EIIAI1DEI1-t1IEUW5
Uit de Historie
Sommelsdijk
Overdenking
Zatte en rumoerige lui
op de Grevelingen
De Wacht
aan de lijn
uit de
Heilige Schrift
Politieberichten
een receptie, koffiemaaltijd of
koud buffet in een eeuwenoud fort
^'FORT
PRINS FREDERIK'-^
Subsidie
op milieuvriendelijke
CV-ketel
^WCENT/?^
informatie-avond over de
ieefwijze van de a.s. moeder
tijdens de zwangerschap en
invioed daarvan op de baby
Altijd met de Heere
Middelharnis
een huis
verkopen...
No. 5952
(XI)
Kerkelijk leven (2)
J. L. Struijk
Brilcentrum Keuvelaar heeft een
schitterende kollektie speelse,
vlotte, leuke, gekke, oersterke,
maffe, modieuze, flitsende, fleu
rige, kleurige klnderbrillen. Kom
kijken bij Keuvelaar.
Zandpad 56 Middelharnis
Tel. 01870-3437
rekreatiecentrum
Sinds kort geeft de Emgo subsidie
op het laten plaatsen van een milieu
vriendelijke CV-ketel. Deze subsidie
geldt voor ketels met het nieuwe gas
keur 'Schonere Verbranding'. Heeft
u na 1 oktober van dit jaar zo'n ketel
laten installeren dan is het mogelijk
subsidie te krijgen. De Emgo weet
welke ketels in aanmerking komen
voor deze subsidie.
Poging diefstal vrachtauto
Vernieling aan schoolgebouwen
Makelaar Tamboer
Uitslag van de zoutwaterwedstrijd
te Rockanje van leden HV Krammer
VERVOLGVERHAAL
Jan Knape Mzn.
- 31 -
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
2e Blad
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1990
In E.N. 7-3-1986 schrijft J. K. in een
bespreking van 'n boekje van Ds. Wil
helmus a Brakel van der Kluyt het vol
gende:
In 1723 kreeg de Hervormde (toen nog
genoemd: Gereformeerde) gemeente van
Sommelsdijk een nieuwe predikant. Wil
helmus a Brakel van der Kluyt was nog
geen dertig jaar. Hij was geboren in 1694
te Alblasserdam, had in Leiden gestu
deerd en werd in 1717 door zijn vader
bevestigd als predikant te Schellinkhout.
Zijn tweede gemeente, Sommelsdijk, zou
tevens zijn laatste zijn. Wegens ziekte
werd hem in 1748 emeritaat verleend. Hij
overleed te Sommelsdijk in 1762.
De naam van Wilhelmus herinnert aan
die van zijn meer bekende grootvader
van moederszijde Wilhelmus a Brakel
(1635-1711). Naar hem was hij dan ook
genoemd. Deze was de schrijver van de
Redelijke Godsdienst, een praktische
dogmatiek in drie delen: hij was onder
meer predikant te Leeuwarden en Rot
terdam.
Herdruk
Waarom deze grootvader met zijn klein
zoon hier ten tonele gevoerd? Wel enkele
weken geleden verscheen bij uitgeverij Den
Hertog te Houten de herdruk van een
boekje waarvan de oorspronkelijke uitgave,
verschenen in 1751. werd verzorgd door ds.
W. a Brakel van der Kluyt.
Het was dus in zijn Sommelsdijkse
periode dat de kleinzoon dit werkje van
zijn grootvader, dat hij onder diens
nagelaten geschriften had gevonden,
voor de druk klaarmaakte.
Over deze predikant vertelt J. L. Braber;
In april 1740 protesteerde ds. Van der
Kluit op kansel, catechisatie en huisbe
zoek tegen het lezen van „zielseenzame
meditatiën", welke boekje L Eswijler
geschreven had. Van de acht leden van
de kerkeraad was alleen diaken Hendrik
van Dam het met de predikant eens. De
classis stelde de overigen eerst voor zes
weken onder censuur, en daarna voor
onbepaalde tijd. Het betrof de ouderlin
gen Klaas de Munnik, Kornelis Dub-
beld, Ary Riendam en Cornells Lau-
rense Hollander en de diakenen Jan
Klijn, smid Dirk Kabos en Cornells
Rijkse de Graaf.
