een besloten handeling bevat ten. Terwijl de oratoria voor Pasen en Hemelvaart telkens de ruimte van één cantate innemen, strekt zich het 'Weih- nachtliche' werk uit over zes aparte godsdienstoefeningen op verschillende dagen vanaf Kerstfeest tot Epifanie (6 januari). Ondanks dat is inhoudelijk gezien de grondslag toch een gesloten handeling die de geboorte, de verkondi ging aan de herders, hun aanbidding bij de kribbe, de naamgeving, de wijzen bij Herodes en de aanbidding van de wij zen omvat. In 1734 werden dus voor het eerst op res- pektievelijk de eerste, tweede en derde kerstdag en in 1735 op nieuwjaarsdag, op de zondag na nieuwjaar en op 6 januari - geheel in de traditie van het Lutherse kerkelijk jaar - de zes cantates van het Weihnachts-oratorium uitge voerd. Het Weihnachts-oratorium behoort tot de categorie Bachwerken, die hoofdza kelijk ontstaan zijn door nabootsing van vroegere composities. Zo werd bijvoorbeeld het openingskoor van de gelukwens-cantate voor de ge boortedag van de keurvorstin-koningin Maria Josepha 'Tönet, ihr Pauken! Er- schallet. Trompeten' omgezet naar 'Jauch- zet, frohlocket, auf, preiset die Tage' (het openingskoor van de eerste cantate). Duidelijk moet worden gesteld, dat de In de Lukaskapel van het Verpleeghuis 'De Samaritaan' wordt woensdagavond 12 december een koor- en samenzang avond gehouden. Deze avond zal in het teken staan van het naderende Kerst feest. Naast koor- en samenzang staat ook deklamatie op het programma. Aan deze avond wordt medewerking verleend door het Chr. Gem. Koor 'Soli Deo Gloria" uit Dirksland o.l.v. dhr. C. 't Mannetje. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door dhr. P. Bechtum. De deklamatie wordt verzorgd door mevr. v. d. Berg. Deze avond begint om half acht en is voor iedereen gratis toegankelijk. ontstaansgeschiedenis van deze gedeel ten zeker geen waardevermindering inhoudt; er is veeleer sprake van het tegendeel! Tot de nieuwe gecomponeerde gedeelten behoren naast de bijbelwoord-recita tieven in het bijzonder de bijbelwoord- koorgedeelten, sommige aria's en de rijker dan gewoonlijk uitgebeelde slot- koralen. Zeer rijk en veelkleurig moet ook de instrumentatie van het gehele werk genoemd worden. Zo bestaat de orkest bezetting uit trompetten, hoorns, diverse soorten hobo's (oboe d'amore, oboe d'accia), fluiten, violen, celli, orgel en pauken, waarbij we kunnen aantekenen dat het 'Randstedelijk Begeleidings Or kest', dat voor de derde keer met de C.O.V. samenwerkt, als professioneel ensemble mede garant staat voor een prima uitvoering. Van welke kant u het ook bekijkt, tek- stinhoudelijk, liturgisch, vocaal of in strumentaal, het Weihnachts-oratorium is een werk van bijzondere allure, zodat gezegd moet worden dat in 1735 - dus nog 15 jaar voor Bach's dood - de ont wikkeling van zijn kerkcantates is afge sloten; de weinige werken die nog volgen, dragen tot de trotse en veelzij dige geschiedenis van dit genre niets nieuws meer bij. Nadien bloeit de kerk- cantate in het verborgene, d.w.z. overwe gend in het scheppen van de kleine meesters, en geen van de komende 'gro ten' zal weer van zichzelf zeggen dat zijn einddoel is: „eine regulierte Kirchenmu- sik zu Gottes Ehren". Iets over de uitvoerenden: De sopraan Marijke Nieuwenweg stu deerde solozang aan het Rotterdams Conservatorium bij David Hollestelle en Jan Heye; in 1977 deed zij eindexa men. Vervolgens studeerde ze bij Jard van Nes. Myra Kroese, alt, studeerde bij Mar- janne Dieleman aan het Conservato rium van Den Haag. Naast haar vele solo-optredens zingt ze in het Neder lands Kamerkoor. Henry Muldrow, tenor, is een jonge Amerika, die al enige tijd bij Max van Egmond studeert. Aerde Kuiper, bas, studeerde aan het Utrechts Conservatorium bij Iza Maas en is voor velen van ons reeds bekend. Martine