EIIAIIDEn-tllEUWS Adri Vogelaar exposeert aquarellen bij International Art Centre Het goud van de Lutine Fotoboek Stellendam jaren '50 Augustus 1990 Tholen financieel gezond .'?>>:^s^ei: Oud papier Naaikursus wijkgroep Middelharnis-Zuid Fam. De Jong naar Haïti voor Woord en Daad Samenl(omst van de Spaanse Evang. Zending PAnKLÉéfPLAATS HAMSTEUVOSn IH DS NSSTSN HUISDISRSNOPPASSeJilJ COMPUTEJtSTROOM OWUGEPAnrUMESHD hypotheek Qj] op maat... nvm Makelaar Tamboer Begroting 1991: f 300.000 voor Onvoorziene uitgaven De gemeente Tholen mag dit jaar weer niet mopperen over de finan ciële situatie. Uit de begroting voor het dienstjaar 1991, die maandag 27 augustus samen met de gemeentere kening over het dienstjaar 1989 zal worden aangeboden, blijkt maar weer eens dat de gemeente Tholen de rijksbezuinigingsronden van de afgelopen tien jaar glansrijk heeft doorstaan. Verhoging Eerste exemplaar voor wethouder L. Visser STELLENDAM Tijdens de op zaterdag 1 september a.s. te houden „Evenementenmarkt" te Stellen- dam zal het fotoboek „Stellendam in de jaren '50" worden gepresen teerd. Het fotoboek dat door J. van Seters Bzn. werd samengesteld is een uitgave van uitgeverij Deboek- tant Klaaswaal in samenwerking met boekhandel Vroegindewey uit Middelharnis. Het ligt in de bedoe ling om op die datum wethoudern L. Visser van Goedereede het eerste exemplaar te overhandigen. Wa tersnoodratnp 3e Blad VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1990 No. 5928 Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post bus 8, Middelharnis, met in de linker bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld. De vragen worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden ge publiceerd. Als wij ons autootje gewassen hebben, zit die na een paar dagen weer vol met klevend vuil, ook als wij er niet mee rijden. Het lijkt wel alsof het uit de bomen druipt. Wat kan dat zijn? Antwoord: Dat kleven wijst op de aan wezigheid van bladluizen in de bomen. Die kleine diertjes kunnen inmiddels verdwenen zijn, maar zij scheiden ho- ningdauw af, die zich eerst aan de blade ren hecht en vandaar op de grond drupt. Bladluizen in bomen kunnen heel wat eronder geparkeerde auto's kleverig maken, maar dat is met het aanklevende stof en vuil gemakkelijk weg te wassen met water en zeep. Nestelende vogels kunnen lastiger te verwijderen vlekken veroorzaken. Parkeer zo mogelijk ver van die bomen. Mijn dochtertje kreeg een goudhamster cadeau. Wat hamstert zo'n hamster voor voedsel? Antwoord: Zorg vooral voor veel groen voer, worteltjes, stukjes vruchten, wat oud brood en voor de noodzakelijke caviakorrels die bij een dierenzaak ver krijgbaar zijn. Wilde planten en/of hooi kunnen een keerde groenten vervangen. Geef ze ook ruim nestmateriaal, waarin ze een voorraadje kunnen aanleggen. Gewaarschuwd door op zolder rondzoe- mende wespen togen wij op onderzoek uit en ontdekten drie wespenesten in de tiok van het dak. Hoe kunnen we die verwijde ren zonder zelf gestoken te worden? Antwoord: Bewandel liever de veiligste weg en waarschuw de gemeente. Die beschikt wel over een deskundige en de juiste verdelgingsmiddelen. Raakt u overdag zo'n nest aan, dan worden de wespen agressief en zou er een groot aantal aan uw bestrijdingspogingen ontsnappen. Verwijdering kan het beste 's nachts plaatsvinden, want als het don ker is kunnen de vliesvleugeligen zich niet oriënteren en niet zo best vliegen. Vroeger wierp men in de kleine uurtjes zonder gerucht en zonder licht te maken een sloop over zo'n nest heen. bond dat snel dicht om de steel waarmee het aan balk, dakspant of boomtak hangt, zaagde die steel af en duwde de goed gesloten