Door deze slepende kwestie ontstond er
in de gemeente grote verwarring en
waren er vele wanordelijkheden, zodat
er een „desolate" toestand heerste. Pas
op 20 juli 1742 werd de vrede getekend,
hoewel eerst in 1743 de ware broeder-
hand werd gereikt. Op 12 maart 1747
raakt eds. Van der Kluit op de kansel
„door een bedwelminge in de hersenen"
buiten staat om verder te preken. Op 27
augustus van dat jaar moest zijn vrouw
Magtilde Burgwal de kerkeraad mede
delen, dat de toestand van dominee
steeds hopelozer werd en dat de Dordtse
stadsdoctor I. E. Voet en de chirurgijn
Theodoras Morel hem ongeneeslijk
achtten. Hij kreeg vervroegd emeritaat.
Opmerking:
Dhr. J. K. besprak uitvoerig het boekje
van Eswijler, E.N. 1987.
In 1749volgde ds. Johannes Berthing ds.
v. d. Kluit op. Na dezen volgde ds.
Johannes Molentiel. Verscheidene ge
meenteleden, die het met zijn predikatie
(intreepreek? J.L.S.) niet eens waren, lie
ten hun kinderen in Middelharnis door
ds. Kerwal dopen (J. L. Braber, E.N.).
Over de emeritus predikant, die te Som
melsdijk bleef wonen, vertelt dhr. Bra
ber nog:
In de avonddienst van 27 februari
1755 had de dienstdoende predikant, ds.
Molentiel nauwelijks de zegen uitge
sproken en stond nog op de kansel, of ds.
Van der Kluit riep hem toe: „Mijnheer
Molentiel, hoelang zult gij nog voort
gaan met aan de gemijnte die dwalinge
te leren, dat de gelovigen volmaakt zijn
in heiligmakinge?". Zeer aangedaan
kwam ds. Molentiel van de kansel en
antwoordde: „Mijnheer, indien gij van
oordeel zijt, dat ik onwaarheden op de
preekstoel brenge, dan is Uw post niet
om daarover een gansche gemeente in
oproer te helpen, maar wilt gij er mij niet
over aanspreken, klaagt dan bij diegene
die onse regters zijn!"
Ds. Van der Kluit dreigde met de classis
en bleef, nadat ds. Molentiel zich naar
de consistorie had begeven, de kerkgan
gers nog enige tijd toespreken. Er ont
stond nu „verdeeldheid" in de gemeente,
welke enige jaren voortduurde. Terwijl
ds. Molentiel niet stil zat en toepasse
lijke preken over deze kwestie hield, wist
ds. Van der Kluit een zekere aanhang te
verwerven, welke werd gecensureerd.
Ook de classis wist geen vrede te schep
pen. De „gansche sociteit" van ds. Van
der Kluit trok zich van de censuur niets
aan en hield eigen kerkdiensten, zo op
tweede kerstdag 1759 ten huize van
Antonie de Ridder over 1 Tim. 1:15 en
een inleiding over Lukas 2:11. Na de
dood van ds. van der Kluit op 18 februari
1762 bleven de „doleanten" afgeschei
den, steeds nog onder censuur. Doch
daar er geen nieuwe „aanklevers" bij
kwamen, slonk het groepje steeds meer
en in 1777 waren er nog tien over. De
nieuwe predikant onthief hen van cen
suur, zodat na lange jaren eindelijk aan
deze onverkwikkelijke zaak een einde
kwam en de eenheid hersteld was.
(wordt vervolgd)
Het Kruiswerk Zuidhollandse Eilanden
organiseert voor a.s. ouders een infor
matie-avond.
Op deze avond staat de leefwijze van de
a.s. moeder centraal.
De avond wordt gehouden op donder
dag 22 november in het kruisgebouw
aan de Langeweg 72 te Middelharnis.
De kosten bedragen 2,50 inclusief kof
fie en folders.
Bij a.s. ouders kunnen veel vragen zijn
rond de leefwijze, zoals:
- welke veranderingen treden er op in
het lichaam tijdens de zwangerschap?
- welke voeding is de beste voor een
zwangere vrouw?
- is het gebruik van alcohol toegestaan
tijdens de zwangerschap?
- mag een zwangere vrouw roken?
- mag een zwangere vrouw medicij
nen gebruiken?
- is het beoefenen van sport mogelijk?
- is reizen tijdens de zwangerschap
toegestaan?
Deze en andere vragen worden bespro
ken op de informatie-avond.
Voor opgave en informatie kunt u
terecht bij de wijkverpleging, tel. (01870)
59 00 op alle werkdagen tussen 9.00-
12.00 uur.
