Neergeschoten vliegtuigen
jeugd'
hoekje
Met 'n goede verhuizer
kunt u rustig gaan slapen
Wilt u een kijkje achter de schermen van
de tropische
vlindertuin nemen
Geslaagden Technische School
Middelharnis
flakkee expresse bv
De vierde
Open Monumentendag
verkopen... f^^
van Oom Ko
Juni-raadsel 4
Juni extra-raadsel C
Orgelconcert Jan Bonefaas
Grote Kerk Maassluis
Bladz. 2
„EILANDEN NIEUWS"
VRIJDAG 22 JUNI 1990
(slot)
Aan het eind van de Tweede Wereldoor-
logd werd er in het door honger zo
geteisterde West-Nederland door mid
del van voedseldroppings door de geal
lieerde luchtmacht redding gebracht.
Onder de naam 'Manna Operation'
kwamen op 29 april 1945 ontelbare
bommenwerpers vanuit het westen laag
aangevlogen. Wij stonden in Sommels-
dijk omstreeks half twee op die onverge
telijke zondag uit te kijken naar de
aanvliegende voedselvloot. Mijn oudste
broer had een kristalontvangertje ge
maakt en kon daarmee 'de Engelse zen
der' ontvangen.
De voedselvlucht was van te voren
aangekondigd!
De organisatie van deze operatie kunt u
in de oorlogsliteratuur wel terugvinden.
Na alle narigheid van neervallende
vliegtuigen en bommen, veroorzaakte
deze dropping een ware verkwikking!
Plaatselijk
In Sommelsdijk is op een perceel van G.
V. d. Meide aan de Blindeweg een kleine
voedselhoeveelheid gedropt. Honder
den mensen snelden er op af, om de
neergekomen, in blikken verpakte voe
dingsmiddelen als eipoeder, bloem,
vlees en zelfs chocolade, op te rapen.
Het meeste ervan is terecht gekomen in
handen van het Rode Kruis, die voor
een verdere verdeling hoofdzakelijk
onder de zieken zorg droeg.
Ook midden in het dorp aan de Oost
Achterweg had een kleine voedseldrop-
ping plaats.
Bij mevrouw H. de Bruin-Boshoven viel
met veel lawaai het in blikken verpakte
voedsel door het dak van het klompen-
hok. Alle verhalen dat het voedsel door
de schoorsteen bij haar op tafel was
gevallen is pertinent niet waar. Mevr. de
Bruin woonde toen met de fam. T. Koote
in twee kleine huisjes onder een dak,
thans parkeerplaats Jac. Hermans. De
beide mannen waren naar Duitsland
afgevoerd en hoewel het voedsel ook
daardoortalrijke mensen voorhet Rode
Kruis werd verzameld, is een deel door
de vrouwen en kinderen toch achterge
houden en geconsumeerd. Begrijpelijk.
Ik weet niet of er van die mini-droppings
ook in andere dorpen op ons eiland heb
ben plaats gehad. Zo ja, mag ik dat dan
van ooggetuigen vernemen?
een huis QjJ
Makelaar Tamboer
Tel. 01870-3477
Beste jongens, meisjes....
en ieder die dit leest
We hebben voor vandaag weer twee zelf
gemaakte raadsels. Het Bijbelse raadsel
werd gemaakt door Elma Buscop. Het
extra raadsel komt van Edith Voogd.
Allebei verdienen ze de volle 15 extra
punten.
Dit is ook weer een getallen-raadsel. De
antwoorden tel je bij elkaar op. Deel dat
antwoord door 32 en tel er 2 bij op. Waar
denk je dan aan? (Bijbels antwoord).
Het komt precies uit! Dus als het met
delen niet gaat, heb je een fout in je
antwoorden.
Voor Elma hoefden jullie eigenlijk al
leen maar de antwoorden op te schrij
ven, maar... wij willen graag óók het
rekensommetje erbij. Doe je best!
De vragen zijn:
1. Hoeveel dagen duurde
de schepping.
2. Hoeveel kinderen kregen Izak
en Rebekka.
3. Hoeveel zussen had Mozes.
4. Hoeveel geboden staan er in de wet
des Heeren.
5. Hoeveel plagen kwamen er over
Egypte.
6. Hoeveel vrijsteden waren er.
7. Hoeveel zonen hadden Naomi en
Elimelech.
8. Hoeveel vrienden had Job.
9. Hoeveel psalmen zijn er.
10. Hoeveel boeken heeft het Oude
Testament.
11. Hoeveel boeken heeft het Nieuwe
Testament.