sloop dan in een bak met kokend water of een gloeiend hete oven. Niet in een open vimr, want dan konden nog wespen ontsnappen. Tegenwoordig bestaan er krachtige insecticiden, waar mee de levende inhoud van een nest snel kan worden uitgeroeid. Tijdige vernieti ging is van groot belang, want na de zomer gaan de bevruchte wijfjes op hun beurt weer eieren leggen en in 't late voorjaar stichten talrijke koninginnen nieuwe families. Uw gehel huis en dat van de buren zou dan vol wespenesten komen te zitten! Waar vind ik die bemiddeling voor huis- dierenoppas? Antwoord: De Stichting Huisdieren Oppas Centrale zetelt aan de Luxem- burgstraat 23, 2552 RA Den Haag. Tele foon (070) 3 91 22 83. Deze serie aquarellen met voornamelijk taferelen van Goeree-Overflakkee is nog niet eerder tentoongesteld; ze laat op overtuigende wijze het vakman schap en de beheersing van de aquareltechniek zien. Vooral in de landschap pen met hun lichte toon en trefzekere toets is het kunstenaarsschap yan Adri Vogelaar zichtbaar. Adri Vogelaar, geboren 01-01-1923 te Middelharnis, is natuurlijk voor de meeste mensen van dit eiland geen onbekende meer. Hij exposeerde zowel op de Zuid- Hollandse als Zeeuwse eilanden en is o.a. bekend van zijn prachtige illustraties in het Grevelingenboek, enkele gedichtenbundels en kinderboeken. Van zijn werk zijn posters en kaarten gemaakt en daarnaast werkt hij in opdracht van partikulieren. Na 25 jaar gewerkt te hebben als huisschilder bij een woningbouwvereniging, is Adri Vogelaar nu al weer 10 jaar intensief bezig met het vervaardigen van zijn aquarellen. Zijn meegekregen natuurtalent voortekenen en schilderen zijn ont wikkeld door het scherp observeren van de natuur, heel veel oefenen en een enkele kursus. Adri Vogelaar werkt hoofdzakelijkinaar in de natuur gemaakte krijttekeningen van landschappen, planten en dieren. Deze tekeningen worden thuis in alle rust uitgewerkt tot prachtige aquarellen, waar de beelden en de kleuren die hij in de natuur gezien heeft en die op zijn netvlies geëtst zijn, weer vorm krijgen. Adri Vogelaar onthult ons het volgende over zijn werkwijze; buiten maakt hij met krijt een schets, waarin de licht/donker verhouding wordt weergegeven. Thuis gekomen worden op dezelfde grootte de hoofdlijnen summier overgezet. Vervolgens wordt, meestal als eerste, de lucht geschilderd, vaak nat in nat maar bij een duidelijke wolkenlucht droog. Dan volgt de onderschildering in lichte tonen zodat het licht goed uitgespaard kan worden, waarna langzaam maar zeker naar de steeds donkerder tonen toegewerkt wordt. Als laatste volgt de eventuele uitwerking van de details. Soms verschilt de werkwijze enigszins, b.v. bij een nevelachtig/regenachtig landschap, wordt het papier zo lang mogelijk nat gehouden. In boompartijen wordt het licht in geel ondergeschilderd en de donkere plekken in rood, om zo door het complementair kleurkontrast de scha duwen te laten vergrijzen. Maar, benadrukt Adri Vogelaar, iedere aquarel vraagt om een eigen benadering en dus een eigen werkwijze. De aquarellen zijn van 1 september tot 2 oktober te zien in de galerie van het International Art Centre, Ring 40, Middelharnis, tel. (01870) 71 55. U bent van harte welkom tijdens de openingstijden van de galerie: dinsdag tot en met zater dag van 13.00- 17.00 uur. Mijn zoon heeft zón éénpersoons huiscom- puter op z'n kamer geïnstalleerd. Wat kost dat apparaat mij aan stroomgebruik? Antwoord: Zo'n klein computer ver- bmikt gemiddeld ca. 40 kWh in een jaar en bij een stroomprijs van 23 cent komt dat u op 9,20 per jaar. Dat is even wei nig als uw radio en cd samen. In oma 's oude linnenkast, die ik als dressoir