van der Meiden, orgel, stu deerde aan de conservatoria in Den Haag en Rotterdam; naast solistisch optreden houdt zij zich vooral bezig met het begeleiden van oratorium- en pas sie-uitvoeringen. Het concert begint om 20.00 uur. De kerk is open om 19.30 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar aan de kerk of in de voorverkoop bij boekhandel Ariese of het VW-kantoor te Middelharnis. Prijs volw. 15,- (voor 65-1-, CJP-hou- ders en scholieren 7,50). Onder dank vermelden wij, dat dit con cert financieel mede mogelijk is gewor den dankzij subsidie van de St. SNK, alsmede giften vanuit het bedrijfsleven, te weten: Rabobank Middelharnis Gewasbeschermer v. d. Wal Melissant Schipper en zn. BV elektr. techn. bur. Nieuwe Tonge Banketfabriek Nipius BV Stad aan 't Haringvliet Modehuis Buijsse BV Middelharnis Drukkerij Kranse BV, Sommelsdijk fa. Keuvelaar Zn., Middelharnis Lorentz 1 3241 LX Middelharnis Tel. 01870-2188 A Cricketpad 15 3223 EA Hellevoetsluis Tel. 01883-20016 %i Kreeflstraat 36 4301 ZD Zierikzee Tel. 01110-13163 IP Wielsingel 24 3261 VJ Oud-Beijerland Tel. 01860-13624 ^1 Genesis 48 Na de komst in het land Egypte heeft Jakob daar 17 jaar mogen wonen en leven. Hij heeft in die tijd een ontmoe ting gehad met Farao. Bij die gelegen heid mocht de herdersvorst de cultuur- vorst zegenen. De tijd breekt aan, dat hij sterven gaat. Tussen zijn geboorte-uur en stervenstijd zit 147 jaar. Ook zijn zonde valt in die tijd. Daarom moet hij sterven. Het eerste woord dat hij richt aan het adres van zijn nageslacht is: God. (vs. 3) De schat van zijn leven is de Heere, de God van het verbond. De ontmoeting met en de genadige aanneming door de Heere stelt al het andere in de schaduw. Even een vraag tussendoor: Waar is uw leven vol van? Is het een wonder gewor den en gebleven; God zag en ziet naar mij om? Of heeft de Naam van God en Zijn Christus geen waarde voor ons gekregen? God wil middels Zijn woord en door Zijn Geest nog aanwerken op geloof en bekering. Of stemt u meeluis terend en meefluisterend met de aarts vader in; „ook mij is barmhartigheid geschied". De God die hem gevoed en geleid, ver lost en bevrijd heeft zegene deze jongens (vs. 15 en 16). Vooral voor de twee zonen van Jozef heeft de grijsaard belangstel ling. Is het opnieuw de voorkeur voor het nageslacht van Rachel? Nee, het is extra aandacht voor de kleinkinderen, die onder Egyptische invloed staan. Hij trekt hen uit de Egyptische leefwereld naar en in de werkelijkheid van Gods verbond. God zegene ze! Een opa met zorg voor zijn nageslacht. Hij schrijft ze niet af Niet vermanend en belerend. Niet een schuddend hoofd en de bekende woorden; de jeugd van tegenwoordig... Zorg. Hij weet van de gevaren van het omringende heiden dom. Hij beseft ook dat zijn kleinkinde ren net zo een boos hart hebben als alle andere mensen. Wat een wereld, wat een mensheid, wat een verzoekingen en ver leidingen voor jong en oud. Er is niet veel veranderd. Mogen we een beroep doen op de verantwoordelijkheid van het oudere geslacht in de diverse eiland- gemeenten van Ouddorp tot de Plaat om zo ons jongere geslacht op te dragen aan God de Vader in Christus? Jozef heeft een droomcarrière gemaakt. De gevangene werd Premier. De slaaf werd onderkoning. Hij is een echte Egyptenaar geworden in kleding en levensstijl. Z'n vader is ziek. Spoorslags gaat hij naar Gosen om zijn oude vader te ontmoeten voor hij sterft. Een aanbe velenswaardige levenshouding. Aan dacht voor onze ouders. Geen nalatig heid in deze is geoorloofd. Velen beto nen met grote trouw en toewijding liefde en zorg voor hun ouders. Ook als het kontakt door gebreken voor het gevoel minimaal is. Hartelijk en zorgzaam. Liefdes-arbeid valt niet zwaar. Als we Jozef vergelijken met zijn broers valt terstond het verschil op. Het is ech