Bedrijven en partikulieren komen meer en meer naar het dorpje
Ooltgensplaat aan het Volkerak op Goeree Overflakkee om er
een aantal onvergetelijke uurtjes door te brengen met heerlijke
hapjes en drankjes. Wat denkt U bij voorbeeld van een koud
buffet, uitgebreide koffiemaaltijd, speenvaiken aan het spit,
mosselmaaltijd of barbecuen? En dat aUes m een oergezellige
herberg met een sfeer uit vervlogen tijden waar groepen tot
200 personen zich ongedwongen kunnen verpozen tegen zeer
redelijke prijzen. Denk aan het oude fort met z'n prachtige
gewelven als U iets te vieren hebt, want U bent er van harte welkom
Ons adres is: Havendijk 16, Postbus 32, 3257 LH Ooltgensplaat,
Telefoon 01873-1625
..En alzo zullen wij altijd
met de Heere wezen".
(1 Thessalonicenten 4:7)
Altijd met de Heere. Dat is het eeuwig-
heerlijke perspektief dat openbloeit
voor allen die in Christus zijn. Het is
nog heel wat anders en ook heel wat
meer dan in de hemel komen. Dat laat
ste is het verlangen van bijkans alle
mensen: sterven en dan naar de hemel.
Misschien is het goed uzelf af te vragen
wat u er zou moeten doen. Zou u tegen
de hemel kunnen? Vreemde vraag, vindt
u. Toch minder vreemd dan u denkt. Wat
is de hemel? O ja, straten van goud, één
fonkeling van edelstenen, fonteinen.
Een soort veredeld en vereeuwigd dro
menland, denkt menigeen. Paulus ziet
zelfs over al die heerlijkheden heen,
hoewel hij ze niet over het hoofd ziet.
Met de Heere en dat voor altijd. Dat is
voor mij de hemel, zou Paulus tegen ons
zeggen. Voor u ook? Zou het wat voor u
uitmaken of Jezus in de hemel is of
niet?
'k Meen dat het allemaal hierop vastzit
of wij op aarde een Borg voor onze ziel
hebben nodig gekregen. Eén, die het
Middel voor ons werd om de strafte ont
gaan en wederom tot genade te komen.
Als Hij in ons leven opgetreden is als
Eén, Die met Zijn bloed onze vrijspraak
van schuld en straf bepleitte, krijgen we
Hem zo onuitsprekelijk lief, dat eens de
hemel zonder Hem voor ons geen hemel
zal zijn. Maar kennen wij Hem zó, dan
gaan wij niet onvoorbereid op 'tot Gods
altaren'. De gemeenschap met Hem,
hier op aarde, oefent ons voor 't zalig
hemelleven. Ook daarin dat wij moeten
leren sterven aan onze aards-getinte ver
wachtingen van de hemel als zou zij
betekenen een voortzetting op de oude
voet van de manier waarop wij hier
leven. O, mochten w'om Jezus verheer
lijkt eens staan..., zingt een lied. Zingt u
het wel eens? Omdat u de zonde en
omdat u uzelf zo moe bent? Omdat u zo
veriangt naar dat 'altijd'? Het is hier niet
'altijd". De hemel lijkt ons soms zo veren
dan is ons eigen vlees baas. En toch
dient ook dat om ons af te leren sterven.
Ook onze donkere dagen dienen het
voortspruiten van het eeuwig licht over
ons als wij eens de doodstunnel uit, de
stad van de Koning zullen binnengaan.
Om altijd met de Heere te zijn. Kom,
nog een poosje volhouden! Zullen we
nog eens zingend oefenen?
Gij toch, Gij zijt hun roem.
de kracht van hunnen kracht:
Uw vrije gunst alleen
wordt d'ere toegebracht!
Lunteren
ds, A. Beens
Vanaf augustus was het al mogelijk sub
sidie te krijgen op het laten installeren
van een Hoog Rendements(HR)-ketel in
uw woning of gebouw, echter niet in
nieuwbouw. Het laten installeren van
een Verbeterd Rendements(VR)-ketel in
bestaande bouw en in nieuwbouw is nu
ook subsidiabel. Een voorwaarde om in
aanmerking te komen voor deze subsi
die is het aan een ketel toegekende gas
keur 'Schonere Verbranding'. De ketel
krijgt dit gaskeur als de stikstofoxide uit
stoot zeer laag is. Een lage stikstofoxide
uitstoot helpt mee de zure regen en de
smogvorming terug te dringen.