in gebruik nam, hangt nog een sterke par- fumlucht. Hoe krijg ik die eruit? Antwoord: Een parfumgeur kan hard nekkig zijn. Probeer het eens met een mengsel van 50 gram formaline op een kwart liter water. Telkens na zo'n behan deling goed luchten. GOEDEREEDE Morgen,, zaterdag, zal door medewer kers van de Stichting Kon. Fanfare „Apollo" weer oud papier worden opge haald in de Oostdijk, op het Haven hoofd en in het stadje Goedereede. kritisch selekteren Tel. 01870-3477 Evenals zovele van hun voorgangers, klagen de personen die deze zomer een poging ondernemen om de schatten van de Lutine of een deel ervan boven water te halen, over tegenslag bij het werk. Tien personen, amateurduikers en ama teurarcheologen, hebben zich onder de naam Caranan-duikersteam verenigd. Klagend over het voor hen onwerkbare weer voor half juli, menen ze dat ze het stuk zeebodem waarin zich het achter schip van de Lutine moet bevinden heb ben gelokaliseerd. Zij maken dat op uit het feit dat ze met behulp van een mag- nometer (een soort metaaldetector), nagels met het flyinf arrow motief naar boven hebben gebracht, naast slakken uit een kombuis en stukken hout. Ane Duijf een op Terschelling geboren Har- linger tandarts heeft een theorie ontwik keld om de plaats van het wrak van de Lutine te lokaliseren en de ledenv an de Caranan-duikersteam bevestigen dat deze theorie juist moet zijn geweest. Het Engelse fregat Lutine verging tij dens een zware noordwester storm in het Russische Gat (tussen Vlieland en Terschelling) in de nacht van 9 op 10 oktober 1799. Aan boord bevond zich. zo beweert men. een lading goudstaven, zilveren staven en een groot bedrag aan gemunt geld, samen een waarde van ƒ220 miljoen. Van de bemanning van 200 personen overleefde alleen de scheepsklerk John Schabrack de ramp. De berging die de Caranan-groep onder neemt is de 15e poging om het geldschip te bergen en er wordt berekend, dat de veertien voorafgaande bergingspogin gen 20 miljoen aan waarde naar boven hebben gehaald, maar daar te genover staat een veelvoud aan verlie zen. Wat door jutters in de inmiddels bijna twee eeuwen is bemachtigd is onbekend, maar dat ervan is geprofi teerd door bewoners van de Waddenei landen staat wel vast. Dat moet dan hoofdzakelijk zijn ge beurd in de 19e eeuw. want nu wordt gerekend met een 12 meter dikke zand laag, die zal moeten werden weggegra ven, om de ruimen van het schip te bereiken, waarin zich de onderscheiden munten of edelmetalen staven bevinden en dat is nu ook het probleem voor tand arts Duijf en zijn mede-schatduikers. Er is een lokatie van vijftig bij vijftig meter afgepaald c.q. van boeien voorzien. Bij voldoende belangstelling organi seert Wijkgroep Zuid weer naaikursus- sen. Deze lessen vinden plaats in het wijkge- bouw „Pippeloentje", Kastanjelaan 3 te Middelharnis. Het kursusgeld bedraagt 75,- per blok van 12 lessen van 2 uur. Door indivi duele begeleiding kunnen zowel begin ners als gevorderden eraan deelnemen. De dames, die zich afgelopen voorjaar reeds hebben aangemeld, worden vrien delijk verzocht zo spoedig mogelijk kontakt op te nemen, zodat bij de inde ling van de lestijden zoveel mogelijk rekening gehouden kan worden met uw wensen. De kursussen starten medio september. Voor informatie en/of aanmelding kunt u kontakt opnemen met Anthoinet Osterthun, tel. (01870) 3195. GÓRINCHEM Op maandag 20 augustus is naar Haïti vertrokken de heer G. J. de Jong, met zijn echtgenote en drie kinderen, om de leiding van de technische afdeling van Parole et Action, de zusterorganisatie van Woord en Daad op Haïti, op zich te nemen. Voorheen werd dit werk behartigd door de heer M. Post die