ter niet zo dat de dromer van eertijds los geweekt is van het geloof der Icinder- jaren. Hij belijdt dat in het antwoord op de vraag van vader in vs. 9. Manasse en Efraïm zijn aan hem gegeven door God. Het leven is een gave Gods. Aktueel in verband met abortus en euthanasie. Jozef staat in de wereld en is toch niet van de wereld. Het verbond van God is voor hem levende werkelijkheid geble ven. Aan zijn kinderen levert hij geen leeg en inhoudsloos testament over. Het troost hem dat vader zijn twee kinderen adopteert (vs. 5). De status en de carrière is voor hem niet nummer 1. De zegen van God. De Heere zegene u. Eén zegent heel bijzonder nl. Christus. Door de vloek te dragen, opdat Hij ons met Zijn zegening vervullen zou. Twee jongens. Een jaar of twintig. Waar horen zij bij? Egypte of Israël? Geboren en getogen in de Nijldelta. Bij 't volk van het verbond of bij het rijk van de zonne koning en de verheven mens? Bij wie horen we? Jongeren kunnen er mee zit ten. Zoveel heidendom in en rond me. Weet jij wie er als eerste naar je omzag? In de moederschoot en als klein hulpe loos kind? De God en Vader van en in de Heere Jezus Christus. We greep in toen jij weg wilde dwalen en af dreigde te zak ken? Jouw geweten dat ging spreken door de kracht van de Heilige Geest. Voel eens aan je voorhoofd. Wie heeft daar Zijn driemaal heilige naam over uitgesproken en aan verbonden? Efraïm, Manasse, voelen jullie de liefde strekking van de Heilige God? Ja, maar... Je moet toch meedoen, je wilt toch niet uit de toon vallen. Een vleugje wereld is toch niet zo erg? We moeten toch kinderen van onze tijd zijn? Daar om zijn wereldse normen toch niet zomaar af te wijzen? Ik denk aan de videocultuur, aan de vrijere omgangs vormen en lossere moraal op sexueel gebied, aan de zondagsheiliging die steeds meer onder spanning komt te staan... Hoort het Woord des Heeren: Gij geheel anders... Een leven zonder God lijkt heel aantrekkelijk, maar is armetierig. Wetteloosheid komt aanlok kelijk over, maar is armzalig. Jakob trekt zijn kleinkinderen uit Egyp te, zij worden beiden gezegend in de Naam des Heeren. We belijden toch en geloven nog steeds, dat de zegen van God rijkmaakt. Welnu laat ons dan gezegd zijn ook door deze oud-testa- mentische geschiedenis: aan des Heeren zegen is alles gelegen. Daarom als slotakkoord: De Heere zegene en behoede u. de Heere doe Zijn aangezicht over u lichten en zij u genadig, de Heere verheffe Zijn aangezicht over u en geven u vrede! Zeist ds. H. Westerhout Op 5 november 1848 werd in de Grote- of Nieuwe Kerk te Zierikzee een orgel ingebruik genomen wat door de keur meesters, de heer G. Overman te Zierikzee en S. de Lange te Rotterdam, 'voortreffelijk' was bevonden. Dit grote orgel werd gebouwd door de Fa. Kam en Van der Meulen te Rotter dam en mag een uitstekend, typisch 19e eeuws, romantisch instrument worden genoemd. Het klinkt zoals het in het bestek omschreven staat; krachtig zonder schreeuwend te zijn en zonder het domineren van de vulstemen. In zijn tech nische uitvoering staat het orgel op een zeer hoog peil. De windladen zijn zeer solide gebouwd en de gehele tractuur van het instrument getuigt van het gedegen vakmanschap dat deze orgelmakers (die overigens ook het orgel in de Grote Kerk van Dordrecht op hun naam hebben staan), voortbou wend op de rijke traditie van de 18e eeuw, nog eigen was. Doordat het dak van het kerkgebouw (voor de restauratie die in 1987 voltooid werd) lekte en de ramen ingegooid waren, was het orgel lange tijd overgeleverd aan weer en wind en werd het tot een aantrekkelijke nestelplaats voor de duiven. Helaas moet gezegd worden dat in die tijd het orgel ook beschadigd werd door allerlei jeugdige vandalen. Het instru ment is dan nu ook dringend aan restauratie toe. Daar de importantie van dit monument