Herinneringsvlucht
Op Koninginnedag 30 april j.l. is, i.v.m.
het feit dat de voedseldropping 50 jaar
geleden plaats vond, een Manna Memo
rial Flight vanuit Den Haag georgani
seerd.
Vanaf Engeland vloog een beperkt aan
tal vliegtuigen via Hoek van Holland,
Maassluis, Vlaardingen, Rotterdam en
Den Haag, de oorspronkelijke vlucht
nog eens over.
De enige Lancaster die er nog was, werd
geëscorteerd door Spitfires en Hurri
canes.
Enige Flakkeeënaars hebben langs de
zuid-oever van de Waterweg naar die
kleine luchtvloot staan kijken, „maar",
zo zei een der bezoekers, „het had die
sfeer van toen niet meer!"
SamenYatting
Hieronder volgt een samenvatting van
neergestorte, respektievelijk neergeko
men vliegtuigen gedurende de Tweede
Wereldoorlog op Goeree en Overflak-
kee:
omgekomenen zal uitstijgen. Een heel
groot verlies.
Van de neergekomen Duitse vliegtuigen
is het aantal omgekomen vliegeniers op
ons eiland onbekend gebleven. Hier
over zijn geen gegevens beschikbaar
maar de twee crashes van Duitse vlieg
tuigen te Achthuizen en Oude Tonge
wijzen wel op mogelijke slachtoffers.
Burgerbevolking
Wanneer er een luchtgevecht plaats
vond, was er onder de burgers grote
angst. Niet minder groot was die angst
wanneer op de avonden of in de nachten
de bombardementsvluchten over ons
eiland trokken. Urenlang duurde het
intense gegons van de vliegtuigmotoren
en als er met één van de toestellen iets
mis was, dan dreunde de aarde van de
neergelaten bommen of van het betref
fende vliegtuig dat in de omgeving te
pletter viel.
Toch gingen wij als jongens, 's avonds in
het donker op de Kaai van Sommelsdijk
wel eens kijken naar het schouwspel van
de tientallen zoeklichten van de Duitse
afweer van de overkant, boven het lucht
ruim tussen Hoek van Holland en
Rotterdam.
Hier en daar zijn op ons eiland bommen
gevallen. Ook deze hebben slachtoffers
No.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Datum
10 mei 1940
10 mei 1940
20 juli 1940
19 okt. 1941
17 juni 1942
29 mei 1943
30 juli 1943
4 okt. 1943
20 dec. 1943
22 april 1944
28 mei 1944
21 juli 1944
18 sept. 1944
25 sept. 1944
6 okt. 1944
6 okt. 1944
1 jan.
17 jan.
14 febr.
1945
1945
1945
1945
5 april 1945
5 april 1945
5 april 1945
Gemeente
Sommelsdijk
Herkingen
Stellendam (H'vliet)
Melissant
Goedereede (Drinkw.)
Den Bommel (H'vliet)
Den Bommel
Herkingen
Middelharnis
Herkingen
Sommelsdijk
Oude Tonge
Achthuizen
Battenoord
Achthuizen
Achthuizen
Sommelsdijk
Stellendam
Sommelsdijk
Middelharnis (H'vliet)
Sommelsdijk
Ouddorp (Kilhaven)
Ouddorp (Punt)
Vliegtuig
Fokker C5-614
Br. Blenheim LI514
Beaufighter?
Beaufighter?
Wellington
Wellington
P47
Typhoon
Lancaster
Halifex
Lancaster
Lancaster
(glider)
EJ 650 W
Lancaster
Lancaster (botsing)
Duits jachtvl.
Duits jachtvl.
Spitfire
Liberator 1324 J
B-17-G (490)
B-17-G
B-17-G
Slachtoffers
onbemand
9
6
Het aantal omgekomen geallieerde vlie
geniers gedurende de Tweede Wereld
oorlog op Goeree en Overflakkee komt
in deze samenvatting op 53.... De langs
de Noordzeekust bij Ouddorp aange
spoelde stoffelijke overschotten van wie
in 'Neergeschoten Vliegtuigen XYI' een
opsomming is gegeven, zijn in bovenge
noemde lijst buiten beschouwing gela
ten. Dat aantal kwam op 19 slachtoffers
aan geallieerde zijde.
Echter van een aantal vliegtuig-crashes
op ons eiland zijn de eindgegevens nog
niet beschikbaar. Het is daarom niet uit
gesloten, dat het aantal slachtoffers aan
geallieerde zijde nog boven deze 72
geëist. In de nacht van 2 op 3 juli 1940
viel op de Westdijk en Nieuwstraat (in
de omgeving van Boekhandel Ariese) te
Middelharnis. een z.g.n. kettingbom.