na het verongeluk ken van Gerdien Post-Dankers naar Nederland terugkeerde. De heer De Jong is 47 jaar oud en is lid van de Gereformeerde Kerk Vrijge maakt in Ommen. Na zijn studie be kleedde de heer De Jong verschillende leidinggevende funkties bij de Natio nale Woningraad. In de laatste drie jaar konden verschil lende taken die door Nederlanders wer den uitgevoerd, door Haïtianen worden overgenomen, waardoor nu nog twee Nederlandse gezinnen op Haïti werk zaam zijn. Naast dhr. De Jong werkt de heer A. de Blaeij reeds acht jaar op Haïti, momenteel als direkteur van Parole et Action. Het staat wel vast dat in de stormvrije tijd, die de bergers nog rest, deze zand laag niet kan worden weggebaggerd, aangenomen dat de lokatie die men heeft gemarkeerd, de juiste is. Het vei-wijderen van de zandlaag zal een niet geringe investering vergen. En waarschijnlijk is de laag zand nog dik ker dan men denkt. Het is bekend dat door het z.g. schuren van het zand de dikte nooit goed te berekenen is. Dit zand is altijd in beweging. Zo kwamen in 1939 in het Gat van de Willem III, in de buurt van Bruinisse, weer overblijfselen naar boven van het s.s. Willem lü, dat daar in 1870 was gestrand en in enkele weken onder het zand was verdwenen. Ook met andere wrakken van schepen in Zeeland was dat dikwijls het geval. Zo ziet het er naar uit, dat ook deze zomer, de Lutine-schat onder het zand verborgen zal blijven, al wil men in 1991 de pogingen de schat te bemachtigen voortzetten. Tot de voorwerpen die wel werden geborgen behoort ook de scheepsbel van de Lutine. Deze scheeps- bel hangt thans in het gebouw waarin de kantoren van Lloyds of London geves tigd zijn, de wereldwijze verzekerings maatschappij voor scheepsverzekerin- gen. De Lloyds of London is ook de eige naar van het wrak van de Lutine, aan wie vergunning moet worden gevraagd om een bergingspoging te onderne men. De tegenwoordige bergers beweren dat genoemde verzekeringsmaatschappij, gezien de voorgaande pogingen die alle maal mislukten, geen zestiende keer meer een vergunning zou willen afge ven, zeker niet de eerstvolgende halve eeuw. De scheepsbel van de Lutine wordt geluid, als er weer een ernstige scheeps ramp heeft plaatsgevonden en in het tijdvak van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog was dat vele malen het geval, maar ook tussen en na de oorlo gen verging nog menig schip. SINT ANNALAND Ook in het jaar 1991 kan de gemeente raad beschikken over 300.000,- voor de post Onvoorziene uitgaven. Dat is ruim ƒ15,- per inwoner, een bedrag waar veel gemeenten alleen maar van kunnen dromen. Daarnaast kan de gemeente Tholen een heel behoorlijk investeringsniveau handhaven, al gaat er niet zoveel geld in openbare werken als in het dienstjaar 1990. Toen moest de gemeente wel heel diep in de buidel tas ten om haar aandeel in de te maken kos ten van de verbreding van de Postweg te betalen. Dat de gemeentelijke porte monnee daar nauwelijks van geleden heeft, illustreert de gezonde financiële situatie van de gemeente Tholen. De gemeente hoeft derhalve de lasten voor de burgers niet te verhogen. Onroerend goedbelasting en andere gemeentelijke inkomsten zoals hondenbelasting, be- graafrecht, toeristenbelasting en leges, blijven op hetzelfde niveau gehand haafd. Alleen de afvalstoffenheffing gaat weer met 10% omhoog, maar dat was vorig jaar al afgesproken. Over enkele jaren is de stortplaats Tuttelhoek op Tholen vol en moet de gemeente met de vuilniswagens buiten het eiland naar een nog nader te bepalen stortplaats. De kosten van de afvalverwijdering per ton zullen dan ,door een forse toename van het transport-aandeel, aanzienlijk gaan