het plaatselijke belang verre overschrijdt heeft de eigenares van dit orgel, de Stichting Oude Zeeuwse Kerken, de vrijheid genomen een beroep te doen op de gehele bevolking van de Zeeuwse- en Zuid-Hollandse eilanden teneinde deze kostbare restauratie te kunnen financieren. Voor dat doel is een fraaie CD gepro duceerd, die vol gezongen werd door dertien zeeuwse koren, waaronder twee kinderkoren, twee jeugdkoren, een vocaal ensemble, het Duivelands Mannenkoor en diverse kerkko ren. Ook is op deze CD - naast het zeer veelkleurige pro gramma van de afzonderlijke koren - het resultaat te beluisteren van een studiedag voor alle koren van Schouwen- Duiveland, waarbij zo'n vijfhonderd zangers met medewer kingvan koperblazers en orgel o.l.v. Joop Schets het 'Wachet auf ruft uns die Stimme' uit de de Paulus van Mendelssohn ten gehore brengen. Het cassettebandje a 22,50 of de CD a 37,50 is te verkrij gen bij de organist van het te restaureren instrument, de heer Rinus Verhage, Berkenhof 8, 3241 BA Middelharnis, tel. (01870)47 04. .^.l^4.^.l^l^l^^.^l^l^^.4.)t.^.4.l^.^.^.l^4.^.l^.l^^.)^l^.^.4.^.^.l^lfl^lt.4.^.4.^.^■l^l^^■4■'^^■'^'^^■^■4■^■'^■'^■^■^■4■^■'^^■^■>^4■ En als jij je aan de Instruktie gelieft te houden, dan zit jij binnen tweemaal vier-en-twindg uur in het Oranjehotel in Scheveningen of in het concentratie kamp van Vught!" De Ambtenaar zegt iets over 'Rotmof fen'. De Secretaris komt er bij staan en zegt ook iets over „die vervelende Duit sers, hé"... Hij houdt het voor de grootste wijsheid, dat men zorgt niet in moeilijkheden te geraken met „die vervelende Duitsers, hé"... Hij noemt zichzelf erg voorzichtig en hij is volstrekt niet bang uitgevallen... De Burgemeester geeft de Ambtenaar volmondig gleijk, hij zegt zwaar: „het zijn Rotmoffen". De Secretaris schrikt er van en kijkt schuw of de deur wel goed gesloten is... „Maar we hebben geen keus, mensen!" De Secre taris is het daarmee volkomen eens, hij fronst zijn voorhoofd om de strubbelingen, die door zijn ondergeschikte worden veroorzaakt, hij zegt: „Je moet niet zo recalcitrant zijn!" De Burgemeester knikt en zegt; „Juist!"... Hij begint te liegen, dat hij alle pogingen in het werk gesteld heeft om dit te voorkomen, maar er valt met die lui nu eenmaal niet te praten. En nu van tweeën één: of de plaat selijke overheid verleend haar medewerking óf ze doet dat niet. En weetje wat er dan gebeurd? Dan doen de Moffen het zelf of ze laten het de NSB-ers doen! De Burgemeester klopt de Ambtenaar op zijn schouder alsof ze plotseling warme vrienden zijn geworden: „Geloof me, kerel als jij nou je Instruktie zó opvat dan doe je verstandig,... doe je meer nut voor je medeburgers dan wanneer ze je in Scheveningen brengen of in Vught... Op je post blijven zolang als je voor je medeburgers nuttig kunt zijn, nietwaar?... De Regering kan gemakke lijk kletsen, die zit veilig in Londen en wij kunnen hier de weg zoeken door allerhande narigheid... Nou, nu moetje zelf weten watje doet, ik trek m'n handen van je af... Hij gaat weg, want hij denkt, dat hij het pleit gewonnen heeft. Bij de deur herhaalt hij nog eens zijn orders: „Rooster opmaken... de Joden elke nacht"... En onderwijl denkt hij: „Hoe lang zal dit nog duren?"... Als de deur achter de Burgemeester is dicht geval len luistert de Secretaris naar het geluid van zijn voetstappen in de gang. Als die niet meer te horen zijn zegt hij zachtjes: „Je weet eigenlijk niet watje aan hem hebt!"... Hij wijst naar de deur. De Ambtenaar zet grote ogen op: „Weet je dat niet?! Dat weet ik wel voor twee! Dat is er een, die van twee walletjes wil eten. Als'ie zéker weet, dat de Mof het niet meer verliezen kan dan wordt-ie volbloed NSB-er! Maar hij moet eerst voor de volle honderd procent zekerheid hebben! Tot zolang glimlacht-ie naar alle kanten. En vroeger zat-ie in het voorgestoelte als er partijvergadering was!... Een ander kreeg geen kans, zie je, goo- cheme jongen... Bah, wat een vuilik!"