Laat u door een installateur een HR-
ketel installeren in uw bestaande wo
ning dan is ƒ350,- subsidie mogelijk.
Installeert uw installateur een HR-ketel
met gaskeur 'Schonere Verbranding' in
een nieuwe woning of een VR-ketel met
gaskeur 'Schonere Verbranding' in een
bestaande of nieuwbouw woning, dan is
ƒ200,- subsidie mogelijk.
Er is dus sprake van twee subsidierege
lingen. Subsidie voor de HR-ketel vraagt
u aan voor dat u de ketel hebt gekocht.
U mag nog geen betalingsverplichtin
gen zijn aangegaan. De subsidie op het
laten plaatsen van een CV-ketel met gas
keur 'Schonere Verbranding' vraagt u
aan nadat de CV-ketel is geplaatst.
Heeft u na 1 oktober 1990 een VR-ketel
of een HR-ketel laten plaatsen, infor
meer dan bij de Emgo naar de brochure
'Subsidiemogelijkheden voor centrale
verwarmingsketels'.
Tevens is een lijst aanwezig van merken
en typen ketels die voor subsidie in aan
merking komen. Indien u al subsidie
heeft aangevraagd voor uw HR-ketel die
een nominale belasting heeft van 35 kW
of minder, is het niet mogelijk nog een
subsidie aan te vragen.
Voor vragen over deze subsidieregelin
gen kunt u zich wenden tot de NV
EMGO, Hoflaan 44 te Middelharnis.
Telefoonnummer (01870) 22 44. Afde
ling Voorlichting.
In de nacht van 6 op 7 november werd
geprobeerd een DAF vrachtauto te ste
len. De vrachtauto stond geparkeerd op
de car-poolparkeerplaats aan de Staver-
seweg. De dader(s) slaagden echter niet
in hun opzet.
De laatste tijd worden steeds meer ver
nielingen aangericht aan of rond school
gebouwen. Het ligt voor de hand dat de
meeste zaken plaatsvinden buiten de
normale schooluren. In de afgelopen
week werden aangiften ontvangen van
de J. C. van Gentschool te Sommelsdijk
en de Molenvliet in Stad aan 't Haring
vliet. Een onderzoek naar de daders
wordt ingesteld.
Dierenmishandeling
Een bewoner van Nieuwe Tonge zag in
een sloot in de polder een hok liggen
waaraan een touw was bevestigd. Toen
hij het hok uit het water had gehaald
bleek hierin een kat te zitten. Het dier
was op het nippertje aan de verdrin
kingsdood ontsnapt. De vinder alar
meerde de politie. De kat werd onder
gebracht in een opvangcentrum. Het
hok bleek na onderzoek een kattenval te
zijn. Er wordt een onderzoek ingesteld.
Vooralsnog wenst de politie graag in
kontakt te komen met de eigenaar/eige
naresse van de kat.
Signalement kat: Zwart, witte poten,
witte neus en bef
met optimaal resultaat
Tel. 01870-3477
|NVM,
Zaterdag 27 oktober had er weer een
zoutwaterwedstrijd plaats voor leden
van de HV Krammer.
Deze wedstrijd werd gevist op het strand
van Rockanje. De vangsten waren zeer
slecht. Toch waren er nog vissers die een
visje wisten te verschalken.
De uitslag:
1. C. v. d. Jagt62 cm.
2. A. Bruinsma41 cm.
3. C.v.d. Welle38 cm.
4. A. Both36 cm.
5. T. V. d. Poel32 cm.
6. C. van Poortvliet31 cm.
Toen was de vis helaas op.
Zaterdag 17 november is er weer een
zoutwaterwedstrijd voor leden van de
HV Krammer. Inschrijven van 11.00 tot
11.30 uur in café de Geit te Oude Tonge.
Vissen van 12.30 tot 15.30 uur.
Voor eventuele reakties en vragen hier
voor en over:
W. van Welie, tel. (078) 12 75 73
Gerard Doustraat 15
3331 VC Zwijndrecht
Vier jeugdige zeilers besloten een dagje zeilen op het Grevelingenmeer
met zich stevig te bedrinken. Immers in het haventje van het eiland onder
de rook van Bruinisse is er niemand die je komt bekeuren wegens dron
kenschap, of burengerucht, zo veronderstelden ze. Vuurpijlen afsteken en
om hulp roepen over kanaal 16 van de Marifoon om drie uur in de nacht,
kan ook veel lol veroorzaken, dat alles is mogelijk in Zeeland, zo leek het
hen. Dat men tóch uit zijn roes gewekt kan worden en drie bekeuringen
aan z'n pyamabroek kan krijgen hadden ze natuurlijk allerminst ver
wacht. De gewaarschuwde Rijkspolitie te water schreef drie bonnen uit.