stijgen. Met een jaarlijkse verhoging van 120% wil de gemeente Tholen de inwoners alvast aan de nieuwe situafie doen wen nen. Zolang Tuttelhoek nog in gebruik is, gaat het teveel ontvangen heffingen in een egalisatiefonds, wat kan worden aangewend als de klap daadwerkelijk Hoewel voor velen het idee leeft dat de vijftiger jaren nog maar kort achter ons liggen is dit toch al weer veertig jaar. Jaren waarin veel veranderingen in het vissersdorp Stellendam plaatsvonden. Paard en wagen moesten plaats maken voor gemotoriseerd vervoer met als gevolg dat veel wegen moesten worden verbreed en vernieuwd. Huizen werden afgebroken en maakten plaats voor de eerste nieuwbouw en er vond uitbrei ding van bedrijven, verenigingsgebou wen en sportparken plaats. Kortom, Stellendam bouwde in die jaren aan de toekomst. In het fotoboek is veel uniek, nog niet eerder gepubliceerd fotomate riaal opgenomen zoals van de officiële opening van de „Diepvries Vereniging" in 1959; het uitstapje dat de leden van de bejaardensociëteit maakten naar het in aanbouw zijnde sluizencomplex bij Stellendam; de vrijwillige brandweer; de eerste vrachtauto van kolenboer Kees Roon; de feestelijke gemeenteraadsver gadering ter gelegenheid van het 12% jarig ambtsjubileum van burgemeester Von Knobelsdorff in het tijdelijke ge meentehuis aan de Voorstraat; enkele foto's van bakker Steenhoven. Verder Op zaterdagmiddag 18 augustus werd te Ouddorp onder grote belangstelling een samenkomst gehouden van de Spaanse Evangelische Zending. De plaats van samenkomst was gebouw „Eben- Haëzer van de Hervormde Gemeente. Ds. Heemskerk opende met een indrin gend woord uit Handelingen. Daarna sprak Ds. José López Pulido van Mataró, die werd vertaald door evange- hst M. Aleman. Vervolgens vertelde de heer Aleman die met verlof in Ouddorp is, iets over zijn arbeid in Spanje. Het werd de aanwezigen duidelijk gemaakt dat het in Spanje zeer moeilijk werken is. De tijd van verdrukking en vervol ging is voor de protestanten in dat land voorbij, maar nu dreigen er andere geva ren. Te noemen valt een grote onver schilligheid op godsdienstig gebied, de opkomende vrijzinnigheid en het over heersende Remonstrantisme. Degenen die werkelijk Gereformeerd willen zijn vormen slechts een kleine minderheid. Door het voorlezen van brieven werd het een zeer levendig betoog. De voorzitter van de SEZ, ds. M. C. Tanis, in Ouddorp geen onbekende, sloot de bijeenkomst af met een samen vattende toespraak. Tevens sprak hij bemoedigende woorden aan het adres van de heer Aleman en ds. López Pulido met hun gezinnen. Op zijn verzoek werd hen de zegenbede uit Psalm 134 toe gezongen. De gehouden kollekte bracht ruim ƒ2700,- op. Het was een goede bijeen komst, waar opnieuw naar voren kwam dat de SEZ onze steun meer dan waard is. zal vallen. Tholen is niet van plan extra geld uit te trekken voor sociale vernieu wing, zo blijkt uit de aanbiedingsbrief De gemeente staat op het standpunt dat ze al aan sociale vernieuwing deed voor dat de term werd uitgevonden in Den Haag. Sociale vernieuwing, zo schrijven burgemeester en wethouders, behoeft geen voorrang. Andere gemeentelijke taken zijn evenzeer belangrijk en geen enkel terrein is in Tholen ooit stiefmoe derlijk behandeld. De gemeenteraad krijgt de begroting aangeboden tijdens de raadsvergade ring dié op maandag 27 augustus des namiddags om 14.00 uur begint. De eigenlijke behandeling van de begroting en de meerjarenraming tot en met het dienstjaar 1994 zal dan pas over enkele maanden plaatsvinden! uiteraard enkele foto's van de samen steller zelf n.l. van de drogisterij-par fumerie van J. van Seters, bijgenaamd „de pillendraaier", die