Twee kinderen, een meisje en een jongen
en een volwassen man, verloren daarbij
het leven. Deze onvergetelijke gebeurte
nis heeft meer dan eens in de krant
gestaan. Volgende maand zal dat 50 jaar
geleden zijn...
Voor zover bekend is, zijn er op Goeree
en Overflakkee onder de burgerbevol
king tengevolge van exploderende bom
men of neergestorte vliegtuigen niet
meer slachtoffers gevallen. Wel zijn
enige mensen gewond geraakt. Vaak
Dit raadsel brengt je misschien in de
stemming voor iets wat bij gezondheid
nog enkele weken duurt! Kijk maar goed
naar de uitkomst in 'de balk', van boven
naar beneden.
Anita Goedegebuure. Bedankt voor de
prachdge foto. Jullie stonden er leuk op,
van groot naar klein. Hoelang rijden jul
lie er over, van Helden naar Sommels
dijk?
Elize Boeder. Of ik wel eens van 'de
bedriegertjes' gehoord heb? Nou en of!
Die zijn trouwens niet alleen in dat park
waar jij geweest bent! Jij durft inderdaad
zeg, van die hoge duikplank af Op
'Vlakkee' gaat alles verder goed.
Corina van Broekhoven. Leuk dat je nog
een verslag opstuurde van 'koninginne
dag op school'. Er waren heel wat ver
schillende spelletjes! Je bent trouwens
één dag na mij jarig geweest. Je hebt aar
dig wat kado's gehad. Mooi postpapier,
waar je op schreef..
Tot slot
Bij leven-en-welzijn tot schrijvens...
Dierentuin
Jaarlijks uitstapje
Fototoestel
Vakantieganger
IJsdrank
Kampeermiddel
Tentpin
Tentwagen
Kampeergerei
Vreemde munt
Geroosterd vlees
Kampeerverblijf
Frisdrank
mocht men van geluk spreken dat er
onder de burgerbevolking relatief zo
weinig slachtoffers zijn gevallen, want
het gebeurde soms, dat er een bommen
werper gierend en brandend letterlijk
naast de deur van een woning neer
stortte!
Laten wij hopen dat deze gruwelijke
gebeurtenissen nooit meer zullen plaats
vinden en laten wij vooral 'blijven
gedenken' de arme slachtoffers, die
meestal op zeer jeugdige leeftijd, in
wezen voor onze bevrijding van het
nazisme zijn gevallen.
Met veel dank aan de Redaktie en mede
werkers van Eilanden Nieuws en aan
alle mensen die hebben bijgedragen aan
de totstandkoming van 'Neergeschoten
vliegtuigen gedurende de Tweede We
reldoorlog op Goeree en Overflakkee'.
Hoogachtend,
D. Hoogzand
In de concertserie 1990 zal Jan Bonefaas
op zaterdag 30 juni a.s. te 20.15 uureen
orgelconcert verzorgen op het Garrel-
sorgel van de Grote Kerk te Maassluis.
Het programma van Jan Bonefaas luidt
als volgt:
1. Fantasie: Psalm 72Jan Bonefaas
2. Praeludium et fugeJ. S. Bach
(d-moU)
3. Sonate 6. Op. 86A. Guilmant
a. Allegro con fuoco
b. Meditation
c. Fugue et adagio
4. a. ImpromptuJan Bonefaas
b. Chante triste
c. Allegretto
5. ImprovisatieJan Bonefaas
Plaatsbewijzen zijn verkrijgbaar op de
concertavond in de kerk, die vanaf 19,30
uur open is. Toegang 6,-; kinderen tot
12 jaar en houders van een CJP en
PAS65 ƒ4,50.
Baby Broderie Boetiekjes
voor kleding, kussens en kado 's
Voor wie nu eens precies wil weten hoe ze 12 maanden lang
tropische vlinders kweken organiseert de Drentse Vlinder
Vakantie Club speciale themadagen. Er is een speciale the
madag Vlindertuin op donderdag 28 juni in het Noorder Die
renpark te Emmen. Naast een kijkje in de tropische
vlindertuin en de 'vlinderfabriek' wordt ook informatie ver
strekt over: de opzet van het Biochron; de grote aquaria met
citroenhaaien; de hegemonie van de Dinosauriërs en de
unieke kweek van paddestoelen door de kolonie blad-
snijdersmieren.