Eén voor het geven van vals alarm, één voor het maken van burengerucht,
er waren nog meer recreanten die het wel leuk vonden een etmaal op het
Grevelingenmeer door te brengen zonder havengeld te moeten betalen en
dezen waren in hun nachtrust gestoord, en ten derde wordt het ook niet op
prijs gesteld, dat men na een feestje tientallen bierblikjes, en ander afval,
zo maar op het Mosseleilandje achterlaat. Het kan voor de knapen een
duur feestje gaan worden.
l^^.l^^.^.l^lt.^.^.^.^.^.^.l^;f.J^^.l^^.4.J^^.^.^.4.l^^.^.^.^4■^■^.^.^■l^4■'$^.4■^■l^'^^■'^4■4■^■'^**4■4■'^^■*^■'^'^4■^■*'^4■>^'^*^^
Het is te betreuren, dat de Chef-ma-
chinist niet alles in het werk gesteld
heeft om nog die zelfde avond de Orts-
kommandant op de hoogte te brengen
van het kapotrijden van de telefoon
draad door de stoomtram. Misschien,
dat deze geschiedenis dan hier een
einde kon nemen en mij zou veel moeite
en ergernis bespaard zijn geworden. Nu moet ik
nog van veel nare gebeurtepissen verslag doen.
De eerste gebeurtenis is deze: In die stormachtige
nacht kan de herr Ortskommandant de slaap niet
vatten. Er zijn meer mensen, die in het bed uren
lang naar het huilen en gieren van de wind liggen
te luisteren, dan liggen ze met open ogen te staren
in het zware donker van de kamer, hun hoofd
geraakt voi van allerlei onaangename en pijni
gende gedachten; belevenissen, die men reeds
lang vergeten waande, komen plotseling opdrij
ven uit de diepte van het bewustzijn, dat maakt
het waken steeds banger; men keert zich om en
om, het bed is hard als een plank... en aldoor is er
in de oren het geraas van de wind om de hoeken
van het huis; boven het dak, dat dreigt te worden
weggeblazen, en hoog in de lucht...
Zo vergaat het dien nacht de herr Ortskomman
dant. Het slaat één uur, half twee, twee uur, nog
altijd komt de slaap niet... half drie... De storm
heeft nu zeker de kracht van een orkaan. Het oude
huis kreunt en kraakt als een schip in de bran
ding. De regen slaat een wilde roffel op de luiken
voor het raam van zijn slaapkamer. Het is nu
slecht vliegweer! - Alles wat een soldaat beleeft
moet hij in verband brengen met de oorlog! -
Slecht vliegweer! Hij denkt er aan als aan een bij
zondere zegen. Die vliegtuigen laten een soldaat
nooit met rust, want je weet niet wat er achter het
front gebeuren kan. Elke keer als er een brief
komt van zijn vrouw maakt hij die open met
ongeruste vingers: leeft ze nog? zijn de kinderen
misschien dooreen ontploffende bom... Hij moet
er niet aan denken, want dan voelt hij de onrust
zijn hart benauwen. In het kleine Pruisische
dorpje wonen ze tamelijk veilig, op tien uur
afstand van een grote stad... Maar wat betekent
dat eigenlijk tegenwoordig! Kreeg Fritz gisteren
niet een brief van huis: alles dood, behalve het
kindje in de wieg, dat-ie zelf nog nooit gezien
heeft! Huis weg, gezin weg... En Fritz woont in een
vergeten dorpje ergens in Westfalen waar op geen
dagreis in de omtrek een militair objekt te vinden
is! Heel Duitsland is oorlogsterrein geworden, het
front is overal, het leven van vrouwen en kinderen
is ieder uur in gevaar, de bloeddorstige vijand ont
ziet niets en niemand. Er worden wel zware offers
van het Duitse volk gevergd! Fritz... Als hij zo aan
Fritz denkt dan begrijpt hij niet hoe iemand zijn
verstand kan behouden na het ontvangen van
zulk een tijding! En het is Fritz niet alleen! Dat
zelfde lot treft honderden soldaten... Vrouw dood,
vader dood, moeder dood, huis weg, alles weg...