tot enkele jaren geleden zijn zaak had aan de Voorstraat. Daarnaast nog dorpsgezicht, schooi en groepsfoto's. De meest indrukwekkende foto's zijn echter de afbeeldingen die beschikbaar werden gesteld door de gemeente name lijk die van de watersnoodramp van 1953. Een ingrijpend gebeuren, ook voor Stellendam waarbij uitvoerig wordt stil gestaan. Stellendam werd evenals veel andere dorpen op Goeree-Overflakkee enorm getroffen door de ramp. Voor een nauwkeurige beschrijving van het begin van de storm tot het uiteindelijke door breken van de dijken en het onderlopen van Stellendam verwijst de samensteller naar het verhaal dat wijlen de heer A. M. Blokland, de jachtopziener van Stellen dam, op schrift stelde. Hij beschrijft op welke wijze de reddingsakties op gang kwamen en wat hij tesamen met J. Jan sen Dzn. en J. van Seters Bzn. in de roei boot van schipper A. A. Jelier heeft gedaan om Stellendammers van een verdrinkingsdood te redden. Omdat het verhaal te lang was om bij de foto's te plaatsen verwijst de samensteller naar de dochter van de heer Blokland, me vrouw H. M. Kievit-Blokland te Middel harnis, die tegen onkostenvergoeding graag het verhaal van haar vader aan belangstellenden opstuurt. Het boek, dat alleen verkrijgbaar is bij boekhandel Vroegindewey uit Middel harnis, maakt een bezoek aan zijn stand tijdens de „Evenementenmarkt" te Stel lendam zeker de moeite waard. De prijs van dit gebonden en rond de honderd foto's tellende boek is 34,90. Een boek om te geven en cadeau te krijgen. Intens was de hitte; subtropisch het weer. Zoiets zijn wij hier niet gewend. Men zocht wat verkoeling aan 't strand, in de zee; wij maakten in jaren zo 'n hitte niet mee; door velen zelfs nimmer gekend! De ouden en zwakken, die hadden 't maar kwaad. Zij bleven maar heel stil in huis. Al werden zij dan door de zon niet gebruind; zij voelden zich 't best door de muren omtuind, en waar is 't dan heter dan thuis? Men zag overdag niet veel mensen op straat. Wie werken moest, deed wat hij kon. Soms ging men des morgens al vroeg aan de slag, men was dan weer vrij op het heetst van de dag, en bleef dan maar liefst uit de zon. De jeugd, maar ook oud'ren, die buitten het uit. 't Krioelde dan ook aan het strand. Daarvoor hadden echter niet allen de tijd, 't was druk met de oogst, en de hitte ten spijt was 't werken op 't gloeiende land. Het weer was uniek voor het oogsten van 't graan, en 't dorsen verliep ongestoord. Men trok er des morgens soms heel vroeg op uit, en tot 's avonds heel laat werd nog het geluid, der ronkende combines gehoord! Voor zeer vele bomen was het ook al te warm. Hun blad viel voortijdig al neer. Te hoog was voor alles de temperatuur. 't Kreeg zelfs geen verkoeling in 't nachtlijke uur, te droog en te heet was het weer. De schaapjes die hadden, bij ons aan de dijk hun zakken ook meer nog dan vol, Al waren zij tijdig van hun jasje ontdaan, zij hadden toch allen hun borstrok nog aan, en die was van zuivere wol! De volkstuinder ging het nu ook niet naar wens, omdat men geen opbrengst verkreeg. De hitte funest voor 't geteelde produkt, zodat zelfs hij velen de oogst is mislukt. De vrieskist blijft straks hij hen leeg. De wegen die werden met blik overspoeld, want iedereen haast is mobiel. Het werd zelfs heel druk op 't Grevelingenmeer. De zeilers en surfers vermeerderden zeer. Heel schaars echter was de textiel. Het was om te slapen in bed veel te warm; een laken bij velen te veel. De regen heeft nu wat verkoeling gebracht. We slapen nu allen weer iedere nacht; de deken is weer aktueel! Arjaon van Herken

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1990 | | pagina 9