Deze themadag vormt een onderdeel van Hobby- en Cul-
tuurtripje nr. 7. Inbegrepen: twee dagen (één overnachting) in
een van de betere hotels in of rondom Emmen, kamer met
douche/toilet, welkomsdrankje. Eerste dag vrij te besteden
(fietsen, wandelen, winkelen naar keuze), tweede dag kijkje
achter de schermen in het Noorder Dierenpark (Aanvang
10.00 uur tot ca. 14.00 uur).
Verzorging: halfpension: (diner, logies en ontbijt).
Prijs: 109,00 per persoon. Toeslag 1-pers. kamer 15,00.
Nadere informatie en reserveringen: Boekingscentrale Provin
ciale VWDrentlie. Telefoon (05920) 548 88.
(U kunt u daar ook opgeven indien u blijvend (gratis)
geïnformeerd wil worden over de aktiviteiten van de Drentse
Vlinder Vakantie Club).
Afdeling Bouwtechniek (timmeren)
P. Bezemer, Oude Tonge; D. Buurman,
Ooltgensplaat; T. Grinwis, Ouddorp; W.
van Heukelen, Melissant; P. Druyve,
Herkingen; L. Krijger, Sommelsdijk; J.
Looij, Herkingen; R. Moerkerke, Melis
sant; K. Moyses, Stellendam; K. Pie-
terse. Melissant; M. Schultz, Sommels
dijk; J. Bestman, Herkingen; L. Doom,
Dirksland; R. Driesse, Stad aan 't Ha
ringvliet; M. van 't Geloof, Ouddorp; J.
Grinwis, Ouddorp; A. Kievit, Ouddorp;
H. V. d. Klooster, Ouddorp; E. Kriek,
Melissant; B. van Leeuwen, Dirksland;
B. V. d. Ochtend, Herkingen; L. v. d.
Doel, Stellendam; A. v. d. Ham, Dirks
land; F. van Heemst, Nieuwe Tonge; P.
de Jager, Middelharnis; S. van Nimwe-
gen, Sommelsdijk; J. Prinsen, Sommels
dijk; J. Roos, Ouddorp; R. Veltmeijer,
MeHssant; E. Vis, Oude Tonge.
Afdeling Consumptieve Techniek
G. Besuyen, Sommelsdijk; J. Both, Oud
dorp; A. van Es, Sommelsdijk; P. Hoen
dervangers, Den Bommel; H. de Jong,
Dirksland; F. Mendes, Sommelsdijk; A.
Rossen, Middelharnis; R. Verlegh, Mid
delharnis; J. Vogelaar, Dirksland; L.
Westdijk, Ouddorp; H. Witte, Ouddorp;
P. Witte, Stellendam; P. Bienefelt, Som
melsdijk; S. v. d. Nieuwendijk, Dirks
land; P. Prinsen, Middelharnis; M. v. d.
Vlist, Goedereede.
Afdeling Electrotechniek
J. Duim, Ooltgensplaat; R. Leijdens,
Ooltgensplaat; L. J. v. d. Maas, Nieuwe
Tonge; E. van Popering, Bruinisse; P.
Visscher, Den Brommel; J. van Wage-
ningen. Herkingen; D. van Antwerpen,
Sommelsdijk; D. Crezee, Middelharnis;
R. van Dijk, Sommelsdijk; X. Gous-
waart, Sommelsdijk; H. van Huizen,
Goedereede; M. Koppenaal, Middel
harnis; A. de Looze, Oude Tonge; S.
Meiaard, Sommelsdijk; C. Moerkerk,
Ouddorp; J. Moerkerke, Ouddorp; R.
Nobels, Achthuizen; J. Schellevis, Mid
delharnis; M. Stoop, Achthuizen; R.
Tanis, Goedereede; J. P. Wielaart, Brui
nisse; M. de Witte, Sommelsdijk.
Afdeling Mechanische Techniek
J. de Bakker, Middelharnis; L. de Blok,
Middelharnis; J. de Boet, Oude Tonge;'
M. de Bruin, Middelharnis; M. Hamee-
teman. Oude Tonge; M. van Herwijnen,
Melissant; J. de Jong, Nieuwe Tonge; E.
Tieleman, Stellendam; L. de Vos, Nieu
we Tonge; M. v. d. Werf Oosterland; M.
van Broekhoven, Stellendam; P. Dijk
graaf Dirksland; J. W. Grootenboer,
Stellendam; R. Hameeteman, Stellen
dam; G. J. Kleijn, Ouddorp; M. Klijn,
Ouddorp; C. v. d. Made, Achthuizen; L.