Vervloekte oorlog!...
Het slaat drie uur. Resoluut springt hij het bed uit
om een eind te maken aan al deze miserabele
gedachten en begint zich te kleden.
Hij raakt zijn miserabele gedachten niet kwijt. De
vliegtuigen mogen dan niet door de lucht daveren
op weg naar Duitsland, ze daveren zwaar door
zijn ontrust gemoed. Hoe was het gisteren thuis,
en eergisteren? Als je vandaag een brief van huis
krijgt dan vraag je nog: hoe is het daar op het
ogenblik?! Dan denderen soms de vliegtuigen
boven je hoofd op weg naar Duitsland... mis
schien gaan ze je huis in de as leggen, je vrouw
vermoorden, je kinderen... Als hij daaraan denkt
dan knarst hij van woede op zijn tanden. Wat zou
hij graag van aangezicht tot aangezicht tegenover
zo'n moordenaar staan. Maar daarvoor krijg je
geen kans in deze oorlog! 'Vliegtuigen, tanks,
machinegeweren... Staal tegen staal... Waar moet
dit een einde nemen?!
Aan de muur hangt het portret van Hiüer en
spontaan brengt hij de groet: „Heil Führer, heil
Hitler!"... O, als er in 1918 slechts één zo'n man
ware geweest dan zou deze oorlog niet ontketend
zijn, dan zou toen het pleit voor altijd beslecht
zijn geworden. „Heil Hitler, wij volgen u waar
heen gij ons leiden zult!"... Bewonderend kijkt hij
omhoog naar de sombere kop met het kleine
snorretje. Er mag dan al gevraagd worden: Waar
zal dit een einde nemen? Déze man weet het!
Want déze man is de van God gegevene om het
Duitse volk uit zijn verval op te heffen en die
plaats te geven onder de zon, welke van rechts
wege toekomt aan het Germaanse ras... Weg met
de Joden, weg met de Angelsaksen, dood, ver
derf.. Versailles moet worden gewroken en het zal
worden gewroken, dat zal Adolf Hitler doen, de
Führer, het wonder van deze eeuw!
Voor de spiegel staat hij even te beraadslagen wat
hij zal beginnen in dit vroege morgenuur. Hij
heeft weer wat moed gekregen, de benauwenis
van de nacht is weggevlucht. Hij zal de Führer
volgen met al zijn geloof en al zijn vertrouwen...
Hij zal als het niet anders kan de bloedigste offers
gewillig brengen voor het geknechte vaderiand
zoals Fritz dat gedaan heeft. ...Fritz, die één
enkele middag op zijn krib gelegen heeft om zijn
verdriet uit te schreien en toen met een wilde
vloek al zijn ellende van zich heeft afgeschud,
zoals een hond het water van zijn lijf schud als-ie
in de sloot gezwommen heeft. Flinke vent die
Fritz! O, het leger telt zoveel flinke soldaten. Man
nen, die zullen staan tot de laatste man, omdat ze
in de Führer geloven, en in de overwinning, die
hij bevechten zal op al de vijanden van het Duitse
volk!
Hij kapt zijn haar met zorg alsof hij naar een
parade moet... Of naar Hermine... Vervloekt... Zal
hij haar een brief gaan schrijven? Hij kijkt naar
zijn slaperige gezicht en zijn vermoeide trekken,
vloekt binnensmonds. Al die maanden oorlog
hebben hem toch niet onberoerd gelaten, zijn
haar wordt hier en daar grijs... Hij constateert het
met enige schrik, dat is iets nieuws, toen hij laatst
met verlof was... Laatst met verlof was... hoe lang
is dat geleden? Hij moet er voor rekenen, want bij
al deze oorlogsgebeurtenissen raakt men het
begrip van tijd volkomen kwijt... Hij komt tot de
slotsom, dat het zeven maanden geleden is... Dan
zal ze nu... hij stelt zich haar zwangere figuur
voor... Als hij weer schrijft dan moet hij haar toch
vertellen van zijn grijze haar, het is een nieuwtje
dat wel niet veel om het lijf heeft, maar het is zo
moeilijk om een brief vol te krijgen, ze willen
thuis alles weten van de oorlog en je kunt ze er
volstrekt niets van vertellen, ze kunnen er zich
toch geen voorstelling van maken...
(wordt vervolgd)