... De Secretaris zegt: „Sstt"... Hij heft waarschu wend de vinger op: „O, ik dacht, dat ik wat hoorde"... Dan zegt hij: „Laat nou Machielsen de lastgevingen tikken"... Hij kijkt op zijn horloge; „Je hebt zo heel veel tijd niet meer"... Maar het geweten van de Ambtenaar is vanmid dag niet gemakkelijk tot zwijgen te brengen. Hij klaagt: „Het gaat van kwaad tot erger: Wapens inleveren - daar was nog iets voor te zeggen; men sen naar Duitsland helpen sleuren; huizen vorde ren, dit vorderen, dat vorderen... 't Is een plun dering op grote schaal!... En wij moeten daaraan meehelpen!... Nou, dit weer"... Hij schudt onwillig zijn hoofd omdat alles in hem zich wil verzetten. De Secretaris staat nog altijd met het horloge in zijn handen; „Toe nou. maak voort, anders kom je tijd te kort"... De Ambtenaar kijkt ook op zijn horloge en de Secretaris dreigt nog: „Als jij er geen werk van maakt dan zal ik het doen... Denk toch om je gezin, je stort je zelf in het ongeluk"... De ander haalt zijn schouders op. Dan stapt hij resoluut naar d edeur van het aangrenzende ver trek en doet die met een ruk open: „Zeg, Machiel sen"... Een schrijfmachine houdt op te tikken en de Secretaris soebat nog: „Ja, zorg er asjeblieft voor... wat heb je aan herrie"... Ik moet al weer van veel ruwe woorden gewag maken en het is voor de laatste keer, dat ik daar voor verontschuldigingen maak. De fijngevoelige lezer, die dat niet verdragen kan, moet dit verhaal maar niet verder lezen, en zijn troost zoeken bij het werk van de een of andere romanschrijver, die beter dan ik de kunst verstaat om zijn lezers genoegen te doen. Ditmaal is het de Ortskom- mandantur, die davert van de Duitse vloeken. Na het vertrek van de Burgemeester van Oost hoek heeft de herr Ortskommandant de ge meente-secretarie van Westplaat opgebeld. Het duurt lang voordat hij verbinding krijgt, want de telefoniste doet de mededeling: „abonnee is in gesprek". Even wachten Onderwijl komt de Bur gemeester van Oosthoek aan de lijn om te infor meren waarom zijn diensten niet gevraagd zijn voor het opmaken van de lijst van wachtmannen. Het gezicht van de heer Ortskommandant verhel dert als hij die laffe deugniet eens ongezouten de waarheid kan zeggen. Hij lucht eveneens zijn hart tegen het toestel als hij afbelt. Hij zegt: „Zó, die zal nu wel gaan begrijpen, dat ik hem dóór heb"... Abonnee is nog steeds in gesprek. Maar de herr Ortskommandant heeft niet langer geduld en geeft kort en goed order om dat gesprek af te bre ken. De herr Ortskommandant luistert naar wat er gezegd wordt, hij kan niet alles verstaan maar begrijpt heel goed, dat er geprotesteerd wordt. Die recalcitrante Hollanders!... Een paar klikgeluiden in de hoorn, dan snauwt een stem: „Hallo!"... „Hallo... Mef de Ortskommandantur!"... „Met de Burgemeester van Westplaat.., Ik was in gesprek, m'nheer"... Dan beginnen de Duitse vloeken te knetteren als het knetteren van een machinegeweer. Ik zal dit maar heel sober vertellen. De Burgemeester van Westplaat is het laatst aan het woord. Hij zegt: „Als u mij spreken wil dan kunt u zich op het gemeentehuis vervoegen... Ik sta niet voor ieder een klaar! Wat denkt u wel?!"... Als de heer Ortskommandant uitgeraasd is moet hij eerst een paar minuten lang diep ademhalen om de machinerie in zijn borst weer regelmatig te doen lopen. Dan bridt hij om Ernst. Ernst komt toegesneld uit het wachtlokaal en slaat met zijn hakken. Motor met zijspan gereed maken, Kurt en Otto moeten onmiddellijk uilmkken om de Burgemeester van Westplaat hier te brengen... „Onmiddellijk, begrepen"... (wordt venolgd)

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1990 | | pagina 5