Maliepaard, Achthuizen; J. van Noord,
Stad aan 't Haringvliet; D. Pegels, Den
Bommel; M. Tuns, Oude Tonge; A. Ver
hoeven, Melissant; M. Verhulst, Stellen
dam; J. Volders, Stad aan 't Haringvliet;
S. Bol, Sommelsdijk; T. 't Mannetje,
Stellendam; L. Mijnders, Melissant; P.
Stolk, Dirksland; G. Tanis. Ouddorp; C.
van Bergen, Achthuizen.
Afdeling Motorvoertuigentechniek
J. W. van Bodegraven, Middelharnis; S.
Goossens, Nieuwerkerk; S. Hoogmoed,
Middelharnis; E. Jong, Den Bommel; D.
Kievit, Stellendam; E. Narraina, Dirks
land; R. Pieterse, Sommelsdijk; A. Wiel
aard, Sommelsdijk; A. Bakelaar, Den
Bommel; R. v. d. Bok, Ouddorp; A. Bom,
Sommelsdijk; M. Crezee, Middelharnis;
R. Kom, Middelharnis; J. Meiaard,
Sommelsdijk; G. Nelis, Sommelsdijk; R.
Ruijgers, Sommelsdijk; L. van Ruiven,
Stad aan 't Haringvliet; J. Saarloos, Stad
aan 't Haringvliet.
Afdeling Bouwtechniek (metselen)
P. van Alphen, Nieuwe Tonge; J. v. d.
Bok, Ouddorp; C. Breen, Goedereede; L.
Siesse, Bruinisse; L. de Geus, Melissant;
M. V. d. Griend, Ooltgensplaat; B. Hoek,
Ouddorp; P. Hoekman, Dirksland; P.
Kalle, Herkingen.
De vierde Open Monumentendag wordt
dit jaar gehouden op zaterdag 8 septem
ber. Vorig jaar bracht dit evenement
meer dan 600.000 mensen op de been.
Ook dit jaar wordt weer in circa 400
gemeenten de Open Monumentendag
georganiseerd. Ruim 3.000 monumen
ten zullen een dag lang gratis voor het
publiek geopend zijn.
De officiële landelijke opening van de
dag zal op 8 september in de stad Gro
ningen door mevrouw drs. H. d'Ancon.i.
minister van WVC, worden verricht.
Een folder over de Open Monumenten
dag ligt onder meer in alle ANWB-
kantoren, de meeste VW-kantoren en
op de kantoren van de sponsor van de
Open Monumentendag NV Bouwfonds
Nederiandse Gemeenten. Op deze adres
sen zal vanaf 1 augustus ook de speciale
Open Monumentenkaart beschikbaar
zijn. In de Stichting Open Monumen
tendag werken op landelijk niveau
samen: de ANWB, het Nationaal Bu
reau voor Toerisme, de Sdchdng Natio
nale Contactcommissie Monumenten
bescherming, de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg, de Vereniging van
Nederiandse Gemeenten en het Minis
terie van WVC.
De landelijke stichting heeft vooral een
coördinerende en stimulerende taak. De
lokale programma's worden opgesteld
door plaatselijke comité's. Zij bepalen
in overleg met de monumentenbeheer
ders welke gebouwen zullen worden
opengesteld en organiseren tal van akti
viteiten in en rond de opengestelde
monumenten.
Afdeling Profielverbetering
L. Appel, Dirksland; L. Bakelaar, Stel
lendam; H. Fabert, Oude Tonge; N.
Klijn, Sommelsdijk; M. de Jong, Oude
Tonge; S. Koppelman, Dirksland; K.
Sandifort, Ouddorp; A. Habous, Oude
Tonge; D. Tanis, Ouddorp; A. Verhage,
Ouddorp.
met optimaal resultaat
1 jan.
Lorentz 1 3241 LX Middelharnis Tel. 01870-2188
Cricketpad 15 3223 EA Hellevoetsluis Tel. 01883-20016 gi
Kreeftstraat 36 4301 ZD Zierikzee Tel. 01110-13163
Wielsingel 24 3261 VJ Oud-Beijerland Tel. 01860-13624
Oranjestraat 8, Sommelsdijk
Tel. (01870) 52 71
f ^^^i^^<^^c^>v^i<^>;^it.^%v^i<^v,^v^5<^ii^%<^i(^it^iv,^<<^vP^v?^>^^<<5>Tv^v5>^<^^i.^<^^<^^i<^t,^>i.ö^<^^t^^